Σύμβαση μίσθωσης ακινήτου με εκμισθωτή το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και (φερόμενο ως) μισθωτή το Προξενείο Σεϋχελλών - Εγκυρότητα ή μη της μείωσης του συμφωνηθέντος μηνιαίου καταβαλλόμενου μισθώματος.(..)Η σύμβαση με αντικείμενο την μίσθωση ακινήτου [χώρου στον έκτο (6°) όροφο του κτιρίου επί της Λεωφόρου Κηφισίας αριθ. 178 στο Χαλάνδρι Αττικής], εκ μέρους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ως εκμισθωτή έχει συναφθεί με την εταιρεία με την επωνυμία «ALPHA TRADING & SHIPPING AGENCIES» ως μισθώτρια και όχι με το Προξενείο Σεϋχελλών, το οποίο, παρά τη σιωπηρή συναίνεση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν υπεισήλθε νομοτύπως στη μισθωτική σχέση. Στην προκείμενη περίπτωση δεν έχει καταρτισθεί νόμιμα τροποποιητική σύμβαση μείωσης του μισθώματος και δεν έχει ως εκ τούτου επέλθει νομικά τέτοια μείωση, διότι δεν τηρήθηκε ο συστατικός νόμιμος τύπος της υπογραφής σχετικής τροποιητικής σύμβασης.

Δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της αποφάσεως της Ολομέλειας της Βουλής των Ελλήνων «Καθορισμός του ανώτατου κυβισμού και μισθώματος, της διάρκειας μίσθωσης καθώς και των επιτρεπόμενων τύπων αυτοκινήτων της νέας μακροχρόνιας μίσθωσης βουλευτικών οχημάτων (leasing) για τους Βουλευτές και Έλληνες Βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και παράταση της τρέχουσας σύμβασης».

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ- ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ:Το Κλιμάκιο, μετά από την εξέταση των στοιχείων του φακέλου της κρινόμενης διαφωνίας και τη μελέτη των όρων της 2839/8.2.2013 σύμβασης μίσθωσης του άνω ακινήτου, άγεται στις ακόλουθες κρίσεις: Σύμφωνα με το άρθρο 1 της άνω σύμβασης «η έναρξη της μίσθωσης και η καταβολή του μισθώματος θα αρχίσει μόνο και εφόσον η επιτροπή του διαγωνισμού και επιτροπή παραλαβής του κτιρίου συντάξει πρακτικό παραλαβής, όπου θα αναφέρεται και θα βεβαιώνεται η ολοκλήρωση όλων των ζητούμενων εργασιών σύμφωνα με την 4210/11.4.2012 έκθεση καταλληλότητας.». Ενόψει του ανωτέρω δεσμευτικού για τα συμβαλλόμενα μέρη όρου και δοθέντος ότι το επίμαχο κτίριο παραλήφθηκε από το Νοσοκομείο στις 16.5.2013, με τη σύνταξη κατά την ημερομηνία αυτή του οικείου πρακτικού παραλαβής από την αρμόδια επιτροπή, τα οφειλόμενα για το μήνα Μάιο 2013 μισθώματα ανέρχονται: 1) για τον .... α) σε 450 ευρώ για τα Β1 και Β2 διαμερίσματα του Β΄ ορόφου ιδιοκτησίας του, που είχε εκμισθώσει στο Νοσοκομείο έναντι μηναίου μισθώματος 900 ευρώ, και όχι σε 925 ευρώ τα οποία εντέλλονται προς πληρωμή με το 5606 χρηματικό ένταλμα (βλ. απόδειξη είσπραξης ενοικίου 370/2013) και β) σε 465 ευρώ για τον Γ΄ όροφο ιδιοκτησίας του, που είχε εκμισθώσει στο Νοσοκομείο έναντι μηνιαίου μισθώματος 930 ευρώ, και όχι σε 623,71 ευρώ, τα οποία εντέλλονται προς πληρωμή με το ίδιο ως άνω χρηματικό ένταλμα (βλ. απόδειξη είσπραξης ενοικίου 378/2013), 2) για τον ... σε 215 ευρώ για το Β3 διαμέρισμα του Β΄ ορόφου ιδιοκτησίας του, που είχε εκμισθώσει στο Νοσοκομείο έναντι μηνιαίου μισθώματος 430 ευρώ, και όχι σε 925 ευρώ, τα οποία, μεταξύ άλλων, εντέλλονται προς πληρωμή με το 5607 χρηματικό ένταλμα (βλ. απόδειξη είσπραξης ενοικίου 443/2013) και 3) για τη ... σε 650 ευρώ για το ισόγειο και υπόγειο, που από κοινού με τον συνιδιοκτήτη σύζυγό της είχε εκμισθώσει στο Νοσοκομείο έναντι μηνιαίου μισθώματος 1.300 ευρώ, και όχι σε 1250 ευρώ, τα οποία εντέλλονται προς πληρωμή με το 5608 χρηματικό ένταλμα (βλ. απόδειξη είσπραξης ενοικίου 231/2013). Συνεπώς, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες, κατά το μέρος που υπερβαίνουν τα άνω οφειλόμενα μισθώματα (ήτοι κατά τα ποσά των 633,71 ευρώ για το ΧΕ 5606, 710 ευρώ για το ΧΕ 5607 και 600 ευρώ για το ΧΕ 5608), όπως βάσιμα προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος. Αντιθέτως, αβάσιμα η Επίτροπος προβάλλει ως λόγο μη θεώρησης των επίμαχων ενταλμάτων την παραβίαση των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 3130/2003 «Μισθώσεις ακινήτων για τη στέγαση Δημοσίων Υπηρεσιών», αφού, σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου αυτού (βλ. και εισηγητική έκθεση), στο πεδίο εφαρμογής του δεν υπάγονται οι μισθώσεις που διέπονται από τις ειδικές διατάξεις του π.δ/τος 715/1979, όπως η επίμαχη μίσθωση. Η δε στέγαση στο κτίριο του Ξενώνα .... αντί των δύο προστατευόμενων διαμερισμάτων, που προβλέπονταν στη 2753/2012 διακήρυξη του προηγηθέντος τακτικού διαγωνισμού, δεν πλήττει τον ελεύθερο και υγιή ανταγωνισμό, αφού στην άνω διακήρυξη προβλέφθηκε ρητά ότι «το Νοσοκομείο δικαιούται να στεγάζει στο κτίριο και οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία του, υφιστάμενη ή μη κατά το χρόνο της μίσθωσης».

1) Αν ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) μπορεί να αποδεχθεί αίτημα παράτασης μίσθωσης ακινήτου του από τη μισθώτρια εταιρεία, βάσει του άρθρου 41 του ν. 4605/2019, πριν τη λήξη της τρέχουσας παράτασης, 2) αν απαιτείται, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η υποβολή νέας αίτησης, από τη μισθώτρια εταιρεία, προκειμένου το Δ.Σ. του e-ΕΦΚΑ να εξετάσει το αίτημά της για παράταση της μίσθωσης και 3) ποιος είναι ο χρόνος εκτίμησης της μισθωτικής αξίας του ακινήτου από πιστοποιημένο εκτιμητή, σε περίπτωση που εγκριθεί 12ετής παράταση πριν τη λήξη της τρέχουσας μίσθωσης.(...)1) Ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) δύναται να συμφωνήσει παράταση της υφιστάμενης μίσθωσης, βάσει των διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 4615/2019 και με τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην εν λόγω διάταξη, νωρίτερα από τη λήξη της, χωρίς κανένα περιορισμό ως προς τον χρόνο κατάρτισης της σύμβασης παράτασης της μίσθωσης. 2) Δεν απαιτείται η υποβολή νέας αίτησης, προκειμένου το Διοικητικό Συμβούλιο του e-ΕΦΚΑ να εξετάσει το αίτημα της μισθώτριας εταιρείας περί συμφωνίας παράτασης της μίσθωσης. 3) Σε περίπτωση που η συμφωνία για παράταση της μίσθωσης λάβει χώρα σε χρόνο που απέχει κατά πολύ από τον χρόνο λήξης της υφιστάμενης σύμβασης, η επιβαλλόμενη εκ του νόμου (άρθρο 15 παρ. 13 του ν. 4013/2011, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 41 του ν. 4605/2019) μελέτη για την εκτίμηση της μισθωτικής αξίας του μίσθιου και τον καθορισμό του μισθώματος, από πιστοποιημένο εκτιμητή, πρέπει να εκπονηθεί κατά τον χρόνο κατάρτισης της Σύμβασης Παράτασης, με ρητό όρο στη σύμβαση για επανεκτίμηση της μισθωτικής αξίας του μισθίου και επανακαθορισμό του μισθώματος, κατόπιν νέας εκτίμησης από πιστοποιημένο εκτιμητή, σε χρόνο πλησίον της έναρξης της παράτασης (πιθανόν λίγους μήνες πριν την έναρξη του χρόνου της παραταθείσας διάρκειας) (ομόφωνα).

Η επελθούσα ακυρότητα της σύμβασης δεν δύναται να θεραπευθεί με την εκ των υστέρων, μετά δηλ. την υπογραφή της, υποβολή αυτής στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Κατά συνέπεια το Ελ.Συνέδριο δεν μπορεί να ελέγξει εκ των υστέρων τη νομιμότητά τους.

Πληρωμή μισθώματος για τη στέγαση γυμναστηρίου:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη που εντέλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι δεν υπερβαίνει το ποσό των 5.000,00 ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 1 περ. α΄ υποπερ. iii του π.δ/τος 136/2011. Εξάλλου, η δαπάνη αυτή, η οποία ερείδεται σε σύμβαση μίσθωσης ακινήτου από τον ...., δεν εμπίπτει στην εξαίρεση της παραγράφου 2 περίπτωση α΄ του ίδιου ως άνω άρθρου, δεδομένου ότι η σύμβαση μίσθωσης ακινήτου δεν υπάγεται στην έννοια της σύμβασης ούτε «δημοσίου έργου» ούτε «προμήθειας» ούτε «υπηρεσίας». Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το 105, οικονομικού έτους 2019, χρηματικό ένταλμα του …. απαραδέκτως υποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προληπτικό έλεγχο νομιμότητας και το Κλιμάκιο πρέπει να απέχει του ελέγχου του.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 456/2010 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία αυτό απείχε του ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Οικοδομικές και η/μ εργασίες αναβάθμισης του Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Ολυμπίας-επισκευής του κτιρίου ΣΠΑΠ και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου», διότι οι εργασίες που αποτελούν το αντικείμενό της είχαν εκτελεστεί προ της υποβολής του οικείου σχεδίου για έλεγχο νομιμότητας, με αποτέλεσμα το Κλιμάκιο να στερείται της χρονικής αρμοδιότητας να προβεί στον εν λόγω έλεγχο.(....)Περαιτέρω στην προκειμένη περίπτωση, όπως προαναφέρθηκε, προσκομίστηκε σε σχέδιο η απόφαση έγκρισης της σύναψης της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης, χωρίς να έχει εκδοθεί τέτοια απόφαση που να εγκρίνει τη σύναψή της (και χωρίς επίσης να προκύπτει ότι έχει εκδοθεί απόφαση έγκρισης του 2ου ΑΠΕ, που περιλάμβανε τη δαπάνη της εν λόγω 2ης συμπληρωματικής σύμβασης). Συνεπώς, δεν έχει ολοκληρωθεί, με την έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξης, η οικεία διαδικασία ανάθεσης και επομένως και εξ’ αυτού του λόγου δεν συνέτρεχε αρμοδιότητα του Κλιμακίου για τον έλεγχο του επίμαχου σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης.Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης.

Ερωτάται εάν στους διαγωνισμούς μίσθωσης ακινήτων που διενεργούνται από τη Διεύθυνση Στέγασης του e-ΕΦΚΑ, ο οποίος είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και εφαρμόζει τις διατάξεις του Π.Δ. 715/1979, μπορεί να τύχει εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 27 παράγραφος 2 του νόμου 3130/2003 (ΦΕΚ Α’ 76) περί μισθώσεων προς στέγαση υπηρεσιών του Δημοσίου.Η μη ύπαρξη στο Π.Δ. 715/1979 διάταξης ανάλογης εκείνης του άρθ. 27 παρ. 2 του ν. 3130/2003, δεν υπήρξε ηθελημένη επιλογή του νομοθέτη, ούτε δικαιολογείται καθ’ οιονδήποτε τρόπο από τον επιδιωκόμενο από αυτόν σκοπό, αντιθέτως, υπήρξε ακούσια και οφείλεται στο γεγονός ότι η ανάγκη ρύθμισης του κρίσιμου αυτού ζητήματος απλά διέλαθε της προσοχής του νομοθέτη κατά το χρόνο εκείνο, με αποτέλεσμα να δημιουργεί μία συστηματική αντίφαση στο δίκαιο των μισθώσεων ακινήτων για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών, η οποία, για την ταυτότητα του νομικού λόγου, επιβάλλεται να θεραπευθεί με την πλήρωση του υπάρχοντος κενού, ώστε να επιλυθούν τα νομικά και πρακτικά προβλήματα, τα οποία ανακύπτουν ακριβώς λόγω της έλλειψής της και να ικανοποιηθεί το επιτακτικό δημόσιο συμφέρον, το οποίο συνίσταται στη στέγαση και απρόσκοπτη λειτουργία των υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ. Η κάλυψη του κενού πρέπει να γίνει με αναλογική εφαρμογή του άρθ. 27 παρ. 2 του ν. 3130/2003 και στις περιπτώσεις που μετά από τη διενέργεια δύο διαδοχικών δημόσιων μειοδοτικών διαγωνισμών, δεν ανευρίσκεται κτίριο κατάλληλο προς στέγαση υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ, με επιτρεπόμενη τη ζητούμενη χρήση γης. Η ανωτέρω αναλογική εφαρμογή ενδείκνυται για το λόγο ότι η προαναφερθείσα διάταξη είναι η πλησιέστερη προς το κρίσιμο νομικό ζήτημα και επομένως η πιο πρόσφορη προς αναλογική εφαρμογή, δεδομένου ότι θεσπίσθηκε με σκοπό την αντιμετώπιση του ίδιου ακριβώς πρακτικού και νομικού προβλήματος που μπορεί να ανακύψει στην απολύτως ομοειδή περίπτωση της μίσθωσης ακινήτου για στέγαση υπηρεσιών του Ελληνικού Δημοσίου (κατά πλειοψηφία).

Εάν: 1) ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής ακινήτου, δύναται να συνάψει συμφωνία για παράταση υφιστάμενης μίσθωσης είτε α) βάσει συμβατικού όρου είτε β) βάσει των διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 4605/2019 και να καταρτίσει σύμβαση παράτασης της μίσθωσης, χωρίς περιορισμό ως προς τον χρόνο κατάρτισής της, 2) ποιός πρέπει να είναι ο χρόνος εκπόνησης της επιβαλλόμενης από τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 4605/2019 μελέτης από πιστοποιημένο εκτιμητή για την εκτίμηση της μισθωτικής αξίας του μισθίου και τον καθορισμό του μισθώματος, 3) νομιμοποιείται η μισθώτρια, σε περίπτωση που αιτηθεί παράταση βάσει των ευνοϊκών διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 4605/2019, να κάνει στη συνέχεια χρήση του συμβατικού όρου που προβλέπει δυνατότητα παράτασης, 4) είναι νόμιμο το αίτημα της μισθώτριας εταιρείας για παράταση της μίσθωσης πέραν του συμφωνηθέντος συμβατικού χρόνου, με μόνη σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του Φορέα.(...)Εάν: 1) ο e-ΕΦΚΑ, ως εκμισθωτής ακινήτου, δύναται να συνάψει συμφωνία για παράταση υφιστάμενης μίσθωσης είτε α) βάσει συμβατικού όρου είτε β) βάσει των διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 4605/2019 και να καταρτίσει σύμβαση παράτασης της μίσθωσης, χωρίς περιορισμό ως προς τον χρόνο κατάρτισής της, 2) ποιός πρέπει να είναι ο χρόνος εκπόνησης της επιβαλλόμενης από τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 4605/2019 μελέτης από πιστοποιημένο εκτιμητή για την εκτίμηση της μισθωτικής αξίας του μισθίου και τον καθορισμό του μισθώματος, 3) νομιμοποιείται η μισθώτρια, σε περίπτωση που αιτηθεί παράταση βάσει των ευνοϊκών διατάξεων του άρθρου 41 του ν. 4605/2019, να κάνει στη συνέχεια χρήση του συμβατικού όρου που προβλέπει δυνατότητα παράτασης, 4) είναι νόμιμο το αίτημα της μισθώτριας εταιρείας για παράταση της μίσθωσης πέραν του συμφωνηθέντος συμβατικού χρόνου, με μόνη σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του Φορέα.

Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων (π.δ.34/1995), το μίσθωμα καθορίζεται από τους συμβαλλόμενους και αναπροσαρμόζεται κατά τα χρονικά διαστήματα και το ύψος που ορίζεται στη σύμβαση της μίσθωσης. Σε περίπτωση όμως που δεν υπάρχει συμφωνία των μερών για τη σταδιακή αναπροσαρμογή ή αυτή έχει εξαρτηθεί από άκυρη ρήτρα, η αναπροσαρμογή του μισθώματος στις ρυθμιζόμενες με το π.δ.34/1995 μισθώσεις, στις οποίες υπάγεται και η μίσθωση που συνάπτεται για την εγκατάσταση δημοτικών υπηρεσιών, συντελείται αυτοδικαίως μετά πάροδο διετίας από την έναρξη της μίσθωσης και, στη συνέχεια, με τη συμπλήρωση κάθε έτους από την προηγούμενη αναπροσαρμογή, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε όχληση του εκμισθωτή, η οποία απαιτείται μόνο για να καταστεί το κατά τ’ ανωτέρω αναπροσαρμοζόμενο μίσθωμα απαιτητό. Αν δεν ασκηθεί όχληση ή βραδύνει, δεν εμποδίζεται η αυτόνομη επέλευση των περαιτέρω αναπροσαρμογών, αλλά απλώς επέρχεται απώλεια σε βάρος του εκμισθωτή, ο οποίος δεν δικαιούται για το διάστημα που παρήλθε να απαιτήσει την καταβολή του αυτομάτως αναπροσαρμοσθέντος μισθώματος, το δε ποσοστό 75% της ετήσιας αύξησης θα υπολογισθεί επί του αυτομάτως αναπροσαρμοσθέντος ποσού, έστω και αν αυτό δεν είναι απαιτητό (βλ. ΑΠ 106/1996, 280/1999, 1082/2001, 905/2006, 1256/2007, Εφ. Αθ. 2242/1998, 2904/2005).