ΠΟΛ 1119/2011
Τύπος: ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ-ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ-ΠΟΛ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΠΟΛ 1186/2010
Προσκόμιση ειδικού πληρεξούσιου για την παραλαβή του κλειδαρίθμου από τις Δ.Ο.Υ. σε περιπτώσεις αδυναμίας αυτοπρόσωπης παρουσίας.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/306/2019
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: «Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων στα δ.δ. Ελασσόνα – Λιβάδι – Σαραντάπορο»(...)για να είναι νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης σύμβασης προμήθειας ή υπηρεσιών ή μεικτής σύμβασης προμήθειας και υπηρεσιών από Κεντρικές Κυβερνητικές Αρχές σε τρίτο, πρέπει στο Φάκελο της σύμβασης να περιλαμβάνεται σαφής και ακριβής περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της σύμβασης και ειδικότερα των τεχνικών προδιαγραφών, του είδους και της ποσότητας των ζητούμενων αγαθών ή/και υπηρεσιών και να εκτίθενται τα συγκεκριμένα στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Ο προσδιορισμός, τέλος, των ως άνω ουσιωδών στοιχείων είναι απαραίτητος, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του τρόπου τεκμηρίωσης και υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης και, συνακόλουθα, της νόμιμης διάθεσης του δημοσίου χρήματος, ενώ η έλλειψή τους καθιστά τη σχετική διαδικασία νομικώς πλημμελή (...)Συνεπώς, πρέπει να αποσαφηνιστεί και να τεκμηριωθεί ο τρόπος υπολογισμού του προϋπολογισμού των υπό ανάθεση υπηρεσιών. ii) Η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης επιβάλλει την εκπλήρωση από τη Διοίκηση, με ίδια μέσα, των από το νόμο ανατεθειμένων σε αυτή καθηκόντων, επιτρέποντας κατ’ εξαίρεση την προσφυγή στις υπηρεσίες τρίτων (outsourcing) μόνο στην περίπτωση αντικειμενικής αδυναμίας αυτής να τα εκτελέσει (...) Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης. Και Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με την προσκόμιση του αναφερόμενων στο σκεπτικό της παρούσας στοιχείων
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1275/2021
ΜΕΛΕΤΕΣ:ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 24/2021 Πράξης του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 1η Υπηρεσία Επιτρόπου Περιφερειακής Ενότητας Λαρίσης, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Θεσσαλίας και της προσφεύγουσας ένωσης οικονομικών φορέων, με αντικείμενο την εκπόνηση μελέτης με τίτλο «Μελέτη Ανατολικής Παράκαμψης Λάρισας: Τμήμα από Ι/Κ Π.Ε.Ο. Βόλου έως Ι/Κ Αγιάς», συνολικής εκτιμώμενης αξίας 799.943,63 ευρώ (με Φ.Π.Α.).(...)Επομένως, οι ισχυρισμοί της προσφεύγουσας ότι δεν αρκούσε ο ορισμός του … ως κοινού εκπροσώπου της ένωσης, χωρίς την ταυτόχρονη, ρητή παροχή εξουσιοδότησης προς υπογραφή της προσφοράς της ένωσης, είναι αβάσιμοι και πρέπει να απορριφθούν. Αντίθετα, η αναθέτουσα αρχή ήταν υποχρεωμένη να αποδεχθεί την οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας ένωσης, η οποία υπογραφόταν νομίμως από τον ορισθέντα κοινό εκπρόσωπο αυτής, χωρίς, ενόψει όσων προαναφέρθηκαν, να καταλείπεται ασάφεια που να χρήζει διευκρίνισης. Τέλος, το γεγονός ότι η παρεμβαίνουσα ένωση οικονομικών φορέων δεν αμφισβήτησε, μέσω της άσκησης προδικαστικής προσφυγής, την απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Θεσσαλίας, με την οποία αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό, προβάλλεται αλυσιτελώς, καθώς ο έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι έλεγχος αντικειμενικής νομιμότητας της εκάστοτε υποβαλλόμενης προς έλεγχο διαγωνιστικής διαδικασίας και του οικείου σχεδίου σύμβασης και, για τον λόγο αυτόν, είναι πλήρης, αυτεπάγγελτος, καθολικός και ανεξάρτητος των προβλεπόμενων διοικητικών προσφυγών και ενδίκων βοηθημάτων, περιοριζόμενος μόνον από την ύπαρξη δεδικασμένου στις περιπτώσεις που τα αρμόδια δικαστήρια αποφάνθηκαν επί ζητημάτων που έθεσαν ενώπιόν τους οι συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, αιτούμενοι δικαστικής προστασίας.Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1827/2021.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/44/2020
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Συλλογή και μεταφορά Αστικών Στερεών Αποβλήτων (Α.Σ.Α.) των Δ.Ε. ..., Ανακυκλώσιμων Υλικών των Δ.Ε. ... του Δήμου ... καθώς και για τη μίσθωση μηχανικού σαρώθρου (με χειριστή) για δύο (2) έτη»(...)για να είναι νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης σύμβασης από Δήμους σε τρίτο, ειδικά για την παροχή των συγκεκριμένων υπηρεσιών, ήτοι συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών και καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και δημοτικών κτιρίων, πρέπει στο Φάκελο της σύμβασης να περιλαμβάνεται η τεκμηρίωση της σκοπιμότητας της σχετικής σύμβασης, η οποία, στην περίπτωση αυτή, προσλαμβάνει τη μορφή της αιτιολογημένης απόφασης του δημοτικού συμβουλίου, λαμβανομένης με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, στην οποία θα πρέπει να τεκμηριώνεται η αδυναμία εκτέλεσης των συγκεκριμένων υπηρεσιών με ίδια μέσα του δήμου και να καθορίζονται, ιδίως, το αντικείμενο των παρεχόμενων υπηρεσιών, η διάρκεια και η περιοχή, εντός της οποίας αυτές παρέχονται. Η πληρότητα της αιτιολογίας της ως άνω απόφασης είναι απαραίτητη, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της τήρησης της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, υπό την έκφανση της αρχής της οικονομικότητας, η οποία επιβάλλει την εκπλήρωση από τη Διοίκηση, με ίδια μέσα, των από το νόμο ανατεθειμένων σε αυτή καθηκόντων, επιτρέποντας κατ’ εξαίρεση την προσφυγή στις υπηρεσίες τρίτων (outsourcing) μόνο στην περίπτωση αντικειμενικής αδυναμίας αυτής να τα εκτελέσει, ενώ η έλλειψη της επίμαχης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ή η ελλιπής αιτιολογία αυτής καθιστά τη σχετική διαδικασία νομικώς πλημμελή.(...)Αναβάλλει την έκδοση οριστικής Πράξης. Και Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με την προσκόμιση των αναφερόμενων στο σκεπτικό της παρούσας στοιχείων.
ΕλΣυν/Κλ.ΣΤ/159/2012
Για τη σύναψη συμβάσεων προμηθειών θα πρέπει, καταρχήν, να διενεργείται ανοιχτός ή κλειστός διαγωνισμός, ενώ η αναθέτουσα αρχή μπορεί να συνάψει σύμβαση προμήθειας με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς την προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης, εξαιρετικά, στις περιοριστικά αναφερόμενες περιπτώσεις του ως άνω άρθρου 25, οι οποίες, καθώς εισάγουν παρέκκλιση από τον κανόνα της διενέργειας διαγωνισμού, είναι στενά ερμηνευτέες (βλ. πράξη VI Tμημ. Ελ. Συν. 171/2007). Ειδικότερα, η απευθείας ανάθεση δημοσίων συμβάσεων με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς να έχει προηγηθεί δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, αποτελεί μια εξαιρετική διαδικασία που προβλέπεται μόνο σε ορισμένες περιοριστικά αναφερόμενες στο νόμο περιπτώσεις, και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, διότι συνιστά παρέκκλιση από τις αρχές της διαφάνειας και του ελεύθερου ανταγωνισμού στις διαγωνιστικές διαδικασίες για την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων, ενόψει του γεγονότος ότι δεν γίνεται γνωστή η πρόθεση της αναθέτουσας αρχής στο ευρύ κοινό, αλλά μόνο σε αυτόν ή αυτούς που η ίδια εκ των προτέρων επιλέγει. Στην περίπτωση δε κατά την οποία νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προτίθενται να συνάπτουν συμβάσεις προμηθειών με απευθείας ανάθεση αυτών, λόγω αδυναμίας τήρησης των προθεσμιών που απαιτούνται για τη διενέργεια σχετικού ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) οι εν λόγω προμήθειες πρέπει να παρασχεθούν κατεπειγόντως και β) η ως άνω κατεπείγουσα ανάγκη πρέπει να οφείλεται αποκλειστικά σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι σε έκτακτα πραγματικά γεγονότα, τα οποία αφενός δεν απορρέουν από παραλείψεις ή έλλειψη προγραμματισμού και επιμέλειας της αναθέτουσας αρχής, αφετέρου δεν μπορούσαν, σύμφωνα με τα διδάγματα της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, σε καμία περίπτωση να προβλεφθούν (βλ. πράξεις IV Τμ. Ελ. Συν. 7/2007, 175, 109, 98, 34 και 4/2006, και πράξεις VI Tμ. Ελ. Συν , 91, 105, 171/2007). Η δε απόφαση του αρμοδίου οργάνου περί προσφυγής στην προρρηθείσα διαδικασία ανάθεσης, πρέπει, ως εκ της φύσεώς της, να είναι ειδικώς και επαρκώς αιτιολογημένη ώστε να καθίσταται εφικτός από το Ελεγκτικό Συνέδριο ο έλεγχος της νομιμότητάς της (πρβλ. πράξεις VI Tμ. 91, 105, 171/2007, VII 86/2008, ΣΤ΄ Κλιμ. 27/2012, 205/2007 κ.ά).
Ελυν/Τμ7/251/2010
Ειδικώς επί ελευθέρων επαγγελματιών, ως χρόνος κτήσης του εισοδήματος νοείται αυτός της (πραγματικής) είσπραξης της αμοιβής τους, η εν λόγω απόδειξη δεν αποτελεί συστατικό στοιχείο της κατά του Δημοσίου ή του ν.π.δ.δ. απαίτησης του φερομένου ως δικαιούχου, ούτως ώστε να υφίσταται υποχρέωση προσκόμισής της στον αρμόδιο για τον προληπτικό έλεγχο της οικείας δαπάνης Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά στοιχείο δηλωτικό (αποδεικτικό) της εξόφλησης ήδη αναγνωρισμένης και εκκαθαρισμένης δαπάνης, δηλαδή εξοφλητική απόδειξη, που εκδίδεται κατά το χρόνο είσπραξης της αμοιβής (και όχι κατά το στάδιο εκκαθάρισης αυτής) και συνεπώς, πρέπει να προσκομίζεται στο διενεργούντα την πληρωμή ταμία του δημοσίου νομικού προσώπου (πρβλ. τα Πρακτικά 35ης Γεν. Συν./29.12.1971 Ολομ. και 31ης Συν./10.10.1995 I Τμ. και τις Πράξεις 118/2002 I Τμ. και βλ. πράξ. 162/2003, 118/2005 IV Τμ. απόφ. 954/2009 IV Τμήμ.). Αυτός είναι και ο δικαιολογητικός λόγος, που από τις προεκτεθείσες διατάξεις εισάγεται εξαίρεση ειδικά ως προς το χρόνο έκδοσης της απόδειξης παροχής υπηρεσιών από ελεύθερο επαγγελματία, σε σχέση με τα ισχύοντα ως προς το χρόνο έκδοσης του τιμολογίου. Η θέση αυτή ενισχύεται και από τη νέα διάταξη του άρθρου 19 παρ. 22 του ν. 3842/2010, με την οποία αντικαταστάθηκε το άρθρο 13 παρ. 3 του π.δ/τος 186/1992, όπου επαναλαμβάνεται ρητά ότι σε περίπτωση παροχής υπηρεσιών από τους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα προς το Δημόσιο και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, η σχετική απόδειξη εκδίδεται με κάθε επαγγελματική τους είσπραξη.Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η υπό κρίση δαπάνη εντέλλεται κανονικά, αφού ειδικώς για την προσκομισθείσα απόδειξη δεν ισχύουν όσα ορίζονται στο άρθρο 12 παρ. 15 του π.δ/τος 186/1992 σχετικά με το χρόνο έκδοσης του τιμολογίου, περαιτέρω δε αυτή, κατά τα ανωτέρω, δεν συνιστά δικαιολογητικό εκκαθάρισης, αλλά εξόφλησης της αμοιβής, προσκομιστέα στον επιφορτισμένο με την πληρωμή όργανο του Δήμου και εκφεύγοντα του ελέγχου του Επιτρόπου. Στις περιπτώσεις όμως αυτές, πρέπει να γίνεται σχετική μνεία επί του σώματος των ενταλμάτων, προκειμένου να ενημερωθεί ο αρμόδιος ταμίας και να απαιτήσει την προσκόμιση των αποδείξεων κατά την εξόφληση των τίτλων πληρωμής.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/183/2019
Συμβουλευτική υποστήριξη ομάδας...Με δεδομένα αυτά, οι ως άνω ανατεθείσες εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια των μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, αλλά έχουν ως αντικείμενο την παροχή γενικών συμβουλευτικών προς την ήδη ορισθείσα Ομάδα Εργασίας του Δήμου υπηρεσιών, με στόχο την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής και την υποβολή προτάσεων για την αναβάθμιση και βέλτιστη αξιοποίησή της μέσω των δράσεων του Ανοικτού Κέντρου Εμπορίου. Ως εκ τούτου, δεν ήταν τηρητέα η διαδικασία ηλεκτρονικής κλήρωσης του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016, ενώ δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω ούτε το άρθρο 209 παρ. 4 του ν. 3463/2006 που αφορά στην εκπόνηση μελετών. Εντούτοις, μη νομίμως και ειδικότερα κατά παράβαση της αρχής της οικονομικότητας ανατέθηκε στην ως άνω ανάδοχο η προαναφερθείσα υπηρεσία, διότι το αντικείμενό της εμπίπτει στις αρμοδιότητες της συσταθείσας ειδικώς προς τούτο Ομάδας Εργασίας του Δήμου, ταυτιζόμενο άλλωστε κατά περιεχόμενο με αυτές. Και ναι μεν στην από 3.10.2018 δήλωση αδυναμίας της ανωτέρω Ομάδας αναφέρεται ότι τα μέλη της δεν έχουν τον απαιτούμενο χρόνο ούτε και την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία για να ολοκληρώσουν την εκπόνηση της μελέτης σκοπιμότητας και να υποβάλουν ηλεκτρονικά τη σχετική αίτηση για χρηματοδότηση, όμως η αιτιολογία αυτή είναι αόριστη καθώς δεν εξειδικεύεται ο λόγος για τον οποίο δεν διαθέτουν πράγματι χρόνο για την εκπόνηση της μελέτης ούτε ποιες είναι συγκεκριμένα οι επιπλέον απαιτούμενες τεχνογνωσία, διεπιστημονική κατάρτιση και εμπειρία που επίσης δεν διαθέτουν. Εξάλλου και το ενδεχόμενο το προσωπικό του Δήμου να μην επαρκούσε για την υποβολή της πρότασης εντός της ορισθείσας προθεσμίας δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προέβη σε κάποια ενέργεια για την επιπλέον στελέχωση της Ομάδας με υπαλλήλους σχετικών ειδικοτήτων. Περαιτέρω, ο προϋπολογισμός της προκείμενης σύμβασης είναι αόριστος, διότι στη μελέτη της Υπηρεσίας αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς από τις επιμέρους δραστηριότητες της κάθε φάσης, βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας αυτών, ούτε άλλωστε εκτίθενται άλλα συγκεκριμένα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη για την εκτίμηση του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης. Είναι ως εκ τούτου ανέφικτος ο έλεγχος τυχόν παράβασης της αρχής της οικονομικότητας. Τέλος και σε κάθε περίπτωση το Παραδοτέο της σύμβασης παραδόθηκε από τον ανάδοχο στον εν λόγω Δήμο, ακολούθως δε ο τελευταίος ως αναθέτουσα αρχή προέβη στην παραλαβή του χωρίς επιφύλαξη, με συνέπεια να μην δημιουργείται εκ τούτου λόγος μη πληρωμής της σχετικής δαπάνης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
Δ.ΕΦ.ΑΘ/2706/2020
Παροχή υπηρεσιών φύλαξης.... Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη του ότι: 1) η άρνηση θεώρησης του σχετικώς εκδοθέντος χρηματικού εντάλματος πληρωμής από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν συνιστά νόμιμο λόγο μη εξόφλησης της ένδικης οφειλής, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά στην τρίτη και τέταρτη σκέψη της παρούσας, ο εν λόγω προληπτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν υποκαθιστά τον προκείμενο δικαστικό έλεγχο, 2) ο εναγόμενος Οργανισμός δεν προβάλλει ένσταση ακυρότητας της επίμαχης σύμβασης παρά μόνο παράβαση των συγκεκριμένων συμβατικών όρων, χωρίς όμως να προβάλλει ότι επηρεάστηκε εξαιτίας αυτών και η καταλληλότητα των παρασχεθεισών υπηρεσιών φύλαξης, για τις παραβάσεις δε αυτές δεν προβλέπεται η μη εξόφληση της αναδόχου παρά μόνο η καταγγελία της σύμβασης και η κήρυξη αυτής ως έκπτωτης καθώς και η επιβολή των προβλεπομένων εκ των διατάξεων του άρθρου 203 ν.4412/2016 κυρώσεων, κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης και όχι μετά την υλοποίηση της και την παραλαβή ήδη των σχετικών υπηρεσιών, γεγονός άλλωστε που δεν έλαβε χώρα εν προκειμένω, και 3) ότι ο εναγόμενος Οργανισμός ουδέποτε αμφισβήτησε την οικονομική προσφορά της ενάγουσας, σε προγενέστερο της υπογραφής της ένδικης σύμβασης στάδιο όπως δικαιούτο, ούτε άλλωστε κάλεσε την ενάγουσα, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 88 του ν. 4412/2016, για την παροχή διευκρινήσεων ως προς το ύψος αυτής και τα δηλωθέντα περί χαμηλού κόστους ακόμη και κατά το χρονικό διάστημα που επακολούθησε της απόρριψης θεώρησης του σχετικού εντάλματος από το Ε.Σ έως τη λήξη του συμβατικού χρόνου αποδεχόμενος τη νομιμότητα αυτής στο σύνολό της και 4) ότι η ενάγουσα εκτέλεσε έστω και κατά παράβαση, όπως προεκτέθηκε, των συμβατικών της υποχρεώσεων, καθόλη τη διάρκεια της ένδικης σύμβασης τις παρασχεθείσες υπηρεσίες φύλαξης, τις οποίες και παρέλαβε ο εναγόμενος Οργανισμός, κρίνει ότι, μη νομίμως αυτός (εναγόμενος) και κατά παράβαση των σχετικών συμβατικών υποχρεώσεών του αρνείται να καταβάλει στην ενάγουσα την αξία των εν λόγω υπηρεσιών, συνολικού ποσού 122.254,56 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου φ.π.α, το ύψος εξάλλου των οποίων δεν αμφισβητείται ειδικώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αγωγή. Το ποσό δε αυτό πρέπει να αναγνωριστεί ότι οφείλει να το καταβάλλει ο εναγόμενος Οργανισμός νομιμοτόκως, ανεξαρτήτως της υπαιτιότητας ή μη αυτού, με τους νόμιμους τόκους υπερημερίας, που προβλέπονται από τις διατάξεις της παραγράφου Ζ΄ του ν.4152/2013 (φεκ Α 107), που ισχύουν εν προκειμένω, λόγω του χρόνου κατάρτισης της σύμβασης, ήτοι διατάξεις με τις οποίες ρυθμίζεται το ζήτημα της έντοκης καταβολής στις περιπτώσεις καθυστερήσεων πληρωμών στις συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων και ν.π.δ.δ, όπως εν προκειμένω, δεδομένου ότι η ανωτέρω σύμβαση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των εν λόγω διατάξεων, χωρίς να απαιτείται ρητή σχετική πρόβλεψη στη σύμβαση αυτή, στην οποία, εξάλλου (όπως και στα σχετικά με την κατάρτιση αυτής έγγραφα που προσκομίστηκαν), δεν έχουν περιληφθεί συναφείς με το ζήτημα αυτό όροι ούτε, άλλωστε, ο εναγόμενος Οργανισμός επικαλείται την ύπαρξη τέτοιων όρων (ΣτΕ 3446/2013, 5112/2012, A.Π. 766/2014 κ.ά.). Όμως, το αίτημα έναρξης της τοκογονίας σε προγενέστερο της άσκησης της ένδικης αγωγής χρόνο και κατά τα ειδικότερα, οριζόμενα στην 1η σκέψη της παρούσας, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμο. Και τούτο διότι, από την προαναφερόμενη σύμβαση μεταξύ της ενάγουσας και του ως άνω ν.π.δ.δ δεν προκύπτει ότι συμφωνήθηκε συγκεκριμένη ημερομηνία πληρωμής της αμοιβής της ώστε να οφείλεται τόκος υπερημερίας από την ημερομηνία που ακολουθεί αυτή (ημερομηνία πληρωμής) παρά μόνο η πληρωμή με την έκδοση χρηματικού εντάλματος, μετά την ποιοτική παραλαβή της υπηρεσίας τμηματικά ανά μήνα, βάσει νομίμων δικαιολογητικών, ήτοι στοιχεία που δεν προκύπτουν εν προκειμένω ώστε να χωρήσει η έντοκη καταβολή της αμοιβής της από την πάροδο 30 ημερών από την 5η ημέρα που ακολουθεί το μήνα της έκδοσης του σχετικού τιμολογίου, όπως αβασίμως προβάλλεται με την ένδικη αγωγή .
ΕλΣυν/Κλ.Ζ/23/2014
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η διακήρυξη με το προεκτεθέν περιεχόμενο παρίσταται εντελώς αόριστη διότι δεν περιγράφει και προσδιορίζει επακριβώς, με σαφήνεια και πληρότητα το προς ανάθεση τεχνικό αντικείμενο και τις επιμέρους συνιστώσες του τρόπου εκτέλεσης των υπηρεσιών και δεν περιλαμβάνει ουσιώδη στοιχεία, τα οποία κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις των π.δ. 59/2007 και 28/1980 πρέπει να περιλαμβάνονται στο ελάχιστο περιεχόμενό της. Περαιτέρω δεν καθορίζει κάποιες ειδικές ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές ως προς τη μεθοδολογία εκτέλεσης των ελεγχόμενων υπηρεσιών από τις οποίες να διασαφηνίζεται το αντικείμενο, με αποτέλεσμα να καθίσταται όλως δυσχερής τόσο η κατανόηση του εύρους των υπηρεσιών από τους υποψηφίους όσο και η εκ μέρους τους προσήκουσα διαμόρφωση προσφοράς αλλά και η ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής να ελέγξει με ισότιμο τρόπο τις προσφορές και να αναθέσει στον κατάλληλο υποψήφιο, εκείνον δηλαδή που ανάμεσα στους υποψηφίους που πληρούν τις προϋποθέσεις για την άρτια εκτέλεση του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης πρόσφερε τη χαμηλότερη τιμή. Ειδικότερα, η διακήρυξη α) αναφέρει όλως ασαφώς ότι το αντικείμενο αφορά «στην απομάκρυνση της παραγόμενης ιλύος από την ΕΕΛ …….. με ή χωρίς επεξεργασία και η ασφαλής διάθεση ή αξιοποίηση της, η οποία θα αποδεικνύεται με την προσκόμιση των απαραίτητων πιστοποιητικών νόμιμης διάθεσης», χωρίς όμως να διευκρινίζει – περιγράφει τεχνικά την έννοια της «επεξεργασίας» της ιλύος, αν υπάρχουν και ποιες είναι οι εναλλακτικές τεχνικές μέθοδοι «επεξεργασίας» σύμφωνα με τα συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά της λάσπης στη συγκεκριμένη εγκατάσταση λυμάτων, τις οποίες δυνητικά μπορεί να επιλέξει ο ανάδοχος και υπό ποιες συνθήκες οι εναλλακτικές λύσεις της επεξεργασίας ή μη της λάσπης είναι ικανές να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική και ιδίως την ασφαλή παροχή των οικείων υπηρεσιών, ποιες δηλαδή είναι οι ειδικότερες υποχρεώσεις του αναδόχου στην περίπτωση που επιλέξει τη μία ή την άλλη λύση, β) αναφέρει ότι στις υποχρεώσεις του αναδόχου εμπίπτει και η ασφαλής διάθεση ή αξιοποίηση της λάσπης, χωρίς όμως να διευκρινίζει σε τι διαφέρει εννοιολογικά - τεχνικά η διάθεση από την αξιοποίηση και σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοσθεί η μία ή η άλλη μέθοδος, γ) παρόλο που δίνει στον ανάδοχο τη δυνατότητα να επιλέξει κατά το στάδιο της εκτέλεσης εάν θα «επεξεργαστεί» ή όχι την ιλύ και κάνει διαχωρισμό μεταξύ «διάθεσης» και «αξιοποίησης» αυτής, δεν διευκρινίζει ποιο είναι το είδος των κατάλληλων εγκαταστάσεων που μπορούν να είναι οι τελικοί αποδέκτες της ιλύος γενικά αλλά και ειδικά σε κάθε μία από τις ως άνω περιπτώσεις, ποιοι δηλαδή μπορούν να είναι οι αποδέκτες σε περίπτωση που ανάδοχος επιλέξει τη λύση της επεξεργασίας ή της μη επεξεργασίας καθώς και αν διαφέρουν οι αποδέκτες στην περίπτωση της απλής διάθεσης της λάσπης από αυτούς σε περίπτωση αξιοποίησή της, δ) δεν απαιτεί από τους υποψηφίους να δηλώσουν τις εγκαταστάσεις στις οποίες προτίθενται να διαθέσουν την ιλύ ούτε απαιτεί από τον ανάδοχο να προσκομίσει, έστω και κατά το στάδιο της εκτέλεσης, συμβάσεις συνεργασίας με τις εγκαταστάσεις στις οποίες θα διαθέσει την ιλύ για χρονικό διάστημα ίσο με τη διάρκεια της σύμβασης, ε) δεν αναφέρει, όπως απαιτεί το στοιχείο 15 του Παραρτήματος XIII του π.δ. 59/2007 τους ελάχιστους όρους οικονομικού και τεχνικού χαρακτήρα που πρέπει να πληροί ο ανάδοχος, στ) δεν αναφέρει ιδίως ποιες είναι οι έστω και κατ’ ελάχιστον τεχνικές απαιτήσεις που αφορούν στην απομάκρυνση – μεταφορά της ιλύος λ.χ. εάν απαιτείται ο ανάδοχος να διαθέτει δικό του μηχανολογικό εξοπλισμό (μηχανήματα – οχήματα) και ποια είναι τα τεχνικά χαρακτηριστικά αυτού ή να διαθέτει υπαλληλικό προσωπικό και ποιας ειδικότητας πρέπει να είναι αυτό, ζ) δεν παραθέτει έστω και τις ελάχιστες απαιτήσεις τις σχετικές με τη συχνότητα με την οποία ο ανάδοχος υποχρεούται να απομακρύνει τη λάσπη, η) ενώ αναφέρει αορίστως ότι «ο ανάδοχος θα αναλάβει να εκδώσει και κάθε απαραίτητη άδεια (π.χ. περιβαλλοντική, άδεια λειτουργίας, μεταφοράς κ.λπ.) για τη διαχείριση της ιλύος» και ότι στις υποχρεώσεις του συμπεριλαμβάνεται και «οι τυχόν τροποποιήσεις των περιβαλλοντικών όρων για την τελική διάθεση της λάσπης», δεν αναφέρει τις νομοθετικές διατάξεις που διέπουν τη διαχείριση (συλλογή, φόρτωση, μεταφορά και τελική διάθεση) των αποβλήτων που προσιδιάζουν με τη ιλύ της συγκεκριμένης εγκατάστασης λυμάτων και καθορίζουν ποιες είναι οι άδειες τις οποίες πρέπει να εκδώσει ο ανάδοχος κατά τα στάδιο της εκτέλεσης ανάλογα με τον τρόπο διαχείρισης της ιλύος που θα επιλέξει ή σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ούτε εξάλλου αναφέρει ποιες είναι αυτές οι ειδικές άδειες ανάλογα με τον τρόπο διαχείρισης που θα επιλέξει ο ανάδοχος καθώς και ποια είναι «τα απαραίτητα πιστοποιητικά νόμιμης διάθεσης» της ιλύος, η προσκόμιση των οποίων, ομοίως, απαιτείται από τον ανάδοχο κατά το στάδιο της εκτέλεσης (βλ. και στοιχείο 6γ του Παραρτήματος XIII του π.δ. 59/2007), θ) δεν αναφέρει τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές του αορίστως αναφερόμενου «συστήματος ζύγισης της ιλύος» το οποίο πρέπει να προμηθεύσει ο ανάδοχος και να εγκρίνει η Διευθύνουσα Υπηρεσία κατά το στάδιο της εκτέλεσης, ι) παραθέτει πίνακα με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της παραγόμενης λάσπης προς διάθεση, ο οποίος όμως είναι ασαφής δεδομένου ότι, παρόλο που ο ίδιος ο πίνακας αυτός ορίζει στον τίτλο του ότι πρέπει «να προσδιοριστούν οι μονάδες μέτρησης περιεκτικότητας σε βαρέα μέταλλα και άλλες παραμέτρους για κάθε περίπτωση, π.χ. mg/kg», εντούτοις στα στοιχεία του πίνακα αυτού δεν γίνεται τέτοιος προσδιορισμός. Επίσης, η διακήρυξη, κατά παράβαση του στοιχείου 6 β΄ του XIII Παραρτήματος του π.δ. 59/2007, καθιστά ασαφές και δεν προσδιορίζει εν τέλει κατά πόσο η εκτέλεση των ελεγχόμενων υπηρεσιών επιφυλάσσεται σε μια συγκεκριμένη επαγγελματική κατηγορία. Τούτο διότι το άρθρο 10 αυτής, ναι μεν απαιτεί από τους υποψηφίους να καταθέσουν πιστοποιητικό του οικείου Επιμελητηρίου, με το οποίο να πιστοποιείται η εγγραφή τους σε αυτό και το ειδικό επάγγελμά τους ή βεβαίωση άσκησης επαγγέλματος από αρμόδια δημόσια αρχή, πλην όμως δεν διευκρινίζει ποια κατηγορία επαγγελματιών, με ποιο δηλαδή ειδικό επάγγελμα, και με βάση ποιες διατάξεις, μπορεί να εκτελέσει το - σε κάθε περίπτωση, όπως ήδη έγινε δεκτό, αόριστο - αντικείμενο της σύμβασης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό φυσικά και νομικά πρόσωπα διαφόρων ειδικοτήτων (λ.χ. αντικείμενο της δραστηριότητας της ……. με βάση το προσκομισθέν από αυτή 8422/2012 πιστοποιητικό του Επιμελητηρίου …….. είναι η παραγωγή ζωϊκών ή φυτικών λιπασμάτων, ενώ το επάγγελμα του εν τέλει ανακηρυχθέντος ως αναδόχου ……, με βάση το προσκομισθέν από αυτόν 1293/53285/24.8.2012 πιστοποιητικό του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός), χωρίς να προκύπτει εν τέλει εάν οι επαγγελματίες με τις ειδικότητες αυτές είναι εκείνοι που πράγματι μπορούν να εκτελέσουν το αντικείμενο της σύμβασης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/105/2012
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΠΙΔΟΜΑΤΟΣ:..Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι μη νομίμως χορηγούνται τα επιδόματα γάλακτος και θερινής εξοχής στους ασφαλισμένους του ... Και τούτο, διότι τα επιδόματα αυτά δεν ευρίσκουν ευθέως νόμιμο έρεισμα, λόγω της ακυρώσεως με την 3007/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ημ/νία δημ/σεως 27.9.2010) της Φ.40433/18821/1279/3.12.2003 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, διά της οποίας εγκρίθηκε ο τελευταίος Κανονισμός του ... που προέβλεπε την καταβολή των επίμαχων επιδομάτων σε όλους τους ασφαλισμένους του Ταμείου, που συνιστά και το νόμιμο έρεισμα της αποφάσεως του Δ.Σ. περί καταβολής και προσδιορισμού των εν λόγω παροχών στο νυν εντελλόμενο ύψος. Εξ άλλου, ουδεμία ασκεί επιρροή επί της κρίσεως για τη νομιμότητα της δαπάνης ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής του εντάλματος ισχυρισμός του ... ότι η 3007/2010 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας κοινοποιήθηκε στο Ταμείο μόλις στις 19.6.2012, καθόσον και αληθής υποτιθέμενος δεν ανατρέπει το γεγονός ότι πάντως από της δημοσιεύσεως της ως άνω ακυρωτικής αποφάσεως ανετράπη το νόμιμο έρεισμα των επίμαχων δαπανών. Περαιτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν ευρίσκουν, ως εκ της ακυρώσεως και των δύο Κανονισμών (έτους 1998 και 2003), ευθέως έρεισμα στο ισχύον καταστατικό πλαίσιο του Ταμείου, εγκριθέν με την Α 9224/25.7.1957 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικής Πρόνοιας, το οποίο αφενός δεν προβλέπει ευθέως την καταβολή των εν λόγω επιδομάτων και αφετέρου έχει ως λειτουργικό σκοπό την εξασφάλιση υγιεινών συνθηκών εργασίας των ασφαλισμένων σε αυτό (βλ. άρθρο 2 περ. Ε΄ του Κανονισμού), χωρίς να εντάσσεται σ’ αυτόν η καταβολή επιδοματικών παροχών που κατατείνουν σε απλή χρηματική ενίσχυση των ασφαλισμένων. Τούτο δε, διότι η εξασφάλιση υγιεινών συνθηκών εργασίας στους ασφαλισμένους του Ταμείου επιτρέπει, κατά τα προεκτεθέντα, την χορήγηση κατ’ αρχήν εις είδος παροχών στους εν ενεργεία ασφαλισμένους του Ταμείου και δευτερευόντως, σε περίπτωση αιτιολογημένης αδυναμίας του ... για την χορήγηση αυτών, την καταβολή του ακριβούς αντιτίμου των ειδών ατομικής προστασίας, που για λόγους χρηστής διαχειρίσεως και οικονομικότητας θα επέβαλλε επιπροσθέτως την απόδοση λογαριασμού εκ μέρους των ληπτών ασφαλισμένων, προς εξασφάλιση της προσήκουσας διαθέσεως των ποσών για την πραγμάτωση των σκοπών του Ταμείου. Αντιθέτως και παρά τους ισχυρισμούς του ..., η περιοδική καταβολή βοηθήματος γάλακτος εν είδει επιδόματος καθώς και η καταβολή επιδόματος θερινής εξοχής σε όλους τους ασφαλισμένους του Ταμείου αδιακρίτως, δεν εξυπηρετεί κατά τρόπο άμεσο ή έστω έμμεσο τον ανωτέρω σκοπό του Ταμείου αλλά βαίνει πέραν αυτού, κατατείνοντας στην χρηματική αποκλειστικώς ενίσχυση των ασφαλισμένων, η οποία προβλέπεται από τον οικείο Κανονισμό ως μορφή κοινωνικής προνοίας, σε ειδικές περιπτώσεις (βλ άρθρο 2 περ. Β επ. αυτού), που ως εκ του δημοσιονομικού τους χαρακτήρα είναι στενά ερμηνευτέες. Ανεξαρτήτως δε αυτών, ούτε το ύψος των εν λόγω παροχών (270 ευρώ το τρίμηνο, ήτοι 90 ευρώ μηνιαίως, ως βοήθημα γάλακτος και 1000 ευρώ ετησίως ως επίδομα θερινής εξοχής) παρίσταται δικαιολογημένο, καθόσον από τις σχετικές αποφάσεις του ΔΣ του ... δεν προκύπτει ο τρόπος αποτιμήσεως των εν λόγω παροχών με στοιχεία της αγοράς, ούτως ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος των εντελλόμενων ποσών, εξ επόψεως τηρήσεως του προσήκοντος μέτρου, και συνακόλουθα η τήρηση των άκρων ορίων διακριτικής ευχέρειας των οικείων οργάνων. (...)Κατ’ ακολουθίαν αυτών, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και, ως εκ τούτου, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.