ΕΣ/Τμ7(ΚΠΕ)1/2014
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, η ως άνω προγραμματική σύμβαση δεν είναι νόμιμη, καθόσον, ανεξάρτητα από το ότι στο κείμενό της δεν προσδιορίζεται η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της, όπως αυτή προκύπτει από το ετήσιο κόστος διαχείρισης που αναλογεί στο Δήμο .... κατά το χρόνο διάρκειας της σύμβασης, υπογράφηκε χωρίς την προηγούμενη υποβολή της στον προβλεπόμενο από τις προαναφερθείσες διατάξεις προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας που διενεργεί ο αρμόδιος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το γεγονός ότι όπως προκύπτει από την εγγεγραμμένη για το έτος 2011 πίστωση στον προϋπολογισμό του Δήμου, ποσού 213.089,38 ευρώ (βλ. την από 23.4.2013 βεβαίωση του Δημάρχου …..), η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της υπερβαίνει το όριο των 100.000,00 ευρώ. Παρά δε το ότι δεν υφίσταται υποχρέωση σύναψης προγραμματικής σύμβασης, αφού οι υποχρεώσεις των μερών προσδιορίζονται επακριβώς στο νόμο, εφόσον τα συμβαλλόμενα μέρη επέλεξαν τη νομική αυτή μορφή δέσμευσης για την εκτέλεση των προαναφερόμενων υπηρεσιών, ήταν υποχρεωμένα να τηρήσουν τη διαδικασία και τις διατυπώσεις σύναψης των προγραμματικών συμβάσεων καθώς και της διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο όργανο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ούτε, ο ισχυρισμός του Δήμου περί άμεσης ανάγκης κατάρτισης προγραμματικής σύμβασης, δύναται να άρει τη μη νομιμότητα αυτής καθόσον οι διατάξεις των άρθρων 100 παρ.1α και 2α και 278 παρ.1 και 2 του ν. 3852/2010, με τις οποίες καθιερώνεται ο προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας των προγραμματικών συμβάσεων των Δήμων από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν εξαρτούν την υπαγωγή των συμβάσεων αυτών στον έλεγχο, από τη συνδρομή ή μη επείγουσας ανάγκης. Αλλά και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί ο προϋπολογισμός εκ των προτέρων, δεδομένου ότι υπολογίζεται απολογιστικά, είναι αβάσιμος και απορριπτέος, καθόσον το ετήσιο κόστος διαχείρισης καθορίζεται, κατά τα ανωτέρω, με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Φο.Δ.Σ.Α. και επαναπροσδιορίζεται με τη χρήση απολογιστικών στοιχείων, τυχόν δε αποκλίσεις συνυπολογίζονται κατά τον προσδιορισμό του κόστους διαχείρισης του επόμενου έτους. Κατά συνέπεια ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος. Περαιτέρω, ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου περί έλλειψης των απαραίτητων για την εκκαθάριση της δαπάνης ζυγολογίων, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, δεδομένου ότι στις από 1.2.2011 και από 1.3.2011 βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης εργασιών της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου επισυνάπτονται 94 δελτία παραλαβής απορριμμάτων, τα οποία, ενόψει του ότι φέρουν τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 3 της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης στοιχεία, που απαιτούνται για τα ζυγολόγια, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης της δαπάνης (βλ. και το 17201/1.10.2011 έγγραφο του Δημάρχου ……. στο οποίο αναφέρεται ότι τα πρωτότυπα δελτία παραλαβής απορριμμάτων έχουν επισυναφθεί στο ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα). Πλην όμως, λαμβανομένου υπόψη ότι, ο Δήμος ….. και η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. ανήγαγαν αυτοβούλως, την υποχρέωση καταβολής της εισφοράς του Δήμου ένεκα της εναπόθεσης απορριμμάτων στον Χ.Υ.Τ.Α. ….., σε όρο προγραμματικής σύμβασης, αν και τούτο δεν απαιτείτο εφόσον η σχετική υποχρέωση απορρέει ευθέως από τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 3854/2010, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων των άρθρων 100 και 278 του ν. 3852/2010, αλλά, συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στη διενέργεια των ελεγχόμενων δαπανών, χωρίς να υποβάλουν την οικεία σύμβαση για προσυμβατικό έλεγχο στην Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η μη πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων περί προσυμβατικού ελέγχου καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο εφαρμογής αυτών, με τις οποίες καθιερώθηκε προσυμβατικός έλεγχος από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις προγραμματικές συμβάσεις άνω των 100.000 ευρώ, άρχισε να ισχύει δύο μόλις ημέρες πριν από την κατάρτιση της από 3.1.2011 προγραμματικής σύμβασης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/2710/2010
Προγραμματική σύμβαση. ζητείται η ανάκληση της 211/2010 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και εν όψει της γενομένης προσκομιδής του ως άνω εγγράφου, του οποίου ο επισυναπτόμενος κατάλογος θα πρέπει να θεωρηθεί ως συμπληρωματικό και αναπόσπαστο στοιχείο της υπό έλεγχο προγραμματικής σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι η σύμβαση αυτή έχει το προβλεπόμενο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο και ως εκ τούτου δεν συντρέχει κατ’ ουσίαν νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της, όπως πλημμελώς έκρινε ως προς τούτο το Κλιμάκιο κατά τη δεύτερη αιτιολογική του κρίση.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ανακλητική αίτηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ... και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 211/2010 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς αμφότερες τις αιτιολογικές της βάσεις, μη συντρέχοντος δε άλλου διακωλυτικού λόγου υπογραφής της κρινόμενης προγραμματικής σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.(..)Ανακαλεί την 211/2010 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου....Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του οικείου σχεδίου προγραμματικής σύμβασης.
ΕλΣυν.Τμ.6/893/2018
Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την ενίσχυση υπηρεσιών καθαριότητας:.επιδιώκεται η ανάκληση της 6/2018 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου . Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η πρώτη διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια ήρθη, ενόψει της προσκόμισης αναλυτικού προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, ο οποίος εκ παραδρομής δεν υποβλήθηκε στον Επίτροπο και στον οποίο αναφέρονται με σαφήνεια και πληρότητα τα επιμέρους κόστη, ήτοι το κόστος απασχόλησης του προσωπικού βάσει ειδικότητας, το κόστος λειτουργίας οχημάτων, καθώς και το έμμεσο διαχειριστικό κόστος της σύμβασης για την απασχόληση λοιπού προσωπικού (διοικητικού, οικονομικού προσωπικού κ.λπ.) και τα έξοδα που αναλαμβάνει ο φορέας (επικοινωνίας κ.λπ.) για την υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης, από το άθροισμα των οποίων προκύπτει ο συνολικός προϋπολογισμός της προγραμματικής σύμβασης. Ωστόσο, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση παρίσταται μη νόμιμη, καθόσον i) δεν προκύπτουν συγκεκριμένοι και σαφείς αντικειμενικοί λόγοι που καθιστούν αδύνατη την εκ μέρους του Δήμου … άσκηση των ανατιθέμενων εργασιών για τη συλλογή και μεταφορά στερεών αποβλήτων από το ήδη υπηρετούν προσωπικό του και με ίδια μέσα, εξαιρουμένου του φορτηγού με αρπάγη για την αποκομιδή των ογκωδών αντικειμένων, ενόψει των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας που πρέπει να διέπουν τη δράση της δημόσιας διοίκησης καθώς και του γεγονότος ότι η σύναψη προγραμματικής σύμβασης αποτελεί το ultimum refugium για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με αυτή αποτελέσματος.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον εξακολουθούν να υφίστανται διακωλυτικοί της υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου λόγοι, η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/1355/2018
ΕΣ/ΤΜ.6/25/2017
Προγραμματικές Συμβάσεις.(..) ζητείται η ανάκληση της 266/2016 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΣΔΣΑ) του ....και των Δήμων – μελών του, (..) Το Κλιμάκιο κατέληξε στην κρίση του αυτή με την ακόλουθη αιτιολογία: α) η προγραμματική σύμβαση δεν έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, δοθέντος ότι αφορά στον καθορισμό του τρόπου χρηματοδότησης και εν γένει λειτουργίας του εισπρακτικού μηχανισμού μεταξύ των ωφελούμενων Δήμων για την υλοποίηση της εμπίπτουσας στις αρμοδιότητες των Φορέων Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων (Φο.Σ.Δ.Α.) του ....υπηρεσίας διαχείρισης στερεών αποβλήτων, κατά παράβαση των διατάξεων που αφορούν στον καθορισμό της τιμολογιακής πολιτικής των Φο.Σ.Δ.Α. β) Η δυνατότητα σύναψης της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ των ΟΤΑ και των Φο.Σ.Δ.Α. δεν έχει την έννοια ότι οι εξυπηρετούμενοι Δήμοι -μέλη του Φο.Σ.Δ.Α. δύνανται να χρηματοδοτούν απευθείας, μέσω των προϋπολογισμών τους, την ανάθεση των υπηρεσιών διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, πέραν της υποχρεωτικής ετησίας εισφοράς που καταβάλλουν αυτοί στον Φο.Σ.Δ.Α., διότι αυτό θα είχε ως συνέπεια την μετατροπή του θεσμού της προγραμματικής σύμβασης σε εργαλείο παράκαμψης και καταστρατήγησης των διατάξεων για την τιμολογιακή πολιτική των Φο.Σ.Δ.Α. και γ) η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση δεν δύναται να θεωρηθεί ως τροποποίηση των όρων της ήδη υπαχθείσας στον προσυμβατικό έλεγχο του παρόντος Κλιμακίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Σ.Δ.Σ.Α. του ....και του Δήμου ... (πράξη 259/2015 Ζ Κλιμακίου), αφού οι αντισυμβαλλόμενοι του Σ.Δ.Σ.Α. στις ως άνω δύο περιπτώσεις δεν ταυτίζονται.(..) 7. Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα αποφαίνεται ότι: Από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων είναι αρμόδιοι στο πλαίσιο του Εθνικού αλλά και των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων κάθε Διαχειριστικής Ενότητας ή περισσότερων διαχειριστικών ενοτήτων. (..)Όμως οι Δήμοι έχουν «οιονεί συντρέχουσα αρμοδιότητα» με την αρμοδιότητα των Φο.Σ.Δ.Α. για την ως άνω περιγραφόμενη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, την οποία ασκούν μόνο κατ’ εφαρμογή της αρχής της επικουρικότητας, ...Ακολούθως, οι Φο.Σ.Δ.Α. μπορούν να συμβάλλονται με Δήμους ως κύρια συμβαλλόμενα μέρη σε προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 του ν.3852/2010. (..) Στην προκειμένη υπόθεση, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα :α) Ο τρόπος χρηματοδότησης της ενδιάμεσης λύσης διαχείρισης των στερεών αποβλήτων του ....έχει ήδη εγκριθεί με την 259/2015 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,β) Η παρούσα σύμβαση, λειτουργεί ως εκτελεστική της αρχικής προγραμματικής σύμβασης, με την οποία προσδιορίζεται, με ειδικότερο τρόπο, ο τρόπος κατανομής του βάρους της χρηματοδότησης του έργου, ο οποίος, λόγω της ιδιαιτερότητας της περίπτωσης αυτής, δεν ήταν δυνατόν να καθοριστεί με την αρχική προγραμματική σύμβαση. Σε κάθε περίπτωση, ο προϋπολογισμός της παρούσας σύμβασης ταυτίζεται με το εργολαβικό αντάλλαγμα, το οποίο θα καταβληθεί στην ... Α.Ε., η οποία αναδείχθηκε μειοδότρια για την εκτέλεση του υπό κρίση έργου. γ) δεν καταστρατηγήθηκαν οι διατάξεις περί τιμολογιακής πολιτικής των Φο.Σ.Δ.Α., όπως εσφαλμένα έκρινε το Κλιμάκιο, αφού οι διατάξεις αυτές προϋποθέτουν ότι ο Φο.Σ.Δ.Α. θα έχει συσταθεί, θα λειτουργεί και θα ασκεί τις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί....γ) Εσφαλμένα το Κλιμάκιο έκρινε ότι η χρηματοδότηση του έργου αυτού γίνεται, μέσω της προγραμματικής σύμβασης, απευθείας από τους προϋπολογισμούς των Δήμων δοθέντος ότι, η χρηματοδότηση θα γίνει από τον προϋπολογισμό του Φο.Σ.Δ.Α. και θα καλυφθεί με χρήματα που θα δοθούν από τους Δήμους με έσοδα από τα ανταποδοτικά τους τέλη και αν αυτά δεν επαρκούν, δύνανται να διατεθούν έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, υπό την προϋπόθεση ότι σχετικό αίτημα του Φο.Σ.Δ.Α θα εγκριθεί από τον Υπουργό Εσωτερικών.(..)Ανακαλεί την 266/2016 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤΑΜ/1740/2016
Προγραμματικες Συμβασεις.(..) ζητείται η αναθεώρηση της 7384/2015 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης του αιτούντος κατά της 10/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ....Με την πράξη αυτή έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος και του Δήμου ... για τη «Διαχείριση και Λειτουργία του ΧΥΤΑ..(..) Το VI Τμήμα, με την ήδη προσβαλλόμενη 7384/2015 απόφασή του, έκρινε ότι α) δεν επιτρέπεται η εκ μέρους ΦΟ.Δ.Σ.Α. που έχει συσταθεί και παρέχει υπηρεσίες, έστω και αν δεν είναι πλήρως στελεχωμένος με προσωπικό, ανάθεση με προγραμματική σύμβαση σε Δήμο της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, για την οποία ο ίδιος είναι αρμόδιος, καθόσον πρόκειται για ανεπίτρεπτη μεταβίβαση αρμοδιότητας και β) η ανάθεση αυτή αντίκειται και στα άρθρα 22 έως 25 του π.δ. 60/2007, καθώς αποτελεί απευθείας ανάθεση δημόσιας σύμβασης υπηρεσιών, χωρίς τη συνδρομή των σχετικών προϋποθέσεων, η οποία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως εσωτερική συναλλαγή (in house) μεταξύ του ΦΟ.Δ.Σ.Α. και του Δήμου, αφού ο πρώτος δεν ασκεί στο Δήμο έλεγχο ανάλογο με αυτόν που ασκεί επί των δικών του υπηρεσιών, ούτε τον εποπτεύει.(..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο αιτών ΦΟ.Δ.Σ.Α. αδυνατεί εν τοις πράγμασι να αναλάβει την λειτουργία και του ΧΥΤΑ ...., λόγω της δεδομένης υποστελέχωσής του καθώς και του ότι είναι ήδη βεβαρημένος με την διαχείριση και άλλων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων. Συνεπώς, αφού αποδεδειγμένα δεν μπορεί να ασκήσει πλήρως τις αρμοδιότητές του, δικαιολογείται στην προκειμένη περίπτωση, για λόγους διασφάλισης της δημόσιας υγείας, η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης με τον Δήμο ....Αναθεωρεί την 7384/2015 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Δέχεται την αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί τη 10/2015 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Περιφερειακού Συνδέσμου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.) .... και του Δήμου ...,
ΕΣ/ΤΜ.6/1071/2018
Προγραμματική σύμβαση. (..) ζητείται η ανάκληση της 2/2018 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο . ..., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της διαδημοτικής επιχείρησης με την επωνυμία «..... ΑΕ» (εφεξής ... ΑΕ) για την «ενίσχυση του μηχανισμού καθαριότητας για την αποκομιδή σύμμεικτων απορριμμάτων στις Δ.Ε. (..)Ενόψει αυτών και προκειμένου να καθίσταται εφικτός και ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας (άρθρο 33 ν. 4270/2014) καθώς και της υπέρβασης ή μη των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης κατά την άσκηση της νόμιμης συμβατικής δράσης της Διοίκησης, τόσο η απόφαση ενός Δήμου, με την οποία - κατ’ ενάσκηση διακριτικής ευχέρειας – αυτός αναθέτει τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων στον οικείο Φ.ο.Δ.Σ.Α., όσο και η προγραμματική σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ των δύο φορέων για την υλοποίησή τους, πρέπει να φέρουν ειδική αιτιολογία, από την οποία να προκύπτει η αντικειμενική αδυναμία παροχής των υπηρεσιών αυτών με ίδια μέσα και προσωπικό του Δήμου (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, λαμβανομένων υπόψη των προσκομισθέντων εγγράφων, το Τμήμα κρίνει ότι η 102/2018 απόφαση του Δ.Σ. ... παρίσταται επαρκώς και ειδικώς αιτιολογημένη ως προς την αντικειμενική αδυναμία άσκησης από το Δήμο ... των ανατιθέμενων με την ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση υπηρεσιών, ήτοι την ανεπάρκεια προσωπικού του Δήμου και τη διενέργεια εκ μέρους του Δήμου των απαραίτητων ενεργειών για την πρόσληψη προσωπικού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση....VI. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη....Δέχεται την αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί την 2/2018 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ....
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)/82/2016
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Μη νόμιμη η καταβολή πληρωμής του Δήμου …, ποσού 61.751,93 ευρώ, που εκδόθηκε σε εκτέλεση της από 16.3.2015 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία «….», με την οποία ο ως άνω Δήμος ανέλαβε την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει το έργο «…» με το ποσό των 100.000,00 ευρώ.(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω κρίνεται ότι, κατά παραδοχή των τριών πρώτων προβαλλόμενων από τον Επίτροπο λόγων διαφωνίας, η επίμαχη προγραμματική σύμβαση δεν είναι νόμιμη. Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη η από 16.3.2015 προγραμματική σύμβαση, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν νοείται ως παράταση της αρχικώς συναφθείσας αφού η διάρκεια της τελευταίας είχε λήξει από μακρού χρόνου, δεν συνιστά σύμβαση προγραμματικού χαρακτήρα μέλλουσας εκπλήρωσης, αφού, όπως προεκτέθηκε, το έργο ….» περαιώθηκε στις 3.3.2011, δηλαδή τέσσερα έτη πριν από την υπογραφή της σύμβασης. Αντίθετα, αποτελεί εν τοις πράγμασι μόνο το μέσο για την καταβολή του χρηματικού ποσού των 100.000,00 ευρώ προς το Λιμενικό Ταμείο. Επιπροσθέτως, δεν προβλέπονται σε αυτή ποινικές ρήτρες, οι οποίες θα καταπέσουν σε περίπτωση αθέτησης της αναληφθείσας εκ μέρους του Δήμου υποχρέωσης, ενώ ο προβλεπόμενος στο άρθρο 13 όρος περί δυνατότητας τροποποίησης της σύμβασης είναι μη νόμιμος λόγω της πρόδηλης αοριστίας αυτού. Συναφώς, απορριπτέος είναι ο προβαλλόμενος από το Δήμο ισχυρισμός ότι με το ελεγχόμενο ένταλμα πληρωμής καλύπτεται το σύνολο των υποχρεώσεων του Δήμου και, ως εκ τούτου, στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν καταλείπεται πεδίο εφαρμογής του άρθρου 13 της σύμβασης, αφού, όπως ρητά αναφέρεται στη σύμβαση το ποσό της χρηματοδότησης ανέρχεται σε 100.000,00 ευρώ, το οποίο μάλιστα έπρεπε να καταβληθεί εντός του οικονομικού έτους 2015. Στο ίδιο πλαίσιο βάσιμος είναι και ο λόγος διαφωνίας με τον οποίο προβάλλεται ότι, κατά παράβαση των αναφερομένων στη μείζονα σκέψη της παρούσας δημοσιολογιστικών διατάξεων, η αναληφθείσα εκ μέρους του Δήμου νομική δέσμευση περί καταβολής εντός του οικονομικού έτους 2015 ποσού ύψους 100.000,00 ευρώ υπολείπεται της αναγραφόμενης στον προϋπολογισμό πίστωσης των 61.751,93 ευρώ. Άλλωστε, ο προβαλλόμενος με το έγγραφο επανυποβολής ισχυρισμός ότι η υποχρέωση του Δήμου προς το Λιμενικό Ταμείο εκπληρώνεται με την καταβολή του εντελλόμενου με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής ποσού, πέραν του ότι προβάλλεται αναποδείκτως, αφού από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ο περιορισμός της αξίωσης του Λιμενικού Ταμείου, έρχεται και σε αντίθεση με την ίδια τη σύμβαση, όπου ρητά αναφέρεται ότι το συμβατικό αντάλλαγμα για την εκτέλεση του έργου ανερχόταν στο ποσό των 235.268,71 ευρώ, εκ των οποίων ποσό 100.000,00 ευρώ αντιστοιχεί αντιστοιχεί στη χρηματοδότηση εκ μέρους του Δήμου και ποσό 113.671,72 ευρώ έχει ήδη καταβληθεί στον ανάδοχο από το Λιμενικό Ταμείο. Ομοίως, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι, κατά παράβαση των διατάξεων που αφορούν στη διαδικασία ανάληψης της δαπάνης, η 1934/2.3.2015 απόφαση αναρτήθηκε στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» μετά την υπογραφή της σύμβασης, αφού ουδεμία κατά νόμο επιρροή ασκεί το γεγονός ότι η τελικώς αναρτηθείσα απόφαση συνιστά ορθή επανάληψη προγενέστερης απόφασης, η οποία είχε υπογραφεί από αναρμόδιο όργανο. Τέλος, ο προβαλλόμενος εκ μέρους του Δήμου λόγος περί θεώρησης του χρηματικού εντάλματος πληρωμής λόγω συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος, αφού, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου του εγγράφου επανυποβολής, ο Δήμος … συνομολογεί ότι προσέφυγε στην υπογραφή της επίμαχης προγραμματικής διότι εντός της διάρκειας ισχύος της από 10.2.2010 προγραμματικής σύμβασης δεν κατέβαλε το συμφωνηθέν ποσό των 100.000,00 ευρώ.
ΕλΣυν.Τμ.6/704/2013
ΠΡΟΓΡΑΜΑΜΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν την ανάκληση της 461/2012 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι το ως άνω προσκομιζόμενο χρονοδιάγραμμα έχει νομίμως συνταχθεί, με βάση τις προβλέψεις του άρθρου 100 παρ. 2 περ. α του ν. 3852/2010, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τους αιτούντες. Και τούτο διότι: α) δεν είναι εφικτός ο ειδικότερος χρονικός καταμερισμός των αναφερόμενων στο άρθρο 2 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης υπηρεσιών, οι οποίες συνιστούν το αντικείμενο της σύμβασης, δεδομένου ότι η έναρξη εκτέλεσης καθεμίας από τις εν λόγω εργασίες δεν προϋποθέτει την εκτέλεση άλλης εργασίας, αλλά οι εργασίες αυτές θα εκτελούνται παράλληλα καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσής της και β) με βάση το ως άνω υποβληθέν από τους αιτούντες χρονοδιάγραμμα, προσδιορίζεται ο χρόνος των τμηματικών καταβολών της χρηματοδότησης εκ μέρους του Δήμου, ο οποίος τελεί σε συνάρτηση με την πορεία εκτέλεσης της σύμβασης, ενόψει και της προεκτεθείσας φύσης των παρασχεθησομένων υπηρεσιών...Ανακαλεί την 461/2012 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕλΣυν.Κλ.Ζ/417/2011
Προγραμματικές συμβάσεις:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν σε προηγούμενη σκέψη της παρούσης (υπό ΙΙ), το Κλιμάκιο διαπιστώνει .. ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο εν λόγω σχέδιο προγραμματικής συμβάσεως..(...)Κατ’ ακολουθία αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής συμβάσεως μεταξύ του … (….) και του Δήμου …, με αντικείμενο «τον καθαρισμό κοινόχρηστων χώρων του Δήμου και χώρων καταυλισμών των αθίγγανων».
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/219/2020
Προγραμματική σύμβαση....Στην υπό κρίση υπόθεση, υποβάλλεται προς έλεγχο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης (άρθρο 100 του ν. 3852/2010) μεταξύ του Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ... - ... και του Δήμου .... με αντικείμενο την «Υποστήριξη για τη διεξαγωγή στο ΕΣΗΔΗΣ του διαγωνισμού για την παροχή υπηρεσιών - Μεταβατική φάση διαχείρισης απορριμμάτων ΧΥΤΑ ...». Πλην όμως, στα οικεία σχέδια που επισυνάπτονται στην 330/2019 εγκριτική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου .... και την 18/2019 απόφαση του Δ.Σ. του ανωτέρω Συνδέσμου δεν προσδιορίζεται η προϋπολογισθείσα αξία της προγραμματικής σύμβασης (άρθρο 3), αλλά αντιθέτως αναφέρεται ότι η « ... παρούσα προγραμματική σύμβαση είναι άνευ οικονομικού ανταλλάγματος ...». Δεδομένου ότι από την προϋπολογιζόμενη δαπάνη συναρτάται άμεσα η διάγνωση της αρμοδιότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου προς διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου επί συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας (άρθρο 98 παρ. 1 β' του Συντάγματος), και το στοιχείο αυτό δεν εξειδικεύεται στο διαβιβαστικό έγγραφο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας ούτε προκύπτει από κάποιον άλλο στοιχείο του φακέλου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του προς έλεγχο το οικείο σχέδιο σύμβασης.
ΕλΣυνΤμ.6/843/2018
Έργο- Προγραμματική σύμβαση:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγήθηκαν σε προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι εν προκειμένω η απόφαση περί λύσεως της υφιστάμενης σύμβασης είναι απόρροια της 123-1/30-8-2017 απόφασης του Δ.Σ. της …. με την οποία εγκρίθηκε ο επαναπροσδιορισμός από 1/1/2018 του ενιαίου τέλους διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) από 20 ευρώ/tn σε 25 ευρώ/tn. Συνεπώς, εφόσον, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 της 2527/23.1.2009 (ΦΕΚ Β΄ 83) κοινής υπουργικής απόφασης, το κόστος διαχείρισης προσδιορίζεται σε ετήσια βάση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΦΟΔΣΑ, νομίμως εν προκειμένω τα συμβαλλόμενα μέρη αποφάσισαν τη λύση της από 28.7.2017 προγραμματικής σύμβασης προκειμένου να επαναπροσδιορίσουν με την ελεγχόμενη σύμβαση το ενιαίο τέλος διαχείρισης σε 25ευρώ/tn σύμφωνα με την 123-1/30-8-2017 απόφαση του Δ.Σ. της ...(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 4/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν… και να κριθεί ότι μπορεί να υπογραφεί το σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης του έργου «Υποστηρικτικές Ενέργειες Διαχείρισης Απορριμμάτων Δήμου ... στα πλαίσια εφαρμογής του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων … – .. – Εφαρμογή μεθοδολογίας ορθής Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων σύμφωνα με την υφιστάμενη περιβαλλοντική νομοθεσία».