Παροχή υπηρεσιών παρασκευής γευμάτων....Επομένως, καθόσον εν προκειμένω η προσφεύγουσα ουδεμία ωφέλεια προσδοκά ούτε είναι δυνατόν να προσποριστεί ωφέλεια από την ακύρωση της προσβαλλόμενης διακήρυξης, η προσφυγή είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη αλυσιτελής και χωρίς έννομο συμφέρον, επειδή η προσφεύγουσα ούτε επικαλείται ούτε αποδεικνύει ούτε άλλως προκύπτει βλάβη της κατά την έννοια του νόμου, άμεση, προσωπική, ή ενδεχόμενη, και αιτιωδώς συναρτώμενη με την προσβαλλόμενη διακήρυξη. Γίνεται μνεία ότι και αληθείς και βάσιμοι υποτιθέμενοι οι λόγοι της προσφυγής, και ανεξαρτήτως του απαραδέκτου της υπό κρίση προσφυγής, όμως η προσφεύγουσα δεν στερείται έννομης προστασίας ενώπιον της ΑΕΠΠ. Συγκεκριμένα και παρότι η υπό κρίση προσφυγή παραμένει απορριπτέα ως απαράδεκτη λόγω αλυσιτέλειας και λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος, όμως δεν περιορίζεται ουδέ εκλείπει η προδικαστική και δικαστική έννομη προστασία της προσφεύγουσας. Ειδικότερα, τα άρθ. 346, 360, 364, 368 του ν. 4412/2016 (σκέψεις 16, 17, 19, 20) θεσπίζουν το δικαίωμα προσβολής και ακύρωσης της επίμαχης σύμβασης, η οποία υπογράφηκε εντός του χρονικού διαστήματος αναστολής της υπογραφής, εφόσον ασφαλώς ήθελε ασκηθεί το συγκεκριμένο δικαίωμα και ήθελαν τυχόν κριθεί βάσιμοι και αποδεδειγμένοι οι ισχυρισμοί της υπό εξέταση προσφυγής. Συνεπώς για τους λόγους αυτούς, όπως βάσιμα αναφέρει η παρεμβαίνουσα, η υπό εξέταση προσφυγή πρέπει να απορριφθεί ως αλυσιτελής λόγω ολοσχερούς εκτέλεσης του αντικειμένου της διακήρυξης και ως άνευ εννόμου συμφέροντος και βλάβης της προσφεύγουσας. Αντιστοίχως, κατά την μειοψηφούσα γνώμη της Εισηγήτριας πρέπει να γίνουν δεκτοί οι ισχυρισμοί της παρέμβασης περί απαραδέκτου της προσφυγής και να γίνει δεκτή η παρέμβαση κατά το αίτημα απόρριψης της προσφυγής..

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 46/2023 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα  :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο άγεται στην ακόλουθη κρίση : α) Εφόσον μετατέθηκε η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τροποποιήθηκε η τεχνική απαίτηση ως προς την ισχύ των προς εγκατάσταση «πάνελ», επήλθαν τροποποιήσεις στους όρους των οικείων συμβατικών τευχών και, ως εκ τούτου, έπρεπε να δημοσιευτεί εκ νέου η οικεία διακήρυξη στο ΚΗΜΔΗΣ και στον περιφερειακό τύπο, ώστε να ενημερωθούν σχετικά με αυτές όχι μόνο όσοι οικονομικοί φορείς είχαν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για υποβολή προσφοράς αλλά και όσοι ήθελαν μετά τις τροποποιήσεις αυτές να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Πλην όμως, κατά παραδοχή του σχετικού ισχυρισμού των προσφευγόντων, η ως άνω πλημμέλεια δεν αποτέλεσε στην προκειμένη περίπτωση πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στον διαγωνισμό και της διαφάνειας και, ως εκ τούτου, δεν παρίσταται ουσιώδης σε βαθμό που να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο υπογραφής της οικείας σύμβασης και τούτο διότι: i) λαμβανομένου υπ’ όψιν του γεγονότος ότι το ελεγχόμενο έργο λόγω του προϋπολογισμού του, είναι κάτω των ορίων της εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου και δεν παρουσιάζει διασυνοριακό ενδιαφέρον, οι τηρηθείσες διατυπώσεις δημοσιότητας της σχετικής με τις ως άνω τροποποιήσεις 17290/25.1.2023 απόφασης της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (ανάρτηση στην ιστοσελίδα της ως άνω Περιφέρειας και στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, κοινοποίηση με ηλεκτρονικό μήνυμα στην ΠΕΔΜΕΔΕ και στον Σύνδεσμο Εργοληπτών Νομών Φθιώτιδας, Φωκίδας και Ευρυτανίας και ενημέρωση των ενδιαφερομένων με μήνυμα στο ΕΣΗΔΗΣ), ήταν πρόσφορες, ώστε να γνωστοποιηθούν οι επίμαχες τροποποιήσεις σε ευρύ κύκλο δυνητικά ενδιαφερόμενων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων και ii) δεν υπήρξε σχετικός με τους επίδικους όρους της διακήρυξης και της μελέτης αποκλεισμός κάποιου διαγωνιζόμενου, ούτε εξάλλου ασκήθηκε από κάποιον ενδιαφερόμενο σχετική ένσταση ή ένδικο βοήθημα. Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή στον διαγωνισμό τεσσάρων οικονομικών φορέων δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μικρή, ενώ το ύψος του προσφερθέντος ποσοστού έκπτωσης δεν δύναται αυτοτελώς να καταστήσει την ως άνω πλημμέλεια ουσιώδη. β) Εξάλλου, παρά τα όσα αντίθετα κρίθηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη, η πλημμέλεια της μη τροποποίησης των προθεσμιών που ορίζονται στα άρθρα 2.3 και 15.3 με βάση την ορισθείσα νέα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών δεν παρίσταται ουσιώδης, διότι οι διαγωνιζόμενοι, επιδεικνύοντας τη δέουσα επιμέλεια μπορούσαν να αντιληφθούν και να υπολογίσουν τις νέες προθεσμίες των άρθρων αυτών, ενώ ως προς το άρθρο 4.3 δεν καθίστατο αναγκαία η προσαρμογή των εκεί αναφερόμενων ημερομηνιών, διότι αυτές αναφέρονται στην ημερομηνία από την οποία άρχισαν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 138 του ν. 4782/2021 (1.9.2021, βλ. το άρθρο 140 παρ. 3 του ιδίου νόμου), που είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, ενώ, τέλος, ο όρος του άρθρου 16.2 ότι «Δεν προβλέπεται η δημοσίευση μετά την 1-9-2021» έπρεπε μεν να είχε απαλειφθεί, πλην όμως η συμπερίληψή του στη διακήρυξη δεν αποτελεί ουσιώδη νομική πλημμέλεια, διότι δεν δημιουργεί σύγχυση στους διαγωνιζόμενους, αφού στο άρθρο 16.1 της διακήρυξης ορίζεται με σαφήνεια ότι «δεν προβλέπεται η χορήγηση προκαταβολής στον ανάδοχο». γ) Τέλος, μετά την προσκόμιση από την προσφεύγουσα των αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης που αναφέρονται ανωτέρω θεραπεύτηκε η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη πράξη παράλειψη προσκόμισης αυτών, ενώ εξάλλου η μη αναφορά αυτών στο σχετικό άρθρο 10 της διακήρυξης δεν θέτει σε αμφισβήτηση την εξασφάλιση της χρηματοδότησης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Ανακαλεί την 46/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα 

Προμήθεια σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων...Κατόπιν τούτων, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να απορριφθεί, κατά το αντίστοιχο μέρος, η παρέμβαση της Εταιρείας «.....», να ανασταλεί δε: α) η εκτέλεση της προσβαλλομένης αποφάσεως της ...., κατά το μέρος που απέρριψε τις προβληθείσες, με την προδικαστική προσφυγή της αιτούσας, αιτιάσεις κατά της αποδοχής της προσφοράς της «..........» και κατά της συμμετοχής της στο επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, β) η εκτέλεση της ..../24-10-2018 αποφάσεως του Γενικού Διευθυντή Επιχειρησιακών Λειτουργιών της «..........», κατά το μέρος που έκρινε τυπικά και τεχνικά αποδεκτή την προσφορά της Εταιρείας «.........» και της επέτρεψε τη συμμετοχή της στο επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας (ελέγχου και αξιολόγησης οικονομι­κών προσφορών), και γ) η εν γένει πρόοδος του επίμαχου διαγωνισμού. Οίκοθεν, πάντως, νοείται ότι η .... διατηρεί την ευχέρεια να επανέλθει επί της υποθέσεως, προκειμένου, ενόψει και των κριθέντων με την παρούσα απόφαση σχετικά με το έννομο συμφέρον της αιτούσας ως μη οριστικώς αποκλεισθείσης από τον διαγωνισμό, να εξετάσει επί της ουσίας τις προβληθείσες κατά της συμμετοχής της «.......» αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής, οπότε, αναλόγως με την κρίση της, θα είναι δυνατή ή όχι η συνέχιση του διαγωνισμού. Η άσκηση, εξάλλου, της ευχέρειας αυτής δεν έρχεται σε αντίθεση με την 54/2018 απόφαση της παρούσας Επιτροπής, με την οποία κρίθηκε ότι η ......, δεσμευόμενη από προη­γούμενη απόφασή της, δεν μπορεί να επανέλθει επί κριθέντος, με την εν λόγω απόφαση, νομικού ζητήματος, καθόσον η κρίση αυτή αυτονοήτως δεν αφορά σε περιπτώσεις που, όπως εν προκειμένω, η Αρχή επανέρχεται, κατόπιν αναστολής εκτελέσεως προηγούμενης αποφάσεώς της με απόφαση της Επιτροπής Αναστολών, λόγω πιθανολογούμενης παράβασης των επιμέρους κρίσεων της, αλλά σε περιπτώσεις που η Αρχή, επιλαμβανόμενη εκ νέου της υποθέσεως κατόπιν προδικαστικής προσφυγής του αυτού ή άλλου διαγωνιζομένου κατά πράξεως του αναθέτοντος φορέα, η οποία εκδόθηκε σε συμμόρφωση προς την αρχική της απόφαση, αποκλίνει από την τελευταία, υιοθετώντας διαφορετική ερμηνεία του εφαρμοστέου νομοθετικού καθεστώτος. Για τον ίδιο λόγο, δεν κωλύεται η επάνοδος της ..... επί της παρούσας υποθέσεως, εκ μόνου του λόγου ότι, όπως εκρίθη με την ίδια ως άνω απόφαση της Επιτροπής Αναστολών (54/2018), η Αρχή καθίσταται αναρμόδια κατά Νόμον να κρίνει και να δεχθεί προδικαστική προσφυγή μετά την άπρακτη πάροδο της αποκλειστικής προθεσμίας, εντός της οποίας υποχρεούται να την εξετάσει, υποχρέωση που αναφέρεται στις συνήθεις περιπτώσεις διαφορών και όχι σε περιπτώσεις που, όπως εν προκειμένω, με δικαστική απόφαση, εκδοθείσα στο πλαίσιο παροχής προσωρινής προστασίας, πιθανολογείται σοβαρά ότι η Αρχή, παραλείποντας να αποφανθεί επί της ουσίας των αιτιάσεων της ασκηθείσης ενώπιον της προδικαστικής προσφυγής, παρέβη τις εκ του Νόμου υποχρεώσεις της.

Κατασκευή επέκτασης εγκατάστασης επεξεργασίας νερού...Επειδή, έτι περαιτέρω, βάσιμα ισχυρίζεται ο αναθέτων φορέας στις απόψεις του, ότι η προσφεύγουσα δεν προσδιορίζει σε τι συνίσταται η βλάβη που υφίσταται από τους προσβαλλόμενους όρους της διακήρυξης, δοθέντος ότι για την ορισμένη προσβολή διακήρυξης, δεν αρκεί η γενική μνεία περί του παράνομου χαρακτήρα του προσβαλλόμενου όρου, αλλά προσαπαιτείται εξειδίκευση του τρόπου με τον οποίο η παρανομία αυτού, εμπόδισε τον προσφεύγοντα να λάβει μέρος στην δημοπρασία ή ότι δυσχέρανε ουσιωδώς την συμμετοχή του (βλ ΕΑ ΣτΕ 182/2011, 6η σκέψη, 405/2009, 7η σκέψη, 105/2011, 1145/2010, 916/2009, 574/2009, 1141/2008, 1023/2007). Έχει δε κριθεί ότι εάν ο ενδιαφερόμενος για την ανάληψη Αριθμός απόφασης: 200 / 2020 34 δημόσιας σύμβασης ασκήσει αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (ή για την ταυτότητα του λόγου προδικαστική προσφυγή) κατά της διακήρυξης, θα πρέπει, προκειμένου να θεωρηθεί ότι ασκεί την αίτηση αυτή με έννομο συμφέρον, να επικαλεστεί βλάβη. Η βλάβη αυτή δεν ταυτίζεται με το έννομο συμφέρον για την άσκηση αίτησης ακυρώσεως αλλά, στο πλαίσιο εξέτασης αίτησης προσωρινής δικαστικής προστασίας, πρέπει να ανάγεται σε μία νομική και πραγματική κατάσταση, η οποία να είναι προσωρινά προστατευτέα και να δικαιολογεί τη χορήγηση προσωρινού μέτρου. Ως βλάβη, συνεπώς, στην περίπτωση αυτή νοείται όχι η απλή επίκληση παρανομίας ή η κατά γενικό τρόπο επίκληση παράβασης διαφόρων διατάξεων οποιουδήποτε επιπέδου αλλά τα πραγματικά εκείνα περιστατικά, συγκεκριμένα και αρκούντως εξειδικευόμενα, αφορώντα τη νομική ή πραγματική κατάσταση του συγκεκριμένου συμμετέχοντος, τα οποία είτε αποκλείουν είτε καθιστούν υπερβολικά δυσχερή τη συμμετοχή στο διαγωνισμό είτε προδιαγράφουν άμεσα ή έμμεσα το αποτέλεσμα του λόγω αδυναμίας του προσφεύγοντος να εκπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Επέκεινα, δεν προβάλλεται παραδεκτώς, κατά την αμφισβήτηση της νομιμότητας διακήρυξης διαγωνισμού, λόγος περί παρανομίας όρου της διακήρυξης, χωρίς να προσδιορίζεται κατά τρόπο συγκεκριμένο η εντεύθεν βλάβη, όπως εν προκειμένω, η βλάβη της προσφεύγουσας από τους προσβαλλόμενους όρους των άρθρων 22Γ, 22.Δ.1., 23.5 και 23.6 της επίμαχης διακήρυξης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, η εταιρεία «.. Α.Ε.» με την υπ' αριθμ. ... απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της, ενέκρινε τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού με κλειστή διαδικασία (προεπιλογή), για την ανάθεση της εκτελέσεως του έργου «Γραμμή 4 - Τμήμα Α΄, ΑΛΣΟΣ ΒΕΪΚΟΥ - ΓΟΥΔΗ», ενδεικτικού προϋπολογισμού 1.450.000.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(...)Επειδή, η αιτούσα ένωση προβάλλει, περαιτέρω, ότι μη νομίμως δεν έγιναν δεκτά από τα αρμόδια όργανα του διαγωνισμού ορισμένα από τα πιστοποιητικά που είχε προσκομίσει για την απόδειξη της αξιουμένης κατά το άρθρο 11.3 της Προσκλήσεως ειδικής εμπειρίας στη θέση σε λειτουργία συστήματος σηματοδότησης Μετρό, καθώς και στη θέση σε λειτουργία συρμών Μετρό χωρίς οδηγό. Εφ’ όσον, όμως, ακόμη και παρά τη μη αποδοχή των εν λόγω πιστοποιητικών, τελικώς κρίθηκε ότι από τα λοιπά έργα που είχε επικαλεσθεί η αιτούσα ένωση απεδεικνύετο ότι διαθέτει την απαιτούμενη κατά το άρθρο 11.3 της Προσκλήσεως ειδική εμπειρία, οι ως άνω λόγοι προβάλλονται αλυσιτελώς, δεδομένου ότι ούτε η αιτούσα εξειδικεύει σε τι συνίσταται το έννομο συμφέρον της για την εξέταση αυτών.Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση.

Επικαιροποίηση ή συμπλήρωση υδραυλικών μελετών...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ της παρούσας, δεν προκύπτει στην υπό κρίση υπόθεση η συνδρομή όλων των σωρευτικά απαιτούμενων από το άρθρο 29 παρ. 1 του ν. 3316/2005 προϋποθέσεων για τη νόμιμη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, η εκπόνηση των μελετών (οριστικών υδραυλικών μελετών, τοπογραφικών και περιβαλλοντικών μελετών), που αποτελούν αντικείμενο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης και αφορούν σε έργα εκβολής του ρέματος … στο … και του ρέματος στους … στην περιοχή του Ελληνικού, καθώς και σε έργα προστασίας πρανών και κοίτης του ρέματος … στο ύψος της οδού … στο …, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι δεν μπορεί να διαχωριστεί από την αρχική σύμβαση, ούτε ότι είναι απολύτως αναγκαία για την ολοκλήρωσή της, δεδομένου ότι αφενός μεν η από 14.4.2016 συμφωνία – πλαίσιο (άρθρ. 8 του ν. 3316/2005) είχε ως αντικείμενο τη διενέργεια υδραυλικών, περιβαλλοντικών και τοπογραφικών μελετών σε οποιαδήποτε περιοχή της …, κατόπιν εντολής της Διεύθυνσης Υδραυλικών Έργων (Δ10) της Περιφέρειας, αφετέρου δε στο πλαίσιο αυτής έχουν συναφθεί τρεις (3) επιμέρους συμβάσεις, οι οποίες αφορούν σε διαφορετικά σημεία της … (ρέματα «…» στην περιοχή … του Δήμου …, … του Δήμου …. και … του Δήμου …). Περαιτέρω, δεν αποδεικνύεται η συνδρομή εν προκειμένω απρόβλεπτων, κατά την έννοια που προαναφέρθηκε (βλ. σκέψη υπό στοιχείο ΙΙ.Β της παρούσας), περιστάσεων, οι οποίες κατέστησαν αναγκαία την ελεγχόμενη σύμβαση. Επομένως, η ανάθεση των ως άνω μελετών με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της κατάρτισης συμπληρωματικής σύμβασης παρίσταται, όπως ορθά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νόμιμη, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα είναι απορριπτέα. Εξάλλου, ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για τη σύναψη της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίοι ανάγονται στην ανάγκη άμεσης εκπόνησης των συγκεκριμένων μελετών, προβάλλοντας ότι η δημοπράτησή τους με τις διαδικασίες του ν. 4412/2016 θα επιφέρει καθυστερήσεις, προβλήματα στην αναθέτουσα αρχή και επιπλέον κόστος, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 763/2019, VI Τμ. 1605, 2227/2016, 668/2017, 482/2018, 979, 1254/2019).

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης και ασφαλείας...Επειδή, όλως επικουρικώς, και σε άμεση συνέχεια με τα ανωτέρω, ακόμη και εάν ήθελε εκτιμηθεί η δυνατότητα επιδίωξης ματαίωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας, με σκοπό την εκκίνηση νέας ταυτόσημης διαδικασίας ανάθεσης σύμβασης, με στόχευση την ανάληψη της κρινόμενης σύμβασης {βλ. αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (ΔΕΕ), όπου ερμηνεύοντας τις ισχύουσες ρυθμίσεις της Οδηγίας 89/665 [με τις αποφάσεις του της 2.7.2013 και 5.4.2016 αντιστοίχως, επί των υποθέσεων C-100/12 «FastwebSpA» και C-689/13 «PuligienicaFacilityEscoSpA» (PFE)], ταυτόσημες με τις εν προκειμένω εφαρμοστέες της ειδικής Οδηγίας 92/12 (L 76), αλλά και αυτές τούτες τις ρυθμίσεις της Οδηγίας 92/12 [απόφασή του της 11.5.2017, επί της υποθέσεως C-131/16, «Archussp.z. o.o και GamaJacekLipik»], έκρινε ρητώς ότι το έννομο συμφέρον «ενδιαφερομένου» [άρθρο 2α παρ. 2 εδ. γ΄. στις  δύο Οδηγίες] είναι δυνατόν να συνίσταται και στην ματαίωση της διαδικασίας, ώστε να κινηθεί νέα διαδικασία συνάψεως συμβάσεως και ΕΑ ΣτΕ 22/2018 αντίστοιχα} καταρχήν η προσφεύγουσα ουδέν σχετικό επικαλείται προς απόπειρα θεμελίωσης του εννόμου συμφέροντός της ως προς τις αιτιάσεις της κατά της προσφοράς της παρεμβαίνουσας. Το έννομο συμφέρον, δε, του οικονομικού φορέα, που προσφεύγει ενώπιον της Α.Ε.Π.Π. εξειδικεύεται αυθεντικά και αποκλειστικά από τον ίδιο, εξετάζεται δε από την τελευταία ως προς την νομιμότητά του, την απόδειξή του και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του που επιβάλλουν την έννομη προστασία του (πρβλ. Δημήτριος Θ. Πυργάκης, «Το έννομο συμφέρον στη δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας», Νομική Βιβλιοθήκη, 2017, σελ. 17). Συνακόλουθα, ούτε από τις διατάξεις του εθνικού δικαίου ούτε από τις αντίστοιχες διατάξεις του ενωσιακού δικαίου σχετικά με το έννομο συμφέρον διαγωνιζομένων κατά το προσυμβατικό στάδιο και τη σχετική νομολογία του Δ.Ε.Ε. αναγνωρίζεται γενικό έννομο συμφέρον ακόμη και στον μη οριστικώς αποκλεισθέντα διαγωνιζόμενο να ενεργεί ως ‘μοχλός του αντικειμενικού ελέγχου νομιμότητας του διαγωνισμού’ και εγγυητής της διαφάνειας αυτού όταν έχει απομείνει ένας μόνο διαγωνιζόμενος (βλ. ΕΑ ΣτΕ 106/2018). Εξάλλου, εν προκειμένω, η οποιαδήποτε απόπειρα θεμελίωσης εννόμου συμφέροντος επί τη βάσει της επιδίωξης ματαίωσης, θα ήταν σε κάθε περίπτωση αλυσιτελής καθώς πλην της προσφεύγουσας και παρεμβαίνουσας συμμετείχαν κατά το χρόνο άσκησης της προσφυγής στο διαγωνισμό και έτεροι δύο οικονομικοί φορείς, κατά των προσφορών των οποίων δεν βάλλει η προσφεύγουσα. Επομένως, ακόμη και εάν προσέβαλε παραδεκτώς εκτελεστή πράξη ή παράλειψη η προσφεύγουσα κατά τα ανωτέρω κριθέντα, θα στερείτο εν πάση περιπτώσει, εννόμου συμφέροντος να στραφεί κατά της προσφοράς της παρεμβαίνουσας (βλ. ΕΑ ΣτΕ 40/2020).

Προμήθεια δακοκτόνων υλικών (...) Zητείται η ανάκληση της 120/2014 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, ελλείψει σπουδαίου εννόμου συμφέροντος για την άσκησή της. Και τούτο διότι, η αιτούσα δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος των ελεγχόμενων συμβάσεων και δεν θίγεται από την κρίση της προσβαλλόμενης πράξης ότι δεν κωλύεται η σύναψή τους μεταξύ των αντισυμβαλλομένων ως άνω τριών εταιρειών, ενώ, τα τυχόν θιγόμενα από τις πράξεις ή παραλείψεις της αναθέτουσας αρχής ή των αντισυμβαλλομένων μερών του συγκεκριμένου διαγωνισμού συμφέροντά της, όπως και η ίδια αναφέρει, προστατεύει στα αρμόδια δικαστήρια (Διοικητικό Εφετείο) με τα σχετικά ένδικα βοηθήματα. Τέλος, σπουδαίο έννομο συμφέρον για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης δεν προκύπτει για την αιτούσα ούτε σε σχέση με τον οριζόμενο με την προσβαλλόμενη όρο σύναψης των επίμαχων συμβάσεων, δηλαδή τη μη  δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής για ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης για τα έτη 2015 και 2016, αφού ουδεμία αιτίαση προβάλλεται κατά του όρου αυτού, τον οποίο αντιθέτως και μάλιστα ρητά θεωρεί νόμιμο. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης

Προμήθεια και εγκατάσταση οδοντιατρικών μονάδων....Επειδή, ειδικότερα, όπως είναι γνωστό, το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος του μη οριστικώς αποκλεισθέντος έχει απασχολήσει επανειλημμένα τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλ. ΔΕΕ, αποφάσεις της 2.7.2013, C-100/12 Fastweb SpA, της 11.5.2017 C131/16, Arhus sp.z. o.o and Gama Jacek Lipik (Archus and Gama), της 5.4.2016, C-689/13 Puligienica Facility Esco SpA (PFE), της 21.12.2016, C355/15 Bietergemeinschaft Technische Gebӓudebetreuung und Caverion Österreich (BTG&CÖ), και της 5.9.2019, C-333/18 Lombardi Srl) και του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΕΑ ΣτΕ 349/17, 22/18, 30/19, 180/19), ήδη δε με την απόφαση 235/2019 της Επιτροπής Αναστολών της Ολομελείας του Συμβουλίου Επικρατείας υποβάλλονται σχετικά προδικαστικά ερωτήματα προς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόσφατη νομολογία (ΕΑ ΣτΕ 22/18, 30/19) που δέχεται το έννομο συμφέρον του μη οριστικώς αποκλεισθέντος ακολουθώντας τη σχετική νομολογία του ΔΕΕ, ενώ αναμφισβήτητα συνιστά μεταστροφή έναντι της παλαιότερης νομολογίας (έως και την ΕΑ ΣτΕ 349/2017) που απέρριπτε το έννομο συμφέρον του, ακόμη κυμαίνεται και δεν έχει καταλήξει πλήρως στον καθορισμό των προϋποθέσεων υπό τις οποίες αναγνωρίζεται το έννομο συμφέρον του αποκλεισθέντος. Στην πλέον πρόσφατη νομολογία (ΕΑ ΣτΕ 180/19) διακρίνεται τάση εκ νέου περιστολής του έννομου συμφέροντος (σε σύγκριση με τις ΕΑ ΣτΕ 22/18 και 30/19), η οποία ίσως δεν είναι άσχετη με τον ορατό κίνδυνο εκθετικής αύξησης των δικαστικών αντιδικιών και εκτροπής της διαγωνιστικής διαδικασίας στην «ηθική της με κάθε μέσο και στρεψοδικία εξόντωσης κάθε ανταγωνιστή και εν τέλει και του ίδιου του διαγωνισμού, ώστε να προκηρυχθεί ο επαναληπτικός» Αριθμός απόφασης: 206 /2020 14 (βλ. Ν. Μαρκόπουλου, «Το έννομο συμφέρον αποκλεισθέντος οικονομικού φορέα για προσβολή πράξεων της διαγωνιστικής διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων», εισήγηση στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, διαθέσιμη στο διαδίκτυο υπό https://www.esdi.gr/nex/images/stories/pdf/epimorfosi/2018/markopoulos_Oktob er2018.pdf). Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, θα πρέπει να δηλώνεται άλλως να καθίσταται σαφές ότι επιδιώκεται η απόρριψη της έτερης προσφοράς επί τη βάσει της ματαίωσης και επαναπροκήρυξης του διαγωνισμού. Ωστόσο, εν προκειμένω, ουδέν σχετικό αναφέρει η προσφεύγουσα και ως εκ τούτου κρίνεται απαράδεκτη λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος η εξέταση των λόγων που αφορούν την έτερη συμμετέχουσα στο διαγωνισμό. 19. Επειδή, περαιτέρω, ελέγχονται οι ισχυρισμοί κατά της προσφοράς έτερου συμμετέχοντος όταν χωρεί εφαρμογή του ίσου μέτρου κρίσης. Ωστόσο, όπως, έχει γίνει δεκτό (ΕΑ ΣτΕ 235/2019, ΣτΕ 2768-2770/2013), για την θεμελίωση παραβάσεως του ίσου μέτρου κρίσεως, κρίσιμο είναι το αν εχώρησε διαφορετική εκτίμηση των αυτών πλημμελειών των προσφορών των διαγωνιζομένων (και όχι αν οι διαφορετικές πλημμέλειες αφορούν στο ίδιο, εν γένει, ζήτημα). 

Επειδή, εν συνεχεία, κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο προσφεύγων προσκόμισε, μεταξύ άλλων, αντίγραφο της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο …, από την οποία όμως δεν προκύπτει με σαφήνεια αν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης διότι δεν αναφέρονται οι παραδόσεις στις οποίες προέβη μέχρι το τέλος του έτους 2021. Ως εκ τούτου, νομίμως κλήθηκε την 1.06.2022 από την αναθέτουσα αρχή σε παροχή διευκρινίσεων ως προς τις ποσότητες που έχει παραδώσει μέχρι και 31.12.2021 αναφορικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση. Ο δε προσφεύγων την 11.06.2022 προσκόμισε κατάλογο παραδόσεων στον οποίο δήλωσε ότι δυνάμει της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο … εκτέλεσε παραδόσεις ύψους 4.135,90€ και άρα προδήλως δεν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης και επιπροσθέτως κατέθεσε πέντε νέες συμβάσεις, έτερες από τις ήδη δηλωθείσες στο ΕΕΕΣ. Ωστόσο, οι εν λόγω συμβάσεις δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψιν, ως βασίμως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή, διότι δεν έχουν δηλωθεί στο ΕΕΕΣ του προσφεύγοντος, ο οποίος προέβη δια των πρόσθετων δικαιολογητικών κατακύρωσης που προσκόμισε στις 11.06.2022 σε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση της προσφοράς του. Δοθέντος δε ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 35, η προσφορά του προσφεύγοντος δεν παρουσιάζε ασάφεια ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να τον καλέσει σε παροχή διευκρινίσεων, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι η αναθέτουσα αρχή δια της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου λόγω μη κλήσης του σε διευκρινίσεις κατά το στάδιο της προαπόδειξης οδηγήθηκε έπειτα σε απόρριψη της προσφοράς του και κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετοχής. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή ορθώς και κατα δεσμία αρμοδιότητα με την προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος και αποφάσισε την κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετχοής διότι δεν πληροί το κριτήριο τεχνικής ικανότητας ως τούτο αποδείχτηκε εκ των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης τα οποία δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να ληφθούν νομίμως υπόψιν, και οι σχετικοί λόγοι της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι.