Τρ.Συμβ/Εφ.Πατρών/1/2012
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ...Δημόσια έργα-Δεδικασμένο.ΕΠΕΙΔΗ κατά τη γνώμη που επικράτησε στο Συμβούλιο, από τα εκτεθέντα πραγματικά περιστατικά σαφώς προκύπτει ότι το επίμαχο έργο , που , όπως αναφέρθηκε , φέρεται να έχει περαιωθεί από τις αρχές του έτους 1990, εκτελείτο υπό τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Δημοσίων Έργων ( ακολούθως Υ . ΠΕ . Χ . Ω . Δ . Ε ) και είχε ως Διευθύνουσα το έργο υπηρεσία τη Δ . Τ . Υ . της τότε Νομαρχίας Ζακύνθου , που αποτελούσε υπηρεσία του Ελληνικού Δημοσίου . Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ζακύνθου , που συστάθηκε μεταγενεστέρως ( Ν . 2218/1994 όπως συμπληρώθηκε ), προφανώς υπεισήλθε μεν , μετά την περαίωση του έργου , στα καθήκοντα της Διευθύνουσας το έργο Υπηρεσίας , όμως δεν προκύπτει από κάποιο στοιχείο ότι ανέλαβε την υποχρέωση πληρωμής των τυχόν υπαρχουσών οφειλών από την εκτέλεση του . Συνεπώς ούτε κατά το έτος 1998, που ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας εξήτασε την τιτλοφορηθείσα ως «αίτηση θεραπείας» της αναδόχου, ούτε το έτος 2007, που εκδόθηκε η 239/2007 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου, η ως άνω Ν . Α . είχε την ιδιότητα της υπόχρεης για την πληρωμή της αναδόχου, ούτε προκύπτει ότι σε κάποιο στάδιο είχε αναδεχθεί την υποχρέωση αυτή με την επιχορήγηση της ή κατ ' άλλον τρόπο . Στη δίκη δε , επί της οποίας εκδόθηκε η αμέσως παραπάνω απόφαση του Δικαστηρίου τούτου , η εν λόγω Ν . Α . δεν υπήρξε διάδικος ούτε είχε κληθεί να παραστεί. Επομένως Η ακύρωση, με την ως άνω 239/2007 απόφαση της παράλειψης της Διεύθυνσης Τ . Υ . Ν . της Ν . Α . Ζακύνθου να συμμορφωθεί , «με την έκδοση των κατά νόμο αναγκαίων εκτελεστών πράξεων» , προς την 18958/17-12-1999 απόφαση του Γ . Γ . της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων , που εκδηλώθηκε με το 2460/16-62000 έγγραφο αυτής και η αναπομπή στη Διοίκηση «για τα νόμιμα» , δεν μπορεί, κατ ' αρχήν, να νοηθεί ως υποχρέωση της Ν . Α . όπως εκδώσει τις αναγκαίες εκτελεστές πράξεις και πληρώσει την προβληθείσα απαίτηση της αναδόχου, αλλά, όπως συνάγεται από το όλο περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης ως υποχρέωση της όπως προωθήσει , ως Διευθύνουσα το έργο Υπηρεσία, την κατά νόμο διαδικασία ώστε να εκκαθαρισθεί να περαιωθεί η εργολαβία . Τούτο άλλωστε συνάγεται σαφώς και από αυτή τον ως άνω Γ . Γ της Περιφέρειας , με την οποία η εν λόγω Δ ,, Τ , Ύ . Ζακύνθου κλήθηκε «να ενεργήσει τα δέοντα για την άμεση - αποπληρωμή της εργολαβίας» χωρίς να προσδιορίζει το ύψος του δικαιούμενου από την ανάδοχο ποσού , αλλά , ( συνάγεται ) και από την 239/2007 απόφαση , με την οποία ακυρώθηκε η παράλειψη συμμόρφωσης προς την απόφαση του Γ . Γ . με την έκδοση των αναγκαίων εκτελεστών πράξεων και αναπέμφθηκε η υπόθεση στη Διοίκηση για τα νόμιμα , χωρίς όμως να προσδιορίζεται το είδος ή το περιεχόμενο των αναγκαίων πράξεων ή να γίνεται κάποια συγκεκριμένη αναφορά σε απαιτούμενες προς συμμόρφωση ενέργειες . Στα πλαίσια αυτά , η κατά τα λοιπά απορρέουσα , από την 239/2007 απόφαση , υποχρέωση της Διοίκησης προς συμμόρφωση προς την απόφαση του αναφερθέντος του Γ . Γ . Περιφέρειας , δεν σημαίνει υποχρέωση προς έκδοση συγκεκριμένου περιεχομένου εκτελεστών πράξεων προς περαίωση ( εκκαθάριση ) της εργολαβίας , χωρίς την τήρηση της προβλεπόμενης νόμιμης διαδικασίας και των διατάξεων της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων που προβλέπουν αυτή ή την εξέταση εκάστου κατά την διαδικασία αυτή ανακύπτοντος ζητήματος .
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/179/2016
Υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης σε παράνομη διοικητική πράξη, που αφορά λύση μίσθωσης ακινήτου για στέγαση Δημόσιας Υπηρεσίας και επιστροφή της σχετικής εγγύησης στον εκμισθωτή. Δυνατότητα ανάκλησης της πράξης κατάπτωσης της εγγύησης, εντός ευλόγου χρόνου.Η Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου οφείλει να συμμορφωθεί προς απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, η οποία, ανεξαρτήτως της παρανομίας της, παράγει υποχρέωση συμμορφώσεως, εφόσον ούτε ανακλήθηκε ούτε ακυρώθηκε δικαστικώς. Ωστόσο, υφίσταται ευχέρεια της Διοίκησης να επανεξετάσει την ως άνω απόφαση, οίκοθεν, εντός ευλόγου χρόνου (έως πενταετία από την έκδοση της μη νόμιμης πράξης) και να προβεί στην ανάκλησή της κατά το μέρος που έκρινε ως μη νόμιμη την κατάπτωση της εγγύησης (πλειοψ.)
ΝΣΚ/181/2016
Υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης σε παράνομη διοικητική πράξη, που αφορά λύση μίσθωσης ακινήτου για στέγαση Δημόσιας Υπηρεσίας και επιστροφή της σχετικής εγγύησης στον εκμισθωτή. Δυνατότητα ανάκλησης της πράξης κατάπτωσης της εγγύησης, εντός ευλόγου χρόνου.Η Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου οφείλει να συμμορφωθεί προς απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, η οποία, ανεξαρτήτως της παρανομίας της, παράγει υποχρέωση συμμορφώσεως, εφόσον ούτε ανακλήθηκε ούτε ακυρώθηκε δικαστικώς. Ωστόσο, υφίσταται ευχέρεια της Διοίκησης να επανεξετάσει την ως άνω απόφαση, οίκοθεν, εντός ευλόγου χρόνου (έως πενταετία από την έκδοση της μη νόμιμης πράξης) και να προβεί στην ανάκλησή της κατά το μέρος που έκρινε ως μη νόμιμη την κατάπτωση της εγγύησης (πλειοψ.)
ΝΣΚ/81/2017
Υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης σε παράνομη διοικητική πράξη. Δυνατότητα ανάκλησης της πράξης κατάπτωσης της εγγύησης, εντός ευλόγου χρόνου.Η Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου οφείλει να συμμορφωθεί προς απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, που αφορά λύση μίσθωσης ακινήτου για στέγαση Δημόσιας Υπηρεσίας και επιστροφή της σχετικής εγγύησης στον εκμισθωτή, διότι η απόφαση, ανεξαρτήτως της παρανομίας της, παράγει υποχρέωση συμμόρφωσης ως μη ανακληθείσα ή ακυρωθείσα δικαστικώς. Υφίσταται όμως ευχέρεια της Διοίκησης να ανακαλέσει την ως άνω παράνομη διοικητική πράξη (πλειοψ). Παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια με την 179/2016 γνωμ. του Α΄ Τμήματος.
ΕλΣυν/Κλ.4/66/2014
Εγγυοδοσία.Με τα δεδομένα αυτά και όσα ήδη εκτέθηκαν στη σκέψη που προηγήθηκε, εσφαλμένα προβάλλει η Επίτροπος ότι η εταιρεία όφειλε να προσκομίσει ισόποση της απαίτησής της εγγυητική επιστολή, σύμφωνα με το άρθρο 326 παρ. 5 του ν. 4072/2012. Τούτο προεχόντως, διότι η διάταξη αυτή καταλαμβάνει την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων ή άλλων εκτελεστών τίτλων, από τους οποίους απορρέει αποκλειστικά υποχρέωση του Δημοσίου και όχι των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, όπως είναι το ΑΤΕΙ…. Κατά συνέπεια, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και συνακόλουθα το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/292/2018
ΕΡΓΑ. (..)ζητείται η ανάκληση της 391/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εργοληπτικής επιχείρησης «....», για την εκτέλεση του έργου «Εργασίες επισκευής και ενίσχυσης κερκίδας του Δημοτικού Σταδίου ...». (..) Ενόψει των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η εξάρτηση του παραδεκτού της προσφοράς των διαγωνιζομένων από τη συμμετοχή τους σε ενώσεις εργοληπτών και συνακόλουθα από την ταμειακή ενημερότητά τους σε αυτές, αντίκειται κατά τα ανωτέρω στις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 1 του Συντάγματος, β) η υποχρέωση απόδειξης της ταμειακής ενημερότητας προς τις ανωτέρω ενώσεις θεσπίζει εμπόδιο στη δυνατότητα των ενδιαφερομένων επιχειρήσεων να συμμετάσχουν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση δημοσίου έργου, χωρίς ο περιορισμός αυτός να εξυπηρετεί (πλέον) οποιονδήποτε δημόσιο σκοπό και γ) στον κρίσιμο όρο της διακήρυξης, κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 9 του Κ.Δ.Ε., προβλέπεται σαφώς η δυνατότητα μη υποβολής του ζητούμενου πιστοποιητικού, το Τμήμα κρίνει ότι, κατά την έννοια του σχετικού όρου της διακήρυξης, η προσκόμιση από τους διαγωνιζομένους του πιστοποιητικού εκπλήρωσης των οικονομικών τους υποχρεώσεων προς τις εργοληπτικές ενώσεις δεν τίθεται επί ποινή απόρριψης της αντίστοιχης προσφοράς.(..)Περαιτέρω, ως προς την αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια της έλλειψης πίστωσης για την εκτέλεση του ελεγχόμενου έργου,.....Εφόσον όμως δεν προσκομίζεται από το Δήμο κανένα σχετικό δικαιολογητικό, ιδίως δε η απόφαση για τη χρηματοδότηση του έργου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ή η απόφαση του αρμοδίου διατάκτη με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση από τον αντίστοιχο ΚΑΕ του προϋπολογισμού του Δήμου (απόφαση ανάληψης υποχρέωσης), το Τμήμα κρίνει ότι ο ανωτέρω ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αναπόδεικτος.....Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης....Αποφαίνεται ότι η 391/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν πρέπει να ανακληθεί.
2/40923/0026/2012
ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση διατάξεων (Αναφορικά με την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων ή άλλων εκτελεστών τίτλων)
ΝΣΚ/44/2018
Εξέταση αίτησης μετάταξης υπαλλήλου, μετά την έκδοση ακυρωτικής δικαστικής απόφασης - Εφαρμοστέο νομικό πλαίσιο. Η υποχρέωση συμμόρφωσης της Διοίκησης σε ακυρωτική απόφαση, συνεπάγεται την υποχρέωση εξέτασης του αιτήματος μετάταξης υπαλλήλου, βάσει της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 3614/2007, όπως το πρώτο εδάφιό της αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 παρ. 5 του ν. 3752/2009, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις κατά τον χρόνο στον οποίο ανάγονται οι ενέργειες συμμόρφωσης. Η διοίκηση έχει την υποχρέωση να εξετάσει το αίτημα της μετάταξης, ασκώντας τη διακριτική της ευχέρεια μόνο ως προς την ικανοποίηση του αιτήματος, το οποίο δεν έχει υποχρέωση να αποδεχτεί, ούτε εκ του ισχύοντος κατά το χρόνο έκδοσης της ακυρωθείσας πράξεως νομικού πλαισίου, ούτε εκ της ακυρωτικής δικαστικής απόφασης.Ωστόσο υφίσταται η υποχρέωση να αιτιολογήσει την κρίση της, και ως προς την ύπαρξη, αλλά και ως προς τη δυνατότητα εξασφάλισης ή μη της απαιτούμενης πίστωσης για την ολοκλήρωση της διαδικασίας μετάταξης, με βάση τα πραγματικά δημοσιονομικά δεδομένα και τις ισχύουσες κατά τον κρίσιμο χρόνο διατάξεις (ομοφ.)
ΕΣ/ΤΜ.6/29/2017
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Αίτηση ανάκληση της 28/ΠΣ/2016 Πράξης του Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου ........ στο Ελεγκτικό Συνέδριο, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της αιτούσας Περιφέρειας ........ και της εργοληπτικής επιχείρησης «…..».(...)Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για την ένταξη του έργου στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων αλλά και για την επιλογή της διαδικασίας ανάθεσης, με την οποία αποτυπώνεται η βούληση του αρμοδίου οργάνου της Περιφέρειας για την εκτέλεση του έργου, είναι αναγκαία σε κάθε περίπτωση και κατά λογική αναγκαιότητα προηγείται της έναρξης της διαδικασίας δημοπράτησης. Εντούτοις, στην προκειμένη περίπτωση και ενόψει της υποχρέωσης της Περιφέρειας να συμμορφωθεί άμεσα στην ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, το Τμήμα κρίνει ότι η απόφαση αυτή δύναται να εκδοθεί και σε μεταγενέστερο στάδιο, πριν από τη γέννηση νομικών υποχρεώσεων (σύναψη της σύμβασης) και, οπωσδήποτε, πριν από την έναρξη εκτέλεσης του έργου. Περαιτέρω, με την 3178/2009 ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και τις επακόλουθες αποφάσεις του Τριμελούς Συμβουλίου Συμμόρφωσης του Δικαστηρίου αυτού, σε συμμόρφωση προς τις οποίες εκτελείται το ελεγχόμενο έργο, προσδιορίστηκε ότι η Περιφέρεια ........ υποχρεούται να ανακατασκευάσει το κατεδαφιστέν κτήριο κατά τρόπο ώστε να επιτευχθεί «ο επιδιωκόμενος σκοπός της αποκαταστάσεως του παραλιακού μετώπου του παραδοσιακού οικισμού Άφησσος Πηλίου», η υποχρέωση δε αυτή εκτείνεται στα στοιχεία που κατά την κρίση της αρμόδιας ΕΠΑΕ κρίνονται διατηρητέα και «δεν είναι αναγκαίο να περιλαμβάνει και τα υπάρχοντα προσκτίσματα αν αυτά δεν συντελούν στη μορφή του προς διατήρηση κτίσματος». Για τον ίδιο δικαιολογητικό λόγο, η υποχρέωση της Περιφέρειας για εσωτερική διαμόρφωση του κτιρίου, εκτείνεται μόνο στα στοιχεία που είναι αναγκαία για την ολοκλήρωση της διατηρητέας μορφής του κτιρίου και δεν περιλαμβάνει την εγκατάσταση εξοπλισμού, στο μέτρο που τα στοιχεία αυτά δεν έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα από την αρμόδια Επιτροπή. Εντούτοις, τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στη διατηρητέα μορφή του κτιρίου φέρεται, κατά το ιστορικό της υπόθεσης, να προσδιορίζονται στην από 22.6.2011 πράξη της αρμόδιας ΕΠΑΕ, η οποία κατά τα προαναφερθέντα, δεν προσκομίζεται.
Αναβάλλει την οριστική του κρίση, προκειμένου να προσκομιστούν τα στοιχεία
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/405/2010
Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η διαδικασία που τηρήθηκε για την ανάθεση εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου (κλήση, κατ’ επίκληση του άρθρου 61 παρ. 13 του ν. 3669/2008, της δεύτερης κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτικής επιχείρησης) δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι προβλεπόμενες από τη διάταξη του άρθρου 25 του παρ. 1 περ. (α) και (γ) του π.δ. 60/2007 προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ότι μόνο η συγκεκριμένη εργοληπτική επιχείρηση μπορεί να εκτελέσει το έργο, ενώ η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση του έργου αυτού συνηγορεί υπέρ της αντίθετης εκδοχής. Εξάλλου, η διάλυση της σύμβασης με υπαιτιότητα του κυρίου του έργου, καθόσον: α) δεν είχαν συντελεσθεί οι απαλλοτριώσεις και δεν είχαν απελευθερωθεί οι απαιτούμενες για την κατασκευή του έργου εκτάσεις, και β) δεν ήταν δυνατή η εκτέλεση τεχνικών έργων λόγω της καθυστέρησης σύνταξης και έγκρισης των οριστικών μελετών των μεγάλων τεχνικών έργων, δεν συνιστά απρόβλεπτο γεγονός, που κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 25 παρ. 1 (γ) του π.δ. 60/2007 θα μπορούσε να δικαιολογήσει την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, αφού τα γεγονότα που οδήγησαν στη διάλυση της σύμβασης ανάγονται στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/562/2009
Υπογραφή σχεδίου σύμβασης έργου:..Με δεδομένα αυτά, τόσο η ελεγχόμενη εργολαβία όσο και οι άλλες τρεις περιλαμβάνουν κατ’ ουσίαν τις ίδιες εργασίες, όπως προκύπτει από τα οικεία τεύχη τεχνικής περιγραφής, και πρόκειται να εκτελεστούν εντός του ίδιου γεωγραφικού πλαισίου (κεντρικός-δυτικός τομέας της ...) με διαδικασίες που άρχισαν ταυτόχρονα. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν, οι εργολαβίες αυτές διέπονται από το κοινοτικό δίκαιο, αφού αποτελούν, κατά την κρίση του Κλιμακίου, τμήματα μείζονος έργου με ενιαία οικονομική και τεχνική λειτουργία, η οποία συνίσταται στη διαμόρφωση Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών (Σ.Ε.Α.) και της σύνδεσής τους με διάφορα σημεία του κεντρικού-δυτικού άξονα της ... με κοινό σκοπό, ήτοι προκειμένου να διασφαλιστεί: α) η οδική ασφάλεια με την ανακούφιση της κόπωσης των οδηγών και επιβατών, β) η πρόληψη των ατυχημάτων λόγω αποφυγής της στάθμευσης στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης ή στα ερείσματα της οδού και γ) η παροχή οδικής βοήθειας των οχημάτων με ασφάλεια. Επομένως, αφού κατατμήθηκαν τεχνητώς και ανατέθηκαν με επιμέρους συμβάσεις ύστερα από διαγωνισμό μεταξύ περιορισμένου αριθμού προσκαλουμένων εργοληπτικών επιχειρήσεων, όφειλε η αναθέτουσα αρχή να προβεί γι’ αυτές στην αποστολή σχετικής προκήρυξης στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η δε υποχρέωση αυτή δεν αίρεται από την όλως αόριστη επίκληση του άρθρου 125 εδ. γ) του ν. 3669/2008 (Α΄116) στην 586/30.4.2009 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας «…..». Συνεπώς, συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια της διαδικασίας που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης.
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/3740/2009