ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Ο αποκλεισμός, στην περίπτωση αυτή, του διαγωνιζομένου από τη διαδικασία ανάθεσης αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του αναθέτοντος φορέα, αφού κρίνει αιτιολογημένα ότι τα στοιχεία που του παρέχει ο διαγωνιζόμενος δεν δικαιολογούν το χαμηλό επίπεδο της προσφοράς του (βλ. ΣτΕ 3439/2014). Ενόψει αυτών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ΑΕΠΠ παραβίασε τις ανωτέρω διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης με το να δεχθεί ότι η αιτούσα εταιρεία πρέπει να αποκλεισθεί άνευ ετέρου από το διαγωνισμό λόγω ελλιπούς υπολογισμού του διοικητικού κόστους, παραλείποντας να αναπέμψει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να ασκήσει νομίμως την πιο πάνω αρμοδιότητά του.Ακυρώνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, τις 1363/2020 και 1392,1393/2020 αποφάσεις της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022.

Αρμόδιο όργανο για την άσκηση της πειθαρχικής δικαιοδοσίας επί υπαλλήλων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.Κατά των υπαλλήλων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορούν να ασκήσουν πειθαρχική δίωξη, ως πειθαρχικώς προϊστάμενοι, ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, από τον διορισμό του, ο προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης και ο προϊστάμενος Διεύθυνσης, για τους υπαλλήλους που ανήκουν στην αρμοδιότητά τους. Οι υπάλληλοι της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κατά των οποίων έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για παράβαση καθήκοντος, λόγω παράνομης τοποθέτησης προϊσταμένων οργανικών μονάδων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης κωλύονται να ασκήσουν πειθαρχική δικαιοδοσία, ως πειθαρχικώς προϊστάμενοι των υπαλλήλων που διώκονται ποινικά στο πλαίσιο της ίδιας υπόθεσης, για πειθαρχικά παραπτώματα, που στηρίζονται στα ίδια πραγματικά περιστατικά με τα ποινικά αδικήματα για τα οποία έχει ασκηθεί ποινική δίωξη. Ανεξαρτήτως της συνδρομής του ανωτέρω κωλύματος, πειθαρχική δίωξη των ανωτέρω υπαλλήλων δύναται να ασκήσει ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης.

4. Επειδή, όπως συνάγεται από τα άρθρα 2 παράγραφος 1, 3 παράγραφοι 2 και 7 και 4 παράγραφος 1 του Ν. 2522/1997, ερμηνευόμενα υπό το φως της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ και σε συνδυασμό προς το άρθρο 45 παράγραφος 1 του Π.Δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας » (Α’ 8), η προβλεπομένη από τις διατάξεις του Ν. 2522/1997 προσωρινή δικαστική προστασία παρέχεται μόνον κατά εκτελεστών διοικητικών πράξεων (βλ. Ε.Α. 720/2001, 601/2000, 245/1999). (..)Όπως συνάγεται από τους ανωτέρω όρους της διακηρύξεως, το Πρακτικό Προεπιλογής, με το οποίο η Επιτροπή Προεπιλογής ελέγχει τη συνδρομή των τυπικών προϋποθέσεων συμμετοχής των διαγωνιζομένων στη διαδικασία, αξιολογεί, βάσει των προβλεπομένων στη διακήρυξη ουσιαστικών κριτηρίων, εκείνους εξ αυτών που πληρούν τις ως άνω τυπικές προϋποθέσεις και διατυπώνει κρίση ως προς τους διαγωνιζομένους που πρέπει να κληθούν να υποβάλουν προσφορά στη δεύτερη φάση της διαδικασίας, στερείται εκτελεστότητος. Και τούτο, διότι, κατά ρητή σχετική πρόβλεψη της διακηρύξεως (άρθρο 4.3), το Πρακτικό Προεπιλογής υπόκειται στην έγκριση της αναθετούσης αρχής, η οποία, ασκούσα την αρμοδιότητά της αυτή, αποφαίνεται επίσης και επί των αντιρρήσεων που τυχόν άσκησαν ορισμένοι από τους διαγωνιζομένους κατά του ανωτέρω Πρακτικού, παραπονούμενοι, είτε για τον αποκλεισμό τους λόγω ελλείψεως τυπικού προσόντος συμμετοχής στη διαδικασία, είτε για το αποτέλεσμα της αξιολογήσεως.

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων (3852/2010,3463/2006,11389/93) συνάγεται ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, ως όργανο διοίκησης των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, έχει γενική αρμοδιότητα και αποφασίζει για κάθε θέμα σχετικό με τις αρμοδιότητες του οικείου Ο.Τ.Α., εκτός από τα θέματα που, βάσει ρητής διάταξης, ανήκουν στην αρμοδιότητα των λοιπών οργάνων του Δήμου. Όσον αφορά ειδικότερα στη διενέργεια δημοτικών προμηθειών με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση της διαδικασίας του τακτικού διαγωνισμού, τέτοια αρμοδιότητα ανατίθεται, αφενός με τις παρατιθέμενες ανωτέρω ρυθμίσεις του ν. 3852/2010 στην Οικονομική Επιτροπή όταν συντρέχει εξαιρετικά επείγουσα περίπτωση, αφετέρου, στο Δήμαρχο όταν η προμήθεια σε ετήσια βάση δεν υπερβαίνει το ποσό των 15.000 ευρώ, με τις προαναφερόμενες διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. -που εξακολουθούν να ισχύουν δεδομένου ότι ούτε ο κανονισμός στο σύνολό του ούτε οι ανωτέρω επιμέρους διατάξεις του έχουν καταργηθεί ρητά ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν καταργηθεί σιωπηρά, διότι δεν έρχονται σε αντίθεση με τις ρυθμίσεις του ν. 3852/2010, αφού σε αυτές ρητά διατυπώνεται ότι εκφεύγουν της αρμοδιότητας του δημοτικού συμβουλίου θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα άλλου δημοτικού οργάνου, στον Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. δε ευθέως παραπέμπει το άρθρο 209 του Δ.Κ.Κ., που κυρώθηκε με το ν. 3463/2006 (βλ. πράξη Κλιμ. VII Τμ. 49/2013).

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Εφόσον, συνεπώς, ο αναθέτων φορέας ή, μετά από άσκηση προδικαστικής προσφυγής, η ΑΕΠΠ διαπιστώνει ότι ο προσφέρων υπολόγισε διοικητικό κόστος για την εκτέλεση της σύμβασης, το ύψος του οποίου κρίνεται ανεπαρκές (ώστε και η προσφορά να εμφανίζεται ασυνήθιστα χαμηλή), πρέπει να παρέχεται στον προσφέροντα η δυνατότητα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 313 του ν. 4412/2016 (και τη στοιχούσα προς αυτό παρ. 3.1 της διακήρυξης), να αιτιολογήσει ενώπιον του αναθέτοντος φορέα τη σοβαρότητα της προσφοράς του, επικαλούμενος κάθε στοιχείο που μπορεί να δικαιολογήσει τη σύνθεσή της. Ο αποκλεισμός, στην περίπτωση αυτή, του διαγωνιζομένου από τη διαδικασία ανάθεσης αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του αναθέτοντος φορέα, αφού κρίνει αιτιολογημένα ότι τα στοιχεία που του παρέχει ο διαγωνιζόμενος δεν δικαιολογούν το χαμηλό επίπεδο της προσφοράς του (βλ. ΣτΕ 3439/2014). Ενόψει αυτών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ΑΕΠΠ παραβίασε τις ανωτέρω διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης με το να δεχθεί ότι η αιτούσα εταιρεία πρέπει να αποκλεισθεί άνευ ετέρου από το διαγωνισμό λόγω ελλιπούς υπολογισμού του διοικητικού κόστους, παραλείποντας να αναπέμψει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να ασκήσει νομίμως την πιο πάνω αρμοδιότητά του.Ακυρώνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, την 1392,1393/2020 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022.

Παράβαση καθήκοντος από Δήμαρχο-Πειθαρχική ποινή αργίας:Ζητείται η εξαφάνιση της Ε.Π. ... απόφασης του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, με την οποία επιβλήθηκε στον προσφεύγοντα, Δήμαρχο …, η πειθαρχική ποινή της αργίας είκοσι (20) ημερών για το πειθαρχικό παράπτωμα της σοβαρής παράβασης καθήκοντος από βαριά αμέλεια.(....)τα αιρετά όργανα των δήμων υπέχουν πειθαρχική ευθύνη για σοβαρή παράβαση των καθηκόντων τους που τελείται είτε με δόλο είτε με βαριά αμέλεια χωρίς να απαιτείται η συμπεριφορά αυτή να έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση συγκεκριμένης βλάβης. Επομένως, ο ισχυρισμός του προσφεύγοντος ότι δεν υπήρξε οικονομικό όφελος του ίδιου σε βάρος του δήμου, καθόσον ο τελευταίος δεν προέβη σε καμία καταβολή, πρέπει να απορριφθεί(....)Ο λόγος αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθόσον σύγκρουση συμφερόντων, κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 58 του ν. 3852/2010, υφίσταται στο πρόσωπο του Δημάρχου κατά τη λήψη αποφάσεων ή τη διενέργεια πράξεων που κατατείνουν στην κατάρτιση σύμβασης μίσθωσης δημοτικού ακινήτου ανεξαρτήτως των σκοπών στους οποίους αποβλέπει η μίσθωση αυτή, ιδιαιτέρως, δε στην προκειμένη περίπτωση κατά την οποία η ανωτέρω εταιρία, στην οποία ο προσφεύγων ήταν εταίρος, μίσθωσε το επίμαχο δημοτικό ακίνητο απευθείας από τη δημοτική επιχείρηση «Εταιρία Τουριστικής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Α.) Δήμου …», χωρίς τη διενέργεια δημοπρασίας και κατόπιν πρότασης του προσφεύγοντος, Προέδρου της δημοτικής επιχείρησης.(....)Επειδή, το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις συνθήκες υπό τις οποίες τελέσθηκε το επίδικο πειθαρχικό παράπτωμα και, ιδίως, τη θέση ιδιαίτερης ευθύνης που κατείχε ο προσφεύγων ως Δήμαρχος και Πρόεδρος της Ε.Τ.Α. Δήμου … Α.Ε. ΟΤΑ, το γεγονός ότι το παράπτωμα τελέσθηκε με περισσότερες πράξεις οι οποίες οδήγησαν στη σύναψη της επίμαχης μίσθωσης, τη βαρύτητα των συνεπειών της συμπεριφοράς του προσφεύγοντος σε σχέση με τη νομιμότητα της ανωτέρω απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου … η οποία ακυρώθηκε στο πλαίσιο ελέγχου νομιμότητας με την 6/2015 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς και το πλήγμα στο κύρος του αιρετού αυτού οργάνου της τοπικής αυτοδιοίκησης, κρίνει προσήκουσα την, λίαν επιεική άλλωστε, πειθαρχική ποινή της αργίας είκοσι (20) ημερών η οποία του επιβλήθηκε.Απορρίπτει την προσφυγή.

Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας ... και της εταιρείας «...», με το ανωτέρω περιεχόμενο, συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010. Τούτο δε διότι ο σκοπός και το ειδικότερο αντικείμενο της σύμβασης εμπίπτουν καταρχήν στις αρμοδιότητες και τους σκοπούς των συμβαλλόμενων μερών, όπως αυτά αποτυπώνονται αντίστοιχα στο άρθρο 186 ΣΤ παρ. 1 και 2 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), όπως ισχύει, καθώς και στην ιδρυτική ΚΥΑ Δ14α/02/69/ΦΝ380/10.11.1994 (Β΄ 846) της εταιρείας «....». Περαιτέρω, το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συνίσταται στη μεταβίβαση στην αρμοδιοτήτων που ασκούνται μόνο από αναθέτουσες αρχές (λειτουργία ως Προϊσταμένης Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας κατά την εκπόνηση των μελετών, έγκριση τευχών δημοπράτησης), ενόψει της αδυναμίας της Περιφέρειας, λόγω της υλοποίησης βαρύτατου τεχνικού προγράμματος, να ασκήσει τις εν λόγω αρμοδιότητες. Εξάλλου, οι μελέτες αυτές δεν θα εκπονηθούν από το προσωπικό της εταιρείας «......» αλλά από τους ιδιώτες μελετητές που θα αναδειχθούν ανάδοχοι κατόπιν διενέργειας διαγωνισμών, το δε ποσό της περιουσιακής μετακίνησης προς την αντισυμβαλλόμενη εταιρεία που δεν θα αποδοθεί σε άλλο φορέα (5% επί του συνόλου των εκτελεσμένων εργασιών, ήτοι επί της συμβατικής αμοιβής) καλύπτει, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας ενόψει του μικρού ύψους αυτού, τις αναγκαίες δαπάνες στις οποίες αυτή θα υποβληθεί για την υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου (λειτουργικά έξοδα κ.λπ.) και δεν δύναται, ως εκ τούτου, να θεωρηθεί αντάλλαγμα, το οποίο αλλοιώνει το χαρακτήρα της ελεγχόμενης σύμβασης ως σύμβασης συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών (βλ. Απόφ. Μείζονος – Επταμελούς Συνθ. 1315/2018). Συνεπώς, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση είναι νόμιμη, καθόσον από το υποβληθέν σχέδιο προκύπτει η ισόρροπη ανάληψη σχετικών υποχρεώσεων εκ μέρους όλων των συμβαλλομένων μερών με αλληλοσυμπλήρωση των αρμοδιοτήτων τους για την εκπλήρωση κοινού αναπτυξιακού σκοπού. Επιπλέον, στο υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης περιλαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα κατά νόμο στοιχεία για τη νόμιμη σύναψη προγραμματικής σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν. 3852/2010. Από αυτά παρέπεται ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αποτελεί δημόσια σύμβαση, συναπτόμενη εξ επαχθούς αιτίας, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 της Οδηγίας 2014/24//ΕΕ, αλλά είναι γνήσια προγραμματική σύμβαση, το αντικείμενο της οποίας συνίσταται στη συνεργασία των ανωτέρω φορέων προς την επίτευξη ενός σκοπού δημοσίου συμφέροντος. Επισημαίνεται ωστόσο ότι οποιαδήποτε τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης, η οποία δύναται να επιφέρει μεταβολή είτε του φυσικού είτε του οικονομικού της αντικειμένου δυνάμει του προβλεπόμενου στο άρθρο 10 του σχεδίου αυτής όρου, πρέπει να υποβληθεί, πριν από την υπογραφή της, για έλεγχο νομιμότητας στο παρόν Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Μελέτη αποκατάστασης γέφυρας...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας ... και της εταιρείας «...», με το ανωτέρω περιεχόμενο, συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010. Τούτο δε διότι ο σκοπός και το ειδικότερο αντικείμενο της σύμβασης εμπίπτουν καταρχήν στις αρμοδιότητες και τους σκοπούς των συμβαλλόμενων μερών, όπως αυτά αποτυπώνονται αντίστοιχα στο άρθρο 186 ΣΤ παρ. 1 και 2 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), όπως ισχύει, καθώς και στην ιδρυτική ΚΥΑ Δ14α/02/69/ΦΝ380/10.11.1994 (Β΄ 846) της εταιρείας «...». Περαιτέρω, το κύριο αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συνίσταται στη μεταβίβαση στην αρμοδιοτήτων που ασκούνται μόνο από αναθέτουσες αρχές (λειτουργία ως Προϊσταμένης Αρχής και Διευθύνουσας Υπηρεσίας κατά την εκπόνηση των μελετών, έγκριση τευχών δημοπράτησης), ενόψει της αδυναμίας της Περιφέρειας, λόγω της υλοποίησης βαρύτατου τεχνικού προγράμματος, να ασκήσει τις εν λόγω αρμοδιότητες. Εξάλλου, οι μελέτες αυτές δεν θα εκπονηθούν από το προσωπικό της εταιρείας «......» αλλά από τους ιδιώτες μελετητές που θα αναδειχθούν ανάδοχοι κατόπιν διενέργειας διαγωνισμών, το δε ποσό της περιουσιακής μετακίνησης προς την αντισυμβαλλόμενη εταιρεία που δεν θα αποδοθεί σε άλλο φορέα (5% επί του συνόλου των εκτελεσμένων εργασιών, ήτοι επί της συμβατικής αμοιβής) καλύπτει, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας ενόψει του μικρού ύψους αυτού, τις αναγκαίες δαπάνες στις οποίες αυτή θα υποβληθεί για την υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου (λειτουργικά έξοδα κ.λπ.) και δεν δύναται, ως εκ τούτου, να θεωρηθεί αντάλλαγμα, το οποίο αλλοιώνει το χαρακτήρα της ελεγχόμενης σύμβασης ως σύμβασης συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών (βλ. Απόφ. Μείζονος – Επταμελούς Συνθ. 1315/2018). Συνεπώς, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση είναι νόμιμη, καθόσον από το υποβληθέν σχέδιο προκύπτει η ισόρροπη ανάληψη σχετικών υποχρεώσεων εκ μέρους όλων των συμβαλλομένων μερών με αλληλοσυμπλήρωση των αρμοδιοτήτων τους για την εκπλήρωση κοινού αναπτυξιακού σκοπού. Επιπλέον, στο υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης περιλαμβάνονται όλα τα απαιτούμενα κατά νόμο στοιχεία για τη νόμιμη σύναψη προγραμματικής σύμβασης, σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν. 3852/2010. Από αυτά παρέπεται ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αποτελεί δημόσια σύμβαση, συναπτόμενη εξ επαχθούς αιτίας, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 της Οδηγίας 2014/24//ΕΕ, αλλά είναι γνήσια προγραμματική σύμβαση, το αντικείμενο της οποίας συνίσταται στη συνεργασία των ανωτέρω φορέων προς την επίτευξη ενός σκοπού δημοσίου συμφέροντος. Επισημαίνεται ωστόσο ότι οποιαδήποτε τροποποίηση της προγραμματικής σύμβασης, η οποία δύναται να επιφέρει μεταβολή είτε του φυσικού είτε του οικονομικού της αντικειμένου δυνάμει του προβλεπόμενου στο άρθρο 10 του σχεδίου αυτής όρου, πρέπει να υποβληθεί, πριν από την υπογραφή της, για έλεγχο νομιμότητας στο παρόν Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο με το υπ’ αριθμ. πρωτ. …. έγγραφο του Αναπληρωτή Προϊσταμένου Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων Περιφέρειας ..., σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 831.080,00 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Προγραμματική σύμβαση:Επιδιώκεται η ανάκληση της 39/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 15η Υπηρεσία αυτού.:Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη της παρούσας (βλ. σκ. II ), η σύναψη προγραμματικής σύμβασης, αποτελούσα ultimum refugium για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με αυτήν αποτελέσματος, σε καμμία περίπτωση δεν μπορεί να επιφέρει την μεταβίβαση αρμοδιότητας από τον ένα συμβαλλόμενο σ’ αυτή φορέα στον αντισυμβαλλόμενό του όμοιο και ως εκ τούτου μη νόμιμη παρίσταται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, διότι ο καθαρισμός του άλσους του Πεδίου - Άρεως και της Πλατείας Πρωτομαγιάς ανήκουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Περιφέρειας....-.... (Διεύθυνση Πάρκων και Αλσών – Τμήμα Πεδίου Άρεως) και δεν μπορεί επιτρεπτώς με προγραμματική σύμβαση να ανατεθεί σε άλλον φορέα, εφόσον δεν υφίσταται  ρητή διάταξη προς τούτο, όπως βάσιμα, έστω και, συνοπτικώς, δέχτηκε και η προσβαλλόμενη, ούτε μπορεί να αποτελέσει δικαιολογητικό λόγο σύναψής της η υποστελέχωση της αρμόδιας Διεύθυνσης της Περιφέρειας....-.... ή η έλλειψη του κατάλληλου εξοπλισμού αυτής. Οι ισχυρισμοί, δε του αιτούντος ότι το συμφωνηθέν με την ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση τίμημα είναι χαμηλότερο από εκείνο που θα επιτυγχανόταν κατόπιν διεξαγωγής διαγωνισμού είναι απορριπτέοι πρωτίστως ως αλυσιτελής αλλά και ως αναπόδεικτοι, δεδομένου ότι στο πλαίσιο του ελεύθερου ανταγωνισμού εξασφαλίζεται κατά τεκμήριο χαμηλότερο τίμημα ενώ ο ισχυρισμός, περί μη ύπαρξης  του αναγκαίου προσωπικού  και εξοπλισμού,  προβάλλεται αλυσιτελώς, αφού η Περιφέρεια....-...., και αν ακόμη δεν διέθετε το αναγκαίο προσωπικό για να ασκήσει την ως άνω αποκλειστική αρμοδιότητά της, όφειλε κατά νόμο να προσφύγει στη διαδικασία του διαγωνισμού. Τέλος  αναφορικά με το κόστος της  ελεγχόμενης σύμβασης, το Τμήμα κρίνει ότι με το 179422/30.9.2015 έγγραφο, προσδιορίζεται με σαφήνεια το συνολικό ποσό αυτής σε 204.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α (εργατικό κόστος 195.572,01 ευρώ),  όπως βάσιμα προβάλλεται με τον σχετικό δεύτερο λόγο ανάκλησης.Δεν ανακαλεί την 39/2015 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 15η Υπηρεσία  αυτού.

Πληρωμή στο φερόμενο ως δικαιούχο ...... ποσού 13.499,25 ευρώ, ως αμοιβή για την προμήθεια υλικών και συσκευών για τη δημιουργία ασύρματου δικτύου INTERNET που θα καλύπτει τις περιοχές των Δημοτικών Ενοτήτων (....)Κατά τη γενική αρχή του δημοσιολογιστικού δικαίου, η οποία απορρέει από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της νομιμότητας που διέπει τη δράση των διοικητικών οργάνων και συνάγεται τόσο από τις προϊσχύουσες διατάξεις του εν λόγω δικαίου (άρ. 27 και 38 του ν. ΣΙΒ/1952, 1, 26 και 28 παρ. 3 του ν.δ. 321/1969, 218 π.δ.410/1995), όσο και από αυτές που τώρα ισχύουν (άρ.3, 13, 40 του ν.δ. 496/1974, 1 παρ. 2α΄ του π.δ. 465/1975 και 1 παρ. 1 του ν.δ. 1265/1972, όπως αντικαταστάθηκε από το άρ.7 παρ. 1 του ν. 968/1979 και 20, 22, 26, 28 και 79 του ν. 2362/1995), όπως δε έχει αποτυπωθεί νομοθετικά στο άρθρο 37 παρ. 2 του ν. 3801/2009, ήδη δε στο άρθρο 33 παρ. 2 του Κώδικα νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013), για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης του δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των λοιπών ν.π.δ.δ., πέραν της υπάρξεως πιστώσεως στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της υπηρεσίας, απαιτείται αυτή να προβλέπεται από γενική ή ειδική διάταξη νόμου ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου δεν προβλέπεται, πρέπει να προκύπτει από τα δικαιολογητικά της συγκεκριμένης δαπάνης, ότι ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του δημοσίου , του ο.τ.α. ή του ν.π.δ.δ. ή ότι η πραγματοποίησή της συντελεί, άμεσα ή έμμεσα στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών που επιδιώκουν και δεν υπερβαίνει το από τις ειδικές περιστάσεις επιβαλλόμενο και προσήκον μέτρο. Εξάλλου, οι δημοτικές αρχές, κατά το άρθρο 102 του Συντάγματος και περαιτέρω το άρθρο 75 παρ. 1 εδ. 1 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (Κ.Δ.Δ.), που κυρώθηκε με το ν. 3463/2006 (Α, 114), όπως έχει τροποποιηθεί με το ν. 3852/2010 (Α, 87), μεριμνούν για την προαγωγή των τοπικών υποθέσεων, για το σκοπό δε αυτό τους απονέμονται αρμοδιότητες στους τομείς: της ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας και μέσω της δημιουργίας των κατάλληλων υποδομών (75 παρ. Ι εδάφ. α΄), της ποιότητας ζωής και εύρυθμης λειτουργίας των πόλεων και πάλι μέσω της βελτίωσης των τεχνικών υποδομών (75 παρ. Ι εδάφ. γ΄, ιδίως γ1), της απασχόλησης ιδίως με την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας (75 παρ. Ι εδάφ. δ΄, ιδίως δ2). Περαιτέρω, έχουν υποχρέωση, κατ’ άρθρο 76 του Κ.Δ.Δ., «να οργανώνουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες, με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η επάρκεια, η ποιότητα και αποτελεσματικότητά τους, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των κατοίκων», και κατ’ άρθρο 214 του Κ.Δ.Δ., να διασφαλίζουν «το δικαίωμα πρόσβασης όλων των δημοτών και κατοίκων, χωρίς διάκριση, στη χρήση των υπηρεσιών που παρέχουν …» και «την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης των δημοτών και κατοίκων στην πληροφόρηση»(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η δαπάνη για τη δημιουργία ασύρματου δικτύου στο Δήμο ......, προκειμένου να καλυφθούν, με τις δυνατότητες που παρέχει αυτό, περιοχές του Δήμου οι οποίες δεν καλύπτονται από το υφιστάμενο, δεν είναι νόμιμη, δεν είναι λειτουργική, ούτε εμπίπτει στους σκοπούς του Δήμου. Τούτο διότι, η άσκηση των αρμοδιοτήτων του Δήμου, όπως προκύπτουν από τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης στην πληροφόρηση, περιλαμβάνει προεχόντως τη δυνατότητα των δημοτών, αλλά και οποιουδήποτε άλλου ενδιαφερόμενου προσώπου, για ενημέρωση μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Δήμου, στην περίπτωση που υφίσταται, είτε μέσω οποιουδήποτε άλλου διαδικτυακού τόπου, όπως και την προώθηση νέων δικτυακών υπηρεσιών εξυπηρέτησης των δημοτών (ενδεικτικά: ενημέρωση, διακυβέρνηση, επιχειρείν, ιατρική, εκπαίδευση, εργασία, ψυχαγωγία, κ.λπ.). Από τις αρμοδιότητες αυτές, ωστόσο, δεν απορρέει υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει τη δαπάνη σύνδεσης των δημοτών, είτε από κοινού είτε αυτοτελώς, στο διαδίκτυο και ειδικότερα τη δαπάνη για τον εξοπλισμό και την εγκατάσταση ασύρματης ή δομημένης καλωδίωσης για τη σύνδεση αυτή, καθώς τούτο συνιστά υποκατάστασή τους στη σύναψη ιδιωτικών εννόμων σχέσεων στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, ως καταναλωτικού αγαθού, που δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες των ο.τ.α., ούτε συνιστά τοπική υπόθεση. Εξάλλου, οι αντίθετοι ισχυρισμοί που προβάλλονται στο 13969/13.6.2013 έγγραφο του Δήμου, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, δεδομένου, άλλωστε, ότι ήδη στο Δήμο ...... αναπτύχθηκαν και λειτουργούν τοπικά ασύρματα δίκτυα σε σημεία ασύρματης ευρυζωνικής πρόσβασης στο διαδίκτυο, στο πλαίσιο της συγχρηματοδοτούμενης Δράσης «Χρηματοδότηση Επιχειρήσεων για τη δημιουργία σημείων ασύρματης ευρυζωνικής πρόσβασης» (Μέτρο 4.2) του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» του Κ.Π.Σ. 2000-2006 (σχετ. η οικ. 12197/344/2004 Κοινή Υπουργική Απόφαση -Β, 444), στο πρώην (άρθρο 1 παρ. Α εδ. 30.7 ν. 2539/1997 -Α, 244) κοινοτικό, έπειτα (άρθρο 2 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, ν. 3463/2006) τοπικό διαμέρισμα, ήδη (άρθρο 1 παρ. Α εδ. 30.4 και άρθρο 2 παρ. 1 και 2 ν. 3852/2010) Δημοτική Ενότητα ...... του Δήμ