ΕΣ/Τ6/13/2008
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ελ.Συν./Τμ.VΙ/13/2008.Δημόσιες συμβάσεις εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών. Το πρακτικό αξιολόγησης της ελεγχθείσας διαδικασίας διαγωνισμού διέπεται από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 6 και 8 του νόμου 3316/2005 και η αιτιολογία του είναι τυποποιημένη. Η αιτιολογία αρκεί να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου. «Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι μη νομίμως το Κλιμάκιο έκρινε ως ελλιπή την αιτιολογία του ανωτέρω Πρακτικού αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Και τούτο διότι η σύνταξη του πρακτικού αξιολόγησης της ελεγχθείσας διαδικασίας διαγωνισμού διέπεται από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 6 και 8 του νόμου 3316/2005, καθώς και του άρθρου 4.4 της διακήρυξης, οι οποίες τυποποιούν την αιτιολογία του πρακτικού αυτού, με βάση τα κριτήρια που θέτουν και καθορίζουν τη βαρύτητα καθενός από αυτά. Επομένως τη λεκτική διατύπωση της αιτιολογίας την παρέχει ο ίδιος ο νόμος και η διακήρυξη, με συνέπεια η βαθμολόγηση κατά κριτήριο να είναι αυτή καθαυτή η ουσιαστική αιτιολόγηση του διαγωνισμού. Η ανωτέρω επιλογή του νομοθέτη επιβάλλεται από την ίδια τη φύση του μελετητικού αντικειμένου, καθόσον ο υπό κρίση διαγωνισμός αφορά τεχνολογία αιχμής, με εξαιρετικά σύνθετη μεθοδολογία, που οδηγεί σε πολυσέλιδες προσφορές, με αποτέλεσμα ακόμα και μία συνοπτική επιγραμματική αιτιολόγηση της συγκριτικής (μεταξύ των διαγωνιζομένων ) αξιολόγησης της Επιτροπής θα ελάμβανε αναπόφευκτα τον χαρακτήρα μιας εκτενούς επιστημονικής πραγματείας, η οποία μάλιστα εξ αυτού του άκρως τεχνικού περιεχομένου της θα ήταν απροσπέλαστη και κατ` αποτέλεσμα ανέλεγκτη κατά τη διαδικασία του προληπτικού ελέγχου νομιμότητας του σχεδίου σύμβασης. Η απομάκρυνση από την οριοθέτηση της αιτιολογίας με τα τυποποιημένα κριτήρια που θέτει ο νόμος και η ίδια η διακήρυξη (άρ.4.4), θα είχε ως αποτέλεσμα τον έλεγχο επί τεχνικών κρίσεων και επιστημονικών θεμάτων με συνέπεια ο έλεγχος νομιμότητας να μετατρέπεται σε ουσιαστικό επιστημονικό-τεχνικό έλεγχο, ο οποίος ευρίσκεται εκτός των ορίων του θεσμοθετημένου από το νομοθέτη ελέγχου και θα είχε ως αποτέλεσμα να τίθενται σε κίνδυνο οι κρίσιμες αξίες της διαφάνειας, της ισότητας και της αντικειμενικότητας. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο μη νομίμως έλεγξε την πληρότητα και το ορισμένο της αιτιολογίας με βάση μόνον τα διαλαμβανόμενα στο ίδιο το σώμα του πρακτικού ΙΙ/24.9.2007 και τούτο διότι στην περίπτωση κατά την οποία οι διέπουσες την έκδοση της πράξης διατάξεις δεν προβλέπουν ρητά ότι η αιτιολογία πρέπει να προκύπτει από το σώμα της πράξης, τότε αρκεί να προκύπτει αυτή από τα στοιχεία του φακέλου (ΣτΕ 276/1983, 4165/1984 κ.α.). Τέλος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος και ο ισχυρισμός των αιτούντων ότι ακόμη και αν υφίστατο η ανωτέρω πλημμέλεια της αιτιολογίας, αυτή θα μπορούσε να εξεταστεί από το Κλιμάκιο μόνο στην περίπτωση που είχαν ασκηθεί σχετικές ενστάσεις εκ μέρους των διαγωνιζομένων, δοθέντος ότι η αιτιολογία της βαθμολόγησης των προσφορών ελέγχεται αυτεπάγγελτα από το Κλιμάκιο, κατά τη διαδικασία του προληπτικού ελέγχου νομιμότητας της σύμβασης, ως ζήτημα αναγόμενο στην νομιμότητα έκδοσης των εκτελεστών διοικητικών πράξεων την οποία όπως ήδη σημειώθηκε ελέγχει αυτεπάγγελτα ο Δικαστικός σχηματισμός του Κλιμακίου. VΙ. Κατ΄ακολουθίαν, δοθέντος ότι το Κλιμάκιο που έκρινε αντιθέτως, θεωρώντας πλημμελή την αιτιολόγηση της βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο, το Τμήμα, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη (V) της παρούσας, άγεται στην κρίση ότι οι κρινόμενες αιτήσεις ανακλήσεως πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 401/2007 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.»
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/514/2021
Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων πλοήγησης....Με δεδομένα αυτά, οι ασάφειες και ελλείψεις της αιτιολογίας του από 5.6.2020 Πρακτικού αξιολόγησης δεν αναπληρώνονται ακόμα και αν ληφθεί υπόψη το οψιγενές από 11.2.2021 έγγραφο, το οποίο απλώς επαναλαμβάνει λεκτικά αλλά δεν αιτιολογεί την τεθείσα αριθμητική βαθμολογία 100. Επομένως, η διαπίστωση της προσβαλλόμενης πράξης είναι νόμιμη, έστω και με εν μέρει διάφορη αιτιολογία, ο δε προβαλλόμενος λόγος πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Τμήμα κατά πλειοψηφία κρίνει ότι η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η πράξη 28/2021 του Στ΄ Κλιμακίου. Περαιτέρω, κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης «Προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων πλοήγησης (10 DVOR, 13 DME, 6 ILS) σε αεροδρόμια και θέσεις οριοθέτησης αεροδιαδρόμων».
ΣτΕ/751/2008
Διαγωνισμός εκπόνησης μελέτης. Αίτηση αναστολής εκτελέσεως αποφάσεως με την οποία βαθμολογήθηκαν οι τεχνικές προσφορές των διαγωνιζομένων. 7. Επειδή, ανεξαρτήτως της παρανομίας της προσβαλλομένης αποφάσεως που διαπιστώνεται στην προηγούμενη σκέψη, παρατηρούνται, περαιτέρω, τα εξής: Στις παρατεθείσες ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 9 του ν. 3316/2005 δεν προβλέπεται, ρητώς, αρμοδιότητα της Προϊσταμένης Αρχής να προχωρήσει η ίδια, μετά από αναπομπή του πρακτικού βαθμολόγησης στην Επιτροπή Διαγωνισμού και σε περίπτωση νέας διαφωνίας, στην αναβαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Και υπό την υποστηριζόμενη όμως από τη Διοίκηση ερμηνευτική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία, στην περίπτωση αυτή, η Προϊσταμένη Αρχή είναι αρμόδια να αναβαθμολογήσει, η ίδια, τις τεχνικές προσφορές, κατ' ανάλογη εφαρμογή του, μη εφαρμοζομένου ευθέως, άρθρου 6 παρ. 10 του ίδιου νόμου, πάντως η απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής περί αναβαθμολογήσεως πρέπει, κατά ρητή πρόβλεψη της τελευταίας αυτής διατάξεως, να είναι «ειδικά αιτιολογημένη». Εν προκειμένω, και όπως εκτίθεται στη δεύτερη σκέψη, η Προϊσταμένη Αρχή προέβη, με την προσβαλλόμενη απόφαση, μετά την από 29.9.2006 αναπομπή του πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού και την αναβαθμολόγηση, από την επιτροπή, των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, σε νέα αναβαθμολόγηση των προσφορών αυτών, χωρίς να παραθέτει ειδική αιτιολογία για την αναβαθμολόγηση αυτή. Τέτοια ειδική αιτιολογία, άλλωστε, δεν μπορεί να θεωρηθεί η παρατιθέμενη στην ανωτέρω, από 29.9.2006, απόφαση περί αναπομπής του Πρακτικού ΙΙ στην Επιτροπή Διαγωνισμού. Με τα δεδομένα όμως αυτά, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, προδήλως, μη νόμιμη, ως αναιτιολόγητη, όπως βασίμως προβάλλεται με την οικεία αίτηση ακυρώσεως. 8. Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη είναι, για τους λόγους που εκτίθενται στις δύο προηγούμενες σκέψεις, προδήλως παράνομη και συνεπώς η εκτέλεσή της πρέπει να ανασταλεί, κατά παραδοχή των σχετικών λόγων της κρινόμενης αιτήσεως. Εξυπακούεται ότι η Διοίκηση μπορεί, μέχρι τη συζήτηση της οικείας αιτήσεως ακυρώσεως, να εκδώσει εκ νέου πράξη αναβαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, η οποία πρέπει να υπογράφεται αρμοδίως και να φέρει ειδική αιτιολογία, κατά τα προεκτεθέντα.”
ΝΣΚ/278/2016
Δυνατότητα της Διοίκησης να εξετάσει αίτημα περί ανάκλησης νόμιμης και ευμενούς για τον αιτούντα διοικητικής πράξης, με την αιτιολογία ότι από την εκτέλεση της πράξης υπέστη οικονομική βλάβη.(...)Η Διοίκηση δεν μπορεί να εξετάσει αίτημα περί ανάκλησης Πρακτικού του Δευτεροβαθμίου Ανωτάτου Συμβουλίου του Πυροσβεστικού Σώματος, με το οποίο έγινε δεκτή προσφυγή Αντιστρατήγου ε.α. Π.Σ. κατά Πρακτικού του πρωτοβαθμίου οργάνου και κρίθηκε αυτός ως «ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟΣ» για το έτος 2009 στον βαθμό του Υποστρατήγου, με την αιτιολογία ότι ο αιτών υπέστη οικονομική βλάβη από την εκτέλεση της ως άνω νόμιμης και ευμενούς γι’ αυτόν διοικητικής πράξης (ομοφ.).
ΣτΕ/1128/2009
Μελέτες.Τεχνική και Επαγγελματική ικανότητα «Με την ένστασή της κατά του πρακτικού της Επιτροπής Διαγωνισμού η αιτούσα σύμπραξη ,είχε προβάλει ότι τα συμπράττοντα γραφεία έπρεπε να αποκλεισθούν από τον διαγωνισμό, διότι ο συμπράττων μελετητής δεν διέθετε την απαιτούμενη ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα εφόσον δεν προσκόμισε πιστοποιητικά των εργοδοτών δημοσίων φορέων περί καλής εκτελέσεως των μελετών που είχε εκπονήσει. Η αιτίαση αυτή απερρίφθη με την επί της ενστάσεως απόφαση του Ειδικού Γραμματέως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την ειδικότερη αιτιολογία ότι η ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα του ως άνω μέλους της σύμπραξης θα εξετασθεί στο μεταγενέστερο στάδιο του ελέγχου των φακέλων των τεχνικών προσφορών. Η αιτιολογία αυτή δεν είναι νόμιμη.εφόσον ορίζεται στη διακήρυξη, ότι οι ενδιαφερόμενοι για την ανάθεση της εκπόνησης μελετών οφείλουν, εκτός από το τυπικό προσόν του πτυχίου, να διαθέτουν και «ειδική τεχνική και επαγγελματική ικανότητα», η οποία αποδεικνύεται από την εκπόνηση μελετών, παρομοίων με την υπό ανάθεση κατά την τελευταία πενταετία και προς απόδειξη της ικανότητας αυτής προσκομίζεται κατάλογος των κυριοτέρων παρομοίων μελετών, συνοδευόμενος, εφόσον πρόκειται για μελέτες που έχουν εκπονηθεί για λογαριασμό δημοσίου φορέα, από πιστοποιητικά του εργοδότη, η συνδρομή της προϋπόθεσης της ειδικής τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας ελέγχεται στο πρώτο στάδιο του διαγωνισμού, κατά τον έλεγχο του φακέλου των «δικαιολογητικών συμμετοχής».
ΕλΣυν/Τμ.6/205/2007
Από τις ανωτέρω διατάξεις, σε συνδυασμό με γενική αρχή του δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, η οποία απορρέει από τις αρχές της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των συμμετεχόντων στους δημόσιους διαγωνισμούς, συνάγεται ότι τόσο το πρακτικό αξιολόγησης και βαθμολόγησης των προσφορών των διαγωνιζομένων όσο και οι αποφάσεις των αρμόδιων επιτροπών επί σχετικών ενστάσεων – προσφυγών, πρέπει να περιλαμβάνουν σαφή, ειδική και επαρκή αιτιολογία της περιέχουσας σ’ αυτά κρίσης με αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία τα οποία ελήφθησαν υπόψη αυτοτελώς και συγκριτικά, ώστε αφενός να μην καταλείπεται αμφιβολία ως προς την ορθή εφαρμογή των κριτηρίων που θέτει η διακήρυξη και ο νόμος και αφετέρου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο (βλ. Πρξ. Τμ. VI 224/2006). Είναι δε η αιτιολογία πλήρης και επαρκής όταν περιλαμβάνει τα στοιχεία εκείνα από τα οποία προκύπτει η συνδρομή των προϋποθέσεων του νόμου και ειδικά όσον αφορά το πρακτικό τεχνικής αξιολόγησης, όταν παρατίθενται τα στοιχεία εκείνα από τα οποία προκύπτει ότι πληρούνται τα κριτήρια τεχνικής αξιολόγησης και οι λοιποί όροι σχετικά με τις τεχνικές απαιτήσεις που τίθενται με τη διακήρυξη και το νόμο. Μόνο εφόσον υπάρχει αιτιολογία σύμφωνα με τα ανωτέρω ειδική και σαφής, είναι δυνατή η συμπλήρωσή της με στοιχεία του φακέλου.
ΕλΣυν/Τμ.6/224/2006
Εν όψει των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει τα εξής : α) μη νομίμως συνεδρίασε η Επιτροπή Διαγωνισμού, κατά το στάδιο της τρίτης φάσης αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθ’ όσον δεν αποδεικνύεται νόμιμη κλήτευση των αναπληρωματικών μελών, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 14 παρ. 2 του ν. 2690/1999. Η ανωτέρω πλημμέλεια δεν καλύπτεται ούτε από την ομόφωνη απόφαση των πέντε (5) τελικώς εμφανισθέντων τακτικών μελών, ούτε από την προσκόμιση, το πρώτον με το υπόμνημα ενώπιον του Τμήματος και χωρίς να έχει αναφερθεί προηγουμένως σε κανένα από τα έγγραφα που αποτελούν τα στοιχεία του φακέλου, ειδικού βιβλίου με σημείωση τηλεφωνικής πρόσκλησης των αναπληρωματικών μελών, δεδομένου ότι η αναγραφόμενη πρόσκληση έχει την ίδια ημερομηνία με αυτήν της συνεδρίασης που αφορά και όχι τουλάχιστον σαράντα οκτώ (48) ωρών πριν από αυτήν, δηλαδή έγινε με διαδικασία διαφορετική από αυτήν που ορίζεται στην ανωτέρω εκτεθείσα διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2 του ν. 2690/1999, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτουσών, β) Η απόρριψη των προαναφερθεισών ενστάσεων θα έπρεπε να διαλαμβάνει ορισμένη και επαρκή αιτιολογία, καθ’ όσον αυτές έβαλαν κατά συγκεκριμένων κρίσεων της Επιτροπής Διαγωνισμού επί των κριτηρίων της διακήρυξης, ενώ, περαιτέρω, υπήρχε και γνωμοδότηση του ορισθέντος τεχνικού συμβούλου περί μειωμένης βαθμολόγησης της μιας εκ των εταιρειών («…») σε σχέση με αυτήν που θα έπρεπε πράγματι να λάβει. Αντιθέτως, η απόρριψη των ανωτέρω ενστάσεων με την απλή αναφορά ότι η βαθμολόγηση ήταν σωστή, δίκαιη και αντικειμενική δεν κρίνεται πλήρης και επαρκής, δεδομένου ότι δεν απαντά κατά τρόπο ορισμένο στις ανωτέρω συγκεκριμένες αιτιάσεις, με αποτέλεσμα να καταλείπονται αμφιβολίες ως προς την ορθότητα της χορηγηθείσας βαθμολογίας. Περαιτέρω, η ως άνω αιτιολογία δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκής ούτε διά της παραπομπής στο Πρακτικό της 3ης φάσης της Επιτροπής Διαγωνισμού, καθ’ όσον οι κρίσεις του εν λόγω Πρακτικού προσβάλλονται με τις ενστάσεις αυτές, ούτε διά του ισχυρισμού ότι η ανοιγμένη τιμή προσφοράς της «…» ήταν μικρότερη από αυτή των λοιπών εταιρειών, καθ’ όσον η αμφιβολία για την ορθότητα της βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς δεν επιτρέπει την συναγωγή με ακρίβεια του ακριβούς βαθμού της κάθε εταιρείας, δηλαδή του απαραίτητου συντελεστή για τον υπολογισμό, μέσω του σχετικού μαθηματικού τύπου, της ανοιγμένης τιμής οικονομικής προσφοράς. Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των αιτουσών.
ΣτΕ/944/2007/ΕΑ
ΣτΕ/ ΕΑ 944/2007.Τέλος, το άρθρο 17 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (Α΄ 45), ορίζει ότι: «1. Η ατομική διοικητική πράξη πρέπει να περιέχει αιτιολογία, η οποία να περιλαμβάνει τη διαπίστωση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή της. 2. Η αιτιολογία πρέπει να είναι σαφής, ειδική, επαρκής και να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, εκτός αν προβλέπεται ρητώς στο νόμο ότι πρέπει να περιέχεται στο σώμα της πράξης . 3…» 9. Επειδή, από τις προπαρατεθείσες διατάξεις συνάγεται ότι για την επιλογή του γραφείου μελετών στο οποίο θα ανατεθεί η εκπόνηση μελέτης πρέπει να αξιολογούνται τα ουσιαστικά προσόντα των μελετητικών γραφείων ή σχημάτων που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και να λαμβάνεται υπ’ όψη η δυνατότητά τους για την προσήκουσα εκτέλεση της υπό ανάθεση μελέτης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 7 παρ. 6 του ν. 3316/2005 κριτήρια, η αξιολόγηση δε αυτή του αρμοδίου οργάνου πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς και να βασίζεται σε συγκριτική εκτίμηση των προσόντων των διαγωνιζομένων. Ειδικότερα, σε ότι αφορά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, η σχετική κρίση της Επιτροπής Διαγωνισμού πρέπει να αιτιολογείται ειδικώς με την παράθεση συγκεκριμένων στοιχείων εκ των αναφερομένων στην παρ. 4 του άρθρου 7 του ν. 3316/2005, ανταποκρινομένων στα κριτήρια της παρ. 6 του άρθρου τούτου, σε περίπτωση δε υποβολής ενστάσεως κατά του πρακτικού βαθμολόγησης των τεχνικών προσφορών, το αποφαινόμενο επ’ αυτής αρμόδιο όργανο οφείλει να αιτιολογήσει τη σχετική κρίση του, ενόψει και των προβαλλομένων από τον ενιστάμενο ουσιωδών και κρίσιμων ισχυρισμών .
ΣτΕ/3399/2005
Δημόσια έργα. Πότε ακυρώνεται το αποτέλεσμα των δημοπρασιών. Ο σχετικά μικρός και περιορισμένος αριθμός των διαγωνιζομένων δεν ισοδυναμεί άνευ ετέρου με ανεπαρκή συναγωνισμό. Ποσοστό έκπτωσης που κρίνεται ως μικρό δεν αρκεί από μόνο του για να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι υπάρχουν ενδείξεις προσυνεννόησης των συναγωνιζομένων. Ανεπαρκώς αιτιολογείται η κρίση της Διοίκησης ότι το ποσοστό έκπτωσης κρίνεται οικονομικά μή ικανοποιητικό για τα συμφέροντα του Δημοσίου. Δεκτή η αίτηση ακύρωσης.
ΕΣ/ΤΜ.6/592/2019
ΜΕΛΕΤΕΣ: (...)Επιδιώκεται ανάκληση της 42/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κατά την ειδικότερη γνώμη του Παρέδρου Αριστοτέλη Σακελλαρίου, η αναθέτουσα αρχή υποχρεούται, βάσει της νομοθεσίας ανάθεσης των συμβάσεων μελετών (άρθρα 7 παρ. 10 και 6 παρ. 12 του ν. 3316/2005), να αιτιολογεί μόνο την τυχόν απόφασή της να ανακαλέσει την προκήρυξη και δεν υποχρεούται να αιτιολογεί σε κάθε στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας την απόφασή της να τη συνεχίσει (βλ. Ε.Σ. Τμ VI 525/2018 σκ. 12). Και ναι μεν δεν επιτρέπεται η κατακύρωση της σύμβασης στην περίπτωση που, ως εκ της μεγάλης διάρκειας της διαγωνιστικής διαδικασίας, έχουν μεταβληθεί ουσιαστικώς τα πραγματικά και νομικά δεδομένα βάσει των οποίων διαμορφώθηκε το αντικείμενο της ανατιθέμενης μελέτης, εντούτοις, η πλημμέλεια αυτή, που βασίζεται πρωτίστως στην παράβαση των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και οικονομικότητας, πρέπει να εξειδικεύεται από το ελεγκτικό όργανο στην ελεγκτική πράξη, με αναφορά στις ειδικότερες συνθήκες που καταδεικνύουν ότι η κατακύρωση του προκηρυχθέντος αντικειμένου δεν εξυπηρετεί πλέον τις ανάγκες της αναθέτουσας αρχής. Συνεπώς, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην προσβαλλόμενη Πράξη δεν προσδιορίζονται τέτοιες περιστάσεις (π.χ. διαφοροποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας, μεταβολή συγκεκριμένων τεχνικών παραμέτρων στις οποίες βασίστηκε η προκήρυξη κ.ο.κ.), τις οποίες άλλωστε να δύναται να αντικρούσει συγκεκριμένα η αναθέτουσα αρχή, η αναδειχθείσα πλημμέλεια πρέπει να απορριφθεί ως αόριστη. Σε ό,τι αφορά, όμως τη δεύτερη πλημμέλεια, η σχετική κρίση του Κλιμακίου, σύμφωνα με την οποία η βαθμολόγηση των διαγωνιζομένων σε όλα τα κριτήρια και υποκριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη και στερείται της προσήκουσας ειδικότητας, είναι κατά τη γνώμη που κράτησε στο Τμήμα, ορθή, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμών. Και τούτο διότι, όπως προκύπτει από το από 18.9.2014 Πρακτικό ΙΙ της Επιτροπής Διαγωνισμού (βλ. ανωτέρω σκ. V στοιχ. iv), τεχνικές προσφορές, που έλαβαν πανομοιότυπους λεκτικούς χαρακτηρισμούς και ταυτόσημη λεκτική αιτιολόγηση επί των επιμέρους στοιχείων των κριτηρίων και υποκριτηρίων της διακήρυξης, παρουσιάζουν διαφοροποίηση ως προς την αριθμητική βαθμολογία που έλαβαν, χωρίς περαιτέρω η ποιοτική αξιολόγηση των ως άνω προσφορών να περιέχει κάποια αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία και κατ΄ιδίαν χαρακτηριστικά, τα οποία ελήφθησαν υπόψη και εκτιμήθηκαν και χωρίς να επισημαίνονται σημεία συγκριτικής υπεροχής ή υστέρησης των αξιολογηθεισών προσφορών, που να δικαιολογούν τη διαφορετική βαθμολόγηση. Μειοψήφησε ο εισηγητής της υπόθεσης Γεώργιος Βοΐλης, Σύμβουλος, κατά την άποψη του οποίου και σύμφωνα με όσα εκθέτει ο ίδιος σε προηγούμενη σκέψη της παρούσας (IV στοιχ. Β) μη νομίμως κρίθηκε από το Κλιμάκιο ως πλημμελής η αιτιολογία του ανωτέρω Πρακτικού αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθόσον αυτή κινήθηκε εντός του νομίμου πλαισίου, όπως αυτό οριοθετείται από τις διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 6 και 8 του ν. 3316/2005 καθώς και 4.4. της διακήρυξης, χωρίς να απαιτείται ειδικότερη αιτιολογία για τις διαφοροποιήσεις της τεχνικής βαθμολογίας που κινούνται εντός της ίδιας βαθμίδας αξιολόγησης, αναγόμενη, όπως προαναφέρθηκε, σε τεχνική κρίση και στην επ΄αυτής υφιστάμενη διακριτική ευχέρεια των οργάνων της αναθέτουσας αρχής. Πλην, όμως, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι αναφορικά με την αξιολόγηση και βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών από την Επιτροπή του Διαγωνισμού δεν ασκήθηκε ένσταση εκ μέρους των συμμετεχόντων στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, δεν ασκεί επιρροή στα κριθέντα ανωτέρω, δοθέντος ότι - ανεξαρτήτως του ότι ένσταση κατά του οικείου πρακτικού αξιολόγησης τεχνικών προσφορών ασκήθηκε από την τελικώς αναδειχθείσα ως μειοδότρια μελετητική σύμπραξη, αλλά αποσύρθηκε – το γεγονός αυτό δεν επιδρά, όπως εμμέσως υποστηρίζεται, στην έκταση του ελέγχου, στον οποίο προβαίνει το Κλιμάκιο· τούτο διότι ο προσυμβατικός έλεγχος της νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο, είναι ανεξάρτητος από τις ενέργειες των συμμετεχόντων στην οικεία διαγωνιστική διαδικασία, για τη διαπίστωση δε της αντικειμενικής νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων ο έλεγχος αυτός εκτείνεται στο σύνολο της διαδικασίας συνάψεώς τους (Ε.Σ. VI Τμ. 299/2019, 1068/2018). (...)Δεν ανακαλεί την 42/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το σκεπτικό.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ-ΣΥΝΘ/1031/2019
ΕλΣυν.Τμ.6/3067/2013
Kατασκευή έργων ύδρευσης:..επιδιώκεται η ανάκληση της 78/2013 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη (ΙΙ) σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, ενόψει του προσκομισθέντος από το αιτούν Υπουργείο πίνακα ειδικής αιτιολόγησης, που αποτέλεσε αναπόσπαστο τμήμα του Πρακτικού ΙΙ, το εν λόγω Πρακτικό βαθμολόγησης είναι επαρκώς αιτιολογημένο, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τις κρινόμενες αιτήσεις. Τούτο, διότι σε αυτό καταχωρίζεται όχι μόνο η βαθμολόγηση των διαγωνιζομένων συνοδευόμενη από αξιολογικούς χαρακτηρισμούς, κατ’ εφαρμογή ενός εκάστου των οριζόμενων από τη διακήρυξη δύο κριτηρίων και των αντίστοιχων, για κάθε κριτήριο, συντελεστών βαρύτητας, αλλά περιέχεται και επαρκής αιτιολογία για την αξιολόγηση των ποιοτικών στοιχείων έκαστης προσφοράς. Από το γεγονός αυτό προκύπτει ότι η πραγματοποιηθείσα από την Επιτροπή Διαγωνισμού αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών στηρίχθηκε σε συγκριτική βαθμολόγηση του περιεχομένου τους, κατά τα προβλεπόμενα στη διακήρυξη κριτήρια, και σε κατάταξή τους με βάση την εξαχθείσα συνολική βαθμολογία εκάστης.Περαιτέρω, από την ως άνω λεκτική διατύπωση της αιτιολογίας της βαθμολόγησης, η οποία διαφοροποιείται επαρκώς λεκτικά ανά κριτήριο και προσφορά, προκύπτουν τα ειδικά στοιχεία, βάσει των οποίων αξιολογήθηκαν οι τεχνικές προσφορές και, εν τέλει, οι λόγοι, για τους οποίους κάθε προσφορά έλαβε την οικεία βαθμολογία. Εξάλλου, με τις κρινόμενες αιτήσεις βασίμως προβάλλεται ότι η επιλογή της Επιτροπής Διαγωνισμού να αντιστοιχίσει τη βαθμολογία για κάθε κριτήριο με ποιοτικούς χαρακτηρισμούς δεν μεταβάλλει τα κριτήρια αυτά, ούτε τη στάθμιση της βαρύτητάς τους, αλλά απλώς λειτουργεί διευκρινιστικά ως προς την τεθείσα βαθμολογία, δεν πρόκειται δηλαδή για τροποποίηση, η οποία, αν ήταν γνωστή, θα μπορούσε να είχε επηρεάσει την προετοιμασία των προσφορών ή για τροποποίηση που θα μπορούσε να επιφέρει δυσμενή διάκριση σε βάρος ενός των προσφερόντων.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι οι κρινόμενες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ανακληθεί..Ανακαλεί την 78/2013 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου