«Υποβολή δήλωσης έναρξης ή μεταβολής εργασιών, προκειμένου να δηλωθεί η έναρξη εργασιών διαμόρφωσης ή ανέγερσης κτίσματος ή άλλου είδους κατασκευών (ως αγαθού επένδυσης του άρθρ. 33 παρ.4 του Κώδικα Φ.Π.Α) για ίδια άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας»

Η δαπάνη εκτέλεσης χωματουργικών εργασιών καθαρισμού αγροτικών δρόμων (με τη χρήση μηχανήματος διαμορφωτήρα -§Γ&(ΐ6Γ - και φορτωτή), η οποία δεν αφορά σε δημόσιο τεχνικό έργο, δεν είναι νόμιμη, διότι η ανάθεση των εργασιών δεν έγινε κατόπιν διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, όπως επιτάσσει το π.δ. 60/2007, αλλά με απευθείας ανάθεση, κατόπιν μη νόμιμης κατάτμησης των όμοιων εργασιών, αφού η επιτρεπτή κατά νόμο κατάτμηση των πιστώσεων ανά δημοτικό διαμέρισμα αφορά μόνο στα έργα και όχι στις εργασίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 παρ. 14 του ν. 3731/2008.

Καταβολή, στο φερόμενο ως δικαιούχο εργολάβο δημοσίων έργων, ..., μέρους του μισθώματος που συμφωνήθηκε για τη μίσθωση ενός ερπυστριοφόρου οχήματος (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, ο Δήμος ... νομίμως προέβη, χωρίς την προηγούμενη έγκριση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, στη με απευθείας συμφωνία μίσθωση του ως άνω μηχανήματος, εφόσον πρόκειται για μίσθωση μηχανήματος για την εκτέλεση εργασιών διαμόρφωσης-επιπεδοποίησης της ως άνω ακτής και η διάρκεια της σχετικής σύμβασης δεν υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Προκειμένου να κριθεί αν υπάρχει τεχνητή κατάτμηση ενός ενιαίου έργου σε πλείονες συμβάσεις, υπό την έννοια του άρθρου 14, παράγραφος 13, της οδηγίας 93/38, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των τηλεπικοινωνιών, η διάταξη αυτή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε συνδυασμό με την παράγραφο 10, πρώτο εδάφιο, του άρθρου αυτού. Συναφώς, από τον ορισμό του έργου στο άρθρο 14, παράγραφος 10, πρώτο εδάφιο, δεύτερη περίοδος, της οδηγίας 93/38 προκύπτει ότι η ύπαρξη ενός έργου πρέπει να εκτιμάται βάσει της οικονομικής και τεχνικής λειτουργίας του αποτελέσματος των οικείων εργασιών. Επομένως, προκειμένου περί σειράς συγκεκριμένων εργασιών συντηρήσεως και επεκτάσεως οι οποίες αφορούν τα υφιστάμενα δίκτυα διανομής ηλεκτρισμού και φωτισμού δημοσίων χώρων και των οποίων το αποτέλεσμα, όταν ολοκληρωθούν, θα αποτελέσει αναπόσπαστο τμήμα της λειτουργίας την οποία εκπληρώνουν τα αντίστοιχα δίκτυα, η εκτίμηση περί της υπάρξεως ενός έργου πρέπει να πραγματοποιηθεί βάσει της οικονομικής και τεχνικής λειτουργίας την οποία εκπληρώνουν τα εν λόγω δίκτυα διανομής ηλεκτρισμού και φωτισμού δημοσίων χώρων. Ένα δίκτυο διανομής ηλεκτρισμού έχει ως προορισμό, από τεχνικής απόψεως, να μεταφέρει τον ηλεκτρισμό που παράγει ένας προμηθευτής στον τελικό συγκεκριμένο καταναλωτή• ο καταναλωτής αυτός υποχρεούται, σε οικονομικό επίπεδο, να πληρώνει τον προμηθευτή αναλόγως της καταναλώσεώς του.

Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων συμβάσεων και ως εκ τούτου νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω εργασίες, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε ρεμάτων της Δ.Ε. ..., πέραν του καθαρισμού της βλάστησης που ως αντικείμενο ταυτίζεται με αυτό των αναθέσεων για τον «καθαρισμό φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο» και τις «κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας», περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. (..)Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση της επίμαχης σύμβασης απαιτείται η χρήση φορτωτή και τετραξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στις κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας, στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Σε κάθε δε περίπτωση, η επίμαχη σύμβαση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ομοειδής με την σύμβαση μίσθωσης μηχανήματος, δεδομένου ότι η πρώτη αφορά στην παροχή υπηρεσιών ενώ η δεύτερη στην προμήθεια αγαθού και περαιτέρω από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του φορτωτή θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες καθαρισμού των ρεμάτων. ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη, ως ερειδόμενη σε νομίμως συναφθείσα σύμβαση, είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. 

Διαμόρφωση σύνδεσης οδού με κόμβο..ζητείται η ανάκληση της 383/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Όπως δε έγινε δεκτό ανωτέρω, στην οριστική μελέτη οδοποιΐας, ως προς τον καθορισμό των παραμέτρων του έργου αναφορικά με τα χαρακτηριστικά της περιοχής εκτέλεσης αυτού, είχαν ήδη επισημανθεί επαρκώς οι αναγόμενες, στα αλληλοδιασταυρούμενα υπάρχοντα πυκνά δίκτυα (οδικό δίκτυο, δίκτυο υδάτινης απορροής και δίκτυο εγγειοβελτιωτικών έργων), ιδιαιτερότητες του χώρου εκτέλεσης του έργου. Το γεγονός αυτό συνέτεινε στον περιορισμό, κατά το δυνατόν, των αναγκαίων πρόσθετων επειγουσών εργασιών, οι οποίες απαιτούνταν για την αντιμετώπιση των προκληθεισών, λόγω της απότομης ανύψωσης του υδροφόρου ορίζοντα, έκτακτων περιστάσεων (ήτοι της μεταβολής της σύστασης του υπεδάφους, της αδυναμίας του υπάρχοντος δικτύου απορροής υδάτων να απορροφήσει τα προκληθέντα από τα έντονα καιρικά φαινόμενα όμβρια ύδατα και της ολικής έμφραξης και θραύσης του υπάρχοντος αγωγού απορροής ομβρίων υδάτων) και οι οποίες, σύμφωνα με την οικεία τεχνική περιγραφή, αφορούσαν : α) στην κατασκευή νέου αγωγού ομβρίων Φ500, καθώς ο υπάρχων αγωγός, όπως προαναφέρθηκε, δεν λειτουργούσε και β) σε εργασίες εξυγίανσης της υπόβασης του οδοστρώματος με λιθορριπή λατομείου, ώστε να αντιμετωπιστεί η λάσπη που διαπιστώθηκε κατά την εκτέλεση των πρώτων εκσκαφών, λόγω της ανύψωσης της στάθμης των υδάτων, προκειμένου να καταστεί εφικτό να ολοκληρωθούν στη συνέχεια οι προβλεπόμενες στην κύρια σύμβαση εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτόστρωσης, οι οποίες δεν θα ήταν δυνατό να εκτελεστούν, χωρίς να έχει προηγηθεί η εκτέλεση των επίμαχων εξυγιαντικών εργασιών που αποτέλεσαν το αντικείμενο της δοθείσας από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία εντολής. Οι ανωτέρω δε εκτελεσθείσες επείγουσες πρόσθετες εργασίες εξειδικεύονται επαρκώς και περιγράφονται αναλυτικά στον πίνακα εκτίμησης της δαπάνης εργασιών, ο οποίος επισυνάπτεται στην εντολή εκτέλεσης αυτών. Με τα δεδομένα αυτά, και όσα εξετέθησαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει δεκτή, η προσβαλλόμενη πράξη να ανακληθεί και να επιτραπεί η υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, με αντικείμενο τις ως άνω εκτελεσθείσες επείγουσες πρόσθετες εργασίες..Ανακαλεί την 383/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Δημόσια Εργα.Σύστημα μειοδοσίας πάνω στο ποσοστό οφέλους για εκτέλεση απολογιστικών εργασιών.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά η ελεγχόμενη σύμβαση, η οποία αφορά την ανάθεση της κατασκευής έργου με το απολογιστικό σύστημα, με την αιτιολογία ότι υπήρχε αδυναμία προσδιορισμού των ποσοτήτων των προς εκτέλεση εργασιών, δεν καθορίζει ούτε στο σώμα αυτής ούτε στα υπόλοιπα συμβατικά τεύχη (βλ. άρθρο 5 της διακήρυξης) τον τρόπο παρακολούθησης της δαπάνης του έργου, η οποία πραγματοποιείται από την ανάδοχο για λογαριασμό του εργοδότη και προσαυξάνεται κατά το αναφερθέν στην προηγούμενη σκέψη ποσοστό 16,20%, προκειμένου να καταβληθεί η αμοιβή της, η οποία αντιστοιχεί στις εκάστοτε εκτελεσθείσες εργασίες. Συνεπεία της έλλειψης συμβατικής ρύθμισης σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης του κόστους του έργου, η πληρωμή της αναδόχου δύναται να πραγματοποιηθεί με βάση τα παραστατικά στοιχεία (π.χ. τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης κλπ), από τα οποία θα αποδεικνύεται το ύψος της δαπάνης, στην οποία υποβλήθηκε η ανάδοχος για την εκτέλεση των εργασιών. Πλην όμως το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα για την εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου δε συνοδεύεται από κανένα στοιχείο (π.χ. ειδικό ημερολόγιο, παραστατικά κλπ), προκειμένου να δικαιολογείται η καταβολή 5.500 ευρώ για κάθε τεμάχιο «ηλεκτρονικού πίνακα αποτελεσμάτων κομπλέ» και συνολικά 11.000 ευρώ για τους δύο ηλεκτρονικούς πίνακες, επί του οποίου ποσού (11.000 ευρώ) υπολογίστηκε το ποσοστό οφέλους της αναδόχου (16,20%), που ανέρχεται στο ποσό των 1.782 ευρώ, με συνέπεια η αξίωσή της να μην προκύπτει με σαφήνεια κατά βάση και ποσό. Εξάλλου, η ανωτέρω έλλειψη των δικαιολογητικών, από τα οποία αποδεικνύεται το ύψος της εντελλόμενης δαπάνης, καθιστά αυτή μη κανονική, εντάσσεται στο πεδίο του προληπτικού ελέγχου αυτής και συνεπάγεται τη συνδρομή διακωλυτικού λόγου θεώρησης του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος, δύναται δε να τύχει αυτεπάγγελτης εξέτασης από το Κλιμάκιο, ως αναγόμενη στη διασφάλιση της γενικής αρχής του δημοσιολογιστικού δικαίου, από την οποία υπαγορεύεται ότι για την αναγνώριση αξιώσεων κατά του Δημοσίου και των ν.π.δ.δ. πρέπει οι απαιτήσεις των δικαιούχων ή πιστωτών και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων να αποδεικνύονται από πλήρη και νόμιμα δικαιολογητικά.

Κινητή τηλεφωνία (....) Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς τα γενόμενα δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι βάσει του άρθρου 17 παρ. 8 του ν. 3491/2006 ήταν κατ’ αρχήν δυνατή η παραχώρηση χρήσεως συσκευών και η χρήση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας από τους φερομένους ως δικαιούχους, οι οποίοι ασκούν χρέη Προϊσταμένου κατ’ αναπλήρωση, ….και δοθέντος ότι ο Επίτροπος δεν προβάλλει συγκεκριμένη αιτίαση ως προς την νομιμότητα της αναπληρώσεως. Τούτο δε, διότι του νόμου μη διακρίνοντος η αναγνώριση της δυνατότητος χρήσεως υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας δεν προϋποθέτει Προϊστάμενο αναδειχθέντα κατόπιν επιλογής βάσει των οικείων διατάξεων, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει ο αναπληρωτής Επίτροπος με τον λόγο διαφωνίας του, αλλά η σχετική δυνατότητα παρέχεται και σε οποιονδήποτε έχει ορισθεί κατά την οικεία διαδικασία ως αναπληρωτής Προϊσταμένου, ασκώντας τα σχετικά επιτελικά, αποφασιστικά και εποπτικά καθήκοντα για τα οποία δικαιολογείται η χρήση της τηλεφωνικής συνδέσεως και η περαιτέρω παραχώρηση της συσκευής και σε υφισταμένους υπαλλήλους του, για την εύρυθμη άσκηση των καθηκόντων τους και την λειτουργία της Υπηρεσίας. Περαιτέρω όμως, η καταβολή της επίμαχης δαπάνης στον βαθμό που γίνεται στο όνομα των φερομένων ως δικαιούχων Προϊσταμένων των οικείων Τμημάτων για την κάλυψη δαπανών κινητής τηλεφωνίας μέσω της προσωπικής τηλεφωνικής τους συνδέσεως με συγκεκριμένα δίκτυα παρίσταται μη νόμιμη. Και τούτο, διότι κατά τα προεκτεθέντα, οι διατάξεις του άρθρου 17 παρ. 8 του ν. 3491/2006 χορηγούν την δυνατότητα στους ΟΤΑ να συμβάλλονται οι ίδιοι με εταιρίες παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και να παραχωρούν τηλεφωνικές συσκευές στους Προϊσταμένους των οικείων οργανικών μονάδων, υπό την ευθύνη των οποίων γίνεται και η χρήση των τηλεφωνικών συνδέσεων και όχι να καλύπτουν τα σχετικά τέλη των Προϊσταμένων από την χρήση των προσωπικών τηλεφωνικών τους συνδέσεων. Τέλος, οι επίμαχες δαπάνες δεν δύνανται να θεωρηθούν ούτε ως λειτουργικές καθόσον υφίσταται ειδικό πλαίσιο αντιμετωπίσεως των σχετικών λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών των ΟΤΑ. Κατόπιν αυτών και κατ’ επιτρεπτή υποκατάσταση του λόγου διαφωνίας του αναπληρωτή Επιτρόπου, ως εκ του προκριματικού και δημοσίας τάξεως χαρακτήρος της διαπιστωθείσης πλημμέλειας, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και, ως εκ τούτου, οι οικείοι τίτλοι πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω η δαπάνη που εντέλλεται με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, δεν προκύπτει ότι αφορά στην εκτέλεση δημοσίου έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, αλλά για την προμήθεια κιγκλιδωμάτων και μεταλλουργικών υλικών και την εκτέλεση των σχετικών εργασιών τοποθέτησής τους, καθώς και λοιπών εργασιών συντήρησης, για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις περί υπηρεσιών. Τούτο διότι, καίτοι στην τεχνική έκθεση του «έργου» προβλέπεται ότι οι ανατεθείσες εργασίες είναι κυρίως οικοδομικές και σε μικρότερο ποσοστό ανήκουν στις λοιπές κατηγορίες εργασιών, από τον προϋπολογισμό της μελέτης δεν προκύπτει σαφής επιμέτρηση κάθε κατηγορίας εργασιών προκειμένου να διαγνωσθεί ο χαρακτήρας και η φύση της μικτής αυτής σύμβασης, ενδεικτικά δε από τον πρώτο λογαριασμό του έργου προκύπτει ότι οι εντελλόμενες προς πληρωμή οικοδομικές εργασίες αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό της συνολικής δαπάνης.(..)η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στην πληρωμή εργολαβικού οφέλους, δεν είναι νόμιμη, καθόσον αυτό καταβάλλεται μόνον κατά την εξόφληση λογαριασμών που αφορούν στην εκτέλεση δημόσιων έργων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής που περιλαμβάνει και μη νόμιμη δαπάνη, δεν πρέπει να θεωρηθεί

Καταβολή ποσού ως αμοιβή για την εργασία «Προληπτικός Καθαρισμός και Συντήρηση Δασικού Δικτύου για Αντιπυρική Προστασία ...»Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μίσθωση του μηχανήματος «γκρέιντερ» από τον ανάδοχο δεν στοιχειοθετεί, στο πλαίσιο της απευθείας ανάθεσης των ως άνω εργασιών, ακαταλληλότητα αυτού να τις εκτελέσει, αλλά ούτε και συνιστά μη εγκριθείσα, σύμφωνα με το άρθρο 39 του π.δ. 28/1980, υποκατάσταση του τελευταίου από τον εκμισθωτή στις απορρέουσες από την, από 8.6.2016 σύμβαση παροχής υπηρεσιών υποχρεώσεις του. Περαιτέρω, από τα  στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι ο …προσέλαβε χειριστή για το μηχάνημα τύπου «γκρέιντερ», αντιθέτως στο από 2.7.2016 ιδιωτικό συμφωνητικό διαλαμβάνεται ότι ο ίδιος θα χρησιμοποιεί το μηχάνημα αυτό. Επομένως ο α΄ λόγος  διαφωνίας  ερείδεται  σε  εσφαλμένη  προϋπόθεση. Επισημαίνεται  δε  ότι  οι δύο δακτυλογραφημένες σε Η/Υ «συμβάσεις μίσθωσης μηχανήματος», με ημερομηνία σύνταξης 2.7.2016 (ίδια με αυτήν που αναγράφεται στο ως άνω χειρόγραφο, από 2.7.2016 «ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης ποσού 3.000 ευρώ») οι οποίες προσκομίστηκαν, ως νέα δικαιολογητικά, μετά την έκδοση της 19/30.9.2016 αρχικής πράξης επιστροφής και οι οποίες περιλαμβάνουν ως όρο ότι όλες οι δαπάνες που αφορούν την χρήση του μηχανήματος βαρύνουν τον μισθωτή, πέραν του ότι δεν αποτελούν στοιχείο από το οποίο να συνάγεται  ότι ο φερόμενος ως δικαιούχος προσέλαβε χειριστή, δεν δύναται να ληφθούν υπόψη, αφού δεν προκύπτει ότι συντάχθηκαν πριν από την εκτέλεση της επίμαχης εργασίας και την έκδοση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος.