Υπηρεσία με τίτλο Συλλογή και Mεταφορά Στερεών Αποβλήτων των Δ.Ε. …– … -… – …– … & η Αποκομιδή Ογκωδών Αντικειμένων, Δήμου …

Νομιμότητα της συστάσεως ανωνύμου εταιρείας πριν από τη συγχώνευση στον προϋπάρχοντα αυτής, υπό μορφή ν.π.δ.δ., Περιφερειακό Σύνδεσμο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, των τοπικών φορέων, με αρμοδιότητα τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στην ίδια Περιφέρεια. Συνέπειες της συστάσεως της ανωνύμου εταιρείας, για το ν.π.δ.δ., τους τοπικούς φορείς διαχειρίσεως στερεών αποβλήτων, οι οποίοι έχουν ήδη συγχωνευθεί στον Περιφερειακό Σύνδεσμο και εκείνους, οι οποίοι δεν έχουν ακόμη συγχωνευθεί.Είναι νόμιμη η σύσταση της ανώνυμης εταιρείας «Περιφερειακός Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Στερεός Ελλάδας Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α.» και η εταιρεία αυτή αποτελεί καθολικό διάδοχο, υπεισερχόμενη στην περιουσία, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, του προϋφιστάμενου ν.π.δ.δ. με τίτλο «Περιφερειακός Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας», αλλά και των συγχωνευόμενων, πριν και μετά τη σύσταση της ανώνυμης εταιρείας, τοπικών φορέων. - Το ν.π.δ.δ. με τίτλο «Περιφερειακός Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας» και οι συγχωνευόμενοι, πριν και μετά τη σύσταση της ανώνυμης εταιρείας, τοπικοί φορείς, παύουν να υφίστανται μετά την ολοκλήρωση της συγχώνευσής τους. - Οι τοπικοί φορείς, οι οποίοι δεν έχουν συγχωνευθεί διαρκούσης της τιθέμενης στο νόμο προθεσμίας ολοκληρώσεως της συγχωνεύσεως (30.6.2017), συνεχίζουν να λειτουργούν και να ασκούν τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων αρμοδιότητάς τους, αν όμως παρέλθει άπρακτη και η προθεσμία αυτή, οι τοπικοί φορείς συνεχίζουν μεν, κατ’ αρχήν, να λειτουργούν και να ασκούν τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων αρμοδιότητάς τους, πλην οφείλει ο Γ.Γ.Α.Δ., κατά δέσμια αρμοδιότητα, να ενεργήσει την αναγκαστική συγχώνευσή τους, με έκδοση διαπιστωτικής πράξεως, μετά το διορισμό, εκ μέρους του, ορκωτών ελεγκτών και αποτίμηση της περιουσίας τους.

Προγραμματική Σύμβαση:Όπως έχει ήδη κριθεί με τις 275/2018 και 263/2018 Πράξεις του Κλιμακίου, ο υπολογισμός του τέλους διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας των Δήμων της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, βάσει της από Νοέμβριο 2017, πλήρως και επαρκώς εμπεριστατωμένης μελέτης της «…..», είναι νόμιμος. Σε κάθε περίπτωση η «διαχείριση των αποβλήτων συσκευασίας» δεν περιλαμβάνει αποκλειστικά την «επίβλεψη» του συστήματος, ώστε να αφορά μόνο στο διοικητικό κόστος αυτού, αλλά στην έννοια της διαχείρισης εμπίπτει και η «λειτουργία» των Μ.Ε.Λ. και Κ.Δ.Α.Υ., καλύπτοντας ως εκ τούτου και το λειτουργικό κόστος αυτών. Περαιτέρω, με τη 248/2017 Πράξη του Κλιμακίου είχε κριθεί αντίθετη στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η διάφορη περίπτωση του υπολογισμού του τέλους διαχείρισης αποκλειστικά βάσει του συνόλου των Α.Σ.Α.. Ο δε προκείμενος υπολογισμός του τέλους διαχείρισης αποκλειστικά πλέον βάσει της εκτιμώμενης ποσότητας ανακυκλώσιμων υλικών, που έγινε από την προαναφερθείσα μελέτη σε συμμόρφωση με την ως άνω Πράξη, είναι πρόσφορος και δεν αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας (ΚΠΕΔ VIIΤμ. 263/2018). Τέλος, η ζύγιση των ανακυκλώσιμων αποβλήτων συσκευασίας προβλέπεται κατά το χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης, προκειμένου να πιστοποιηθεί η εκτέλεση των εργασιών από την Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης της Σύμβασης (άρθρο 4 αυτής), με την αποκομιδή των αποβλήτων (ζύγιση των απορριμματοφόρων κατά την εισαγωγή τους στους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, μηνιαία καταγραφή και παρακολούθηση της μεταφόρτωσης και μεταφοράς αποβλήτων συσκευασίας από τους Δήμους της Περιφέρειας στα Κ.Δ.Α.Υ.), κατά συνέπεια δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί στο πρότερο στάδιο της σύναψης της σύμβασης, οπότε λαμβάνει χώρα απλώς εκτίμηση των ποσοτήτων ανακυκλώσιμων υλικών.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..) καταβολή αμοιβής για την «Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών εκπόνησης Σχεδίου Τοπικής Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων».(..) Με δεδομένα αυτά κρίνονται τα εξής:(..)Περαιτέρω, η διαδικασία εκπόνησης των ΤΣΔΑ δύναται να γίνει είτε από τις υπηρεσίες του Δήμου είτε από εξωτερικό συνεργάτη, χωρίς να εφαρμόζεται στην περίπτωση αυτή το π.δ. 89/2011, το οποίο αφορά στην κατάρτιση των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Δήμων των άρθρων 204  επ. του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. (..)Τέλος και ενόψει του ότι με τις υπό ανάθεση υπηρεσίες ο Δήμος δεν αποβλέπει απλώς στην καταγραφή, αποτύπωση και ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης αναφορικά με τη συλλογή και μεταφορά των αστικών στερεών αποβλήτων του, αλλά στην κατάρτιση ενός ΤΣΔΑ, στο οποίο θα προτείνεται η ανάπτυξη συγκεκριμένων δράσεων, η διαμόρφωση στόχων και προτάσεων, η δημιουργία συστήματος διαλογής και πράσινου ταμείου και η διαχείριση των αδρανών αποβλήτων του Δήμου, θα αποτυπώνεται η γενικότερη πολιτική για τη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων και θα είναι σύμφωνο με τις προβλέψεις και τις απαιτήσεις του ΕΣΔΑ, οι ελεγχόμενες υπηρεσίες είναι εξειδικευμένες και απαιτούν προσωπικό που όχι μόνο διαθέτει την απαραίτητη  ιδιότητα του ΠΕ Μηχανικού αλλά διαθέτει και επιπλέον εξειδίκευση και εμπειρία στα ζητήματα του τρόπου διαχείρισης και διάθεσης των αποβλήτων. Στην περίπτωση δε του Δήμου ... τέτοια εξειδίκευση έχει μόνο η υπάλληλος ΠΕ Περιβαλλοντολογίας, η οποία ενόψει των στενών χρονικών περιθωρίων που είχαν τεθεί για την ολοκλήρωση του ΤΣΔΑ, (τελική προθεσμία ορίστηκε 10 μέρες μετά την έκδοση της ως άνω ΠΥΣ) δεν μπορούσε να ολοκληρώσει το Σχέδιο χωρίς τη συνδρομή και εξωτερικού συνεργάτη.(..) Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

«Λήψη μέτρων για την προστασία της Δημόσιας Υγείας από τη μη αποκομιδή των αστικών στερεών αποβλήτων».(ΑΔΑ:65ΝΚ465ΦΥΟ-Σ42)

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του οικείου σχεδίου συμβάσης, για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 6.615.400,00 ευρώ, με Φ.Π.Α. (συμβατικού τιμήματος 5.623.089,98 ευρώ, με Φ.Π.Α.).(....)Επισημαίνεται δε, τέλος, ότι στο σχέδιο σύμβασης πρέπει να συμπληρωθεί πριν την υπογραφή του το νόμιμο ποσό της εγγυητικής επιστολής καλής εκτέλεσης που πρέπει να κατατεθεί από τον ανάδοχο...Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού … και της κοινοπραξίας «… Α.Ε. - … AE» για την υλοποίηση του έργου «Κατασκευή χώρου για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων της ...», υπό τους διαλαμβανόμενους στο σκεπτικό της παρούσας (σκέψη 4) όρο και επισήμανση.

Υποχρέωση ή μη καταβολής τελών απόρριψης Στερεών Αποβλήτων (ΣΑ) από τις Μονάδες της Στρατιωτικής Υπηρεσίας (ΣΥ) στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ). Το Κέντρο Εκπαίδευσης Πυροβολικού (ΚΕΠΒ) Θήβας, το οποίο αποτελεί μονάδα της Στρατιωτικής Υπηρεσίας του Δημοσίου, απαλλάσσεται από τα ανταποδοτικά τέλη που επιβάλλει ο ΦΟΔΣΑ με την επωνυμία «ΔΕΠΟΔΑΘ ΑΕ -ΟΤΑ» για την απόρριψη των στερεών αποβλήτων που παράγει και την εν γένει διαχείριση αυτών. (πλειοψ.)

Προγραμματική σύμβαση.Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Δοθέντος ότι είναι επιτρεπτή η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ πρωτοβάθμιου Ο.Τ.Α. και Φο.Δ.Σ.Α. για την ανάθεση στον τελευταίο των εργασιών συλλογής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, νομίμως συνάφθηκε εν προκειμένω η από 17.3.2017 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της .... Α.Ε. με αντικείμενο όχι μεν την εξ ολοκλήρου ανάθεση των εργασιών αυτών -σε σχέση με τα απόβλητα συσκευασίας- στη ... Α.Ε., αλλά τις επιμέρους ενέργειες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να είναι σε θέση ο Δήμος να εκτελέσει τις εν λόγω εργασίες. Νομίμως, συνεπώς, προβλέφθηκε και η κάλυψη του αναφυόμενου στο πλαίσιο της προγραμματικής αυτής σύμβασης διοικητικού κόστους των παρεχόμενων από τη .... υπηρεσιών, χωρίς τούτο να συνιστά παραβίαση των όρων της προηγουμένως συναφθείσας εξαετούς σύμβασης συνεργασίας μεταξύ του Δήμου ..., της .... Α.Ε. και της .... Α.Ε., εφόσον, άλλωστε, στο κείμενο αυτής γινόταν μνεία ότι ο Δήμος επρόκειτο να αναλάβει το σύνολο των δαπανών που θα ανέκυπταν στο πλαίσιο εκτέλεσης από μέρους του των εργασιών συλλογής και μεταφοράς των αποβλήτων συσκευασίας. Η δε προβλεπόμενη από την άνω προγραμματική σύμβαση προκαταβολή του 30% του συνολικού κόστους αυτής, δεν αντίκειται στο νόμο.(..) Εντούτοις, ο τρόπος προσδιορισμού του διοικητικού κόστους παροχής των υπηρεσιών της .... Α.Ε. για την εκτέλεση του αντικειμένου της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, ήτοι σε σχέση με την εκτιμώμενη συνολική ποσότητα αστικών στερεών αποβλήτων που παράγει ο Δήμος, δεν είναι νόμιμος. Τούτο, διότι η εν λόγω ποσότητα συνιστά κριτήριο προσδιορισμού της συμμετοχής έκαστου δήμου στο κόστος ετήσιας διαχείρισης της .... ως Φο.Δ.Σ.Α., ήτοι σε σχέση με τις υπηρεσίες διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων, οι οποίες, μάλιστα, αφορούν σε εργασίες μεταφόρτωσης, προσωρινής αποθήκευσης και επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων, τις οποίες παρέχει ο Φο.Δ.Σ.Α., και όχι σε σχέση με τις -διενεργούμενες στο πλαίσιο του όλως αυτοτελούς συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας- εργασίες συλλογής και μεταφοράς αυτών (αποβλήτων συσκευασίας). Πρόκειται, επομένως, για ένα όλως απρόσφορο κριτήριο, που δεν συμμορφώνεται με την επιταγή για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν δύναται να θεωρηθεί.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων». Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, οι προαναφερθείσες εργασίες καθαρισμού του οικοπέδου στη θέση «Οχυρό» δεν συνιστούν υπηρεσίες συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών ούτε υπηρεσίες καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και δημοτικών κτιρίων, αλλά υπηρεσίες διαμόρφωσης συγκεκριμένου κοινόχρηστου χώρου. Τούτο δε, διότι από τα συμβατικά τεύχη προκύπτει ότι το αντικείμενο της σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες στο συγκεκριμένο ακίνητο συνίσταται στην απομάκρυνση βλαστικών παραγώγων, ήτοι υπολειμμάτων από κλαδέματα δένδρων και φυτών, επομένως, ως τέτοιο, συμπεριλαμβάνεται στις εργασίες συντήρησης χώρων πρασίνου, ενώ η συλλογή και μεταφορά των υπολειμμάτων σε αδειοδοτημένο χώρο απόρριψης δεν εμπίπτει στην έννοια της συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και ανακυκλώσιμων υλικών, αλλά της συλλογής και μεταφοράς βιοαποδομήσιμων υλικών και ως εκ τούτου δεν εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης του άρθρου 61 παρ. 1 του ν. 3979/2011. Συνεπώς, νομίμως οι ως άνω υπηρεσίες ανατέθηκαν απευθείας (ως εκ του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης αυτών), χωρίς να προηγηθεί η έκδοση ειδικά αιτιολογημένης απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που να εξειδικεύει τους όρους της σύμβασης και να αποδεικνύει την αδυναμία εκτέλεσης αυτών από το προσωπικό του Δήμου. Αντιθέτως, μη νομίμως ο Δήμος προέβη στην ανάθεση των εργασιών της απομάκρυνσης των αδρανών υλικών (μπάζων και χονδρόκοκκων υλικών) από το ακίνητο πλησίον του ρέματος «Μέγα Ρέμα Ραφήνας» χωρίς να προηγηθεί η λήψη απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου κατ' εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης, καθόσον τα εν λόγω υλικά εμπίπτουν στην έννοια των στερεών αποβλήτων που προέρχονται «από κατασκευές και κατεδαφίσεις», όπως προσδιορίζονται στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων και στην Η.Π. 50910/2727/2003 κοινή υπουργική απόφαση, η οποία εξάλλου επιφορτίζει τους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α. με την αρμοδιότητα συλλογής του συνόλου των στερεών αποβλήτων (άρα και εκείνων που προέρχονται από κατασκευές και κατεδαφίσεις). Ο ισχυρισμός του Δήμου….-…., σύμφωνα με τον οποίο τα αδρανή υλικά δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 61 του ν. 3979/2011, αφού δεν αποτελούν οικιακά απόβλητα, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, δοθέντος ότι όπως προκύπτει από το γράμμα της εν λόγω διάταξης, αυτή δεν αφορά μόνο στα οικιακά απόβλητα, αλλά σε οποιαδήποτε κατηγορία στερεών αποβλήτων, μία εκ των οποίων είναι τα απόβλητα «από κατασκευές και κατεδαφίσεις». Εξάλλου, αλυσιτελώς ο Δήμος προβάλλει ότι προέβη σε ανάθεση της συγκεκριμένης εργασίας διότι δεν νομιμοποιείται να απομακρύνει ο ίδιος αδρανή υλικά, καθόσον ο ισχυρισμός αυτός και αληθής υποτιθέμενος  θα συνεπήγετο την απαγόρευση όχι μόνο της μεταφοράς των αδρανών υλικών με ίδια μέσα του Δήμου, αλλά και της ανάθεσης από αυτόν της σχετικής υπηρεσίας σε τρίτο. Εντούτοις, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη ότι στη συνταχθείσα για τις συγκεκριμένες εργασίες μελέτη αναφέρονται διεξοδικά οι λόγοι, για τους οποίους ο Δήμος υποχρεούτο μεν να εκτελέσει αυτές πάραυτα, εντούτοις αδυνατούσε να το πράξει με ίδια μέσα, αλλά έπρεπε να προχωρήσει στην ανάθεσή τους σε τρίτο, κρίνει ότι τα όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, όπως άλλωστε καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι, έστω όψιμα, το ζήτημα  ετέθη υπόψη του Δημοτικού Συμβουλίου, το οποίο συντάχθηκε με την απόφαση ανάθεσης των επίμαχων εργασιών. 

Υπηρεσίες – εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε ιδιώτη  για την παροχή υπηρεσιών αποκοµιδής και µεταφοράς απορριμµάτων του ως άνω Δήµου, καθόσον κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, ο ανάδοχος δεν διέθετε την απαιτούμενη κατά νόμο άδεια για τη συλλογή και μεταφορά στερεών (μη επικίνδυνων) αποβλήτων, καθότι η άδεια «για την δραστηριότητα συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων στερεών αποβλήτων» εκδόθηκε μετά τη λήξη της εν λόγω σύμβασης στις 31.12.2014 και ισχύει για χρονικό διάστημα πέντε ετών από την ημερομηνία έκδοσής της (άρθρο 36 του ν. 4042/2012, ΦΕΚ Α΄ 24/2012).(ΣΥΓΓΝΩΣΤΗ ΠΛΑΝΗ)