ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.

Ανάθεση του έργου «Αποκατάσταση διοχετευτικότητας τάφρων Αγκαθιάς και Αγίας Τριάδας»...ζητείται η ανάκληση της 10/2017 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό Θεσσαλονίκης.(...)Σύμφωνα με τις προπαρατεθείσες διατάξεις, μια δημόσια σύμβαση έχει το χαρακτήρα σύμβασης έργου όταν το εκάστοτε συγκεκριμένο αντικείμενό της αφορά σε ένα επιδιωκόμενο από μία αναθέτουσα αρχή αυτοτελές, οικονομικά ή τεχνικά, λειτουργικό αποτέλεσμα συνόλου οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού (βλ. και Τμ. Μειζ.Επτ.Συν. Ε.Σ. 1182/2015, VI Τμ. Ε.Σ. 4187/2014, 405/2017)..(...)Επομένως, ο χαρακτήρας της ελεγχόμενης σύμβασης δεν είναι αυτός της παροχής υπηρεσιών καθαρισμού κοιτών ποταμών ή ρεμάτων από φερτά υλικά ή απορρίμματα, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, αλλά η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν, που συνίσταται στην κατασκευή ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την εξασφάλιση της φυσικής και ομαλής ροής και απορροής των υδάτων και την αποτροπή υπερχειλίσεων ή πλημμυρών στο υδάτινο πλέγμα της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής του Δήμου Αλεξάνδρειας. Κατά συνέπεια, η σύναψη της ελεγχόμενη δημόσιας σύμβασης έργου διέπεται από τις οικείες διατάξεις περί ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων έργων του ν. 4412/2016 και, ως εκ τούτου, νομίμως με τη διακήρυξη κλήθηκαν να λάβουν μέρος στη διαδικασία ανάθεσης εργοληπτικές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στην κατηγορία Υδραυλικών Έργων του Μ.Ε.ΕΠ. ή στο σχετικό επαγγελματικό μητρώο του κράτους εγκατάστασης του υποψηφίου, ενώ δεν απαιτείτο, ως εκ της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης, η διαβίβαση περίληψης της διακήρυξης για δημοσίευση στην Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη δε εκτιμώμενη αξία της σύμβασης νομίμως προστέθηκε ποσοστό Γ.Ε. & Ο.Ε., απρόβλεπτων δαπανών και κονδύλιο αναθεώρησης τιμών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, ο προβαλλόμενος με την υπό κρίση αίτηση πρώτος λόγος ανάκλησης είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη κατά τούτο. (...)Η Επιτροπή Διαγωνισμού μη νομίμως συγκροτήθηκε από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, καθόσον, σύμφωνα με τη ρύθμιση του άρθρου 176 του ν. 3852/2010, η οποία δεν έχει καταργηθεί ή τροποποιηθεί από το νεότερο ν. 4412/2016, η αρμοδιότητα συγκρότησης της Επιτροπής αυτής ανήκει στην Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας, όπως ορθώς έκρινε η προσβαλλόμενη Πράξη.(...)Με την προσβαλλόμενη Πράξη, με την οποία κρίθηκε ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, για το λόγο ότι κατά την υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο, στις 20.2.2017, των προβλεπόμενων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, δεν βρίσκονταν σε ισχύ το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και η ασφαλιστική ενημερότητα από το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., ορθώς ερμηνεύτηκαν οι κρίσιμες διατάξεις του ν. 4412/2016. Τούτο διότι, όπως ρητώς ορίζεται στο άρθρο 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (βλ. ανωτέρω σκέψη 6) και στους όρους του άρθρου 23.2 της διακήρυξης (βλ. ανωτέρω σκέψη 7.2.), η συνδρομή των ως άνω κριτηρίων ποιοτικής επιλογής του προσφέροντος κρίνεται σε τρία διαφορετικά στάδια, με διακριτές για κάθε στάδιο συνέπειες στην περίπτωση διαπίστωσης μη συνδρομή τους και, συγκεκριμένα, κατά την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών από τον προσωρινό ανάδοχο και κατά την υποβολή από αυτόν τον επικαιροποιημένων δικαιολογητικών πριν τη σύναψη της σύμβασης. (...)Μετά από όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί, κωλυομένης της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, αφού απορρίφθηκε ο τρίτος λόγος ανάκλησης, εξακολουθώντας έτσι να συντρέχει διακωλυτικός λόγος για τη σύναψη της σύμβασης αυτής, ο οποίος συνίσταται σε πλημμέλειες που διαπιστώθηκαν στην έκδοση του από 22.2.2017 πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού και της εγκριτικής αυτού 377/21.3.2017 κατακυρωτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, κατά το στάδιο ελέγχου των υποβληθέντων από τον προσωρινό ανάδοχο προβλεπομένων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, για την απόδειξη μη συνδρομής λόγων αποκλεισμού καθώς και για την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, δυνάμενης δε της αναθέτουσας αρχής, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων των άρθρων 106 παρ. 3 και 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016, να αποφασίσει την επανάληψη της διαδικασίας από το ως άνω στάδιο, στο οποίο εμφιλοχώρησε το σφάλμα.

Νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας Θεσσαλίας «Κατασκευή Κλειστού Γυμναστηρίου τύπου Τ11β (...)Επί της ανωτέρω διαδικασίας το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Αν και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 221 παρ. 1 και 8 του ν. 4412/2016, στα έργα, όπως στο ελεγχόμενο, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το ποσό του 1.000.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, η Επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτείται από επτά μέλη, εκ των οποίων τα τέσσερα υπηρεσιακά και τα τρία μη υπηρεσιακά, εν προκειμένω η συγκρότηση αυτής από τρεις υπαλλήλους της Περιφέρειας Θεσσαλίας κατηγορίας ΠΕ δεν συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια διακωλυτική της υπογραφής του οικείου σχεδίου σύμβασης. 

Αποκατάσταση βλαβών:..Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Eπιλογή αναδόχου κατασκευής του έργου «Παρεμβάσεις για τη διατήρηση της διοχετευτικότητας και συντήρησης των αντιπλημμυρικών έργων ..ζητείται η ανάκληση της 11/2017 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό Θεσσαλονίκης.(...)Όπως προκύπτει από τα έγγραφα της σύμβασης (βλ. ανωτέρω σκέψη 6), το αντικείμενό της αφορά σε εργασίες μηχανικού της κατηγορίας "Συντήρηση αντιπλημμυρικών έργων" της Τάξης "Υδραυλικών Έργων" (κωδικός Κοινού Λεξιλογίου για τις Δημόσιες Συμβάσεις, Common Procurement Vocabulary – CPV 45246410-0), οι οποίες περιλαμβάνονται στα εγκριθέντα με την Δ11γ/0/9/7/7.2.2013 απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (ΦΕΚ 363 Β΄) Τιμολόγια Υδραυλικών και Οδικών Έργων. Επιδιωκόμενο αποτέλεσμα των εργασιών αυτών είναι η αποκατάσταση και διατήρηση της διοχετευτικότητας του ποταμού Λουδία και της Κύριας Στραγγιστικής Τάφρου (ΚΣΤ) της Λίμνης Γιαννιτσών και η συντήρηση των αντιπλημμυρικών έργων των γεωγραφικών αυτών περιοχών, και συνεπώς πρόκειται για δημόσια σύμβαση έργου, καθόσον α) ο χαρακτήρας αυτής δεν είναι η παροχή υπηρεσιών, αλλά η κατασκευή ενός πλήρως λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία, ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεστούν και συνίσταται στην κατασκευή ενός ολοκληρωμένου συστήματος για την εξασφάλιση της φυσικής και ομαλής ροής και απορροής των υδάτων και την αποτροπή υπερχειλίσεων ή πλημμυρών στο υδάτινο πλέγμα της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής, β) για την κατασκευή του συστήματος αυτού, η επίμαχη διακήρυξη προβλέπει την εκτέλεση εργασιών (εκθάμνωσης εδάφους, εκσκαφής χαλαρών εδαφών για την απομάκρυνση βλάστησης και υλικών που έχουν καλύψει τα αναχώματα της νότιας όχθης της ΚΣΤ Λίμνης Γιαννιτσών, με χρήση καταλλήλου προς τούτο εξοπλισμού για να αποκατασταθεί η παροχετευτικότητα των υδάτων, συντήρησης των αναχωμάτων καθ' όλο το μήκος της παρέμβασης και ιδιαίτερα σε σημεία που εμφανίζεται υποβίβαση της στέψης τους και κοπής μερικών αυτοφυών δέντρων, ώστε να διευκολυνθεί η κίνηση των μηχανημάτων επί των αναχωμάτων και για να υπάρχει πρόσβαση στις όχθες της τάφρου), οι οποίες υπάγονται στην έννοια του δημοσίου έργου ως συντηρήσεις λειτουργίας υδραυλικών και πρασίνου, και η εκτέλεση των οποίων είναι απαραίτητη για την επίτευξη ενός ολοκληρωμένου τεχνικού αποτελέσματος, στο οποίο απέβλεψε η αναθέτουσα αρχή και γ) για την επίτευξη του ως άνω αποτελέσματος, απαιτείται κατοχή εξειδικευμένων τεχνικών γνώσεων και χρήση ειδικών τεχνικών μέσων, καθόσον επιβάλλεται η λήψη διατομών πριν από την έναρξη των εργασιών, σε όλη τη διάρκειά τους και μετά το πέρας αυτών, ώστε σε όλο το μήκος της επέμβασης μετά τον καθαρισμό οι τάφροι να έχουν αποκτήσει τις προβλεπόμενες υδραυλικές διατομές και τη σωστή κατά μήκος κλίση, προκειμένου να υπάρχει ομαλή ροή των νερών, το αποτέλεσμα δε αυτό, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί από απλούς εμπειροτέχνες επαγγελματίες χωματουργικών εργασιών, ανεξάρτητα εάν διαθέτουν τον κατάλληλο μηχανικό εξοπλισμό και τη συνήθη εμπειρία. Ο χαρακτηρισμός αυτός της δημόσιας σύμβασης έργου επιρρωνύεται και από την ανάλυση του τιμολογίου σε σχέση με τον προϋπολογισμό του έργου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από την αιτούσα. Συνεπώς, η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης έργου εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των περί δημοσίων έργων του ν. 4412/2016 και τους όρους της οικείας διακήρυξης, και όχι στις διατάξεις του νόμου αυτού για την ανάθεση παροχής υπηρεσιών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επίτροπος. (...)Περαιτέρω, σύμφωνα με όσα έγιναν ήδη δεκτά ανωτέρω (υπό σκέψη 4 της παρούσας), το Τμήμα κρίνει ότι ορθώς η Επίτροπος ερμήνευσε τις σχετικές διατάξεις ως προς τη συγκρότηση της Επιτροπής Διαγωνισμού. Και τούτο διότι, σύμφωνα με τα ρητώς οριζόμενα στο άρθρο 176 του ν. 3852/2010, το οποίο δεν έχει καταργηθεί ή τροποποιηθεί από το νεότερο ν. 4412/2016, αρμόδιο όργανο για τη συγκρότηση της Επιτροπής διαγωνισμού, προκειμένου περί έργων που εκτελούνται από Περιφέρειες, είναι η Οικονομική Επιτροπή και όχι ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών της Περιφέρειας. Πλην, κατά τη διενέργεια του ελεγχόμενου διαγωνισμού δημοσίου έργου, η Επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτήθηκε από τα πρόσωπα που αναδείχθηκαν κατόπιν της σχετικής κλήρωσης μεταξύ των μηχανικών της Περιφέρειας και, ως εκ τούτου, οποιοδήποτε όργανο τη συγκροτούσε θα όριζε τα ίδια ακριβώς πρόσωπα, στη δε διαδικασία ανάθεσης που διεξήγαγε η Επιτροπή αυτή, δεδομένου ότι ως κριτήριο ανάθεσης είχε ορισθεί η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής (χαμηλότερη τιμή, άρθρο 86 ν.4412/2016), αυτή ήλεγξε απλώς την πληρότητα των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των προσφερόντων και κατέγραψε τις οικονομικές τους προσφορές, χωρίς αξιολόγηση και διατύπωση υποκειμενικών κρίσεων, το δε αποτέλεσμα του διαγωνισμού εγκρίθηκε από την αρμόδια προϊσταμένη αρχή, ήτοι την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας.(...)Το Τμήμα κρίνει περαιτέρω ότι ορθώς ερμηνεύτηκαν με την προσβαλλόμενη πράξη οι κρίσιμες διατάξεις του ν. 4412/2016 (βλ. ανωτέρω σκέψη 5), δεχόμενη ότι συντρέχει νόμιμος λόγος που κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, λόγω του ότι κατά την υποβολή από τον προσωρινό ανάδοχο, στις 24.2.2017, των προβλεπόμενων από τη διακήρυξη δικαιολογητικών, για τη μη συνδρομή λόγων αποκλεισμού καθώς και για την πλήρωση των κριτηρίων ποιοτικής επιλογής, δεν βρίσκονταν σε ισχύ το αποδεικτικό ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και η ασφαλιστική ενημερότητα από το Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., μη αποδεικνύοντας έτσι ότι ικανοποιεί όλα τα τιθέμενα από το άρθρο 22 της Διακήρυξης κριτήρια ποιοτικής επιλογής του. Τούτο διότι, όπως ρητώς ορίζεται στο άρθρο 104 παρ. 1 του ν. 4412/2016 (βλ. ανωτέρω σκέψη 5) και στους όρους του άρθρου 23.2 της Διακήρυξης (βλ. ανωτέρω σκέψη 6.Α.), η συνδρομή των ως άνω κριτηρίων ποιοτικής επιλογής του προσφέροντος, κρίνεται σε τρία διαφορετικά στάδια, με διακριτές συνέπειες στην περίπτωση διαπίστωσης μη συνδρομής τους (απόρριψη προσφοράς του προσφέροντος, έκπτωση αναδόχου, κατάπτωση εγγύησης συμμετοχής, δυνατότητα ανάθεσης σε άλλον προσφέροντα), και, συγκεκριμένα, κατά την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών, κατά την υποβολή των δικαιολογητικών από τον προσωρινό ανάδοχο και κατά την υποβολή από αυτόν των επικαιροποιημένων δικαιολογητικών πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Στο πλαίσιο αυτό, ο σχετικώς προβαλλόμενος με την κρινόμενη αίτηση τρίτος λόγος ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης, περί μη συνδρομής ουσιώδους πλημμέλειας διακωλυτικής της υπογραφής της σύμβασης, λόγω υποβολής από τον προσωρινό ανάδοχο επικαιροποιημένων των ίδιων δικαιολογητικών, μετά την ολοκλήρωση του προσυμβατικού ελέγχου και πριν την υπογραφή της σύμβασης, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον το στάδιο αυτό συνιστά επόμενο και διακριτό στάδιο της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης και συνεπώς η κατ' αυτό υποβολή των δικαιολογητικών δεν δύναται να θεραπεύσει τις διαπιστούμενες ελλείψεις, κατά το προηγούμενο διακριτό, σύμφωνα με το νόμο ..

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία αφορά την ανάθεση μικτής σύμβασης υπηρεσίας και έργου, της οποίας προέχον τμήμα αποτελεί αυτό της παροχής υπηρεσιών. Και τούτο διότι το κύριο χαρακτηριστικό της σύμβασης, όπως προκύπτει από την τεχνική περιγραφή του αντικειμένου της (βλ. ανωτέρω σκέψη υπό ΙΙΙ. Α.), αφορά τη μετακίνηση απορριμματικού όγκου, ενώ για την εργασία αυτή προβλέπεται η μεγαλύτερη δαπάνη του προϋπολογισμού της οικείας μελέτης (130.200,00 ευρώ, επί συνόλου εργασιών 148.350,00 ευρώ). Η δε μετακίνηση απορριμματικού όγκου εντάσσεται αμιγώς στην έννοια της δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών και δεν υπάγεται στην έννοια του δημοσίου έργου, σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4412/2016, καθώς δεν αφορά σύνολο οικοδομικών εργασιών ή εργασιών μηχανικού, το οποίο επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μίας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας, ούτε εντάσσεται σε κάποια από τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα II του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016. Οι δε λοιπές εργασίες της ελεγχόμενης σύμβασης υπάγονται στην έννοια του δημοσίου έργου. Ειδικότερα, οι μεν εκσκαφές (δαπάνης 880,00 ευρώ) αναφέρονται στην Τάξη 45.11 του Παραρτήματος II του Προσαρτήματος Α' του ν. 4412/2016, η δε οδοστρωσία, που περιλαμβάνει την υπόβαση οδοστρωσίας μεταβλητού πάχους (δαπάνης 6.800,00 ευρώ) και την περίφραξη με συρματόπλεγμα (δαπάνης 10.450,00 ευρώ), υπάγεται στην κατηγορία οδοποιία, η οποία αναφέρεται ως περίπτωση έργου στο άρθρο 2 παρ. 1 σημείο 7 του ν. 4412/2016. Πλην όμως, οι τρεις αυτές εργασίες, λαμβανομένης υπόψη και της σημαντικά μικρότερης προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτών, σε σχέση με τη μετακίνηση απορριμματικού όγκου που αφορά παροχή υπηρεσίας, δεν αποτελούν το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατόπιν αυτών, αφού δεν πρόκειται για αμιγή σύμβαση δημοσίου έργου, αλλά για μικτή σύμβασης υπηρεσίας-έργου, με κύριο αντικείμενο αυτό της παροχής υπηρεσιών, η σύμβαση αυτή έπρεπε να ανατεθεί σύμφωνα με τις διατάξεις που εφαρμόζονται για τις δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών (βλ. άρθρο 4 παρ. 2 του ν. 4412/2016). Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, σύμφωνα με την οποία το αντικείμενο του ελεγχόμενου διαγωνισμού αφορά αμιγώς δημόσιο έργο, είναι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, απορριπτέα ως αβάσιμα. Τέλος, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβάλλεται ότι συνέτρεξε συγγνωστή πλάνη των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, όσον αφορά το χαρακτηρισμό του αντικειμένου της σύμβασης, ως δημοσίου έργου, καθώς και ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος για την εκτέλεσή του. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα κρίνει ότι εν προκειμένω, δεν επλήγη το δημόσιο συμφέρον εξαιτίας του γεγονότος ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία διενεργήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις περί δημοσίων έργων. Και τούτο διότι: α) δεν περιορίστηκε εν τοις πράγμασι η ανάπτυξη του ανταγωνισμού, αφού στον υπό κρίση διαγωνισμό υποβλήθηκαν έξι προσφορές, β) επιτεύχθηκε μεγάλο ποσοστό έκπτωσης (62,47%), γ) οι προβλεφθείσες δαπάνες για Γ.Ε. και Ε.Ο. και απρόβλεπτα αποτελούν μικρό τμήμα του προϋπολογισμού της σχετικής μελέτης και τέλος, δ) το αντικείμενο της σύμβασης αφορά την ομαλή λειτουργία του ΧΥΤΑ και, συνακόλουθα, την προστασία της δημόσιας υγείας. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εργοληπτικής εταιρείας «....», με αντικείμενο την «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΛΕΥΡΑΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΥ ΧΥΤΑ».

ΕΡΓΑ. Εργασίες επισκευής φθορών και ζημιών σε διατηρητέο κτίριο (..)  Με τα δεδομένα αυτά νομίμως οι επίμαχες εργασίες ανατέθηκαν απευθείας στην ανάδοχο εταιρεία, διότι συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016. Συγκεκριμένα, υπήρχε έντονος ο κίνδυνος ανακατάληψης του κτιρίου από ομάδες του αντιεξουσιαστικού χώρου, ... Πρόσφορο δε μέτρο για την αντιμετώπιση του κατεπείγοντος αυτού κινδύνου αποτελούσε η άμεση επισκευή των ζημιών του κτιρίου και του περιβάλλοντος χώρου, δεδομένου ότι αφενός η παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων είχε προσωρινό χαρακτήρα, αφετέρου η άμεση ασφάλιση και λειτουργία του χώρου ως δημοτικού ωδείου θα απέτρεπε, κατά την κοινή πείρα, όποια προσπάθεια ανακατάληψης αυτού.(..) Περαιτέρω, η συγκρότηση Γνωμοδοτικής Επιτροπής για να διαπραγματευτεί με τους προσφέροντες προβλέπεται για την ανταγωνιστική διαδικασία...και όχι για την προκείμενη διαδικασία ανάθεσης, ήτοι διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης (άρθρο 32 ν. 4412/2016). Τέλος, οι διατάξεις των  περ. δ΄ και στ΄ της παρ. 11 του άρθρου 221 του ν.  4412/2016, που αφορούν στη σύνθεση της Επιτροπής παραλαβής του έργου, αφορούν κατά τη ρητή διατύπωση του νόμου σε συμβάσεις προμηθειών και παροχής υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζονται στην προκείμενη περίπτωση σύμβασης έργου/ εργασιών.(..) Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών συμβούλου:...Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες υπάγονται στην έννοια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, καθόσον αφορούν στην παροχή γνώσεων και ικανοτήτων με τη διάθεση κυρίως συγκεκριμένου επιστημονικού προσωπικού και άλλων μέσων επί ορισμένου χρόνου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ. 3 περ. 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016, και συνιστούν το αποτέλεσμα συστηματικής και αναλυτικής επιστημονικής και τεχνικής εργασίας σε συγκεκριμένο αντικείμενο με ταυτόχρονη υποβολή προτάσεων, με στόχο την επέμβαση σε ήδη συνταχθείσες (ΓΠΣ) ή προς κατάρτιση (ΕΧΣ, ΤΧΣ) μελέτες. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε από τον Δήμο κωδικός που αντιστοιχεί σε «υπηρεσίες συμβούλου», που δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική τεχνική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης, τα παραδοτέα και το επιστημονικό προσωπικό που πρόκειται να απασχοληθεί στο πλαίσιο αυτής, προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των ανωτέρω υπηρεσιών. Συνακόλουθα, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών έπρεπε να προηγηθεί η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118  παρ. 5 του ν. 4412/2016, ήτοι η διεξαγωγή κλήρωσης. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη ότι η διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών συμβούλου και των λοιπών επιστημονικών υπηρεσιών παρίσταται δυσχερής, η εσφαλμένη ως άνω υπαγωγή από τα όργανα του Δήμου ... δεν έγινε με πρόθεση καταστρατήγησης  των παρατεθεισών διατάξεων, αλλά από συγγνωστή πλάνη, καθόσον πεπλανη-μένα αυτά υπέλαβαν ότι επρόκειτο για ανάθεση γενικών υπηρεσιών συμβούλου και ότι, συνεπώς, ήταν δυνατή η ανάθεσή τους χωρίς την τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Αναβάθμιση κτιριακών εγκαταστάσεων και ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο διαπιστώνει στην προκείμενη υπόθεση ότι: α. το ως άνω από 23.1.2020 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού συντάχθηκε μη νομίμως, καθόσον δεν προηγήθηκε η ανάκληση από την αναθέτουσα αρχή της 292/28.11.2019 κατακυρωτικής απόφασης, όπως και των επιμέρους πράξεων της διαδικασίας, οι οποίες προηγήθηκαν ως προς την αξιολόγηση της προσφοράς του ανωτέρω οικονομικού φορέα, και ως εκ τούτου η διαδικασία δεν επανήλθε στο στάδιο ελέγχου της τεχνικής προσφοράς, κατά το οποίο υφίσταται η αρμοδιότητα της Επιτροπής Διαγωνισμού ως γνωμοδοτικού οργάνου, βάσει του άρθρου 221 παρ. 1 του ν.4412/2016, για τη διατύπωση γνώμης επί της αποδοχής ή τυχόν απόρριψης της προσφοράς. β. Επιπλέον, στο ανωτέρω από 23.1.2020 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν περιλαμβάνεται η νόμιμη (άρθρα 86 παρ. 1, 2 και 11 και 221 παρ. 1  ν.4412/2016 σε συνδυασμό με το άρθρο 14 της διακήρυξης, σκέψεις 3 και 5 της 39/2020 Πράξης του Κλιμακίου), ειδική και εμπεριστατωμένη στην προκείμενη περίπτωση αιτιολογία επί των διευκρινίσεων της αναδόχου, καθόσον η εν λόγω Επιτροπή περιορίστηκε στην αναφορά ότι οι παρασχεθείσες διευκρινίσεις της αναδόχου, όπως αποτυπώθηκαν στη 229/2019 απόφαση του Δ.Σ. της ..., καλύπτουν τις απαιτήσεις της μελέτης, ως εκ τούτου δεν διατυπώνεται κρίση του γνωμοδοτικού αυτού οργάνου ειδικότερα ως προς τα σημεία, για τα οποία αρχικώς, με το 1ο/22.3.2019 (αριθ. πρωτ. 2515/5.7.19) Πρακτικό του, διαπιστώθηκε η απόκλιση της προσφοράς σε σχέση με τις απαιτήσεις της μελέτης, ούτε αναδεικνύονται τα συγκεκριμένα εκείνα στοιχεία του φακέλου του διαγωνιζομένου που τελικώς  οδήγησαν στην αποδοχή της τεχνικής  προσφοράς.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) η επίμαχη διακήρυξη παρίσταται αόριστη ως προς το φυσικό αντικείμενο της ανάθεσης. Ειδικότερα, από τη διακήρυξη δεν προκύπτει με σαφήνεια αν η συνολική προς προμήθεια ποσότητα καυσίμων (987.500 λίτρα), που αναφέρεται στο Παράρτημα Ι αυτής, αντιστοιχεί στην αξία της προκηρυσσόμενης σύμβασης (603.894,35 ευρώ) και είναι το κύριο αντικείμενο αυτής, ή στην ποσότητα αυτή περιλαμβάνεται και το πρόσθετο αντικείμενο, μετά την ενεργοποίηση από την αναθέτουσα αρχή του δικαιώματος προαίρεσης, η ασάφεια δε αυτή ήταν ικανή να δημιουργήσει σύγχυση ως προς την έκταση του προκηρυσσόμενου αντικειμένου και να επηρεάσει τους υποψηφίους κατά την υποβολή και την διαμόρφωση της προσφοράς τους, β) μη νομίμως και δη κατά παράβαση προεχόντως της παρ. 2 εδ. ε του άρθρου 53 του ν. 4412/2016, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού διέλαβε όρο περί δικαιώματος προαίρεσης, ο οποίος, πέραν του ότι δεν ερείδετο στη δια των τεχνικών προδιαγραφών επιχειρηθείσα τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας (άρθρο 45 ν. 4412/2016), ήταν ασαφής και ελλιπής στο βαθμό που δεν περιείχε οιαδήποτε μνεία στις ποσότητες και τους επιμέρους προϋπολογισμούς εκάστης ομάδας καυσίμων που εφέρετο ότι συνιστούσαν το φυσικό του αντικείμενο, με αυτόθροη συνέπεια την ανακριβή περιγραφή του, ούτε στο χρόνο και τον τρόπο ενεργοποίησής του δικαιώματος αυτού. Την ασάφεια δε αυτή δεν δύναται να θεραπεύσει, αλλά αντίθετα την επιτείνει, η μη νόμιμη προσθήκη το πρώτον στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ όρων και δη εκείνων που αφορούν στη δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης και την εντός τριμήνου από της υπογραφής της δυνατότητα ενάσκησής του δικαιώματος προαίρεσης καθώς και της τροποποίησης της διάρκειας της από ετήσιας σε δεκαπεντάμηνη, πληροφορίες που δεν περιέχονται στις ημεδαπές δημοσιεύσεις, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 4 του ν. 4412/ 2016, γ) ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 του ν. 4412/2016 για τη νομιμότητα ενδεχόμενης, σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης, τροποποίησης της σύμβασης και δ) το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης είναι ελλιπές και αόριστο, στο βαθμό που δεν αναφέρεται στις ανά ομάδες καυσίμων εκτιμώμενες ποσότητές τους, ενώ, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα, η αναφορά σ’ αυτό του δικαιώματος προαίρεσης παρίσταται ασαφής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019