Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τ7/250/2009

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 496/1974, 3463/2006

Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι τα Ν.Π.Δ.Δ, στα οποία περιλαμβάνονται και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, υποχρεούνται να συμμορφώνονται στις εκτελεστές αποφάσεις των δικαστηρίων. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση που η απαίτηση πιστωτή Ο.Τ.Α. στηρίζεται σε τελεσίδικη απόφαση δικαστηρίου και ο Ο.Τ.Α., σε συμμόρφωση στην απόφαση αυτή, την εκτελεί εκούσια, ενταλματοποιώντας την σχετική δαπάνη για να εξοφλήσει την απαίτηση αυτή, το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον ενεργούμενο απ’ αυτό έλεγχο της ως άνω δαπάνης υποχρεούται, αφού διαπιστώσει ότι υφίσταται τυπικά ο επικαλούμενος εκτελεστός τίτλος, να προβεί στη θεώρηση του σχετικού χρηματικού εντάλματος, καθόσον ο εκτελεστός αυτός τίτλος αποτελεί νόμιμο και επαρκές δικαιολογητικό. (πρβλ. Πρακτικά 7ης/19.3.2003 Γενικής Συνεδρίασης Ολομέλειας Ελ.Συν. Θέμα Α΄, βλ. Πράξη VΙΙ Τμήματος 203/2007, Πράξη Ι Τμήματος 142/2006).

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/107/2011

Καταβολή επιχορήγησης σε σωματείο...:Λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων αυτών, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, το εν λόγω σωματείο δεν έχει, κατά την κρίση του Τμήματος, προεχόντως πολιτιστικούς ή αθλητικούς σκοπούς, ούτε αποτελεί τοπικό παράρτημα οργάνωσης πανελλήνιας δράσης που αναπτύσσει κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα, αλλά έχει χαρακτήρα κυρίως προνοιακό παρέχοντας βοήθεια και στήριξη σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο αυστηρά διαγεγραμμένο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 202 του Κ.Δ.Κ. ώστε να μπορεί να τύχει επιχορήγησης από τον Δήμο ..., όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας. Αντιθέτως, ο δεύτερος και ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, οι οποίοι αφορούν στη μη συνδρομή των όρων και των προϋποθέσεων που τίθενται στο ίδιο άρθρο για τη νόμιμη έγκρισης της επιχορήγησης πρέπει να απορριφθούν ως νόμω αβάσιμοι, δοθέντος ότι οι επιχορηγήσεις σωματείων προνοιακού χαρακτήρα δεν εντάσσεται σε καμμία από τις κατηγορίες των επιχορηγούμενων σωματείων στις οποίες αναφέρεται το άρθρο αυτό. Αφετέρου, δεδομένου ότι οι κατά το άρθρο 158 του Κ.Δ.Κ. αρμοδιότητες των Ο.Τ.Α. στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας αφορούν, όπως προεκτέθηκε, στη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών δημοτικών ή κοινοτικών ιατρείων, κέντρων αγωγής υγείας, κ.λπ., όπου οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες μπορούν να βρουν φροντίδα και υποστήριξη, αβασίμως υποστηρίζει ο Δήμος ... με το έγγραφο επανυποβολής ότι έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει τις εκδηλώσεις του ανωτέρω σωματείου, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου αυτού καθόσον οι διατάξεις του εν λόγω άρθρου δεν του παρέχουν την προς τούτο απαιτούμενη αρμοδιότητα. Επιπροσθέτως, εφόσον ο σκοπός του ανωτέρω σωματείου δεν εμπίπτει στη σφαίρα των αρμοδιοτήτων του Δήμου ..., η χρηματοδότησή του από τον Δήμο δεν μπορεί να κριθεί νόμιμη ούτε ως λειτουργικώς αναγκαία για την εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου, εφόσον δε υφίσταται τέτοια λειτουργική ανάγκη του Δήμου για να την ικανοποιήσει η δαπάνη αυτή. Ενόψει όμως των ειδικών προβλημάτων υγείας και των αναγκών της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, και της ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας ως προς αυτά, όπως αναλυτικότερα παρατίθενται στην 292/24.6.2010 εγκριτική απόφαση του Δήμου ..., καθώς και της θεώρησης από την Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου του 3712, οικονομικού έτους 2009 χρηματικού εντάλματος πληρωμής που εξέδωσε ο ίδιος Δήμος με δικαιούχο το ίδιο σωματείο για την ίδια αιτία, το Τμήμα κρίνει ότι πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου ... ενέκρινε τη καταβολή της επίμαχης επιχορήγησης στο ως άνω σωματείο και, για το λόγο αυτό, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα είναι θεωρητέο λόγω συγγνωστής πλάνης, δεν μπορεί όμως να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.


ΕλΣυν/Τμ.7/57/2008

(..)Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1, 3 και 4 του π.δ/τος 28/1980 «Περί εκτελέσεως έργων και προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως» (ΦΕΚ Α΄, 11), που εφαρμόζονται αναλόγως για την ανάθεση υπηρεσιών από Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, σύμφωνα με το άρθρο 70 του ιδίου π.δ/τος, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 14, 26 και 28 του β.δ/τος της 17 Μαΐου/15 Ιουνίου 1959 «Περί οικονομικής διοικήσεως και λογιστικού των Δήμων και Κοινοτήτων» συνάγεται ότι προκειμένου να ανατεθεί από δήμο η εκτέλεση οποιασδήποτε υπηρεσίας ή εργασίας σε ιδιώτη, απαιτείται να προηγείται η σύνταξη μελέτης από την Τεχνική Υπηρεσία Δήμων και Κοινοτήτων, από την οποία να προκύπτει τεκμηριωμένα και αναλυτικά ο προϋπολογισμός της εν λόγω υπηρεσίας, προκειμένου να ακολουθηθούν με διαφάνεια οι προσήκουσες διαδικασίες ανάθεσης και να είναι δυνατόν να διαπιστωθεί, από τη συνάρτηση του προϋπολογισθέντος κόστους προς την τελικώς καταβαλλόμενη αμοιβή, ότι έχει επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα με το συμφερότερο από οικονομικής άποψης τρόπο (Πρ. VΙΙ Τμ. 87/2006). Η μελέτη αυτή είναι απαραίτητο δικαιολογητικό της εντελλομένης δαπάνης (Πρ. VΙΙ Τμ. 363/2006, 107/2007).


ΕλΣυν/Τμ.1/146/2012

Το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά την άσκηση του κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος ελέγχου των δαπανών του Κράτους ή των ν.π.δ.δ., δεν περιορίζεται στη διαπίστωση μόνο της νομιμότητάς τους (ύπαρξη σχετικής πίστωσης), αλλά ερευνά και τη νομιμότητα της διαδικασίας πραγματοποιήσεώς τους, στην οποία περιλαμβάνεται και η νομότυπη έκδοση του οικείου τίτλου πληρωμής (χρηματικού εντάλματος), βασικό στοιχείο της οποίας είναι η υπογραφή τούτου από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα (βλ. Πρ. Ι Τμ. 123/1999, 124/2005, Πρακτικά Ι Τμ. 14η Συν./11.4.2000), στα οποία περιλαμβάνεται, για τα χρηματικά εντάλματα που εκδίδουν οι Δήμοι, και ο προϊστάμενος της οικείας λογιστικής υπηρεσίας (βλ. Πρ. Ι Τμ. 27/2008), όπως αυτή διαμορφώνεται με τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας κάθε Δήμου. Η υπογραφή αυτή πρέπει να είναι απαλλαγμένη από οιαδήποτε αίρεση ή όρο και δεν δύναται να συνοδεύεται από επιφύλαξη εκ μέρους του υπογράφοντος οργάνου, διότι, πέραν του ότι η δυνατότητα αυτή δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, δια της υπογραφής βεβαιώνεται από τα αρμόδια όργανα η νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης και αναλαμβάνεται σχετικά προσωπική και αλληλέγγυα δημοσιονομική ευθύνη.Ως εκ τούτου, ο προϊστάμενος της λογιστικής υπηρεσίας έχει τη δυνατότητα είτε να υπογράψει το χρηματικό ένταλμα, εφόσον διαπιστωθεί ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική, είτε, σε αντίθετη περίπτωση, να αρνηθεί την υπογραφή του, τυχόν δε υπογραφή του εντάλματος υπό επιφύλαξη υποδηλώνει ότι δεν έχει διακριβωθεί από τα αρμόδια όργανα του ο.τ.α. κατά τρόπο βέβαιο η νομιμότητα της δαπάνης που εντέλλεται να πληρωθεί, γεγονός που καθιστά την υπογραφή αυτή ανενεργή και συνακόλουθα, μη νόμιμο, τον οικείο τίτλο πληρωμής.


ΕλΣυν.Κλ.Τμ.1/95/2017

Αποζημίωση για δεδουλευμένες αποδοχές-παραγραφή:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απαίτηση των δικαιούχων υπαλλήλων, … και …, παραγράφηκε μετά την πάροδο πενταετίας από την έκδοση της 207/2001 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου …, ήτοι στις 7.4.2006. Ο ισχυρισμός δε του νοσοκομείου, ότι η εν λόγω δικαστική απόφαση ουδέποτε του κοινοποιήθηκε, δεδομένου ότι δεν ανευρέθη καταχωρημένη ούτε στο γενικό πρωτόκολλο του νοσοκομείου ούτε στο αρχείο αυτού, παρά του περί του αντιθέτου βεβαιωθέντος με το 1682/18.6.2013 έγγραφο του Διοικητικού Εφετείου … για επίδοση της ως άνω απόφασης στις 29.11.2001, με συνέπεια να μην έχει παρέλθει η εικοσαετής παραγραφή από τη δημοσίευση αυτής, είναι αβάσιμος, αφού στην περίπτωση βεβαίωσης της απαίτησης με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, όπως εν προκειμένω, η έναρξη της παραγραφής ορίζεται στον χρόνο που η δικαστική απόφαση καθίσταται τελεσίδικη, δηλαδή στο χρόνο δημοσίευσης της απόφασης αυτής (άρθρο 48 παρ. 6 του Λογιστικού των Ν.Π.Δ.Δ.) και δεν συναρτάται με το χρόνο κοινοποίησής της στους διαδίκους. Τέλος, η από 14.6.2013 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία αναγνωρίζεται εκ νέου η αξίωση, καθώς και ο ήδη ελεγχόμενος τίτλος πληρωμής, εκδόθηκαν αμφότεροι μετά την παρέλευση της πενταετίας και, για το λόγο αυτόν, δεν διακόπτουν την συμπληρωθείσα παραγραφή ούτε συνιστούν έγκυρη παραίτηση από αυτήν.


ΕλΣυν/Τμ.7/365/2010

Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται ότι δύναται, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου, να διατίθενται πιστώσεις για την πληρωμή δαπανών, που αφορούν πολιτιστικές και μορφωτικές εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Δήμος και οι οποίες δεν προβλέπονται μεν από διάταξη νόμου, πλην όμως σχετίζονται με την εδαφική περιφέρειά του, συνδέονται με την προαγωγή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών του και έχουν, ως εκ τούτου, λειτουργικό χαρακτήρα για τον οικείο Ο.Τ.Α.. Στην έννοια δε της πολιτιστικής εκδήλωσης, που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, απευθυνόμενο άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού, αναδεικνύει την πολιτιστική ευαισθησία των τοπικών φορέων, αφυπνίζει και ενισχύει την πολιτιστική και ιστορική συνείδηση των δημοτών (βλ. Πράξεις VII Τμήματος 10, 36/2010, 363/2009 κ.ά.).


ΕλΣυνΚλ.Τμ.7/36/2012

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΙΤΙΣΗΣ-ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι εφόσον η εφαρμογή του προγράμματος σίτισης των άπορων δημοτών του Δήμου ... ανήκει στην αρμοδιότητα της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου, σύμφωνα με τους καταστατικούς της σκοπούς, δεν καθίσταται αρμόδιο το Δημοτικό Συμβούλιο να αποφανθεί για τους τρόπους υλοποίησης αυτού, απορριπτομένου ως αβασίμου του πρώτου λόγους διαφωνίας του Επιτρόπου. Ωστόσο, η κρινόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, δεδομένου ότι για την εφαρμογή του κοινωνικού αυτού προγράμματος δεν προηγήθηκε από το αρμόδιο όργανο της Κοινωφελούς Επιχείρησης καθορισμός των κριτηρίων και των προϋποθέσεων επιλογής των δικαιούχων, η δε οικονομική τους αδυναμία δεν τεκμηριώνεται ειδικά και δεν προκύπτει σαφώς από τα στοιχεία του φακέλου, καθόσον οι προσκομιζόμενες εκθέσεις των κοινωνικών λειτουργών, πέραν του ότι φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της κρινόμενης περιόδου παροχής σίτισης, βεβαιώνουν αορίστως και γενικώς ότι οι επιλεγέντες ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Τέλος, νομίμως αναγνωρίζεται η ως άνω αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου, καθώς προσκομίζονται τα οικεία τιμολόγια, τα οποία παρά την έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο της παράδοσης των αγαθών, αποτελούν νόμιμο δικαιολογητικό της εντελλόμενης δαπάνης. Και αυτό, διότι η έκδοσής τους σε χρόνο μεταγενέστερο του προβλεπόμενου, κατά παράβαση της διάταξης της παραγράφου 15 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/1992, δύναται να επισύρει την επιβολή φορολογικών κυρώσεων από μέρους των οργάνων της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., διότι αποσκοπεί στην σύλληψη της φορολογητέας ύλης, πλην όμως δεν επάγεται δημοσιονομικές συνέπειες, ως εκ τούτου δεν θίγεται το κύρος του συγκεκριμένου δικαιολογητικού και κατ’ επέκταση η κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης ...Επιπλέον, εφόσον έχουν εκδοθεί εν προκειμένω τιμολόγια δεν απαιτείται, για την εκκαθάριση και την πληρωμή των εν λόγω δαπανών η ύπαρξη δελτίου αποστολής, το οποίο συνιστά, όπως προαναφέρθηκε, αποκλειστικά και μόνο φορολογικό στοιχείο, δεδομένου ότι η απαίτηση του πιστωτή αποδεικνύεται από το τιμολόγιο, μη απαιτουμένου, για την εκκαθάριση της οικείας δαπάνης, του αντιστοίχου δελτίου αποστολής, ούτε είναι, συνεπώς, ελεγκτέα από το Ελεγκτικό Συνέδριο η μη νόμιμη έκδοση αυτού, αφού το τελευταίο, κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών, δεν υποκαθίσταται στις αρμοδιότητες των φορολογικών αρχών (βλ. Πράξη VII Τμ. 426/2010). Ο δε ετεροχρονισμός στη σύνταξη των πρωτοκόλλων παραλαβής των γευμάτων δεν καθιστά τις δαπάνες μη κανονικές, δεδομένου ότι από το σύνολο των δικαιολογητικών των εντελλόμενων δαπανών (πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια και δελτία αποστολής) αποδεικνύεται κατά τρόπο σαφή και αναμφίβολο η πραγματοποίηση της προμήθειας και, κατά συνέπεια, η απαίτηση του φερόμενου ως δικαιούχου. Επομένως, οι τρίτος και τέταρτος λόγοι διαφωνίας του Επιτρόπου είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα, με τα οποία εντέλλεται δαπάνη μη νόμιμη, δεν πρέπει να θεωρηθούν.


ΕΣ/ΤΜ.7(Κ.Π.Ε)/292/2013

Προμήθεια αδρανών υλικών(…)Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων 2286/1995 προκύπτει ότι η προμήθεια κάθε είδους αγαθών από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμού περιλαμβανομένων και των νομικών τους προσώπων και των ιδρυμάτων τους διενεργείται κατά κανόνα κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων αυτών (Ο.Τ.Α.) με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της απευθείας ανάθεσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που καθορίζονται ρητά και περιοριστικά από το νόμο, μεταξύ των οποίων και εκείνη όπου η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσόν των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.(…) Κατά τη σαφή έννοια της άνω διάταξης, 3463/2006 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να ανατεθεί απευθείας από τον οικείο Δήμο η τα νομικά πρόσωπα αυτού, σε κοινωφελή ή αναπτυξιακή δημοτική επιχείρηση, η παροχή υπηρεσιών, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνεται και η προμήθεια υλικών, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) το συμβατικό αντικείμενο είναι συναφές ή συνδέεται με το αντικείμενο της δραστηριότητας της δημοτικής επιχειρήσεως, β) η αξία των υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000,00 ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, και γ) η επιχείρηση διαθέτει τα μέσα (προσωπικό, εξοπλισμό κ.λπ.) ώστε να δύναται να εκπληρώσει η ίδια και όχι τρίτα πρόσωπα τις συμβατικές της υποχρεώσεις (βλ. Πρ. VΙΙ Τμ. 212, 349/2009, 192/2007). Τούτο σημαίνει ειδικότερα ότι η δημοτική επιχείρηση οφείλει, πέραν των ειδικότερων ρυθμίσεων που προβλέπουν τα σχετικά με τη δραστηριότητά της ζητήματα στο οικείο καταστατικό, να διαθέτει εν τοις πράγμασι, τα αναγκαία, ίδια μέσα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την απευθείας ανάθεση (βλ. πράξη VII Τμ. 376/2010).(…) Περαιτέρω από τις διατάξεις των άρθρων 27, 28 και 29 του ΕΚΠΟΤΑ συνάγεται ότι, όσον αφορά στις προμήθειες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ο προμηθευτής υποχρεούται να παραδίδει στον οικείο Ο.Τ.Α. τα προς προμήθεια υλικά μέσα στα χρονικά όρια και με τον τρόπο που ορίζει η σύμβαση. Η παραλαβή των ως άνω υλικών γίνεται από επιτροπή παραλαβής, που συγκροτείται για τη συγκεκριμένη κάθε φορά προμήθεια με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία, κατόπιν ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου αυτών, ανάλογα δε με το αποτέλεσμα αυτού, συντάσσει πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής – όταν τα υλικά ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης - ή απόρριψης – όταν τα υλικά παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις ή δεν ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, με το οποίο πιστοποιείται κατά τα ως άνω η παραλαβή των υλικών και η εκπλήρωση από τον αντισυμβαλλόμενο των συμβατικών του υποχρεώσεων, αποτελεί μεταξύ άλλων, απαραίτητο κατά νόμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και εξόφλησης της εντελλόμενης δαπάνης (πρβλ. πράξη VII Τμ. 36/2011).(…) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απευθείας ανάθεση από το Δήμο ..... της ανωτέρω προμήθειας στη ..... είναι μη νόμιμη. Και τούτο διότι, η προμήθεια υλικών και πάσης φύσεως αγαθών δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 268 του ΔΚΚ, που αναφέρεται αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, κρίσιμο για την εφαρμογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν είναι το ανώτατο όριο των 45.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, αλλά εκείνο των 15.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις της 27319/18.7.2002 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης


ΕλΣυν/Τμ.7/163/2010

Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι ως δημόσιο τεχνικό έργο νοείται κάθε νέα κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, που εκτελείται από δημόσιους φορείς και απαιτεί τεχνική γνώση και επέμβαση, το αποτέλεσμα της οποίας συνδέεται άμεσα με το έδαφος ή υπέδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί συστατικό του, κατά την έννοια του άρθρου 953 Α.Κ., και να μην μπορεί να αποχωρισθεί απ’ αυτό χωρίς βλάβη ή αλλοίωση της ουσίας ή του προορισμού αυτού ή του κυρίου πράγματος. Στην ανάθεση και κατασκευή των έργων αυτών εφαρμόζονται οι διατάξεις περί δημοσίων έργων του κωδικοποιηθέντος στις προεκτεθείσες διατάξεις ν. 1418/1984 και του εκτελεστικού αυτού π.δ/τος 609/1985, όπως ισχύουν. Αντιθέτως, πρόκειται για εκτέλεση εργασιών και όχι για δημόσιο τεχνικό έργο, όταν το αποτέλεσμα των εργασιών δεν καθίσταται συστατικό του εδάφους, καθώς και όταν για την επίτευξη του αποτελέσματος δεν απαιτείται η χρήση ειδικών τεχνικών γνώσεων και μεθόδων και η χρησιμοποίηση εξειδικευμένου επιστημονικού ή τεχνικού προσωπικού και ανάλογων τεχνικών μέσων και εγκαταστάσεων. Περαιτέρω, για την ανάθεση εκτέλεσης εργασιών από Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), εφ’ όσον ο προϋπολογισμός της σχετικής υπηρεσίας δεν εμπίπτει στα όρια εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου (βλ. ήδη π.δ.59/2007, ΦΕΚ 63 Α΄ και π.δ.60/2007, ΦΕΚ 64 Α΄), εφαρμόζονται, για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί μετά την 1.1.2007, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (άρθρο τέταρτο του ν.3463/2006, Α΄ 114) και μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 209 του ως άνω νομοθετήματος, οι διατάξεις του π.δ.28/1980, από τις οποίες προκύπτει ότι, στις συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών δεν προβλέπεται η καταβολή στον ανάδοχο ποσών για γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος, που ως εκ της φύσεώς τους σχετίζονται με την κατασκευή δημοσίων έργων (βλ. Πράξεις VΙΙ Τμ. 76/2005, 250/2006, 21, 36, 56, 106, 141, 276/2007, 30, 43, 113, 191, 197, 209/2008 κ.ά.)....Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι απαραίτητο δικαιολογητικό για την υποβολή λογαριασμού από τον ανάδοχο αποτελεί εκείνο της συνοπτικής επιμέτρησης των ήδη εκτελεσθεισών εργασιών, στην οποία πρέπει να γίνεται συνοπτική περιγραφή κάθε μιας από αυτές με αναγωγή στο αντίστοιχο άρθρο του τιμολογίου και προσδιορισμός της ακριβούς ποσότητας αυτών βάσει των στοιχείων των απευθείας καταμετρήσεων των εργασιών, προκειμένου να καταστεί δυνατός ο έλεγχος του ύψους της απαίτησης του εργολάβου, αλλά και το βέβαιο και εκκαθαρισμένο αυτής.


ΕΣ/ΤΜ.7/99/2012

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι από το περιεχόμενο της 168/2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..(σε συνδυασμό με την 20/2011 απόφαση-εισήγηση της Τουριστικής Επιτροπής του Δήμου) με σαφήνεια προκύπτει ότι το οικείο δημοτικό συμβούλιο επέλεξε και προσδιόρισε τα μέσα και τον τρόπο τουριστικής προβολής της νήσου της Σύρου, η οποία θα συντελείτο στο πλαίσιο των γυρισμάτων της τηλεοπτικής εκπομπής «Ταξιδεύοντας» του τηλεοπτικού δικτύου «MEGA» με το δημοσιογράφο .....και το συνεργείο του.  Περαιτέρω, από το περιεχόμενο του συνημμένου ως δικαιολογητικού των ελεγχόμενων ενταλμάτων ψηφιακού δίσκου (dvd) προκύπτει ότι, ανεξαρτήτως της προβολής και του συμμετέχοντος στην επίμαχη τηλεοπτική εκπομπή τραγουδιστή (ο οποίος, σε κάθε περίπτωση, επελέγη και για τους δεσμούς του με τη νήσο της Σύρου), η εκπομπή αυτή, εκτυλισσόμενη στα κυριότερα σημεία ιστορικού, πολιτιστικού, οικονομικού και μορφολογικού ενδιαφέροντος του νησιού, προέβαλε προεχόντως τη Σύρο, ως κατ’ εξοχήν τουριστικό προορισμό. Εξάλλου, ενόψει του ύψους των σχετικών συμβάσεων (κατώτερο των 2.500 ευρώ), δεν απαιτείτο η κατάρτισή τους με ιδιωτικό έγγραφο (σχ. άρθρο 80 του Δημόσιου Λογιστικού και Πράξη VII Τμήματος 187/2011), πέραν του ότι με την 102/2011 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ..... προσδιορίζονται οι αντισυμβαλλόμενοι του Δήμου, που είναι  οι φερόμενοι ως δικαιούχοι των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων. Κατά τούτο, απορριπτέοι τυγχάνουν ως αβάσιμοι οι υπό i, ii και iv λόγοι διαφωνίας της Επιτρόπου, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ο τελευταίος αποτελεί αμφιβολία επί του ουσιαστικού μέρους της επίμαχης δαπάνης (βλ. άρθρο 17 παρ. 6 του π.δ. 774/1980). Αντιθέτως, βάσιμος κρίνεται ο υπό iii λόγος διαφωνίας, δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου (16394/7.12.2011 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τουριστικής Πολιτικής και Συντονισμού της Γ.Γ. Τουρισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού) προκύπτει ότι δεν ζητήθηκε πριν από την υλοποίηση της επίμαχης δράσης τουριστικής προβολής η σύμφωνη γνώμη της Γ.Γ. Τουρισμού, κατά τα προεκτεθέντα. Μειοψήφησε ο Σύμβουλος Σταμάτιος Πουλής, ο οποίος υποστήριξε ότι η Γενική Γραμματεία Τουρισμού έχει την αρμοδιότητα του γενικού σχεδιασμού και εφαρμογής του προγράμματος γενικής προβολής της χώρας στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Η αρμοδιότητα όμως αυτή, η οποία έχει σκοπό τη συντονισμένη και με κοινό «μήνυμα» τουριστική προβολή της χώρας, δεν αποκλείει, όπως εξάλλου δηλώνεται με τη νεώτερη ρύθμιση του άρθρου 158 του Δ.Κ.Κ., τη δυνατότητα στους Δήμους να αναλαμβάνουν μεμονωμένες και περιορισμένου εύρους και κλίμακας πρωτοβουλίες και ενέργειες για την τουριστική προβολή της περιοχής τους. Η ανάληψη δε αυτών των πρωτοβουλιών, ενόψει του περιορισμένου εύρους τους, δεν εντάσσεται στο κανονιστικό πλάτος της ως άνω ρυθμίσεως (άρθρου 1 παρ. 9 του ν. 3270/2004) και επομένως δεν απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του Γενικού Γραμματέα Τουρισμού. Η αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή ότι δηλαδή και για μεμονωμένες και περιορισμένης κλίμακας ενέργειες τουριστικής προβολής απαιτείται, κατά την επίμαχη διάταξη, η ως άνω σύμφωνη γνώμη, προσκρούει ευθέως στις  διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος περί των ορίων εποπτείας του Κράτους επί των Ο.Τ.Α. και στη διοίκηση από τους Ο.Τ.Α. όλων των τοπικών υποθέσεων (βλ. αναλυτικότερα Πράξη 274/2011 VII Τμ. όπου και η σχετική μειοψηφία). Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε.


ΕΣ/Τμ7.(ΚΠΕ)201/2013

Οι προμήθειες κάθε είδους αγαθών ανατίθενται κατά τις διατάξεις περί προμηθειών του Δημοσίου και εκτελούνται σύμφωνα με τον Ενιαίο Κανονισμό Προμηθειών .Ειδικότερα, οι προμήθειες των Ο.Τ.Α. διενεργούνται, κατά κανόνα, κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α. με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας για αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 60.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. ή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (διαπραγμάτευση), όταν η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α. Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ποσό, στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη συγκεκριμένης προμήθειας και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα αναθέσεώς της απευθείας, με διαπραγμάτευση, πρόχειρο ή ανοιχτό διαγωνισμό, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε αγαθά που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται όμοια ή ομοειδή ή που ως εκ της φύσεώς τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών. Δεν είναι νόμιμος, επομένως, ο επιμερισμός της κατά τα ανωτέρω συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες και στη συνέχεια η απευθείας ανάθεση, με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής ποσότητας, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιχειρείται η αποφυγή τήρησης της οριζόμενης από τις οικείες διατάξεις διαδικασίας διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου ή πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας για τα είδη αυτής (βλ. πράξεις VΙΙ Τμ. 262/2008, 12, 25 και 246/2009, 173, 391/2010, 62/2012 κ.ά.).

Με δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι προέχων χαρακτήρας στις σχετικές ως άνω μικτές συμβάσεις προμήθειας ανταλλακτικών οχημάτων διαφόρων κατηγοριών και παροχής υπηρεσιών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου ......, είναι, βάσει της οικονομικής τους αξίας, αυτός της σύμβασης προμήθειας, οι τελευταίες μη νομίμως ανατέθηκαν χωριστά, μετά από κατάτμηση της συνολικής εντελλόμενης με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνης ύψους 27.743,30 ευρώ, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού κατά παράβαση των σχετικώς αξιουμένων από τις εφαρμοστέες ως άνω διατάξεις, καθόσον η αξία της προμήθειας των, κατά τα ανωτέρω, όμοιων ή ομοειδών αγαθών υπερέβαινε το μέγιστο επιτρεπόμενο για την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης ποσό των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος από τον Επίτροπο ισχυρισμός, ότι δεν τηρήθηκε εν προκειμένω ούτε η οριζόμενη από τις οικείες διατάξεις διαδικασία διενέργειας ενιαίου τακτικού δημοσίου διαγωνισμού προμήθειας, αφού, όπως προκύπτει από το Ημερολόγιο Ενταλμάτων για τη χρονική περίοδο 1.1.2012 έως 31.12.2012 της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ......, η συνολική δαπάνη για την προμήθεια ανταλλακτικών των οχημάτων του Δήμου κατά το έτος 2012 ανήλθε σε 36.226,59 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., η οποία, προστιθέμενη με το προαναφερόμενο ποσό των 27.743,30 ευρώ, υπερβαίνει το όριο των 60.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, είναι απορριπτέος προεχόντως ως αναπόδεικτος, καθόσον δεν προσκομίζονται τα λοιπά δικαιολογητικά των απαριθμούμενων στο Ημερολόγιο της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου χρηματικών ενταλμάτων (αποφάσεις ανάθεσης, πρωτόκολλα παραλαβής, τιμολόγια – δελτία αποστολής κ.λπ.). Κατόπιν τούτων, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα είναι μη νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.