Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.6/122/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.75

Προμήθεια τροφίμων:...ζητείται η ανάκληση της 414/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου..Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά τα προεκτεθέντα (βλ. σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ) ότι η προσκομισθείσα από την αιτούσα τραπεζική βεβαίωση πιστοληπτικής ικανότητας ποσού 1.400.000 ευρώ ετησίως ανανεούμενου ( ήτοι για τα τέσσερα έτη της επίμαχης σύμβασης 5.600.000 ευρώ), υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης διότι ο επίμαχος όρος αυτής, ερμηνευόμενος σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας ( βλ. Ε.Σ. VI Tμ 1071/2017) και λαμβάνοντας υπόψη και την αιτιολογική έκθεση του άρθρου 75 του ν.4412/2016 έχει την έννοια (βλ σκέψη ΙΙ Β) ότι δεν μπορεί να απαιτηθεί από τον υποψήφιο ανάδοχο τετραετούς διάρκειας σύμβασης να έχει διαθέσιμο το σύνολο της πιστοληπτικής του ικανότητας ήδη από τον πρώτο χρόνο εκτέλεσης της σύμβασης ενώ όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία του φακέλου (βλ.σκέψη ΙΙΙ στ και ε) δεν συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση άνισης μεταχείρισης υποψηφίων, αναφορικά με τον αποκλεισμό της εταιρείας ....., γιατί σε κάθε περίπτωση πέραν του γεγονότος ότι στη τραπεζική βεβαίωση που επικαλέστηκε, δεν υπήρχε όπως στην ανάδοχο, η πρόβλεψη για ετησίως ανανεούμενο ποσό, το δε απαιτούμενο ποσό για αυτήν ήταν σημαντικά μικρότερο σε σχέση με αυτό της αναδόχου, σε κάθε δε περίπτωση συνέτρεχαν και άλλοι λόγοι αποκλεισμού (δεν είχε προσκομίσει πιστοποιητικό υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία ΕΛΟΤ 1801 2008 καθώς και το ΕΕΕΠ φορέα στις ικανότητες του οποίου στηρίζονταν η προσφορά της).Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη δεδομένου δε ότι δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος, να υπογραφούν οι οικείες συμβάσεις και να διαταχθεί η επιστροφή στην αιτούσα του κατατεθέντος παραβόλου.Ανακαλεί την 414/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/414/2018

Προμήθεια τροφίμων.Με τα δεδομένα αυτά και εφόσον αφενός μεν σύμφωνα με την απαίτηση του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης, οι συμμετέχοντες στον ελεγχόμενο διαγωνισμό οικονομικοί φορείς έπρεπε κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς τους, επί ποινή αποκλεισμού, να διαθέτουν πιστοληπτική ικανότητα συνολικού ποσού τουλάχιστον ίσου με το ποσό του ενδεικτικού προϋπολογισμού (χωρίς Φ.Π.Α.) για το σύνολο των ομάδων στις οποίες συμμετείχαν, αφετέρου δε η εταιρεία …… υπέβαλε στον ελεγχόμενο διαγωνισμό προσφορά για το σύνολο των ομάδων της διακήρυξης, ο ενδεικτικός προϋπολογισμός των οποίων ανερχόταν σε 2.809.243,59 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εταιρεία αυτή έπρεπε να είχε αποκλεισθεί από τον διαγωνισμό, διότι δεν απέδειξε με κατάλληλες τραπεζικές βεβαιώσεις ότι διέθετε, κατά το χρόνο συμμετοχής της στο διαγωνισμό, πιστοληπτική ικανότητα ίση με το ως άνω ποσό των 2.809.243,59 ευρώ, το δε ποσό του 1.400.000 ευρώ που αναφέρεται στην ως άνω κατατεθείσα από αυτήν τραπεζική βεβαίωση δεν καλύπτει την εν λόγω επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης. Εξάλλου, τα όργανα της αναθέτουσας αρχής κάνοντας δεκτή την ως άνω εταιρεία στο διαγωνισμό, παρόλο που αυτή δεν πληρούσε την απαίτηση της πιστοληπτικής ικανότητας, παραβίασαν τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, μη εφαρμόζοντας κατά τρόπο ενιαίο τον επίμαχο όρο της διακήρυξης, δεδομένου ότι κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και των τεχνικών προσφορών απέκλεισαν από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού την εταιρεία ….., μεταξύ άλλων, και για το λόγο ότι δεν κάλυπτε την απαίτηση του άρθρου 2.2.5 περ. β΄ της διακήρυξης, καθόσον στο κατατεθέν από αυτή Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας είχε συμπληρώσει ποσό πιστοληπτικής ικανότητας 242.500,00 ευρώ και κατέθεσε και βεβαίωση πιστοληπτικής ικανότητας ίδιου ποσού από τραπεζικό ίδρυμα, ενώ υπέβαλε προσφορά για την ομάδα Α1.Α., ο ενδεικτικός προϋπολογισμός της οποίας ανέρχεται σε 311.445,06 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (βλ. το 2ο/28.8.2018 Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού και την 351/31.8.2018 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Νέας Σμύρνης).

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/122/2019


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1763/2022

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 389/2022 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με τα δεδομένα αυτά  το Δικαστήριο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω διαπιστωθείσα μοναδική πλημμέλεια της επίμαχης διαδικασίας δεν δύναται να θεωρηθεί, στην προκειμένη περίπτωση, ως ουσιώδης δοθέντος ότι δεν προκύπτει ότι επέφερε εν τοις πράγμασι ουσιώδη αλλοίωση των συνθηκών ανταγωνισμού και δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας. Ως εκ τούτου, και λαμβανομένου, περαιτέρω υπόψη όσων βασίμως προβάλλονται ανωτέρω αναφορικά με την απόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας της εταιρείας «….» (βλ. σκέψη 12  iv), το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχει διακωλυτικός λόγος για την υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης.Ανακαλεί την 389/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/137/2023

Παροχή Υπηρεσιών Λογιστικής και Διοικητικής Υποστήριξης.. (...)Επομένως, οι καθορισθείσες στα άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2. της διακήρυξης απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τις συναφείς με την ελεγχόμενη συμβάσεις που πρέπει να έχουν ολοκληρώσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς, οι οποίες στοχεύουν στη διασφάλιση εξεύρεσης αναδόχου που θα εκτελέσει τη σύμβαση με άρτιο και προσήκοντα τρόπο, κρίνονται, ενόψει του αντικειμένου και της προεκτεθείσας φύσης των ελεγχομένων υπηρεσιών, πρόσφορες, δικαιολογημένες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1399/2022). Το κριτήριο που επιβάλλει δεκαετή τουλάχιστον προϋπηρεσία σε λογιστικές, φοροτεχνικές υπηρεσίες (άρθρο 2.2.6.3 της διακήρυξης), αποδεικνυόμενη με την προσκόμιση εκτύπωσης προσωποποιημένης πληροφόρησης και κωδικών δραστηριότητας (ΚΑΔ) από την ΑΑΔΕ, καθώς και της άδειας άσκησης επαγγέλματος, δεν μπορούσε να τεθεί ως κριτήριο τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας, διότι ως εκ της φύσεως και του περιεχομένου του αποτελεί κριτήριο καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατ’ άρθρο 75 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, ενώ, επιπλέον, επιβάλλει την προσκόμιση δικαιολογητικού (μέσου απόδειξης) που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του ως άνω νόμου, όπου αναφέρονται περιοριστικά τα δικαιολογητικά απόδειξης της τεχνικής ικανότητας. Πλην όμως η μη νομιμότητα του κριτηρίου αυτού ως κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας δεν παρίσταται ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, διότι το εν λόγω κριτήριο έχει τεθεί σε προηγούμενο άρθρο 2.2.4. της διακήρυξης ως κριτήριο καταλληλότητας άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας (βλ. άρθρα 75 παρ. 1 α΄ και 2 και 80 παρ. 3 του ν. 4412/2016, άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης και σκέψη 18), η νομιμότητα του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο και επομένως η απαίτηση της συνδρομής του ίδιου κριτηρίου εκ νέου σε επόμενο  άρθρο αυτής καθιστά την σχετική  πλημμέλεια επουσιώδη.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, πρέπει η προσφυγή και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 845/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης.  


Ν.3867/2010

Εποπτεία ιδιωτικής ασφάλισης, σύσταση εγγυητικού κεφαλαίου ιδιωτικής ασφάλισης ζωής, οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/327/2022

Δημόσια Έργα:Με τις κρινόμενες προσφυγές ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της … πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής: προσβαλλόμενη Πράξη).Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ των προσφευγουσών Α.Α. και Αναδόχου, που αφορά στην «Ενεργειακή αναβάθμιση οδοφωτισμού Π.Δ.Ε. και συντήρηση για την υποστήριξη της ενεργειακής αναβάθμισης του δικτύου ηλεκτροφωτισμού αρμοδιότητας Π.Δ.Ε.» (στο εξής: ελεγχόμενη σύμβαση).(....)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εν προκειμένω, η προσφεύγουσα Α.Α. κινήθηκε εντός του κανονιστικού πλαισίου άρθρου 75 παρ. 1, 3 και 5 του ν. 4412/2016, θεσπίζοντας εύλογες και ανάλογες, ενόψει του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης, απαιτήσεις ως προς τα κατώτατα όρια της οικονομικής επάρκειας των υποψηφίων αναδόχων της, ήτοι εύλογες προϋποθέσεις καταλληλότητας συμμετοχής στην οικεία διαδικασία ανάθεσης. Εξάλλου, το γεγονός ότι η οικονομική-χρηματοοικονομική επάρκεια ενός οικονομικού φορέα είναι δυνατόν να συνάγεται από τη συνεκτίμηση και άλλων παραμέτρων, όπως εκτίθεται στην προσβαλλόμενη Πράξη (βλ. ανωτέρω σκ. 2.2.), δεν περιορίζει, πάντως, την ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, εντός του περιθωρίου εκτίμησης που της έχει απονεμηθεί, να επιλέγει εκείνη τα στοιχεία που κρίνει πρόσφορα για την εξασφάλιση του ελάχιστου επιθυμητού επιπέδου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των προσφερόντων, εν προκειμένω δε τα αναφερόμενα στο άρθρο 2.2.5. της Διακήρυξης, χωρίς να απαιτείται να αποδεικνύει κάθε φορά ότι τα στοιχεία αυτά είναι τα μόνα πρόσφορα (βλ. ΣτΕ ΕΑ 335/2019 σκ. 12).Δέχεται τις συνεκδικαζόμενες προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την … Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 


ΕλΣυνΤμ.6/850/2018

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.:ζητείται η ανάκληση της 166/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 21 της οικείας διακήρυξης ότι «οι κατά τα άνω επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν σχετική με το δημοπρατούμενο αντικείμενο εμπειρία και δη να έχουν εντός της τελευταίας τριετίας πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, εκτελέσει εντός περιόδου οκτώ συνεχόμενων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Δ του περιλαμβανομένου στο Παράρτημα Β΄ της 29/ΕΣ/2017 απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. πρότυπου τεύχους διακήρυξης (βλ. ΦΕΚ Β΄ 3074/2017), σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016, ενώ δεν αποτελεί, όπως λανθασμένα υπολαμβάνεται με την προσβαλλόμενη Πράξη, προσθήκη πρόσθετου όρου στη διακήρυξη, πέραν της αντλούμενης από την εγγραφή στο ΜΕΕΠ αντίστοιχης τεχνικής ικανότητας των διαγωνιζόμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση τεχνικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 21 της συγκεκριμένης διακήρυξης, η οποία ουδόλως αμφισβητήθηκε από τους διαγωνιζομένους, κείται εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής να διαμορφώνει τους όρους της διακήρυξης κατά την κρίση της και να καθορίζει τα κριτήρια καταλληλότητας των οικονομικών φορέων, βάσει των οποίων πιστοποιείται η τεχνική και επαγγελματική ικανότητά τους χωρίς δέσμευση από την εγγραφή και κατάταξή τους στις τάξεις του ΜΕΕΠ, εφόσον όμως σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες οικονομικοί φορείς αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την αναγκαία τεχνική και επαγγελματική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης, σε κατάλληλο επίπεδο ποιότητας, ανάλογα πάντοτε με το αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση όρου που αφορά στο ελάχιστο επίπεδο τεχνικής ικανότητας στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη και δεν απαιτείτο προς τούτο απόφαση του ήδη Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αίτηση ανάκλησης να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 166/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου..


ΕΣ/ΤΜ.6/733/2019

Διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών...ζητείται η ανάκληση της 118/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η παράλειψη της διακήρυξης να προσδιορίσει τον ελάχιστο αναγκαίο εξοπλισμό που πρέπει να διαθέτουν οι διαγωνιζόμενοι για να αποδείξουν την τεχνική καταλληλότητά τους, δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της σχετικής διαδικασίας.  Και τούτο διότι η θέσπιση ή μη ειδικών όρων τεχνικής ικανότητας των υποψηφίων εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, ελεγχόμενη μόνο για υπέρβαση των άκρων ορίων αυτής, χωρίς εν προκειμένω δυνατότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου να ελέγξει τους τεχνικούς λόγους για τους οποίους κρίθηκε μη αναγκαία η θέσπιση τέτοιων κριτηρίων.   Επιπλέον, η παράλειψη θέσπισης ειδικών όρων τεχνικής ικανότητας καθιστά δυνατή τη συμμετοχή κάθε ενδιαφερόμενου, επομένως, δεν είναι πρόσφορη να εμποδίσει την ανάπτυξη ανταγωνισμού.  Σε κάθε περίπτωση, η έλλειψη αυτή θα μπορούσε να δημιουργήσει ζητήματα μόνο στην περίπτωση που μετείχαν στο διαγωνισμό περισσότεροι υποψήφιοι και αντιμετωπίζονταν διαφορετικά από την αναθέτουσα αρχή, αναλόγως του εξοπλισμού που δήλωναν ότι κατέχουν, κατά τούτο δε, στην ελεγχόμενη υπόθεση καθίσταται αλυσιτελής ο έλεγχος αυτός, δεδομένου ότι υποβλήθηκε μία μόνο προσφορά.  Τέλος, ενόψει των ανωτέρω, ο έλεγχος από την αναθέτουσα αρχή, με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης, της πραγματικής κατοχής από τη διαγωνιζόμενη ένωση εταιρειών του εξοπλισμού που επικαλέστηκε, καθίσταται αλυσιτελής, απορριπτομένης και κατά το μέρος αυτό της πλημμέλειας που εντοπίστηκε από το Κλιμάκιο, ως προς την έλλειψη των σχετικών με τον αναγκαίο εξοπλισμό δικαιολογητικών κατακύρωσης.Δεν ανακαλεί την 118/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕλΣυν/Τμ.6/1283/2009

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ορθά το Κλιμάκιο αποφάνθηκε ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του επίμαχου σχεδίου σύμβασης, καθόσον η προσκομισθείσα από την αναδειχθείσα μειοδότρια εταιρεία «….» βεβαίωση της Τράπεζας … πληροί τους όρους του άρθρου 23.3 της διακήρυξης. Ειδικότερα, απορριπτέοι ως αβάσιμοι είναι οι προβαλλόμενοι με την υπό κρίση αίτηση ανάκλησης λόγοι, καθόσον α) η επίμαχη διακήρυξη θέτει ως όρο για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό ότι η συνολική πιστοληπτική ικανότητα της διαγωνιζόμενης επιχείρησης πρέπει να είναι ίση με ποσοστό 10% του προϋπολογισμού του έργου χωρίς Φ.Π.Α. (ήτοι με το ποσό του 1.362.100,961 ευρώ), χωρίς περαιτέρω διάκριση αυτής σε δανειοληπτική ικανότητα κατά ορισμένο ποσοστό και σε πιστοληπτική ικανότητα κατά ένα άλλο ποσοστό, εφόσον σε μια τέτοια περίπτωση τα επιμέρους ποσοστά θα έπρεπε να προσδιορίζονται επακριβώς στη διακήρυξη, β) περαιτέρω, για την απόδειξη της χρηματοδοτικής και οικονομικής ικανότητας μιας διαγωνιζόμενης εργολήπτριας επιχείρησης, απαιτείται η προσκόμιση από αυτή βεβαίωσης τράπεζας για την πιστοληπτική της ικανότητα, παρά το ότι κατά το γράμμα της συγκεκριμένης διάταξης του άρθρου 23.3 της διακήρυξης η βεβαίωση τράπεζας πρέπει να αφορά τη δανειοληπτική ικανότητα της επιχείρησης, εφόσον η διακήρυξη ενδιαφέρεται για τη συνολική πιστοληπτική ικανότητα των διαγωνιζομένων επιχειρήσεων. Για το λόγο δε αυτό, στο επόμενο εδάφιο της ως άνω διάταξης της διακήρυξης (άρθρο 23.3) διευκρινίζεται ότι ως επαρκής απόδειξη πιστοληπτικής ικανότητας κρίνεται έγγραφο τράπεζας που δηλώνει ότι συνεργάζεται με τον υποψήφιο και θα εξετάσει αίτησή του για χρηματοδότηση, με ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό 10% τουλάχιστον του προϋπολογισμού του έργου (χωρίς Φ.Π.Α.), αν και εφόσον αναδειχθεί ανάδοχος, και τέλος, γ) η προσκομισθείσα από την αναδειχθείσα μειοδότρια εταιρεία βεβαίωση πιστοληπτικής της ικανότητας της Τράπεζας Αττικής, η οποία, σημειωτέον, εκδόθηκε για τη συμμετοχή της εταιρείας στο συγκεκριμένο διαγωνισμό, δεν αναφέρει μεν ότι δεσμεύεται να εξετάσει αίτημα της ανωτέρω εταιρείας για χρηματοδότησή της, αν αυτή αναδεικνυόταν ανάδοχος του έργου, η βεβαίωση όμως της ως άνω Τράπεζας περί του ότι το ποσό της συνολικής πιστοληπτικής ικανότητας της εταιρείας «….» ανέρχεται σε 6.000.000 ευρώ, ποσό το οποίο με τα σημερινά δεδομένα δύναται να της χορηγηθεί, υπερκαλύπτει το σχετικό όρο της διακήρυξης, εφόσον το ποσό αυτό είναι μεγαλύτερο του ποσοστού 10% του προϋπολογισμού του έργου χωρίς Φ.Π.Α. και η ως άνω γενική διατύπωση της τραπεζικής βεβαίωσης περιλαμβάνει τόσο τη δυαντότητα χορήγησης δανείου όσο και τη δυνατότητα χορήγησης εγγυητικών επιστολών μέχρι το εν λόγω ποσό.


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2054/2022

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Επιδιώκεται η ανάκληση της 471/2022 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου (...)Όπως ήδη εκτέθηκε ανωτέρω (βλ. σκέψη 17), η επίμαχη σύμβαση συνάπτεται άμεσα με την παροχή αγαθού ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο (υπηρεσίες ύδρευσης), που υπόκειται σε ιδιαίτερες απαιτήσεις ως προς την συνέχεια και ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών. Το επιμέρους συμβατικό αντικείμενο της διακήρυξης είναι μεικτό και περιλαμβάνει αφενός την προμήθεια εξοπλισμού αντλητικών συγκροτημάτων γεωτρήσεων αφετέρου την εγκατάσταση και θέση του σε λειτουργία  όπως επίσης και την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής του κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγυημένης λειτουργίας, γεγονός που δικαιολογεί την πρόβλεψη ειδικών απαιτήσεων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας για την διασφάλιση της ορθής εκτέλεσης της σύμβασης, κατά τα ανωτέρω εκτεθέντα (βλ. σκέψη 5). Περαιτέρω, ο (μηχανολόγος ή ηλεκτρολόγος) μηχανικός, με τον οποίο απαιτείται να συνεργάζονται οι υποψήφιοι φορείς κατά τα προβλεπόμενα στα άρθρα 2.2.6 β΄ και 2.2.9.2. παρ. Β.4 περ. β΄  της διακήρυξης, έχει σύνθετα καθήκοντα αφού είναι υπεύθυνος για την επίβλεψη της ορθής εκτέλεσης των εργασιών τοποθέτησης του εξοπλισμού και συντήρησής του καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης  αλλά  και επικεφαλής  της ομάδας υλοποίησης του έργου. Στο πλαίσιο των καθηκόντων του αυτών εποπτεύει συνολικά τον προγραμματισμό, την προετοιμασία και την εκτέλεση των αναγκαίων εργασιών,  παρευρίσκεται στους χώρους εγκατάστασης κατά την εκτέλεση εργασιών, συμμετέχει σ’ όλες τις συναντήσεις - συσκέψεις  ενώ βαρύνεται και με σειρά ειδικότερων καθηκόντων για τις αναγκαίες προεργασίες εκτέλεσης της σύμβασης  (βλ. παρατεθέντες στη σκ. 9 όρους του Παραρτήματος Ι – Μέρος Α’ και του Παραρτήματος ΙΙ, άρθρα 8ο και 9ο  της διακήρυξης). Εξάλλου, η κατοχή ορισμένης γενικής επαγγελματικής εμπειρίας, πέραν της σωρευτικά απαιτούμενης ειδικής εμπειρίας σε εργασίες επίβλεψης ανάλογων εργασιών, αποτελεί, κατά την κοινή πείρα, στοιχείο δηλωτικό  αυξημένης  επαγγελματικής επάρκειας του μηχανικού (πρβλ. άλλωστε και – μη  ευθέως  εφαρμοζόμενες   -  ρυθμίσεις των άρθρων 117 και 118  του ν. 4472/2017 και άρθρα 3 παρ. 4 και 13 του π.δ. 71/2019, από τις οποίες προκύπτει ότι η εξέλιξη των μηχανικών σε τάξεις συναρτάται και με ορισμένο χρόνο παραμονής στον προηγούμενο βαθμό και όχι μόνο με την απόκτηση ειδικής τεχνικής εμπειρίας). Υπό τις περιστάσεις αυτές και λαμβανομένου, περαιτέρω, υπόψη της ευρείας διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. κατά την θέσπιση των όρων τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, η οποία υπόκειται μόνο σε οριακό έλεγχο υπέρβασης των άκρων ορίων, το Δικαστήριο κρίνει ότι οι επίμαχοι όροι των άρθρων 2.2.6 περ. β’ και 2.2.9.2 παρ. Β.4 περ. β’  δεν παρίστανται προδήλως αυθαίρετοι ή δυσανάλογοι αλλά συνέχονται άμεσα με την σημασία και ιδιαιτερότητα  του αντικειμένου (πρβλ. ΣτΕ 1647/2022) της επίμαχης διαγωνιστικής διαδικασίας, με τα αυξημένα καθήκοντα που βαρύνουν τον  μηχανολόγο ή ηλεκτρολόγο μηχανικό ως επιβλέποντα μηχανικό και επικεφαλή της ομάδας υλοποίησης του έργου και με την ανάγκη να διασφαλισθεί η ορθή εκτέλεση της σύμβασης για λόγους προάσπισης πρόδηλου δημοσίου συμφέροντος. Το αυτό ισχύει και ως προς το ύψος της ζητούμενης δωδεκαετούς γενικής επαγγελματικής εμπειρίας του επιβλέποντος μηχανικού (αντιστοιχούσα σε μηχανικό Δ’ τάξης), η οποία ενόψει των ανωτέρω δεδομένων της συγκεκριμένης προμήθειας αλλά και του ύψους της προϋπολογιζόμενης της δαπάνης (πρβλ. άλλωστε και το άρθρο 52 του π.δ. 71/2019) δεν έχει καθορισθεί σε προδήλως υπέρμετρο και άκρως περιοριστικό του ανταγωνισμού βαθμό. Η επιμέρους κρίση της προσβαλλομένης, ότι η αναγκαία για την άρτια εκτέλεση της σύμβασης γενική επαγγελματική εμπειρία του επιβλέποντος μηχανικού θα μπορούσε να  έχει αποκτηθεί σε πολύ μικρότερο χρόνο άσκησης του επαγγέλματος του μηχανολόγου/ηλεκτρολόγου μηχανικού ερείδεται επί ανεπίτρεπτης κρίσης σκοπιμότητας. Τέλος οι επίμαχοι όροι της διακήρυξης ως κανονιστικοί δεν έχρηζαν ειδικότερης αιτιολόγησης από τον αναθέτοντα φορέα. Συνεπώς, κατά τους βασίμους προβαλλόμενους με τις ένδικες προσφυγές λόγους, η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. ο τρίτος διακωλυτικός λόγος υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης δεν συντρέχει.Ανακαλεί την 471/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/205/2018

Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά η διαδικασία ανάθεσης της κρινόμενης σύμβασης παρίσταται νόμιμη. Ειδικότερα, οι όροι των άρθρων 2.2.4.1. και 2.2.9.2.Β.2 εδ. στ΄ της διακήρυξης είναι νόμιμοι, καθόσον η απαίτηση για τη διάθεση κτηριακών εγκαταστάσεων εντός της ελληνικής επικράτειας προς απόδειξη της επαγγελματικής ικανότητας του υποψηφίου νομίμως ζητείται σε μια τέτοια σύμβαση προμήθειας, ιδιαίτερα απαιτητικής σε ποσότητα ειδών, καθόσον δεν είναι ασύνδετη και δυσανάλογη με το συμβατικό αντικείμενο και ο σχετικός όρος μπορεί να καλυφθεί και με μίσθωση των απαιτούμενων χώρων αποθήκευσης με συνέπεια να είναι επιτεύξιμος για κάθε συμμετέχοντα. Περαιτέρω, και οι όροι σύμφωνα με τους οποίους οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό υποχρεούνται επί ποινή αποκλεισμού αφενός να έχουν εκτελέσει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τριετίας τουλάχιστον 10 συμβάσεις προμήθειας του ιδίου αντικειμένου και αφετέρου να έχουν εκτελέσει κατ’ ελάχιστον μία προμήθεια του ιδίου αντικειμένου ανά έτος της προηγούμενης τριετίας, δεν εμπόδισαν εν τοις πράγμασι την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, αφού στη διαδικασία συμμετείχαν τρεις (3) εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται ενεργά στο συγκεκριμένο τομέα. Σε κάθε περίπτωση τόσο οι συμμετέχουσες όσο και άλλες δυνητικά υποψήφιες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από αυτούς, με την αιτίαση ότι παραβιάστηκαν οι προϋποθέσεις συμμετοχής τους στο διαγωνισμό σε σημείο τέτοιο που να την αποκλείουν ή να την καθιστούν ουσιωδώς δυσχερή, αφού δεν τους προσέβαλαν, ούτε επικαλέστηκαν ότι δεν διέθεταν την απαιτούμενη εμπειρία την οποία αντίθετα στα υποβληθέντα Ευρωπαϊκά Ενιαία Έγγραφα Προμήθειας (ΕΕΕΠ) ισχυρίστηκαν ότι διέθεταν, αλλά εντέλει δεν απέδειξαν. Συνεπώς, και οι όροι αυτοί παρίστανται νόμιμοι (ΕΣ VI Τμ. 608 και 609/2018). Κατ’ ακολουθία δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.