Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1124/2021

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.79, 4412/2016/Α.375

Παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικής κάλυψης αστικής ευθύνης...ζητείται η ανάκληση της 185/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ο ως άνω ισχυρισμός, κατά το πρώτο σκέλος του, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον τα αποδεικτικά μέσα περί μη συνδρομής του, προβλεπόμενου στο άρθρο 8 παρ. 4 του ν.3310/2005 όπως ισχύει και, κατ’ εφαρμογή αυτού, στο άρθρο 2.2.3.5. της οικείας Διακήρυξης, λόγου αποκλεισμού από τη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης ορίζονται, ειδικώς και αποκλειστικώς, σε συμφωνία με τις διατάξεις του μνημονευθέντος άρθρου 8 του ν.3310/2005 και του άρθρου 1 του π.δ/τος 82/1996, στο άρθρο 2.2.9.2.Β1.ε΄ της Διακήρυξης. Επομένως, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, η συμμετοχή του Αναδόχου της ελεγχόμενης σύμβασης στη διαδικασία ανάθεσής της δεν ήταν νόμιμη λόγω μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών, για την απόδειξη ονομαστικοποίησης των μετοχών της μόνης μετόχου του, ανώνυμης εταιρείας «...». Ωστόσο, δεδομένου ότι προσκομίζονται, ελεχθέντα από τα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος Α.Φ., τα ελλείποντα (βλ. ανωτέρω σκέψη 4) ως άνω δικαιολογητικά για την απόδειξη ονομαστικοποίησης των μετοχών της εν λόγω ανώνυμης εταιρείας, πληρούται πλέον ο σκοπός, για τον οποίο έχει τεθεί από τον εθνικό νομοθέτη ο συγκεκριμένος λόγος αποκλεισμού, ήτοι να γνωρίζει ο προσφεύγων Α.Φ. ποιοι είναι οι πραγματικοί μέτοχοι του Αναδόχου της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατόπιν τούτου και λαμβάνοντας υπόψιν ότι ο Ανάδοχος της ελεγχόμενης σύμβασης ήταν ο μοναδικός προσφέρων οικονομικός φορέας στη διαδικασία ανάθεσης, με συνέπεια να μην πλήττεται ο ανταγωνισμός με την εκ των υστέρων συμπλήρωση των δικαιολογητικών ονομαστικοποίησής του, από τα οποία περαιτέρω αποδεικνύεται η μη συνδρομή του ως άνω λόγου αποκλεισμού, τόσο κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς, όσο και κατά την υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης, πρέπει να γίνει δεκτό, όπως βασίμως προβάλλεται με το δεύτερο σκέλος του εξεταζόμενου ισχυρισμού, ότι δεν συντρέχει πλέον η διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη πράξη πλημμέλεια, μοναδικός διακωλυτικός της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης λόγος  (βλ. 284/2021 απόφαση του Τμήματος τούτου, όπου και σχετική νομολογία).Μετά ταύτα, καθίσταται αλυσιτελής η εξέταση και των λοιπών προβαλλόμενων με την κρινόμενη προσφυγή λόγων ανάκλησης της προσβαλλόμενης Πράξης, περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης στα αρμόδια όργανα του προσφεύγοντος Α.Φ. ως προς την εμφιλοχωρήσασα ως άνω πλημμέλεια και περί ύπαρξης υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλει τη σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης. .Ανακαλεί την 185/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/185/2021

Παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικής κάλυψης...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η προσφέρουσα εταιρεία «....» δεν προσκόμισε πλήρη δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης των μετοχών της, σύμφωνα με τα άρθρα 8 παρ. 1 του ν. 3310/2005 και 1 παρ. 2 και 3 του π.δ. 82/1996, καθώς δεν υπέβαλε δικαιολογητικά για την ονομαστικοποίηση των μετοχών της μόνης μέτοχου της, ήτοι της ανώνυμης εταιρείας «....». Ειδικότερα, δεν υπέβαλε πιστοποιητικό ότι η τελευταία ανώνυμη εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές ούτε βεβαίωση ότι οι μέτοχοι της τελευταίας είναι φυσικά πρόσωπα, προσωπικές εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης ή οποιαδήποτε άλλης μορφής νομικά πρόσωπα, πλην ανωνύμων εταιρειών. Το γεγονός δε ότι η διακήρυξη του διαγωνισμού (άρθρα 2.2.3.5 και 2.2.9.2 περ. Β.1.ε) δεν απαιτούσε ρητά την υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών ονομαστικοποίησης για τους μετόχους των προσφερόντων δεν ασκεί επιρροή, αφού η ανωτέρω υποχρέωση συνιστά ουσιώδη τυπική προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό που απορρέει ευθέως από το νόμο (βλ. σκέψη 4 ανωτέρω). Ενόψει αυτών, μη νομίμως κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός στην προσφέρουσα εταιρεία, παρότι συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της, η πλημμέλεια δε αυτή, που σχετίζεται με την αρχή της διαφάνειας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, παρίσταται ουσιώδης (βλ. τη νομολογία που αναφέρεται στη σκέψη 4 ανωτέρω). 


ΕΣ/ΤΜ.6/823/2019

Προμήθεια υγρών καυσίμων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις (υπό στοιχ. ΙΙ) της παρούσας, το Τμήμα κρίνει καταρχάς ότι, κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, η συμμετοχή της παρεμβαίνουσας εταιρείας στον ελεγχόμενο διαγωνισμό και η κατακύρωση σε αυτήν της 1ης ομάδας των δημοπρατούμενων ειδών (υγρά καύσιμα), προϋπολογιζόμενης δαπάνης άνω του 1.000.000,00 ευρώ, δεν ήταν νόμιμη λόγω μη ονομαστικοποίησης των μετοχών της και μη προσκόμισης των απαιτούμενων δικαιολογητικών, και, ως εκ τούτου, η προσφορά της έπρεπε να είχε απορριφθεί, κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ως απαράδεκτη. Επιπλέον, ακόμη και αν ήθελε θεωρηθεί ότι ο επίδικος διαγωνισμός συνιστά κατ΄ουσίαν σώρευση περισσότερων αυτοτελών διαγωνιστικών διαδικασιών, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν δημοπρατηθεί αυτοτελώς, αβασίμως προβάλλεται με την αίτηση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση ότι το αντικείμενο του διαγωνισμού, ως προς την κρίσιμη 1η ομάδα των υγρών καυσίμων, δεν υπερβαίνει κατ’ είδος καυσίμου ανά νομικό πρόσωπο το ποσό του 1.000.000,00 ευρώ, άνω του οποίου απαιτείται η ονομαστικοποίηση των μετοχών των προσφερουσών ανωνύμων εταιρειών, δοθέντος ότι στη διακήρυξη δεν προβλεπόταν δυνατότητα υποβολής προσφοράς για μέρος μόνο των ζητούμενων ειδών της ομάδας αυτής λ.χ. ανά νομικό πρόσωπο, ώστε να είναι ληπτέα ως βάση η αντίστοιχη προϋπολογιζόμενη δαπάνη. Συνεπώς, ορθώς ελήφθη υπ’ όψιν, κατά τα γενόμενα δεκτά ανωτέρω, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των ειδών της ομάδας αυτής, προκειμένου να κριθεί εάν απαιτείτο η ονομαστικοποίηση των μετοχών της παρεμβαίνουσας και η υποβολή των οικείων δικαιολογητικών κατακύρωσης. Ωστόσο, δεδομένου ότι όπως προβάλλεται οι μετοχές της παρεμβαίνουσας ανώνυμης εταιρείας έχουν ήδη μετατραπεί σε ονομαστικές και επομένως συντελέσθηκαν – έστω εκ των υστέρων – οι τασσόμενες στο νόμο και τη διακήρυξη προϋποθέσεις συμμετοχής αυτής στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, προσκομίζονται δε προς απόδειξη αυτού τα σχετικά νόμιμα δικαιολογητικά (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1115/2016), το Τμήμα κρίνει ότι ο σχετικός, νομίμως κατ’ αρχήν διαπιστωθείς με την προσβαλλόμενη Πράξη, διακωλυτικός της υπογραφής των οικείων σχεδίων συμβάσεων λόγος δεν συντρέχει πλέον (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.-Επτ. Σύνθ. 3200/2012, 2772/2011) και ότι θα πρέπει κατ΄ εξαίρεση να επιτραπεί η υπογραφή αυτών, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι η παρεμβαίνουσα - ανάδοχος ήταν η μοναδική προσφέρουσα ως προς την κρίσιμη 1η ομάδα των δημοπρατούμενων ειδών (υγρά καύσιμα), με συνέπεια να μην πλήττεται ο ανταγωνισμός με την εκ των υστέρων ονομαστικοποίηση των μετοχών της και προσκόμιση των οικείων δικαιολογητικών.

Ανακαλεί την 95/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το σκεπτικό.


ΕΣ/ΤΜ.6/1821/2019

Προμήθεια συστήματος ρομποτικής χειρουργικής...ζητείται η ανάκληση της 310/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας το Τμήμα κρίνει  ότι κατά τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, μη νομίμως και δη κατά παράβαση των οριζόμενων στην παρ. 10 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 το αιτούν δεν συμπεριέλαβε στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, προϋπολογιζόμενης δαπάνης άνω του 1.000.000,00 ευρώ, όλα τα αναγκαία στοιχεία για την εφαρμογή του προμνησθέντος άρθρου, το οποίο ως προϋπόθεση για την παραδεκτή συμμετοχή ανώνυμης εταιρείας σε δημόσιο διαγωνισμό άνω του εν λόγω ορίου, θέτει την ονομαστικοποίηση των μετοχών της μέχρι φυσικού προσώπου. Επίσης το αιτούν μη νομίμως και δη κατά παράβαση των ίδιων διατάξεων δεν περιέλαβε ούτε στο ΕΕΕΣ του διαγωνισμού σχετικό πεδίο, ώστε να προκύπτει ειδικώς εάν συντρέχει στην περίπτωσή της συμμετέχουσας ο συγκεκριμένος εθνικός λόγος αποκλεισμού της λόγω μη ονομαστικοποίησης των  μετοχών της ως ανώνυμης εταιρείας. Επιπλέον, όπως επίσης ορθώς κρίθηκε, το αιτούν δεν μερίμνησε, προς άρση των ως άνω παραλείψεών του, να ζητήσει από την ήδη παρεμβαίνουσα εταιρεία κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 1 του π.δ/τος 82/1996 σε συνδυασμό με την παρ. 3 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005, απορριπτομένων ως αβασίμων  των περί του αντιθέτου προβαλλομένων ισχυρισμών και ιδίως εκείνου, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι τα δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης προσκομίσθηκαν από την παρεμβαίνουσα κατά το στάδιο των δικαιολογητικών συμμετοχής και δεν απαιτείτο να προσκομισθούν εκ νέου στο στάδιο της κατακύρωσης. Συνεπώς, η συμμετοχή της παρεμβαίνουσας εταιρείας στο διαγωνισμό δεν ήταν νόμιμη και, ως εκ τούτου, η προσφορά της έπρεπε να είχε απορριφθεί κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών κατακύρωσης ως απαράδεκτη. Όμως, δεδομένου ότι, όπως αποδείχθηκε από τα σχετικώς προσκομιζόμενα νόμιμα δικαιολογητικά έγγραφα και στοιχεία η παρεμβαίνουσα εταιρεία πληρούσε καθ΄ όλη τη διάρκεια εξέλιξης της διαγωνιστικής διαδικασίας τις τιθέμενες στο άρθρο 8 του ν. 3310/2005 προϋποθέσεις περί ονομαστικοποίησης των μετοχών της, τόσο κατά χρόνο υποβολής της προσφοράς, όσο και κατά το χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, επιπλέον δε τα υποβληθέντα από αυτήν δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης πληρούν τις προϋποθέσεις, που τίθενται ήδη με την προστεθείσα παρ. 12 του άρθρου 80 του ν. 4412/2016, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει ο κριθείς από το Κλιμάκιο διακωλυτικός της υπογραφής του οικείου σχεδίου σύμβασης λόγος (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. Επταμ. Σύνθ. 3200/2012, 2772/2011, VI Τμ. 823/2019, 1115/2016) και ότι θα πρέπει  να επιτραπεί η υπογραφή αυτής, λαμβανομένου  υπ’ όψη και το  ότι η παρεμβαίνουσα - ανάδοχος ήταν η μοναδική προσφέρουσα στο διαγωνισμό, με συνέπεια να μην πλήττεται ο ανταγωνισμός με την εκ των υστέρων προσκόμιση των δικαιολογητικών ονομαστικοποίησης των μετοχών της.Ανακαλεί την 310/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/185/2021

Παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικής κάλυψης...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η προσφέρουσα εταιρεία «....» δεν προσκόμισε πλήρη δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης των μετοχών της, σύμφωνα με τα άρθρα 8 παρ. 1 του ν. 3310/2005 και 1 παρ. 2 και 3 του π.δ. 82/1996, καθώς δεν υπέβαλε δικαιολογητικά για την ονομαστικοποίηση των μετοχών της μόνης μέτοχου της, ήτοι της ανώνυμης εταιρείας «....». Ειδικότερα, δεν υπέβαλε πιστοποιητικό ότι η τελευταία ανώνυμη εταιρεία έχει ονομαστικές μετοχές ούτε βεβαίωση ότι οι μέτοχοι της τελευταίας είναι φυσικά πρόσωπα, προσωπικές εταιρείες, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης ή οποιαδήποτε άλλης μορφής νομικά πρόσωπα, πλην ανωνύμων εταιρειών. Το γεγονός δε ότι η διακήρυξη του διαγωνισμού (άρθρα 2.2.3.5 και 2.2.9.2 περ. Β.1.ε) δεν απαιτούσε ρητά την υποβολή των ως άνω δικαιολογητικών ονομαστικοποίησης για τους μετόχους των προσφερόντων δεν ασκεί επιρροή, αφού η ανωτέρω υποχρέωση συνιστά ουσιώδη τυπική προϋπόθεση συμμετοχής στο διαγωνισμό που απορρέει ευθέως από το νόμο (βλ. σκέψη 4 ανωτέρω). Ενόψει αυτών, μη νομίμως κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός στην προσφέρουσα εταιρεία, παρότι συνέτρεχε λόγος αποκλεισμού της, η πλημμέλεια δε αυτή, που σχετίζεται με την αρχή της διαφάνειας κατά την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων, παρίσταται ουσιώδης (βλ. τη νομολογία που αναφέρεται στη σκέψη 4 ανωτέρω). 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1124/2021


ΕΣ/ΤΜ.6/2198/2011

Ανάθεση υπηρεσιών μεταφοράς πόσιμου νερού...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας ορθά το Κλιμάκιο έκρινε ότι η προσφορά της αναδόχου εταιρείας έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη. Ο δε περί του αντιθέτου λόγος ανάκλησης της αιτούσας ότι δεν καταλαμβάνεται ως ναυτική εταιρεία από τις διατάξεις του νόμου περί ονομαστικοποίησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος αφού ο νόμος αυτός δεν προβλέπει εξαιρέσεις από την εφαρμογή του και, ως εκ τούτου, το γεγονός ότι έχει τη μορφή της ναυτικής και όχι της ανώνυμης εταιρείας δεν την απάλλασσε από την υποχρέωση οι μετοχές της να είναι ονομαστικές κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς της. Η δε μετατροπή των ανωνύμων μετοχών αυτής, με το από 2.5.2011 πρακτικό της γενικής της συνέλευσης, σε ονομαστικές των οποίων κάτοχοι είναι οι αναφερόμενοι στην από 9.10.2010 σύμβαση σύστασης της εταιρείας μέτοχοι δεν ασκεί επιρροή αφού η σύμβαση σύστασης της εταιρείας δεν περιλαμβάνεται στα εκ του νόμου προβλεπόμενα δικαιολογητικά ονομαστικοποίησης των μετοχών και το από 2.5.2011 πρακτικό είναι μεταγενέστερο του χρόνου υποβολής της προσφοράς και αποδεικνύει ότι κατά την ημερομηνία του διαγωνισμού οι μετοχές της αναδόχου εταιρείας δεν ήταν ονομαστικές. Επίσης και η πρόβλεψη ισχύος της ελεγχόμενης σύμβασης από 1.1.2011 δεν είναι νόμιμη διότι ότι σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν και έγιναν δεκτά στη προηγούμενη σκέψη ανεπιτρέπτως προσδίδεται αναδρομική ισχύ σ’ αυτή (IV Τμήμα 2/2005, 33/2006, 69/2007 κ.α.). Περαιτέρω ο ισχυρισμός, σύμφωνα με τον οποίο, λόγω συγγνωστής πλάνης τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής (Δήμος …) ενήργησαν κατά τον κριθέντα ως μη νόμιμο τρόπο, πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως απαράδεκτος καθόσον αφορά την αναθέτουσα αρχή και όχι την αιτούσα εταιρεία. Σε κάθε δε περίπτωση ως αβάσιμος αφού με τις 28 και 29/2009 πράξεις του Τμήματος αυτού, που εκδόθηκαν επί αιτήσεων ανάκλησης του Δήμου … (κατά των 26/2009 και 31/2009 πράξεων του Ζ΄ Κλιμακίου με μειοδότρια εταιρεία την «… Ν.Ε.») κρίθηκε, όπως και με την παρούσα κρίνεται, ότι είναι υποχρεωτική η υποβολή και από τις αναδόχους ναυτικές εταιρείες των πιστοποιητικών ονομαστικοποίησης των μετοχών τους κατά την υποβολή των προσφορών τους, εξαιρετικώς δε επετράπη η υπογραφή των σχετικών συμβάσεων λόγω συγγνωστής πλάνης γεγονός που καταδεικνύει ότι τα όργανα του Δήμου … αν και γνώριζαν ότι οι ναυτικές εταιρείες υποχρεούνται να υποβάλουν με τις προσφορές τους πιστοποιητικά ονομαστικοποίησης συστηματικά παρανομούν. Τέλος ο ισχυρισμός περί ύπαρξης λόγων δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί διότι πέραν του ότι προβάλλεται αορίστως το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση αρχής της νομιμότητας και η επίκλησή του δεν μπορεί να αιτιολογήσει την παραβίαση των θεμελιωδών αρχών ούτε την παρά το νόμο διενέργεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας. Κατά συνέπεια, σύμφωνα με όσα προηγουμένως έχουν κριθεί, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/370/2020

Προμήθεια υλικών...Από τη γραμματική διατύπωση του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄ του ν.4412/2016, που είναι απολύτως ταυτόσημη με την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 15 παρ. 2 α της Οδηγίας 2014/24 («…2. Το παρόν Βιβλίο δεν εφαρμόζεται στις δημόσιες συμβάσεις και τους διαγωνισμούς μελετών που δεν εξαιρούνται για άλλο λόγο δυνάμει της παρ. 1, στο μέτρο που η προστασία των ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας της χώρας δεν μπορεί να διασφαλιστεί με λιγότερο δραστικά μέτρα …»), συστημικώς και συγκριτικώς θεωρούμενο με την απόλυτη ρήτρα εξαιρέσεως των παρ. 1 και 3 του ίδιου άρθρου, συνάγεται ότι η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποκλίνει όχι από το σύνολο αλλά από τις διατάξεις εκείνες που δεν είναι συμβατές με τη διαφύλαξη των ουσιωδών συμφερόντων άμυνας και ασφάλειας της χώρας. Επομένως, στην προκειμένη υπόθεση, και στην περίπτωση καταφάσεως των προϋποθέσεων του άρθρου 15 παρ. 2 εδ. α΄, η αναθέτουσα αρχή μη νομίμως δεν  προέβη σε εξέταση τυχόν συνδρομής των υποχρεωτικών λόγων αποκλεισμού από την ανάθεση (βλ. 73 παρ. 1, 2 και 74 του ν.4412/2016), καθώς και σε εξέταση της τεχνικής, επαγγελματικής καταλληλότητας και της χρηματοοικονομικής επάρκειας της αναδόχου (βλ. άρθρα 75 επ. του ν.4412/2016), αλλά και της  παρ. 4 του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 «Μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας και την αποτροπή καταστρατηγήσεων κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων» (ΦΕΚ Α΄ 30),  όπως αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο 375 παρ. 10 ν. 4412/2016 και την παρ. 1 άρθρου 76  του ν.4712/2020 (ΦΕΚ Α΄ 146). Κατ’ ακολουθίαν όσων εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνει δεκτό ότι, από τον έλεγχο των υποβληθέντων στο Κλιμάκιο στοιχείων, διαπιστώθηκαν νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης και συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για προσυμβατικό έλεγχο σχεδίου αυτής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2444/2020.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022

«ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ 1 ΤΗΣ … ΑΕ»(...)κατόπιν της καταφατικής δήλωσης στο ΕΕΕΣ της -δανείζουσας ικανότητα στη συμμετέχουσα στον διαγωνισμό εταιρεία … Α.Ε.- εταιρείας … A.E. περί διάπραξης σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος συνιστάμενου στην επιβολή σε βάρος της από τα όργανα του ΣΕΠΕ, μέσα σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφοράς στον υπό κρίση διαγωνισμό, πλέον των τριών (3) πράξεων επιβολής προστίμου για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας διαπιστωθείσες στο πλαίσιο, αθροιστικά, τριών ελέγχων και, περαιτέρω, της αρνητικής δήλωσης της ίδιας αναφορικά με τη λήψη επανορθωτικών μέτρων, ο αναθέτων φορέας όφειλε, καθόσον η καταφατική ως άνω δήλωση συνιστά καταφατική δήλωση ως προς τη συνδρομή υποχρεωτικού λόγου αποκλεισμού και δεν υφίσταται περιθώριο τήρησης της διαδικασίας που προδιαγράφεται περί αυτοκάθαρσης, να απαιτήσει από τη συμμετέχουσα εταιρεία … Α.Ε. να προβεί σε αντικατάσταση της τρίτης που παρέχει σε αυτή δάνεια ικανότητα, προκειμένου να παραμείνει στον διαγωνισμό.(...)στο πλαίσιο των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων (καθαριότητας ή/και) φύλαξης, όπως η επίμαχη, κατά την έννοια του λόγου αποκλεισμού περί διάπραξης σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος συνιστά τέτοιο (παράπτωμα) η περίπτωση γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 68 ν. 3863/2010, είναι αδιάφορο το γεγονός (και αλυσιτελής ο αντίστοιχος ισχυρισμός) ότι οι επιβληθείσες πράξεις του ΣΕΠΕ μπορεί να μην έχουν αποκτήσει τελεσίδικη ισχύ λόγω προσβολής τους με άσκηση προσφυγής, ενώ είναι αβάσιμος ο ισχυρισμός περί αμφισημίας της διακήρυξης. Ομοίως αδιάφορο είναι άλλωστε και το γεγονός ότι κατά τον χρόνο που καλείται ο συμμετέχων από τον αναθέτοντα φορέα να προβεί σε αντικατάσταση του τρίτου ενδέχεται να μην υφίσταται πλέον ο λόγος αποκλεισμού λόγω παρέλευσης διετίας από την ημερομηνία έκδοσης των πράξεων, δοθέντος ότι, σε κάθε περίπτωση, αυτός συνέτρεχε κατά τον κρίσιμο χρόνο υποβολής της προσφοράς.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης 


ΑΕΠΠ/215/2020

Στέγαση φοιτητών πανεπιστημίου...Σε αντίθεση δε με όσα ο πρώτος προσφεύγων δια της παρέμβασης του προβάλλει, ο δεύτερος προσφεύγων ουδόλως συνομολογεί ότι δια των ως άνω φορολογικών εντύπων ο πρώτος προσφεύγων απέδειξε την πλήρωση του οικείου κριτηρίου. Εξάλλου, ασχέτως όλων των ανωτέρω, ο ως άνω όρος 2.2.9.1 της διακήρυξης προέβλεπε ειδικό προς προκαταρκτική, κατά την υποβολή, προσφοράς αποδεικτικό μέσο ως προς την πλήρωση του συνόλου των κριτηρίων επιλογής, ήτοι το ΕΕΕΣ, το οποίο μάλιστα αποτελούσε επί ποινή αποκλεισμού, κατά τον όρο 2.4.3.1.α στοιχείο της προσφοράς και δη του υπο-φακέλου δικαιολογητικών συμμετοχής και άρα, προφανώς δεν αρκούσε η ελλιπής υποβολή του ούτε η τυχόν συνδυαστική συμπλήρωση του δια στοιχείων της τεχνικής προσφοράς, που εξάλλου δεν συνιστούν, όπως κατά νόμο ισχύει για το ΕΕΕΣ, υπεύθυνη δήλωση. Αλλά αντίθετα, η πλήρης συμπλήρωση του προς απόδειξη  πλήρωσης των κριτηρίων επιλογής και της μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού, τόσο όσον αφορά τον προσφέροντα, όσο και τυχόν τρίτο στις ικανότητες του οποίου ο τελευταίος στηρίζεται ή και μη παρέχοντος στήριξη, υπεργολάβου με ποσοστό εκτέλεσης άνω του 30%, κατ΄ άρ. 131 παρ. 6 Ν. 4412/2016, αποτελούσε προϋπόθεση πληρότητας των δικαιολογητικών συμμετοχής και άρα, επί ποινή αποκλεισμού όρο. Άρα, η προσφορά του πρώτου προσφεύγοντος ήταν και προς τούτο απορριπτέα κατά τους ιδρύοντες λόγους αποκλεισμού όρους 2.4.6.α (με παραπομπή και στον όρο 2.4.3), 2.4.6.β (αφού η μη υποβολή απαιτούμενου ΕΕΕΣ, η ελλιπής συμπλήρωση και υποβολή του και η μη δι’ αυτού απόδειξη πλήρωσης κριτηρίων επιλογής και μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού συνιστούν ουσιώδεις ελλείψεις που δεν δύνανται να καλυφθούν, δια κατ’ άρ. 102 Ν. 4412/2016, διευκρινίσεων, βλ. ενδεικτικά, Απόφαση ΑΕΠΠ 89/2017) και 2.4.6.θ της διακήρυξης. Περαιτέρω, σε αντίθεση με όσα ο πρώτος προσφεύγων επικαλείται δια της παρέμβασης του, βλ. και αμέσως προηγούμενη σκέψη, ουδεμία αρχή αναλογικότητας και επιλογής ηπιότερων μέσων υφίσταται στο πλαίσιο των διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, κατά την οποία δύναται να διασωθεί κατά την αξιολόγηση προσφορά, η οποία τελεί σε ουσιώδη έλλειψη και δη τη μη προσήκουσα, κατά τα οριζόμενα εκ του νόμου και της διακήρυξης αποδεικτικά μέσα, απόδειξη των επί ποινή αποκλεισμού προσόντων των διαγωνιζομένων. Αντίθετα, κατ’ άρ. 102 παρ. 3-4 Ν. 4412/2016, αποκλείεται η δυνατότητα διευκρινίσεων και συμπληρώσεων, όταν αυτή οδηγεί στην το πρώτον υποβολή νέων στοιχείων και πληροφοριών που έπρεπε εξαρχής να έχουν υποβληθεί ή παρασχεθεί με την προσφορά, αλλά οι διευκρινίσεις επιτρέπονται μόνο προς αποσαφήνιση ή διόρθωση προδήλων τυπικών σφαλμάτων επί στοιχείων και πληροφοριών που ήδη έχουν υποβληθεί με την προσφορά, διαφορετική δε ερμηνεία θα προσέκρουε και στις αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της τυπικότητας και θα συνιστούσαν απαγορευμένη κατά τις ως άνω διατάξεις ευνοϊκή μεταχείριση του καλούμενου προς διευκρίνιση οικονομικού φορέα, εις βάρος των λοιπών μετεχόντων. Συνεπώς, και ο δεύτερος λόγος της πρώτης προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός και δη, και τούτος μόνος του αρκεί για τον αποκλεισμό της προσφοράς του πρώτου προσφεύγοντος. Επομένως, η δεύτερη προσφουγή πρέπει να γίνει δεκτή κατ’ αμφότερους τους λόγους της, έκαστος εκ των οποίων μόνος του αρκούσε για την απόρριψη της προσφοράς του πρώτου προσφεύγοντος, ούτως ή άλλως. Κατ’ αποτέλεσμα, η προσβαλλομένη προκύπτει ως μη νόμιμη και ακυρωτέα, καθ’ ο μέρος έκρινε ως αποδεκτή την προσφορά του τελευταίου. 


ΑΕΠΠ/1023/2018

Προμήθεια..Επειδή, εκ των ως άνω προκύπτει ότι όπως ορθώς έκρινε η αναθέτουσα κατά την πρώτη βάση αποκλεισμού του, η προσφορά του προσφεύγοντος παραβίασε εξαρχής το άρ. 2 παρ. 3 της διακήρυξης που καθιέρωνε την κατοχή τέτοιας ψηφιακής υπογραφής ως υποχρεωτικό προαπαιτούμενο για την παραδεκτή υποβολή προσφοράς και δη από κάθε οικονομικό φορέα, άρα και τον τρίτο, όρο που ουδόλως αμφισβήτησε ο προσφεύγων κατά την υποβολή της προσφοράς του, καίτοι συνομολογεί, αλλά και προκύπτει από την ως άνω δήλωση του εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα, ότι ο τελευταίος δεν κατείχε ψηφιακή υπογραφή. Και η παράβαση αυτή συνιστά απαράδεκτη τόσο την κατά την προηγούμενη σκέψη δήλωση του τρίτου οικονομικού φορέα ως και το ΤΕΥΔ του, αφού αμφότερα δεν υπογράφηκαν ψηφιακά από αυτόν, αλλά από τον εκπρόσωπο του ίδιου του προσφέροντος και προσφεύγοντος. Περαιτέρω, όλως αλυσιτελώς επικαλείται ο προσφεύγων τη διάταξη του άρ. 79Α Ν. 4412/2016 διότι ουδόλως ο ... κατέστη καθ’ οιονδήποτε τρόπο και συνεπεία όλων όσων προαναφέρθηκαν στην παρούσα σκέψη, νόμιμος εκπρόσωπος του τρίτου οικονομικού φορέα ούτε αρμοδίως εξουσιοδοτημένο φυσικό πρόσωπο για να εκπροσωπεί τον τρίτο οικονομικό φορέα για διαδικασίες σύναψης συμβάσεων γενικά ή ειδικά. Σημειωτέον δε, ότι η ως άνω διάταξη, τυγχάνει επίκλησης από τον προσφεύγοντα για τον σκοπό απόδειξης ότι δύνατο ο δικός του εκπρόσωπος να υπογράψει το ΕΕΕΣ του τρίτου, ενώ η διάταξη ρητά αναφέρεται γενικώς σε «οικονομικούς φορείς» και ως εκ τούτου ο προσφεύγων αναιρεί τον ίδιο τον προηγούμενο ισχυρισμό του, περί του ότι οι περί οικονομικού φορέα προβλέψεις δεν αφορούν τον τρίτο οικονομικό φορέα. Επιπλέον, όπως προκύπτει από το σύνολο των ως άνω σκέψεων, είναι όλως αδιάφορο ότι το υπογραφέν από τον ίδιο τον εκπρόσωπο του προσφεύγοντος ψηφιακά, ΤΕΥΔ του τρίτου, φέρεται πως υπεγράφη άνευ οιασδήποτε βεβαίωσης γνησιότητας και ημεροχρονολογίας και πάντως χειρόγραφα, από τον εκπρόσωπο του τρίτου οικονομικού φορέα, ενώ αντιθέτως η διακήρυξη απαιτούσε αποκλειστικά ψηφιακή υπογραφή του νομίμου εκπροσώπου του τρίτου οικονομικού φορέα ή του αρμοδίως εξουσιοτημένου προς εκπροσώπησή του στη συγκεκριμένη ή όλες τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων προσώπου. Όμως, κατά τα ανωτέρω και σε αντίθεση με όσα επικαλείται ο προσφεύγων, ουδόλως παρεσχέθη τέτοια νόμιμη εξουσιοδότηση προς εκπροσώπηση της ομορρύθμου εταιρίας/τρίτου οικονομικού φορέα ως προς τη συγκεκριμένη διαδικασία σύναψης σύμβασης. Ως εκ τούτου, αμφότεροι οι λόγοι της προσφυγής είναι απορριπτέοι, ενώ έστω και μία εκ των εξ αυτών προσβαλλόμένων βάσεων αποκλεισμού του προσφεύγοντος και μόνη της επαρκούσε ούτως ή άλλως για την απόρριψη της προσφοράς του.


ΕΣ/Τ6/221/2006

Προσυμβατικός έλεγχος.Η προσφορά, όμως, της αναδόχου εταιρείας …, έπρεπε να απορριφθεί ως απαράδεκτη, διότι αυτή, κατά την υποβολή της προσφοράς για συμμετοχή στο διαγωνισμό, δεν είχε υποβάλει με την προσφορά της αναλυτική κατάσταση με τα στοιχεία των μετόχων και τον αριθμό των μετοχών κάθε μετόχου, κατά παράβαση των διατάξεων που ίσχυαν κατά το χρόνο δημοσίευσης της προκήρυξης (2.12.2005) και κατά το χρόνο διενέργειας του διαγωνισμού (18.1.2006), ήτοι του άρθρου 8 του ν. 3310/2005 και του στοιχείου β΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του π.δ/τος 82/1996, το οποίο μάλιστα (π.δ.) ισχύει αδιαλείπτως μέχρι σήμερα και εφαρμόζεται σε όλες τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, κατά τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, χωρίς να έχει επηρεαστεί από την αναστολή του ν. 3310/2005, αφού κατά την αναστολή του, το κενό αναπλήρωνε ο αρχικός ν. 2328/1995, εξουσιοδοτικός του π.δ/τος 82/1996.