Πολιτιστικές εκδηλώσεις-απευθείας ανάθεση:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον οι εκτελεσθείσες υπηρεσίες έχουν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ομοειδές αντικείμενο, που συνίσταται στην ηχητική και φωτιστική κάλυψη των προαναφερομένων εκδηλώσεων του ..., η δε συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την εκτέλεσή τους, ανερχόμενη στο συνολικό ποσό των 23.280,00 ευρώ, υπερβαίνει το τιθέμενο με την ως άνω υπουργική απόφαση όριο των 15.000,00 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση αυτών. Ως εκ τούτου, μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω παρεχόμενες υπηρεσίες σε χωριστές πιστώσεις και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί διαγωνισμός για το σύνολό τους.

Εκπαίδευση υπαλλήλων-ΛΑΕΚ(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι: α) Οι ως άνω υπηρεσίες εκπαίδευσης μη νομίμως ανατέθηκαν απ’ ευθείας στην ως άνω εταιρεία χωρίς να διενεργηθεί δημόσιος διαγωνισμός, καθόσον η συνολική τους δαπάνη ανήλθε σε 49.448 ευρώ, υπερβαίνοντας έτσι το τιθέμενο από τις παρατιθέμενες στη ΙΙ σκέψη διατάξεις όριο των 15.000 ευρώ για την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών. Συνεπώς, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. β) Στην από 17.10.2008 σύμβαση, δυνάμει της οποίας εκδόθηκε το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, δεν οριοθετείται, ποιοτικά και ποσοτικά, το αντικείμενό της, καθόσον δεν προσδιορίζονται σ’ αυτή καθόλου το θέμα – περιεχόμενο του ανατιθέμενου μ’ αυτή σεμιναρίου και το οικονομικό αντάλλαγμα για την πραγματοποίηση αυτού. Ως εκ τούτου, η εν λόγω σύμβαση είναι αόριστη και ασαφής.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες αφορούν στην προμήθεια ομοειδών αγαθών (λουλουδιών και δένδρων), δεν είναι νόμιμες, καθόσον μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική τους ετήσια δαπάνη, ανέρχεται στο ποσό των 19.167,50 ευρώ και επομένως υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι  εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΥΔΡΟΜΕΤΡΗΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, αφού η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη για την κάλυψη των κατά το έτος 2016 αναγκών της ... στα προαναφερόμενα όμοια, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, υδραυλικά είδη ανερχόταν στο συνολικό ποσό των 119.298,50 ευρώ (11.916 + 59.339,50 + 48.043), χωρίς Φ.Π.Α., ήταν επιβεβλημένη η διενέργεια ενός ενιαίου τακτικού διαγωνισμού. Συνεπώς, όπως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ: Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης στη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης ….. (Δ.Ε.Υ.Α.Κ.),  εναπόθεσης απορριμμάτων μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2011 στον Χ.Υ.Τ.Α. …….Ως αιτιολογία για την άρνηση της θεώρησης του ανωτέρω εντάλματος η Επίτροπος προέβαλε ότι: α) το από 3.1.2011 ιδιωτικό συμφωνητικό που καταρτίσθηκε μεταξύ του νομίμου εκπροσώπου του Δήμου ….. και της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. αποτελεί προγραμματική σύμβαση, η οποία ενόψει του ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της, όπως προσδιορίζεται από την εγγεγραμμένη στον προϋπολογισμό του Δήμου ….. αντίστοιχη πίστωση (ποσού 213.089,38 ευρώ), υπερβαίνει το όριο των 200.000,00 ευρώ, που τίθεται από τις οικείες διατάξεις, έπρεπε να υποβληθεί στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου και β) μη νομίμως εκκαθαρίσθηκε η εν λόγω δαπάνη χωρίς να προσκομισθούν τα ζυγολόγια που αναφέρονται στην από 3.1.2011 σύμβαση.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αγροτικό συνεταιρισμό για την προμήθεια μηχανημάτων και εργαλείων ελαιοτριβείου εκ μέρους του Δήμου, καθόσον: α) παρόλο που στις οικείες μελέτες αναφέρεται ότι τα προς προμήθεια είδη πρόκειται να διατεθούν για τη δημιουργία μουσειακών και εκθεσιακών χώρων,  δεν προκύπτει ότι τα μηχανήματα που είχε στην κυριότητα και κατοχή του ο προμηθευτής αντιπροσωπεύουν μηχανολογικό εξοπλισμό παλαιού παραδοσιακού ελαιοτριβείου ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος, δηλαδή, αντικείμενα με ιδιαίτερη πολιτιστική-λαογραφική αξία, η αξία των οποίων ενισχύει τη δημιουργία της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, β) η συνολική δαπάνη που κατέβαλε ο Δήμος για την προμήθειά τους υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τις δυσμενείς δημοσιονομικές συνθήκες μέτρο, γ) αν και διεξήχθησαν δύο πρόχειροι διαγωνισμοί, οι επίμαχες συμβάσεις μεταξύ του Δήμου και του ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ  υποκρύπτουν,  ανεπίτρεπτη έμμεση επιχορήγηση ν.π.ι.δ., το οποίο έχει την εμπορική ιδιότητα (άρθρο 1 ν.2810/2000) και οφείλει να δραστηριοποιείται σε συνθήκες υγιούς και θεμιτού ανταγωνισμού (σχετ. άρθρο 2 του Καταστατικού του Συνεταιρισμού), δ) οι επίμαχες συμβάσεις, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, είναι μη νόμιμες για τον πρόσθετο λόγο ότι ο Δήμος προέβη σε ανεπίτρεπτη κατάτμηση της προμήθειας των επίμαχων αγαθών, τα οποία ανήκουν σε ομοειδείς κατηγορίες, ενώ, παράλληλα δεν αποδεικνύεται ότι ήταν μοναδικά και δεν τα διέθεταν άλλα ελαιοτριβεία, τα οποία δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή, αφού έστω και κατ’ επίφαση διεξήχθησαν δύο πρόχειροι. Διαγωνισμοί και ε) οι αποφάσεις ανάληψης των σχετικών δαπανών (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την υπογραφή των αντίστοιχων συμβάσεων και την έκδοση των σχετικών τιμολογίων.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που παρατέθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από τα προσκομισθέντα δελτία κίνησης των οχημάτων της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. που αφορούν στο κρίσιμο χρονικό διάστημα, προκύπτουν με σαφήνεια οι διαδρομές που κάθε φορά ακολουθήθηκαν, καθόσον αναλυτικά αναφέρονται οι τοποθεσίες του βορείου τμήματος της ... από τις οποίες διήλθε κάθε όχημα, συνεπώς είναι δυνατός ο υπολογισμός των χιλιομετρικών αποστάσεων που καλύφθηκαν και, συνακόλουθα, ο έλεγχος της τυχόν υπέρβασης του νομίμου ορίου κατανάλωσης καυσίμων. Επομένως ο πρώτος λόγος διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. Περαιτέρω, δεδομένου ότι ούτε από την απόφαση σύστασης της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. (30998/10.5.20111 αποφ. Του Δ.Σ. Δήμου ... - Φ.Ε.Κ. Β΄ 115) προκύπτει, ούτε άλλωστε η ίδια η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. επικαλείται την ισχύ ειδικών διατάξεων σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης των δαπανών της, εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του β.δ/τος 17.5/15.6.1959 ως προς την τηρητέα διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψης της υποχρέωσης της δημοτικής επιχείρησης. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι η υπό κρίση δαπάνη δεν εκτελέστηκε εντός του οικονομικού έτους 2015, έπρεπε να διαγραφεί η αναληφθείσα υποχρέωση με σχετική ανακλητική απόφαση και να εκδοθεί νέα απόφαση δέσμευσης ισόποσης, εγγεγραμμένης στον οικείο προϋπολογισμό, πίστωσης στο επόμενο οικονομικό έτος (2016), από τα στοιχεία του φακέλου όμως δεν προκύπτει η τήρηση της ως άνω διαδικασίας. Συνεπώς, η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Ωστόσο, κατ’ εκτίμηση του γεγονότος ότι η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. νομίμως εξέδωσε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2015 και μάλιστα η δημοσιονομική αυτή ανάληψη (14.4.2015) προηγήθηκε της αντίστοιχης διοικητικής ανάληψης υποχρέωσης (σύμβαση από 9.9.2015), πρέπει να γίνει δεκτό ότι η παράλειψη τήρησης της προαναφερθείσας διαδικασίας δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων από τα όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.Κ., αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, δεν ενήργησαν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο β.δ. 17.5/ 15.6.1959 για το νέο οικονομικό έτος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Μίσθωση μηχανημάτων για ηχητική κάλυψη εορταστικής εκδήλωσης...:Με αυτά τα δεδομένα, επιτρεπτώς ο Δήμος ανέλαβε την υπό κρίση δαπάνη, διότι αφορά εκδήλωση που έλαβε χώρα στην εδαφική του περιφέρεια και σχετίζεται με την εθνική γιορτή της 25ης Μαρτίου και ως εκ τούτου η σχετική πίστωση δύναται να βαρύνει τον προϋπολογισμό του. Περαιτέρω, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 203 του ν. 4555/2018 νομίμως διατίθεται η δαπάνη από το Δήμαρχο και δεν απαιτείται απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου.Κατ’ ακολουθία η υπό κρίση δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.

Οι προμήθειες κάθε είδους αγαθών ανατίθενται κατά τις διατάξεις περί προμηθειών του Δημοσίου και εκτελούνται σύμφωνα με τον Ενιαίο Κανονισμό Προμηθειών .Ειδικότερα, οι προμήθειες των Ο.Τ.Α. διενεργούνται, κατά κανόνα, κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α. με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας για αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 60.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. ή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (διαπραγμάτευση), όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ποσό, στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη συγκεκριμένης προμήθειας και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα αναθέσεώς της απευθείας, με διαπραγμάτευση, πρόχειρο ή ανοιχτό διαγωνισμό, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε αγαθά που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται όμοια ή ομοειδή ή που ως εκ της φύσεώς τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών. Δεν είναι νόμιμος, επομένως, ο επιμερισμός της κατά τα ανωτέρω συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες και στη συνέχεια η απευθείας ανάθεση, με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής ποσότητας, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η αποφυγή τήρησης της οριζόμενης από τις οικείες διατάξεις διαδικασίας διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου ή πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας για τα είδη αυτής (βλ. πράξεις VΙΙ Τμ. 262/2008, 12, 25 και 246/2009, 173, 391/2010, 62/2012 κ.ά.).

Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι προέχων χαρακτήρας στις σχετικές ως άνω μικτές συμβάσεις προμήθειας ανταλλακτικών οχημάτων διαφόρων κατηγοριών και παροχής υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου ......, είναι, βάσει της οικονομικής τους αξίας, αυτός της σύμβασης προμήθειας, οι τελευταίες μη νομίμως ανατέθηκαν χωριστά, μετά από κατάτμηση της συνολικής εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης ύψους 27.743,30 ευρώ, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού κατά παράβαση των σχετικώς αξιουμένων από τις εφαρμοστέες ως άνω διατάξεις, καθόσον η αξία της προμήθειας των, κατά τα ανωτέρω, όμοιων ή ομοειδών αγαθών υπερέβαινε το μέγιστο επιτρεπόμενο για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο ισχυρισμός, ότι δεν τηρήθηκε εν προκειμένω ούτε η οριζόμενη από τις οικείες διατάξεις διαδικασία διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου διαγωνισμού προμήθειας, αφού, όπως προκύπτει από το Ημερολόγιο Ενταλμάτων για τη χρονική περίοδο 1.1.2012 έως 31.12.2012 της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ......, η συνολική δαπάνη για την προμήθεια ανταλλακτικών των οχημάτων του Δήμου κατά το έτος 2012 ανήλθε σε 36.226,59 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., η οποία, προστιθέμενη με το προαναφερόμενο ποσό των 27.743,30 ευρώ, υπερβαίνει το όριο των 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, είναι απορριπτέος προεχόντως ως αναπόδεικτος, καθόσον δεν προσκομίζονται τα λοιπά δικαιολογητικά των απαριθμούμενων στο Ημερολόγιο της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου χρηματικών ενταλμάτων (αποφάσεις ανάθεσης, πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια – δελτία αποστολής κ.λπ.). Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα είναι μη νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ:Α. Νόμιμη η δαπάνη που αφορά την εξόφληση ποσού από Δήμο σε ιδιωτική επιχείρηση για την προμήθεια χριστουγεννιάτικου ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, καθόσον για την προμήθεια των ανωτέρω ειδών χριστουγεννιάτικου ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (αξίας 27.000 ευρώ συμπεριλαμβανόμενου του ΦΠΑ), τηρήθηκε η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού (Π1/3305/3.11.2010 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, ΦΕΚ Β΄ 1789/2010).Β. Μη νόμιμη η δαπάνη που αφορά εξόφληση της ίδιας εταιρείας για την προμήθεια χριστουγεννιάτικου διάκοσμου, καθόσον η προμήθεια των ειδών αυτών ανατέθηκε απευθείας, παρά το γεγονός ότι η συνολική δαπάνη για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου σε υλικά χριστουγεννιάτικου στολισμού γενικά για το έτος 2014, υπερέβαινε το ποσό των 15.000 ευρώ συμπεριλαμβανόμενου του ΦΠΑ, πέραν του οποίου απαιτείται η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού (27319/18.7.2002 απόφαση των Υφυπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης, ΦΕΚ Β΄ 945/2002).