ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις επί των βεβαιώσεων δαπανών που εκδίδονται από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και αφορούν σε επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτων προς φορολογούμενους, οι οποίοι έχουν ενταχθεί στο συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ' οίκον».

Φορολογία εισοδήματος. Ο «πρόσθετος φόρος» του άρθρου 1 του ν. 2523/1997 έχει το χαρακτήρα διοικητικής κύρωσης. Δεν έχει εφαρμογή η ενωσιακή αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ελαφρύτερης διοικητικής κύρωσης διότι η κύρωση δεν παρουσιάζει επαρκή σύνδεσμο με το δίκαιο της Ένωσης. Η αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της ελαφρύτερης διοικητικής κύρωσης για παράβαση της φορολογικής νομοθεσίας αποτελεί γενική αρχή του ημεδαπού φορολογικού δικαίου. Πότε η αρχή αυτή δεν έχει πεδίο εφαρμογής. Η παρ. 1 του άρθρου 26 του ν. 3943/2011 είναι ευμενέστερη για τους φορολογούμενους σε σχέση με τις προϊσχύσασες διατάξεις, διότι μειώθηκε σε 120% το ανώτατο όριο του ποσοστού του πρόσθετου φόρου για ανακριβή δήλωση. Εφαρμογή της διάταξης αυτής και για φύλλα ελέγχου που είχαν ήδη εκδοθεί και αφορούν σε ανακριβείς δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των χρήσεων 2003 και 2004. Αν λόγος προσφυγής ερείδεται σε γενική αρχή του ενωσιακού δικαίου, μη δυνάμενη να εφαρμοσθεί, το διοικητικό δικαστήριο εξετάζει το λόγο και με βάση τον αντίστοιχο κανόνα του ημεδαπού δικαίου ή/και της ΕΣΔΑ. Η αναίρεση ασκήθηκε παραδεκτά κατά το άρθρο 12 παρ. 1 του ν.3900/2010. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την αριθμ. 2230/2015 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης). 

Εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας αποφάσεως το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι : Α) αναφορικά με τις εργασίες ενεργειακής αναβαθμίσεως του κτιρίου, αυτές προέκυψαν από την εφαρμογή του Ν. 3661/2008 και του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων, οι οποίοι άρχισαν να ισχύουν μετά την έναρξη εκτελέσεως του έργου και ως εκ τούτου συντρέχει απρόβλεπτη περίσταση, η οποία επιτρέπει την κατάρτιση συμπληρωματικής συμβάσεως, πολλώ μάλλον καθόσον το κονδύλιο των απροβλέπτων της αρχικής τοιαύτης δεν επαρκεί για την κάλυψη της οικείας δαπάνης, η οποία ανέρχεται στο ποσό του 1.126.561,99 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ενώ τα αδιάθετα απρόβλεπτα, σύμφωνα με την 68351/14.5.2012 βεβαίωση του Διευθυντή της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Αττικής, ανέρχονται στο ποσό των 290.770,35 ευρώ. Οι εργασίες ενεργειακής αναβαθμίσεως του κτιρίου, καίτοι πραγματοποιούνται με υλικά και μεθόδους μη προβλεπόμενες στα τεύχη δημοπρατήσεως, είναι νόμιμες, διότι κατέστησαν αναγκαίες εξαιτίας της αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου, το οποίο θεσπίζει πλέον αυστηρές προδιαγραφές για τα ενεργειακά χαρακτηριστικά των κτιρίων, με αποτέλεσμα να απαιτείται η προσαρμογή του υπό ανέγερση κτιρίου στις νέες συνθήκες. Ειδικά, σε ότι αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, αυτά τοποθετούνται στο δώμα του κτιρίου και χρειάζεται η εκ των προτέρων, δηλαδή κατά την κατασκευή των δομικών στοιχείων του κτιρίου, ενσωμάτωση και διέλευση των αναγκαίων καλωδιώσεων για τη σύνδεσή τους με τους Γενικούς Ηλεκτρικούς Πίνακες, καθόσον η εκ των υστέρων ή η ανεξάρτητη κατασκευή τους δεν θα μπορούσε να συμβεί χωρίς αποξηλώσεις των επενδύσεων των φρεατίων διέλευσης, γεγονός το οποίο αποστερεί το χαρακτηρισμό της εργασίας αυτής ως νέας, δυνάμενης να δημοπρατηθεί αυτοτελώς...Ανακαλεί την 154/2012 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Με την υπόψη προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη η υπ’ αριθ. … Διακήρυξη στο σύνολό της, και επικουρικώς να ακυρωθεί αυτή ως προς: α) την τεχνική προδιαγραφή «Το συγκρότημα να είναι σύγχρονης τεχνολογίας, το πλέον σύγχρονο μοντέλο κάθε κατασκευαστή, πρώτης παραγωγής της τελευταίας 5ετίας, καινούριο, κατάλληλο για κάθε είδους αγγειογραφικές & καρδιολογικές εξετάσεις/επεμβάσεις, να ενσωματώνει όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες για τη βελτιστοποίηση της ψηφιακής απεικόνισης και την ελαχιστοποίηση της δόσης ακτινοβολίας, παράγοντες οι οποίοι θα αποτελέσουν βασικό κριτήριο επιλογής», β) το κριτήριο αξιολόγησης «Θα αξιολογηθεί θετικά η δυνατότητα των πρόσθετων λειτουργιών α. Χαρτογράφηση 3D στα στεφανιαία αγγεία. β. Να διαθέτει ειδικό πρόγραμμα για realtime συγχρονισμό του roadmap με τις κινήσεις του ασθενή. (Βαθμολογούμενο κριτήριο)» και γ) την τεχνική προδιαγραφή «Να διαθέτει σύστημα αυτόματης, ανατομικής τροχιάς των κεφαλών ανίχνευσης περί τον ασθενή για τομογραφικές (SPECTautocontour) και ολόσωμες εξετάσεις (Wholebodyautocontour) χωρίς δοκιμαστική περιστροφή για εξοικονόμηση χρόνου και παράταση ζωής του συγκροτήματος, με δυνατότητα απομνημόνευσης ελεύθερων ανατομικών τροχιών (contourlearning) καθώς και δυνατότητα τροποποίησής τους».

Παροχή υπηρεσιών ανεξάρτητου συμβούλου....ζητείται η ανάκληση της 838/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΑντιθέτως, τα δεδομένα και στοιχεία που της παρεσχέθησαν από το Δήμο .... στο πλαίσιο της 21639/18.10.2017 σύμβασης αφορούσαν το υφιστάμενο κατά το έτος 2016 σύστημα ηλεκτροφωτισμού, προκειμένου με βάση αυτά να εξετασθεί θεωρητικώς η σκοπιμότητα και η βιωσιμότητα του έργου της Ενεργειακής Αναβάθμισης και η επιλογή του τρόπου χρηματοδότησης αυτού, ενώ δεν της εξασφάλισαν κάποια προνομιακή ενημέρωση σε σχέση με το αντικείμενο της ήδη ελεγχόμενης σύμβασης, αφού, όπως προκύπτει από την προεκτεθείσα περιγραφή του, για την υλοποίηση αυτού απαιτούνται άλλες πληροφορίες, δεδομένα και στοιχεία, πολλά εκ των οποίων μάλιστα δεν έχουν ακόμη προσδιορισθεί, καθώς συναρτώνται με την κύρια σύμβαση Ενεργειακής Αναβάθμισης που θα συναφθεί. Εξάλλου, όλα τα προαναφερόμενα στοιχεία που κατέστησαν γνωστά στην ανάδοχο από το Δήμο .... στο πλαίσιο της 21639/18.10.2017 σύμβασης, προκειμένου να συντάξει αυτή τα προβλεπόμενα στη σύμβαση αυτή έγγραφα, περιελήφθησαν από την ανάδοχο στα «παραδοτέα» των υπηρεσιών της προς το Δήμο και ακολούθως αυτά ενσωματώθηκαν και στην 227/21.11.2017 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου .... περί εγκρίσεως του Master Plan Πρότασης χρηματοδότησης του έργου της Ενεργειακής Αναβάθμισης, η οποία έχει αναρτηθεί στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ ήδη από το Νοέμβριο του έτους 2017. Εξαιτίας, τέλος, της ως άνω καταδειχθείσας διαφοροποίησης του αντικειμένου των δύο συμβάσεων και έλλειψης οιουδήποτε συσχετισμού μεταξύ τους ως προς το ανατιθέμενο με εκάστη εξ αυτών αντικείμενο, δεν προκύπτει ούτε βεβαίως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου ότι εξ αφορμής της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών στο πλαίσιο εκείνης της σύμβασης ούτε καθ΄οιονδήποτε άλλο τρόπο – πέραν της λήψεως γνώσης στοιχείων - ετέθη η ήδη αιτούσα σε πλεονεκτική θέση έναντι των λοιπών δυνητικών συνυποψηφίων της στον ήδη ελεγχόμενο διαγωνισμό, είτε όσον αφορά στην κατάρτιση της προσφοράς της είτε όσον αφορά τον προσδιορισμό των όρων διεξαγωγής του. Κατόπιν αυτών και ενόψει των προεκτεθεισών περιστάσεων, κατά τις οποίες δεν υπάρχει σύνδεση τέτοια μεταξύ των δύο συμβάσεων, ώστε να δύναται να θεωρηθεί ότι η σύναψη της πρώτης θα μπορούσε να προσδώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ήδη αιτούσα εταιρεία και θα συνεπαγόταν την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής, ήδη αιτούντος Δήμου, να ενεργοποιήσει τις διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 4412/2016, η παράλειψη αυτού να προβεί, στην ελεγχόμενη περίπτωση, σε εξέταση τυχόν περίπτωσης σύγκρουσης συμφερόντων δεν συνιστά, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις συνεξεταζόμενες αιτήσεις, παραβίαση του άρθρου αυτού. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, γενομένων δεκτών των ως άνω λόγων ανάκλησης, πρέπει οι συνεξεταζόμενες αιτήσεις ανάκλησης και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 838/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της  αιτούσας εταιρείας και του αιτούντος Δήμου, ως αναθέτουσας αρχής, με αντικείμενο την «Παροχή Υπηρεσιών Ανεξάρτητου Συμβούλου Υποστήριξης του Δήμου στο έργο: Ενεργειακή Αναβάθμιση – Αυτοματοποίηση του Συστήματος Ηλεκτροφωτισμού Κοινοχρήστων Χώρων και εφαρμογές Smart Cities, με εξοικονόμηση ενέργειας στο Δήμο ....», καθώς επίσης και των επισυναπτόμενων σε αυτή σχεδίων σύμβασης μεσεγγύησης και σύμβασης ενεχύρασης απαιτήσεων, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 240.000,00 ευρώ, πλέον Φ.Π.Α. (συμβατικού τιμήματος 282.720,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.). Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση στην αιτούσα του κατατεθέντος από αυτήν παραβόλου (άρθρο 73 παρ. 4  Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52).Ανακαλεί την 838/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης έργου:..ζητείται η ανάκληση της 35/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Κλιμάκιο απεφάνθη ότι το έργο δεν ήταν ώριμο να εκτελεσθεί, αφού τμήματά του, που προορίζονται για τη διαπλάτυνση του επαρχιακού δικτύου, δεν έχουν καταστεί κοινόχρηστα ούτε έχουν μεταβιβαστεί στο Δημόσιο με κάποιο από τους προαναφερόμενους (βλ. σκέψη ΙΙ) νόμιμους τρόπους αλλά τουναντίον ανήκουν σε ιδιώτες, οι οποίοι δεν έχουν απωλέσει τα ιδιοκτησιακά τους δικαιώματα επί των ακινήτων αυτών. Εξάλλου, ο λόγος ανάκλησης ότι μπορεί να επιτραπεί η υπογραφή για το μέρος της σύμβασης που δεν αφορά τις διαπλατύνσεις είναι απορριπτέος δεδομένου ότι αφενός θα επέφερε ουσιώδη τροποποίηση της διακήρυξης ως προς το φυσικό αντικείμενο του έργου διότι οι εργασίες δεν μπορούν να διαχωριστούν ανάλογα με το αν συντελούν στη διαπλάτυνση ή τη συντήρηση του οδικού δικτύου αφετέρου αυτό θα ήταν αναντίστοιχο με τις υποβληθείσες προσφορές, αφού δεν προβλέπεται η δυνατότητα υποβολής τμηματικών προσφορών, ενώ ο προϋπολογισμός, το τιμολόγιο μελέτης και οι ποσότητες κατά ομάδες και είδος εργασιών προμετρήθηκαν ανεξαρτήτως των τμημάτων εδάφους στα οποία αφορούν. Περαιτέρω, κρίνεται ότι το έργο είναι πράγματι κατεπείγον μετά τη κήρυξη του νησιού σε κατάσταση έκτακτης πολιτικής προστασίας λόγω των καταστροφών από τις βροχοπτώσεις όμως η εκτέλεσή του σε ακίνητα που δεν έχουν καταστεί νομίμως τμήματα του επαρχιακού δικτύου, θα δημιουργούσε στο μέλλον περισσότερα προβλήματα από όσα θα επέλυε, ενώ δεν συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης λόγω της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων.

ΕΡΓΑ. (..) ζητεί να ανακληθεί η 314/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Κατασκευής Δημαρχείου» μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....». Κατόπιν διενέργειας του προβλεπόμενου προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, το Ε΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του ως άνω σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης για τις προαναφερόμενες εργασίες, καθόσον δεν πληρούνται οι τιθέμενες από τις προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 προϋποθέσεις, και συγκεκριμένα δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά περιστατικά που, αντικειμενικά, κατά τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν....Ως προς τις εργασίες για τα ασθενή ρεύματα, η κρίση της προσβαλλόμενης Πράξης είναι ορθή και τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, απορριπτέα ως αβάσιμα. Τούτο διότι οι εργασίες αυτές, όπως περιγράφονται και στο δικόγραφο της αίτησης δεν αφορούν στη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας (...), αλλά στην κάλυψη επικοινωνιακών αναγκών του κτιρίου. Τέλος, απορριπτέος ως αβάσιμος, σύμφωνα με το άρθρο 1.4  του πίνακα εργασιών της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, είναι και ο ισχυρισμός του αιτούντος, ότι η ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών για εγκατάσταση θέρμανσης – κλιματισμού – αερισμού, οφειλόταν σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δηλαδή στην ανάγκη μεταβολής του χώρου εγκατάστασης του υποσταθμού της ΔΕΗ. Τούτο διότι οι εν λόγω εργασίες προκύπτουν από το ενδεχόμενο καθυστέρησης κατασκευής του υπόγειου χώρου στάθμευσης, γεγονός το οποίο δεν αποτελεί απρόβλεπτη περίσταση, ενώ οι εργασίες οι σχετικές με τη διέλευση των αεραγωγών από τοιχία και πλάκες προβλεπόταν από την οικεία μελέτη και ως εκ τούτου δεν είναι επίσης απρόβλεπτες....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 314/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που με αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης 1) για τις εργασίες  επικαιροποίησης της κατασκευής της εγκατάστασης ισχυρών ρευμάτων και 2) τις εργασίες επικαιροποίησης του κεντρικού συστήματος ελέγχου (BMS). ..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες επικαιροποίησης της κατασκευής της εγκατάστασης ισχυρών ρευμάτων και τις εργασίες επικαιροποίησης του κεντρικού συστήματος ελέγχου (BMS)

Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 2 - 6 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της παρεμβαίνουσας εταιρείας ..., με το προεκτεθέν  περιεχόμενο, αποτελεί γνήσια προγραμματική – οριζόντιας συνεργασίας σύμβαση, η οποία συνάπτεται νομίμως, καθώς εξαιρείται από το πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016. Και τούτο ειδικότερα, διότι η σύμβαση αυτή συνάπτεται μεταξύ δύο αναθετουσών αρχών, που αποβλέπουν στη μεταξύ τους συνεργασία προς επίτευξη ενός κοινού σκοπού δημοσίου συμφέροντος (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 2769, 2770, 2771/2011), ο οποίος συνίσταται στην ποιοτική αναβάθμιση παροχής δημόσιας υπηρεσίας προς τον πολίτη/δημότη και πιο συγκεκριμένα στον εκσυγχρονισμό και την ανασυγκρότηση της οργάνωσης και διαχείρισης της δημοτικής υπηρεσίας των Κ.Ε.Π., ώστε να επιτευχθεί η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία τους, καθώς και η προσήκουσα εκτέλεση των αρμοδιοτήτων τους. Περαιτέρω, από το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης προκύπτει η ανάληψη σχετικών υποχρεώσεων και η άσκηση αρμοδιοτήτων που αφορούν σε εκπλήρωση νομικών υποχρεώσεων και άσκηση καταστατικών σκοπών αμφότερων των συμβαλλομένων. Ειδικότερα, ο Δήμος … επιδιώκει την εκπλήρωση του ανατεθειμένου από το νόμο δημόσιου σκοπού της οργάνωσης και λειτουργίας των Κ.Ε.Π., τα οποία είναι εγκατεστημένα στα διοικητικά του όρια (βλ. άρθρο 186 περ. V του ν. 3852/2010, Α΄ 87) και έχουν ως αποστολή την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών με την παροχή σε αυτούς διοικητικών πληροφοριών και τη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους σε συνεργασία με τις καθ΄ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες. Εξ ετέρου, η παρεμβαίνουσα ... αναλαμβάνει υποχρεώσεις στο πλαίσιο της ελεγχόμενης σύμβασης, οι οποίες ομοίως συνδέονται αμέσως ή εμμέσως με τους καταστατικούς της σκοπούς. Ειδικότερα, εκτός από τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η …. και αφορούν στην αναβάθμιση, παραμετροποίηση και εκσυγχρονισμό των μηχανογραφικών συστημάτων των Κ.Ε.Π., οι οποίες, όπως κρίθηκε  με την προσβαλλόμενη, σαφώς εμπίπτουν στους καταστατικούς της σκοπούς για τη μελέτη, ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής στη λειτουργία των Κ.Ε.Π. (βλ. άρθρο 3 παρ. 1 περ. Β – ΣΤ, Η, Θ, ΙΑ, ΙΔ – ΙΣΤ, ΚΓ του κατασταστικού της), επιπλέον οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνει αυτή για τη λειτουργική υποστήριξη και ανάπτυξη των υποδομών και του εξοπλισμού των Κ.Ε.Π. του Δήμου …και περιλαμβάνουν τη γενικότερη τεχνική υποστήριξη των Κ.Ε.Π. και την καθημερινή τους υποστήριξη σε όλους τους τομείς όπου εμφανίζονται ανάγκες, τόσο σε επίπεδο αναγκαίων υποδομών όσο και σε επίπεδο διαχείρισης, συνδέονται, επίσης, αμέσως ή εμμέσως με ετέρους προβλεπόμενους στο καταστατικό της σκοπούς, οι οποίοι αφορούν στην τεχνική υποστήριξη του Δήμου … (άρθρο 3 παρ. 1 περ. Α΄ του καταστατικού της, πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 389/2016) και περιλαμβάνουν ρητώς την μέσω των Κ.Ε.Π. παροχή από τη …. υπηρεσιών προς πολίτες και δημότες (άρθρο 3 παρ. 1 περ. ΙΘ΄ του καταστατικού της), την εκτέλεση διαχειριστικών υπηρεσιών που αφορούν αρχικά τις εγκαταστάσεις της (facilitiesmanagement, άρθρο 3 παρ. 1 περ. Θ΄ του καταστατικού της), αλλά δύνανται να παρασχεθούν και σε άλλους φορείς - όπως προκύπτει από το συνδυασμό των προβλεπομένων στο άρθρο 3 παρ. 1 περ. Θ΄ και την παρ. 2 του καταστατικού της -, την παροχή υπηρεσιών συμβούλων έρευνας αγοράς και προμηθευτών τεχνικής βοήθειας και υποστήριξης (άρθρο 3 παρ. 1 περ. ΙΗ΄ του καταστατικού), τη μίσθωση κάθε είδους, αξιοποίηση και εκμετάλλευση εξοπλισμού και γενικά κάθε είδους κινητών, καθώς και ακινήτων (άρθρο 3 παρ. 1 περ. Κ΄ του καταστατικού), την υποστήριξη με εμπειρογνωμοσύνες και μελέτες, σε συνεργασία και με άλλους φορείς, της προετοιμασίας των επιχειρησιακών σχεδίων, σχεδίων δράσης, καθώς και των δομών οργάνωσης της διαχείρισης  των έργων (άρθρο 3 παρ. 1 περ. ΚΕ΄ του καταστατικού), την κατάρτιση των τευχών προκήρυξης των έργων, σε συνεργασία με τους φορείς των έργων (άρθρο 3 παρ. 1 περ. ΚΣΤ΄ του καταστατικού). ..να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 139/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου

Διοικητής νοσοκομείου ΕΣΥ:Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι, πάντως, οι διοικητές των νοσοκομείων της παρ. 10 του άρθρου 13 του Ν. 2889/2001, μεταξύ των οποίων και το αιτούν (το οποίο, κατά τα προαναφερθέντα, έχει υπαχθεί στις διατάξεις του Ν.Δ. 2592/1953 και έχει, κατόπιν αυτού, ενταχθεί στο Ε.Σ.Υ.), δεν είναι πλέον, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη της παρ. 23 του άρθρου 2 του Ν. 3204/2003, πρόεδροι ούτε μέλη του διοικητικού συμβουλίου των εν λόγω νοσοκομείων και εισηγούνται, απλώς, προς τα όργανα αυτά επί των προβλεπόμενων στις διατάξεις της παρ. 7 Α του άρθρου 5 του Ν. 2889/2001 θεμάτων της αρμοδιότητάς τους, η επίμαχη νομοθετική ρύθμιση συνιστά θεμιτή κατά το Σύνταγμα επέμβαση στη διοικητική δομή και λειτουργία του αιτούντος νοσοκομείου. Επομένως, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο λόγος ακυρώσεως με τον οποίο προβάλλεται ότι αντίκειται στο άρθρο 109 του Συντάγματος η πρόβλεψη με το Ν. 2889/2001 οργανικής θέσης διοικητή και ο διορισμός του με την προσβαλλόμενη πράξη στο αιτούν νοσοκομείο χωρίς απόφαση του διοικητικού του συμβουλίου. Αβάσιμοι είναι, περαιτέρω, και οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί ότι ο καθορισμός των ωραρίων απασχόλησης των απογευματινών ιατρείων του νοσοκομείου, του αριθμού των περιστατικών που εξετάζονται ανά ημέρα και του αριθμού των διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων που διενεργούνται ανά ημέρα με απόφαση του Διοικητή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 9 του Ν. 2889/2001 που παρατίθεται στην προηγούμενη σκέψη, καθώς και η συμμετοχή του Διοικητή στην τριμελή επιτροπή διοίκησης και διαχείρισης του ειδικού λογαριασμού της παρ. 3 του άρθρου αυτού (Ε.Λ.Λ.ΑΠ.Ι.- άρθρο 1 της ανωτέρω υπ’ αριθμ. ΔΥ5α/οικ. 40927/10-12-2001 Κ.Υ.Α.) αντίκεινται στη συνταγματική διάταξη του άρθρου 109. Τούτο δε διότι, οι μεν προαναφερόμενες αρμοδιότητες του Διοικητή σχετικά με τη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων, οι οποίες αφορούν τη διοίκηση του νοσοκομείου, νοούνται και αυτές ως εισηγητικές προς το Διοικητικό Συμβούλιο του νοσοκομείου και τον Πρόεδρο αυτού, οι οποίοι λαμβάνουν την τελική απόφαση επί των σχετικών θεμάτων, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 23 του Ν. 3204/2003η δε συμμετοχή του Διοικητή στην τριμελή επιτροπή διοίκησης και διαχείρισης του ως άνω λογαριασμού αφορά άσκηση δευτερεύουσας συλλογικής αρμοδιότητας, φορείς της οποίας, εκτός από τον Διοικητή, είναι και άλλα όργανα του νοσοκομείου. Τέλος, ούτε η συμμετοχή του Διοικητή ως Προέδρου στα προβλεπόμενα από το άρθρο 11 παρ. 8 και 11 του Ν. 2889/2001 ...Συμβούλια Επιλογής Ιατρών (Επιμελητών και Διευθυντών) του νοσοκομείου, αντί του μέχρι τότε κατέχοντος την αντίστοιχη θέση Προέδρου των Διοικητικού Συμβουλίου του νοσοκομείου στα πρώην ΣΚΕΙΟΠΝΙ (άρθρο 16 παρ. 2 υποπαρ. στ΄ του Ν. 2519/1997), μέτρο το οποίο επίσης προβλέπεται ως γενικό και αφορά όλα τα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., παραβιάζει το ανωτέρω άρθρο 109, εφόσον τα Συμβούλια Επιλογής Ιατρών δεν αποτελούν όργανα διοικήσεως του νοσοκομείου, ο δε προβαλλόμενος αντίθετος λόγος της υπό κρίση αιτήσεως είναι επίσης απορριπτέος ως αβάσιμος.

Συμπληρωματική σύμβαση: ζητείται η ανάκληση της 558/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​(...)) Οι εργασίες της συμπληρωματικής σύμβασης δεν αφορούν σε αντικείμενο άσχετο με αυτό της αρχικής σύμβασης (ανέγερση κτιρίου), αλλά αντιθέτως, αφορούν στην αντιπλημμυρική προστασία του ανωτέρω κτιρίου, συνεπώς είναι απολύτως αναγκαίες και άρρηκτα συνδεδεμένες με την κατασκευή του. Τα ανωτέρω είναι απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς οι εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης που αφορούν, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω (βλ. σκέψη ΙΙΙ της παρούσας), την κατασκευή των περιμετρικών οδών που προβλέπεται από την πράξη εφαρμογής ρυμοτομικού σχεδίου στην περιοχή με τους πεζοδρόμους που προβλέπονται σε επαφή με τα οικοδομικά τετράγωνα 588, 589, 587, 596, 555, 554, καθώς και τη διαμόρφωση της προβλεπόμενης πλατείας κατάντη του υπό κατασκευή κτιρίου, αφορούν πράγματι σε αντικείμενο άσχετο σε σχέση με το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης που αφορά αποκλειστικώς την ανέγερση του κτιρίου που θα στεγάσει το Κέντρο Κοινωνικών Προνοιακών Υποδομών και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του Δήμου ....... Αναργύρων – Καματερού. Συνεπώς, η ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση αφορά έργο διαμόρφωσης του περιαστικού περιβάλλοντος και ολοκλήρωσης του ρυμοτομικού σχεδίου της περιοχής), το οποίο δεν προβλεπόταν στην αρχική μελέτη και επομένως πρόκειται για ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων (μετά τη δημοπράτηση) επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του αρχικού έργου, που δεν ήταν γνωστή στο σύνολο των εργοληπτικών επιχειρήσεων που συμμετείχαν στη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της εκτέλεσης του αρχικού έργου, κατά την υποβολή της προσφοράς τους, και, ως εκ τούτου δεν αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου. Β) Περαιτέρω, προβάλλεται ότι ναι μεν οι παράμετροι που αφορούσαν τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου (π.χ. η ύπαρξη ενεργών πηγαδιών και ενεργού ρέματος, καθώς και η εναπόθεση φερτών υλικών στους πέριξ στενούς δρόμους) ήταν γνωστές εκ των προτέρων, όμως άλλαξε αιφνίδια και απρόβλεπτα ο τρόπος αλληλεπίδρασής τους και συγκεκριμένα η υδραυλική συμπεριφορά της περιοχής. Ειδικότερα, στο παρακείμενο ρέμα της Εσχατιάς πραγματοποιήθηκαν δύο έργα, και συγκεκριμένα το έργο «Διευθέτηση ρέματος Εσχατιάς - Τμήμα 1ο (από πλατεία Ιλίου έως συμβολή αγωγού Ευπυρίδων)» που αποπερατώνεται στις 3.3.2019 και το έργο «…..» που παραλήφθηκε στις 13.7.2018, τα οποία είχαν δυσμενείς συνέπειες για τη θέση που θα κατασκευαστεί το κτίριο που θα στεγάσει το Κέντρο Κοινωνικών Προνοιακών Υποδομών και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του Δήμου .......…-…., και συγκεκριμένα το κατέστησαν περισσότερο ευάλωτο σε πλημμυρικά φαινόμενα, η επέλευση των οποίων είναι βέβαιη. Επιπλέον, έχει λάβει χώρα και το άγνωστο κατά το χρόνο δημοπράτησης του αρχικού έργου, φαινόμενο της ραγδαίας αύξησης των βροχοπτώσεων στην περιοχή της Αττικής. Πλην όμως, από κανένα στοιχείο του φακέλου (μελέτες κ.λπ.) δεν προκύπτει ότι η εκτέλεση των ελεγχόμενων συμπληρωματικών εργασιών κατέστη αναγκαία λόγω των ως άνω επικαλούμενων απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του αρχικού έργου. Γ) Επιπλέον, όσον αφορά την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, προβάλλεται ότι αυτή δεν οφείλεται σε πλημμελή εφαρμογή της σχετικής μελέτης αλλά στην προσαρμογή της κατασκευής του κτιρίου στο νέο Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), ο οποίος έγινε υποχρεωτικός το έτος 2017, ήτοι μετά από το χρόνο ανάθεσης του αρχικού έργου. Με το νέο ΚΕΝΑΚ αυξήθηκε το ελάχιστο πάχος θερμομόνωσης και για το λόγο αυτό ήταν επιβεβλημένη η κατασκευή θερμοπρόσοψης στο κτίριο με πάχος μονωτικού 7 εκατοστών, γεγονός που επέδρασε στις διαστάσεις του κτιρίου και κατέστησε αναγκαία την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας. Όμως, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει τον 2ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα και την ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση, η τακτοποίηση των μετρικών αποκλίσεων που κατέστησε αναγκαία την αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας, δεν οφείλεται αποκλειστικά στην κατασκευή θερμοπρόσοψης στο κτίριο, η οποία σε κάθε περίπτωση είναι άσχετη με την κατασκευή των περιμετρικών οδών και τη διαμόρφωση της προβλεπόμενης πλατείας κατάντη του κτιρίου που αποτελούν αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Δ) Τέλος, προβάλλεται ότι η παράμετρος που αφορά την ασφάλεια του κτιρίου και των χρηστών του από πλημμυρικά φαινόμενα, δεν είχε αντιμετωπιστεί από τη σχετική μελέτη συγγνωστώς, και εμφιλοχώρησε πλάνη της αναθέτουσας αρχής σχετικά με τους διακωλυτικούς λόγους της υπογραφής της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, οι οποίοι αναφέρονται στην προσβαλλόμενη πράξη. Ο λόγος αυτός πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως αόριστος, καθώς ο αιτών Δήμος δεν συγκεκριμενοποιεί σε τι συνίσταται η συγγνωστή πλάνη των οργάνων του, σε κάθε δε περίπτωση είναι απορριπτέος, ενόψει της σαφήνειας των εφαρμοστέων διατάξεων περί των προϋποθέσεων σύναψης συμπληρωματικών συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 842/2018). Συνεπώς, ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι κωλύεται η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών του αιτούντος.Δεν ανακαλεί την 558/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/343/2019,Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 1884/2018 απόφαση του VI Τμήματος και, ακολούθως, κατά παραδοχή της από 24.12.2018 αίτησης, να ανακληθεί η 558/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου και να υπογραφεί το σχέδιο 1ης συμπληρωματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της παρεμβαίνουσας κοινοπραξίας