Εξωδικαστικός συμβιβασμός με Δήμο:..Με δεδομένα τα ανωτέρω, κρίνεται, καταρχάς, ότι οι διατάξεις του άρθρου 904 Α.Κ. περί αδικαιολόγητου πλουτισμού, επί των οποίων ερείδονται οι εκτιθέμενες στη σκέψη 3.Α.ii αγωγές του ......, που αποτέλεσαν τη βάση του ελεγχόμενου εξωδικαστικού συμβιβασμού, δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για την πραγματοποίηση δαπάνης εξωδικαστικού συμβιβασμού, κατά τα αναλυτικά εκτιθέμενα στη σκέψη 2, η δε ικανοποίηση των σχετικών αξιώσεων του ...... μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηρίου δύναται να επιδιωχθεί. Περαιτέρω, από τα εκτιθέμενα στη σκέψη 3 δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν από το Δήμο ... – ... προς θεμελίωση των αξιώσεων αδικαιολόγητου πλουτισμού του ...... προκύπτει, όπως άλλωστε και ο ίδιος ιστορεί στις αγωγές του, ότι α) σε κανένα έργο, κύριο ή συμπληρωματικό, και σε καμία μελέτη, δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία ανάθεσης, εκτέλεσης, παραλαβής αυτών κατά τις ισχύουσες τότε διατάξεις και β) οφειλέτης των αξιώσεων του είναι ο Δημοτικός Αθλητικός Οργανισμός ... και εν συνεχεία ο .... ... – ... (βλ. τη ... απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... – ..., Β΄ ...), όσον αφορά τις αξιώσεις του από τις εκτιθέμενες στη σκέψη 3.Α.ii υπό στοιχείο 1 αγωγή και υπό στοιχείο 2 αγωγή κατά το μέρος που αυτή αφορά τα έργα της υπό στοιχείο 1 αγωγής (βλ. τα αναλυτικά εκτιθέμενα στις σκέψεις 3.Β και 3.Γ στοιχεία), ενώ οφειλέτης των αξιώσεων του από τις εκτιθέμενες στη σκέψη Α.ii υπό στοιχείο 3 αγωγή και υπό στοιχείο 2 αγωγή κατά το μέρος που αυτή αφορά το έργο της υπό στοιχείο 3 αγωγής είναι το Κ.Ε.Κ. .... Συνεπώς, μη νομίμως ενταλματοποιήθηκε η ελεγχόμενη δαπάνη, αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο εξώδικο συμβιβασμό, ο οποίος δεν υποχρεώνει το Δήμο ... – ... σε παροχή. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/22/2019

Εξώδικος συμβιβασμός.Με δεδομένα τα ανωτέρω και ενόψει των εκτιθέμενων στην δεύτερη σκέψη της παρούσας, ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Δήμου …και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας, καίτοι το ύψος του συμβατικού ανταλλάγματος υπερέβαινε το όριο της απευθείας ανάθεσης (το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανερχόταν στο ποσό των 8.804 ευρώ), από μη εξουσιοδοτημένα όργανα του Δήμου και χωρίς να τηρηθεί ο αναγκαίος έγγραφος τύπος, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού δεν είναι έγκυρη διότι πηγάζει από μη νομίμως συναφθείσα -άκυρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Συνεπώς μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε     η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε., αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο συμβιβασμό, που δεν υποχρεώνει το Δήμο σε παροχή. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος της φερόμενης ως δικαιούχου δεν ασκούν έννομη επιρροή. Και τούτο διότι, πέραν των αμφιβολιών που προεκτέθηκαν ως προς την αποδεικτική ισχύ των προσκομισθέντων χειρόγραφων αποδείξεων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι διατάξεις των άρθρων 904 ΑΚ επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηριου δύναται να επιδιωχθεί (πρβ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 265/2013 και εκεί παρατεθείσα νομολογία).

Ο εξώδικος συμβιβασμός -Πρακτικά εξώδικου συμβιβασμού του Ν.Σ.Κ

Εξώδικος συμβιβασμος.(..) Από τις προεκτεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι στην περίπτωση που το αντικείμενο της καταρτιζόμενης από δήμο σύμβασης υπερβαίνει το ποσό των 2.500 ευρώ, επιβάλλεται, για λόγους ασφάλειας δικαίου, ο έγγραφος τύπος, ο οποίος είναι συστατικός, με συνέπεια τυχόν παράλειψή του να καθιστά τη σχετική σύμβαση άκυρη (..) Περαιτέρω, όμως, ο συναφθείς μεταξύ του Δήμου ... και της ανώνυμης εταιρείας .... εξώδικος συμβιβασμός πάσχει, διότι η αξίωση που με αυτόν αναγνωρίστηκε δεν απορρέει από νομίμως συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών, αφού δεν τηρήθηκε ο αναγκαίος προς τούτο συστατικός έγγραφος τύπος, σε κάθε δε περίπτωση δεν αποδεικνύεται η ουσιαστική βασιμότητά της, αφού δεν προσκομίζεται κανένα από τα προβλεπόμενα στο π.δ. 28/1980 στοιχεία από τα οποία μπορεί να προκύψει χωρίς αμφιβολία η εκτέλεση των εργασιών, η ποσότητα αυτών και ο τρόπος προσδιορισμού της αξίας τους (μελέτη, προϋπολογισμός, παραλαβή των εργασιών από την αρμόδια Επιτροπή του Δήμου και σύνταξη του σχετικού πρωτοκόλλου παραλαβής), αλλά μόνο το εκδοθέν από την ως άνω εταιρεία τιμολόγιο και μια βεβαίωση του Δημάρχου περί της εκτέλεσης και παραλαβής των εργασιών. Εξάλλου, οι διατάξεις των άρθρων 904 Α.Κ. επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηρίου δύναται να επιδιωχθεί (Ε.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. 294/2014). Συνεπώς, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, αφού ερείδεται σε άκυρο εξώδικο συμβιβασμό, ο οποίος δεν υποχρεώνει τον Δήμο σε παροχή.

Αναγνώριση αξίωσης του φερομένου ως δικαιούχου για επιστροφή ως αχρεωστήτως καταβληθέντων των ποσών που κατέβαλε ο ανωτέρω για την έκδοση αδειών υλοτομίας κατά τα έτη 1997 και 1998 δεν στηρίζεται σε διατάξεις δημοσίου δικαίου, αλλά σε αυτές του ιδιωτικού δικαίου και συγκεκριμένα του αδικαιολογήτου πλουτισμού (904 Α.Κ.).Μη νόμιμη.

Εξώδικος συμβιβασμός.(....) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη, που αφορά σε απόδοση της ωφέλειας που προσπορίστηκε το συγχωνευθέν ν.π.δ.δ. ….από την απασχόληση σ' αυτό με την ιδιότητα της τραπεζοκόμου της φερόμενης ως δικαιούχου, για την οποία ουδέποτε καταρτίστηκε, σύμφωνα με το νόμο, σχετική σύμβαση έργου ή εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, είναι μη νόμιμη, διότι η απαίτηση αυτή, αν και άγεται σε συμβιβασμό υπό το ένδυμα του αδικαιολόγητου πλουτισμού, αφορά κατ’ ουσία σε μισθολογικές απαιτήσεις, αφού η υποκείμενη αιτία της είναι η προσφορά υπηρεσιών. Συνεπώς, το ν.π.δ.δ. …..δεν είχε εξουσία να προβεί σε εξώδικο συμβιβασμό για την απαίτηση αυτή, αφού τούτο προσκρούει στην απαγορευτική διάταξη του άρθρου 72 παρ.2 του ν.3852/2010. Σε κάθε περίπτωση, οι περί αδικαιολόγητου πλουτισμού διατάξεις του Αστικού Κώδικα (904 επ.) δεν δύνανται να παράσχουν, σε καμία περίπτωση, νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης υποκείμενης σε προληπτικό έλεγχο. Και τούτο διότι η νομιμότητα των υποκείμενων σε προληπτικό έλεγχο δαπανών κρίνεται πάντοτε και χωρίς εξαιρέσεις, με την επιφύλαξη του τυχόν απορρέοντος από τελεσίδικη απόφαση δεδικασμένου, με βάση το οικείο ουσιαστικό δίκαιο που διέπει την επίμαχη κάθε φορά έννομη σχέση. Περαιτέρω, ο ως άνω συμβιβασμός πάσχει ακυρότητα διότι η οικεία απόφαση ελήφθη από το Διοικητικό Συμβούλιο του ν.π.δ.δ. και όχι από την αρμόδια προς τούτου, λόγω ποσού, Εκτελεστική Επιτροπή αυτού. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΦΟΡΟΙ-ΤΕΛΗ-ΕΙΣΦΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η επιστροφή -ως αχρεωστήτως καταβληθέντος- από Επιτροπή του προβλεπόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 3959/2011 ανταποδοτικού τέλους, ποσού 16.418,61 ευρώ, σε εταιρεία, «λόγω μη πραγματοποίησης της αρχικής προϋπολογισθείσας αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου», καθόσον δεν αποδεικνύεται ότι η επίμαχη αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου ουδέποτε έλαβε χώρα και ότι η καταβολή του επιβαλλόμενου από τις διατάξεις του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 3959/2011 τέλους έγινε για αιτία που δεν επακολούθησε. Και υπό την εκδοχή ακόμη ότι δεν είχε χωρήσει αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, τέτοια επιστροφή του υπέρ της Επιτροπής καταβληθέντος τέλους 1‰ επί του ποσού της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου δεν προβλέπεται από τις διατάξεις που διέπουν την προαναφερόμενη Αρχή. Επιπλέον, η επιστροφή δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμη ούτε κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 904 Α.Κ., καθόσον δεν έχει μεσολαβήσει η έκδοση δικαστικής απόφασης που να αναγνωρίζει την τυχόν ύπαρξη και έκταση της αξίωσης της φερόμενης ως δικαιούχου κατά της Επιτροπής, βάσει των διατάξεων του αδικαιολόγητου πλουτισμού.

Εξώδικος συμβιβασμός. (..) Με τα δεδομένα αυτά, ο ως άνω εξώδικος συμβιβασμός μεταξύ του Δήμου ... και της δικαιούχου του ελεγχόμενου εντάλματος δεν είναι νόμιμος, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται - ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία του συμβιβασμού - η προσήκουσα υλοποίηση της ανατεθείσας προμήθειας χωματουργικού υλικού, δοθέντος ότι δεν έχει εκδοθεί σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής της αρμόδιας επιτροπής του Δήμου που να βεβαιώνει την παραλαβή του υλικού, περαιτέρω δε τα επικαλούμενα τιμολόγια πώλησης της προμηθεύτριας δεν φέρουν υπογραφή παραλήπτη, ενώ τα οικεία δελτία αποστολής φέρουν υπογραφή αγνώστου προσώπου. Εξάλλου, δεν προκύπτει ότι ο εν λόγω εξώδικος συμβιβασμός έχει περιβληθεί τον έγγραφο τύπο της σύμβασης, που συνιστά αναγκαίο κατά νόμο δικαιολογητικό για την πληρωμή της εντελλόμενης δαπάνης.... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξώδικος συμβιβασμός.(...) Ενόψει των προεκτεθέντων, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού πηγάζει από, μη νομίμως, συναφθείσα σύμβαση παροχής υπηρεσιών, και ως εκ τούτου ο συμβιβασμός αυτός, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, δεν είναι νόμιμος, παρελκομένης της εξέτασης του προβαλλόμενου από τον Επίτροπο λόγου που αφορά στο χρόνο κατάρτισης της σύμβασης. Τέλος, λόγω της σοβαρότητας της ως άνω παράβασης o προβαλλόμενος λόγος περί συγγνωστής πλάνης είναι απορριπτέος (πρβ. αιτιολογικές σκέψεις 13-1 της Οδηγίας 2007/66/ΕΚ, απόφ. ΔΕΕ της 11.9.2014, C-19/13, Ministero dell’ Interno VS Fastweb Spa). Συνεπώς η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε ερείδεται επί μη νομίμου συμβιβασμού, και ως  εκ τούτου το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Εξώδικος συμβιβασμός (...) Εξ αυτού προκύπτει ότι οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν να καταρτίζουν, για όσα θέματα δεν εξέρχονται από τη δυνατότητά τους αυτή, εξώδικο ή δικαστικό συμβιβασμό που γίνεται κατά τον διαγραφόμενο από την υπόψη διάταξη τρόπο με τις εντεύθεν ουσιαστικές και δικονομικές συνέπειες. Ως εκ τούτου στο πλαίσιο του διενεργούμενο από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου ερευνάται αν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος τόσο ως προς τα τυπικά, εξωτερικά στοιχεία της πράξεως του συμβιβασμού, που αφορούν στην γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας του δήμου και στην απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, όσο και ως προς τα ουσιαστικά, εσωτερικά στοιχεία της πράξης, υπό την έννοια ότι η σχετική δαπάνη μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού, προβλέπεται από διάταξη νόμου και συνοδεύεται από τα αναγκαία δικαιολογητικά στοιχεία που αποδεικνύουν τη σχετική απαίτηση.