ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια υλικών οδοποιίας...ζητείται η ανάκληση της 98/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με την κρινόμενη αίτηση, ο αιτών Δήμος ζητεί την ακύρωση της προσβαλλόμενης Πράξης υποστηρίζοντας, καταρχήν, ότι το προσφερόμενο υλικό (EVIzero) είναι προϊόν κατάλληλο και σύμφωνο με τις ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές, με συνήθη χρήση από τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου και με γνωστές στις υπηρεσίες αυτές ιδιότητες, παραπέμποντας επιπλέον προς τούτο σε τεχνικές εκθέσεις και σε στοιχεία δημοσιευμένα στο διαδίκτυο από τον κατασκευαστή. Με τα δεδομένα αυτά, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη τον τεχνικό χαρακτήρα του κρίσιμου ζητήματος, το γεγονός ότι ήδη βεβαιώνεται η καταλληλότητα του προσφερόμενου είδους αλλά και ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό μετείχε μόνο ένας υποψήφιος, το Τμήμα κρίνει ότι η πλημμέλεια που εμφιλοχώρησε δεν είναι εν προκειμένω ουσιώδης και δεν οδηγεί σε απόρριψη της μοναδικής προσφοράς. Κατά τούτο, η σχετική κρίση του Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί.Αντιθέτως, όμως, η κρίση που αφορά στην υποβολή ελλιπών ή ανεπίκαιρων δικαιολογητικών κατακύρωσης, την οποία, σε κάθε περίπτωση, αποδέχεται ο Δήμος, επικαλούμενος μόνο την άγνοια και συγγνωστή πλάνη των οργάνων του και επιφυλασσόμενος να προσκομίσει τα ελλείποντα στοιχεία μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσης, δεν πρέπει να ακυρωθεί. Και τούτο, διότι τα ελλείποντα στοιχεία και δικαιολογητικά καθώς και η απόφαση των αρμοδίων οργάνων για τον έλεγχο των δικαιολογητικών αυτών, τα οποία είναι απολύτως αναγκαία προκειμένου να διαπιστωθεί η νομιμότητα της συμμετοχής στο διαγωνισμό και η καταλληλότητα του αναδόχου και των οικονομικών φορέων στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται, δεν προσκομίστηκαν, έστω και εκ των υστέρων, ενώπιον του Τμήματος.Τέλος, ως προς την πλημμέλεια που αφορά στη μη νομιμότητα του όρου του σχεδίου σύμβασης, περί παράτασης αυτής, την οποία ομοίως αποδέχεται ο Δήμος, είναι πρόδηλο ότι επιφέρει ακυρότητα μόνο του κρίσιμου συμβατικού όρου και δεν κωλύει την υπογραφή της σύμβασης στο σύνολό της, κατά τούτο δε, η σχετική επιχειρηματολογία του αιτούντος προβάλλεται αλυσιτελώς, ανεξαρτήτως του ότι δεν προσκομίστηκε διορθωμένο σχέδιο σύμβασης. Δεν ανακαλεί την 98/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/831/2019
Προμήθειας υλικών οδοποιΐας..ζητείται η ανάκληση της 97/2019 Πράξης του ΣΤ΄΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη τον τεχνικό χαρακτήρα του κρίσιμου ζητήματος, το γεγονός ότι ήδη βεβαιώνεται η καταλληλότητα του προσφερόμενου είδους αλλά και ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό μετείχε μόνο ένας υποψήφιος, το Τμήμα κρίνει ότι η πλημμέλεια που εμφιλοχώρησε δεν είναι εν προκειμένω ουσιώδης και δεν οδηγεί σε απόρριψη της μοναδικής προσφοράς. Κατά τούτο, η σχετική κρίση του Κλιμακίου πρέπει να ανακληθεί.Αντιθέτως, όμως, η κρίση που αφορά στην υποβολή ελλιπών ή ανεπίκαιρων δικαιολογητικών κατακύρωσης, την οποία, σε κάθε περίπτωση, αποδέχεται ο Δήμος, επικαλούμενος μόνο την άγνοια και συγγνωστή πλάνη των οργάνων του και επιφυλασσόμενος να προσκομίσει τα ελλείποντα στοιχεία μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσης, δεν πρέπει να ακυρωθεί. Και τούτο, διότι τα ελλείποντα στοιχεία και δικαιολογητικά καθώς και η απόφαση των αρμοδίων οργάνων για τον έλεγχο των δικαιολογητικών αυτών, τα οποία είναι απολύτως αναγκαία προκειμένου να διαπιστωθεί η νομιμότητα της συμμετοχής στο διαγωνισμό και η καταλληλότητα του αναδόχου και των οικονομικών φορέων στις ικανότητες των οποίων στηρίζεται, δεν προσκομίστηκαν, έστω και εκ των υστέρων, ενώπιον του Τμήματος.Τέλος, ως προς την πλημμέλεια που αφορά στη μη νομιμότητα του όρου του σχεδίου σύμβασης, περί παράτασης αυτής, την οποία ομοίως αποδέχεται ο Δήμος, είναι πρόδηλο ότι επιφέρει ακυρότητα μόνο του κρίσιμου συμβατικού όρου και δεν κωλύει την υπογραφή της σύμβασης στο σύνολό της, κατά τούτο δε, η σχετική επιχειρηματολογία του αιτούντος προβάλλεται αλυσιτελώς, ανεξαρτήτως του ότι δεν προσκομίστηκε διορθωμένο σχέδιο σύμβασης.Κατ’ ακολουθίαν, η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, να ακυρωθεί η κρίση της προσβαλλόμενης Πράξης ως προς την δεύτερη και τρίτη πλημμέλεια, πλην όμως, διατηρουμένης της πρώτης και τέταρτης αναδειχθείσας πλημμέλειας, η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/525/2020
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:ζητείται η ανάκληση της 15/2019 Πράξης του Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της εταιρείας «… & ΣΙΑ Ε.Ε.» με διακριτικό τίτλο «…», για την «Προμήθεια ενός καινούριου καλαθοφόρου οχήματος».(...)Περαιτέρω, ως προς τη δεύτερη αναδειχθείσα πλημμέλεια, το Τμήμα διαπιστώνει ότι με αυτήν αμφισβητείται – με βάση άτυπα στατιστικά στοιχεία – αν η ελεγχόμενη προμήθεια είναι σύμφωνη με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, υπό την έννοια ότι ο Δήμος επιδιώκει την προμήθεια εξοπλισμού με αυξημένες τεχνικές προδιαγραφές (διαστάσεις βραχίονα με ανυψωτική ικανότητα 30 μέτρων), χωρίς να αποδεικνύει ότι οι ανάγκες τις οποίες επιδιώκει να καλύψει είναι ανάλογες.(...)Με τα δεδομένα αυτά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο έλεγχος που ασκεί το Ελεγκτικό Συνέδριο ως προς την τήρηση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης είναι οριακός και δεν εξετάζονται η ορθότητα των τεχνικών κρίσεων ή οι κρίσεις σκοπιμότητας, ο λόγος ανάκλησης είναι βάσιμος. Και τούτο διότι, ενόψει των δημοτικών αναγκών, όπως περιγράφονται στα ανωτέρω έγγραφα, δεν συντρέχει υπέρβαση των άκρων ορίων της ευχέρειας του Δήμου κατά τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών του προς προμήθεια εξοπλισμού αφού δεν προκύπτει πρόδηλη δυσαναλογία αυτών σε σχέση με τους εξυπηρετούμενους σκοπούς. Δέχεται την αίτηση
ΕΣ/ΤΜ.6/1058/2019
Προμήθεια απορριματοφόρων οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2.2., το Τμήμα κρίνει ότι οι ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές που τέθηκαν με τη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού, αναφορικά με το φορτηγό όχημα του Τμήματος Β, δεν είναι, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, νόμιμες. Και τούτο, διότι η αναθέτουσα Αρχή και ήδη αιτών Δήμος, αν και είχε αυξημένη προς τούτο υποχρέωση, λόγω του ιδιαιτέρως λεπτομερούς και, ως εκ τούτου, περιοριστικού χαρακτήρα των επίμαχων τεχνικών προδιαγραφών, όπως, άλλωστε, επισημάνθηκε και στο ως άνω έγγραφο της εταιρείας «.....», με το οποίο ζητήθηκε η τροποποίηση των εν λόγω προδιαγραφών, δεν αιτιολόγησε, και μάλιστα ειδικώς, ως όφειλε, την αναγκαιότητα του βαθμού αυτού λεπτομέρειας για την επίτευξη των επιδιωκόμενων, με την εν λόγω προμήθεια, σκοπών. Ειδικότερα, η ως άνω αναθέτουσα Αρχή, δεδομένης της παντελούς έλλειψης, στην απάντησή της προς τον ως άνω οικονομικό φορέα, οποιασδήποτε αναφοράς στα τεχνικά κριτήρια και τις εκτιμήσεις, βάσει των οποίων προέβη στη σχετική επιλογή (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.- Επτ. Συνθ. 893/2019), ουδόλως αιτιολόγησε για ποιο λόγο οι ζητούμενες λειτουργικές απαιτήσεις του οχήματος (ιπποδύναμη, ροπή κ.λπ.) μπορούν να επιτευχθούν αποκλειστικά και μόνο με τον αυστηρό περιορισμό του κυβισμού αυτού σε 9.000 κ.εκ. (+/-5%). Ενόψει αυτών, οι ως άνω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παράβαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, με συνέπεια τον περιορισμό του κύκλου των δυνητικών υποψηφίων προμηθευτών, όπως αποδεικνύεται, άλλωστε, και από το γεγονός ότι στον διαγωνισμό δεν υποβλήθηκε άλλη προσφορά που να καλύπτει τις εν λόγω προδιαγραφές για την επίμαχη προμήθεια, πλην αυτής της αναδόχου εταιρείας. Η πλημμέλεια δε αυτή, ως εκ του ουσιώδους χαρακτήρα της, καθιστά μη νόμιμη την επακολουθήσασα διαγωνιστική διαδικασία για τη συγκεκριμένη προμήθεια στο σύνολό της (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 299/2019). Εκ τούτων παρέπεται ότι οι ως άνω προβαλλόμενοι με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου, στο μέτρο που, ως εκ του περιεχομένου τους, δεν δύνανται, ανεξαρτήτως της βασιμότητάς τους ή μη, να άρουν τη διαπιστωθείσα από τον έλεγχο πλημμέλεια, που συνίσταται κατά τα ανωτέρω στη μη παράθεση των ειδικότερων εκείνων λόγων που οδήγησαν το αρμόδιο όργανο αυτού στην επιλογή του συγκεκριμένου κυβισμού του προσφερόμενου οχήματος, σε συνάρτηση με την εξυπηρέτηση, κατά τον βέλτιστο τρόπο, των συναφών αναγκών αυτού, παρίστανται στο σύνολό τους αλυσιτελείς. Σε κάθε περίπτωση, ο αιτών Δήμος αορίστως και αναποδείκτως επικαλείται αφενός το «πλήθος» αντίστοιχων διακηρύξεων άλλων Δήμων, στις οποίες απαντάται ο ζητούμενος συνδυασμός τεχνικών προδιαγραφών φορτηγών οχημάτων, αφετέρου την «ποικιλία» των σχετικών συνδυασμών, και συνακόλουθα την «ευκολία» εξεύρεσης του συγκεκριμένου, στο ελεύθερο εμπόριο. Εξάλλου, η μη κατάθεση προσφοράς ούτε για το Τμήμα Α της διακήρυξης από τον ως άνω οικονομικό φορέα που υπέβαλε «διευκρινιστικό αίτημα» για το Τμήμα Β, ούτε η θετική κρίση του Κλιμακίου ως προς τη νομιμότητα της ανάθεσης της προμήθειας για το Τμήμα Α, που επικαλείται ο αιτών Δήμος, ασκούν οποιαδήποτε έννομη επιρροή στη νομιμότητα των επίμαχων τεχνικών προδιαγραφών, για τον πρόσθετο λόγο ότι τα ως άνω ζητούμενα φορτηγά οχήματα ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες. Περαιτέρω, προκειμένου να κριθούν οι διατυπωμένες, κατά τρόπο ιδιαιτέρως λεπτομερή, τεχνικές προδιαγραφές ως παράνομες, δεν απαιτείται να αποδειχθεί, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει ο αιτών Δήμος, ότι εξαιτίας αυτών αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό κάποιος οικονομικός φορέας ή ότι όντως παρεμποδίστηκε η συμμετοχή του σ’ αυτόν, αλλά αρκεί, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2.2.Β., ότι οι ειδικότερες αυτές προδιαγραφές εν δυνάμει περιορίζουν τον κύκλο των υποψηφίων αναδόχων, άνευ ειδικής αιτιολογίας, συναρτώμενης με την, αποκλειστικά και μόνο μέσω αυτών, αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αναγκών του φορέα, όπως εν προκειμένω. Και τούτο, έτι μάλλον, που, στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτει ότι πράγματι περιορίσθηκε ο ανταγωνισμός, αφού, όπως προεκτέθηκε, δεν υποβλήθηκε άλλη προσφορά που να καλύπτει τις εν λόγω προδιαγραφές για την επίμαχη προμήθεια, πλην αυτής της αναδόχου εταιρείας. Τέλος, η μη άσκηση ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων στο πλαίσιο της εν λόγω διαγωνιστικής διαδικασίας ουδεμία έννομη επιρροή ασκεί στην έκταση του ελέγχου, στον οποίο προβαίνει το Κλιμάκιο και, συναφώς, στη διαπίστωση της αντικειμενικής νομιμότητας ή μη των δημοσίων συμβάσεων, όπως εμμέσως υποστηρίζεται από τον αιτούντα Δήμο, καθόσον ο προσυμβατικός έλεγχος που ασκείται κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο και έχει θεσπιστεί, κατά κύριο λόγο, με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, στο οποίο πρωτίστως αποβλέπουν η αρχή της νομιμότητας, καθώς και η αρχή της προστασίας του ανόθευτου και υγιούς ανταγωνισμού, είναι πλήρης, καθολικός, αυτεπάγγελτος και ανεξάρτητος από τις ενέργειες των συμμετεχόντων στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 299/2019, 1068/2018).
ΑΕΠΠ/1607/2020
Προμήθεια φωτιστικών...Τα ανωτέρω ενώ κατ’ άρ. 54 παρ. 5 Ν. 4412/2016 ορίζεται ότι «Όταν η αναθέτουσα αρχή χρησιμοποιεί τη δυνατότητα παραπομπής στις τεχνικές προδιαγραφές που αναφέρονται στην περίπτωση β΄ της παρ. 3, δεν 8 απορρίπτει προσφορά με την αιτιολογία ότι τα προσφερόμενα έργα, αγαθά ή οι υπηρεσίες δεν πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές στις οποίες έχει παραπέμψει, εφόσον ο προσφέρων αποδεικνύει στην προσφορά του, με κάθε ενδεδειγμένο μέσο, συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών μέσων που αναφέρονται στο άρθρο 56, ότι οι λύσεις που προτείνει πληρούν κατά ισοδύναμο τρόπο τις απαιτήσεις που καθορίζονται από τις τεχνικές προδιαγραφές.» και κατ’ άρ. 56 παρ. 2 ότι «Οι αναθέτουσες αρχές δέχονται και άλλα κατάλληλα αποδεικτικά μέσα, εκτός από αυτά που αναφέρονται στην παρ. 1, όπως τον τεχνικό φάκελο του κατασκευαστή, εφόσον ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας δεν έχει πρόσβαση στα πιστοποιητικά ή στις εκθέσεις δοκιμών που αναφέρονται στην παράγραφος 1 ή δεν έχει τη δυνατότητα να τα αποκτήσει εντός των σχετικών προθεσμιών, υπό τους όρους ότι για την αδυναμία πρόσβασης δεν ευθύνεται ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας και ότι ο ίδιος αποδεικνύει ότι τα προς παροχή έργα, αγαθά και υπηρεσίες πληρούν τις απαιτήσεις ή τα κριτήρια που ορίζονται στις τεχνικές προδιαγραφές, τα κριτήρια ανάθεσης ή τους όρους εκτέλεσης της σύμβασης.», εν προκειμένω ούτε ο προσφεύγων υπέβαλε με την προσφορά του οιαδήποτε επίκληση ανυπαίτιας αδυναμίας του να αποκτήσει ή να έχει πρόσβαση στο ζητούμενο πιστοποιητικό ούτε επίκληση ισοδυναμίας των οικείων εναλλακτικών μέσων που υπέβαλε ούτε απέδειξε δι’ αυτής της προσφοράς ως όφειλε, την τυχόν ισοδυναμία και δη, με το σύνολο των απαιτήσεων που συγκροτούν το ζητούμενο πιστοποιητικό CE, του ανωτέρω έτερου και διάφορο του ζητουμένου, αποδεικτικό μέσο που υπέβαλε, ενώ αλυσιτελώς αποπειράται δια της παρέμβασης του, να επικληθεί και να τεκμηριώσει την ισοδυναμία αυτή, που συνιστούσε όμως ουσιώδες στοιχείο της εξαρχής προσφοράς του και δεν είναι δυνατόν να καλυφθεί ούτε δια κατ’ άρ. 102 Ν. 4412/2016 διεκρινίσεων, αφού η μη τεκμηρίωση της συνεπάγεται το απαράδεκτο και τη μη λήψη υπόψη του εναλλακτικού αποδεικτικού μέσου και άρα, την εν όλω έλλειψη ουσιωδώς απαιτούμενου εγγράφου της προσφοράς, η το πρώτον υποβολή του οποίου και δη, σε παραδεκτή μορφή, δεν δύναται να λάβει χώρα ούτε δια διευκρινίσεων ούτε, προφανώς, δια παρεμβάσεως. Αλυσιτελώς δε ο παρεμβαίνων επικαλείται υποβολή αντιστοίχου πιστοποιητικού και εκ του προσφεύγοντος, καθώς αφενός δεν προσέβαλε την αποδοχή της προσφοράς του, καίτοι είχε προς τούτο έννομο συμφέρον, αφετέρου, ο προσφεύγων υπέβαλε και πρόσθετο ειδικό πιστοποιητικό για την ανεμοπίεση, όπως επικαλείται στο υπόμνημα του, με αποτέλεσμα την απουσία ταυτότητας διαφοράς. Επομένως, η προσφορά του παρεμβαίνοντος ήταν ουσιωδώς ελλιπής και δη, ως προς ρητά ζητούμενο έγγραφο και δικαιολογητικό της προσφοράς του και τούτο ενώ, όλα τα είδη του τμήματος 1 είναι ομού και ενιαία δεκτικά προσφοράς και κατακύρωσης και άρα, η μη πλήρωση των απαιτουμένων έστω και για ένα εξ αυτών, αρκεί για την απόρριψη της προσφοράς στο όλο τμήμα και για το σύνολο των ειδών του, ενώ η εξέταση των λοιπών ισχυρισμών κατά του παρεμβαίνοντος, συνεπεία της ανωτέρω όλως επαρκούς βάση αποκλεισμού του, παρέλκει κατά τα ανωτέρω.
ΣΤΕ ΕΑ/54/2018
Προμήθεια ιατρικού υγρού οξυγόνου...Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση προβάλλεται ότι κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 367 παρ. 3 και παρ. 4 του ν. 4412/2016 η ΑΕΠΠ δέχθηκε με την προσβαλλόμενη απόφασή της την προδικαστική προσφυγή της εταιρείας ... και ακύρωσε την παράλειψη του Γ.Ν. ... να συμπεριλάβει στην 14.1η/2017 επαναδιακήρυξη του διαγωνισμού τον επίμαχο όρο που περιείχε η αρχική 14/2017 διακήρυξη και ο οποίος είχε κριθεί παράνομος με την 14/2017 απόφαση της ΑΕΠΠ. Ο λόγος αυτός πιθανολογείται σοβαρά ως βάσιμος, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8, δεδομένου ότι (α) η επαναδιακήρυξη του διαγωνισμού, χωρίς τον επίμαχο όρο, έγινε σε συμμόρφωση προς την 14/2017 απόφαση της ΑΕΠΠ, τούτο δε είχε ως συνέπεια ότι ήταν, τουλάχιστον καταρχήν, απορριπτέα ως απαράδεκτη η από 6.10.2017 προδικαστική προσφυγή της εταιρείας ..., κρίνονται δε αβάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την εταιρεία αυτή, (β) δεν προκύπτει ότι, μετά την έκδοση της 14/2017 απόφασης της ΑΕΠΠ και μέχρι τη δημοσίευση της 14.1η/2017 επαναδιακήρυξης του διαγωνισμού, εχώρησε μεταβολή του κρίσιμου νομοθετικού καθεστώτος, στο οποίο στηρίχθηκε η εν λόγω απόφαση της ΑΕΠΠ, τέτοια δε μεταβολή δεν συνιστά το 95939/24.10.2017 έγγραφο του …, απαντητικό σχετικού ερωτήματος του Προέδρου του 6ου Κλιμακίου της και (γ) η ΑΕΠΠ δεσμευόταν από την κρίση (περί της νομιμότητας του επίμαχου όρου) και από το ακυρωτικό διατακτικό της 14/2017 απόφασής της και δεν μπορούσε να επανέλθει στην απόφαση αυτή και κατ’ ουσίαν να την ανατρέψει/ανακαλέσει, κατόπιν συνεκτίμησης του ανωτέρω 95939/ 24.10.2017 εγγράφου του ….
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/475/2024
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: ζητείται η ανάκληση της 57/2024 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Λαμβάνοντας υπόψη τα προεκτεθέντα πραγματικά περιστατικά και όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 15, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι στο εισαγωγικό μέρος της αιτιολογίας σχετικά με την διαμόρφωση των επίμαχων αναλυτικών τεχνικών προδιαγραφών από τον αναθέτοντα Δήμο Χίου, όπως αυτή διευκρινίζεται περαιτέρω με την προσφυγή και το νομίμως κατατεθέν στις 19.3.2024 υπόμνημα, δίδεται ορθώς έμφαση στην ανάγκη διασφάλισης της μέγιστης δυνατής απόδοσης των υπό προμήθεια πυροσβεστικών οχημάτων εν όψει του εν πολλοίς ορεινού μορφολογικού αναγλύφου της νήσου, της επιδεινούμενης κλιματικής αλλαγής, αλλά και των προστατευόμενων μαστιχοκαλλιεργιών, των στρατιωτικών θέσεων και των δομών προσφύγων που φιλοξενεί η νήσος λόγω της ακριτικής θέσης της. Περαιτέρω, διαπιστώνει ότι στην αιτιολογία αυτή προσδιορίζονται εν συνεχεία αναλυτικά και με σαφήνεια οι τεχνικοί λόγοι που καθιστούν αναγκαίο κάθε ένα από τα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία καθορίστηκαν κατά διακριτική εξουσία του αναθέτοντος Δήμου. Ως λόγοι τεχνικής φύσης περίπλοκοι και όχι στοιχειώδεις, καθορισθέντες κατά διακριτική εξουσία είναι ουσιαστικώς ανέλεγκτοι από το Δικαστήριο, το οποίο δεν διαγινώσκει κάποια έκδηλη πλάνη, βάσει των διδαγμάτων της κοινής πείρας και της λογικής. Ως εκ τούτων, κρίνει ότι ο αναθέτων Δήμος αιτιολόγησε νομίμως την επιλογή των προδιαγραφών, οι οποίες τελούν σε αναλογία με το αντικείμενο και τον σκοπό της ελεγχόμενης σύμβασης και διασφαλίζουν μια υψηλής ποιότητας προμήθεια πυροσβεστικών οχημάτων που θα εξυπηρετήτουν την ανάγκη της αποτελεσματικής πυρασφάλειας της νήσου. Συνεπώς δεν συντρέχει ο διακωλυτικός λόγος της ανεπαρκούς αιτιολογίας της επιλογής των προδιαγραφών που ανέδειξε το Κλιμάκιο. Περαιτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι εσφαλμένως έγινε δεκτό από το Κλιμάκιο ότι το προσδιορισθέν με τις επίμαχες τεχνικές προδιαγραφές επίπεδο ποιότητας των πυροσβεστικών οχημάτων θα μπορούσε να διασφαλιστεί με παραπομπή στο γενικό και μη ενημερωθέν από το έτος 2013 ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 1846-2:2009+Α1 και με συμπλήρωση επιπλέον επιθυμητών χαρακτηριστικών. Τούτο, διότι το πρότυπο αυτό, όπως διαπιστώθηκε από το Δικαστήριο, θέτει επί το πλείστον προδιαγραφές ασφάλειας των πυροσβεστικών οχημάτων. Εξ αυτού του λόγου είναι πρόδηλο ότι επαύξηση του προτύπου με επιπλέον χαρακτηριστικά όχι ως αναγκαία αλλά ως επιθυμητά ώστε να λάβουν πρόσθετη μόνο βαθμολογία κατά τη αξιολόγηση των προσφορών θα καθιστούσε δυσχερέστατη τη βαθμολόγηση αυτών, θα οδηγούσε σε πρόσθεση προδιαγραφών εκτεταμένης κλίμακας, και θα έθετε σε διακινδύνευση την σκοπούμενη ποιότητα του υπό προμήθεια είδους. Έτι περαιτέρω, η παραδοχή για την θέσπιση αδικαιολόγητων φραγμών στον ανταγωνισμό από τις τεχνικές προδιαγραφές και την μεροληπτική περιγραφή των τεχνικών προδιαγραφών υπέρ της ..... στην οποία καταλήγει η προσβαλλόμενη δεν κρίνεται βάσιμη. Τούτο, διότι το συμπέρασμα αυτό παραβλέπει το γεγονός ότι ο Δήμος Χίου προέβη σε αναδιαμόρφωση, βάσει των παρατηρήσεων της διαβούλευσης, καίριων τεχνικών προδιαγραφών της αρχικής μελέτης όπως οι απαιτήσεις των παραγράφων 7.2. σύστημα μετάδοσης κίνησης, 7.4. σύστημα πέδησης και 7.8. διαστάσεις- βάρη, αλλά και το γεγονός ότι δεν αμφισβητήθηκε με προδικαστική προσφυγή από τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς η νομιμότητα των τελικώς διαμορφωθεισών τεχνικών προδιαγραφών. Συναφώς, το Δικαστήριο επισημαίνει και το γεγονός ότι από τα στοιχεία των σχετικών οχημάτων που διαθέτουν στην αγορά άλλες εταιρείες, τα οποία (στοιχεία) προσκομίστηκαν με την προσφυγή και την παρέμβαση, παρέχουν επαρκείς ενδείξεις ότι εντός του λίαν ανταγωνιστικού περιβάλλοντος της αυτοκινητοβιομηχανίας, το οποίο εξελίσσεται με μετασχηματισμό και μείξη παραδοσιακών αντιπροσωπειών και απευθείας ηλεκτρονικών πωλήσεων από τις κατασκευάστριες εταιρείες, ο ανταγωνισμός είχε την δυνατότητα να προσφέρει και άλλα παρόμοια οχήματα πληρούντα και υπερπληρούντα τις ελάχιστες τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, μολονότι, είναι αναμενόμενο, ότι το κόστος θα ήταν μειωμένο για τους αποκλειστικούς αντιπροσώπους ή τους αποκλειστικούς διανομείς των οχημάτων αυτών. Ομοίως απορριπτέα είναι τα επιχειρήματα που άντλησε η προσβαλλόμενη από προηγούμενους διαγωνισμούς προμήθειας πυροσβεστικών οχημάτων άλλων αναθετουσών αρχών στις διακηρύξεις των οποίων δεν είχαν τεθεί οι ίδιες τεχνικές προδιαγραφές. Τούτο, λόγω της αυτοτέλειας των διαγωνισμών, της χρονικής απόκλισής τους, της διακριτικής ευχέρειας διαμόρφωσης των τεχνικών προδιαγραφών από τις αναθέτουσες αρχές, και άλλων παραμέτρων διαφοροποίησης, όπως οι ζητούμενες ποσότητες και ο διαθέσιμος προϋπολογισμός. Κατόπιν των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο πρώτος διακωλυτικός λόγος υπογραφής της σύμβασης που αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη. Ανακαλεί την 57/2024 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που δέχθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου Χίου και του ως άνω παρεμβαίνοντος οικονομικού φορέα για το Τμήμα Β του διαγωνισμού, το σχέδιο δε αυτό επισυνάπτεται, σε ηλεκτρονική μορφή, στην παρούσα απόφαση και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής. (....)
ΕΣ/ΤΜ.6/1252/2019
Πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης κυκλοφορίας εντύπων...ζητείται η ανάκληση της 185/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ενόψει των ανωτέρω, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές των φορητών σαρωτών γραμμωτών κωδίκων, οι οποίες περιέχονται στον Πίνακα 6 της διακήρυξης έχουν τεθεί κατά παράβαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016 καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, αφού η Αναθέτουσα Αρχή δεν αιτιολόγησε ότι οι συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές είναι σύμφωνες με τον επιδιωκόμενο σκοπό του αντικειμένου της σύμβασης και δεν βαίνουν πέραν του αναγκαίου μέτρου, αυξάνοντας, κατ’ αποτέλεσμα, και το ύψος της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενάντια στις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας και του δημοσίου συμφέροντος εν γένει. Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.Δεν ανακαλεί την 185/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/933/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 12/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, κατά το μέρος που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου … (…) και της ένωσης οικονομικών φορέων ...ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (...Α.Τ.Ε.) και ... – ... – ... Ο.Ε. (δ.τ. ...) (εφεξής ανάδοχος ένωση), με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση ηλεκτρονικού εξοπλισμού υποδομής για τα Νέα κτίρια του Πανεπιστημίου … στην περιοχή ΖΕΠ …» (Τμήματα Α και Β), συνολικού προϋπολογισμού 525.850,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. ( ή 652.054,00 ευρώ με Φ.Π.Α.).(....)Σε κάθε περίπτωση- πέραν του ότι οι τεχνικές προδιαγραφές της ελεγχόμενης σύμβασης δεν διατυπώνονται με παραπομπή σε τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται σε κάποιο εγκεκριμένο «πρότυπο», ούτε με βάση προϊόν που φέρει συγκεκριμένο εμπορικό σήμα, ώστε, σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 3 περ. β΄ και 4 του ν.4412/2016, να επιβάλλεται η αναφορά του όρου «ή ισοδύναμο» (...)- ο ως άνω διακωλυτικός λόγος είναι και αβάσιμος, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης προκύπτει με σαφήνεια και βεβαιότητα ότι η αναθέτουσα Αρχή κατά την διατύπωση των τεχνικών προδιαγραφών στο Παράρτημα ΙΙ της διακήρυξης (Τεχνικές Προδιαγραφές-Πίνακες Συμμόρφωσης) έχει προνοήσει ούτως ώστε όλες οι ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές να καλύπτονται από τον όρο «ή ισοδύναμο», κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το προσφεύγον και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο ένωση.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 12/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….
ΑΕΠΠ/34/2020
Προμήθεια εξοπλισμού....Επειδή η προσφεύγουσα δεν αποδεικνύει πλήρως ότι οι εν λόγω όροι στο σύνολό τους είναι φωτογραφικές καθώς δεν αναφέρει εάν δεν υφίστανται εταιρείες εκτός από αυτές που επικαλείται στην αγορά οι οποίες πληρούν τις εν θέματι τεχνικές προδιαγραφές ούτε εάν δεν είναι εφικτή η κατασκευή φίλτρων από τις υπάρχουσες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας ώστε να αποκλείονται αυτόματα από τον επίμαχο διαγωνισμό. Ο δε ισχυρισμός ότι οι έτερες εταιρείες θα αποκλειστούν για μη πλήρωση συγκεκριμένου όρου είναι υποθετικός και άρα απορριπτέος ως αναπόδεικτος. Περαιτέρω, η πλήρωση των τεχνικών προδιαγραφών από τη συγκεκριμένη εταιρεία δεν καθιστά άνευ ετέρου φωτογραφικό τον όρο της Διακήρυξης. Επιπλέον, δεν αποδεικνύεται ότι η απαίτηση του συγκεκριμένου τύπου βαλβίδων καθώς και οι διαστάσεις και ο ψευδοπυθμένας αποκλείουν όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην οικεία αγορά πλην μιας. Επομένως, το δεύτερο μέρος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί
ΕΣ/ΤΜ.6/299/2019
Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι οι προαναφερθείσες τεχνικές προδιαγραφές, που τέθηκαν με τη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού, αναφορικά με το ως άνω φορτηγό όχημα της Ομάδας Ε, δεν είναι, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο, νόμιμες. Και τούτο διότι αυτές, ενώ προσδιορίσθηκαν με μεγάλη λεπτομέρεια και προβλέφθηκε, συναφώς, προκειμένου για τον κυβισμό του κινητήρα δυνατότητα απόκλισης από αυτές σε πολύ μικρό εύρος (+/-5%) – η δε δυνατότητα απόκλισης αναφορικά με τον αριθμό των ταχυτήτων οπισθοπορείας είναι τεχνικώς ανέφικτη -, ωστόσο δεν αιτιολογήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ήδη αιτούντα Δήμο, για ποιο λόγο οι ως άνω τεθείσες τεχνικές προδιαγραφές είναι οι μόνες κατάλληλες να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες, για τις οποίες τέθηκαν και για ποιο λόγο αυτός ο βαθμός λεπτομέρειας ήταν αναγκαίος για την επίτευξη των επιδιωκόμενων, με το εν λόγω όχημα, σκοπών. Ειδικότερα, δεν αιτιολογήθηκε καταρχάς πώς συνδέεται η επιλογή του συγκεκριμένου κυβισμού (10.500cc +/-5%) με τις επικαλούμενες ως ζητούμενες λειτουργικές επιδόσεις, αλλά και για ποιο λόγο δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί η πλήρωση των επικαλούμενων ως άνω αξιούμενων λειτουργικών επιδόσεων μέσω άλλων τεχνικών προδιαγραφών, αφού, εξάλλου, ως γνωστόν, η αυξημένη απόδοση του κινητήρα ή η μειωμένη εκπομπή ρύπων δεν συνδέονται απαραίτητα και μόνο με τον κυβισμό του οχήματος, αλλά τελούν σε συνάρτηση και με άλλες παραμέτρους (όπως λ.χ. η ιπποδύναμη ή η αντιρρυπαντική τεχνολογία του οχήματος). Επίσης, δεν αιτιολογήθηκε νομίμως ούτε η επιλογή, αυστηρά, κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας για το συγκεκριμένο όχημα, αφού δεν αιτιολογήθηκε για ποιο λόγο οι επικαλούμενες ως αξιούμενες λειτουργικές απαιτήσεις (καλύτερη οδική ανταπόκριση και μη καταπόνηση του κινητήρα) καλύπτονται, αποκλειστικά και μόνο, με τη χρήση κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας. Ενόψει αυτών, οι ως άνω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παραβίαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, με περαιτέρω συνέπεια, εξαιτίας του ελαττώματος αυτού να πάσχει όλη η διαγωνιστική διαδικασία που επακολούθησε. Τέλος, επισημαίνεται ότι την ως άνω υποχρέωση αιτιολόγησης της επιλογής των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών υπείχε η αναθέτουσα αρχή, λόγω της ως άνω λεπτομερούς περιγραφής τους, η οποία είχε ως συνέπεια τον περιορισμό του κύκλου των δυνητικών υποψηφίων προμηθευτών και επομένως τη συρρίκνωση του ανταγωνισμού, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στο διαγωνισμό για τη συγκεκριμένη προμήθεια συμμετέσχε μόνο η αιτούσα εταιρεία και η εταιρεία “.....”, της οποίας, όμως, η συμμετοχή κρίθηκε απαράδεκτη λόγω μη πλήρωσης των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών. (...)Δεν ανακαλεί την 450/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.