Καταβολή ενεργών εφημεριών, μηνός Ιανουαρίου 2006, σε ειδικευόμενους γιατρούς Νοσοκομείου. Μη νόμιμη, καθόσον δεν επισυνάπτεται βεβαίωση του αρμοδίου οργάνου του ανωτέρω Νοσοκομείου, από την οποία να προκύπτει ότι οι ως άνω γιατροί κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα δεν υπερέβησαν το προβλεπόμενο από το αρθ. 5 του π.δ. 76/2006 ανώτατο όριο (58 ώρες) εβδομαδιαίας εργασίας τους, συμπεριλαμβανομένων και των ενεργών εφημεριών τους, αλλά αντίθετα από το προσκομιζόμενο έγγραφο του Διοικητικού Δ/ντή του Νοσοκομείου προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι ως άνω τιθέμενοι χρονικοί περιορισμοί ως προς την απασχόλησή τους. Συγγνωστή πλάνη.

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΦΗΜΕΡΙΩΝ:..Με βάση τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι το Νοσοκομείο, ακόμη και μετά την έκδοση των αναβλητικών Πρακτικών του της 18ης Συνεδρίασης/10.7.018, δεν προσκόμισε αναλυτικές βεβαιώσεις από τις οποίες να προκύπτουν για τους εφημεριακά απασχοληθέντες ιατρούς το σύνολο των ωρών της εβδομαδιαίας απασχόλησής τους, καθώς και ότι αυτή δεν υπερβαίνει τις 48 ώρες ανά εβδομάδα ή σε περίπτωση εφαρμογής του μεταβατικού καθεστώτος της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 4498/2017, δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 60 ωρών ανά εβδομάδα, στην τελευταία δε περίπτωση δεν προσκόμισε τις έγγραφες και ρητές δηλώσεις των ιατρών για την παροχή της συναίνεσής τους ως προς την απασχόλησή τους πέραν του ορίου των 48 ωρών εβδομαδιαίως, δηλώσεις οι οποίες, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, θα πρέπει να τηρούνται για το σύνολο των ειδικευμένων και ειδικευόμενων ιατρών σε ειδικό αρχείο. Συνεπεία δε των ελλείψεων αυτών και σε συνδυασμό με τις 10258/21.6.2018 και τις από 24.7.2018 βεβαιώσεις του Κοινού Διοικητή των διασυνδεόμενων Γ.Ν. … «…» και «..», με τις οποίες συνομολογείται ότι αφενός υπάρχει υπέρβαση του 48ώρου για το σύνολο του ιατρικού προσωπικού, αφετέρου ότι ως προς τις υπερωρίες εφαρμόζεται το ήδη καταργηθέν με τις νέες διατάξεις παλαιότερο σύστημα εφημεριών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι κρίσιμες εφημερίες πραγματοποιήθηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 4498/2017. Η επίκληση εκ μέρους του Νοσοκομείου του οικ.92438/12.12.2017 εγγράφου του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας δεν δύναται να επηρεάσει τη νομιμότητα της συγκεκριμένης δαπάνης, καθώς η αναφορά σε αυτό στη σταδιακή εφαρμογή του νόμου δεν συμφωνεί ούτε με το γράμμα αυτού, ο οποίος έχει άμεση εφαρμογή, ούτε και με την υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας να συμμορφωθεί προς το δεδικασμένο της απόφασης της 23ης Δεκεμβρίου 2015 (υπόθεση C-180/14) του Δ.Ε.Ε., αλλά και προς τις υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 3 και 6 της οδηγίας 2003/88/ΕΚ. Επιπλέον, η δυνατότητα εφαρμογής, σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο, του παλαιότερου συστήματος εφημεριών μέχρι την έκδοση των απαραίτητων υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων, δεν προβλέπεται από τις ρυθμίσεις του ν. 4498/2017, διότι, πέραν της δυνατότητας υπέρβασης του 48ωρου για μια τριετία από την έναρξη ισχύος του νόμου και μέχρι την ολοκλήρωση των απαιτούμενων προσλήψεων ειδικευμένων ιατρών, δεν προβλέπεται αντίστοιχη μεταβατική διάταξη για το νέο σύστημα εφημεριών και οργάνωσης του χρόνου εργασίας των ιατρών, αλλά αντίθετα καταργείται από την ισχύ του κάθε αντίθετη διάταξη νόμου. Αντίστοιχα, η δήλωση του Κοινού Διοικητή των διασυνδεόμενων Γ.Ν. … «...» και «…» ότι οι συγκεκριμένες υπερωρίες πραγματοποιήθηκαν με τη συναίνεση των ιατρών δεν δύναται να καλύψει την παράλειψη της υποβολής εκ μέρους τους εγγράφων δηλώσεων συναίνεσης και της τήρησης από το Διευθυντή του Νοσοκομείου ειδικού προς τούτο αρχείου. Τέλος, η αόριστη επίκληση της αδυναμίας του Νοσοκομείου να εκτελέσει με το υπάρχον προσωπικό το νέο σύστημα εφημεριών, χωρίς να παρέχονται στοιχεία για τον ακριβή αριθμό τακτικών ιατρών και επικουρικού προσωπικού που διαθέτει και το επιπλέον προσωπικό που απαιτείται για την εύρυθμη λειτουργία του και την κάλυψη του συνόλου των αναγκών του, δεν δύνανται να στοιχειοθετήσουν για το συγκεκριμένο φορέα υγείας την αδυναμία εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων. Κατά τη γνώμη όμως της Προεδρεύουσας Συμβούλου, η επικαλούμενη έλλειψη προσωπικού στο Νοσοκομείο και η μη δυνατότητα πρόσληψης νέου προσωπικού είναι ανάγκες ικανές να στοιχειοθετήσουν την αδυναμία του Νοσοκομείου να εκτελέσει το νέο σύστημα εφημεριών με το υπάρχον προσωπικό και ως εκ τούτου οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής πρέπει να θεωρηθούν. Η γνώμη αυτή δεν κράτησε...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες και ότι αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

«Παράβαση κράτους μέλους — Οδηγία 2003/88/ΕΚ — Οργάνωση του χρόνου εργασίας — Ημερήσια ανάπαυση — Εβδομαδιαία ανάπαυση — Μέγιστη εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας» (...) Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο αποφασίζει:1)  Η Ελληνική Δημοκρατία, παραλείποντας να εφαρμόσει εβδομαδιαία διάρκεια εργασίας μη υπερβαίνουσα, κατά μέσο όρο, τις 48 ώρες και παραλείποντας να διασφαλίσει ελάχιστο ημερήσιο χρόνο αναπαύσεως ή ισοδύναμη περίοδο αντισταθμιστικής αναπαύσεως που να διαδέχεται άμεσα τον χρόνο εργασίας τον οποίο η περίοδος αυτή θεωρείται ότι αντισταθμίζει, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τα άρθρα 3 και 6 της οδηγίας 2003/88/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με ορισμένα στοιχεία της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

Καταβολή αποζημίωσης πρόσθετων εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη οι πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποιήθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο ... «...», οργανική μονάδα «...» κατά το μήνα Δεκέμβριο 2017 δεν είναι νόμιμες. Και τούτο διότι πριν από την πραγματοποίησή τους δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη από το άρθρο 4 παρ. 1 Γ του ν. 3868/2010, όπως ισχύει, διαδικασία και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας ΚΥΑ, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο. Συγκεκριμένα, οι εγκριτικές των προσθέτων εφημεριών αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου και του Διοικητή της οικείας Υ.ΠΕ. εκδόθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο (21.2.2018) του διαστήματος πραγματοποιήσεως των εφημεριών αυτών (Δεκέμβριος 2017). Λόγω δε ακριβώς της αυστηρότητας του συστήματος, που αποσκοπεί στον έγκαιρο προγραμματισμό της διαχείρισης του προσωπικού και στον έλεγχο και περιορισμό της σχετικής δημοσιονομικής δαπάνης, οι μεταγενέστερες αποφάσεις του Διοικητή της 3ης ΥΠΕ (.....2018), με τις οποίες εγκρίθηκαν εκ των υστέρων οι πραγματοποιηθείσες εφημερίες, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ και, συνεπώς, δεν νομιμοποιούν τη σχετική δαπάνη. Εξάλλου, τα πρακτικά της 22ης/28.11.2017 τακτικής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, τα οποία επικαλείται το Νοσοκομείο στο έγγραφο επανυποβολής, χωρίς ωστόσο να προσκομίζονται, δεν θα μπορούσαν, σε κάθε περίπτωση, να καταστήσουν έγκυρη τη δαπάνη, εφόσον οι πρόσθετες εφημερίες εγκρίνονται, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, με απόφαση του Διοικητή της Υ.ΠΕ. Εξάλλου, και οι μεταγενέστερες εγκριτικές των πρόσθετων εφημεριών αποφάσεις του Διοικητή της Υ.ΠΕ. δεν θα μπορούσαν να προσδώσουν νόμιμο έρεισμα στην επίμαχη δαπάνη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν έχουν την αναγκαία κατά νόμο ειδική αιτιολογία, αφού δεν προσδιορίζονται σε αυτές τα πραγματικά κενά του προγράμματος εφημεριών ανά ημέρες στις οποίες θα πραγματοποιηθούν, καθώς και ο αριθμός των ιατρών ανά ειδικότητα που θα τις πραγματοποιήσουν. Η έλλειψη αυτή δεν συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, και, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να καλυφθεί από τη γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου (11η/2.11.2017), στην οποία γίνεται μεν μια γενική αναφορά στις ώρες που κάθε Τμήμα του Νοσοκομείου πρέπει να καλύψει σε εφημερίες, δεν υπάρχει όμως, κατά την έννοια της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης, ειδική αιτιολόγηση της επιτακτικής ανάγκης για την πραγματοποίηση των πρόσθετων εφημεριών ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών (βλ. Κλιμ.Προλ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμ. 71/2014, 219/2013 κ.α.). Κατ’ ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΙΑΤΡΩΝ-ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης στους ιατρούς του Γ.Ν……….. για τις πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποίησαν κατά τους μήνες Δεκέμβριο 2012 και Ιανουάριο 2013, καθόσον οι εφημερίες αυτές πραγματοποιήθηκαν κατά παράβαση της διαδικασίας του άρθρου 45 παρ. 11 Γ΄ του ν. 3205/2003, και συγκεκριμένα, χωρίς να έχουν προηγουμένως εγκριθεί με απόφαση του Διοικητή της 2ης ΥΠΕ.  Λόγω δε ακριβώς της αυστηρότητας του συστήματος, που αποσκοπεί στον έγκαιρο προγραμματισμό της διαχείρισης του προσωπικού και στον έλεγχο και περιορισμό της σχετικής δημοσιονομικής δαπάνης, οι μεταγενέστερες αποφάσεις του Διοικητή της 2ης ΥΠΕ 15925 και 159928/27.6.2013, με τις οποίες εγκρίθηκαν εκ των υστέρων οι πραγματοποιηθείσες εφημερίες, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ και, συνεπώς, δεν νομιμοποιούν τις σχετικές δαπάνες.  Και τούτο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι αποφάσεις αυτές δεν περιέχουν την αναγκαία από το νόμο αιτιολογία, ως προς την επιτακτική ανάγκη πραγματοποίησης πρόσθετων εφημεριών για την κάλυψη πραγματικών κενών του προγράμματος εφημεριών, προσδιορισμένων ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών. Επισημαίνεται, επιπλέον, ότι η έλλειψη γνωμοδότησης από το Επιστημονικό Συμβούλιο, δεν αναπληρώνεται από την προσκομιζόμενη από 15.10.2010 γνωμοδότηση, η οποία δεν είναι επίκαιρη αφού δεν συνδέεται με το πρόγραμμα εφημεριών των κρίσιμων μηνών, δεν περιλαμβάνει τα κατά νόμο αναγκαία στοιχεία αιτιολογίας και, επιπλέον, εκδόθηκε πριν από την έκδοση της 2/75264/0022/30.11.2010 ΚΥΑ, ήτοι πριν την ενεργοποίηση της δυνατότητας πραγματοποίησης πρόσθετων εφημεριών (Ε.Σ. Τμ.Ι 194, 215, 240/2011).  Πλην όμως, εκ της έλλειψης αυτής δεν στοιχειοθετείται ειδικότερη πλημμέλεια της σχετικής διαδικασίας, στο μέτρο που η μη έγκαιρη υποβολή της απλής γνώμης που οφείλεται στο ίδιο το γνωμοδοτούν όργανο, δεν εμποδίζει την πρόοδο της σχετικής διαδικασίας, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω.

«Υπερωριακή απασχόληση προσωπικού των κλάδων Βιολόγων, Φαρμακοποιών, κλπ που συμμετέχουν στα προγράμματα εφημεριών των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ.» Σχετ.το 2/15557/0022/30.3.2010 που επισυνάπτε. ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ οικ.2/60306/0022/2010.

Η οφειλόμενη αποζημίωση για τις πραγματοποιούμενες εφημερίες δεν αποτελεί "πρόσθετες παροχές", κατά το άρθρο 104 του Συντάγματος, δηλαδή αποδοχές δεύτερης θέσης αλλά αποδοχές για εργασία παρεχόμενη στα πλαίσια της κύριας οργανικής θέσης των ιατρών και μάλιστα υποχρεωτικά. Κρίση ότι ο αναιρεσίβλητος πραγματοποίησε τις εφημερίες για τις οποίες περιεκόπη το αιτηθέν με την αγωγή ποσό και επιδίκαση αυτού ως αποζημίωση των άρθρων 105 και 106 ΕισΝΑΚ. Δεν υπήρξε αντιστροφή του βάρους απόδειξης της πραγματοποίησης των εφημεριών. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την αριθμ. 663/1999 ΔΕφΠατρ). Ομοια η 629/2007 ΣτΕ.

Αποζημίωση πρόσθετων εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος. Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται λεπτομερώς η ανάγκη πραγματοποίησης των πρόσθετων εφημεριών με αναφορά στα πραγματικά κενά του προγράμματος τακτικών που καλύπτουν οι πρόσθετες εφημερίες ανά ημέρα εφημερίας, ούτε και οι ειδικότητες και ο αριθμός των εφημερευόντων ιατρών. Ακόμα, μη νομίμως η εγκριτική των πρόσθετων εφημεριών απόφαση Διοικητή της ... ΥΠΕ εκδόθηκε σε χρόνο κατά πολύ μεταγενέστερο της πραγματοποίησής τους. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το χαρακτήρα του συγκεκριμένου Νοσοκομείου, το οποίο παρέχει και τριτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας σε ευρύτατο τμήμα του πληθυσμού της ... και, ως εκ τούτου, οι ανάγκες του αντιστοιχούν σε ιδιαίτερα απαιτητικό πρόγραμμα εφημεριών, το γεγονός ότι οι αποφάσεις από τα αρμόδια όργανα, Επιστημονικό και Διοικητικό Συμβούλιο, του Νοσοκομείου εκδόθηκαν εγκαίρως και σε αυτές τονιζόταν η ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας του, λαμβανομένου υπόψη και του προγράμματος τακτικών εφημεριών, καθώς και τις αλλεπάλληλες τροποποιήσεις – αντικαταστάσεις του διέποντος τη διενέργεια και αποζημίωση των (τακτικών και πρόσθετων) εφημεριών νομοθετικού πλαισίου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των κειμένων διατάξεων, αλλά συγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν συννόμως, και, συνεπώς, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα υπό έλεγχο χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου έχουν εκδοθεί.

ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ ΙΑΤΡΩΝ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη οι πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποιήθηκαν στο «…»-«…» κατά τον Απρίλιο του έτους 2013 δεν είναι νόμιμες. Και τούτο προεχόντως διότι πριν από την πραγματοποίηση των επίμαχων εφημεριών δεν είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 4 παρ. 1 Γ του ν. 3868/2010 διαδικασία και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας ΚΥΑ, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, δηλαδή δεν είχε προηγηθεί η έγκριση των επιπλέον αυτών εφημεριών από τον Διοικητή της οικείας Υ.Π.Ε., μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου και γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου, με ειδική αιτιολογία ότι οι πρόσθετες αυτές εφημερίες καλύπτουν πραγματικά κενά του προγράμματος εφημεριών σύμφωνα με το άρθρο 4 του ως άνω νόμου, καθώς και ότι οι εφημερίες αυτές κατανέμονται στις ειδικότητες για τις οποίες υπάρχει αιτιολογημένως επιτακτική ανάγκη, με σαφή  προσδιορισμό τους ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών

Κύρωση των Συμβάσεων Παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των Οργανισμών Λιμένος Πειραιώς (Ο.Λ.Π. Α.Ε.) και Θεσσαλονίκης (Ο.Λ.Θ. Α.Ε.), ρυθμίσεις για το προσωπικό της Ο.Λ.Π. Α.Ε. και της Ο.Λ.Θ. Α.Ε. και άλλες διατάξεις. Αρθρο ενδέκατο-Αναστέλλεται μέχρι τις 30.6.2008 η ισχύς της διάταξης του άρθρου 6 του π.δ. 88/1999 και της διάταξης του άρθρου 5 του π.δ. 76/2005, ως προς τους ειδικευμένους ιατρούς, τους ειδικευόμενους ιατρούς και το προσωπικό των νοσηλευτικών και παρόμοιων ιδρυμάτων.