Προμήθεια αντλητικού συγκροτήματος .Δεν αφορά εκτέλεση έργου, για το οποίο τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις της νομοθεσίας περί δημοσίων έργων, καθόσον πρόκειται για προμήθεια υλικών (αντλητικών συγκροτημάτων κ.λπ.), τα οποία δεν συνδέονται με το έδαφος κατά τρόπο που να μην μπορούν να αποχωρισθούν από αυτό χωρίς ουσιαστική βλάβη και αλλοίωση τους, και εκτέλεση εργασιών μεταφοράς και τοποθέτησης που δεν απαιτούν ειδικές τεχνικές γνώσεις και εξειδικευμένο επιστημονικό τεχνικό προσωπικό. Εξάλλου, και από τα προσκομιζόμενα από το Δήμο στοιχεία προκύπτει ότι το κόστος προμήθειας των υλικών υπερτερεί του κόστους τοποθέτησης τους.

Προμήθεια αδρανών υλικών(…)Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων 2286/1995 προκύπτει ότι η προμήθεια κάθε είδους αγαθών από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α΄ βαθμού περιλαμβανομένων και των νομικών τους προσώπων και των ιδρυμάτων τους διενεργείται κατά κανόνα κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, ώστε να καθίσταται δυνατή, με την προσέλευση μεγάλου ή έστω ικανού αριθμού μειοδοτών, η ανάπτυξη επαρκούς ανταγωνισμού και η διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων αυτών (Ο.Τ.Α.) με την επιλογή της πλέον συμφέρουσας γι’ αυτούς προσφοράς. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της απευθείας ανάθεσης σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που καθορίζονται ρητά και περιοριστικά από το νόμο, μεταξύ των οποίων και εκείνη όπου η αξία της προμήθειας δεν υπερβαίνει το ποσόν των 15.000,00 ευρώ με Φ.Π.Α.(…) Κατά τη σαφή έννοια της άνω διάταξης, 3463/2006 με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να ανατεθεί απευθείας από τον οικείο Δήμο η τα νομικά πρόσωπα αυτού, σε κοινωφελή ή αναπτυξιακή δημοτική επιχείρηση, η παροχή υπηρεσιών, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνεται και η προμήθεια υλικών, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) το συμβατικό αντικείμενο είναι συναφές ή συνδέεται με το αντικείμενο της δραστηριότητας της δημοτικής επιχειρήσεως, β) η αξία των υπηρεσιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000,00 ευρώ, χωρίς συνυπολογισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, και γ) η επιχείρηση διαθέτει τα μέσα (προσωπικό, εξοπλισμό κ.λπ.) ώστε να δύναται να εκπληρώσει η ίδια και όχι τρίτα πρόσωπα τις συμβατικές της υποχρεώσεις (βλ. Πρ. VΙΙ Τμ. 212, 349/2009, 192/2007). Τούτο σημαίνει ειδικότερα ότι η δημοτική επιχείρηση οφείλει, πέραν των ειδικότερων ρυθμίσεων που προβλέπουν τα σχετικά με τη δραστηριότητά της ζητήματα στο οικείο καταστατικό, να διαθέτει εν τοις πράγμασι, τα αναγκαία, ίδια μέσα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την απευθείας ανάθεση (βλ. πράξη VII Τμ. 376/2010).(…) Περαιτέρω από τις διατάξεις των άρθρων 27, 28 και 29 του ΕΚΠΟΤΑ συνάγεται ότι, όσον αφορά στις προμήθειες των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, ο προμηθευτής υποχρεούται να παραδίδει στον οικείο Ο.Τ.Α. τα προς προμήθεια υλικά μέσα στα χρονικά όρια και με τον τρόπο που ορίζει η σύμβαση. Η παραλαβή των ως άνω υλικών γίνεται από επιτροπή παραλαβής, που συγκροτείται για τη συγκεκριμένη κάθε φορά προμήθεια με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία, κατόπιν ποσοτικού και ποιοτικού ελέγχου αυτών, ανάλογα δε με το αποτέλεσμα αυτού, συντάσσει πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής – όταν τα υλικά ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης - ή απόρριψης – όταν τα υλικά παρουσιάζουν ουσιώδεις αποκλίσεις ή δεν ανταποκρίνονται στους όρους της σύμβασης. Το πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, με το οποίο πιστοποιείται κατά τα ως άνω η παραλαβή των υλικών και η εκπλήρωση από τον αντισυμβαλλόμενο των συμβατικών του υποχρεώσεων, αποτελεί μεταξύ άλλων, απαραίτητο κατά νόμο δικαιολογητικό εκκαθάρισης και εξόφλησης της εντελλόμενης δαπάνης (πρβλ. πράξη VII Τμ. 36/2011).(…) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η απευθείας ανάθεση από το Δήμο ..... της ανωτέρω προμήθειας στη ..... είναι μη νόμιμη. Και τούτο διότι, η προμήθεια υλικών και πάσης φύσεως αγαθών δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 268 του ΔΚΚ, που αναφέρεται αποκλειστικά στην παροχή υπηρεσιών και, ως εκ τούτου, κρίσιμο για την εφαρμογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν είναι το ανώτατο όριο των 45.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου αυτού, αλλά εκείνο των 15.000,00 ευρώ που προβλέπεται από τις διατάξεις της 27319/18.7.2002 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης

Προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου, Βρεφονηπιακού Σταθμού (ΝΠΔΔ) και Κοινοτικής Επιχείρησης. Μη νόμιμη, διότι ανεπίτρεπτα η τελευταία καθίσταται μοναδικός αντισυμβαλλόμενος του Δήμου, αφού έχει ανατεθεί σ΄αυτήν εξ ολοκλήρου η υλοποίηση της ως άνω σύμβασης, κατά παράβαση του άρθρου 35 παρ. 1 του Δ.Κ.Κ. Εξάλλου, η χρηματοδότηση του Βρεφονηπιακού Σταθμού από το δήμο και η μεταφορά του ποσού στην Κοινοτική Επιχείρηση συνιστά ανεπίτρεπτη κατά νόμο (άρθρ. 277 παρ. 8 Δ.Κ.Κ.) επιχορήγηση αυτής.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αγροτικό συνεταιρισμό για την προμήθεια μηχανημάτων και εργαλείων ελαιοτριβείου εκ μέρους του Δήμου, καθόσον: α) παρόλο που στις οικείες μελέτες αναφέρεται ότι τα προς προμήθεια είδη πρόκειται να διατεθούν για τη δημιουργία μουσειακών και εκθεσιακών χώρων,  δεν προκύπτει ότι τα μηχανήματα που είχε στην κυριότητα και κατοχή του ο προμηθευτής αντιπροσωπεύουν μηχανολογικό εξοπλισμό παλαιού παραδοσιακού ελαιοτριβείου ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος, δηλαδή, αντικείμενα με ιδιαίτερη πολιτιστική-λαογραφική αξία, η αξία των οποίων ενισχύει τη δημιουργία της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, β) η συνολική δαπάνη που κατέβαλε ο Δήμος για την προμήθειά τους υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τις δυσμενείς δημοσιονομικές συνθήκες μέτρο, γ) αν και διεξήχθησαν δύο πρόχειροι διαγωνισμοί, οι επίμαχες συμβάσεις μεταξύ του Δήμου και του ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ  υποκρύπτουν,  ανεπίτρεπτη έμμεση επιχορήγηση ν.π.ι.δ., το οποίο έχει την εμπορική ιδιότητα (άρθρο 1 ν.2810/2000) και οφείλει να δραστηριοποιείται σε συνθήκες υγιούς και θεμιτού ανταγωνισμού (σχετ. άρθρο 2 του Καταστατικού του Συνεταιρισμού), δ) οι επίμαχες συμβάσεις, η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων υπερβαίνει το όριο των 60.000 ευρώ, είναι μη νόμιμες για τον πρόσθετο λόγο ότι ο Δήμος προέβη σε ανεπίτρεπτη κατάτμηση της προμήθειας των επίμαχων αγαθών, τα οποία ανήκουν σε ομοειδείς κατηγορίες, ενώ, παράλληλα δεν αποδεικνύεται ότι ήταν μοναδικά και δεν τα διέθεταν άλλα ελαιοτριβεία, τα οποία δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή, αφού έστω και κατ’ επίφαση διεξήχθησαν δύο πρόχειροι. Διαγωνισμοί και ε) οι αποφάσεις ανάληψης των σχετικών δαπανών (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την υπογραφή των αντίστοιχων συμβάσεων και την έκδοση των σχετικών τιμολογίων.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση-Διαδικασία διαγωνισμού-κατάτμηση:Νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για εξωσυμβατικές προμήθειες γραφική ύλης, καθόσον: α) η συνολική αξία των υλικών υπολειπόταν του ποσού μέχρι του οποίου ο φορέας μπορεί να προσφύγει στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης (20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), β) δεν διενεργήθηκε αιτιολογημένη συσχέτιση των επίμαχων προμηθειών με προηγούμενες προμήθειες ομοειδών αγαθών, ώστε να τίθεται ζήτημα κατάτμησης με σκοπό την αποφυγή διενέργειας τακτικού ή πρόχειρου, κατά περίπτωση, διαγωνισμού, διότι στην πράξη επιστροφής, γίνεται αορίστως επίκληση ενός πρόχειρου διαγωνισμού προμήθειας γραφικής ύλης και ειδών γραφείου, διενεργηθέντος στις 22.11.2013, χωρίς να διευκρινίζεται ποιού έτους τις ανάγκες προοριζόταν να καλύψει ο διαγωνισμός αυτός και χωρίς, πάντως, η προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτού (10.000 ευρώ με Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενη με την ήδη ελεγχόμενη δαπάνη, να υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α και γ) το γεγονός ότι εν προκειμένω δεν τηρήθηκε ο έγγραφος τύπος σύμβασης δεν συνιστά παραβίαση της διάταξης του άρθρου 41 του ν.δ. 496/1974 (ΦΕΚ Β' 1033/1974), αφού το ποσό εκάστης προμήθειας υπολείπεται του χρηματικού ορίου των 2.500 ευρώ που τίθεται με την παραπάνω διάταξη.

Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Νόμιμη η ανάθεση σε δύο ξεχωριστές ετερρόρυθμες εταιρείες των προμηθειών φωτιστικών σωμάτων και βραχιόνων στην πρώτη, και αφετέρου ηλεκτρικών λαμπτήρων στην δεύτερη, καθόσον τα προμηθευθέντα είδη δεν αποτελούν κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις όμοια ή ομοειδή αγαθά, συντείνουν μεν στην επίτευξη ενός κοινού σκοπού, ήτοι στο φωτισμό της πόλης, πλην όμως, δεν εντάσσονται σε μια ευρύτερη κοινή κατηγορία (γένους) ειδών, ούτε πολύ περισσότερο ταυτίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές τους, ώστε ο διαχωρισμός αυτών και η ανάθεσή τους με ξεχωριστούς διαγωνισμούς να συνιστά ανεπίτρεπτη κατάτμηση και συνεπώς , νομίμως, ανατέθηκαν με δύο ξεχωριστούς πρόχειρους διαγωνισμούς, ανάλογα με το ύψος της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της κάθε προμήθειας.

Προμήθειες Ν.Ι.Μ.Τ.Σ.1) Η προμήθεια από το Ν.Ι.Μ.Τ.Σ. των περί ων το ερώτημα υλικών αγγειοπλαστικής έλαβε χώραν εκτός της ισχύουσας σύμβασης, χωρίς να τηρηθούν οι διατάξεις των άρθρων 82 επ. του Ν 2362/1995 και 1, 2 του Ν 2286/1995 για τη νόμιμη προμήθεια τέτοιων υλικών (με διαγωνισμό, ενώ δεν προκύπτει συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων προμήθειας με απευθείας ανάθεση). Συνεπώς πρόκειται για απολύτως άκυρες συμβάσεις και, ως εκ της ακυρότητας αυτής, οι σχετικές δαπάνες δεν είναι νόμιμες. Η ακυρότητα πλήττει τις συμβάσεις προμήθειας των υλικών αγγειοπλαστικής στο σύνολό  τους και όχι μόνο το τίμημα και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται και θέμα τιμολόγησης των παραληφθέντων και χρησιμοποιηθέντων υλικών ανάλογα με τις συμβατικές τιμές της σύμβασης προμήθειας. 2) Βεβαίως δεν αποκλείεται το δικαίωμα των προμηθευτών των περί ων πρόκειται υλικών να στραφούν κατά του Ν.Ι.Μ.Τ.Σ. και να ζητήσουν την απόδοση της ωφέλειας αυτού κατ άρθρο 904 ΑΚ. Εφόσον συμβεί δε τούτο και υποχρεωθεί το Ν.Ι.Μ.Τ.Σ. σε καταβολή, θα μπορεί να στραφεί κατά των υπαλλήλων του (ιατρών) κατ άρθρο 39 του ΝΔ 496/1974 για την αποκατάσταση της ζημίας του. 3) Τέλος, από την καθυστέρηση υποβολής των δαπανών νοσηλίων στα ασφαλιστικά ταμεία μπορεί να χωρήσει παραγραφή της αξιώσεως του Ν.Ι.Μ.Τ.Σ., εφόσον συμπληρωθεί ο χρόνος αυτής. Για την αποφυγή τέτοιου ενδεχομένου θα πρέπει το Ν.Ι.Μ.Τ.Σ. να υποβάλει τα δικαιολογητικά που αφορούν τις (λοιπές) δαπάνες νοσηλίων (χωρίς τα τιμολόγια αγοράς των περί ων πρόκειται υλικών αγγειοπλαστικής). (ομοφ.)

Εξαίρεση απο τη διενέργεια διαδικασιών σύναψης και εκτέλεσης των συμβάσεων προμηθειών, προμηθειών για τις οποίες η ετήσια συνολική δαπάνη κατά κωδικό αριθμό είδους αυτών (του αρχείου ειδών προγράμματος) δεν υπερβαίνει το ποσό των ΕΥΡΩ 120.000 με ΦΠΑ.

Δεν αποκλείεται κατ αρχήν η έκτοτε αύξηση του κεφαλαίου μιας αμιγούς Δημοτικής Επιχείρησης και αποτελεί αξιολογική εκτίμηση πραγνατικού γεγονότος το εάν η τοιαύτη αύξηση Κεφαλαίουμιας αμιγούς δημοτικής επιχείρησης IN CONCRETO συνιστά ή όχι επιχορήγηση αυτής απο το Δήμο.

Η καταβολή της αύξησης του εταιρικού κεφαλαίου επιχείρησης για την κάλυψη αποκλειστικά λειτουργικών δαπανών αυτής και την ταμειακή της διευκόλυνση προκειμένου να εκπληρώσει τις οικονομικές της υποχρεώσεις προς τρίτους, χωρίς επέκταση των καταστατικών σκοπών και δραστηριοτήτων της, συνιστά ανεπίτρεπτη κατά νόμο οικονομική επιχορήγηση αυτής.Ανεπίτρεπτη οικονομική ενίσχυση, προσκρούουσα στο άρθρ. 87 παρ. 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα.