ΜΕΛΕΤΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ανώνυμη εταιρεία για την εκπόνηση της μελέτης «Τεχνική βοήθεια Δήμου …», καθόσον η ανωτέρω μελέτη παραδόθηκε εμπροθέσμως και εγκρίθηκε σε χρόνο που υπολείπεται κατά μία ημέρα της συμβατικώς καθορισθείσας προθεσμίας (άρθρο 27 παρ. 1 του ν. 3316/2005, ΦΕΚ Α΄ 114/2005). H έκδοση του τιμολογίου δεν ασκεί επιρροή ως προς το χρόνο παραδόσεως της μελέτης, αφού μπορεί να εκδοθεί σε χρόνο μεταγενέστερο της οριστικής παραλαβής και εγκρίσεως αυτής.

Καθορισμός της μορφής του προτύπου έκδοσης του ηλεκτρονικού τιμολογίου, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο έκδοσης ηλεκτρονικών τιμολογίων.

Καταβολή ποσού 14.820,27 ευρώ στον δικηγόρο ……ως αμοιβής του για την παροχή νομικών υπηρεσιών(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. ΙΙ Β), το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική, δεδομένου ότι τα ως άνω τιμολόγια παροχής υπηρεσιών δεν συνιστούν δικαιολογητικά εκκαθάρισης, αλλά εξόφλησης της αμοιβής, προσκομιστέα στο αρμόδιο να διενεργήσει την πληρωμή όργανο του Δήμου. Στις περιπτώσεις όμως αυτές, πρέπει να γίνεται απλώς μνεία στο σώμα του εντάλματος των δικαιολογητικών εξόφλησης για την ενημέρωση του αρμοδίου για την πληρωμή οργάνου, ώστε να απαιτήσει την προσκόμισή τους (βλ. ΕΣ Πρ. VII Τμ. 171/2011, 251/2010 κ.α.). Επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Χρόνος έκδοσης τιμολογίου. Η έκδοση τούτου σε χρόνο μεταγενέστερο της διαχειριστικής περιόδου παροχής των υπηρεσιών δύναται μεν να επισύρει την επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων εκ μέρους των αρμοδίων φορολογικών αρχών, δεν άγει όμως σε ακυρότητα του τιμολογίου και κατά συνέπεια δεν καθιστά μη νόμιμη την αξίωση του δικαιούχου επιτηδευματία, αφού το τιμολόγιο αυτό εξακολουθεί να αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και ενταλματοποίησης της σχετικής δαπάνης (βλ. πράξεις 50/1999 και 153/2006 ΙV Τμήματος Ελ. Συν.).

Μόνο δε σε περίπτωση λύσης της σύμβασης κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ο εργοδότης Δήμος έχει τη δυνατότητα να αναθέσει τυχόν τμήμα της μελέτης που δεν εκπονήθηκε σε άλλο μελετητή ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία, διαφορετικά, δηλαδή εφόσον η σύμβαση δεν έχει καθ΄ οιονδήποτε τρόπο λυθεί, εξακολουθεί και δεσμεύει τα συμβαλλόμενα μέρη ως προς το σύνολο των δικαιωμάτων υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτήν.Σε περίπτωση δε καταβολής αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης κατά τις διατάξεις του ν. 3316/2005, απαραίτητα κατά νόμο δικαιολογητικά εκκαθάρισης και εξόφλησης της σχετικής δαπάνης αποτελούν, μεταξύ άλλων, η έκδοση βεβαίωσης από τη διευθύνουσα υπηρεσία για την περαίωση των εργασιών της σύμβασης, μετά από σχετική εισήγηση του επιβλέποντα καθώς και η εγκριτική της μελέτης απόφαση του αρμόδιου κατά νόμο οργάνου που είναι το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο (βλ. άρθρο 93 παρ. 4 ν. 3463/2006 και απόφαση 40700/2006 των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., ΦΕΚ Β΄ 1196), ώστε να αποδεικνύεται η εκπλήρωση της παροχής από τον ανάδοχο και μάλιστα η εκπλήρωση σύμφωνα με τους όρους της επισυναπτόμενης στο οικείο χρηματικό ένταλμα σύμβασης (βλ. Πράξεις VII Τμ. 7/2005, 165/2007). Συνεπώς, η μη έκδοση ή μη νόμιμη έκδοση των ως άνω δικαιολογητικών καθιστά την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική (πρβλ. Πράξεις VII Τμ.165/2007, 93, 261/2006 και IV Τμ.172/2006).

Οι συμπληρωματικές εργασίες εκπόνησης της μελέτης αναθεώρησης του ρυμοτομικού σχεδίου....., των οποίων η πληρωμή εντέλλεται με το σχετικό χρηματικό ένταλμα, μη νομίμως εκτελέστηκαν, καθόσον δεν είχε προηγηθεί γνώμη του αρμοδίου Συμβουλίου και ειδικότερα του Νομαρχιακού Συμβουλίου Δημοσίων Έργων της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (άρθρ. 4 π.δ. 186/1996, ΦΕΚ Α΄ 145 – βλ. και Πράξη VII Tμ. 61/2006), κατά παράβαση των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 3316/2005.Μη ανάκληση της 238/2008 πράξης του 7ου Τμ.

Κρίσιμος χρόνος για την υποβολή της σύμβασης προς έλεγχο είναι το στάδιο που προηγείται της ανακοίνωσης, στον ανάδοχο, της κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού, αφού, σύμφωνα με το άρθρο 23 παρ. 2 του Κανονισμού Προμηθειών Δημοσίου (π.δ. 394/1996), ο οποίος εφαρμόζεται αναλογικά στις διαδικασίες για την ανάθεση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών/εκτέλεσης εργασιών τροποποίηση ουσιωδών όρων (26/2010 Πράξη IV Τμ. Ελ. Συν.), με την ανακοίνωση αυτή ολοκληρώνεται η διαγωνιστική διαδικασία και η σύμβαση θεωρείται έκτοτε συναφθείσα. Ως εκ τούτου, το αναφερόμενο στον προϋπολογισμό της προμήθειας χρηματικό όριο, πέραν του οποίου είναι, επί ποινή ακυρότητας, υποχρεωτική η υπαγωγή στον έλεγχο, συναρτάται με το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης και, για μεν τις διαγωνιστικές διαδικασίες υπηρεσιών των οποίων η απόφαση αυτή έχει εκδοθεί κατά τη διάρκεια της αναστολής της ισχύος του άρθρου 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 (7.6.2005 - 10.11.2005), ανέρχεται, όπως και υπό το προηγούμενο του νόμου αυτού καθεστώς, σε 1.500.000,00 ευρώ, ενώ για εκείνες των οποίων η διαδικασία ανάθεσής τους ολοκληρώνεται μετά την 10.11.2005, σε 1.000.000,00 ευρώ, μη συνυπολογιζομένου, και στις δύο περιπτώσεις, του Φ.Π.Α. (βλ. την 46/2006 Πράξη VI Τμ. Ελ. Συν. και τις 173/2006, 16/2007, 79/2008 Πράξεις ΙV Τμ. Ελ. Συν.).

Μελέτες.παραγραφή.Στο άρθρο 276 παρ. 2 του ν. 3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α΄, 114), ορίζεται ότι: «Για την παραγραφή των αξιώσεων κατά των Ο.Τ.Α. εφαρμόζονται οι διατάξεις που διέπουν την παραγραφή των αξιώσεων κατά του Δημοσίου. Κάθε άλλη διάταξη που ορίζει μεγαλύτερο χρόνο παραγραφής των αξιώσεων κατά των Ο.Τ.Α. καταργείται.». Επιπλέον, ο ν.2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 247) ορίζει, στην παρ. 1 του άρθρου 90, ότι: «Οποιαδήποτε απαίτηση κατά του Δημοσίου παραγράφεται μετά πενταετία, εφόσον από άλλη γενική ή ειδική διάταξη δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής αυτής» και στο άρθρο 91, ότι: «Επιφυλασσομένης κάθε άλλης ειδικής διατάξεως του παρόντος, η παραγραφή οποιασδήποτε απαιτήσεως κατά του Δημοσίου αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη αυτής…». (.....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η ειδικότερη συμφωνία των μερών για τμηματική καταβολή της συμφωνηθείσας αμοιβής του ως άνω μελετητή, δεν διασπά το ενιαίο αυτής, η οποία οφείλεται στο σύνολό της μετά την εμπρόθεσμη και προσήκουσα εκπόνηση της ανατεθείσας μελέτης και την έγκριση αυτής από το αρμόδιο όργανο. Συνεπώς, στην προκειμένη περίπτωση, η πενταετής παραγραφή της αξίωσης του μελετητή για την καταβολή της αμοιβής του άρχεται από τη λήξη του οικονομικού έτους 2006, εντός του οποίου παραδόθηκε η μελέτη και εγκρίθηκε από το Δ.Σ.. Η παραγραφή δε αυτή δεν είχε συμπληρωθεί κατά το χρόνο έκδοσης του κρίσιμου χρηματικού εντάλματος (18.7.2011), όπως αβασίμως υποστηρίζει η διαφωνούσα Επίτροπος, υπολαμβάνοντας εσφαλμένα ως χρόνο έναρξης αυτής την ημερομηνία υπογραφής της οικείας σύμβασης (13.9.2005).

Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιώτη για την παροχή υπηρεσιών διαχείρισης μηχανογραφικών προγραμμάτων ιατρικών εργαστηρίων, καθόσον διότι η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995 και του π.δ/τος 113/2010, εκδόθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών και μετά την έκδοση του σχετικού τιμολογίου.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ:Με δεδομένα αυτά, η κατά το άρθρο 90 παρ. 1 του ν. 2362/1995 παραγραφή της αξίωσης του μελετητή για την καταβολή της αμοιβής του άρχισε από τη λήξη του οικονομικού έτους 2012, εντός του οποίου πιστοποιήθηκε η επάρκεια της μελέτης και εγκρίθηκε αυτή από το Δημοτικό Συμβούλιο. Δεδομένου δε ότι, εν προκειμένω, η έκδοση του τιμολογίου έναντι της παροχής υπηρεσιών του αναδόχου λογίζεται ως υποβολή αίτησης του τελευταίου προς την αναθέτουσα αρχή για την πληρωμή της απαίτησής του, διακοπτικό του χρόνου της παρα-γραφής γεγονός (άρθρο 93 του ν. 2362/1995), η πενταετής παραγραφή δεν είχε συμπληρωθεί κατά το χρόνο έκδοσης του κρίσιμου χρηματικού εντάλματος (16.4.2018). Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι κανονική και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.