Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυνΤμ.6/850/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.53, 4412/2016/Α.75

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.:ζητείται η ανάκληση της 166/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου..Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 21 της οικείας διακήρυξης ότι «οι κατά τα άνω επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν σχετική με το δημοπρατούμενο αντικείμενο εμπειρία και δη να έχουν εντός της τελευταίας τριετίας πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, εκτελέσει εντός περιόδου οκτώ συνεχόμενων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Δ του περιλαμβανομένου στο Παράρτημα Β΄ της 29/ΕΣ/2017 απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. πρότυπου τεύχους διακήρυξης (βλ. ΦΕΚ Β΄ 3074/2017), σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 4 του ν. 4412/2016, ενώ δεν αποτελεί, όπως λανθασμένα υπολαμβάνεται με την προσβαλλόμενη Πράξη, προσθήκη πρόσθετου όρου στη διακήρυξη, πέραν της αντλούμενης από την εγγραφή στο ΜΕΕΠ αντίστοιχης τεχνικής ικανότητας των διαγωνιζόμενων εργοληπτικών επιχειρήσεων. Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση τεχνικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 21 της συγκεκριμένης διακήρυξης, η οποία ουδόλως αμφισβητήθηκε από τους διαγωνιζομένους, κείται εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής να διαμορφώνει τους όρους της διακήρυξης κατά την κρίση της και να καθορίζει τα κριτήρια καταλληλότητας των οικονομικών φορέων, βάσει των οποίων πιστοποιείται η τεχνική και επαγγελματική ικανότητά τους χωρίς δέσμευση από την εγγραφή και κατάταξή τους στις τάξεις του ΜΕΕΠ, εφόσον όμως σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες οικονομικοί φορείς αποδεικνύουν ότι διαθέτουν την αναγκαία τεχνική και επαγγελματική ικανότητα για την εκτέλεση της σύμβασης, σε κατάλληλο επίπεδο ποιότητας, ανάλογα πάντοτε με το αντικείμενο της υπό κρίση σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση όρου που αφορά στο ελάχιστο επίπεδο τεχνικής ικανότητας στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη και δεν απαιτείτο προς τούτο απόφαση του ήδη Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αίτηση ανάκλησης να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 166/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου..

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ε/166/2018

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατ’ απόκλιση του ισχύοντος προτύπου τεύχους διακηρύξεων προσθήκη, στο άρθρο 21.1 της οικείας διακήρυξης, επιπλέον όρου σε σχέση με την απαιτούμενη τεχνική ικανότητα, ήτοι η απαίτηση ο ενδιαφερόμενος οικονομικός φορέας να έχει  εκτελέσει κατά την τελευταία τριετία, πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης του διαγωνισμού, για περίοδο οκτώ συνεχομένων μηνών εργασίες εκσκαφής πυθμένα ποσότητας τουλάχιστον 450.000 κ.μ., κατ’ αποκλεισμό των λοιπών, ημεδαπών ή αντιστοίχων αλλοδαπών, εργοληπτικών επιχειρήσεων της 2ης  τάξης του ΜΕΕΠ για έργα κατηγορίας ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ, είναι μη νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη 3.Β., καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ενώ, πέραν αυτού, ουδόλως αιτιολογείται. Η εν λόγω δε πλημμέλεια, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της συμμετέχουσας με τη μεγαλύτερη προσφερόμενη έκπτωση (23%), συνεκτιμώμενη και με τη μη αιτιολόγηση της πρόσθετης αυτής απαίτησης από την εγκριτική της διακήρυξης πράξη της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου, αλλά και με το επίπεδο του ανταγωνισμού που αναπτύχθηκε (δύο προσφορές κρίθηκαν αποδεκτές, με προσφερόμενη έκπτωση 5% και 1%, αντιστοίχως), κρίνεται ότι είναι ουσιώδης, καθιστούσα μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.6/850/2018


ΕλΣυν.Τμ.6/457/2018

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-Εργασίες συντήρησης οδικού δικτύου:..ζητείται η ανάκληση της 529/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατόπιν αυτών, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχείο ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 22 της από 8.6.2017 διακήρυξης του εν λόγω έργου ότι «Οι … προσφέροντες πρέπει να ικανοποιούν όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής. … 22.Γ. Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια: (α) Οι οικονομικοί φορείς (ημεδαποί και αλλοδαποί) πρέπει να έχουν Κύκλο Εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος μεγαλύτερο ή ίσο του 50% του προϋπολογισμού του δημοπρατούμενου έργου, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους διακήρυξης, που ίσχυε εν προκειμένω (βλ. Παράρτημα Α της 182/2016 Απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ΦΕΚ Β΄ 4269/30.12.2016), και είναι σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016.Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 22.Γ της συγκεκριμένης διακήρυξης αφενός μεν σχετίζεται και είναι ανάλογη με το αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου δε πληροί τους όρους του άρθρου 75 παρ. 3, αφού ο ετήσιος κύκλος εργασιών που επιβάλλεται δεν υπερβαίνει το διπλάσιο της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση του στοιχείου 22.Γ στην από 8.6.2017 διακήρυξης είναι νόμιμη, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου.(..)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 529/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου​


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2052/2022

Παροχή υπηρεσιών εστίασης-σίτισης.(...)Ουσιώδεις πλημμέλειες της διακήρυξης. Οι απαιτήσεις ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών και επαγγελματικής εμπειρίας πρέπει να αναφέρονται και στο έτος που προηγείται της δημοσίευσης αυτής. Δυσανάλογες απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας. Ανάληψη ποσού υπολειπόμενου της συμβατικής δαπάνης. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την 710/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/456/2018

ΕΡΓΑ-Όροι χρηματοοικονομικής επάρκειας.(..) ζητείται η ανάκληση της 528/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης του έργου «Συντήρηση- Οδική Ασφάλεια Επαρχιακού Οδικού...(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, με την αιτιολογία ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά το χρόνο δημοσίευσης αυτής σχετικού προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων απαιτείται σχετική δήλωση στο Ε.Ε.Ε.Σ. περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 600.000 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης....V. Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 22 της οικείας διακήρυξης...αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους διακήρυξης, που ίσχυε εν προκειμένω...και είναι σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η ως άνω απαίτηση οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας που τίθεται στο άρθρο 22.Γ της συγκεκριμένης διακήρυξης αφενός μεν σχετίζεται και είναι ανάλογη με το αντικείμενο της σύμβασης, αφετέρου δε πληροί τους όρους του άρθρου 75 παρ. 3 του ν. 4412/2016, αφού ο ετήσιος κύκλος εργασιών που επιβάλλεται δεν υπερβαίνει το διπλάσιο της εκτιμώμενης αξίας της σύμβασης. Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση του στοιχείου 22.Γ στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου....Κατά συνέπεια, νομίμως, όπως βάσιμα ισχυρίζονται οι αιτούσες, διαμορφώθηκαν οι ως άνω όροι της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου....Ανακαλεί την 528/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΑΕΠΠ/1054/2020

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητά: ι) να ακυρωθεί η με αριθ.639/2020 απόφαση, με την οποία έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας, και αποφασίσθηκε η ανάθεση σε αυτήν της σύμβασης εκτέλεσης αντιπλημμυρικών έργων Περιφέρειας .....- καθαρισμών ρεμάτων ΖΔΥΚΠ, ιι) να απορριφθεί η προσφορά της παρεμβαίνουσας και ιιι) να ανατεθεί η σύμβαση του έργου στην προσφεύγουσα.(....)Ως βάσιμα αναφέρει η αναθέτουσα αρχή και η παρεμβαίνουσα, ως προκύπτει σαφώς και ρητώς από τις διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης, η προσκόμιση των αποδεικτικών εκπλήρωσης των ποιοτικών κριτηρίων επιλογής και δη της τεχνικής και οικονομικής επάρκειας τα οποία απαριθμούνται στην διακήρυξη δεν απαιτείται να προσκομισθούν ει μη μόνον κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης το οποίο μέλλει να ακολουθήσει (...), μη χωρούσης απόρριψης της προσφοράς της παρεμβαίνουσας σύμφωνα με τις αρχές της τυπικότητας, νομιμότητας, ισότητας και διαφάνειας της διαδικασίας.Απορρίπτει την Προδικαστική Προσφυγή.


ΕΣ/ΤΜ.6/455/2018

ΕΡΓΑ-όροι χρηματοοικονομικής επάρκειας.(..) ζητείται η ανάκληση της 527/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης του έργου «Συντήρηση- Οδική Ασφάλεια Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Ν. ...(..)Με την προσβαλλόμενη Πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, με την αιτιολογία ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά το χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων απαιτείται σχετική δήλωση στο Ε.Ε.Ε.Σ. περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.135.000 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.(..)V. Κατόπιν αυτών και σύμφωνα με όσα έγιναν κατά πλειοψηφία δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (υπό στοιχ. ΙΙ), η πρόβλεψη στο άρθρο 22 της οικείας διακήρυξης ότι «Οι … προσφέροντες πρέπει να ικανοποιούν όλα τα κριτήρια ποιοτικής επιλογής. … 22.Γ. Οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια: (α) Οι οικονομικοί φορείς (ημεδαποί και αλλοδαποί) πρέπει να έχουν Κύκλο Εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος μεγαλύτερο ή ίσο του 50% του προϋπολογισμού του δημοπρατούμενου έργου, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. …» αποτελεί συμπλήρωση από την αναθέτουσα αρχή του κενού στοιχείου 22.Γ του πρότυπου τεύχους διακήρυξης, που ίσχυε εν προκειμένω (βλ. Παράρτημα Β της 182/2016 Απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ΦΕΚ Β΄ 4269/30.12.2016 και όμοιας διατύπωσης άρθρο 22.Γ Παραρτήματος Α΄ της ιδίας ως άνω απόφασης της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., που επιλέχθηκε εκ παραδρομής ως πρότυπο τεύχος), και είναι σύμφωνη προς τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ. 1 και 3 του ν. 4412/2016....Επομένως, η κατά τα ανωτέρω συμπλήρωση του στοιχείου 22.Γ στην οικεία διακήρυξη είναι νόμιμη, χωρίς να απαιτείται προς τούτο απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, κατά το άρθρο 53 παρ. 7 β΄ του ίδιου νόμου, αφού δεν πρόκειται για προσθήκη επιπλέον όρου....Κατά συνέπεια, νομίμως, όπως βάσιμα ισχυρίζονται οι αιτούσες, διαμορφώθηκαν οι ως άνω όροι της διακήρυξης του ελεγχόμενου έργου....Ανακαλεί την 527/2017 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΑΑΔΗΣΥ/1397/2022

Επειδή, εν συνεχεία, κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ο προσφεύγων προσκόμισε, μεταξύ άλλων, αντίγραφο της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο …, από την οποία όμως δεν προκύπτει με σαφήνεια αν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης διότι δεν αναφέρονται οι παραδόσεις στις οποίες προέβη μέχρι το τέλος του έτους 2021. Ως εκ τούτου, νομίμως κλήθηκε την 1.06.2022 από την αναθέτουσα αρχή σε παροχή διευκρινίσεων ως προς τις ποσότητες που έχει παραδώσει μέχρι και 31.12.2021 αναφορικά με τη συγκεκριμένη σύμβαση. Ο δε προσφεύγων την 11.06.2022 προσκόμισε κατάλογο παραδόσεων στον οποίο δήλωσε ότι δυνάμει της από 13.12.2021 σύμβασης με το Δήμο … εκτέλεσε παραδόσεις ύψους 4.135,90€ και άρα προδήλως δεν πληροί το κριτήριο του όρου 2.2.6 της διακήρυξης και επιπροσθέτως κατέθεσε πέντε νέες συμβάσεις, έτερες από τις ήδη δηλωθείσες στο ΕΕΕΣ. Ωστόσο, οι εν λόγω συμβάσεις δεν μπορούν νομίμως να ληφθούν υπόψιν, ως βασίμως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή, διότι δεν έχουν δηλωθεί στο ΕΕΕΣ του προσφεύγοντος, ο οποίος προέβη δια των πρόσθετων δικαιολογητικών κατακύρωσης που προσκόμισε στις 11.06.2022 σε ανεπίτρεπτη εκ των υστέρων τροποποίηση της προσφοράς του. Δοθέντος δε ότι, ως έχει ήδη εκτεθεί υπό σκέψη 35, η προσφορά του προσφεύγοντος δεν παρουσιάζε ασάφεια ούτε η αναθέτουσα αρχή όφειλε να τον καλέσει σε παροχή διευκρινίσεων, αβασίμως ο προσφεύγων προβάλλει ότι η αναθέτουσα αρχή δια της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου λόγω μη κλήσης του σε διευκρινίσεις κατά το στάδιο της προαπόδειξης οδηγήθηκε έπειτα σε απόρριψη της προσφοράς του και κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετοχής. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή ορθώς και κατα δεσμία αρμοδιότητα με την προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά του προσφεύγοντος και αποφάσισε την κατάπτωση της εγγυητικής του επιστολής συμμετχοής διότι δεν πληροί το κριτήριο τεχνικής ικανότητας ως τούτο αποδείχτηκε εκ των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης τα οποία δύναται, κατά τα προεκτεθέντα, να ληφθούν νομίμως υπόψιν, και οι σχετικοί λόγοι της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. 


ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/151/2018

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης έργου.(χρηματοοικονομική επάρκεια.) «Εργασίες Αποκατάστασης Δημοτικού και Αγροτικού Δικτύου Δήμου...Με δεδομένα αυτά  και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα ως προς τη νομιμότητα της ελεγχόμενης διαδικασίας:  Με τους διαλαμβανόμενους στο άρθρο 22 Γ περ,   γ΄, δ΄ και ε΄ όρους της επίμαχης διακήρυξης τίθενται ελάχιστες απαιτήσεις χρηματοοικονομικής επάρκειας  που πρέπει να πληρούνται σωρευτικά  από τους  οικονομικούς φορείς, οι οποίοι θα  πρέπει να έχουν ελάχιστη πιστοληπτική ικανότητα  σε ποσοστό 50% επί του προϋπολογισμού του έργου καθώς και ελάχιστο γενικό και ειδικό ετήσιο κύκλο  εργασιών για κάθε ένα από τα τελευταία τρία έτη ύψους 2.400.000 και 1.000.000 ευρώ αντιστοίχως. Οι όροι αυτοί τίθενται πέραν εκείνων που προβλέπονται στο άρθρο 22 Γ α΄ και αντιστοιχούν  στις γενικές απαιτήσεις χρηματοοικονομικής επάρκειας που πρέπει να πληρούν, κατ’ άρθρο 100 παρ. 5 β’ του Κ.Δ.Ε., οι καλούμενες επιχειρήσεις 2ης τάξης του Μ.Ε.Ε.Π. Οι επίμαχοι όροι θέτουν ιδιαιτέρως αυστηρές και σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις ελάχιστης χρηματοοικονομικής επάρκειας σε σύνηθες έργο οδοποιίας,  που  παρίστανται   δυσανάλογες σε σχέση με το αντικείμενο της επίμαχης σύμβασης και παρακωλύουν υπέρμετρα την πρόσβαση των ενδιαφερομένων στον διαγωνισμό, και δη των επιχειρήσεων 2ης τάξης,  οι οποίες  τύποις  κλήθηκαν να συμμετάσχουν (αυτοτελώς) σε αυτόν..Για τον λόγο αυτό καθίσταται μη σύννομη η ελεγχόμενη διαδικασία στο σύνολό της και, ως εκ τούτου, κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης..).  Η απαίτηση δε  της διακήρυξης να πληρούνται σωρευτικά στο συγκεκριμένο ύψος όλες οι προβλεπόμενες απαιτήσεις οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (πιστοληπτική ικανότητα, γενικός και ειδικός κύκλος εργασιών) είναι εκείνη που καθιστά τελικώς  δυσανάλογους τους επίμαχους όρους στον επίμαχο διαγωνισμό.

Ανακλήθηκε με την ΕλΣυνΤμ.6/846/2018


ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/650/2022

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Μη νομίμως τέθηκε στο ίδιο ως άνω άρθρο της διακήρυξης (2.2.6) ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την τεχνική και επαγγελματική τους επάρκεια να διαθέτουν αυτοί εμπειρία στην εκτέλεση από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους δύο (2) τουλάχιστον συμβάσεων προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, με αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, η καθεμία εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την εκτιμώμενη (προϋπολογιζόμενη) δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας χωρίς ΦΠΑ (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ) (βλ. σκέψη 6). Τούτο, διότι: α) Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό απαιτεί να έχουν εκτελέσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς από το έτος 2017 και μέχρι την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς τους τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεις προμήθειας ή κατασκευής, που να αφορούν σε ενεργειακά ή περιβαλλοντικά έργα, καθεμιά εκ των οποίων θα έχει προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της προς ανάθεση σύμβασης, εισάγει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ένα αυθαίρετο ποσοτικό κριτήριο (εμπειρία στην εκτέλεση 2 τουλάχιστον συμβάσεων), το οποίο δεν δικαιολογείται και αντικειμενικά δημιουργεί δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό ανάθεσης της προμήθειας οικονομικών φορέων, οι οποίοι διαθέτουν την κατάλληλη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα στο ίδιο αντικείμενο, ήτοι στο αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης, που έχει σχέση με την ενέργεια και το περιβάλλον, ακόμα και αν έχουν εκτελέσει μόνο μία (1) απαιτούμενη από το κριτήριο αυτό σύμβαση με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επίσης, σε κάθε περίπτωση, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής είναι, κατά το ανωτέρω μέρος του, δυσανάλογο και ποσοτικά μη συναφές σε σχέση με το αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης προμήθειας και υπερβαίνει τις πραγματικές ανάγκες της αναθέτουσας Αρχής ως προς τη δυνατότητα εκτέλεσης της σύμβασης αυτής, αφού απαιτεί από τους διαγωνιζόμενους οικονομικούς φορείς χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε επιτακτικού λόγου δημοσίου συμφέροντος την απόδειξη εμπειρίας στην εκτέλεση τουλάχιστον δύο (2) συμβάσεων όμοιων κατ’ είδος (φύση) και προϋπολογισμό με την προς ανάθεση σύμβαση, παρότι για να διαπιστωθεί η τεχνική και επαγγελματική επάρκειά (ικανότητά) τους να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση και να ανταποκριθούν στις αντίστοιχες πραγματικές ανάγκες εκτέλεσης της σύμβασης αυτής θα αρκούσε η απαίτηση από αυτούς εμπειρίας στην εκτέλεση μίας και μόνο ως άνω απαιτούμενης σύμβασης με προϋπολογισμό τουλάχιστον ίσο με αυτόν της προς ανάθεση σύμβασης (1.360.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ). Επομένως, το ανωτέρω κριτήριο επιλογής τελεί, κατά το ανωτέρω μέρος του, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό του, που είναι η διαπίστωση της τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων να εκτελέσουν την προς ανάθεση σύμβαση, δεδομένου και του ότι δεν αποδεικνύεται ότι ο σκοπός του αυτός δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εξίσου αποτελεσματικά με λιγότερο περιοριστικό για την ανάπτυξη του ανταγωνισμού τρόπο. Κατά συνέπεια, συντρέχει, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, παράβαση των γενικών αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων (περιορισμό στην άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ). β)  Κατά το μέρος που το κριτήριο αυτό προβλέπει ότι οι απαιτούμενες από αυτό συμβάσεις, στην εκτέλεση των οποίων οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς απαιτείται να έχουν εμπειρία, πρέπει να έχουν αντισυμβαλλόμενους (αποδέκτες - παραλήπτες) αποκλειστικώς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα (νπδδ, ΟΤΑ, ΔΕΥΑ και λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα), συναρτά χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε σοβαρού λόγου δημοσίου συμφέροντος την παραδεκτή συμμετοχή στον διαγωνισμό με την απαίτηση εμπειρίας στην εκτέλεση προηγούμενων όμοιων με την προς ανάθεση συμβάσεων που έχουν συναφθεί μόνο με φορείς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Έτσι, όμως, περιορίζει υπέρμετρα (αδικαιολόγητα), σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, την άσκηση των θεμελιωδών ελευθεριών του δικαίου της ΕΕ, και ιδιαιτέρως των αρχών της ίσης μεταχείρισης και του ελεύθερου ανταγωνισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων για συμμετοχή στον διαγωνισμό σχετικώς δραστηριοποιούμενων οικονομικών φορέων. Σε κάθε δε περίπτωση το επίμαχο κριτήριο αποκλείει αδικαιολόγητα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ειδικώς οικονομικούς φορείς προερχόμενους από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, δοθέντος ότι το ενωσιακό δίκαιο σκοπεί, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της οικονομικής συνοχής και του ανταγωνισμού και στον συντονισμό, ως προς τη διάκριση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, των διάφορων εθνικών νομικών συστημάτων, με συνέπεια να μην υιοθετεί ως προς την απόδειξη της εμπειρίας των προσφερόντων στο Μέρος II του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος A΄ του ν. 4412/2016 διακρίσεις μεταξύ αντισυμβαλλομένων δημόσιων ή ιδιωτικών παραληπτών - αποδεκτών των οικείων συμβάσεων που αποδεικνύουν τη σχετική εμπειρία αλλά να ορίζει ότι σε περίπτωση που για την απόδειξη της σχετικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας (εμπειρίας) απαιτείται από κριτήριο επιλογής κατάλογος όμοιων με την προς ανάθεση προμηθειών (συμβάσεων προμηθειών), που να έχουν πραγματοποιηθεί κατά την τελευταία τριετία ή και για περισσότερα έτη, όπως εν προκειμένω, οι σχετικές συμβάσεις (προμήθειες) μπορούν να έχουν αποδέκτη – παραλήπτη είτε δημόσιο (του δημοσίου τομέα) είτε ιδιωτικό (του ιδιωτικού τομέα) φορέα. 


ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/137/2023

Παροχή Υπηρεσιών Λογιστικής και Διοικητικής Υποστήριξης.. (...)Επομένως, οι καθορισθείσες στα άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2. της διακήρυξης απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τις συναφείς με την ελεγχόμενη συμβάσεις που πρέπει να έχουν ολοκληρώσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς, οι οποίες στοχεύουν στη διασφάλιση εξεύρεσης αναδόχου που θα εκτελέσει τη σύμβαση με άρτιο και προσήκοντα τρόπο, κρίνονται, ενόψει του αντικειμένου και της προεκτεθείσας φύσης των ελεγχομένων υπηρεσιών, πρόσφορες, δικαιολογημένες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1399/2022). Το κριτήριο που επιβάλλει δεκαετή τουλάχιστον προϋπηρεσία σε λογιστικές, φοροτεχνικές υπηρεσίες (άρθρο 2.2.6.3 της διακήρυξης), αποδεικνυόμενη με την προσκόμιση εκτύπωσης προσωποποιημένης πληροφόρησης και κωδικών δραστηριότητας (ΚΑΔ) από την ΑΑΔΕ, καθώς και της άδειας άσκησης επαγγέλματος, δεν μπορούσε να τεθεί ως κριτήριο τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας, διότι ως εκ της φύσεως και του περιεχομένου του αποτελεί κριτήριο καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατ’ άρθρο 75 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, ενώ, επιπλέον, επιβάλλει την προσκόμιση δικαιολογητικού (μέσου απόδειξης) που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του ως άνω νόμου, όπου αναφέρονται περιοριστικά τα δικαιολογητικά απόδειξης της τεχνικής ικανότητας. Πλην όμως η μη νομιμότητα του κριτηρίου αυτού ως κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας δεν παρίσταται ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, διότι το εν λόγω κριτήριο έχει τεθεί σε προηγούμενο άρθρο 2.2.4. της διακήρυξης ως κριτήριο καταλληλότητας άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας (βλ. άρθρα 75 παρ. 1 α΄ και 2 και 80 παρ. 3 του ν. 4412/2016, άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης και σκέψη 18), η νομιμότητα του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο και επομένως η απαίτηση της συνδρομής του ίδιου κριτηρίου εκ νέου σε επόμενο  άρθρο αυτής καθιστά την σχετική  πλημμέλεια επουσιώδη.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, πρέπει η προσφυγή και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 845/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης.