ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/194/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Αμοιβή για την εκτέλεση έργου..:Με τα δεδομένα αυτά, το εν λόγω έργο, ανεξαρτήτως του αν συνέτρεξε κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή και αν ήταν δικαιολογημένη η καθυστέρηση υπογραφής της σχετικής σύμβασης, ήταν δυνατόν, ως εκ του ύψους της εκτιμώμενης αξίας του που υπολειπόταν των 20.000 ευρώ, να ανατεθεί απευθείας κατά τη διαδικασία του άρθρου 118 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, η ελεγχόμενη δαπάνη κατέστη μη νόμιμη ως εκ του γεγονότος ότι δεν προκύπτει η διενέργεια κλήρωσης για την επιλογή του αναδόχου. Εντούτοις, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων υπό τις οποίες ανετέθη το εν λόγω έργο και τις οποίες η αναθέτουσα αρχή υπέλαβε ως ικανό λόγο προκειμένου να ακολουθήσει την εν λόγω διαδικασία ανάθεσης, του γεγονότος ότι προσκομίζεται βεβαίωση περί καλής εκτέλεσής του, καθώς και του ότι με το με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. (67) του ν. 4412/2016 καταργούνται ρητά μόνο τα άρθρα 9, 10, 14, 16 και 17 του π.δ. 171/1987, συνάγεται ότι πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, τα όργανα του Δήμου υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν το ανωτέρω μικρό έργο στον προαναφερόμενο, κατά την κρίση τους κατάλληλο εμπειροτέχνη, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης (πρβλ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 296/2019, 79, 57, 56/2018). Περαιτέρω, η νομιμό-τητα της ελεγχόμενης δαπάνης δεν επλήγη ως εκ της καθυστέρησης ανάρτησης στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. της προαναφερθείσας 14/13.2.2018 απόφασης περί απευθείας ανάθεσης, δεδομένης της θεσπισθείσας, με την παρ. 9 του άρθρ. 57 του ν. 4568/ 2018, αναδρομικής επέλευσης εννόμων αποτελεσμάτων από το χρόνο έκδοσης της απόφασης αυτής (πρβλ. ενδ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 155/2019, Κ.Π.Ε.Δ. ΙV Τμ. 129, 111/2019).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/261/2019
Προμήθεια υγρών καυσίμων και λιπαντικών:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα είναι μη κανονική, καθ’ ότι δεν προκύπτει ότι τηρήθηκε η διαδικασία έκδοσης πρωτογενούς και εγκεκριμένου αιτήματος, καθώς και σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης ούτε η διαδικασία ανάρτησης των εν λόγω πράξεων στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. ως προς το σύνολο της εκτιμώμενης αξίας του διαγωνισμού. Ειδικότερα, οι ανωτέρω πράξεις (ανάληψη και αιτήματα) δεν αφορούσαν σε συνολικό ποσό 48.769,90 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., στο οποίο ανήλθε το σύνολο των προς ανάθεση ειδών, τα οποία προκηρύχθηκαν ενιαία και επρόκειτο να ανατεθούν κατά ομάδες ή ενιαία, βάσει της διακήρυξης, αλλά σε ποσό 47.168,90 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., στο οποίο δεν περιελήφθησαν τα λιπαντικά και το χημικό πρόσθετο. Η ανωτέρω κρίση περί μη κανονικότητας της δαπάνης δεν δύναται να αρθεί ως εκ της επικλήσεως μη ομοειδούς των εν λόγω μη περιληφθέντων προϊόντων και διαφοροποίησης αυτών ως προς τους κωδικούς CPV προς τα λοιπά είδη που αποτέλεσαν αντικείμενο του διαγωνισμού, αφού τούτο δεν θα μπορούσε να αποτελέσει νόμιμο λόγο εξαίρεσής τους από τη διαδικασία έκδοσης αιτήματος και πράξης ανάληψης, ενόψει της διενέργειας ενιαίου διαγωνισμού από την αναθέτουσα αρχή (πρβλ. Ελ.Συν. VII Τμ. αποφ. 2922/2013, Πράξ. 221/ 2007, 399/2006), ούτε ως εκ του γεγονότος ότι τα ποσά των μη περιληφθέντων ειδών (προσθέτου και λιπαντικών) υπολείπονται του ορίου των 1.000 ευρώ, άνω του οποίου προβλέπεται καταχώρηση στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ., καθόσον οι ανωτέρω πράξεις της αναθέτουσας αρχής έπρεπε να αφορούν το σύνολο της δαπάνης προμήθειας των προκηρυχθέντων ειδών. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη του γεγονότος ότι η διακήρυξη του εν λόγω διαγωνισμού και η περίληψη αυτής αναρτήθηκαν διαδικτυακά, με προϋπολογισμό μελέτης 48.769,90 ευρώ, της φύσης και της αναγκαιότητας των ανατεθέντων ειδών, του ήδη διαδραμόντος, κατά το χρόνο κατακύρωσης αυτών (8.4.2019), διαστήματος από την αρχή του έτους για την κάλυψη των αναγκών του οποίου αυτά προορίζονταν, καθώς και της ανάρτησης στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. των προβλεπόμενων πράξεων ως προς το μεγαλύτερο τμήμα της υπό κρίση συνολικής προμήθειας, τα όργανα του Δήμου πλανήθηκαν ως προς την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων και ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης αυτών (πρβλ. ενδ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. Τμ. VII 73, 27/2019, 217/2018, Κ.Π.Ε.Δ. Τμ. IV 21/2018, Κ.Π.Ε.Δ. Τμ. Ι 172/2018). Περαιτέρω, δεδομένης της συμφωνίας του αναδόχου στη μείωση των ειδών, μη βασίμως προβάλλεται ο σχετικός λόγος διαφωνίας.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/246/2019
Προμήθεια λαμπτήρων και λοιπού ηλεκτρολογικού υλικού...Με δεδομένα αυτά η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, δεδομένου ότι, βάσει των αναγραφό-μενων στο ένταλμα στοιχείων δαπάνης (βλ. πεδίο: «Παραστατικά/Μισθοδοτικές» του χρηματικού εντάλματος, όπου αναγράφεται: «Αρ.Τιμ. 19685», «Ημ/νία Εκδ. 18/03/2019» και «Συν. Ποσό 5.179,79»), καθώς και του προσκομισθέντος από 18.3.2019 Πρωτοκόλλου Ποσοτικής και Ποιοτικής Παραλαβής, προκύπτει ότι αφορά το δεύτερο (υπό α/α 2) από τα είδη που περιλαμβάνονται στην «Τεχνική Περιγραφή» της εν λόγω προμήθειας λαμπτήρων και λοιπού ηλεκτρολογικού υλικού για τη Δ.Ε. ..., για το οποίο δεν προκύπτει υποβολή προσφοράς τιμής μονάδος χαμηλότερης από αυτήν που προσέφερε η φερόμενη ως δικαιούχος του εντάλματος εταιρεία (5,39 ευρώ), πέραν όσων αναφέρονται στο 5176/18.7.2019 έγγραφο του Δημάρχου .. περί έμφασης στην ποιότητα και τη διάρκεια ζωής των προϊόντων. Διαφορετικό ζήτημα (πρβλ. ΑΚ 181) αποτελεί η ανάθεση στην ίδια εταιρεία του τμήματος της ανωτέρω προμήθειας που αφορά το πρώτο (υπό α/α 1) από τα περιλαμβανόμενα, στην «Τεχνική Περιγραφή» και τη συναφθείσα σύμβαση, είδος («Λαμπτήρας LED 14W/E27 6500k 1500LM IP 44»), η νομιμότητα της ανάθεσης του οποίου δύναται να κριθεί κατά τον έλεγχο νομιμότητας χρηματικού εντάλματος εκδοθέντος προς πληρωμή της σχετικής δαπάνης και, ως εκ τούτου, δεν συνιστά αντικείμενο εισαγόμενο προς κρίση κατά την παρούσα διαδικασία (πρβλ. Ελ.Συν. Πράξεις Κ.Π.Ε.Δ. ΙV Τμ. 55, 8/2018, 105/2017, 27/2014, 103, 79/2013, 68/2012, Κ.Π.Ε.Δ. Ι Τμ. 111/2016, Κ.Π.Ε.Δ. V Τμ. 2/2018, πρβλ. και Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VΙΙ Τμ. Πρακτ. 30ής Συνεδ. Θέμα Α΄).Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη και το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/35/2020
Εκτέλεση ερευνητικών εργασιών:..Με δεδομένα αυτά, οι μεν ερευνητικές εργασίες υπεδάφους στην περιοχή ... με σκοπό την αποκατάσταση του δομήματός της, εντάσσονται στην κατηγορία των εδαφολογικών μελετών, οι δε ερευνητικές εργασίες δομήματος με σκοπό την αποκατάσταση του θεάτρου ... στην ... της ... σε εκείνη των αρχιτεκτονικών/στατικών μελετών. Συνεπώς, αμφότερες οι συμβάσεις αφορούν μελέτες που, ως εκ της εξειδικευμένης τους φύσης, ο Δήμος δεν μπορεί να εκτελέσει με ίδια μέσα και προσωπικό, ενώ για την απευθείας ανάθεσή τους έπρεπε να προηγηθεί ηλεκτρονική κλήρωση. Πλην όμως, τα αρμόδια δημοτικά όργανα χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, εσφαλμένα υπέλαβαν ότι για την απευθείας ανάθεσή τους δεν απαιτείτο να τηρηθεί η προαναφερθείσα διαδικασία κλήρωσης (πρβλ. Ελ.Συν. Πρ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 262/2019).Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες αλλά τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης των οργάνων του Δήμου, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/172/2018
Εργασίες αποκατάστασης δημοτικής οδού (...) Εντούτοις, ενόψει του ότι με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. (67) του ν. 4412/ 2016 καταργούνται ρητά μόνο τα άρθρα 9, 10, 14, 16 και 17 του π.δ/τος 171/ 1987, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, τα μέλη της Οικονομικής Επιτροπής του άνω Δήμου υπέλαβαν ότι μπορούσαν νόμιμα να αναθέσουν το προαναφερόμενο μικρό έργο στον προαναφερόμενο, κατά την κρίση τους κατάλληλο, εργολήπτη, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 15 παρ. 1 του π.δ/τος 171/1987, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Η εν λόγω εσφαλμένη ερμηνευτική εκδοχή είχε άλλωστε αποτυπωθεί και στην εγκύκλιο ΥΠΥΜΕΔΙ ΔΝΣα/οικ. 68559/Φ.18/19.10.2016, που ίσχυε κατά την έκδοση της απόφασης απευθείας ανάθεσης του επίμαχου έργου, ενώ η ορθή ερμηνεία των επίμαχων διατάξεων, ήτοι η εφαρμογή των παρ. 5 και 6 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 και για την ανάθεση μικρών έργων του άρθρου 15 του π.δ/τος 171/1987 υποδείχθηκε από την Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων στις 23.10.2017, ήτοι μετά την υπογραφή της επίμαχης σύμβασης, δια της ανάρτησης στην ιστοσελίδα της σχετικής ανακοίνωσης (Ε.Σ. Πρ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 57/2018). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1195/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 46/2023 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο άγεται στην ακόλουθη κρίση : α) Εφόσον μετατέθηκε η καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τροποποιήθηκε η τεχνική απαίτηση ως προς την ισχύ των προς εγκατάσταση «πάνελ», επήλθαν τροποποιήσεις στους όρους των οικείων συμβατικών τευχών και, ως εκ τούτου, έπρεπε να δημοσιευτεί εκ νέου η οικεία διακήρυξη στο ΚΗΜΔΗΣ και στον περιφερειακό τύπο, ώστε να ενημερωθούν σχετικά με αυτές όχι μόνο όσοι οικονομικοί φορείς είχαν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για υποβολή προσφοράς αλλά και όσοι ήθελαν μετά τις τροποποιήσεις αυτές να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό. Πλην όμως, κατά παραδοχή του σχετικού ισχυρισμού των προσφευγόντων, η ως άνω πλημμέλεια δεν αποτέλεσε στην προκειμένη περίπτωση πρόσφορη αιτία παραβίασης των αρχών του ανταγωνισμού, της ελεύθερης πρόσβασης στον διαγωνισμό και της διαφάνειας και, ως εκ τούτου, δεν παρίσταται ουσιώδης σε βαθμό που να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο υπογραφής της οικείας σύμβασης και τούτο διότι: i) λαμβανομένου υπ’ όψιν του γεγονότος ότι το ελεγχόμενο έργο λόγω του προϋπολογισμού του, είναι κάτω των ορίων της εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου και δεν παρουσιάζει διασυνοριακό ενδιαφέρον, οι τηρηθείσες διατυπώσεις δημοσιότητας της σχετικής με τις ως άνω τροποποιήσεις 17290/25.1.2023 απόφασης της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (ανάρτηση στην ιστοσελίδα της ως άνω Περιφέρειας και στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, κοινοποίηση με ηλεκτρονικό μήνυμα στην ΠΕΔΜΕΔΕ και στον Σύνδεσμο Εργοληπτών Νομών Φθιώτιδας, Φωκίδας και Ευρυτανίας και ενημέρωση των ενδιαφερομένων με μήνυμα στο ΕΣΗΔΗΣ), ήταν πρόσφορες, ώστε να γνωστοποιηθούν οι επίμαχες τροποποιήσεις σε ευρύ κύκλο δυνητικά ενδιαφερόμενων να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων και ii) δεν υπήρξε σχετικός με τους επίδικους όρους της διακήρυξης και της μελέτης αποκλεισμός κάποιου διαγωνιζόμενου, ούτε εξάλλου ασκήθηκε από κάποιον ενδιαφερόμενο σχετική ένσταση ή ένδικο βοήθημα. Σε κάθε περίπτωση, η συμμετοχή στον διαγωνισμό τεσσάρων οικονομικών φορέων δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μικρή, ενώ το ύψος του προσφερθέντος ποσοστού έκπτωσης δεν δύναται αυτοτελώς να καταστήσει την ως άνω πλημμέλεια ουσιώδη. β) Εξάλλου, παρά τα όσα αντίθετα κρίθηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη, η πλημμέλεια της μη τροποποίησης των προθεσμιών που ορίζονται στα άρθρα 2.3 και 15.3 με βάση την ορισθείσα νέα καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών δεν παρίσταται ουσιώδης, διότι οι διαγωνιζόμενοι, επιδεικνύοντας τη δέουσα επιμέλεια μπορούσαν να αντιληφθούν και να υπολογίσουν τις νέες προθεσμίες των άρθρων αυτών, ενώ ως προς το άρθρο 4.3 δεν καθίστατο αναγκαία η προσαρμογή των εκεί αναφερόμενων ημερομηνιών, διότι αυτές αναφέρονται στην ημερομηνία από την οποία άρχισαν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 138 του ν. 4782/2021 (1.9.2021, βλ. το άρθρο 140 παρ. 3 του ιδίου νόμου), που είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, ενώ, τέλος, ο όρος του άρθρου 16.2 ότι «Δεν προβλέπεται η δημοσίευση μετά την 1-9-2021» έπρεπε μεν να είχε απαλειφθεί, πλην όμως η συμπερίληψή του στη διακήρυξη δεν αποτελεί ουσιώδη νομική πλημμέλεια, διότι δεν δημιουργεί σύγχυση στους διαγωνιζόμενους, αφού στο άρθρο 16.1 της διακήρυξης ορίζεται με σαφήνεια ότι «δεν προβλέπεται η χορήγηση προκαταβολής στον ανάδοχο». γ) Τέλος, μετά την προσκόμιση από την προσφεύγουσα των αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης που αναφέρονται ανωτέρω θεραπεύτηκε η αναδειχθείσα με την προσβαλλόμενη πράξη παράλειψη προσκόμισης αυτών, ενώ εξάλλου η μη αναφορά αυτών στο σχετικό άρθρο 10 της διακήρυξης δεν θέτει σε αμφισβήτηση την εξασφάλιση της χρηματοδότησης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου και, ως εκ τούτου, δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Ανακαλεί την 46/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/179/2019
Αμοιβή για την πραγματοποίηση εκδήλωσης στο πλαίσιο εορτασμού χριστουγέννων...:Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα είναι νόμιμη, καθόσον αφορά σε υπηρεσία η οποία προκύπτει ότι μπορούσε να παρασχεθεί από συγκεκριμένο ανάδοχο, δεδομένου ότι είχε ως βασικό αντικείμενο (κύρια παροχή) τη διενέργεια μουσικής εκδήλωσης από συγκεκριμένο καλλιτέχνη (πρβλ. άρθρο 269 παρ. γ υποπαρ. αα του ν. 4412/ 2016) συνεργαζόμενο με τον εν λόγω ανάδοχο (πρβλ. Ελ.Σ. Τμ. Μείζ.Επτ.Συνθ. 4169, 538/2013, Τμ. VI 3264, 3262/2013, 798/2012, 263/2007, 190, 188, 186/ 2006, 125/2005, 61/2004, IV Τμ. 55/2013, Κ.Π.Ε.Δ. IV Τμ. 11/2016, 13/2015, 207, 115, 43/2014, 52/2013, 13/2012, Ζ΄ Κλ. 60/2016, 167/2009). Συνεπώς, το προαναφερθέν ν.π.δ.δ. μπορούσε να προβεί, δια του εξουσιοδοτηθέντος προς τούτο Προέδρου του Δ.Σ. του σε διαδικασία απευθείας ανάθεσης της εν λόγω εκδήλωσης, χωρίς η νομιμότητα της συγκεκριμένης ανάθεσης να πλήττεται ως εκ του ότι το κόστος της αθροιζόμενο με τα κόστη λοιπών εκδηλώσεων υπερέβαινε το ποσό των 20.000 ευρώ, που τίθεται ως όριο απευθείας ανάθεσης από το άρθρο 118 του ν. 4412/2016, αφού δεν συνέτρεχε, ειδικώς ως προς την κρίσιμη εν προκειμένω καλλιτεχνικής φύσεως εκδήλωση, υποχρέωση τήρησης της διαδικασίας ανάθεσης του ανωτέρω άρθρου.. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/1250/2019
Επισκευές φθορών γεφυρών...Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, ως προς την πρώτη αναδειχθείσα από την Επίτροπο πλημμέλεια, ήτοι ότι η μετάθεση της καταληκτικής προθεσμίας υποβολής και αποσφράγισης προσφορών δεν έτυχε της απαιτούμενης δημοσιότητας, το Τμήμα κρίνει ότι κατά τον βασίμως προβαλλόμενο από την αιτούσα λόγο, η μετάθεση της εν λόγω προθεσμίας έλαβε την απαιτούμενη δημοσιότητα, όπως αποδεικνύεται από τα προσκομιζόμενα από την ίδια έγγραφα. Άλλωστε, από τον κατάλογο συμμετεχόντων (με κωδικό 0126C6A052E4C0D4082160925DEE78D5 και ημερομηνία δημιουργίας 28.2.2019 και ώρα 13:10:18), που περιέχεται στον φάκελο της υπόθεσης και στον οποίο αποτυπώνεται η χρονοσήμανση της κατατιθέμενης από κάθε συμμετέχοντα προσφοράς στο ΕΣΗΔΗΣ για τον ελεγχόμενο διαγωνισμό (με αριθμό συστήματος 79528), προκύπτει ότι η επιχείρηση .... υπέβαλε προσφορά στις 5.2.2019 και ώρα 15:49:31, η επιχείρηση .... στις 18.2.2019 και ώρα 11:41:53, η επιχείρηση ... στις 28.2.2019 και ώρα 09:51:05, η επιχείρηση .... στις 28.2.2019 και ώρα 11:24:32 και η επιχείρηση .... στις 28.2.2019 και ώρα 12:55:28, δηλαδή τέσσερις από τους πέντε συμμετέχοντες υπέβαλαν προσφορά μετά τη μετάθεση με την 160/14.2.2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της ημερομηνίας του διαγωνισμού. Περαιτέρω, ως προς τη δεύτερη αναδειχθείσα πλημμέλεια, το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς η Επίτροπος ερμήνευσε τις σχετικές διατάξεις ως προς τη συγκρότηση της Επιτροπής Διαγωνισμού, δεδομένου ότι σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην ανωτέρω ΙΙΙ.Β της παρούσας, ο διαγωνισμός μη νομίμως διενεργήθηκε από επιτροπή που δεν είχε νόμιμη συγκρότηση, ήτοι από την επιτροπή που συγκροτήθηκε με την 9/4.1.2019 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας ..., στην οποία το τακτικό μέλος Φωτεινή Παπαθανασίου ορίστηκε συγχρόνως και αναπληρώτρια του Προέδρου, ενώ η συγκεκριμένη επιτροπή μετά την παραίτηση και συνταξιοδότηση του αρχικού της Προέδρου ... μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών της και σύνταξη του Πρακτικού 2 στις 16.4.2019 δεν συγκροτήθηκε ούτε λειτούργησε νόμιμα. Πολλώ δε μάλλον που από τη συνδρομή του λόγου έλλειψης του Προέδρου μέχρι την πρώτη σύγκληση της Επιτροπής στις 6.3.2019 μεσολάβησε ικανό χρονικό διάστημα εντός του οποίου η Περιφέρεια μπορούσε να κινήσει τη διαδικασία ανασυγκρότησης της Επιτροπής του διαγωνισμού και αντικατάστασης του ελλείποντος μέλους της. Συνεπώς, ορθώς κατά το σκέλος αυτό κρίθηκε με την προσβαλλόμενη ότι πάσχουν ακυρότητα όλες οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής διαγωνισμού, καθώς και οι εκδοθείσες βάσει αυτών αποφάσεις της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας .... Πλην όμως, δεδομένου ότι στον επίδικο διαγωνισμό ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης είχε ορισθεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή, άρθρο 86 ν.4412/2016), ότι η Επιτροπή του διαγωνισμού, όπως επιβάλλεται από τις διατάξεις, έλεγξε απλώς την πληρότητα των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των προσφερόντων και κατέγραψε τις οικονομικές τους προσφορές, χωρίς αξιολόγηση επί της ουσίας των προσφορών τους και διατύπωση υποκειμενικών κρίσεων, το δε αποτέλεσμα του διαγωνισμού εγκρίθηκε από την αρμόδια προϊσταμένη αρχή, ήτοι την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας (βλ σχετ VI Τμ Ελ.Συν 1349,1350, 1351/2017), ότι πάντως προσήλθαν και κατέθεσαν προσφορά πέντε επιχειρήσεις και η αναδειχθείσα ως μειοδότρια προσέφερε έκπτωση 56,15%, καθώς και ότι ο αποκλεισμός της ... έγινε για αντικειμενικούς λόγους αναγόμενους στο προδήλως παραδεκτό της προσφορά της, χωρίς να υποβληθούν ενστάσεις, παρά την ως άνω συντελεσθείσα πλημμέλεια κατά τη διαδικασία σύναψης της σύμβασης, υπό τις συγκεκριμένες περιστάσεις της κρινόμενης υπόθεσης, η μη νόμιμη συγκρότηση της Επιτροπής δεν δύναται να αποτελέσει διακωλυτικό λόγο της σύναψης της εξεταζόμενης σύμβασης, όπως βασίμως προβάλλεται την κρινόμενη αίτηση με τον δεύτερο λόγο ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης.Κατ’ ακολουθίαν όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 22/2019 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ... και να επιτραπεί η υπογραφή των οικείου σχεδίου συμβάσεως, δοθέντος ότι με την προσβαλλόμενη πράξη δεν αναδείχθηκε άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής της.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/169/2019
Παροχή υπηρεσιών ψεκασμού περιβάλλοντος...:Με τα δεδομένα αυτά, οι υπό κρίση δαπάνες δεν είναι νόμιμες, διότι οι ανωτέρω υπηρεσίες, ως εκ της φύσης και της λειτουργικότητάς τους, εντάσσονται σε παρεμφερείς κατηγορίες εργασιών (απολύμανση - εντομοκτονία - μυοκτονία), οι οποίες αποβλέπουν στην αντιμετώπιση μορφών ρύπανσης (και με τη μορφή οσμών) και, ακολούθως, των ρυπογόνων οργανισμών, δια της χρήσης ειδικών σκευασμάτων από ειδικευμένους προς τούτο επαγγελματίες, και δια της εφαρμογής χημικών και φυσικών (ηλεκτρονικών ή άλλων) μεθόδων. Περαιτέρω, οι εν λόγω δαπάνες αφορούν στον ίδιο κύκλο επαγγελματιών (πρβλ. Ελ.Συν. V Τμ. 8/2013, 15, 13, 1/2010, IV Τμ. 82/2008, Κ.Π.Ε.Δ. IV Τμ. 117/2014, πρβλ. και Ελ.Συν. VII Τμ. 129, 47/2010), δηλαδή σε επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών «απολύμανσης και εξολόθρευσης» και διαθέτουν την ίδια ή παραπλήσια τεχνογνωσία, όπως ο φερόμενος ως δικαιούχος των ενταλμάτων, ενώ οι προϋπολογιζόμενες δαπάνες τους, αθροιζόμενες, ανέρχονται στο ποσό των 59.979 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (20.000 + 19.980 + 19.999) και, επομένως, υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται απευθείας ανάθεση. Ωστόσο, λαμβανομένων υπόψη της μη ταύτισης του τρόπου παροχής των ανωτέρω υπηρεσιών, της εκπόνησης διαφορετικής μελέτης και της έκδοσης διαφορετικής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για καθένα από αυτά (περιλαμβάνουσας μη ταυτιζόμενα επιμέρους χαρακτηριστικά), συνάγεται ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν, εν προκειμένω, με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, θεώρησαν ότι αυτές εντάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες που δύνανται, ως εκ τούτου, να ανατεθούν απευθείας (πρβλ. ενδ. Ελ.Συν. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 277, 248, 117/2019, 151, 76/2018, 306/2017, Κ.Π.Ε.Δ. V Τμ. 2/2016).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/Τμ.4/96/2014
Συμβάσεις καθαριότητας.Ενόψει της σημαντικής μείωσης του εργατικού κόστους, που έχει επέλθει μετά την μεταβολή των κατώτατων αμοιβών των εργαζομένων με το άρθρο 1 της από 28.2.2012 ΠΥΣ, έχει παγίως κριθεί ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλει να αποδεικνύει ότι η σύναψη σύμβασης παροχής υπηρεσιών καθαριότητας ακολουθεί τις μειώσεις αυτές και συνεπώς είναι πράγματι συμφέρουσα για το Δημόσιο, αφού οι μειώσεις επιβλήθηκαν λόγω της δημοσιονομικής κρίσης της χώρας και της ανάγκης μείωσης των ελλειμμάτων και όχι για την επαύξηση του εργοδοτικού κέρδους (βλ. Ελ.Συν. Τμ. Μείζονος – 7μ. 2158/2013, VI Τμ. 1209, 2551, 2641, 3015/2013, Κλιμ. Προλ. Ελέγχου Δαπανών στο IV Τμ. 57/2014).
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/160/2018
ΕΡΓΑ.(..) αφορά στην εξόφληση του έργου «Κατασκευή τοιχίου αντιστήριξης για διευθέτηση ομβρίων υδάτων στη θέση ...(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, μη νομίμως η 179/6.11.2017 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..., με την οποία ανατέθηκε απευθείας η εκτέλεση του επίμαχου έργου, δεν καταχωρήθηκε στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. αμέσως μετά την υπογραφή της. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη ότι κατά το χρόνο έκδοσης της προαναφερόμενης απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής (6.11.2017) είχε σχετικά πρόσφατα τεθεί σε ισχύ η διάταξη του άρθρου 38 παρ. 3 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, η οποία το πρώτον προέβλεψε την υποχρέωση καταχώρισης στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. των αποφάσεων ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και ότι η 7432/12.12.2017 σύμβαση καταχωρήθηκε νομίμως στον εν λόγω Μητρώο, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν, εν προκειμένω, με πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι μπορούσαν νομίμως να προβούν στην κατάρτιση της επίμαχης σύμβασης. (συγγνωστή πλάνη)