Η αοριστία του κειμένου προγραμματικής σύμβασης, σε συνδυασμό με τη μη παράθεση αναλυτικού οικονομικού προϋπολογισμού του προγράμματος, τον ασαφή προσδιορισμό των υποχρεώσεων των συμβαλλομένων μερών, αλλά τη σαφή χρηματοδότηση ΑΔΕΧ από το Δήμο με ετήσιο συνολικό ποσό και. με δυνατότητα μάλιστα καταβολής και όμοιου άλλου χρηματικού ποσού απαιτηθεί, οδηγεί τη Τμήμα στην κρίση ότι πρόκειται κατ ουσία για ανεπίτρεπτη κατά νόμο(άρθρο 277 παρ. 8 ΔΚΚ) επιχορήγηση της ΑΔΕΧ από το Δήμο.

Προγραμματικές συμβάσεις.Συναφθείσα προγραμματική σύμβαση μη νόμιμη, καθόσον η διάθεση υπαλλήλων στο Δήμο, για την εξυπηρέτηση πάγιων αναγκών του, όπως προκύπτει τόσο από την ίδια τη σύμβαση όσο και από την απόφαση τοποθέτησης των υπαλλήλων αυτών, δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 35 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, εφόσον δεν εξυπηρετεί κάποιο αναπτυξιακό σκοπό, που δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την υπογραφή προγραμματικής σύμβασης.

Επιχορήγηση Δήμων της Χώρας από το Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ για την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών από τις Δομές των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) αρμοδιότητάς τους για τον ετήσιο κύκλο 2022-2023.

Ερωτάται εάν ελλείψει ειδικής πρόβλεψης στον Α.Ν. 1920/1939 για τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων, με αντισυμβαλλόμενο μέρος το εποπτευόμενο από τον Υπουργό Οικονομικών ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «Επιτροπή Ολυμπίων Κληροδοτημάτων», μπορεί αυτό να συμβληθεί νομίμως σε προταθείσα προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης (άρθρο 100 Ν. 3852/2010, ως ισχύει) και, ενδεχομένως, κατ’ ανάλογη εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 54 παρ. 2 του Ν. 4182/2013, που επιτρέπει στα κοινωφελή ιδρύματα τη σύναψη συναφών προγραμματικών συμβάσεων.(..)Η Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και κληροδότημα, δύναται σε συμφωνία με τη βούληση του διαθέτη της κοινωφελούς αυτής περιουσίας και για την εκπλήρωση της βούλησης του διαθέτη και των καταστατικών σκοπών της, να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 του Ν. 3852/2010, όπως ισχύει, συμπεριλαμβανομένων προγραμματικών συμβάσεων πολιτισμικής ανάπτυξης (παρ. 1, περ. α και γ, παρ. 5), τηρουμένων των κατά περίπτωση αναγκαίων προϋποθέσεων και υπό την αίρεση του αποτελέσματος του, κατά νόμο, απαιτούμενου προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (κατά πλειοψηφία).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:  (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, η ως άνω προγραμματική σύμβαση δεν είναι νόμιμη, καθόσον, ανεξάρτητα από το ότι στο κείμενό της δεν προσδιορίζεται η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της, όπως αυτή προκύπτει από το ετήσιο κόστος διαχείρισης που αναλογεί στο Δήμο .... κατά το χρόνο διάρκειας της σύμβασης, υπογράφηκε χωρίς την προηγούμενη υποβολή της στον προβλεπόμενο από τις προαναφερθείσες διατάξεις προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας που διενεργεί ο αρμόδιος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το γεγονός ότι όπως προκύπτει από την εγγεγραμμένη για το έτος 2011 πίστωση στον προϋπολογισμό του Δήμου, ποσού 213.089,38 ευρώ (βλ. την από 23.4.2013 βεβαίωση του Δημάρχου …..), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της υπερβαίνει το όριο των 100.000,00 ευρώ. Παρά δε το ότι δεν υφίσταται υποχρέωση σύναψης προγραμματικής σύμβασης, αφού οι υποχρεώσεις των μερών προσδιορίζονται επακριβώς στο νόμο, εφόσον τα συμβαλλόμενα μέρη επέλεξαν τη νομική αυτή μορφή δέσμευσης για την εκτέλεση των προαναφερόμενων υπηρεσιών, ήταν υποχρεωμένα να τηρήσουν τη διαδικασία και τις διατυπώσεις σύναψης των προγραμματικών συμβάσεων καθώς και της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο όργανο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ούτε, ο ισχυρισμός του Δήμου περί άμεσης ανάγκης κατάρτισης  προγραμματικής σύμβασης, δύναται να άρει τη μη νομιμότητα αυτής καθόσον οι διατάξεις των άρθρων 100 παρ.1α και 2α και 278 παρ.1 και 2 του ν. 3852/2010,  με τις οποίες καθιερώνεται ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας των προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου,  δεν εξαρτούν την υπαγωγή των συμβάσεων αυτών στον έλεγχο, από τη συνδρομή ή μη επείγουσας ανάγκης. Αλλά και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί ο προϋπολογισμός εκ των προτέρων, δεδομένου ότι υπολογίζεται απολογιστικά, είναι αβάσιμος και απορριπτέος, καθόσον το ετήσιο κόστος διαχείρισης  καθορίζεται, κατά τα ανωτέρω, με απόφαση του διοικητικού  συμβουλίου του Φο.Δ.Σ.Α. και  επαναπροσδιορίζεται με τη χρήση απολογιστικών στοιχείων, τυχόν δε  αποκλίσεις συνυπολογίζονται κατά τον προσδιορισμό του κόστους διαχείρισης του επόμενου έτους. Κατά συνέπεια ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου περί έλλειψης των απαραίτητων για την εκκαθάριση της δαπάνης ζυγολογίων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, δεδομένου ότι στις από 1.2.2011 και από 1.3.2011 βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης εργασιών της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου επισυνάπτονται 94 δελτία παραλαβής απορριμμάτων, τα οποία, ενόψει του ότι φέρουν τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 3 της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης στοιχεία, που απαιτούνται για τα ζυγολόγια, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης της δαπάνης (βλ. και το 17201/1.10.2011 έγγραφο του Δημάρχου ……. στο οποίο αναφέρεται ότι τα πρωτότυπα δελτία παραλαβής απορριμμάτων έχουν επισυναφθεί στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα).  Πλην όμως, λαμβανομένου υπόψη ότι, ο Δήμος ….. και η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. ανήγαγαν αυτοβούλως, την  υποχρέωση καταβολής  της εισφοράς του Δήμου ένεκα της  εναπόθεσης  απορριμμάτων στον Χ.Υ.Τ.Α. ….., σε όρο προγραμματικής σύμβασης, αν και τούτο δεν απαιτείτο εφόσον η σχετική υποχρέωση απορρέει ευθέως  από τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 3854/2010, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων των άρθρων 100 και 278 του ν. 3852/2010, αλλά, συγγνωστώς  υπέλαβαν ότι μπορούσαν  να προβούν στη διενέργεια των ελεγχόμενων δαπανών, χωρίς να υποβάλουν την οικεία σύμβαση για προσυμβατικό έλεγχο στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η μη πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων περί  προσυμβατικού ελέγχου καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής αυτών, με τις οποίες καθιερώθηκε προσυμβατικός έλεγχος από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις προγραμματικές συμβάσεις άνω των 100.000 ευρώ, άρχισε να ισχύει δύο μόλις ημέρες πριν από την κατάρτιση της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με δεδομένα τα ανωτέρω γίνονται δεκτά τα ακόλουθα: Η πρόβλεψη στις προγραμματικές συμβάσεις ρητρών, σε βάρος του συμβαλλόμενου μέρους το οποίο παραβαίνει όρους τους, αποτελεί αναγκαίο στοιχείο του περιεχομένου τους, στην προκειμένη περίπτωση όμως, δεδομένου ότι οι εργασίες της σύμβασης ολοκληρώθηκαν εμπρόθεσμα, τα παραδοτέα παραλήφθηκαν οριστικά και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα εκδόθηκε για την πληρωμή της δαπάνης εξόφλησής της, η πλημμέλεια από την παράλειψη αναφοράς ρητρών δεν στοιχειοθετεί στο χρονικό αυτό σημείο λόγο μη θεώρησης του εντάλματος. Εξάλλου, από τα έγγραφα της προηγηθείσας της σύμβασης διαδικασίας, ειδικότερα δε το 816/9.5.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Κυκλοφορίας, για την αναμόρφωση του προϋπολογισμού του Δήμου, προκειμένου να συμπεριληφθεί και η δαπάνη της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης, και τη δημοσιονομική δέσμευση αυτής, συνάγεται εμφανώς ότι η προεκτίμηση της εν λόγω δαπάνης έλαβε πράγματι χώρα σε χρόνο προγενέστερο της σύναψης της σύμβασης, ο δε προϋπολογισμός της, δεδομένου του συγκεκριμένου συμβατικού αντικειμένου, εξειδικεύεται επαρκώς, με βάση τον αριθμό, την εμπειρία και τον χρόνο απασχόλησης του εμπλεκόμενου επιστημονικού προσωπικού, στο ως άνω έγγραφο της Διεύθυνσης Κυκλοφορίας, το οποίο αποτελεί στοιχείο του φακέλου και νομότυπα συμπληρώνει τη σύμβαση.  

Μίσθωση μηχανημάτων:Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν,  το Κλιμάκιο τούτο κρίνει ότι μη νόμιμα το Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. με την 20/2012 απόφασή του ενέκρινε τη παράταση ισχύος των ως άνω κατακυρωτικών αποφάσεών του για μίσθωση μηχανημάτων και εκτέλεση εργασιών συντήρησης – επέκτασης ανακαίνισης των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης για το έτος 2012,  δοθέντος ότι τέτοια δυνατότητα δεν προβλεπόταν, ούτε από τις επιμέρους διακηρύξεις, που συνιστούν το κανονιστικό πλαίσιο των διεξαχθέντων διαγωνισμών που δεσμεύει την αναθέτουσα αρχή και τους συμμετέχοντες, αλλά ούτε και από τα υπογραφέντα με τους ανακηρυχθέντες αναδόχους ιδιωτικά συμφωνητικά, λαμβανομένου υπόψη ότι με τον περιεχόμενο σ΄αυτά όρο υπό στοιχ. 4, αναφερόταν ρητά ότι «Οι εργασίες αφορούν έργα-εργασίες για το έτος 2011». Κατά συνέπεια, οι παρασχεθείσες όμοιες υπηρεσίες εκμίσθωσης φορτηγού αυτοκινήτου, στις οποίες αφορά η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνη, αποτελούν, κατ΄ουσία επιμέρους απευθείας αναθέσεις προς τον φερόμενο ως δικαιούχο των κρινόμενων ενταλμάτων, οι οποίες έγιναν μετά από  κατάτμησή τους, αφού η συνολική αξία τους ανέρχεται στο ποσό των 24.550,00 ευρώ (5.904,00 ευρώ + 11.562,00 ευρώ + 7.084,80 ευρώ)­­­­­­­­­­­­­­­­­­­, το οποίο υπερβαίνει το όριο των 15.000,00 με Φ.Π.Α., μέχρι το οποίο­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση, σύμφωνα με τον ως άνω Κανονισμό Προμηθειών της Δ.Ε.Υ.Α.Κ.. Δοθέντος δε, ότι η συνολική δαπάνη για όμοιες ή ομοειδείς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, υπηρεσίες εκμίσθωσης μηχανημάτων, ανέρχεται, για το έτος 2012, στο συνολικό ποσό των 453.391,20 ευρώ (βλ. το 3035/3.6.2013 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή της Δ.Ε.Υ.Α.Κ., όπου εμφαίνεται η συνολική απορρόφηση του προϋπολογισμού 2012 ανά επιμέρους κωδικό δαπάνης), οι ως άνω απευθείας αναθέσεις των επίμαχων υπηρεσιών είναι μη νόμιμες και για το λόγο ότι συνιστούν μέρος ανεπίτρεπτης κατάτμησης όμοιων ή ομοειδών υπηρεσιών, οι οποίες αποσκοπούν στην αντιμετώπιση αναγκών της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. για το έτος 2012 εντός της αυτής γεωγραφικής περιφέρειας της αρμοδιότητάς της και, ως εκ τούτου, έπρεπε να αντιμετωπισθούν ως ενιαία δαπάνη και να διεξαχθεί, λόγω του ύψους της, τακτικός διαγωνισμός. Περαιτέρω, όπως βάσιμα προβάλλεται από την Επίτροπο οι 67/30.4.2012 και 88/29.6.2012 αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α.Κ., με τις οποίες εγκρίθηκαν οι σχετικές πιστώσεις και αφορούν στη δημοσιονομική ανάληψη των οικείων δαπανών, είναι  μεταγενέστερες, τόσο της πραγματοποίησης έκαστης δαπάνης (βλ. τα σχετικά πρωτόκολλα παραλαβής και τις αναλυτικές καταστάσεις απασχόλησης μηχανήματος) όσο και της έκδοσης των προαναφερθέντων σχετικών παραστατικών (φορτωτικές). Τέλος, ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης της δημοτικής επιχείρησης δοθέντος ότι έχουν ήδη θεωρηθεί  τα υπ’ αριθμ. Ε-88 και Ε-94, οικονομικού έτους 2012, χρηματικά εντάλματα που αφορούσαν στην πληρωμή του ίδιου ως άνω δικαιούχου για όμοια δαπάνη στα πλαίσια του διαγωνισμού που προκηρύχθηκε για το έτος 2011 δεν επηρεάζει την παρούσα κρίση του Κλιμακίου εφόσον σε κάθε περίπτωση, κάθε δαπάνη κρίνεται αυτοτελώς απ΄αυτό. (βλ. Πράξεις IV Τμ. 60/2008, VII Τμ. 31/2012, Κλιμ. Προλ. Ελ. VII Τμ. 202/2012).

Υποχρέωση ή μη εγγραφής εισφοράς ποσοστού 5% επί των ακαθαρίστων εισπράξεων του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου στον ετήσιο προϋπολογισμό του Ιδρύματος. Η υποχρέωση εγγραφής εισφοράς ποσοστού 5% επί των ακαθαρίστων εισπράξεων του Πανελληνίου Ιερού Ιδρύματος Ευαγγελιστρίας Τήνου στον ετήσιο προϋπολογισμό του Ιδρύματος, που προβλέπεται στο άρθρο 142 του β.δ. της 14/19-1-1939, σε συνδυασμό με το τρίτο εδάφιο της παρ.1 του άρθρου 13, του Κανονισμού 8/1970 της Δ.Ι.Σ., που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 7 παρ.β’ περ.4 του ν. 349 της 12/19-6-1976, έπαυσε υφισταμένη μετά την κατάργηση, (δια συγχωνεύσεως), του αρχικού δικαιούχου, Λιμενικού Ταμείου Τήνου και δεν αναβιώνει υπέρ του νυν υφισταμένου δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Τήνου-Άνδρου, άνευ ρητής νομοθετικής ρύθμισης που να αφορά το τελευταίο. (ομοφ.)

Τα νομικά εκείνα πρόσωπα που μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με το Δημόσιο, μεταξύ τους και με φορείς του δημόσιου τομέα του άρθρου 1 παρ. 6 του ν.1256/1982, προσδιορίζονται ειδικά και περιοριστικά στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 225 του Δ.Κ.Κ.. Ειδικότερα, την ικανότητα αυτή έχουν οι Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού, οι Σύνδεσμοι Δήμων και Κοινοτήτων, οι Τ.Ε.Δ.Κ., η Ε.Ν.Α.Ε., η Κ.Ε.Δ.Κ.Ε., τα Ν.Π.Δ.Δ., τα οποία συνιστούν ή στα οποία συμμετέχουν οι προαναφερόμενοι οργανισμοί και φορείς, οι δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης και τα δημοτικά και κοινοτικά ιδρύματα. Περαιτέρω, με το δεύτερο εδάφιο της ιδίας ως άνω παραγράφου παρέχεται η δυνατότητα συμμετοχής στις κατά τα ανωτέρω συναπτόμενες προγραμματικές συμβάσεις σε ευρύ κύκλο φορέων (ως εκ τρίτου συμβαλλομένων), οι οποίοι καθορίζονται μόνο κατ’ έννοια γένους, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τις αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες. Κατά συνέπεια, οι εταιρείες αυτές ως προς τις οποίες επιτρέπεται κατ΄ εξαίρεση η συμμετοχή στις προγραμματικές συμβάσεις (βλ. σχετικά άρθρο 265 παρ.4 του ιδίου ως άνω Κώδικα), δεν μπορούν να συμμετέχουν σε αυτές ως μοναδικοί αντισυμβαλλόμενοι, αλλά μόνο από κοινού με τα νομικά πρόσωπα του πρώτου εδαφίου, στα οποία και μόνο αναγνωρίζεται η ικανότητα να συνάπτουν προγραμματικές συμφωνίες. Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα σήμαινε ότι και οι αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρείες θα περιλαμβάνονταν στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1, οπότε θα καθίστατο περιττή η προσθήκη του δεύτερου εδαφίου στην ερμηνευόμενη διάταξη, δεδομένου ότι θα αρκούσε απλώς η διεύρυνση των νομικών προσώπων του πρώτου εδαφίου. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, μία προγραμματική σύμβαση, που έχει συναφθεί μεταξύ Δήμου δηλ. νομικού προσώπου της πρώτης παραγράφου και μιας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας δεν είναι νόμιμη όταν στην εταιρεία αυτή έχει ανατεθεί εξ ολοκλήρου η υλοποίηση του αντικειμένου αυτής, καθόσον σε αυτή την περίπτωση η εν λόγω εταιρεία δεν «συμμετέχει» στη σύμβαση ως εκ τρίτου συμβαλλόμενος, αλλά μετέχει σε αυτήν, ανεπιτρέπτως κατά νόμο, ως συνάπτων φορέας και καθίσταται κατ’ ουσίαν μοναδικός αντισυμβαλλόμενος των λοιπών φορέων του πρώτου εδαφίου (β.λ. Πρακτικά Ολ. Ελ.Συν. 22ης Γεν. Συν./22.9.2004, θέμα Α΄, Πράξεις VII Τμ. 69/2005, 239, 304/2006, 123, 137/2007, 63, 78, 133/2008 κ.ά.). Επιπροσθέτως, στις προγραμματικές συμβάσεις απαιτείται, κατά τη ρητή διατύπωση του νόμου, να καθορίζεται, κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, μεταξύ άλλων, το αντικείμενο και το ειδικότερο περιεχόμενο των υποχρεώσεων των μερών, δηλαδή των μελετών, έργων, προγραμμάτων ανάπτυξης και υπηρεσιών κάθε είδους που αναλαμβάνουν να εκτελέσουν οι συμβαλλόμενοι φορείς, καθώς και ο προϋπολογισμός τους (βλ. Πράξεις 3, 60/2007, 179, 180/2006 VII Τμ.). Ειδικότερα, απαιτείται, μεταξύ άλλων, στις προγραμματικές συμβάσεις για την παροχή υπηρεσιών α) να καθορίζονται ειδικά και με σαφήνεια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών, από τα οποία να προκύπτει η συμβολή κάθε μέρους στην υλοποίηση της σύμβασης, και το αντικείμενο αυτής, οι συγκεκριμένες δηλαδή υπηρεσίες, έστω και ανά κατηγορίες που θα παρασχεθούν, και το περιεχόμενο αυτών, β) να προσδιορίζεται ο αναλυτικός προϋπολογισμός (κοστολόγηση) των επί μέρους (κατηγοριών) υπηρεσιών, έστω και κατά προσέγγιση, έτσι ώστε από το άθροισμα των επιμέρους προϋπολογισμών να προκύπτει και, επομένως, να δικαιολογείται ο συνολικός προϋπολογισμός της προγραμματικής σύμβασης (δεν αρκεί δηλαδή απλή αναφορά του συνολικού προϋπολογισμού), καθώς και γ) να αναγράφεται το αναλυτικό χρονοδιάγραμμα αυτών - κυρίως δε στις περιπτώσεις τμηματικής καταβολής του οριζόμενου στη σύμβαση ποσού για την παροχή των προβλεπόμενων υπηρεσιών, όπου θα πρέπει να υπάρχει συσχέτιση των παρασχεθεισών εργασιών προς το τμηματικώς καταβαλλόμενο (σε συγκεκριμένες ημερομηνίες) ποσό της σύμβασης, όπου δηλαδή θα πρέπει να υπάρχει αντιστοιχία του χρονοδιαγράμματος εργασιών προς το χρονοδιάγραμμα τμηματικών καταβολών του ανωτέρω ποσού - το οποίο (χρονοδιάγραμμα) δεν μπορεί καταρχήν να ταυτίζεται με το χρόνο περαίωσης των ανατεθεισών εργασιών (διάρκεια της σύμβασης), καθόσον στην περίπτωση αυτή ο νόμος δεν θα απαιτούσε ρητώς στο περιεχόμενο της σύμβασης να ορίζονται ξεχωριστά (ως διαφορετικά μεγέθη) το χρονοδιάγραμμα και η διάρκεια αυτής. Και τούτο διότι μέσω του ανωτέρω ειδικότερου προσδιορισμού του περιεχομένου της προγραμματικής σύμβασης διασφαλίζεται α) η εξοικονόμηση πόρων με τη διάθεση των απολύτως αναγκαίων χρημάτων, προσώπων και υλικών για την εκτέλεση των μελετών, έργων και των εν γένει αναπτυξιακών προγραμμάτων και η διαφάνεια των χρηματοδοτήσεων, καθώς και β) η μη καταστρατήγηση της διάταξης του άρθρου 277 του ΔΚΚ με την κατ’ ουσία επιχορήγηση από Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού αναπτυξιακών τους επιχειρήσεων που μετέχουν στην προγραμματική σύμβαση ως αντισυμβαλλόμενοί τους (πρβλ. και πραξ. VI Τμ 30/2005, VI Τμ 46, 195/2006, VII Τμ 137/2007 κ.ά.).

Προγραμματικές συμβάσεις:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν σε προηγούμενη σκέψη της παρούσης (υπό ΙΙ), το Κλιμάκιο διαπιστώνει .. ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο εν λόγω σχέδιο προγραμματικής συμβάσεως..(...)Κατ’ ακολουθία αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ του … (….) και του Δήμου …,  με αντικείμενο «τον καθαρισμό κοινόχρηστων χώρων του Δήμου και χώρων καταυλισμών των αθίγγανων».