Καταβολή εφημεριών σε ιατρικό προσωπικό..Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την αδήριτη ανάγκη αδιάλειπτης παροχής ιατρικών υπηρεσιών και συνεχούς ιατρικής φροντίδας στον ευαίσθητο τομέα της δημόσιας υγείας, τις σοβαρές ελλείψεις του Νοσοκομείου σε ιατρικό προσωπικό και τη συνακόλουθη αδυναμία του τελευταίου να εκτελέσει το νέο σύστημα εφημεριών με το υπάρχον προσωπικό (μετακινήσεις ιατρών και αγροτικών ιατρών από Κέντρα Υγείας και Περιφερειακά Ιατρεία της περιοχής προς το νοσοκομείο για την πραγματοποίηση των επίμαχων εφημεριών), καθώς και το γεγονός ότι εν προκειμένω ελλείπει οποιαδήποτε ρητή άρνηση παροχής επιπλέον εργασίας από μέρους του εφημερεύοντος ιατρικού προσωπικού, η συναίνεση του οποίου σαφώς συνάγεται από την αναγραφή των αντίστοιχων ονομάτων στις σχετικές καταστάσεις, ενώ εκδηλώθηκε ρητά και δια της συμμετοχής του στις επίμαχες εφημερίες, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, όμως τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.

Καταβολή αποζημίωσης εφημεριών:..Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα προκύπτουν τα εξής: Με την Δ....2018 απόφαση του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου ... εγκρίθηκε ο προγραμματισμός εφημεριών Αυγούστου έτους 2018, κατόπιν της .....2018 γνωμοδότησης του Επιστημονικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου. Μετά την πραγματοποίηση των εφημεριών αυτών από το ιατρικό και λοιπό προσωπικό του Νοσοκομείου και για την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης εκδόθηκαν τα κρίσιμα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, στα δικαιολογητικά των οποίων περιλαμβάνονται μόνο οι σχετικές μισθοδοτικές καταστάσεις και οι πίνακες, στους οποίους αναγράφονται, ανά δικαιούχο, οι μηνιαίες εφημερίες του και το αναλογούν σε αυτές συνολικό ποσό αποζημίωσης. Πλην όμως, τα παραπάνω δεν επαρκούν για την εξόφληση των ως άνω ενταλμάτων πληρωμής, εφόσον δεν προσκομίζονται από το Νοσοκομείο στοιχεία από τα οποία να προκύπτει η εβδομαδιαία, συνολική (τακτική και εφημεριακή) διάρκεια εργασίας του ιατρικού και λοιπού προσωπικού που συμμετείχε στις εφημερίες, καθώς και ότι η διάρκεια της εργασίας αυτής είτε δεν υπερβαίνει τα ανώτατα όρια ανά εβδομάδα (48ωρο), που προβλέπονται από την οδηγία 2003/88/ΕΚ και, όσον αφορά το ιατρικό προσωπικό, τον ν. 4498/2017, είτε, ότι σε περίπτωση υπέρβασης της 48ωρης εβδομαδιαίας εργασίας και, ειδικώς για το ιατρικό προσωπικό, μέχρι του ανώτατου ορίου των 60 ωρών εβδομαδιαίως, υφίσταται η ειδική προς τούτο έγγραφη συναίνεση του προσωπικού που συμμετείχε στις εφημερίες. Αβασίμως δε το Νοσοκομείο επικαλείται το οικ. ....2017 έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με το οποίο εφαρμόζεται το προηγούμενο σύστημα εφημεριών μέχρι την έκδοση των απαραίτητων υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων, διότι τέτοια δυνατότητα εφαρμογής του προϊσχύοντος και κατηργημένου με τις διατάξεις του ν. 4498/2017 συστήματος εφημεριών δεν ευρίσκει νόμιμο έρεισμα στις αμέσως και ανεπιφυλάκτως εφαρμοστέες διατάξεις της οδηγίας 2003/88/ΕΚ και του ν. 4498/2017. Εξάλλου, η υποχρέωση προσκόμισης των ανωτέρω στοιχείων για την θεώρηση των ενταλμάτων που αφορούν υπερωριακή απασχόληση του προσωπικού του Γενικού Νοσοκομείου ... είχε επισημανθεί στη διοίκηση του Νοσοκομείου αυτού ήδη πριν από την έγερση της υπό κρίση διαφωνίας, με το .....2018 έγγραφο της Επιτρόπου στο Νομό ..., εξ αφορμής ελέγχου χρηματικών ενταλμάτων του Νοσοκομείου που αφορούσαν την πληρωμή εφημεριών μηνός Ιουλίου 2018 (βλ και το .....2018 φύλλο ελέγχου της Επιτρόπου). Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο επικαλείται το από 19.10.2018 δελτίο τύπου του Υπουργείου Υγείας, στο οποίο αναφέρεται ότι η ..../2018 πράξη του παρόντος Κλιμακίου, που αφορούσε το ίδιο νομικό ζήτημα για άλλο όμως, Νοσοκομείο, ανακλήθηκε με την 40/2018 πράξη του Ι Τμήματος, καθόσον η ανάκληση αφορούσε σε λόγους συγγνωστής πλάνης, οι οποίοι, ενόψει του προηγηθέντος 22/5.10.2018 φύλλου ελέγχου, δεν μπορούν να δικαιολογηθούν στα πλαίσια της παρούσας διαφωνίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι μη νόμιμες και για τον λόγο αυτό δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Αποζημίωση πρόσθετων εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος. Ειδικότερα, δεν αιτιολογείται λεπτομερώς η ανάγκη πραγματοποίησης των πρόσθετων εφημεριών με αναφορά στα πραγματικά κενά του προγράμματος τακτικών που καλύπτουν οι πρόσθετες εφημερίες ανά ημέρα εφημερίας, ούτε και οι ειδικότητες και ο αριθμός των εφημερευόντων ιατρών. Ακόμα, μη νομίμως η εγκριτική των πρόσθετων εφημεριών απόφαση Διοικητή της ... ΥΠΕ εκδόθηκε σε χρόνο κατά πολύ μεταγενέστερο της πραγματοποίησής τους. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη το χαρακτήρα του συγκεκριμένου Νοσοκομείου, το οποίο παρέχει και τριτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας σε ευρύτατο τμήμα του πληθυσμού της ... και, ως εκ τούτου, οι ανάγκες του αντιστοιχούν σε ιδιαίτερα απαιτητικό πρόγραμμα εφημεριών, το γεγονός ότι οι αποφάσεις από τα αρμόδια όργανα, Επιστημονικό και Διοικητικό Συμβούλιο, του Νοσοκομείου εκδόθηκαν εγκαίρως και σε αυτές τονιζόταν η ανάγκη εύρυθμης λειτουργίας του, λαμβανομένου υπόψη και του προγράμματος τακτικών εφημεριών, καθώς και τις αλλεπάλληλες τροποποιήσεις – αντικαταστάσεις του διέποντος τη διενέργεια και αποζημίωση των (τακτικών και πρόσθετων) εφημεριών νομοθετικού πλαισίου, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με σκοπό την καταστρατήγηση των κειμένων διατάξεων, αλλά συγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν συννόμως, και, συνεπώς, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα, θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018 τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα υπό έλεγχο χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου έχουν εκδοθεί.

Καταβολή αποζημίωσης πρόσθετων εφημεριών:..Με τα δεδομένα αυτά και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη οι πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποιήθηκαν στο Γενικό Νοσοκομείο ... «...», οργανική μονάδα «...» κατά το μήνα Δεκέμβριο 2017 δεν είναι νόμιμες. Και τούτο διότι πριν από την πραγματοποίησή τους δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη από το άρθρο 4 παρ. 1 Γ του ν. 3868/2010, όπως ισχύει, διαδικασία και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας ΚΥΑ, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο. Συγκεκριμένα, οι εγκριτικές των προσθέτων εφημεριών αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου και του Διοικητή της οικείας Υ.ΠΕ. εκδόθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο (21.2.2018) του διαστήματος πραγματοποιήσεως των εφημεριών αυτών (Δεκέμβριος 2017). Λόγω δε ακριβώς της αυστηρότητας του συστήματος, που αποσκοπεί στον έγκαιρο προγραμματισμό της διαχείρισης του προσωπικού και στον έλεγχο και περιορισμό της σχετικής δημοσιονομικής δαπάνης, οι μεταγενέστερες αποφάσεις του Διοικητή της 3ης ΥΠΕ (.....2018), με τις οποίες εγκρίθηκαν εκ των υστέρων οι πραγματοποιηθείσες εφημερίες, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ και, συνεπώς, δεν νομιμοποιούν τη σχετική δαπάνη. Εξάλλου, τα πρακτικά της 22ης/28.11.2017 τακτικής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, τα οποία επικαλείται το Νοσοκομείο στο έγγραφο επανυποβολής, χωρίς ωστόσο να προσκομίζονται, δεν θα μπορούσαν, σε κάθε περίπτωση, να καταστήσουν έγκυρη τη δαπάνη, εφόσον οι πρόσθετες εφημερίες εγκρίνονται, σύμφωνα με τις προεκτεθείσες διατάξεις, με απόφαση του Διοικητή της Υ.ΠΕ. Εξάλλου, και οι μεταγενέστερες εγκριτικές των πρόσθετων εφημεριών αποφάσεις του Διοικητή της Υ.ΠΕ. δεν θα μπορούσαν να προσδώσουν νόμιμο έρεισμα στην επίμαχη δαπάνη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν έχουν την αναγκαία κατά νόμο ειδική αιτιολογία, αφού δεν προσδιορίζονται σε αυτές τα πραγματικά κενά του προγράμματος εφημεριών ανά ημέρες στις οποίες θα πραγματοποιηθούν, καθώς και ο αριθμός των ιατρών ανά ειδικότητα που θα τις πραγματοποιήσουν. Η έλλειψη αυτή δεν συμπληρώνεται από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, και, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να καλυφθεί από τη γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου (11η/2.11.2017), στην οποία γίνεται μεν μια γενική αναφορά στις ώρες που κάθε Τμήμα του Νοσοκομείου πρέπει να καλύψει σε εφημερίες, δεν υπάρχει όμως, κατά την έννοια της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης, ειδική αιτιολόγηση της επιτακτικής ανάγκης για την πραγματοποίηση των πρόσθετων εφημεριών ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών (βλ. Κλιμ.Προλ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμ. 71/2014, 219/2013 κ.α.). Κατ’ ακολουθία αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και, ως εκ τούτου, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Η οφειλόμενη αποζημίωση για τις πραγματοποιούμενες εφημερίες δεν αποτελεί "πρόσθετες παροχές", κατά το άρθρο 104 του Συντάγματος, δηλαδή αποδοχές δεύτερης θέσης αλλά αποδοχές για εργασία παρεχόμενη στα πλαίσια της κύριας οργανικής θέσης των ιατρών και μάλιστα υποχρεωτικά. Κρίση ότι ο αναιρεσίβλητος πραγματοποίησε τις εφημερίες για τις οποίες περιεκόπη το αιτηθέν με την αγωγή ποσό και επιδίκαση αυτού ως αποζημίωση των άρθρων 105 και 106 ΕισΝΑΚ. Δεν υπήρξε αντιστροφή του βάρους απόδειξης της πραγματοποίησης των εφημεριών. Απορρίπτεται η αναίρεση (επικυρώνει την αριθμ. 663/1999 ΔΕφΠατρ). Ομοια η 629/2007 ΣτΕ.

ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ ΙΑΤΡΩΝ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη οι πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποιήθηκαν στο «…»-«…» κατά τον Απρίλιο του έτους 2013 δεν είναι νόμιμες. Και τούτο προεχόντως διότι πριν από την πραγματοποίηση των επίμαχων εφημεριών δεν είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 4 παρ. 1 Γ του ν. 3868/2010 διαδικασία και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσας ΚΥΑ, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, δηλαδή δεν είχε προηγηθεί η έγκριση των επιπλέον αυτών εφημεριών από τον Διοικητή της οικείας Υ.Π.Ε., μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου και γνώμη του Επιστημονικού Συμβουλίου, με ειδική αιτιολογία ότι οι πρόσθετες αυτές εφημερίες καλύπτουν πραγματικά κενά του προγράμματος εφημεριών σύμφωνα με το άρθρο 4 του ως άνω νόμου, καθώς και ότι οι εφημερίες αυτές κατανέμονται στις ειδικότητες για τις οποίες υπάρχει αιτιολογημένως επιτακτική ανάγκη, με σαφή  προσδιορισμό τους ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών

ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΙΑΤΡΩΝ-ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η καταβολή αποζημίωσης στους ιατρούς του Γ.Ν……….. για τις πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποίησαν κατά τους μήνες Δεκέμβριο 2012 και Ιανουάριο 2013, καθόσον οι εφημερίες αυτές πραγματοποιήθηκαν κατά παράβαση της διαδικασίας του άρθρου 45 παρ. 11 Γ΄ του ν. 3205/2003, και συγκεκριμένα, χωρίς να έχουν προηγουμένως εγκριθεί με απόφαση του Διοικητή της 2ης ΥΠΕ.  Λόγω δε ακριβώς της αυστηρότητας του συστήματος, που αποσκοπεί στον έγκαιρο προγραμματισμό της διαχείρισης του προσωπικού και στον έλεγχο και περιορισμό της σχετικής δημοσιονομικής δαπάνης, οι μεταγενέστερες αποφάσεις του Διοικητή της 2ης ΥΠΕ 15925 και 159928/27.6.2013, με τις οποίες εγκρίθηκαν εκ των υστέρων οι πραγματοποιηθείσες εφημερίες, δεν αναπτύσσουν αναδρομική ισχύ και, συνεπώς, δεν νομιμοποιούν τις σχετικές δαπάνες.  Και τούτο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι αποφάσεις αυτές δεν περιέχουν την αναγκαία από το νόμο αιτιολογία, ως προς την επιτακτική ανάγκη πραγματοποίησης πρόσθετων εφημεριών για την κάλυψη πραγματικών κενών του προγράμματος εφημεριών, προσδιορισμένων ανά ημέρα εφημερίας, ειδικότητα και αριθμό ιατρών. Επισημαίνεται, επιπλέον, ότι η έλλειψη γνωμοδότησης από το Επιστημονικό Συμβούλιο, δεν αναπληρώνεται από την προσκομιζόμενη από 15.10.2010 γνωμοδότηση, η οποία δεν είναι επίκαιρη αφού δεν συνδέεται με το πρόγραμμα εφημεριών των κρίσιμων μηνών, δεν περιλαμβάνει τα κατά νόμο αναγκαία στοιχεία αιτιολογίας και, επιπλέον, εκδόθηκε πριν από την έκδοση της 2/75264/0022/30.11.2010 ΚΥΑ, ήτοι πριν την ενεργοποίηση της δυνατότητας πραγματοποίησης πρόσθετων εφημεριών (Ε.Σ. Τμ.Ι 194, 215, 240/2011).  Πλην όμως, εκ της έλλειψης αυτής δεν στοιχειοθετείται ειδικότερη πλημμέλεια της σχετικής διαδικασίας, στο μέτρο που η μη έγκαιρη υποβολή της απλής γνώμης που οφείλεται στο ίδιο το γνωμοδοτούν όργανο, δεν εμποδίζει την πρόοδο της σχετικής διαδικασίας, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω.

Καταβολή αποζημίωσης εφημεριών :..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Αναπληρώτρια Επίτροπο, γεγονός, άλλωστε, που συνομολογείται από το νοσοκομείο με το έγγραφο υποβολής των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων. Τούτο δε, διότι τα τιθέμενα με τη διάταξη της παραγράφου 11 του άρθρου 45 του ν. 3205/2003, ανώτατα όρια επιτρεπόμενων τακτικών εφημεριών, όπως αναδιατυπώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 43 του ν. 4264/2014, εφαρμόζονται και στην περίπτωση διασυνδεδεμένων, για λόγους ορθολογικότερης λειτουργίας και εξοικονόμησης δαπανών, κατά τις διατάξεις του άρθρου 70 του ν 3918/2011, νοσοκομείων. Τέλος, οι προβαλλόμενοι με το έγγραφο επανυποβολής ισχυρισμοί του νοσοκομείου, ότι δηλαδή πρόκειται περί δεδουλευμένων εφημεριών και ότι τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα πρέπει να θεωρηθούν προς αποφυγή περαιτέρω λειτουργικής επιβάρυνσης του νοσοκομείου είναι απορριπτέοι, διότι δεν αίρουν την παρανομία της εντελλόμενης δαπάνης και δεν αποτελούν νόμιμο λόγο θεώρησης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Αποζημίωση τακτικών εφημεριών..Με την υπό κρίση έκθεση διαφωνίας και εξ αφορμής του ελέγχου των τακτικών εφημεριών, μηνός Ιουλίου 2018, των ως άνω επικουρικών ιατρών, ο Επίτροπος αμφισβητεί τη νομιμότητα της συνέχισης της απασχόλησης τους στο Νοσοκομείο μετά την κοινοποίηση της 309/2017 πράξης του παρόντος Κλιμακίου, ήτοι μετά τις 20.6.2018. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι με την 33/2018 πράξη του Ι Τμήματος κρίθηκε, όπως προαναφέρθηκε, νόμιμη η καταβολή των δεδουλευμένων αποδοχών τους για το χρονικό διάστημα από 20.6.2018 έως 31.12.2018 και θεωρητέα τα οικεία χρηματικά εντάλματα, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο άνω λόγος διαφωνίας προβάλλεται απαραδέκτως, μη προβαλλομένου δε άλλου λόγου, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της δαπάνης αποζημίωσης των τακτικών εφημεριών των άνω ιατρών, το υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του προϋπολογισμού του οποίου βαρύνει

Καταβολή εφημεριών για εβδομαδιαία απασχόληση που υπερβαίνει τις 58 ώρες (για τους ειδικευόμενους ιατρούς) και τις 48 ώρες (για τις λοιπές κατηγορίες ιατρών).