Πυρκαγιές (…)Σύμφωνα με την αρχή της νομιμότητας των δαπανών, η οποία διέπει το δημοσιολογιστικό δίκαιο συνάγεται τόσο από τις προϊσχύουσες διατάξεις αυτού (άρθρα 27 και 38 του ν. ΣΙΒ/1952, 1, 26, 28 παρ.3 του ν.δ/τος 321/1969), όσο και από αυτές που ισχύουν τώρα (άρθρα 3, 13, 40 του ν.δ/τος 496/1974, 1 παρ. 2α΄ του π.δ/τος 465/1975 και 1 παρ. 1 του ν.δ/τος 1265/1972, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 7 παρ. 1 του ν. 968/1979, 20, 22, 26, 28 και 79 του ν. 2362/1995) και έχει πλέον αποτυπωθεί νομοθετικά στο άρθρο 37 παρ. 2 εδ. α΄ του ν. 3801/2009, για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης του Δημοσίου, ν.π.δ.δ. και των Ο.Τ.Α., πέραν της ύπαρξης πίστωσης στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της υπηρεσίας, απαιτείται επιπλέον η δαπάνη αυτή να προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν δεν προβλέπεται από συγκεκριμένη διάταξη, να προκύπτει από τα δικαιολογητικά που τη συνοδεύουν, ότι ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του Δημοσίου, του ν.π.δ.δ. ή του Ο.Τ.Α. ή ότι συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην εκπλήρωση των σκοπών που επιδιώκουν οι ως άνω φορείς (βλ. πράξεις VII Τμ. Ελ.Συν. 146/2011, 106/2012 κ.ά.). Κατά δε το άρθρο 75 παρ. 1 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α΄ 114): «Οι αρμοδιότητες των Δήμων - αφορούν κυρίως του τομείς: α) - β) Περιβάλλοντος, στον οποίο περιλαμβάνονται, ιδίως: 1. - 5. Η παροχή συνδρομής στην αρμόδια πυροσβεστική υπηρεσία, με κάθε πρόσφορο μέσο που διαθέτουν, για την αντιμετώπιση πυρκαγιών, ιδίως σε περιοχές που έχουν δασικό χαρακτήρα». (…)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη είναι λειτουργική, δεδομένου ότι ανεξάρτητα από το ότι προϊόντος του φθινοπώρου ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιών κάμπτεται, ωστόσο, παραμένει ισχυρός λόγω του προηγηθέντος θέρους, κατά κανόνα άνυδρης εποχής, οπότε σε περίπτωση που εμφανίζονται ανάγκες καθαρισμού του οδικού δικτύου ορισμένης περιοχής, προκειμένου να καθίσταται εφικτή η προσέγγιση πυροσβεστικών οχημάτων στο σύνολό του ανά πάσα στιγμή σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς, επιβάλλεται για λόγους προληπτικούς να μην αμελείται η εκτέλεση των σχετικώς επιβαλλόμενων εργασιών. Επομένως, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο 207, οικονομικού έτους 2012, ποσού 21.000,00 ευρώ χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά τα αβασίμως προβαλλόμενα με την πράξη άρνησης θεώρησής του, είναι νόμιμη(…)

Καταβολή αμοιβής για την εκτέλεση των εργασιών συλλογής δεδομένων για το γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα Δήμου(....). Ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων» (ΦΕΚ Α΄ 114) ορίζει, στην παράγραφο 2 του άρθρου 209, ότι: «Η παροχή των κάθε είδους υπηρεσιών προς τους φορείς της προηγούμενης παραγράφου (συμπεριλαμβάνονται και οι Δήμοι), πλην αυτών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), ρυθμίζεται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών», στην παράγραφο 9 του ιδίου ως άνω άρθρου, η οποία προστέθηκε με το άρθρο 20 παρ. 13 του ν. 3731/2008 «Αναδιοργάνωση της δημοτικής αστυνομίας και ρυθμίσεις λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών» (ΦΕΚ Α΄ 263/23.12.2008), ότι: «Οι Δήμοι (…) δύνανται να αναθέτουν απευθείας ή με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) παροχή υπηρεσιών, που δεν υπάγονται στις διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 83 του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α΄), ως προς τα επιτρεπτά χρηματικά όρια, όπως αυτά καθορίζονται με τις εκάστοτε εκδιδόμενες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Για την απευθείας ανάθεση απαιτείται απόφαση Δημάρχου (…), χωρίς προηγούμενη απόφαση του συμβουλίου. (…)» και στο άρθρο 273 παρ.1, ότι: «Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της παραγράφου 2 του άρθρου 209 οι κάθε είδους υπηρεσίες, εκτός από τις υπηρεσίες που παρέχονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α΄), διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ/τος 28/1980 (ΦΕΚ 11 Α΄), με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ./τος 346/1998 (ΦΕΚ 230 Α΄), ως ισχύει». Σύμφωνα δε με το άρθρο 70 παρ. 1 του π.δ/τος 28/1980 «Περί εκτελέσεως έργων και προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως» (ΦΕΚ Α΄ 11) «Αι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται γενικώς και κατ’ αναλογίαν και επί της εκτελέσεως (…), εργασιών (…) των δήμων (…)», ενώ στην παράγραφο 1 του άρθρου 11 του ίδιου π.δ/τος ορίζεται ότι: «Η εκτέλεσις δημοτικών και κοινοτικών έργων και προμηθειών (…) ενεργείται επί τη βάσει (…) της συμβάσεως, συναπτομένης κατόπιν τακτικής δημοπρασίας, πλην των περιπτώσεων, όπου, κατά νόμον, δεν απαιτείται αύτη» και στο άρθρο 12 παρ. 1, ότι: «Δεν επιτρέπεται η κατάτμησις έργων και προμηθειών…». Τέλος, κατ’ εξουσιοδότηση της διάταξης του άρθρου 83 του ν. 2362/95 εκδόθηκε η ισχύουσα, κατά τον κρίσιμο για την παρούσα υπόθεση χρόνο, 35130/739/9.8.2010 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών «Αύξηση των χρηματικών ποσών του άρθρου 83 παρ. 1 του ν. 2362/95 για τη σύναψη συμβάσεων που αφορούν προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων» (ΦΕΚ Β΄ 1291/11.8.2010), στο άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι: «1. Αναπροσαρμόζουμε τα ποσά για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων που αφορούν προμήθεια προϊόντων, παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων ως ακολούθως: α) Με απευθείας ανάθεση μέχρι του ποσού των είκοσι χιλιάδων (20.000,00) ευρώ β) Με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) από του ποσού της προηγουμένης περίπτωσης μέχρι του ποσού των εξήντα χιλιάδων (60.000,00) ευρώ. 2. (…) στα ποσά αυτά δεν συμπεριλαμβάνεται ο Φ.Π.Α.». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι για την ανάθεση εκτέλεσης εργασιών από Ο.Τ.Α., εφόσον ο προϋπολογισμός της σχετικής υπηρεσίας δεν εμπίπτει στα όρια εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου (Οδηγία 2004/18/ΕΚ, που ισχύει από 1.2.2006 και ήδη π.δ. 60/2007), εφαρμόζονται, για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί μετά την 1.1.2007, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (άρθρο τέταρτο του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) και μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος, που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 209 του ως άνω νομοθετήματος, οι διατάξεις του π.δ/τος 28/1980, από τις οποίες προκύπτει ότι για την ανάθεση υπηρεσιών, στην έννοια των οποίων εμπίπτει και η εκτέλεση εργασιών, απαιτείται η διενέργεια δημόσιου ανοικτού μειοδοτικού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων των Ο.Τ.Α. με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η απευθείας ανάθεση εργασιών με απόφαση του Δημάρχου, όταν η συνολική ετήσια δαπάνη αυτών δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., όπως και η ανάθεση εργασιών με τη συνοπτική διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού από το ποσό των 20.000,00 ευρώ μέχρι το ποσό των 60.000,00 ευρώ (βλ. άρθρο 83 του ν. 2362/1995, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της 35130/739/2010 Απόφασης του Υπουργού Οικονομικών). Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ύψος του ποσού, στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη εκτέλεσης συγκεκριμένων υπηρεσιών και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα απευθείας ανάθεσής τους, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε εργασίες στο σύνολό τους, οι οποίες, κατά τα διδάγματα τ

Υποχρεωτικές εισφορές που πρέπει να εγγράφονται στους Π.Υ των Δήμων και κοινοτήτων

Ενιαίος Κανονισμός Προμηθειών Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος (Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.) και τις Τοπικές Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων (Τ.Ε.Δ.Κ.)

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ - ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ.Μηχανημάτων - Οχημάτων:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από ΔΕΥΑ σε ιδιοκτήτες βαρέων οχημάτων - μηχανημάτων έργων για την μίσθωση των ως άνω κινητών πραγμάτων και την παροχή υπηρεσιών χειριστού αυτών, καθόσον προκύπτει ότι πρόκειται για συμβάσεις μίσθωσης κινητών πραγμάτων, για τη σύναψη των οποίων δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Κανονισμού της ΔΕΥΑ, του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και του κατ' εξουσιοδότηση αυτού εκδοθέντος π.δ./τος 270/1981 (ΦΕΚ Α 77/1981), τις οποίες η Δ.Ε.Υ.Α., ως κοινωφελής επιχείρηση, όφειλε να τηρεί

Προμήθεια αδρανών υλικών(…)Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων 2286/1995 προκύπτει ότι η προμήθεια κάθε είδους αγαθών από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμού περιλαμβανομένων και των νομικών τους προσώπων και των ιδρυμάτων τους διενεργείται κατά κανόνα κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων αυτών (Ο.Τ.Α.) με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της απευθείας ανάθεσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που καθορίζονται ρητά και περιοριστικά από το νόμο, μεταξύ των οποίων και εκείνη όπου η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσόν των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.(…) Κατά τη σαφή έννοια της άνω διάταξης, 3463/2006 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να ανατεθεί απευθείας από τον οικείο Δήμο η τα νομικά πρόσωπα αυτού, σε κοινωφελή ή αναπτυξιακή δημοτική επιχείρηση, η παροχή υπηρεσιών, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνεται και η προμήθεια υλικών, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) το συμβατικό αντικείμενο είναι συναφές ή συνδέεται με το αντικείμενο της δραστηριότητας της δημοτικής επιχειρήσεως, β) η αξία των υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000,00 ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, και γ) η επιχείρηση διαθέτει τα μέσα (προσωπικό, εξοπλισμό κ.λπ.) ώστε να δύναται να εκπληρώσει η ίδια και όχι τρίτα πρόσωπα τις συμβατικές της υποχρεώσεις (βλ. Πρ. VΙΙ Τμ. 212, 349/2009, 192/2007). Τούτο σημαίνει ειδικότερα ότι η δημοτική επιχείρηση οφείλει, πέραν των ειδικότερων ρυθμίσεων που προβλέπουν τα σχετικά με τη δραστηριότητά της ζητήματα στο οικείο καταστατικό, να διαθέτει εν τοις πράγμασι, τα αναγκαία, ίδια μέσα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την απευθείας ανάθεση (βλ. πράξη VII Τμ. 376/2010).(…) Περαιτέρω από τις διατάξεις των άρθρων 27, 28 και 29 του ΕΚΠΟΤΑ συνάγεται ότι, όσον αφορά στις προμήθειες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ο προμηθευτής υποχρεούται να παραδίδει στον οικείο Ο.Τ.Α. τα προς προμήθεια υλικά μέσα στα χρονικά όρια και με τον τρόπο που ορίζει η σύμβαση. Η παραλαβή των ως άνω υλικών γίνεται από επιτροπή παραλαβής, που συγκροτείται για τη συγκεκριμένη κάθε φορά προμήθεια με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία, κατόπιν ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου αυτών, ανάλογα δε με το αποτέλεσμα αυτού, συντάσσει πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής – όταν τα υλικά ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης - ή απόρριψης – όταν τα υλικά παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις ή δεν ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, με το οποίο πιστοποιείται κατά τα ως άνω η παραλαβή των υλικών και η εκπλήρωση από τον αντισυμβαλλόμενο των συμβατικών του υποχρεώσεων, αποτελεί μεταξύ άλλων, απαραίτητο κατά νόμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και εξόφλησης της εντελλόμενης δαπάνης (πρβλ. πράξη VII Τμ. 36/2011).(…) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απευθείας ανάθεση από το Δήμο ..... της ανωτέρω προμήθειας στη ..... είναι μη νόμιμη. Και τούτο διότι, η προμήθεια υλικών και πάσης φύσεως αγαθών δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 268 του ΔΚΚ, που αναφέρεται αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, κρίσιμο για την εφαρμογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν είναι το ανώτατο όριο των 45.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, αλλά εκείνο των 15.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις της 27319/18.7.2002 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης

Καταβολή της αμοιβής του για την εκτέλεση των εργασιών «Αντικατάσταση έξι (6) κατεστραμμένων, μαντεμένιων ιστών φωτισμού του δικτύου ηλεκτροφωτισμού του Δήμου ...... κατά το έτος 2012» (το πρώτο Χ.Ε.) και «Συντήρηση κατεστραμμένων φωτιστικών ...... του πρώην Δήμου ...... κατά το έτος 2010» (το δεύτερο Χ.Ε.).(...). (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη διότι πριν από την ανάθεση των επίμαχων εργασιών δεν προκύπτει ότι συντάχθηκε η απαιτούμενη από τις διατάξεις του άρθρου 1 του π.δ./τος 28/1980 μελέτη για την εκτέλεση τους, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται η συνδρομή νόμιμου λόγου απαλλαγής από τη σύνταξη αυτής (βλ. αρ.1 παρ.5 και 6 του π.δ/τος 28/1980). Λαμβανομένου δε υπόψη ότι η ανάθεση των επίμαχων εργασιών έγινε κατ΄επίκληση των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, τα συντασσόμενα τεύχη της μελέτης θα έπρεπε να είχαν εγκριθεί με απόφαση του Δημάρχου. Εξάλλου, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει εν προκειμένω περίπτωση εφαρμογής της τελευταίας διάταξης της παρ.4 του άρθρου 209 του ν.3463/2006, σύμφωνα με την οποία για την απευθείας ανάθεση εργασιών για τις οποίες δεν απαιτούνται από τη φύση τους τεχνικές γνώσεις ή τεχνική εμπειρία και η απαιτούμενη μελέτη υποκαθίσταται από την προϋπολογιζόμενη δαπάνη, την περιγραφή των εργασιών και τα τυχόν λοιπά στοιχεία. Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, που εκδόθηκε για την εξόφληση της, μη θεωρητέο, όπως βάσιμα προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος με τον πρώτο και δεύτερο λόγο διαφωνίας της. Αντιθέτως, ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου δεν ευσταθεί

Εξοδα κίνησης.Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Πρόγραμμα Καλλικράτης), ο νομοθέτης επέλεξε τη διατήρηση μόνο της καταβολής των εξόδων κίνησης στους προέδρους των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων. Εξ αντιδιαστολής δε συνάγεται ότι μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3852/2010 καταργήθηκε σιωπηρά το άρθρο 133 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και συνεπώς ο πρόεδρος και τα μέλη της δημοτικής κοινότητας, το αξίωμα άλλωστε των οποίων είναι τιμητικό και άμισθο, δεν δικαιούνται αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων των οικείων δημοτικών κοινοτήτων (βλ. Πρ. Κλιμ. στο Ι Τμ. 96/2012). 

Εξοδα κίνησης.Από το συνδυασμό των προαναφερόμενων διατάξεων συνάγεται ότι στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Πρόγραμμα Καλλικράτης), ο νομοθέτης επέλεξε τη διατήρηση μόνο της καταβολής των εξόδων κίνησης στους προέδρους των συμβουλίων των δημοτικών κοινοτήτων. Εξ αντιδιαστολής δε συνάγεται ότι μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3852/2010 καταργήθηκε σιωπηρά το άρθρο 133 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων και συνεπώς ο πρόεδρος και τα μέλη της δημοτικής κοινότητας, το αξίωμα άλλωστε των οποίων είναι τιμητικό και άμισθο, δεν δικαιούνται αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων των οικείων δημοτικών κοινοτήτων (βλ. Πρ. Κλιμ. στο Ι Τμ. 96/2012). 

Περί της υπαγωγής ενίων υποχρεωτικών δαπανών  των Δήμων και κοινοτήτων εις τας  διατάξεις του άρθρου 38 του από 15.6.1959 Β.Διατάγματος