ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1195/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 46/2023 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο άγεται στην ακόλουθη κρίση : α) Εφόσον μετατέθηκε η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τροποποιήθηκε η τεχνική απαίτηση ως προς την ισχύ των προς εγκατάσταση «πάνελ», επήλθαν τροποποιήσεις στους όρους των οικείων συμβατικών τευχών και, ως εκ τούτου, έπρεπε να δημοσιευτεί εκ νέου η οικεία διακήρυξη στο ΚΗΜΔΗΣ και στον περιφερειακό τύπο, ώστε να ενημερωθούν σχετικά με αυτές όχι μόνο όσοι οικονομικοί φορείς είχαν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για υποβολή προσφοράς αλλά και όσοι ήθελαν μετά τις τροποποιήσεις αυτές να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Πλην όμως, κατά παραδοχή του σχετικού ισχυρισμού των προσφευγόντων, η ως άνω πλημμέλεια δεν αποτέλεσε στην προκειμένη περίπτωση πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στον διαγωνισμό και της διαφάνειας και, ως εκ τούτου, δεν παρίσταται ουσιώδης σε βαθμό που να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο υπογραφής της οικείας σύμβασης και τούτο διότι: i) λαμβανομένου υπ’ όψιν του γεγονότος ότι το ελεγχόμενο έργο λόγω του προϋπολογισμού του, είναι κάτω των ορίων της εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου και δεν παρουσιάζει διασυνοριακό ενδιαφέρον, οι τηρηθείσες διατυπώσεις δημοσιότητας της σχετικής με τις ως άνω τροποποιήσεις 17290/25.1.2023 απόφασης της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (ανάρτηση στην ιστοσελίδα της ως άνω Περιφέρειας και στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, κοινοποίηση με ηλεκτρονικό μήνυμα στην ΠΕΔΜΕΔΕ και στον Σύνδεσμο Εργοληπτών Νομών Φθιώτιδας, Φωκίδας και Ευρυτανίας και ενημέρωση των ενδιαφερομένων με μήνυμα στο ΕΣΗΔΗΣ), ήταν πρόσφορες, ώστε να γνωστοποιηθούν οι επίμαχες τροποποιήσεις σε ευρύ κύκλο δυνητικά ενδιαφερόμενων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων και ii) δεν υπήρξε σχετικός με τους επίδικους όρους της διακήρυξης και της μελέτης αποκλεισμός κάποιου διαγωνιζόμενου, ούτε εξάλλου ασκήθηκε από κάποιον ενδιαφερόμενο σχετική ένσταση ή ένδικο βοήθημα. Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή στον διαγωνισμό τεσσάρων οικονομικών φορέων δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μικρή, ενώ το ύψος του προσφερθέντος ποσοστού έκπτωσης δεν δύναται αυτοτελώς να καταστήσει την ως άνω πλημμέλεια ουσιώδη. β) Εξάλλου, παρά τα όσα αντίθετα κρίθηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη, η πλημμέλεια της μη τροποποίησης των προθεσμιών που ορίζονται στα άρθρα 2.3 και 15.3 με βάση την ορισθείσα νέα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών δεν παρίσταται ουσιώδης, διότι οι διαγωνιζόμενοι, επιδεικνύοντας τη δέουσα επιμέλεια μπορούσαν να αντιληφθούν και να υπολογίσουν τις νέες προθεσμίες των άρθρων αυτών, ενώ ως προς το άρθρο 4.3 δεν καθίστατο αναγκαία η προσαρμογή των εκεί αναφερόμενων ημερομηνιών, διότι αυτές αναφέρονται στην ημερομηνία από την οποία άρχισαν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 138 του ν. 4782/2021 (1.9.2021, βλ. το άρθρο 140 παρ. 3 του ιδίου νόμου), που είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, ενώ, τέλος, ο όρος του άρθρου 16.2 ότι «Δεν προβλέπεται η δημοσίευση μετά την 1-9-2021» έπρεπε μεν να είχε απαλειφθεί, πλην όμως η συμπερίληψή του στη διακήρυξη δεν αποτελεί ουσιώδη νομική πλημμέλεια, διότι δεν δημιουργεί σύγχυση στους διαγωνιζόμενους, αφού στο άρθρο 16.1 της διακήρυξης ορίζεται με σαφήνεια ότι «δεν προβλέπεται η χορήγηση προκαταβολής στον ανάδοχο». γ) Τέλος, μετά την προσκόμιση από την προσφεύγουσα των αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης που αναφέρονται ανωτέρω θεραπεύτηκε η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη πράξη παράλειψη προσκόμισης αυτών, ενώ εξάλλου η μη αναφορά αυτών στο σχετικό άρθρο 10 της διακήρυξης δεν θέτει σε αμφισβήτηση την εξασφάλιση της χρηματοδότησης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Ανακαλεί την 46/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣΤΕ/828/2019
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθούν: 1) η υπ' αριθμ. 896/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και 2) κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.(...)προκηρύχθηκε ανοικτός διαγωνισμός με αντικείμενο την ανάδειξη αναδόχου για την προμήθεια κιβωτίων τοποθέτησης μονοφασικών και τριφασικών «έξυπνων» μετρητών Χ.Τ. ..., με δικαίωμα προαιρέσεως, συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας 4.437.000 € (ήτοι 2.958.000 ευρώ + 1.479.000 ευρώ, που αντιστοιχεί στο δικαίωμα προαιρέσεως), πλέον ΦΠΑ(....)Συνεπώς, οι ως άνω προβληθείσες με την προδικαστική προσφυγή αιτιάσεις της, οι οποίες στρέφονταν όχι κατά της νομιμότητας της πράξης απορρίψεως της τεχνικής προσφοράς της αλλά κατ΄ ουσίαν κατά του κύρους της ως άνω (ενταχθείσας στο κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού) από 21.3.2018 πράξης παροχής πρόσθετων πληροφοριών ήταν απορριπτέες ως απαράδεκτες (πρβλ. ΕΑ 55, 109/2015, 980, 952/2007, 1033/2005), ως εκ τούτου δε μη νόμιμα εξετάστηκαν παρεμπιπτόντως και έγιναν, ακολούθως, δεκτές από την Α.Ε.Π.Π. με την παραπάνω αιτιολογία, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, απορριπτομένων ως αβασίμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της καθ΄ ης Αρχής.(...)Ακυρώνει την 896/2018 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
ΕΣ/ΤΜ.6/526/2020
Προμήθεια επιβατικών αυτοκινήτων..ζητείται η ανάκληση της 475/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, ο λόγος ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Και τούτο διότι στη διακήρυξη δεν καθορίζεται διαβάθμιση των προδιαγραφών, αλλά η κρίσιμη τεχνική απαίτηση για χωρητικότητα της δεξαμενής καυσίμων των οχημάτων (≥ 40 lt) προβλέπεται ως «ουσιώδης και απαράβατη (επί ποινή αποκλεισμού)», η δε μη συμμόρφωση σε αυτήν καθιστά απαράδεκτη την προσφορά των προμηθευτών που τυχόν την παραβούν. Περαιτέρω, η μεταβολή της προδιαγραφής αυτής είχε ως αποτέλεσμα να επιτραπεί η συμμετοχή στο διαγωνισμό οικονομικών φορέων, πέραν εκείνων που ήταν σε θέση να υποβάλουν προσφορά με βάση τους αρχικούς όρους, επομένως, υπήρξε τόσο σημαντική, ώστε δεν ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 60 παρ. 3 του ν. 4412/2016 (βάσει του οποίου αρκεί να διασφαλίζεται – ακόμα και με παράταση των σχετικών προθεσμιών – ίση μεταχείριση και επαρκής χρόνος στους ενδιαφερομένους για να προσαρμόσουν την προσφορά τους στους νέους όρους) αλλά για τη νόμιμη εφαρμογή της ήταν αναγκαία η τήρηση των προβλεπόμενων στο νόμο διατυπώσεων δημοσιότητας. Κατά τούτο, η απλή ανάρτηση της απόφασης με την οποία εγκρίθηκε η μεταβολή στον ηλεκτρονικό χώρο του διαγωνισμού στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., με τη μορφή διευκρίνισης, δεν αποτελεί επαρκή τρόπο δημοσιότητας, ούτε ποσοτικώς (αφού παραλείπονται οι δημοσιεύσεις σε ΚΗΜΔΗΣ, Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιστοσελίδα αναθέτουσας αρχής, εθνικό τύπο) ούτε ποιοτικώς (αφού δεν διευρύνει τον κύκλο των δυνητικών προμηθευτών, σε σχέση με όσους είχαν λάβει γνώση της αρχικής προδιαγραφής), όπως άλλωστε δύναται να συναχθεί εν προκειμένω και από τη μικρή συμμετοχή προμηθευτών για το κρίσιμο τμήμα της διακήρυξης. Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.
ΣΤΕ/827/2019
Προμήθεια τοποθέτησης μετρητών...Επειδή, εν όψει, όμως, των εκτεθέντων στη σκέψη 24, η ερμηνεία αυτή του όρου 13.2.8.20 της διακήρυξης, στην οποία προέβη η Α.Ε.Π.Π., βάσει της οποίας σε περίπτωση που ο διαγωνιζόμενος επικαλείται ότι συντρέχουν ως προς αυτόν οι όροι της “Σημείωσης”, δεν απαιτείται να προσκομίσει “κανένα δικαιολογητικό”, αλλά η αναθέτουσα αρχή είναι εκείνη που υποχρεούται να “ελέγχει” (και δη πρωτοτύπως) τη συνδρομή όλων των σχετικών προϋποθέσεων, δεν είναι ορθή. Εφόσον, επομένως, η παρεμβαίνουσα, όπως άλλωστε δεν αμφισβητεί, δεν είχε συνυποβάλει με την προσφορά της κανένα απολύτως στοιχείο για την απόδειξη του περιληφθέντος στην προσφορά της ισχυρισμού αυτής, κατά τον οποίο “έχει ήδη προμηθεύσει κιβώτια παρόμοιου τύπου από SMC τοποθέτησης μετρητών, τα οποία έχουν εγκατασταθεί στο δίκτυο ευθύνης του ...”, καθώς, επίσης, και για το εάν τα ως άνω φερόμενα ως εγκατεστημένα στο δίκτυο της ... υλικά της ήταν της αυτής ποσότητας με τα ζητούμενα (και μάλιστα και ως προς τα δύο προσφερόμενα είδη), νομίμως η αναθέτουσα αρχή, κατά την αξιολόγηση της προσφοράς της εν λόγω εταιρείας, εχώρησε στην απόρριψή της με την παραπάνω αιτιολογία, που συνδέεται με τον ως άνω τεθέντα επί ποινή αποκλεισμού όρο και η οποία, συνεπώς, στηρίζει αυτοτελώς τον αποκλεισμό της από την περαιτέρω διαγωνιστική διαδικασία, τα δε κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση της Α.Ε.Π.Π., κατ΄ αποδοχήν των ως άνω μη ουσιωδών, άλλωστε, πραγματικών ισχυρισμών της προδικαστικής προσφυγής της παρεμβαίνουσας (περί εντάξεώς της στον “Πίνακα Προμηθευτών υλικών προμηθείας Αναδόχου των συμβάσεων κατασκευής έργων δικτύων διανομής της Διακήρυξης ΔΔ-206”, ως και περί “αυθαίρετης” αναστολής της ένταξής της σε αυτόν, με συνέπεια την “ανυπαίτια” αδυναμία της να διαθέτει τα προϊόντα της στους αναδόχους της ... κ.λπ.), είναι εν πάση περιπτώσει μη νόμιμα, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, διότι, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην ως άνω σκέψη 24, δεν αρκούσε, εν προκειμένω, για το παραδεκτό της τεχνικής προσφοράς της παρεμβαίνουσας μόνη η αόριστη μνεία σε αυτήν της συνδρομής των προϋποθέσεων της “Σημείωσης”. Κατόπιν τούτου, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι όλοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας και της καθ΄ ης Αρχής. Ομοίως απορριπτέοι είναι και οι περαιτέρω ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας, κατά τους οποίους δεν μπορούσε να ερμηνευθεί σε βάρος της “ασάφεια ή πλημμέλεια των εγγράφων της σύμβασης”, άλλως ότι “η τυχόν απαίτηση για επίκληση στοιχείων που ήδη γνωρίζει και διαθέτει ο αναθέτων φορέας [ήταν] καταχρηστική και περιττή, συμβάλλοντας σε μία άνευ νοήματος και σκοπού γραφειοκρατία”. Εξάλλου, και οι περαιτέρω κρίσεις της Α.Ε.Π.Π., βάσει των οποίων α) η αναθέτουσα αρχή όφειλε, εν όψει των οριζομένων στο “άρθρο 102 του ν. 4412/2016”, πριν αποκλείσει την παρεμβαίνουσα, να την καλέσει να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που τυχόν έκρινε απαραίτητα προς απόδειξη των ανωτέρω ή να παράσχει διευκρινίσεις και β) η βασιμότητα των ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας προέκυπτε από τα έγγραφα που η τελευταία προσκόμισε με την προδικαστική προσφυγή της, είναι, επίσης, μη ορθές, κατά μεν το πρώτο σκέλος τους, διότι η διάταξη του άρθρου 310 παρ. 4 και 5 του ν. 4412/2016, την οποία επαναλαμβάνει και ο όρος 15 παρ. 2 και 3 της διακήρυξης, αναφέρεται σε διευκρινίσεις νομίμως κατ΄ αρχήν υποβληθέντων στοιχείων και όχι σε αναπλήρωση μη νομίμως υποβληθέντων ή μη υποβληθέντων, όπως στην προκειμένη περίπτωση, κατά δε το δεύτερο σκέλος τους, διότι η Α.Ε.Π.Π. δεν μπορούσε πάντως, προκειμένου να διατυπώσει την κρίση ότι εκπληρώνονταν εν προκειμένω οι ως άνω απαιτήσεις της διακήρυξης, να στηριχθεί σε δικαιολογητικά, τα οποία προσκομίσθηκαν το πρώτον με την προδικαστική προσφυγή της παρεμβαίνουσας και δεν είχαν υποβληθεί με την προσφορά της (τούτο δε ανεξαρτήτως και αν τα προσκομισθέντα ήταν, κατά τα ανωτέρω, και πράγματι ουσιώδη), απορριπτομένων ως αβασίμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της παρεμβαίνουσας και της καθ΄ ης Αρχής.
ΣΤΕ/ΕΑ/30/2019
Προμήθεια σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων...Κατόπιν τούτων, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να απορριφθεί, κατά το αντίστοιχο μέρος, η παρέμβαση της Εταιρείας «.....», να ανασταλεί δε: α) η εκτέλεση της προσβαλλομένης αποφάσεως της ...., κατά το μέρος που απέρριψε τις προβληθείσες, με την προδικαστική προσφυγή της αιτούσας, αιτιάσεις κατά της αποδοχής της προσφοράς της «..........» και κατά της συμμετοχής της στο επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας, β) η εκτέλεση της ..../24-10-2018 αποφάσεως του Γενικού Διευθυντή Επιχειρησιακών Λειτουργιών της «..........», κατά το μέρος που έκρινε τυπικά και τεχνικά αποδεκτή την προσφορά της Εταιρείας «.........» και της επέτρεψε τη συμμετοχή της στο επόμενο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας (ελέγχου και αξιολόγησης οικονομικών προσφορών), και γ) η εν γένει πρόοδος του επίμαχου διαγωνισμού. Οίκοθεν, πάντως, νοείται ότι η .... διατηρεί την ευχέρεια να επανέλθει επί της υποθέσεως, προκειμένου, ενόψει και των κριθέντων με την παρούσα απόφαση σχετικά με το έννομο συμφέρον της αιτούσας ως μη οριστικώς αποκλεισθείσης από τον διαγωνισμό, να εξετάσει επί της ουσίας τις προβληθείσες κατά της συμμετοχής της «.......» αιτιάσεις της προδικαστικής προσφυγής, οπότε, αναλόγως με την κρίση της, θα είναι δυνατή ή όχι η συνέχιση του διαγωνισμού. Η άσκηση, εξάλλου, της ευχέρειας αυτής δεν έρχεται σε αντίθεση με την 54/2018 απόφαση της παρούσας Επιτροπής, με την οποία κρίθηκε ότι η ......, δεσμευόμενη από προηγούμενη απόφασή της, δεν μπορεί να επανέλθει επί κριθέντος, με την εν λόγω απόφαση, νομικού ζητήματος, καθόσον η κρίση αυτή αυτονοήτως δεν αφορά σε περιπτώσεις που, όπως εν προκειμένω, η Αρχή επανέρχεται, κατόπιν αναστολής εκτελέσεως προηγούμενης αποφάσεώς της με απόφαση της Επιτροπής Αναστολών, λόγω πιθανολογούμενης παράβασης των επιμέρους κρίσεων της, αλλά σε περιπτώσεις που η Αρχή, επιλαμβανόμενη εκ νέου της υποθέσεως κατόπιν προδικαστικής προσφυγής του αυτού ή άλλου διαγωνιζομένου κατά πράξεως του αναθέτοντος φορέα, η οποία εκδόθηκε σε συμμόρφωση προς την αρχική της απόφαση, αποκλίνει από την τελευταία, υιοθετώντας διαφορετική ερμηνεία του εφαρμοστέου νομοθετικού καθεστώτος. Για τον ίδιο λόγο, δεν κωλύεται η επάνοδος της ..... επί της παρούσας υποθέσεως, εκ μόνου του λόγου ότι, όπως εκρίθη με την ίδια ως άνω απόφαση της Επιτροπής Αναστολών (54/2018), η Αρχή καθίσταται αναρμόδια κατά Νόμον να κρίνει και να δεχθεί προδικαστική προσφυγή μετά την άπρακτη πάροδο της αποκλειστικής προθεσμίας, εντός της οποίας υποχρεούται να την εξετάσει, υποχρέωση που αναφέρεται στις συνήθεις περιπτώσεις διαφορών και όχι σε περιπτώσεις που, όπως εν προκειμένω, με δικαστική απόφαση, εκδοθείσα στο πλαίσιο παροχής προσωρινής προστασίας, πιθανολογείται σοβαρά ότι η Αρχή, παραλείποντας να αποφανθεί επί της ουσίας των αιτιάσεων της ασκηθείσης ενώπιον της προδικαστικής προσφυγής, παρέβη τις εκ του Νόμου υποχρεώσεις της.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/106/2019
Παροχή υπηρεσιών κλαδοκοπής:..Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το γεγονός ότι η1418/29.10.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας … με την οποία κατακυρώθηκε και οριστικά το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρεία δεν καταχωρήθηκε αμέσως στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., δεν έχει ως έννομη συνέπεια την ακυρότητα της υπογραφείσας σύμβασης, όπως αβασίμως υπολαμβάνεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας, δοθέντος ότι μόνο σε περίπτωση απόφασης απευθείας ανάθεσης σύμβασης κατ’ εφαρμογή του άρθρου 118 του ν. 4412/2016, η καταχώριση πρέπει να γίνει αμέσως μετά την έκδοση της σχετικής απόφασης. Στην περίπτωση δε αυτή, η σύμβαση που συνάπτεται είναι αυτοδίκαια άκυρη (άρθρο 118 παρ. 4 του ν. 4412/2016). Η ως άνω συνέπεια όμως δεν μπορεί να επέλθει στην προκειμένη περίπτωση όπου η ανάθεση των υπηρεσιών έγινε κατόπιν συνοπτικού διαγωνισμού και όχι απευθείας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/284/2019
Φύλαξη και επιτήρηση των κτιρίων, εγκαταστάσεων και χώρων :Τέλος, κατά παραβίαση των άρθρων 62 και 65 ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή παρέλειψε να προβεί στις προβλεπόμενες διατυπώσεις δημοσιότητας αναφορικά με την επελθούσα τροποποίηση ως προς την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό, ήτοι να αποστείλει το απαιτούμενο έντυπο για τη διόρθωση του συγκεκριμένου στοιχείου της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης, η πλημμέλεια δε αυτή δεν θεραπεύεται από το γεγονός ότι η αναθέτουσα προέβη σε σχετική γνωστοποίηση μέσω Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ., καθόσον, όπως προεκτέθηκε, οι προκηρύξεις και γνωστοποιήσεις που δημοσιεύονται σε εθνικό επίπεδο δεν επιτρέπεται να περιλαμβάνουν πληροφορίες άλλες από εκείνες που περιέχονται στις αντίστοιχες που αποστέλλονται στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ένωσης. Δοθέντος άλλωστε ότι, όπως ιστορήθηκε ανωτέρω, κατά την ημερομηνία ανάρτησης της σχετικής ανακοίνωσης (13.2.2019), ήτοι δύο ημέρες πριν από την αρχικώς ορισθείσα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών (15.2.2019), διαπιστώθηκε ότι δεν είχε υποβληθεί καμία προσφορά στον διαγωνισμό, ενώ μετά την ως άνω πλημμελή δημοσίευση της μετάθεσης αυτής υποβλήθηκε μόνο μία προσφορά, η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται να θεωρηθεί ως μη ουσιώδης, όπως θα μπορούσε να κριθεί εφόσον, παρ’ όλ’ αυτά, είχε αναπτυχθεί επαρκής ανταγωνισμός.
ΑΕΠΠ/8/2020
Ανάθεση ταχυδρομικών υπηρεσιών...Επομένως, καθόσον εν προκειμένω η προσφεύγουσα ι) Ουδεμία ωφέλεια προσδοκά ούτε είναι δυνατόν να προσποριστεί ωφέλεια από την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης, καθόσον η διακήρυξη νέου διαγωνισμού στον οποίο προσβλέπει και στηρίζει το έννομο συμφέρον της η προσφεύγουσα έχει ήδη πραγματοποιηθεί ήδη από 19-11-2018, και βρίσκεται εν εξελίξει με την συμμετοχή της προσφεύγουσας και ιι) Ουδεμία ζημία υφίσταται εις βάρος της από την προσβαλλόμενη απόφαση η οποία ουδεμία επιρροή ασκεί επί της επιδιωκόμενης και ήδη προκηρυχθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ειδικότερα η προσβαλλόμενη απόφαση δεν περιορίζει ούτε χρονικά ούτε υλικά ούτε άλλως πως το ουσιαστικό και οικονομικό αντικείμενο της προκηρυχθείσας νέας σύμβασης. Για τους λόγους αυτούς είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος και προβαλλόμενος χωρίς έννομο συμφέρον ο μόνος λόγος της προσφυγής, επειδή η προσφεύγουσα ούτε επικαλείται ούτε αποδεικνύει ούτε άλλως προκύπτει βλάβη της κατά την έννοια του νόμου, άμεση, προσωπική, ή ενδεχόμενη, και αιτιωδώς συναρτώμενη με την προσβαλλόμενη απόφαση.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/194/2019
Αμοιβή για την εκτέλεση έργου..:Με τα δεδομένα αυτά, το εν λόγω έργο, ανεξαρτήτως του αν συνέτρεξε κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή και αν ήταν δικαιολογημένη η καθυστέρηση υπογραφής της σχετικής σύμβασης, ήταν δυνατόν, ως εκ του ύψους της εκτιμώμενης αξίας του που υπολειπόταν των 20.000 ευρώ, να ανατεθεί απευθείας κατά τη διαδικασία του άρθρου 118 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, η ελεγχόμενη δαπάνη κατέστη μη νόμιμη ως εκ του γεγονότος ότι δεν προκύπτει η διενέργεια κλήρωσης για την επιλογή του αναδόχου. Εντούτοις, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων υπό τις οποίες ανετέθη το εν λόγω έργο και τις οποίες η αναθέτουσα αρχή υπέλαβε ως ικανό λόγο προκειμένου να ακολουθήσει την εν λόγω διαδικασία ανάθεσης, του γεγονότος ότι προσκομίζεται βεβαίωση περί καλής εκτέλεσής του, καθώς και του ότι με το με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. (67) του ν. 4412/2016 καταργούνται ρητά μόνο τα άρθρα 9, 10, 14, 16 και 17 του π.δ. 171/1987, συνάγεται ότι πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, τα όργανα του Δήμου υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν το ανωτέρω μικρό έργο στον προαναφερόμενο, κατά την κρίση τους κατάλληλο εμπειροτέχνη, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης (πρβλ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 296/2019, 79, 57, 56/2018). Περαιτέρω, η νομιμό-τητα της ελεγχόμενης δαπάνης δεν επλήγη ως εκ της καθυστέρησης ανάρτησης στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. της προαναφερθείσας 14/13.2.2018 απόφασης περί απευθείας ανάθεσης, δεδομένης της θεσπισθείσας, με την παρ. 9 του άρθρ. 57 του ν. 4568/ 2018, αναδρομικής επέλευσης εννόμων αποτελεσμάτων από το χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (πρβλ. ενδ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 155/2019, Κ.Π.Ε.Δ. ΙV Τμ. 129, 111/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΣΤΕ/ΕΑ/388/2016
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Με την αίτηση αυτή ζητείται να διαταχθούν ασφαλιστικά μέτρα σχετικά με την προκήρυξη επαναληπτικού, ηλεκτρονικού, ανοικτού δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού με αντικείμενο την ανάδειξη αναδόχου επεξεργασίας θαλασσινού νερού από μονάδες αφαλάτωσης ή προμήθειας πόσιμου νερού με οποιονδήποτε τρόπο για τις ανάγκες της νήσου … (…) του Νομού Δωδεκανήσου για πέντε έτη του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής(....)Επειδή, η Διοίκηση, η οποία και μόνον νομιμοποιείται προς τούτο (και όχι η παρεμβαίνουσα), δεν επικαλείται, με την έκθεση των απόψεών της προς την Επιτροπή Αναστολών (δοθέντος ότι δεν υπέβαλε υπόμνημα), τη συνδρομή λόγων δημοσίου συμφέροντος που να κωλύουν την αποδοχή της κρινόμενης αίτησης. Τα δε προβαλλόμενα από την παρεμβαίνουσα, ότι το δημόσιο συμφέρον επιβάλλει την απόρριψη της κρινόμενης αίτησης, αφού η αποδοχή της θα είχε ως συνέπεια την καθυστέρηση της οριστικής ανάθεσης με επιπλέον κόστος για το Δημόσιο για κάθε ημέρα που περνά, η δε ανάδειξη της αιτούσας ως αναδόχου θα επιβάρυνε τον προϋπολογισμό του Δημοσίου κατά το ποσό που η οικονομική της προσφορά υπερβαίνει την οικονομική προσφορά της ίδιας (της παρεμβαίνουσας), ανεξαρτήτως του ότι προβάλλονται εκ συμφέροντος τρίτου και συνεπώς, απαραδέκτως (...), είναι και απορριπτέα ως αβάσιμα.Δέχεται την αίτηση.Αναστέλλει την εκτέλεση της σιωπηρής απόρριψης της προδικαστικής προσφυγής της αιτούσας κατά της 4122.72-10/3396/18-10-2016 απόφασης του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, κατά το μέρος που αφορά στην αποδοχή της προσφοράς της παρεμβαίνουσας, σύμφωνα με το σκεπτικό.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/62/2019
Προμήθεια τροφίμων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι, όπως ορθώς επισημαίνεται και στον πρώτο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, παρόλο που με την έναρξη του οικονομικού έτους 2018 δεν δεσμεύθηκε στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου άμεσα και κατ’ απόλυτη προτεραιότητα η πίστωση που αντιστοιχούσε, στο πλαίσιο της πολυετούς υποχρέωσης, στη δαπάνη που πραγματοποιείτο στο έτος 2018 και ενώ η διαδικασία του διαγωνισμού βρισκόταν σε εξέλιξη, οι αποφάσεις για την ανάληψη της πίστωσης του διαγωνισμού εκδόθηκαν μόλις στις 25.06.2018, ήτοι την ημέρα της υπογραφής των συμβάσεων, με αποτέλεσμα η διαδικασία του διαγωνισμού κατά το χρόνο διενέργειας αυτού να μην καλύπτεται από αντίστοιχη πίστωση, η πλημμέλεια αυτή είναι επουσιώδης και δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στην όλη διαγωνιστική διαδικασία. Περαιτέρω το Κλιμάκιο θεωρεί επουσιώδεις πλημμέλειες i. τη μη επισύναψη των εφημερίδων στις οποίες είχε δημοσιευθεί περίληψη της διακήρυξης του διαγωνισμού (αν και αυτές προσκομίστηκαν τελικά με το υπ΄αριθ. πρωτ. /οικ ... έγγραφο επανυποβολής των χρηματικών ενταλμάτων του Γενικού Νοσοκομείου ...), ii. το γεγονός ότι δεν προκύπτει ακριβής ημερομηνία ενημέρωσης των υπολοίπων συμμετεχόντων (πλην των προσωρινών αναδόχων) στο διαγωνισμό σχετικά με το Πρακτικό ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης και την αντίστοιχη έγκριση αυτού από το Διοικητικό Συμβούλιο του Γενικού Νοσοκομείου ..., iii. τη μη ψηφιακή υπογραφή των Πρακτικών της Επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, iv το ότι με την αρ. πρωτ. …..2018 απόφαση του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου ... (ΑΔΑ:….) ορίστηκαν τα μέλη της επιτροπής παραλαβής τροφίμων για το μήνα Ιούλιο 2018, ενώ η συγκρότηση των οργάνων διενέργειας διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 221 ν.4412/2016, πραγματοποιείται με απόφαση του οικείου Διοικητικού Συμβουλίου, καθώς και iv. ότι δεν προσκομίζεται η υπ΄αριθ. …..2016 απόφαση του Διοικητή με την οποία ορίστηκαν τα μέλη της Επιτροπής εξέτασης ενστάσεων – προσφυγών των διαγωνισμών. Περαιτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη καθόσον στο υποβληθέν από την ανάδοχο ... ΤΕΥΔ δηλώνεται μεν ότι δεν υποχρεούται η επιχείρησή της να διαθέτει σύστημα ΗACCP αλλά να τηρεί τον οδηγό Υγιεινής Νο2 του ΕΦΕΤ σύμφωνα με το ν.3527/2007 και την ΥΔ 96967/2012 (ΦΕΚ Β΄2718), ωστόσο όμως, όπως προβλέπεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού («ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ – ΠΟΙΟΤΗΤΑ – ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ» σελ. 50 αυτής) με την οποία τίθεται το δεσμευτικό για όλους κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού (βλ. και αν. υπό σκέψη III.) και επιπροσθέτως διευκρινίζεται με την αρ. Υ1γ/Γ.Π./οικ.4476/14.01.2013 εγκύκλιο 2 του Υπουργείου Υγείας με θέμα «Παρέχονται οδηγίες για την Υγειονομική Διάταξη 96967 (ΦΕΚ 2718/τ.Β΄/8-10-2012) Υγειονομικοί όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών και άλλες διατάξεις» (ΑΔΑ: ΒΕΦ8Θ-8Ψ3), τα αρτοποιεία ανήκουν στις επιχειρήσεις όπου απαιτείται η εφαρμογή πλήρους συστήματος ΗACCP (σελ. 5). Επιπλέον, στο έγγραφο που κατέθεσε η ανάδοχος με θέμα «Τι υποχρεώσεις έχουν οι επιχειρήσεις τροφίμων βάσει οδηγιών του ΕΦΕΤ» όσον αφορά τις επιχειρήσεις ζαχαροπλαστικής (η ανάδοχος υπέβαλε προσφορά για την κατηγορία 2. Είδη ζαχαροπλαστικής και γλυκίσματα και κατακυρώθηκε το είδος σε αυτή) αναφέρεται ότι «Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ….001 απόφαση του Δ.Σ. του ΕΦΕΤ, απαιτείται πλήρης ανάπτυξη και τεκμηρίωση του συστήματος HACCP από τις επιχειρήσεις εκείνες που εξυπηρετούν περισσότερα από 1300 άτομα την ημέρα (…).Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις οι οποίες απευθύνονται σε ομάδες ατόμων υψηλού κινδύνου (νοσοκομεία, φοιτητικές λέσχες…) ανεξαρτήτως δυναμικότητάς τους». Περαιτέρω, στο αρ. πρωτ. …..2014 (ΑΔΑ:….) έγγραφο του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) με θέμα «Κατευθυντήριες Οδηγίες για την ευέλικτη εφαρμογή συστήματος αυτοελέγχου βάση των αρχών του HACCP» αναφέρεται ότι εφαρμόζεται σύστημα HACCP στις επιχειρήσεις με υψηλή πιθανότητα ύπαρξης κινδύνου, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούν μεγαλύτερο μέγεθος πληθυσμού ή και ειδικής κατηγορίας πληθυσμού (κατηγορία 3), ενδεικτικά δε αναφέρεται ότι στην κατηγορία 3 εντάσσονται και τα νοσοκομεία (σελ. 7). Τέλος το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και για το λόγο ότι ενώ στη διακήρυξη (σελ. 52 αυτής, βλ. και αν. υπό σκέψη ΙΙΙ.), αλλά και στα υποβληθέντα Πρακτικά της Επιτροπής τονίζεται ότι για λόγους τήρησης των συνθηκών και των προδιαγραφών υγιεινής, «τα μεταφορικά μέσα πρέπει να είναι εφοδιασμένα με Βεβαίωση Καταλληλότητας Οχήματος από Υγειονομικής πλευράς, η οποία εκδίδεται από τις κατά τόπους Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών και Άδεια Κυκλοφορίας Οχήματος Μεταφοράς, η οποία εκδίδεται από τις κατά τόπους Κτηνιατρικές Υπηρεσίες», η Βεβαίωση Καταλληλότητας Οχήματος που έχει υποβάλει η εταιρεία ..... έχει εκδοθεί από Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας και όχι από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.4/24/2019