Εξόφληση 1ου λογαριασμού μελέτης με τίτλο «Μελέτη Ακαθάρτων Δήμου». Μη νόμιμη η ανάθεση της εν λόγω μελέτης, καθόσον τόσο το πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης όσο και η σχετική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στερούνται νόμιμης και επαρκούς αιτιολογίας, δεδομένου ότι αφενός δεν περιέχουν συγκεκριμένα στοιχεία συγκριτικής αξιολόγησης και βαθμολογίας των επιμέρους στοιχείων που υποβλήθηκαν, ώστε να είναι σαφής και ελέγξιμη η κατάταξη όλων των συμμετεχόντων, αφετέρου η επιλογή της αναδειχθείσας σύμπραξης μελετητών έγινε κατ΄ επίκληση κριτηρίου που δεν προβλεπόταν στην οικεία πρόσκληση ενδιαφέροντος

Μόνο δε σε περίπτωση λύσης της σύμβασης κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ο εργοδότης Δήμος έχει τη δυνατότητα να αναθέσει τυχόν τμήμα της μελέτης που δεν εκπονήθηκε σε άλλο μελετητή ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία, διαφορετικά, δηλαδή εφόσον η σύμβαση δεν έχει καθ΄ οιονδήποτε τρόπο λυθεί, εξακολουθεί και δεσμεύει τα συμβαλλόμενα μέρη ως προς το σύνολο των δικαιωμάτων υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτήν.Σε περίπτωση δε καταβολής αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης κατά τις διατάξεις του ν. 3316/2005, απαραίτητα κατά νόμο δικαιολογητικά εκκαθάρισης και εξόφλησης της σχετικής δαπάνης αποτελούν, μεταξύ άλλων, η έκδοση βεβαίωσης από τη διευθύνουσα υπηρεσία για την περαίωση των εργασιών της σύμβασης, μετά από σχετική εισήγηση του επιβλέποντα καθώς και η εγκριτική της μελέτης απόφαση του αρμόδιου κατά νόμο οργάνου που είναι το οικείο Δημοτικό Συμβούλιο (βλ. άρθρο 93 παρ. 4 ν. 3463/2006 και απόφαση 40700/2006 των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., ΦΕΚ Β΄ 1196), ώστε να αποδεικνύεται η εκπλήρωση της παροχής από τον ανάδοχο και μάλιστα η εκπλήρωση σύμφωνα με τους όρους της επισυναπτόμενης στο οικείο χρηματικό ένταλμα σύμβασης (βλ. Πράξεις VII Τμ. 7/2005, 165/2007). Συνεπώς, η μη έκδοση ή μη νόμιμη έκδοση των ως άνω δικαιολογητικών καθιστά την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική (πρβλ. Πράξεις VII Τμ.165/2007, 93, 261/2006 και IV Τμ.172/2006).

Η προμελέτη, αντιστοιχεί σε ωριμότερο και λεπτομερέστερο στάδιο της μελέτης, βασιζόμενο σε μετρήσεις του μελετητή, κατά το οποίο η μελέτη συγκεκριμενοποιείται σε τέτοιο βαθμό ώστε να καταστεί δυνατός ο ακριβής προϋπολογισμός του κόστους του έργου και η σύνταξη των τευχών δημοπρατήσεως αυτού. Η συμβατική αμοιβή του μελετητή υπολογίζεται βάσει του προϋπολογισμού του σταδίου της προμελέτης και καθορίζεται με την εγκριτική για το στάδιο αυτό απόφαση. Βάσει της με αυτή την εγκριτική απόφαση καθοριζομένης αμοιβής διαμορφώνεται τελικά, σύμφωνα με τις περί αμοιβών μελετητών διατάξεις, η νόμιμη αμοιβή, που καταβάλλεται κατά στάδια της μελέτης και μετά την έγκριση κάθε σταδίου (βλ. και ΣτΕ 1267/2004, πρ. ΙV Τμ. Ελ.Συν. 66/2005).

Μελέτες.Η εντοπιότητα των μελετητικών Γραφείων δεν μπορεί καθ’ εαυτή να αποτελέσει αιτιολογικό έρεισμα της πρόκρισης του επιλεγέντος μελετητικού σχήματος έναντι της σύμπραξης των γραφείων «….» που εμφανίζεται ως κατ’ αρχήν ισάξια και τούτο διότι η υπό ανάθεση μελέτη δεν απαιτεί πτυχία Α΄ ή Β΄ τάξεως αλλά Α΄ και Γ΄ τάξεως (βλ. πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος) και συνεπώς δε συντρέχει περίπτωση εφαρμογής της διάταξης της παρ. 14 του άρθρου 11 του ν. 716/1977.Μη ανάκληση της 278/2007 πράξης

Μελέτες.Από το συνδυασμό των διατάξεων των παρ. 5 και 7 του ν. 716/1977 προκύπτει ότι η διαδικασία ανάθεσης της παραγράφου 7 του νόμου αυτού εφαρμόζεται όταν για τις μελέτες που πρόκειται να εκπονηθούν δεν απαιτείται να αξιολογηθούν ειδικές προκαταρκτικές μελέτες, διότι πρόκειται για υποστηρικτικές μελέτες βασικής μελέτης , ενώ οι προκαταρκτικές μελέτες έχουν ήδη περατωθεί. Αξιολόγηση.Από τις διατάξεις των άρθρων 11 παρ. 7 του ν.716/1977 και 2 παρ. 2 και 3 του π.δ/τος 194/1979, προκύπτει ότι για την επιλογή του γραφείου μελετών, στο οποίο θα ανατεθεί απευθείας η εκπόνηση μελέτης σύμφωνα με την προβλεπόμενη στο άρθρο 11 παρ. 7 του ν.716/1977 διαδικασία, πρέπει να αξιολογούνται τα ουσιαστικά προσόντα των γραφείων που έχουν τις τυπικές προϋποθέσεις και να επιλέγεται ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση του εργοδότη, το γραφείο που συγκεντρώνει τα περισσότερα προσόντα ( πρβλ. Πράξεις VI Τμήματος 33/2003, 39-42/2004).Στην προκειμένη περίπτωση από τον πίνακα, στον οποίο παραπέμπει η ΔΜΕΟ/α/ο/2058/25.11.2005 απόφαση του Υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ, δεν περιέχονται συγκεκριμένα στοιχεία συγκριτικής αξιολόγησης των υποβληθέντων στοιχείων, ώστε να είναι σαφής και ελέγξιμη η κατάταξη των συμμετεχόντων γραφείων και να αποδεικνύεται ότι η Σύμπραξη «……….» υπερτερούσε έναντι των υπολοίπων. Ενόψει των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Ζ΄ Κλιμάκιο έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την εκπόνηση μελέτης για την « ολοκλήρωση μελετών ανατολικής πρόσβασης Σήραγγας Τυμφρηστού»

Αμοιβή ιδιώτη για την εκπόνηση μελέτης. Μη νόμιμη, καθόσον η συμβατική αμοιβή της εν λόγω μελέτης, δεν μειώθηκε κατά το ποσοστό 5%, που ορίζεται στην Κ.Υ.Α. Δ17α/01/120/Φ.48/88 (ΦΕΚ 761 Β΄). Αντίθετη γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. δεν δεσμεύει το Ε.Σ. κατά τη διενέργεια προληπτικού ελέγχου των δαπανών.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:Μελέτες κτιριακών έργων. Εφαρμογή των διατάξεων του ν. 1418/1984 που αφορούν την τήρηση ενδικοφανούς διαδικασίας κατά την επίλυση των σχετικών διαφορών. Κάθε εκπονούμενο στάδιο της μελέτης αποτελεί εξειδίκευση του ενιαίου σχηματισμού. Αν η ανάθεση αφορά στην εκπόνηση της προμελέτης του κτιριακού έργου, το ποσό της αμοιβής του μελετητή προσαυξάνεται κατά το προβλεπόμενο ποσοστό. Η πρόσθετη αμοιβή δεν αποτελεί αποζημίωση του μελετητή λόγω μη ανάθεσης και των λοιπών σταδίων της μελέτης. Παραγραφή χρηματικών αξιώσεων κατά νπδδ και έναρξη ή διακοπή αυτής.

Από την πρόβλεψη της προαναφερόμενης παρ. 7 του άρθρου 11 του ν. 716/1977 περί ανάθεσης μελέτης δι’ απευθείας επιλογής δεν είναι δυνατό να εξαιρεθούν οι μελέτες που ανατίθενται σε ένα και τελικό στάδιο, χωρίς τη μεσολάβηση ενδιάμεσου σταδίου (π.χ. προμελέτης), όπως δύναται κατά τα προηγούμενα να ανατεθεί η πολεοδομική μελέτη, καθόσον κατ’ αυτό τον τρόπο θα στερείτο η αναθέτουσα αρχή από μια νομίμως προβλεπόμενη δυνατότητα. Στην περίπτωση, όμως, αυτή, που δεν ρυθμίζεται ειδικά, ως συμβατική αμοιβή, που αποτελεί τη βάση προϋπολογισμού της τελικώς καταβληθησόμενης αμοιβής του μελετητή, νοείται εκείνη που προκύπτει από τον προϋπολογισμό που υποβάλλεται για πρώτη φορά στην αρμόδια υπηρεσία του εργοδότη και που αφορά τον ακριβή προσδιορισμό του συμβατικού αντικειμένου (βλ. και την ΔΕ6678/1.9.1981 γνωμοδότηση της αρμόδιας Γνωμοδοτικής Επιτροπής Μελετών άρθρ. 5 ν. 716/1977 και Πρακτικά VII Τμ. 1ης Συν./8.1.2008, Πρ. 279/2008).Ανάκληση της 193/2008 πράξης του 7ου Τμ.

ΜΕΛΕΤΕΣ:χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου … Νομού Θεσσαλονίκης, με το οποίο εντέλλεται η καταβολή ποσού 58.886,61  ευρώ, στο φερόμενο ως δικαιούχο τοπογράφο – μηχανικό …, για την εξόφληση του 8ου λογαριασμού της μελέτης «πράξης εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης του δημοτικού διαμερίσματος Εξοχής του Δήμου … Νομού Θεσσαλονίκης».(....)Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται ότι οι εργασίες της συμπληρωματικής μελέτης, που αφορούν σύμφωνα με τα ανωτέρω στην εγγραφή των ιδιοκτησιών στο Κτηματολογικό Γραφείο … ήταν αναγκαίες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης, ότι είτε δεν μπορούσαν τεχνικά ή οικονομικά να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για το Δήμο …, είτε παρά τη δυνατότητα διαχωρισμού τους, ήταν απόλυτα αναγκαίες για την ολοκλήρωσή της και τέλος ότι οφείλονταν σε περιστάσεις που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης, ώστε να υπάρχει παρέκκλιση από τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της συμπληρωματικής μελέτης. Αντίθετα, όπως προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 1337/1983, όπως ισχύουν, η πράξη εφαρμογής κυρώνεται με απόφαση του νομάρχη και μεταγγράφεται στο οικείο υποθηκοφυλακείο, μετά δε την κύρωσή της καθίσταται οριστική, περαιτέρω δε η καταχώριση των οικείων ιδιοκτησίων με την εγγραφή τους στο κτηματολόγιο αποτελεί αυτοτελή και ανεξάρτητη διαδικασία, για την οποία εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες στις οικείες διατάξεις διαδικασίες ... και για την οποία δεν πληρούνται ως άνω προϋποθέσεις, προκειμένου προεχόντως να θεωρηθεί αναγκαία για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης της μελέτης πράξης εφαρμογής και να μη μπορεί να διαχωριστεί από αυτή τεχνικά ή οικονομικά,περαιτέρω δε να κριθεί ότι συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, υπό την έννοια που προεκτέθηκε, εξαιτίας των οποίων κατέστη αναγκαία η εκτέλεση της.(....)Εξάλλου, ο Δήμος … με το προαναφερόμενο έγγραφο επαναφοράς του επίμαχου εντάλματος αποδέχεται την ανεπίτρεπτη σύμπτωση στο ίδιο πρόσωπο των ιδιοτήτων του επιβλέποντος μηχανικού και του εγκρίνοντος Προϊσταμένου της Δ.Υ, χωρίς να γίνεται επίκληση κάποιου κατ’ εξαίρεση συντρέχοντος λόγου προς τούτο, σύμφωνα με τις προεκτιθέμενες διατάξεις, καθιστώντας έτσι μη νόμιμη - κατά τον κρίσιμο χρόνο της σύνταξης του 4ου συγκριτικού πίνακα εργασιών- την έγκριση του, αποτέλεσμα της οποίας (έγκρισης) ήταν η διαδικασία διενέργειας της ελεγχόμενης δαπάνης και η έκδοση του επίμαχου χρηματικού εντάλματος, η δε μεταγενέστερη (19-12-2006) έγκριση από τον … αφενός δεν μπορεί να αναπληρώσει την ως άνω έλλειψη, αφ’ ετέρου οδηγεί στο συμπέρασμα ότι δεν ετίθετο ζήτημα μη επάρκειας του προσωπικού της Διευθύνουσας Υπηρεσίας.Αποφαίνεται ότι το 1073 Α, οικονομικού έτους 2006, χρηματικό ένταλμα του Δήμου … Θεσσαλονίκης δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Kρίσιμο στοιχείο για την έναρξη του χρόνου της παραγραφής της αξιώσεως των αναδόχων είναι η υποβολή της μελέτης