Ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, ηλεκτρονική χορήγηση σχετικών πιστοποιητικών και λοιπών εγγράφων στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια.

ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ-ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ-ΙΣΟΨΗΦΙΑ-ΚΛΗΡΩΣΗ:Συνεπώς, στην προκειμένη περίπτωση, εφ’ όσον σύμφωνα με τα εκτεθέντα το Διοικητικό Πρωτοδικείο Κοζάνης, δικάσαν μετ’ αναίρεσιν, έκρινε με την πρώτη αναιρεσιβαλλομένη υπ’ αριθμ. 115/2008 απόφασή του εκ νέου ότι είναι άκυρα τα προσβληθέντα με την ένσταση του αναιρεσείοντος δύο ψηφοδέλτια (υπ’ αριθμ. 280 και 281 του ... Εκλογικού Τμήματος) υπέρ του πρώτου αναιρεσιβλήτου και του συνδυασμού «...» και διεμόρφωσε, βάσει της κρίσεώς του αυτής, εκ νέου το αποτέλεσμα της επαναληπτικής ψηφοφορίας της 22.10.2006 ως ισοψηφία μεταξύ των συνδυασμών «...» και «...», οι οποίοι κατά την κρίση του δικάσαντος δικαστηρίου έλαβαν 1359 έγκυρα ψηφοδέλτια έκαστος, διετήρησε το νόμιμο έρεισμά της η υπ’ αριθμ. 394/2006 απόφαση του ίδιου δικαστηρίου, με την οποία είχε γίνει η ανακήρυξη του επιτυχόντος και των επιλαχόντων συνδυασμών, του δημάρχου και των λοιπών επιτυχόντων κατόπιν της από 1.12.2006 κληρώσεως και η οποία δεν αναιρέθηκε με την υπ’ αριθμ. 679/2008 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η δε κρίση της αναιρεσιβαλλομένης υπ’ αριθμ. 115/2008 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κοζάνης, σύμφωνα με την οποία α) η ως άνω υπ’ αριθμ. 394/2006 απόφαση κατέστη ανίσχυρη, ως στερουμένη νομίμου ερείσματος, μετά την έκδοση της υπ’ αριθμ. 679/2008 αναιρετικής αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας και β) συνέτρεξε νόμιμος λόγος διενεργείας νέας κληρώσεως για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασμού και του δημάρχου, είναι αναιρετέα, ως μη νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με το δικόγραφο της κρινομένης αιτήσεως αναιρέσεως.(...)Δέχεται την κρινόμενη αίτηση. Αναιρεί, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στο αιτιολογικό, εν μέρει την υπ’ αριθμ. 115/2008 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Κοζάνης και στο σύνολό της την υπ’ αριθμ. 116/2008 απόφαση του ίδιου δικαστηρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η ελεγχόμενη διακήρυξη θέτει στο άρθρο 22 για όλες τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις ως επαγγελματικό προσόν να μην έχει κινηθεί σε βάρος τους διαδικασία κήρυξης σε πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση. Κατωτέρω, όμως, και ειδικότερα στο άρθρο 23, όσον αφορά στις επιχειρήσεις, οι οποίες κατέχουν Ενημερότητα Πτυχίου, όπως είναι, για τον παρόντα διαγωνισμό, οι δικαιούμενες συμμετοχής εταιρείες που ανήκουν στην 3η τάξη του ΜΕΕΠ, ορίζει ότι η προσκόμιση αυτής τις απαλλάσσει από την υποχρέωση κατάθεσης όλων των λοιπών δικαιολογητικών απόδειξης της επαγγελματικής ικανότητας και, κατά συνέπεια, και της υπεύθυνης δήλωσης ότι δεν έχει κινηθεί σε βάρος τους διαδικασία κήρυξης πτώχευσης, εκκαθάρισης και αναγκαστικής διαχείρισης, όπως απαιτείται για τις λοιπές επιχειρήσεις. Τούτο δε, παρά το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από την υ.α. Δ15/οικ.15658/13 με τίτλο «Τροποποίηση της με αριθ. Δ15/οικ/24298/28.07.2005 (Β΄ 1105) Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Έκδοση Ενημερότητας Πτυχίου και Βεβαιώσεων ανεκτέλεστου υπολοίπου συμβάσεων δημοσίων έργων, υποβολή Εκθέσεων δραστηριότητας ανωνύμων εταιρειών και Πιστοποιητικών εκτέλεσης έργων» (ΦΕΚ Β΄ 2300), για τη λήψη της Ενημερότητας Πτυχίου δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης ή υπεύθυνης δήλωσης ως προς τη μη κίνηση των ανωτέρω διαδικασιών. Με τον τρόπο αυτό, όμως, η επίμαχη διακήρυξη θέτει σε αδικαιολόγητα πλεονεκτικότερη θέση της καλούμενες στον ελεγχόμενο διαγωνισμό επιχειρήσεις 3ης τάξης σε σχέση με τις επιχειρήσεις των κατώτερων τάξεων ως προς τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό και ειδικότερα ως προς την έκταση της υποχρέωσης απόδειξης της επαγγελματικής τους ικανότητας αναφορικά με την κίνηση των διαδικασιών κήρυξης αυτών σε κατάσταση πτώχευσης, εκκαθάρισης ή αναγκαστικής διαχείρισης. Τούτων δοθέντων, μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή έκανε δεκτές τις ως άνω υποβληθείσες ενστάσεις και προέβη, μεταξύ άλλων, στον αποκλεισμό και της 1ης κατά σειρά μειοδοσίας εταιρείας «….», για το λόγο ότι η προσκομισθείσα από αυτήν, για την απόδειξη εκπλήρωσης του προσόντος του άρθρου 22 παρ. 1 της διακήρυξης, υπεύθυνη δήλωση δεν περιείχε τη βεβαίωση ότι δεν έχει κινηθεί σε βάρος της διαδικασία κήρυξης πτώχευσης, εκκαθάρισης ή αναγκαστικής διαχείρισης..(..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι λόγω της ανωτέρω πλημμέλειας, η οποία παρίσταται ως ουσιώδης, δεδομένου ότι οδήγησε στον αποκλεισμό της πρώτης κατά σειρά μειοδοσίας εργοληπτικής επιχείρησης και την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην δεύτερη μειοδότρια εταιρεία, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης. Για την ανωτέρω δε κρίση, δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η από 16.6.2014 προσφυγή που άσκησε η 4η μειοδότρια εταιρεία «...Ε.Τ.Ε.» ενώπιον της Ειδικής Επιτροπής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης …  κατά της 4192/2014 απόφασης το Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, με την οποία απορρίφθηκε η προσφυγή της κατά της συμμετοχής της 2ης μειοδότριας επιχείρησης «....», βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση επ΄αυτής.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ:προκηρύχθηκε επαναληπτικός ανοικτός διαγωνισμός προς επιλογή προμηθευτών για την σύναψη Συμφωνίας Πλαισίου για την προμήθεια αρθροπλαστικών γόνατος, ισχίου, ώμου, αγκώνος και άλλων αρθρώσεων, «για ποσότητα έως 44.340 τμχ.», με κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 69.275.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) για δύο έτη.(...)Επειδή, υπό τα ανωτέρω δεδομένα και εν όψει του ότι ο ισχυρισμός που προβάλλει το Δημόσιο με το ... έγγραφο των απόψεών του προς το Συμβούλιο της Επικρατείας περί «πρόδηλης» συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος για τη συνέχιση και ολοκλήρωση της διαδικασίας του διαγωνισμού, συνισταμένων στην ανάγκη προμηθείας των επιδίκων ειδών, προκειμένου να μην υποχρεωθούν τα δημόσια νοσοκομεία να προβούν σε απευθείας ανάθεση αυτών, είναι απορριπτέος προεχόντως ως αόριστος (...), η Επιτροπή Αναστολών κρίνει ότι πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα, εν μέρει δεκτή και να ανασταλεί η εκτέλεση αφ’ ενός της ... διακηρύξεως ως προς τις μνημονευόμενες στην σκέψη 5 «Ομάδες-Κατηγορίες-Πράξεις» του Μέρους Β’ αυτής, για τις οποίες υπέβαλε προσφορά η αιτούσα, καθ΄ ό μέρος ορίζει (η διακήρυξη) ως κριτήριο κατακυρώσεως τη χαμηλότερη τιμή ανά Κατηγορία ειδών σε συνδυασμό με την υποχρέωση πληρώσεως έστω και ενός από τα αντίστοιχα Τεχνικά Χαρακτηριστικά και την πρόκριση, σε περίπτωση ισοτίμων οικονομικών προσφορών ανά Κατηγορία, εκείνης που καλύπτει μεγαλύτερο αριθμό Υποκατηγοριών, αφ’ ετέρου της σιωπηρής απορρίψεως της κατ’ αυτής ασκηθείσας προδικαστικής προσφυγής κατά το αντίστοιχο μέρος.Αναστέλλει την εκτέλεση αφ’ ενός της ΕΠΥ 17/2010 διακηρύξεως ως προς τις «Ομάδες» αυτές, καθ’ ό μέρος ορίζεται ως κριτήριο κατακυρώσεως η χαμηλότερη τιμή ανά Κατηγορία ειδών σε συνδυασμό με την υποχρέωση πληρώσεως έστω και ενός από τα αντίστοιχα Τεχνικά Χαρακτηριστικά και την πρόκριση, σε περίπτωση ισοτίμων οικονομικών προσφορών ανά Κατηγορία, εκείνης που καλύπτει μεγαλύτερο αριθμό Υποκατηγοριών, αφ’ ετέρου της σιωπηρής απορρίψεως της κατ’ αυτής ασκηθείσας προδικαστικής προσφυγής κατά το αντίστοιχο μέρος, κατά τα εκτιθέμενα στο αιτιολογικό.Απορρίπτει την αίτηση κατά τα λοιπά.

4. Επειδή, όπως συνάγεται από τα άρθρα 2 παράγραφος 1, 3 παράγραφοι 2 και 7 και 4 παράγραφος 1 του Ν. 2522/1997, ερμηνευόμενα υπό το φως της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ και σε συνδυασμό προς το άρθρο 45 παράγραφος 1 του Π.Δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας » (Α’ 8), η προβλεπομένη από τις διατάξεις του Ν. 2522/1997 προσωρινή δικαστική προστασία παρέχεται μόνον κατά εκτελεστών διοικητικών πράξεων (βλ. Ε.Α. 720/2001, 601/2000, 245/1999). (..)Όπως συνάγεται από τους ανωτέρω όρους της διακηρύξεως, το Πρακτικό Προεπιλογής, με το οποίο η Επιτροπή Προεπιλογής ελέγχει τη συνδρομή των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής των διαγωνιζομένων στη διαδικασία, αξιολογεί, βάσει των προβλεπομένων στη διακήρυξη ουσιαστικών κριτηρίων, εκείνους εξ αυτών που πληρούν τις ως άνω τυπικές προϋποθέσεις και διατυπώνει κρίση ως προς τους διαγωνιζομένους που πρέπει να κληθούν να υποβάλουν προσφορά στη δεύτερη φάση της διαδικασίας, στερείται εκτελεστότητος. Και τούτο, διότι, κατά ρητή σχετική πρόβλεψη της διακηρύξεως (άρθρο 4.3), το Πρακτικό Προεπιλογής υπόκειται στην έγκριση της αναθετούσης αρχής, η οποία, ασκούσα την αρμοδιότητά της αυτή, αποφαίνεται επίσης και επί των αντιρρήσεων που τυχόν άσκησαν ορισμένοι από τους διαγωνιζομένους κατά του ανωτέρω Πρακτικού, παραπονούμενοι, είτε για τον αποκλεισμό τους λόγω ελλείψεως τυπικού προσόντος συμμετοχής στη διαδικασία, είτε για το αποτέλεσμα της αξιολογήσεως.

Κατασκευή Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων  Δήμου:..ο υποψήφιος που επικαλείται οικονομική ικανότητα τρίτου φορέα οφείλει να περιλάβει, στον υποφάκελο δικαιολογητικών συμμετοχής του, πέραν των δικαιολογητικών των άρθρων 15.8.1, 15.8.2, 15.8.3 (στοιχείων νομιμοποίησης, ένορκης βεβαίωσης περί μη συνδρομής κωλυμάτων, δήλωσης δέσμευσης συνεργασίας), μόνον τα δικαιολογητικά που αφορούν την ικανότητα αυτή (χρηματοοικονομική), όχι δε και τα δικαιολογητικά του εν λόγω φορέα που σχετίζονται με την επαγγελματική του επάρκεια και εμπειρία, την οποία δεν δανείζει προς τον υποψήφιο. Ως εκ τούτου, εφόσον η εργοληπτική επιχείρηση ... παρείχε στην παρεμβαίνουσα εταιρεία χρηματοοικονομική ικανότητα, δεν υπήρχε υποχρέωση προσκόμισης των δικαιολογητικών του άρ. 15.6 για την ... (πιστοποιητικό εγγραφής της στο ΜΕΕΠ κ.ο.κ.), που απαιτούνται μόνον προκειμένου περί εργοληπτικών επιχειρήσεων που παρέχουν επαγγελματική/τεχνική ικανότητα στην κατασκευή του έργου. Κατά συνέπεια, εφόσον δεν επιβάλλεται εν προκειμένω η προσκόμιση πιστοποιητικού εγγραφής της ... στο ΜΕΕΠ, δεν μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλεισμό της παρεμβαίνουσας η υποβολή στο διαγωνισμό μη ισχύουσας ενημερότητας πτυχίου της .... Δεν πιθανολογούνται, κατά συνέπεια, σοβαρώς ως βάσιμοι οι παρατεθέντες στην προηγούμενη σκέψη ισχυρισμοί της αιτούσας, δεδομένου ότι, στην περίπτωση δανεισμού οικονομικής ικανότητας από τρίτο φορέα, δεν ενδιαφέρει η «κατασκευαστική» ικανότητα αυτού, τούτο δε ανεξαρτήτως του ότι, κατά τη νομοθεσία .., η ενημερότητα πτυχίου απλώς υποκαθιστά την υποβολή πιστοποιητικών που απαιτούνται για τη συμμετοχή σε δημοπρασίες...η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί κατά το μέρος που στρέφεται κατά της επιλογής της εταιρείας «...», της ένωσης προσώπων «….» και της εταιρείας «....» προκειμένου να συμμετάσχουν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού.

Επέκταση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων... Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα προβλεπόμενα σχετικώς στη νομοθεσία που παρατίθεται στην προηγούμενη σκέψη, ο αποκλεισμός της αιτούσας από την περαιτέρω διαγωνιστική διαδικασία με την ανωτέρω αιτιολογία πιθανολογείται σοβαρώς ως μη νόμιμος, όπως βασίμως ισχυρίζεται η αιτούσα. Τούτο δε διότι το πτυχίο ΜΕΕΠ της αιτούσας είχε μεν λήξει, κατά τα αναγραφόμενα σε αυτό, την 10.7.2011, ήτοι πριν την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, η ισχύς όμως αυτού, όπως όλων των πτυχίων ΜΕΕΠ που λήγουν χωρίς να έχει ταυτοχρόνως ή προηγουμένως εκδοθεί απόφαση χορηγήσεως νέου πτυχίου, παρετάθη εκ του νόμου (Υ.Α. της 1.6.2005, της 20.1.2006 και της 19.1.2007) επί 60 ημέρες από τη λήξη της ισχύος του. Συνεπώς το προσκομισθέν από την αιτούσα πιστοποιητικό εγγραφής της στο ΜΕΕΠ ήταν σε ισχύ την κρίσιμη ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού και κάλυπτε τον σχετικό όρο του άρθρου 24.1 της διακήρυξης (ΣτΕ 932/2011). Επομένως, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή και ν΄ ανασταλεί η εκτέλεση τη προσβαλλόμενης σιωπηρής απορρίψεως της προσφυγής που υπέβαλε η αιτούσα κατά της 43/13.10.2011 αποφάσεως του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α. … περί αποκλεισμού της. Πρέπει δε να διαταχθεί ως κατάλληλο μέτρο η συνέχιση του διαγωνισμού με συμμετοχή της αιτούσας, απαγορευομένης όμως της αποσφραγίσεως των οικονομικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Οίκοθεν νοείται ότι η Διοίκηση δύναται να επανέλθει στο στάδιο του διαγωνισμού κατά το οποίο πιθανολογήθηκε η ύπαρξη της εκτεθείσης πλημμέλειας ως προς τον αποκλεισμό της αιτούσας και, αποδεχόμενη την αιτούσα ως νομίμως συμμετέχουσα το διαγωνισμό, να προχωρήσει τη διαγωνιστική διαδικασία μέχρις ολοκληρώσεώς της.

Συντάξεις- αντισυνταγματικότητα:..Επειδή, στο άρθρο 95 του Συντάγματος ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι στην αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας ανήκουν η μετά από αίτηση ακύρωση των εκτελεστών πράξεων των διοικητικών αρχών (παρ. 1 εδ. α΄) και ότι οι αρμοδιότητες του Συμβουλίου της Επικρατείας ρυθμίζονται και ασκούνται όπως νόμος ειδικότερα ορίζει (παρ. 4). Ειδικώς δε ως προς το ζήτημα των συνεπειών της ακυρωτικής αποφάσεως, η ισχύουσα διάταξη του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989, ακολουθώντας προηγούμενες όμοιες νομοθετικές ρυθμίσεις [βλ. ταυτάριθμα άρθρα του αρχικού νόμου περί Συμβουλίου της Επικρατείας 3713/1928 (Α΄ 273)και του ν.δ. 170/1973 (Α΄ 229)], ορίζει στην παρ. 1 ότι: «Η απόφαση που δέχεται την αίτηση ακυρώσεως απαγγέλλει την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης και συνεπάγεται νόμιμη κατάργησή της έναντι όλων, είτε πρόκειται για κανονιστική είτε πρόκειται για ατομική πράξη». Την ανωτέρω διάταξη, την οποία (όπως και τις προγενέστερες) το Συμβούλιο της Επικρατείας παγίως εφάρμοζε με την έννοια ότι η ακύρωση της διοικητικής πράξεως ανατρέχει στον χρόνο εκδόσεώς της, τροποποίησε το άρθρο 22 παρ. 1 του ν. 4274/2014 (Α΄ 147), το οποίο προσέθεσε παρ. 3β έχουσα ως εξής: «Σε περίπτωση αιτήσεως ακυρώσεως που στρέφεται κατά διοικητικής πράξεως, το δικαστήριο, σταθμίζοντας τις πραγματικές καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί κατά το χρόνο εφαρμογής της, ιδίως δε υπέρ των καλόπιστων διοικουμένων, καθώς και το δημόσιο συμφέρον, μπορεί να ορίσει ότι τα αποτελέσματα της ακυρώσεως ανατρέχουν σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο του χρόνου έναρξης της ισχύος της και σε κάθε περίπτωση προγενέστερο του χρόνου δημοσίευσης της απόφασης...». Με τη νέα διάταξη δόθηκε η δυνατότητα στο Συμβούλιο της Επικρατείας, υπό προϋποθέσεις τις οποίες το ίδιο σταθμίζει, να αποκλίνει, σε εξαιρετικές πάντως περιπτώσεις, από τον κανόνα της αναδρομικής ακυρώσεως και να καθορίσει μεταγενέστερο χρόνο επελεύσεως των συνεπειών της ακυρώσεως. (ΣτΕ 851/2018 Ολομ., 481/2018 Ολομ., 2287-2288/2015 Ολομ. κ.α.). Στην προκειμένη περίπτωση, το Δικαστήριο, συνεκτιμώντας τους λόγους για τους οποίους εχώρησε η ακύρωση της προσβαλλομένης κανονιστικής αποφάσεως και τον μεγάλο αριθμό των καταβαλλομένων επικουρικών συντάξεων, των οποίων ο επανυπολογισμός θα τεθεί εν αμφιβόλω με την αναδρομική ακύρωση της προσβαλλομένης αποφάσεως, και των εκκρεμοτήτων που θα ανακύψουν, κρίνει ότι εν προκειμένω συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν, κατʼ εφαρμογή της ανωτέρω διατάξεως (άρθρου 50 παρ. 3β του π.δ. 18/1989), τα αποτελέσματα της ακυρώσεως να επέλθουν από την δημοσίευση της παρούσας αποφάσεως. Τούτο δε, κατʼ εξάντληση του απώτατου χρονικού ορίου περιορισμού του ακυρωτικού αποτελέσματος που επιτρέπει ο νόμος (χρόνος προγενέστερος εκείνου της δημοσιεύσεως της δικαστικής αποφάσεως), πέραν του οποίου τίθεται ζήτημα παραβιάσεως του άρθρου 93 παρ. 4 του Συντάγματος, διότι, ορίζοντας το εν λόγω άρθρο ότι: «Τα δικαστήρια υποχρεούνται να μην εφαρμόζουν νόμο που το περιεχόμενό του είναι αντίθετο προς το Σύνταγμα», απαγορεύει την - σε συμμόρφωση μάλιστα με δικαστική απόφαση - εφαρμογή νόμου μετά την κρίση αυτού ως αντίθετου προς το Σύνταγμα..Κατά τη γνώμη, όμως, των Συμβούλων Μ. Παπαδοπούλου, Ο. Ζύγουρα, Κ. Κουσούλη, Δ. Μακρή, Μ. Πικραμένου, Β. Αναγνωστοπούλου-Σαρρή και Αγ. Γαλενιανού-Χαλκιαδάκη, όπως έχει ήδη κριθεί (ΣτΕ Ολομ. 4003/2014, σκέψη 14), oι ρυθμίσεις των διατάξεων των παρ. 3 α, β και γ του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989 αποδίδουν, σε επίπεδο νόμου, δυνατότητες που έχει το Δικαστήριο, κατʼ ορθή ερμηνεία, απευθείας από τις διατάξεις του άρθρου 95 παρ. 1 του Συντάγματος. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την ίδια νομολογία, το Δικαστήριο έχει τη συνταγματική ευχέρεια να αποκλίνει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, από τις ειδικότερες ρυθμίσεις των ως άνω δικονομικών διατάξεων. Ειδικότερα το Δικαστήριο έχει την ευχέρεια, αφού εκτιμήσει τις συνθήκες της υπόθεσης και σταθμίσει, αφενός, τα έννομα συμφέροντα των λοιπών πλην της Διοίκησης διαδίκων και, αφετέρου, το δημόσιο συμφέρον, να καθορίσει, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χρόνο επελεύσεως των συνεπειών της ακυρώσεως μεταγενέστερο και από την ημερομηνία δημοσιεύσεως της ακυρωτικής αποφάσεως, κατʼ απόκλιση των οριζομένων στην περίπτωση 3 β του άρθρου 50 του π.δ. 18/1989. Στην προκειμένη περίπτωση, εν όψει του επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος να υφίσταται νόμιμο καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης, οι συνέπειες της αντισυνταγματικότητας των διατάξεων του ν. 4387/2016 πρέπει να επέλθουν έξι μήνες μετά την δημοσίευση της παρούσας απόφασης, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα στο νομοθέτη, αφού λάβει γνώση του σκεπτικού της ακυρωτικής απόφασης, να προβεί σε νέα, σύμφωνη με το Σύνταγμα, ρύθμιση του ζητήματος που αφορούν οι κριθείσες ως αντισυνταγματικές διατάξεις.

Προμήθειες. ζητείται η αναθεώρηση της 2391/2016 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής των αιτήσεων ανάκλησης που ασκήθηκαν από την ήδη αιτούσα, καθώς και την αντισυμβαλλόμενη αυτής στην επίμαχη σύμβαση και ήδη παρεμβαίνουσα εταιρεία με τον διακριτικό τίτλο «....», κατά της 156/2016 πράξης του ΣΤ' Κλιμακίου...Με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι η συνοδεύουσα τη Νο 135/21.10.2007 σύμβαση ένορκη βεβαίωση του εκπροσώπου της …δεν πληροί τις απαιτήσεις της Διακήρυξης, καθόσον η δυνατότητα υποκατάστασης εγγράφων από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση αφορά στην διοικητική λειτουργία κάθε Κράτους και την υποκατάσταση συγκεκριμένων δικαιολογητικών που τυχόν δεν εκδίδονται σε αυτό και δεν καλύπτει την εξολοκλήρου απόδειξη της τεχνικής ικανότητας της δανείζουσας εμπειρία εταιρείας, η οποία, άλλωστε, μπορούσε να διαπιστωθεί με την υποβολή πιστοποιητικών καλής εκτέλεσης για την έτερη επικαλούμενη από την εταιρεία σύμβαση που εκτελέστηκε στο Μαρόκο.(..)Με βάση τα προεκτεθέντα, η αναπλήρωση του πιστοποιητικού καλής εκτέλεσης της σύμβασης με ένορκη βεβαίωση ή υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 13.4 της Διακήρυξης είναι δυνατή, όπως σαφώς ορίζεται σ’ αυτή, όχι μόνο για λόγους που ανάγονται στη νομική αδυναμία έκδοσης του εν λόγω πιστοποιητικού, αλλά και σε περίπτωση συνδρομής λόγου ανωτέρας βίας που καθιστά αδύνατη την προσκομιδή του προβλεπόμενου από τη Διακήρυξη δικαιολογητικού και ισοδυναμεί με μη δυνατότητα έκδοσής του.(..)Κατά συνέπεια, η προσκομισθείσα ένορκη βεβαίωση του εκπροσώπου της εταιρείας ... συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό, το οποίο υποκαθιστά τη μη δυνάμενη να προσκομισθεί βεβαίωση καλής εκτέλεσης της Υπηρεσίας Υδρεύσεως και Αποχετεύσεως της Δαμασκού. Πέραν δε τούτου, από τα κατατεθέντα από την παρεμβαίνουσα στη διαγωνιστική διαδικασία δικαιολογητικά, αλλά και τα τεθέντα ενώπιον του παρόντος Τμήματος ως άνω πρόσθετα στοιχεία δεν καταλείπεται αμφιβολία ότι η εταιρεία ... πληροί την απαίτηση εμπειρίας του άρθρου 13.2.2.1 (β) της Διακήρυξης. (..) Δέχεται την αίτηση αναθεώρησης. Αναθεωρεί την 2391/2016 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ....Ανακαλεί την 156/2016 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Κατασκευή αυτοκινητόδρομου...Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αιτούσα δεν ήταν φορολογικώς ενήμερη από τον Νοέμβριο του 2013 έως και τις 20.2.2015 (βλ. τα υπ’ αριθμ. 12543/16.3.2015 και 18512/16.4.2015 έγγραφα του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. … προς το Γραφείο του Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, Γενική Γραμματεία Υποδομών, σε συνδυασμό με τις προσκομιζόμενες από την παρεμβαίνουσα «….», «ανακοινώσεις» της αιτούσης «[σχετικά] με επιχειρηματικές/ οικονομικές εξελίξεις στην εταιρία», κατά τα προβλεπόμενα από τον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Αθηνών). Συνέτρεχε, συνεπώς, σύμφωνα με τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στις προηγούμενες σκέψεις, κώλυμα συμμετοχής της αιτούσης εταιρείας στην διαδικασία, η οποία θα έπρεπε, όπως προβάλλεται, να προκηρυχθεί για την ανάθεση των επίδικων έργων, τόσο κατά τον χρόνο, στον οποίο ανάγονται οι λογιζόμενες ως προσβαλλόμενες με την αίτηση ακυρώσεως υπουργικές αποφάσεις και κατά τον οποίο συνήφθησαν οι επίμαχες τροποποιητικές συμβάσεις παραχώρησης (28.11.2013 και 29.11.2013), όσο και κατά τον χρόνο άσκησης του ενδίκου βοηθήματος με την κατάθεση του δικογράφου στο Συμβούλιο της Επικρατείας στις 10.2.2014. Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην σκέψη 10, το κρινόμενο ένδικο βοήθημα ασκείται άνευ εννόμου συμφέροντος τόσο κατά το μέρος που συνιστά αίτηση ακυρώσεως όσο και κατά το μέρος που αποτελεί προσφυγή του άρθρου 8 του ν. 3886/2010, είναι δε απορριπτέοι όλοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί που προβάλλει η αιτούσα με το, κατατεθέν εντός της ταχθείσης κατά την συζήτηση προθεσμίας, από 5.5.2015 υπόμνημα. Ειδικότερα, ο μεν ισχυρισμός ότι, κατά την συζήτηση της υποθέσεως στο ακροατήριο στις 21.4.2015, η αιτούσα ήταν φορολογικώς ενήμερη, προς απόδειξη του οποίου προσκομίσθηκε το εκδοθέν επ’ ονόματί της, υπ’ αριθμ. 5913/3.4.2015 αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο της Δ.Ο.Υ. … (ισχύος μέχρι 3.5.2015), είναι άμοιρος νομικής επιρροής, διότι, κατά τα προαναφερθέντα, δεν αρκεί, για την θεμελίωση του εννόμου συμφέροντος προς άσκηση του υπό κρίση ενδίκου βοηθήματος, η συνδρομή των προϋποθέσεων για την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας μόνο κατά τον χρόνο συζήτησης της υπόθεσης. Είναι δε αόριστος και αναπόδεικτος ο ισχυρισμός ότι, σε περίπτωση που, αντί της επίδικης απ’ ευθείας αναθέσεως διά της υπογραφής τροποποιητικών συμβάσεων, είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός, θα μπορούσε «να αποκτηθεί [το ελλείπον πιστοποιητικό] ανά πάσα στιγμή έως την καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης της προσφοράς». Τέλος, προβάλλεται ότι για το γεγονός ότι η αιτούσα δεν ήταν φορολογικά ενήμερη «για κάποιο χρονικό διάστημα», φέρει την «πλήρη ευθύνη» το Ελληνικό Δημόσιο, το οποίο, δυνάμει δικαστικής αποφάσεως και διοικητικής πράξεως, «έφερε ληξιπρόθεσμη οφειλή προς την [ήδη αιτούσα] ποσού 4.604.901,17 ευρώ νομιμοτόκως». Προς απόδειξη του τελευταίου αυτού ισχυρισμού προσκομίσθηκαν η απόφαση 1409/2009 του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών καθώς και η απόφαση 17978/21.8.2014 της Υπουργού Τουρισμού. Με την εν λόγω δικαστική απόφαση αναγνωρίζεται οφειλή του Δημοσίου προς την κοινοπραξία με την επωνυμία «Κοινοπραξία Καζίνο Αθηνών», μέλος της οποίας είναι η αιτούσα, ενώ με την ανωτέρω πράξη της Υπουργού εγκρίνεται δαπάνη υπέρ της ως άνω κοινοπραξίας σε εκτέλεση της προμνησθείσης δικαστικής απόφασης. Ανεξαρτήτως, όμως, του ότι μόνα τα στοιχεία που επικαλείται και προσκομίζει η αιτούσα δεν αρκούν για να αποδειχθεί η συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων εκδόσεως αποδεικτικού ενημερότητας κατά τον κρίσιμο χρόνο, ο εξεταζόμενος ισχυρισμός είναι, πάντως, απορριπτέος, διότι δεν αμφισβητείται ότι η αιτούσα δεν ήταν φορολογικά ενήμερη και δεν προβάλλεται ότι με απόφαση δικαστηρίου είχε ακυρωθεί, ως μη νόμιμη, απόφαση της αρμόδιας Αρχής να της χορηγήσει αποδεικτικό ενημερότητας.