Κληροδοτήματα (ακύρωση απόφασης Καταλογισμού) (..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι τα ήδη καταλογιζόμενα μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο εκκαλών, δικαιολογημένα σχημάτισαν την πεποίθηση ότι το Ίδρυμα δεν δικαιούται να λάβει την ενιαία ενίσχυση για τα έτη 2007-2013. (..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή του εκκαλούντος να μεριμνήσει για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους 25.042,36 ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτού.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ....., κατά το μέρος που καταλογίζει τον … ως μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα ....» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος αυτού.

Κληροδοτήματα(..), ζητείται η ακύρωση απόφασης  Γενικου Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, κατά το μέρος που καταλογίζει τους αρχικούς εκκαλούντες, μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής κατά το κρίσιμο διάστημα, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τα λοιπά μέλη αυτής, με το ποσό των ... ευρώ, που φέρεται ότι συνιστά ισόποση περιουσιακή ζημία του Κληροδοτήματος, πλέον τόκων υπερημερίας ποσού..(..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή τους να μεριμνήσουν για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους .. ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτών.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ..., κατά το μέρος που καταλογίζει τη … και τον …, ως μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα …» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος.

Διαχείριση κληροδοτήματος...Από όλα όσα προεκτέθηκαν καθίσταται σαφές ότι το υπέρ ου ο καταλογισμός Κληροδότημα, δεν αποτελεί αυτοτελές ίδρυμα με νομική προσωπικότητα, αφού έχει καταλειφθεί σε υφιστάμενο νομικό πρόσωπο – τον Ιερό Ναό ..., που είναι ν.π.δ.δ. (βλ. άρθρο 1 παρ. 4 του ν. 590/1977 «περί του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» - φ. 146, Α΄) – και η διαχείρισή του έχει ανατεθεί στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, ήτοι στο αρμόδιο για τη διοίκηση και της υπόλοιπης περιουσίας του Ναού όργανο (βλ. άρθρα 7 επομ. του Κανονισμού 8/1979 «περί Ιερών Ναών και Ενοριών» της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος – φ. 1, Α΄/1980). Κατά συνέπεια, το Κληροδότημα στερείται της ικανότητας να διεξάγει ιδίω ονόματι την παρούσα δίκη. Ωσαύτως διάδικος δεν μπορεί, παρά την κλήτευσή της, να καταστεί ούτε η Περιφέρεια ... προεχόντως διότι πρόκειται για αποκεντρωμένη δημόσια υπηρεσία (βλ. τα άρθρα 61 του ν. 1622/1986 και 1 παρ. 1 του ν. 2503/1997), ανήκει, δηλαδή, στο νομικό πρόσωπο του Κράτους, το οποίο και εκπροσωπείται στη δίκη από τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Όσον αφορά, όμως, τον ίδιο τον Ιερό Ναό ...., είναι προφανές ότι, εφόσον είναι το νομικό πρόσωπο στο οποίο έχει καταληφθεί το Κληροδότημα, εξαρτά έννομο συμφέρον από την έκβαση της ανοιγείσας με την ένδικη έφεση δίκης και, επομένως, έπρεπε, ως τρίτος, να κλητευθεί στη συζήτησή της. Τούτων δοθέντων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου αντίγραφο της έφεσης να κοινοποιηθεί, με επιμέλεια της Γραμματείας του Τμήματος, στον εν λόγω Ναό και ο τελευταίος να κλητευθεί στη δικάσιμο που θα οριστεί για τη συζήτηση της έφεσης αυτής.

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ:.Αίτηση ανάκλησης της 11079/1.8.2012 πράξης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων(..)Ενόψει όσων ανωτέρω εκτέθηκαν, νομίμως ο εκκαλών καταλογίστηκε με την προσβαλλόμενη 11079/1.8.2012 πράξη με το ποσό των 17.624,75 ευρώ, δεδομένου ότι δεν προσκόμισε τα στοιχεία και παραστατικά τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 27 της Κ.Υ.Α. 532/2003 (βλ. σκέψη 3) και την απόφαση έγκρισης του επενδυτικού του σχεδίου με τα συνοδεύοντα αυτή παραρτήματα (βλ. σκέψη 4), αποδεικνύουν τόσο την υλοποίηση των επενδύσεων που ανέλαβε να πραγματοποιήσει όσο και την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στην ανωτέρω απόφαση. Συνεπώς, η από 15.11.2012 έφεσή του πρέπει να απορριφθεί και να καταπέσει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου το καταβληθέν από τον εκκαλούντα παράβολο (βλ. άρθρο 73 παράγραφος 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52).

Έλλειμμα στη διαχείριση Δήμου...Με τα δεδομένα αυτά, παρά τα αντιθέτως με την έφεση προβαλλόμενα, οι ως άνω μη νόμιμες δαπάνες δεν δύνανται να θεωρηθούν νόμιμες κατ’ εφαρμογή του άρθρου 26 παρ. 1 του ν. 3274/2004, δοθέντος ότι, όπως ορθά έκρινε το Κλιμάκιο, δεν πληρούται η πρώτη προϋπόθεση αυτού, να πρόκειται, δηλαδή, για δαπάνες που προβλέπονται ρητώς από την κείμενη νομοθεσία ή που μπορούν να θεωρηθούν ως λειτουργικές. Επιπλέον, ο εκκαλών ζητεί με την υπό κρίση έφεση την ακύρωση της προσβαλλομένης κατά το μέρος που τον αφορά, προβάλλοντας ότι έχει παραβιαστεί το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασής του. Ο λόγος αυτός, όμως, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, πριν από την έκδοση της προσβαλλομένης, κοινοποιήθηκαν στον εκκαλούντα τα 3 και 4/71412/22.12.2009 Φύλλα Μεταβολών και Ελλείψεων της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Νομό .... σχετικά με τους απολογισμούς των οικονομικών ετών 1997 - 2002 του Δήμου ...., ενώ ουδόλως προκύπτει ότι ο εκκαλών ζήτησε να λάβει γνώση των στοιχείων του φακέλου, προκειμένου να εκφράσει τις αντιρρήσεις του και ο Επίτροπος αρνήθηκε (πρβλ. Ελ.Συν. Αποφ. Ολομ. 1389/2018). Ομοίως, αβάσιμος είναι και ο λόγος της κρινόμενης έφεσης περί έλλειψης αιτιολογίας της προσβαλλομένης, καθόσον ρητά αναγράφεται σε αυτήν ως αιτιολογία του καταλογισμού η έγκριση από τον εκκαλούντα της πραγματοποίησης μη νόμιμων και μη λειτουργικών δαπανών με την ιδιότητα του μέλους του δημοτικού συμβουλίου, αναφέρονται οι εφαρμοσθείσες διατάξεις, τα πραγματικά περιστατικά που δικαιολογούν την ευθύνη του εκκαλούντος ως υπολόγου (έγκριση με την ιδιότητα του δημοτικού συμβούλου της πραγματοποίησης των μη νόμιμων και μη λειτουργικών δαπανών, η  οποία  συνδέεται  αιτιωδώς  με  τη  δημιουργία  του  αντίστοιχου  ελλείμματος), το ύψος του ελλείμματος (15.528,24 ευρώ), τα επιμέρους ποσά που το απαρτίζουν καθώς και ο χρόνος (1999) και ο τρόπος που αυτό προέκυψε. (...)Ωστόσο, το Δικαστήριο συνεκτιμώντας τις αντιλήψεις και πεποιθήσεις των οργάνων διοίκησης των δήμων κατά το έτος 1999, όσον αφορά τη δυνατότητά τους να πραγματοποιούν εκδηλώσεις, να προβαίνουν σε έξοδα φιλοξενίας και να προσφέρουν δώρα για λόγους εθιμοτυπίας, που εναρμονίζονταν και με τις τότε πεποιθήσεις της τοπικής κοινωνίας, κρίνει ότι η πραγματοποίηση των δαπανών που προαναφέρθηκαν και αφορούν στην κάλυψη εξόδων φιλοξενίας γευμάτων και διαμονής δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά στη συγγνωστώς πεπλανημένη πεποίθηση ότι οι δαπάνες αυτές ήταν νόμιμες (βλ. Ελ.Συν. VII Τμ. 725, 724, 658, 657, 656, 494, 493, 217/2020, 1319, 1318/2019). Συνακόλουθα, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο εκκαλών πρέπει να απαλλαγεί από τον καταλογισμό των ανωτέρω δαπανών, συνολικού ποσού  3.557,12 ευρώ, λόγω συγγνωστής πλάνης.

Δαπάνη παράθεσης δείπνου δεν μπορεί να θεωρηθεί λειτουργική, διότι δεν συντελεί στην καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών που νομίμως μπορεί να επιδιώκει το εν λόγω Ίδρυμα, δεδομένου ότι σε αυτούς δεν προβλέπεται η διάθεση κονδυλίων για την ψυχαγωγία του απασχολούμενου στο ανωτέρω Ίδρυμα προσωπικού

Επειδή, με την υπ' αριθ. 4141.4/20/94/2.9.1994 απόφαση του Αρχηγού Λιμενικού Σώματος προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την κατάταξη στο Λιμενικό Σώμα 190 δοκίμων Λιμενοφυλάκων, στον οποίο έλαβε μέρος και ο ήδη εκκαλών. Με την υπ' αριθ. 4141.4/95/94/12.12.1994 απόφαση του Αρχηγού Λιμενικού Σώματος (φ. Γ 237/12.12.1994) κλήθηκαν για κατάταξη οι επιτυχόντες δόκιμοι Λιμενοφύλακες έτους 1994, στον πίνακα δε αυτό επιτυχίας δεν συμπεριελήφθη ο εκκαλών, διότι δεν συγκέντρωσε την απαιτούμενη βαθμολογία. Κατά του ως άνω πίνακος, που είχε δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως την 12.12.1994 (κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 2 παρ. 7 ν.δ. 530/1970 (Α 100) "περί λιμενοφυλάκων") ο εκκαλών άσκησε ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς την από 13.12.1995 αίτηση ακυρώσεως. Υπό τα δεδομένα όμως αυτά εφόσον η προθεσμία ασκήσεως αιτήσεως ακυρώσεως για τον εκκαλούντα, ως τρίτο, άρχιζε από την επομένη της δημοσιεύσεως του ως άνω πίνακος, η προθεσμία έληγε την 10.2.1995, ημέρα Παρασκευή και συνεπώς η ως άνω αίτηση ακυρώσεως ασκήθηκε εκπροθέσμως την εξηκοστή τρίτη μέρα από τη δημοσίευση της προσβαλλομένης πράξεως

Ερωτάται εάν, ενόψει της ποινικής διερεύνησης του κύρους της συστατικής πράξης εν ζωή και των δημόσιων διαθηκών που ορίζουν εκτελεστή, πρέπει να ανασταλεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας έγκρισης της σύστασης του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Π. ΚΑΙ Σ.Κ.». Σε καταφατική περίπτωση, αν μπορεί η κληρονομιά να κριθεί σχολάζουσα και να υπαχθεί στις διατάξεις περί διοίκησης αυτής από κηδεμόνα που θα οριστεί από την αρμόδια αρχή σύμφωνα με τα άρθρα 61 παρ. 3 του ν. 4182/2013 (Α΄ 185) ή αν, για λόγους χρηστής διοίκησης, η αρμόδια αρχή πρέπει να ζητήσει τον δικαστικό διορισμό μεσεγγυούχου της κληρονομιάς με διαχειριστική εξουσία για όσο διάστημα υπάρχει σε εξέλιξη ποινική έρευνα που αφορά τον εκτελεστή των διαθηκών.(...)Η Διοίκηση δεν υποχρεούται να αναστείλει την ολοκλήρωση της σύστασης κοινωφελούς ιδρύματος, εφόσον δεν έχει τελεσίδικα ακυρωθεί η συστατική πράξη ούτε εκκρεμεί αγωγή ακύρωσης ή αίτηση ανάκλησης αυτής στα αρμόδια πολιτικά δικαστήρια. Δικαιούται, ωστόσο, εφόσον υφίσταται σπουδαίος λόγος κατά την αιτιολογημένη ουσιαστική κρίση της, που υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο, να αναστείλει προσωρινά την έκδοση του εγκριτικού διατάγματος. Δεν είναι δυνατός ο διορισμός κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς σε υπό σύσταση ίδρυμα, ενόψει των ειδικών διατάξεων του ν. 4182/2013, που προβλέπουν τον διορισμό εκτελεστή. Η ποινική διερεύνηση του κύρους των διαθηκών με τις οποίες ορίστηκε ο εκτελεστής δεν εμπίπτει στους περιοριστικά αναφερόμενους στο νόμο λόγους αυτοδίκαιης έκπτωσης ή αντικατάστασης. Δεν αποκλείεται ο δικαστικός ορισμός μεσεγγυούχου με διαχειριστική εξουσία, με συνέπεια την αναστολή της διαχείρισης του εκτελεστή κατά τη διάρκεια της μεσεγγύησης (ομόφωνα).

Αχρεωστήτως καταβληθείσες αποδοχές...Ενόψει των ισχυρισμών αυτών, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η .... δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα αποστολής του διοικητικού φακέλου της υπόθεσης (σχετ. το …./23.7.2014 έγγραφο της Γραμματείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου), το Τμήμα κρίνει αναγκαία την αναβολή έκδοσης οριστικής απόφασης, προκειμένου να προσκομισθούν τα ακόλουθα στοιχεία: 1) η …..2013 απόφαση του Διοικητή της ...., με την οποία λύθηκε αυτοδικαίως η υπαλληλική σχέση του εκκαλούντος, 2) οι από 17.9.2013 και 9.10.2013 αιτήσεις παραίτησης αυτού από την Υπηρεσία, 3) οι αιτήσεις με τις οποίες ο εκκαλών ζήτησε τη χορήγηση αδειών υπηρεσιακής εκπαίδευσης με αποδοχές (από 19.9.2005 η πρώτη και από 6.8.2007 η δεύτερη), καθώς και οι σχετικές αποφάσεις της .... περί χορήγησης των αδειών αυτών, 4) οι αιτήσεις με τις οποίες ο εκκαλών ζήτησε τη χορήγηση αδειών άνευ αποδοχών (από 11.2.2011 η πρώτη και από 15.9.2011 η δεύτερη), καθώς και οι σχετικές αποφάσεις περί χορήγησης των αδειών αυτών, 5) τα ….2005 έγγραφα της ...., 6) το ….2014 έγγραφο της ..., με το οποίο φέρεται ότι ζητήθηκε από τον εκκαλούντα το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό των αποδοχών, όπως υπολογίστηκε από τον εκκαθαριστή της μισθοδοσίας, 7) τα λοιπά έγγραφα και στοιχεία της ..., με τα οποία τεκμηριώνεται αναλυτικά το ύψος του καταλογισθέντος σε βάρος του εκκαλούντος ποσού και 8) η ….2012 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβούλου της ....

Ζητήματα που ανακύπτουν σχετικά με τη σχολάζουσα κληρονομία, σε περίπτωση διαπίστωσης της ύπαρξης κληρονόμου (ή κληρονόμων), χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη άλλων συγκληρονόμων – καθήκοντα κηδεμόνα – διαδικασία αναγνώρισης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου.(...)1. Αν διαπιστώνεται ότι υπάρχει κληρονόμος (ή κληρονόμοι), χωρίς να αποκλείεται η ύπαρξη άλλων συγκληρονόμων, η κληρονομία εξακολουθεί να σχολάζει συνολικά, καθώς -κατά κανόνα- η αβεβαιότητα ως προς τα πρόσωπα των συγκληρονόμων συνεπάγεται και αβεβαιότητα ως προς το ποσοστό των κληρονομικών μερίδων όλων των συγκληρονόμων (ομόφωνα). 2.α) Στην περίπτωση αυτή, δεν περαιώνεται η υπόθεση της σχολάζουσας κληρονομίας ούτε παύει το λειτούργημα του κηδεμόνα και, σε συνέπεια με τα παραπάνω, δεν νοείται παράδοση της κληρονομίας σε έναν από τους κληρονόμους. β) Το έργο του κηδεμόνα συνεχίζεται, μέχρι να προκύψει -με την κατά το δυνατό μέγιστη βεβαιότητα- η ύπαρξη ή η ανυπαρξία άλλων κληρονόμων, με αποτέλεσμα, μετά από γνώμη του εκάστοτε αρμοδίου Συμβουλίου Κοινωφελών Περιουσιών, τη διαπίστωση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου ή του τρίτου (ομόφωνα). 3.α) Σε περίπτωση τελεσίδικης απόρριψης του αιτήματος τρίτου κληρονόμου για τη χορήγηση κληρονομητηρίου, δεν στοιχειοθετείται άνευ ετέρου η αναγνώριση του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου, καθόσον απαιτείται προς τούτο να πιθανολογηθεί, κατόπιν γνώμης του Συμβουλίου, ότι δεν υπάρχει άλλος κληρονόμος. β) Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, μετά την παρέλευση δύο ετών ή του, κατά την κρίση του Συμβουλίου, αναγκαίου χρόνου, αν δεν πιθανολογείται η ύπαρξη άλλου (άλλων) κληρονόμου, περαιώνεται το έργο του κηδεμόνα και κινείται η διαδικασία αναγνώρισης του κληρονομικού δικαιώματος του Δημοσίου (ομόφωνα).