Κοινωφελείς επιχειρήσεις δήμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ενόψει δε του ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ποιος είναι ο κύριος του ακινήτου, όπου βρίσκεται το κτήριο, για τη συντήρηση και επισκευή του οποίου προορίζονται τα εν λόγω υλικά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την έκδοση οριστικής κρίσης του, προκειμένου, με επιμέλεια της διαφωνούσας Αναπληρώτριας Επιτρόπου και εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση του παρόντος πρακτικού, να προσκομιστούν τα έγγραφα από τα οποία αποδεικνύεται ποιος είναι ο κύριος του ακινήτου αυτού, στην περίπτωση δε που κύριός του είναι η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου …, τυχόν έγγραφα από τα οποία να αποδεικνύεται ότι ο Δήμος … έχει νόμιμα αναλάβει την υποχρέωση να συντηρεί και να επισκευάζει το ευρισκόμενο στο ακίνητο αυτό κτήριο (π.χ. στο πλαίσιο σύμβασης μίσθωσης).

Επέκταση φωτισμού οδικού δικτύου .Κατά το χρόνο υποβολής του επίμαχου χρηματικού εντάλματος για θεώρηση, δεν αποδεικνύεται ότι η Δ.Ε.Η. Α.Ε. είχε ενεργό απαίτηση κατά του Δήμου και ότι συνεπώς είναι πιστωτής αυτού, δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι λήφθηκε απόφαση από το αρμόδιο όργανο του Δήμου για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου, ότι έγινε με οποιονδήποτε τρόπο ανάθεση αυτού, ότι αυτό εκτελέστηκε και ότι εκτελέστηκε κατά τον προσήκοντα τρόπο. Εφόσον δε η πληρωμή της συγκεκριμένης δαπάνης με τακτικό ένταλμα δεν είναι δυνατή, θα μπορούσε επιτρεπτώς ο Δήμος να προβεί στην προκαταβολή, με την έκδοση χρηματικού εντάλματος προπληρωμής, του αναγκαίου για την εκτέλεση του ανωτέρω έργου χρηματικού ποσού σε ορισμένο δημοτικό υπάλληλο, ο οποίος, στη συνέχεια, θα αποδώσει λογαριασμό σε τακτή προθεσμία με την υποβολή των νόμιμων δικαιολογητικών.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, δεν είναι νόμιμη η εκτέλεση με δαπάνες του Δήμου ..... του έργου της επισκευής του προαναφερθέντος κτιρίου, καθόσον αυτή ούτε προβλέπεται από το άρθρο 75 Κ.Δ.Κ. ή κάποια άλλη διάταξη νόμου, ούτε και μπορεί να θεωρηθεί ότι εξυπηρετεί τη λειτουργική του ή την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου. Και τούτο διότι από κανένα στοιχείο του φακέλου, συμπεριλαμβανομένου και του από 22.6.2010, προσκομισθέντος ενώπιον του Τμήματος, εγγράφου του ανωτέρω Δήμου με τα σχετικά με την αλληλογραφία μεταξύ του Δήμου ..... και του Διευθυντή της Διεύθυνσης Διαχείρισης, εκμετάλλευσης και αξιοποίησης της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου έγγραφα, δεν αποδεικνύεται κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι το εν λόγω κτίριο ανήκει στην κυριότητα του εν λόγω Δήμου ή ότι έχει νομίμως παραχωρηθεί η χρήση του σε αυτόν. Ωσαύτως, τέτοιος ισχυρισμός δεν προβάλλεται ούτε και στο προαναφερθέν έγγραφο του Δημάρχου ....., με το οποίο επανυπεβλήθη στην Επίτροπο για θεώρηση το υπό κρίση ένταλμα, στο οποίο, αντιθέτως, ομολογείται και ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί «τυπικά» η παραχώρηση χρήσης του ανωτέρω κτιρίου στο Δήμο. Τέλος, ούτε και η κρίση της Επιτρόπου σχετικά με τη μη νομιμότητα έκδοσης της σχετικής έγκρισης εκτέλεσης εργασιών μικρής κλίμακας για το ανωτέρω κτίριο αμφισβητείται από το Δήμο. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, επομένως, το χρηματικό ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Εργασίες μεταφοράς αποβλήτων...Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι  αν και οι εργασίες μεταφοράς των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις προς τη μονάδα εναλλακτικής διαχείρισής τους ανάγονται στην αρμοδιότητα του Δήμου … και συγκεκριμένα του Τμήματος Καθαριότητας αυτού,  δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης των αποβλήτων με ίδια μέσα καθώς οι συγκεκριμένες εργασίες  απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις  με άδεια λειτουργίας, πιστοποίηση κατά ΙSO καθώς  και ΑΕΠΟ (άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών  Όρων) όπου μπορούν να λάβουν χώρα οι εξειδικευμένες διεργασίες εναλλακτικής διαχείρισης τις οποίες ο Δήμος δεν διαθέτει ενώ παρόλο που του έχει χορηγηθεί άδεια συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων αποβλήτων από τα στοιχεία του φακέλου(βλ. σκέψηΙΙΙ) αποδεικνύεται ότι δεν διαθέτει επαρκή αριθμό οχημάτων για τη μεταφορά των ογκωδών απορριμμάτων και των ΑΕΚΚ από τα εργοτάξια προσωρινής αποθήκευσης στις εγκαταστάσεις του αναδόχου. Συνακόλουθα νόμιμα και αιτιολογημένα ο αιτών Δήμος προέβη στη διαδικασία διενέργειας δημοσίου διεθνούς διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου με εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία στη μεταφόρτωση και διάθεση Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών, Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) και Ογκωδών Απορριμμάτων

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια υλικών εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών στις στέγες δύο δημοτικών σχολείων, καθόσον: α) η ανωτέρω προμήθεια, ανεξαρτήτως προϋπολογιζόμενης δαπάνης, εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Δήμου, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. Ι περ. α' στοιχ. 1 του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, η οποία ορίζει ότι στην αρμοδιότητα των Δήμων ανήκει η προστασία, η αξιοποίηση και η εκμετάλλευση των ήπιων ή ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, καθώς και η κατασκευή, συντήρηση και διαχείριση των σχετικών έργων και εγκαταστάσεων, χωρίς η αρμοδιότητα αυτή να αναιρείται από το γεγονός ότι η εγκατάσταση των συστημάτων αυτών γίνεται σε στέγες σχολικών κτιρίων και β) δεν απαιτείται έγγραφη συναίνεση ή άλλου είδους έγγραφη απόφαση του ν.π.δ.δ., που είναι κύριος του κτιρίου (Δήμος) επί του οποίου εγκαθίστανται τα φωτοβολταϊκά συστήματα και τη διαχείριση του οποίου έχει η σχολική επιτροπή (12323/ΓΓ175/2009 Υπουργική Απόφαση, ΦΕΚ Β' 1079/2009).

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι νομίμως ο Δήμος ... υπέβαλε για θεώρηση το αντίγραφο του 29, οικονομικού έτους 2006, χρηματικού εντάλματος που απωλέσθη μετά τη θεώρησή του και πριν την πληρωμή του και ως εκ τούτου το εν λόγω χρηματικό ένταλμα που φέρει την ένδειξη «αντίγραφο του με τον ίδιο αριθμό εκδοθέντος και απολεσθέντος εντάλματος» πρέπει να θεωρηθεί, δεδομένου ότι τηρήθηκε η προβλεπόμενη από τα άρθρα 74 και 75 του από 17.5.1959 β.δ/τος διαδικασία.

Εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων: Με τις .. αποφάσεις του Δημάρχου ... εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση στον εργολάβο .. των εργασιών συντήρησης κτιρίου στην «..» της Δ.Ε. ... και των εργασιών συντήρησης κατασκηνώσεων στο ..., αντίστοιχα, έναντι του ποσού των 24.600 ευρώ (με Φ.Π.Α.) για κάθε ανάθεση και ακολούθως καταρτίσθηκαν οι από 21.10.2015 συμβάσειςΜε τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι μεν εργασίες συντήρησης κτιρίου στην «..» εκτελέσθηκαν στη δημοτική ενότητα ..., ενώ οι εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων εκτελέσθηκαν στο ..., το οποίο ανήκει στη δημοτική ενότητα … του Δήμου ..., ο λόγος διαφωνίας περί μη νόμιμης κατάτμησης ομοειδών εργασιών είναι αβάσιμος, καθόσον οι επίμαχες εργασίες αφορούν διαφορετικές δημοτικές ενότητες. Ως εκ τούτου, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και κατά συνέπεια, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις-Δήμοι:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον δεν προβλέπονται από διάταξη νόμου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτουν λειτουργικές ανάγκες του δήμου, ούτε ότι συντελούν άμεσα ή έμμεσα στην πραγματοποίηση των οριζόμενων στο άρθρο 75 του Κ.Δ.Κ. σκοπών του. Το Τμήμα, όμως, εκτιμώντας τα όσα εκθέτει ο Δήμος .. στο 6753/3.7.2008 έγγραφο του Δημάρχου του, κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι τα αρμόδια όργανα του δήμου πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι οι ελεγχόμενες δαπάνες, εμπίπτουν στις προβλεπόμενες από το άρθρο 75 αρμοδιότητες του Δήμου που αφορούν τον τομέα παιδείας και πολιτισμού και συντελούν στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσου που αφορούσε στη φερόμενη ως δικαιούχο αυτού εταιρεία «….», ποσού 23.900,00 ευρώ, για την πληρωμή του 1ου Λογαριασμού του έργου «….».Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι αβασίμως προβάλλεται ο πρώτος λόγος διαφωνίας, καθώς το γεγονός ότι η κατασκευή της περίφραξης είχε προβλεφθεί στη μελέτη και απετέλεσε αντικείμενο του έργου «….», δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της εντελλόμενης εν προκειμένω δαπάνης, το δε σύννομο ή μη της επιλογής της μείωσης των προβλεπόμενων ποσοτήτων για την κατασκευή σιδηρού κιγκλιδώματος, προκειμένου να καλυφθεί η αστοχία της αρχικώς μελέτης (25/2010) αποτελεί ζήτημα που θα κριθεί κατά τον έλεγχο των δαπανών του προαναφερθέντος έργου. Μη νομίμως όμως εντέλλεται η συγκεκριμένη δαπάνη κατά τον βασίμως προβαλλόμενο δεύτερο λόγο διαφωνίας, διότι, εφόσον το κτίριο του βρεφονηπιακού σταθμού και το οικόπεδο επί του οποίου εκτελείται το κρίσιμο έργο ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα στο Δήμο … (βλ. την από 12.7.2013 βεβαίωση ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου ….και δεν προκύπτει η καθ’ οιονδήποτε τρόπο μεταβίβαση της κυριότητας αυτού στο οικείο Ν.Π.Δ.Δ., παρά μόνο η χρήση του, η εκτέλεση του έργου της περίφραξης του βρεφονηπιακού σταθμού, με δαπάνες του Ν.Π.Δ.Δ., επί αλλότριου ακινήτου, δεν προβλέπεται από τους καταστατικούς του σκοπούς ούτε ερείδεται σε διάταξη νόμου ενώ δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εξυπηρετεί τη λειτουργική δραστηριότητα ή την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του. Πλην όμως, το Κλιμάκιο, εκτιμώντας το γεγονός ότι η «…» επρόκειτο να λειτουργήσει το βρεφονηπιακό σταθμό κατά το σχολικό έτος 2012 – 2013, μέσω του προγράμματος της ΕΕΤΑΑ, στη δράση «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής», κρίνει ότι, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τα αρμόδια όργανα του Ν.Π.Δ.Δ. δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά διότι, συγγνωστώς υπέλαβαν, ότι οι δαπάνες του κρίσιμου έργου, που τελούσε σε άμεση συνάρτηση με τη λειτουργικότητα του παραχωρηθέντος στο νομικό πρόσωπο κτιρίου για την υλοποίηση του ως άνω προγράμματος, θα έπρεπε να βαρύνει τη χρήστη των εγκαταστάσεων «…...», στην οποία και ανήκε η ευθύνη της ασφάλειας των φιλοξενούμενων νηπίων και όχι τον ιδιοκτήτη των εγκαταστάσεων Δήμο. Συνεπώς, σύμφωνα με όσα προηγουμένως κρίθηκαν και έγιναν δεκτά, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, αυτό όμως θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης,  εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.

Εξόφληση μέρους του 1ου λογαριασμού του έργου «Αναβάθμιση- Αποκατάσταση επικίνδυνων στοιχείων σχολικών κτιρίων Δήμου ...». Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προέχων χαρακτήρας των ανατεθεισών με την από 29.3.2010 σύμβαση εργασιών, όπως αυτές αναλυτικά περιγράφονται ανωτέρω προσιδιάζει σε εκτέλεση δημόσιου τεχνικού έργου, καθόσον οι εργασίες αυτές αφορούν στην επισκευή, ανακαίνιση και συντήρηση κτιρίων κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 3669/2008, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί συστατικό του. Επιπλέον, αυτές σχετίζονται και με τη στατικότητα του κτιρίου, απαιτούν δε ειδικές τεχνικές γνώσεις και μεθόδους, καθώς και εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό, ενόψει των ειδικών προδιαγραφών που επιβάλλονται από τον Ο.Σ.Κ. για τη συντήρηση και επισκευή σχολικών συγκροτημάτων (βλ. Πράξεις VII Τμήματος 40/2011, 70/2010, 331, 374/2009, 316/2010, όπου και μειοψηφία, αντίθετη 68/2010 VII Τμήματος).