Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τ7/151/2008

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 3316/2005

Μελέτες.O συναφθείς εξώδικος συμβιβασμός είναι άκυρος διότι δεν συντρέχουν τα απαιτούμενα για τη νομιμότητά του ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία αυτού, υπό την έννοια της ύπαρξης δικαιώματος ουσιαστικού δικαίου, ήτοι έγκυρης αιτίας (όπως επιβάλλεται λόγω του αιτιώδους χαρακτήρα του αλλά και λόγω της αρχής της νομιμότητας που οφείλει να διέπει τη δράση της δημόσιας διοίκησης), δεδομένου ότι την αιτία αυτού αποτελεί σύμβαση, η οποία είναι άκυρη. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος των φερομένων ως δικαιούχων δεν ασκούν επιρροή, δοθέντος ότι, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι εξωδίκως αναγνωρισθείσες αξιώσεις αδικαιολογήτου πλουτισμού δεν λαμβάνονται υπόψη, αφού η νομιμότητα ή μη των εντελλόμενων δαπανών κρίνεται πάντοτε με βάση το πλέγμα των ειδικών εκάστοτε διατάξεων που διέπουν την έννομη σχέση μεταξύ του οικείου Ο.Τ.Α. και του παρασχόντος τις υπηρεσίες προσώπου.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΤΜ.7/85/2008

Εξώδικος συμβιβασμός.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον ο συναφθείς εξώδικος συμβιβασμός - τυχόν πλημμέλειες της εγκυρότητας και νομιμότητας του οποίου, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω (σκέψη V), εξετάζονται παρεμπιπτόντως και υπό την επιφύλαξη των περί δεδικασμένου διατάξεων από το Δικαστήριο τούτο - είναι άκυρος. Και τούτο διότι ναι μεν τηρήθηκαν τα τυπικά, εξωτερικά στοιχεία του συμβιβασμού (γνωμοδότηση δικηγόρου, απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου), ωστόσο δε συντρέχουν τα απαιτούμενα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία αυτού, υπό την έννοια της ύπαρξης δικαιώματος ουσιαστικού δικαίου, ήτοι έγκυρης αιτίας, δεδομένου ότι την αιτία αυτού αποτελεί σύμβαση εκτέλεσης δημοτικού έργου, η οποία είναι άκυρη ως προφορικώς συναφθείσα, αφού, όπως προαναφέρθηκε (σκέψη III), ο έγγραφος τύπος κατάρτισης της σύμβασης δημοσίων έργων, στην περίπτωση της απευθείας ανάθεσης αυτών, απαιτείται από το νόμο ως συστατικός, η έλλειψη δε αυτού έχει ως συνέπεια να λογίζεται η ως άνω σύμβαση ως μη γενομένη (άρθρ. 180 Α.Κ.) και επομένως, μη παράγουσα έννομες συνέπειες. Περαιτέρω, τα έργα που φέρεται ότι εκτελέστηκαν στον ως άνω Δήμο (σύμφωνα με την από 12.8.2004 αγωγή των εργολάβων... και ...), μη νόμιμα ανατέθηκαν στους εν λόγω  εργολάβους αφενός χωρίς να έχουν περιληφθεί στο τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου και να έχει προηγηθεί η σύνταξη σχετικής μελέτης και αφετέρου χωρίς διεξαγωγή δημοπρασίας, ή χωρίς να προκύπτει ότι συνέτρεξαν οι εξαιρέσεις ή οι ειδικές περιπτώσεις που δικαιολογούσαν την απευθείας ανάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2γ΄ του ν. 1418/1984. Εξάλλου, ναι μεν, η παράλειψη προσκόμισης αποδεικτικού κρατήσεων υπέρ τρίτων και κατάθεσης από τον εργολάβο δημοσίου έργου «ενημερότητας πτυχίου» δεν πλήττουν, όπως προεκτέθηκε (σκέψη IV), την κατά τα λοιπά νόμιμη εκτέλεση του έργου και τη βάσει αυτής νόμιμη καταβολή της δαπάνης πληρωμής αυτού, πλην όμως, μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε η επίμαχη δαπάνη με μόνα δικαιολογητικά τη συνταχθείσα από την Τ.Υ.Δ.Κ. Ν. ... 1η συγκεντρωτική κατάσταση έργων, με ημερομηνία 27.12.2007, καθώς και τα 6, 7 και 48/3.6.2002 τιμολόγια παροχής υπηρεσιών, ποσού 6.925,90 ευρώ το καθένα, που εκδόθηκαν από τους προαναφερόμενους εργολάβους, χωρίς την προσκόμιση των λοιπών απαιτούμενων από το νόμο δικαιολογητικών (πιστοποιήσεις, τιμολόγια και αποδείξεις παροχής υπηρεσιών για το σύνολο της δαπάνης, βεβαίωση καλής εκτέλεσης, πρωτόκολλα παραλαβής κ.λπ.). Σε κάθε περίπτωση, ο συναφθείς εξώδικος συμβιβασμός παραμένει άκυρος, δεδομένου ότι στερείται έγκυρης αιτίας, αφού από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται η σχετική απαίτηση των ανωτέρω εργολάβων ούτε βεβαιώνεται, με οποιονδήποτε τρόπο, από το αρμόδιο όργανο ότι εκτελέστηκαν τα επίμαχα έργα. Κατά συνέπεια, δεδομένης της ακυρότητας των συμβάσεων εκτέλεσης των εν λόγω δημοτικών έργων, είναι άκυρος και ο εξώδικος συμβιβασμός που καταρτίστηκε μεταξύ του Δήμου και των διεκδικούντων αμοιβή για την εκτέλεση αυτών, με σκοπό την εκπλήρωση υποχρεώσεων του Δήμου από τις άνω συμβάσεις και ο Δήμος δεν υποχρεούτο σε καταβολή οποιουδήποτε ποσού συνεπεία του ανωτέρω άκυρου συμβιβασμού....Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, είναι μη νόμιμη η εντελλόμενη με το κρινόμενο Β/36, οικονομικού έτους 2008, χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη, ως ερειδόμενη σε άκυρο συμβιβασμό και συνεπώς, το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/86/2018

Εξώδικος συμβιβασμός. (..) Με τα δεδομένα αυτά, ο ως άνω εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ του Δήμου ... και της δικαιούχου του ελεγχόμενου εντάλματος δεν είναι νόμιμος, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται - ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία του συμβιβασμού - η προσήκουσα υλοποίηση της ανατεθείσας προμήθειας χωματουργικού υλικού, δοθέντος ότι δεν έχει εκδοθεί σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου που να βεβαιώνει την παραλαβή του υλικού, περαιτέρω δε τα επικαλούμενα τιμολόγια πώλησης της προμηθεύτριας δεν φέρουν υπογραφή παραλήπτη, ενώ τα οικεία δελτία αποστολής φέρουν υπογραφή αγνώστου προσώπου. Εξάλλου, δεν προκύπτει ότι ο εν λόγω εξώδικος συμβιβασμός έχει περιβληθεί τον έγγραφο τύπο της σύμβασης, που συνιστά αναγκαίο κατά νόμο δικαιολογητικό για την πληρωμή της εντελλόμενης δαπάνης.... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕλΣυν/Τμ.7(ΚΠΕ)/294/2014

Εξώδικος συμβιβασμός.Με δεδομένα τα ανωτέρω και ενόψει των εκτιθέμενων στην δεύτερη σκέψη της παρούσας, ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Δήμου …και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας, καίτοι το ύψος του συμβατικού ανταλλάγματος υπερέβαινε το όριο της απευθείας ανάθεσης (το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανερχόταν στο ποσό των 8.804 ευρώ), από μη εξουσιοδοτημένα όργανα του Δήμου και χωρίς να τηρηθεί ο αναγκαίος έγγραφος τύπος, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού δεν είναι έγκυρη διότι πηγάζει από μη νομίμως συναφθείσα -άκυρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Συνεπώς μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε     η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε., αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο συμβιβασμό, που δεν υποχρεώνει το Δήμο σε παροχή. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος της φερόμενης ως δικαιούχου δεν ασκούν έννομη επιρροή. Και τούτο διότι, πέραν των αμφιβολιών που προεκτέθηκαν ως προς την αποδεικτική ισχύ των προσκομισθέντων χειρόγραφων αποδείξεων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι διατάξεις των άρθρων 904 ΑΚ επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηριου δύναται να επιδιωχθεί (πρβ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 265/2013 και εκεί παρατεθείσα νομολογία).


ΣτΕ/578/2004

Δημόσια έργα. Αν ο ανάδοχος εκτελέσει εργασίες μη προβλεπόμενες από τη σύμβαση, κατά ποσότητα ή είδος, η δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το 50% του συνολικού συμβατικού ποσού, χωρίς έγγραφη εντολή της υπηρεσίας ή σε επείγουσες περιπτώσεις προφορική εντολή, δεν δικαιούται αμοιβής ή αποζημιώσεως για τις εργασίες αυτές ούτε αποδόσεως της ωφελείας του λήπτη βάσει των διατάξεων του αδικαιολογήτου πλουτισμού. Δεκτή η αναίρεση για παραβίαση ουσιαστικού δικαίου .


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/172/2019

Εξώδικος συμβιβασμός:Με τα δεδομένα αυτά κρίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 904 Α.Κ. περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, επί των οποίων ερείδεται η αγωγή του φερόμενου ως δικαιούχου για το ποσό που αποτέλεσε τη βάση του ελεγχόμενου εξωδικαστικού συμβιβασμού, δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για την πραγματοποίηση δαπάνης εξωδικαστικού συμβιβασμού, κατά τα εκτιθέμενα στη σκέψη ΙΙ, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης του ανωτέρω μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηρίου δύναται να επιδιωχθεί.


ΕΣ/ΤΜ.4/168/2006

Αξίωση περί αδικαιολογήτου πλουτισμού.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι ο προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας παρίσταται βάσιμος. Πράγματι, το προαναφερόμενο Πρακτικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δεν δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την άσκηση του προληπτικού ελέγχου των δημοσίων δαπανών, οι δε γενικές περί αδικαιολογήτου πλουτισμού διατάξεις, επί τη βάσει των οποίων αναγνωρίστηκε η επίμαχη αξίωση της φερομένης ως δικαιούχου, ακριβώς επειδή για την εφαρμογή τους προϋποθέτουν την έλλειψη έγκυρης συμβατικής (μισθωτικής) σχέσης, δεν μπορούν, στο πλαίσιο του ελέγχου αυτού, να αποτελέσουν νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης.Τούτων δοθέντων και ενόψει, περαιτέρω, του ότι η 302/2006 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, της οποίας ωσαύτως γίνεται επίκληση από την Υπηρεσία, δεν παράγει δεδικασμένο εκτεινόμενο στην παρούσα υπόθεση, αφού εκδόθηκε σε δίκη με διαφορετικό αντικείμενο και διαδίκους, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/108/2017

Εξώδικος συμβιβασμος. (..)Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκ. ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Γενικού Νοσοκομείου ... και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος εταιρείας, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Και τούτο, διότι η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού για το διάστημα από 19.5.2010 έως και 30.6.2011 δεν είναι έγκυρη, αφού στηρίζεται σε μη νόμιμη παράταση σύμβασης, σύμφωνα με όσα έχουν κριθεί με την 52/2012 Πράξη του IV Tμήματος... Κατόπιν αυτών, οι εντελλόμενες δαπάνες ερείδονται επί εν όλω άκυρου συμβιβασμού και, συνεπώς, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ  ΕΣ/ΤΜ.4/54/2017.

 

ΕλΣυν/Κλιμ.1/229/2013

Εξώδικος συμβιβασμός.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά σε απόδοση της ωφέλειας που προσπορίστηκε το συγχωνευθέν ν.π.δ.δ. ….από την απασχόληση σ' αυτό με την ιδιότητα της τραπεζοκόμου της φερόμενης ως δικαιούχου, για την οποία ουδέποτε καταρτίστηκε, σύμφωνα με το νόμο, σχετική σύμβαση έργου ή εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, είναι μη νόμιμη, διότι η απαίτηση αυτή, αν και άγεται σε συμβιβασμό υπό το ένδυμα του αδικαιολόγητου πλουτισμού, αφορά κατ’ ουσία σε μισθολογικές απαιτήσεις, αφού η υποκείμενη αιτία της είναι η προσφορά υπηρεσιών. Συνεπώς, το ν.π.δ.δ. …..δεν είχε εξουσία να προβεί σε εξώδικο συμβιβασμό για την απαίτηση αυτή, αφού τούτο προσκρούει στην απαγορευτική διάταξη του άρθρου 72 παρ.2 του ν.3852/2010. Σε κάθε περίπτωση, οι περί αδικαιολόγητου πλουτισμού διατάξεις του Αστικού Κώδικα (904 επ.) δεν δύνανται να παράσχουν, σε καμία περίπτωση, νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης υποκείμενης σε προληπτικό έλεγχο. Και τούτο διότι η νομιμότητα των υποκείμενων σε προληπτικό έλεγχο δαπανών κρίνεται πάντοτε και χωρίς εξαιρέσεις, με την επιφύλαξη του τυχόν απορρέοντος από τελεσίδικη απόφαση δεδικασμένου, με βάση το οικείο ουσιαστικό δίκαιο που διέπει την επίμαχη κάθε φορά έννομη σχέση. Περαιτέρω, ο ως άνω συμβιβασμός πάσχει ακυρότητα διότι η οικεία απόφαση ελήφθη από το Διοικητικό Συμβούλιο του ν.π.δ.δ. και όχι από την αρμόδια προς τούτου, λόγω ποσού, Εκτελεστική Επιτροπή αυτού. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.


ΕλΣυν/Τμ.4/117/2002

Εξώδικος συμβιβασμός (...) Εξ αυτού προκύπτει ότι οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν να καταρτίζουν, για όσα θέματα δεν εξέρχονται από τη δυνατότητά τους αυτή, εξώδικο ή δικαστικό συμβιβασμό που γίνεται κατά τον διαγραφόμενο από την υπόψη διάταξη τρόπο με τις εντεύθεν ουσιαστικές και δικονομικές συνέπειες. Ως εκ τούτου στο πλαίσιο του διενεργούμενο από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου ερευνάται αν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος τόσο ως προς τα τυπικά, εξωτερικά στοιχεία της πράξεως του συμβιβασμού, που αφορούν στην γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του δήμου και στην απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, όσο και ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία της πράξης, υπό την έννοια ότι η σχετική δαπάνη μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού, προβλέπεται από διάταξη νόμου και συνοδεύεται από τα αναγκαία δικαιολογητικά στοιχεία που αποδεικνύουν τη σχετική απαίτηση.


ΝΣΚ/506/2008

Ακύρωση της σύμβασης εκπόνησης μελέτης, λόγω απόκλισης του αντικειμένου της μελέτης που αναφέρεται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Απολύτως άκυρο είναι το μέρος της συμβάσεως με το οποίο ανατέθηκε επιπλέον μελετητικό αντικείμενο εκείνου που είχε δημοσιοποιηθεί με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και είχε εγκριθεί με πράξη του αρμοδίου οργάνου. (ομοφ.) Τυχόν αξιώσεις εκκαθαρίζονται με βάση τις διατάξεις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού. Θεωρητικό θεμέλιο, στην προεκτεθείσα άποψη περί απολύτου ακυρότητος της διοικητικής συμβάσεως, αποτελεί η παραδοχή ότι οι διοικητικές συμβάσεις δεν παράγουν τεκμήριο νομιμότητος και συνεπώς το ζήτημα περί του εγκύρου αυτών και επέκεινα της ελλείψεως συμβατικής δεσμεύσεως των συμβληθέντων μερών, μπορεί να ανακύπτει οποτεδήποτε μετά την κατάρτιση και κατά το στάδιο εκτελέσεως της συμβάσεως, ακόμη και στο τελικό στάδιο ολοκληρώσεως της (Βλ. Δαλτόγλου ο.πρ.παρ.781).