ΕΣ/ΤΜ.6/1252/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Πληροφοριακό σύστημα παρακολούθησης κυκλοφορίας εντύπων...ζητείται η ανάκληση της 185/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Ενόψει των ανωτέρω, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι οι ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές των φορητών σαρωτών γραμμωτών κωδίκων, οι οποίες περιέχονται στον Πίνακα 6 της διακήρυξης έχουν τεθεί κατά παράβαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016 καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, αφού η Αναθέτουσα Αρχή δεν αιτιολόγησε ότι οι συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές είναι σύμφωνες με τον επιδιωκόμενο σκοπό του αντικειμένου της σύμβασης και δεν βαίνουν πέραν του αναγκαίου μέτρου, αυξάνοντας, κατ’ αποτέλεσμα, και το ύψος της προϋπολογισθείσας δαπάνης, ενάντια στις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας και του δημοσίου συμφέροντος εν γένει. Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.Δεν ανακαλεί την 185/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/601/2021
Προμήθεια α' υλών για την παραγωγή αντιπηκτικού υγρού...ζητείται η ανάκληση της 7/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι τεχνικές προδιαγραφές των επίμαχων (με α/α 1, 2, 4, 5) προμηθευόμενων με την ελεγχόμενη σύμβαση προϊόντων δεν είναι συμβατές με τις διατάξεις του άρθρου 54 παρ. 2 και 3 του ν.4412/2016, καθόσον δεν είναι επαρκώς προσδιορισμένες ώστε να επιτρέπουν στους προσφέροντες να προσδιορίσουν το αντικείμενο της σύμβασης, συνθήκη που είχε ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του ανταγωνισμού, δεδομένου ότι (βλ. ανωτέρω σκ. 4.7.) υποβλήθηκε μία μοναδική προσφορά για κάθε ένα από τα παραπάνω προϊόντα, αυτή του προσφεύγοντος αναδόχου, ο οποίος είναι ο αποκλειστικός αντιπρόσωπος στην Ελλάδα της εταιρείας ...., κατασκευάστριας του συστήματος ανακύκλωσης της 871 ΑΒΕΚ, προσέφερε προϊόντα παραγωγής της ανωτέρω εταιρείας, με μηδενική έκπτωση στις προϋπολογιζόμενες τιμές των προϊόντων, ενώ οι απαιτούμενες από τα οικεία άρθρα 8.5 των τεχνικών προδιαγραφών υπεύθυνες δηλώσεις (βεβαιώσεις) έχουν εκδοθεί από την 871 ΑΒΕΚ, βάσει των αντίστοιχων προϊόντων που της έχει προμηθεύσει με προηγούμενες συμβάσεις για τη λειτουργία του συστήματος ανακύκλωσης (πρβλ. και ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή Περιφερειών, με Τίτλο: «Καταπολέμηση του εγκλωβισμού στον πάροχο: δημιουργία ανοικτών συστημάτων ΤΠΕ με καλύτερη χρήση των προτύπων στις δημόσιες συμβάσεις», Ευρωπαϊκή Επιτροπή COM (2013) 455 final). Επομένως, το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη πράξη κρίνοντας ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης διότι οι τεχνικές προδιαγραφές βάσει των οποίων διενεργήθηκε η ανάθεσή της έχουν διατυπωθεί κατά τρόπο αόριστο και κατά παράβαση, μεταξύ άλλων, του άρθρου 54 του ν.4412/2016, ορθώς ερμήνευσε τους κρίσιμους όρους της Διακήρυξης, τα δε αντίθετα προβαλλόμενα με τις κρινόμενες προσφυγές ανάκλησης πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα...Δεν ανακαλεί την 7/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1073/2021
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/933/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 12/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, κατά το μέρος που κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου … (…) και της ένωσης οικονομικών φορέων ...ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (...Α.Τ.Ε.) και ... – ... – ... Ο.Ε. (δ.τ. ...) (εφεξής ανάδοχος ένωση), με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση ηλεκτρονικού εξοπλισμού υποδομής για τα Νέα κτίρια του Πανεπιστημίου … στην περιοχή ΖΕΠ …» (Τμήματα Α και Β), συνολικού προϋπολογισμού 525.850,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. ( ή 652.054,00 ευρώ με Φ.Π.Α.).(....)Σε κάθε περίπτωση- πέραν του ότι οι τεχνικές προδιαγραφές της ελεγχόμενης σύμβασης δεν διατυπώνονται με παραπομπή σε τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται σε κάποιο εγκεκριμένο «πρότυπο», ούτε με βάση προϊόν που φέρει συγκεκριμένο εμπορικό σήμα, ώστε, σύμφωνα με το άρθρο 54 παρ. 3 περ. β΄ και 4 του ν.4412/2016, να επιβάλλεται η αναφορά του όρου «ή ισοδύναμο» (...)- ο ως άνω διακωλυτικός λόγος είναι και αβάσιμος, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης προκύπτει με σαφήνεια και βεβαιότητα ότι η αναθέτουσα Αρχή κατά την διατύπωση των τεχνικών προδιαγραφών στο Παράρτημα ΙΙ της διακήρυξης (Τεχνικές Προδιαγραφές-Πίνακες Συμμόρφωσης) έχει προνοήσει ούτως ώστε όλες οι ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές να καλύπτονται από τον όρο «ή ισοδύναμο», κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το προσφεύγον και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο ένωση.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 12/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….
ΕΣ/ΤΜ.6/299/2019
Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι οι προαναφερθείσες τεχνικές προδιαγραφές, που τέθηκαν με τη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού, αναφορικά με το ως άνω φορτηγό όχημα της Ομάδας Ε, δεν είναι, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο, νόμιμες. Και τούτο διότι αυτές, ενώ προσδιορίσθηκαν με μεγάλη λεπτομέρεια και προβλέφθηκε, συναφώς, προκειμένου για τον κυβισμό του κινητήρα δυνατότητα απόκλισης από αυτές σε πολύ μικρό εύρος (+/-5%) – η δε δυνατότητα απόκλισης αναφορικά με τον αριθμό των ταχυτήτων οπισθοπορείας είναι τεχνικώς ανέφικτη -, ωστόσο δεν αιτιολογήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ήδη αιτούντα Δήμο, για ποιο λόγο οι ως άνω τεθείσες τεχνικές προδιαγραφές είναι οι μόνες κατάλληλες να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες, για τις οποίες τέθηκαν και για ποιο λόγο αυτός ο βαθμός λεπτομέρειας ήταν αναγκαίος για την επίτευξη των επιδιωκόμενων, με το εν λόγω όχημα, σκοπών. Ειδικότερα, δεν αιτιολογήθηκε καταρχάς πώς συνδέεται η επιλογή του συγκεκριμένου κυβισμού (10.500cc +/-5%) με τις επικαλούμενες ως ζητούμενες λειτουργικές επιδόσεις, αλλά και για ποιο λόγο δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί η πλήρωση των επικαλούμενων ως άνω αξιούμενων λειτουργικών επιδόσεων μέσω άλλων τεχνικών προδιαγραφών, αφού, εξάλλου, ως γνωστόν, η αυξημένη απόδοση του κινητήρα ή η μειωμένη εκπομπή ρύπων δεν συνδέονται απαραίτητα και μόνο με τον κυβισμό του οχήματος, αλλά τελούν σε συνάρτηση και με άλλες παραμέτρους (όπως λ.χ. η ιπποδύναμη ή η αντιρρυπαντική τεχνολογία του οχήματος). Επίσης, δεν αιτιολογήθηκε νομίμως ούτε η επιλογή, αυστηρά, κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας για το συγκεκριμένο όχημα, αφού δεν αιτιολογήθηκε για ποιο λόγο οι επικαλούμενες ως αξιούμενες λειτουργικές απαιτήσεις (καλύτερη οδική ανταπόκριση και μη καταπόνηση του κινητήρα) καλύπτονται, αποκλειστικά και μόνο, με τη χρήση κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας. Ενόψει αυτών, οι ως άνω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παραβίαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, με περαιτέρω συνέπεια, εξαιτίας του ελαττώματος αυτού να πάσχει όλη η διαγωνιστική διαδικασία που επακολούθησε. Τέλος, επισημαίνεται ότι την ως άνω υποχρέωση αιτιολόγησης της επιλογής των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών υπείχε η αναθέτουσα αρχή, λόγω της ως άνω λεπτομερούς περιγραφής τους, η οποία είχε ως συνέπεια τον περιορισμό του κύκλου των δυνητικών υποψηφίων προμηθευτών και επομένως τη συρρίκνωση του ανταγωνισμού, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στο διαγωνισμό για τη συγκεκριμένη προμήθεια συμμετέσχε μόνο η αιτούσα εταιρεία και η εταιρεία “.....”, της οποίας, όμως, η συμμετοχή κρίθηκε απαράδεκτη λόγω μη πλήρωσης των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών. (...)Δεν ανακαλεί την 450/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/14/2020
Προμήθεια κάδων απορριμάτων:..Με δεδομένα αυτά οι προβλεπόμενες στις παραγράφους 1.3 και 1.5 τεχνικές προδιαγραφές αποσκοπούν αιτιολογημένα, σύμφωνα με την εκτίμηση της αναθέτουσας Αρχής, στη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής αντοχής των κάδων και εξυπηρετούν, κατά το βέλτιστο τρόπο, τις ανάγκες και τις λειτουργικές απαιτήσεις της προμήθειας και επομένως νομίμως περιλήφθηκαν στη διακήρυξη.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.
ΑΕΠΠ/34/2020
Προμήθεια εξοπλισμού....Επειδή η προσφεύγουσα δεν αποδεικνύει πλήρως ότι οι εν λόγω όροι στο σύνολό τους είναι φωτογραφικές καθώς δεν αναφέρει εάν δεν υφίστανται εταιρείες εκτός από αυτές που επικαλείται στην αγορά οι οποίες πληρούν τις εν θέματι τεχνικές προδιαγραφές ούτε εάν δεν είναι εφικτή η κατασκευή φίλτρων από τις υπάρχουσες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης και της ίδιας ώστε να αποκλείονται αυτόματα από τον επίμαχο διαγωνισμό. Ο δε ισχυρισμός ότι οι έτερες εταιρείες θα αποκλειστούν για μη πλήρωση συγκεκριμένου όρου είναι υποθετικός και άρα απορριπτέος ως αναπόδεικτος. Περαιτέρω, η πλήρωση των τεχνικών προδιαγραφών από τη συγκεκριμένη εταιρεία δεν καθιστά άνευ ετέρου φωτογραφικό τον όρο της Διακήρυξης. Επιπλέον, δεν αποδεικνύεται ότι η απαίτηση του συγκεκριμένου τύπου βαλβίδων καθώς και οι διαστάσεις και ο ψευδοπυθμένας αποκλείουν όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην οικεία αγορά πλην μιας. Επομένως, το δεύτερο μέρος της προσφυγής πρέπει να απορριφθεί
ΑΕΠΠ/179/2020
Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Όμως, η διακήρυξη ρητώς και σαφώς ορίζει ως υποχρεωτική τεχνική προδιαγραφή την έγκριση κυκλοφορίας που δίδεται μετά την καταχώρησή τους στον κατάλογο που διατηρεί η Δ/νση Πετροχημικών του Γενικού Χημείου του Κράτους. Η έγκριση κυκλοφορίας θα κατατίθεται επί ποινή αποκλεισμού μαζί με την προσφορά και θα έχει εκδοθεί από το Γ.Χ.Κ για όλα τα προσφερόμενα είδη επί ποινή αποκλεσιμού (Μελέτη Τεχνικές Προδιαγραφές σκέψη 26). Συνεπώς, σύμφωνα με τον νόμο άρθ. 18, 53, 54, το Παράρτημα VIII του Προσαρτήματος Α, άρθ. 71, 91, 94 και 100 του ν. 4412/2016 (σκέψεις 18 έως 25), τους όρους 1.3, 2.4.1, 2.4.2.3, 2.4.6, 3.1.2, και τα Παραρτήματα της διακήρυξης και ιδία το ΕΝΤΥΠΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ, η Μελέτη με αριθ. 3/2019 κεφάλαια Τεχνικές Προδιαγραφές προϊόν με α/α 12, Συγγραφή Υποχρεώσεων της Μελέτης άρθ. 9, της διακήρυξης (σκέψη 26), και σύμφωνα με τις αρχές της νομιμότητας της τυπικότητας της διαφάνειας που διέπουν τους δημόσιους διαγωνισμούς (παραπάνω σκέψεις 27 έως 35 εκτενώς), η προσφορά της ... έπρεπε να απορριφθεί για τον λόγο αυτό, καθώς προσκρούει σε όρο της διακήρυξης που έχει τεθεί επί ποινή αποκλεισμού και ιδία σε απαίτηση προσκόμισης στον φάκελο της τεχνικής προσφοράς τυπικού στοιχείου, και δη προσκόμισης της έγκρισης του ΓΧΚ. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός ο δεύτερος λόγος της προσφυγής και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση που έκανε δεκτή την τεχνική προσφορά της εταιρείας ... για τα επίμαχα Τμήματα 2 και 6 της διακήρυξης, ενώ έπρεπε να την απορρίψει κατά δέσμια αρμοδιότητα, λόγω μη συμμόρφωσης με σαφείς και ρητές, υποχρεωτικές, επί ποινή αποκλεισμού της προσφοράς τεχνικές προδιαγραφές, απαιτήσεις και όρους της διακήρυξης ως ανωτέρω εκτενώς αναφέρεται.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1241/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 237/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο σχεδίων σύμβασης (α) μεταξύ του προσφεύγοντος και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…» και τον διακριτικό τίτλο «… ΑΕ» για τις Ομάδες Α΄ και Β΄ της συνολικής προμήθειας «Προμήθεια εξοπλισμού για την υλοποίηση προγραμμάτων διαλογής στην πηγή (ΔΣΠ) αποβλήτων» και (β) μεταξύ του προσφεύγοντος και της μονοπρόσωπης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «…» και τον διακριτικό τίτλο «… MEΠE» για την Ομάδα Γ΄ της ίδιας προμήθειας.(....)Εξάλλου, είναι απορριπτέος ο ισχυρισμός ότι η ως άνω πλημμέλεια δεν επηρέασε ουσιωδώς το αποτέλεσμα της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας, αφού αφενός δεν αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, καθώς, πλην της προσφοράς της αναδειχθείσας αναδόχου, οι υπόλοιπες προσφορές απορρίφθηκαν για τυπικούς λόγους και αφετέρου ότι κατά των σχετικών όρων της διακήρυξης ασκήθηκε προδικαστική προσφυγή από οικονομικό φορέα, ο οποίος δεν υπέβαλε, στη συνέχεια, προσφορά. Τέλος, ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος ενόψει του ουσιώδους χαρακτήρα των ως άνω πλημμελειών.Ανακαλεί εν μέρει την 237/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαίσιο με την ανώνυμη εταιρεία «… ΑΕ» για το αντικείμενο της Ομάδας Α΄.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/934/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 11/2022 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Πανεπιστημίου … (…) και της ένωσης οικονομικών φορέων … ΑΝΩΝΥΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (… Α.Τ.Ε.) και … Ο.Ε. (δ.τ. …) (εφεξής ανάδοχος ένωση), αναδόχου του ανοικτού διαγωνισμού με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού υποδομής δικτύων (ενσύρματου και ασύρματου) για τα Νέα κτίρια του Πανεπιστημίου … στην περιοχή ΖΕΠ …», συνολικού προϋπολογισμού 470.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.(....)Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο παραπάνω λόγος της προσφυγής παρίσταται βάσιμος, προεχόντως, διότι η κρίση της προσβαλλόμενης πράξης περί της μη νομιμότητας των τεχνικών προδιαγραφών διατυπώνεται αορίστως ως γενική εκτίμηση αυτών, χωρίς να εξειδικεύεται ποιες είναι εκείνες οι τεχνικές προδιαγραφές που επιφέρουν τεχνητό περιορισμό του ανταγωνισμού, ποιες είναι οι ειδικότερες λειτουργικές τους απαιτήσεις και γιατί οι τελευταίες παρίστανται τόσο εξειδικευμένες, ώστε η αναθέτουσα Αρχή να πρέπει να αιτιολογήσει την επιλογή τους.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 11/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα ….Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1058/2019
Προμήθεια απορριματοφόρων οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2.2., το Τμήμα κρίνει ότι οι ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές που τέθηκαν με τη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού, αναφορικά με το φορτηγό όχημα του Τμήματος Β, δεν είναι, όπως ορθώς έκρινε και το Κλιμάκιο, νόμιμες. Και τούτο, διότι η αναθέτουσα Αρχή και ήδη αιτών Δήμος, αν και είχε αυξημένη προς τούτο υποχρέωση, λόγω του ιδιαιτέρως λεπτομερούς και, ως εκ τούτου, περιοριστικού χαρακτήρα των επίμαχων τεχνικών προδιαγραφών, όπως, άλλωστε, επισημάνθηκε και στο ως άνω έγγραφο της εταιρείας «.....», με το οποίο ζητήθηκε η τροποποίηση των εν λόγω προδιαγραφών, δεν αιτιολόγησε, και μάλιστα ειδικώς, ως όφειλε, την αναγκαιότητα του βαθμού αυτού λεπτομέρειας για την επίτευξη των επιδιωκόμενων, με την εν λόγω προμήθεια, σκοπών. Ειδικότερα, η ως άνω αναθέτουσα Αρχή, δεδομένης της παντελούς έλλειψης, στην απάντησή της προς τον ως άνω οικονομικό φορέα, οποιασδήποτε αναφοράς στα τεχνικά κριτήρια και τις εκτιμήσεις, βάσει των οποίων προέβη στη σχετική επιλογή (πρβλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ.- Επτ. Συνθ. 893/2019), ουδόλως αιτιολόγησε για ποιο λόγο οι ζητούμενες λειτουργικές απαιτήσεις του οχήματος (ιπποδύναμη, ροπή κ.λπ.) μπορούν να επιτευχθούν αποκλειστικά και μόνο με τον αυστηρό περιορισμό του κυβισμού αυτού σε 9.000 κ.εκ. (+/-5%). Ενόψει αυτών, οι ως άνω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παράβαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, με συνέπεια τον περιορισμό του κύκλου των δυνητικών υποψηφίων προμηθευτών, όπως αποδεικνύεται, άλλωστε, και από το γεγονός ότι στον διαγωνισμό δεν υποβλήθηκε άλλη προσφορά που να καλύπτει τις εν λόγω προδιαγραφές για την επίμαχη προμήθεια, πλην αυτής της αναδόχου εταιρείας. Η πλημμέλεια δε αυτή, ως εκ του ουσιώδους χαρακτήρα της, καθιστά μη νόμιμη την επακολουθήσασα διαγωνιστική διαδικασία για τη συγκεκριμένη προμήθεια στο σύνολό της (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 299/2019). Εκ τούτων παρέπεται ότι οι ως άνω προβαλλόμενοι με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμοί του αιτούντος Δήμου, στο μέτρο που, ως εκ του περιεχομένου τους, δεν δύνανται, ανεξαρτήτως της βασιμότητάς τους ή μη, να άρουν τη διαπιστωθείσα από τον έλεγχο πλημμέλεια, που συνίσταται κατά τα ανωτέρω στη μη παράθεση των ειδικότερων εκείνων λόγων που οδήγησαν το αρμόδιο όργανο αυτού στην επιλογή του συγκεκριμένου κυβισμού του προσφερόμενου οχήματος, σε συνάρτηση με την εξυπηρέτηση, κατά τον βέλτιστο τρόπο, των συναφών αναγκών αυτού, παρίστανται στο σύνολό τους αλυσιτελείς. Σε κάθε περίπτωση, ο αιτών Δήμος αορίστως και αναποδείκτως επικαλείται αφενός το «πλήθος» αντίστοιχων διακηρύξεων άλλων Δήμων, στις οποίες απαντάται ο ζητούμενος συνδυασμός τεχνικών προδιαγραφών φορτηγών οχημάτων, αφετέρου την «ποικιλία» των σχετικών συνδυασμών, και συνακόλουθα την «ευκολία» εξεύρεσης του συγκεκριμένου, στο ελεύθερο εμπόριο. Εξάλλου, η μη κατάθεση προσφοράς ούτε για το Τμήμα Α της διακήρυξης από τον ως άνω οικονομικό φορέα που υπέβαλε «διευκρινιστικό αίτημα» για το Τμήμα Β, ούτε η θετική κρίση του Κλιμακίου ως προς τη νομιμότητα της ανάθεσης της προμήθειας για το Τμήμα Α, που επικαλείται ο αιτών Δήμος, ασκούν οποιαδήποτε έννομη επιρροή στη νομιμότητα των επίμαχων τεχνικών προδιαγραφών, για τον πρόσθετο λόγο ότι τα ως άνω ζητούμενα φορτηγά οχήματα ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες. Περαιτέρω, προκειμένου να κριθούν οι διατυπωμένες, κατά τρόπο ιδιαιτέρως λεπτομερή, τεχνικές προδιαγραφές ως παράνομες, δεν απαιτείται να αποδειχθεί, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει ο αιτών Δήμος, ότι εξαιτίας αυτών αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό κάποιος οικονομικός φορέας ή ότι όντως παρεμποδίστηκε η συμμετοχή του σ’ αυτόν, αλλά αρκεί, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2.2.Β., ότι οι ειδικότερες αυτές προδιαγραφές εν δυνάμει περιορίζουν τον κύκλο των υποψηφίων αναδόχων, άνευ ειδικής αιτιολογίας, συναρτώμενης με την, αποκλειστικά και μόνο μέσω αυτών, αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αναγκών του φορέα, όπως εν προκειμένω. Και τούτο, έτι μάλλον, που, στην προκειμένη περίπτωση, προκύπτει ότι πράγματι περιορίσθηκε ο ανταγωνισμός, αφού, όπως προεκτέθηκε, δεν υποβλήθηκε άλλη προσφορά που να καλύπτει τις εν λόγω προδιαγραφές για την επίμαχη προμήθεια, πλην αυτής της αναδόχου εταιρείας. Τέλος, η μη άσκηση ενδίκων μέσων ή βοηθημάτων στο πλαίσιο της εν λόγω διαγωνιστικής διαδικασίας ουδεμία έννομη επιρροή ασκεί στην έκταση του ελέγχου, στον οποίο προβαίνει το Κλιμάκιο και, συναφώς, στη διαπίστωση της αντικειμενικής νομιμότητας ή μη των δημοσίων συμβάσεων, όπως εμμέσως υποστηρίζεται από τον αιτούντα Δήμο, καθόσον ο προσυμβατικός έλεγχος που ασκείται κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος από το Ελεγκτικό Συνέδριο και έχει θεσπιστεί, κατά κύριο λόγο, με σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, στο οποίο πρωτίστως αποβλέπουν η αρχή της νομιμότητας, καθώς και η αρχή της προστασίας του ανόθευτου και υγιούς ανταγωνισμού, είναι πλήρης, καθολικός, αυτεπάγγελτος και ανεξάρτητος από τις ενέργειες των συμμετεχόντων στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. 299/2019, 1068/2018).
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1138/2021
Προμήθεια φορητών ηλεκτρονικών συσκευών...ζητείται η ανάκληση της 168/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνει δεκτό ότι συντρέχει η διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη ως άνω πλημμέλεια, που συνίσταται στην παράβαση από την προσφεύγουσα Α.Α. της, κατ’ άρθρο 88 παρ. 3 του ν.4412/2016, υποχρέωσης αιτιολόγησης, ως προς την αποδοχή των εξηγήσεων που υπέβαλε ο Ανάδοχος των ελεγχόμενων συμβάσεων, σχετικά με την χαρακτηρισθείσα ασυνήθιστα χαμηλή τιμή των υποβληθεισών, για κάθε ένα από τα επίμαχα τμήματα της προμήθειας, οικονομικών προσφορών του, απορριπτομένων ως αβάσιμων όσα αντίθετα υποστηρίζονται με την κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης. Τούτο, διότι, όπως προεκτέθηκε (ανωτέρω σκέψη 7.3.), η απόφαση της αναθέτουσας αρχής περί αποδοχής ή απόρριψης ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογημένη σε σχέση τόσο με όσα ο προσφέρων επικαλέστηκε και προσκόμισε με τις εξηγήσεις του, όσο και με όσα έπρεπε να αποδειχθούν. Εν προκειμένω δε, τα αρμόδια όργανα της προσφεύγουσας Α.Α. δεν αιτιολόγησαν τις αποφάσεις τους, ως προς την επιλογή τους να αποδεχθούν τις εξηγήσεις και, συνακόλουθα, τις οικονομικές προσφορές του Αναδόχου, καθόσον πέρα από την αναφορά ότι «τις αξιολογ[ούν] ως επαρκείς» δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά στο ποια ήταν τα προσκομισθέντα στοιχεία, πως τα αξιολόγησαν και πως τα στοιχεία αυτά στηρίζουν και εξηγούν επαρκώς τις προσφερόμενες χαμηλές τιμές, τεκμηριώνοντας ότι οι προσφορές είναι βιώσιμες και δικαιολογημένες. Τούτο, διότι με τις υποβληθείσες εξηγήσεις, υπό το προπαρατεθέν (ανωτέρω σκέψη 7.4.Β.) περιεχόμενο, δεν προσδιορίζεται το κόστος κατασκευής του προσφερόμενου προϊόντος, ώστε να καθίσταται εφικτή η αξιολόγηση ως προς τη σοβαρότητα της προσφερόμενης τιμής και κατ’ επέκταση ως προς τη μη διακινδύνευση της υλοποίησης της σύμβασης, ενόψει του ύψους της έκπτωσης που ανέρχεται σε 38,30% (προσφερόμενη τιμή tablet 124,40 ευρώ επί προϋπολογισθείσας 201,61 ευρώ, με μία ακόμα κατατεθείσα προσφορά με τιμή 198,00 ευρώ) αλλά και της επικαλούμενης λιανικής τιμής του προσδιοριζόμενης, έστω και με το ατεκμηρίωτο πρόσθετο κόστος επιβαρύνσεων 7%, σε 172,41 ευρώ (χωρίς να μπορεί να ληφθεί υπόψη η επικαλούμενη δεύτερη προσέγγιση, καθόσον δεν αφορά στο προσφερόμενο προϊόν αλλά σε «παρόμοια»). Ουδόλως δε, παρέχει τη δέουσα τεκμηρίωση για τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που διαθέτει ο Ανάδοχος για την παροχή των επίμαχων προϊόντων που δικαιολογούν το ύψος της ως άνω προσφερόμενης έκπτωσης, ο βασικός ισχυρισμός του ότι ως εκ της ιδιότητας του κατασκευαστή του προϊόντος και του παρόχου των παρεπόμενων υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης άνευ συνδρομής τρίτων, απαλλάσσεται από το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η διάθεση του προϊόντος από μη κατασκευαστή, καθόσον προβάλλεται αορίστως, χωρίς να ερείδεται σε συγκεκριμένα οικονομικά στοιχεία. Τούτων δοθέντων, παρέλκει, σε κάθε περίπτωση, η εξέταση περαιτέρω και της αξιολόγησης των παρεχόμενων με τις εξηγήσεις πληροφοριών, σχετικά με τη συμμόρφωση της προσφοράς με τις ισχύουσες υποχρεώσεις που απορρέουν από την εργατική νομοθεσία. Τούτο, ανεξαρτήτως του, μη μεταβιβασθέντος στο παρόν Τμήμα λόγω μη προσβολής κατά τούτο της πράξης του Κλιμακίου, ζητήματος, αν νομίμως ζητήθηκαν τέτοιες εξηγήσεις, ενόψει του ότι δεν διατυπώνεται με σαφήνεια στην πρόσκληση που απεστάλη στον Ανάδοχο πώς συνδέονται με τη διαμόρφωση της τιμής του προσφερόμενου προϊόντος και ποιες συγκεκριμένες επιφυλάξεις δημιουργήθηκαν στην αναθέτουσα αρχή, ώστε αυτός να είναι σε θέση να απαντήσει κατάλληλα και να αποδείξει λυσιτελώς τη σοβαρότητα της προσφοράς του.Δεν ανακαλεί την 168/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1826/2021.