Παροχή τεχνικών υπηρεσιών...Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Γραφείου Μελετών και Εκτελέσεως Έργων, δεν αποδεικνύεται δε ότι απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που  θα πρέπει να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό για την εκτέλεση των καθηκόντων του. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες της σύνταξης των τευχών προμετρήσεων αρχιτεκτονικών, στατικών και Η/Μ σχεδίων υπάγονται στην έννοια των τεχνικών υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 3 περ. 6 β του ως άνω νόμου. Επομένως, αυτές έπρεπε να ανατεθούν κατόπιν διενέργειας ηλεκτρονικής κλήρωσης, το άρθρο δε 43 παρ. 18 α του ν. 4605/2019, σύμφωνα με το οποίο  σε περίπτωση συμβάσεων υπηρεσιών οι οποίες αφορούν σε ενέργειες ωρίμανσης των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων του ΕΣΠΑ δεν απαιτείται να τηρηθεί η διαδικασία κλήρωσης, δεν έχει εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, καθόσον η επίμαχη σύμβαση καταρτίστηκε πριν από την ισχύ της, στις 8.10.2018. Τέλος, της ανάθεσης των ως άνω τεχνικών υπηρεσιών έπρεπε να προηγηθεί η έκδοση γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, ενόψει του ότι αφενός το προσωπικό του Δήμου δεν επαρκούσε για την εκτέλεση των ως άνω υπηρεσιών, αφετέρου, αυτές έπρεπε να διεκπεραιωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να ολοκληρωθεί η ένταξη της κατασκευής Λυκείου του Δήμου στο ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗΣ 2014 - 2020, οι αρμόδιες υπηρεσίες του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά με την πεποίθηση ότι δεν απαιτείτο η τήρησή τους. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Παροχή υπηρεσίας τεχνικού συμβούλου:..Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Τμήματος Τεχνικών Έργων, Μελετών και Διενέργειας Διαγωνισμών του Δήμου, δεν αποδεικνύεται δε ότι απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που θα πρέπει να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό για την εκτέλεση των καθηκόντων του. Το ότι το προσωπικό του Δήμου μπορεί να μην επαρκεί (σύμφωνα με το απαντητικό έγγραφο του Δήμου, το Τμήμα Τεχνικών Έργων είναι στελεχωμένο με 2 υπαλλήλους) δεν απαλλάσσει εν προκειμένω τον Δήμο, καθόσον δεν προκύπτει ότι προέβη σε κάποια ενέργεια για τη στελέχωση του συγκεκριμένου Τμήματος με σχετικές ειδικότητες, λαμβανομένων υπόψη της σημασίας των αρμοδιοτήτων του Τμήματος και του κόστους ανάθεσής τους σε τρίτο (19.488,60 ευρώ χωρίς ΦΠΑ για 36 ανθρωποημέρες), πλην της προσφυγής στο Δήμο .., ένα χρόνο πριν από την ανάθεση (και πάντως πριν από την τροποποίηση του ΟΕΥ), ο οποίος ενημέρωσε το Δήμο … ότι δεν έχει πλεονάζον επιστημονικό προσωπικό με αντίστοιχη εξειδίκευση (223/2018 Κ.Π.Ε.Δ. VIΙ Τμ.). Συναφώς, ο Δήμαρχος δεν αξιοποίησε τη δυνατότητα ανακατανομής του προσωπικού στις επί μέρους οργανικές μονάδες, λαμβάνοντας υπόψη τις λειτουργικές ανάγκες των μονάδων και δεδομένου ότι υφίστανται καλυμμένες οι θέσεις 4 ΠΕ Πολιτικών Μηχανικών,              2 ΠΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών, 2 ΤΕ μηχανικών πολιτικών δομικών έργων,            1 ΤΕ Τεχνολόγων Τοπογράφων Μηχανικών και ΙΔΑΧ Προσωποπαγών θέσεων 2 ΤΕ Πολιτικών μηχανικών δομικών έργων. Συναφώς, κατά τα γνωστά στο Κλιμάκιο από προηγούμενη πράξη του (224/2018), ο Δήμος … εντός του έτους 2017 είχε αναθέσει σε ιδιώτη την υποστήριξη των ηλεκτρονικών διαδικασιών κατάρτισης, δημοπράτησης και αξιολόγησης διαγωνισμών δημοσίων συμβάσεων, με αποτέλεσμα να καθίσταται αμφίβολο αν η τεχνική υπηρεσία του Δήμου διαθέτει τεχνική επάρκεια, σύμφωνα με το άρθρο 44 του ν. 4412/2016. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες της σύνταξης περιβαλλοντικών δεσμεύσεων και της τροποποίησης σχεδίων μελέτης υπάγονται στην έννοια της μελέτης του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 υποπερ. α΄ του ν. 4412/2016, καθόσον αποβλέπουν στην παραγωγή δημόσιου έργου. Οι ανατεθείσες υπηρεσίες της τροποποίησης των τευχών δημοπράτησης και της σύνταξης αυτών υπάγονται στην έννοια των τεχνικών υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 3 περ. 6 β του ως άνω νόμου. Επομένως, αυτές έπρεπε να ανατεθούν κατόπιν διενέργειας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Τέλος, όσον αφορά τις ως άνω τεχνικές υπηρεσίες, έπρεπε να προηγηθεί της ανάθεσης τους, η έκδοση  γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4412/2016. Κατ’ ακολουθία αυτών,  η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν  πρέπει να θεωρηθεί

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/16/2019

Παροχή υπηρεσιών:..Με δεδομένα αυτά η δαπάνη είναι νόμιμη, διότι οι επίμαχες υπηρεσίες δεν αποτελούν μελέτη ούτε τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες, αλλά γενικές (συμβουλευτικές) υπηρεσίες, για την απευθείας ανάθεση των οποίων δεν απαιτείται να τηρηθεί διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης ούτε να κατέχει ο ανάδοχος πτυχίο μελετητή.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών συμβούλου:...Με τα δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες υπάγονται στην έννοια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, καθόσον αφορούν στην παροχή γνώσεων και ικανοτήτων με τη διάθεση κυρίως συγκεκριμένου επιστημονικού προσωπικού και άλλων μέσων επί ορισμένου χρόνου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 παρ. 3 περ. 6 περ. β΄ του ν. 4412/2016, και συνιστούν το αποτέλεσμα συστηματικής και αναλυτικής επιστημονικής και τεχνικής εργασίας σε συγκεκριμένο αντικείμενο με ταυτόχρονη υποβολή προτάσεων, με στόχο την επέμβαση σε ήδη συνταχθείσες (ΓΠΣ) ή προς κατάρτιση (ΕΧΣ, ΤΧΣ) μελέτες. Το γεγονός δε ότι ως CPV χρησιμοποιήθηκε από τον Δήμο κωδικός που αντιστοιχεί σε «υπηρεσίες συμβούλου», που δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα I του Προσαρτήματος Γ΄ του ν. 4412/2016, δεν ασκεί επιρροή, διότι από την αναλυτική τεχνική περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης, τα παραδοτέα και το επιστημονικό προσωπικό που πρόκειται να απασχοληθεί στο πλαίσιο αυτής, προκύπτει ότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες εμπίπτουν στην έννοια των ανωτέρω υπηρεσιών. Συνακόλουθα, της απευθείας ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών έπρεπε να προηγηθεί η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118  παρ. 5 του ν. 4412/2016, ήτοι η διεξαγωγή κλήρωσης. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη ότι η διάκριση μεταξύ των υπηρεσιών συμβούλου και των λοιπών επιστημονικών υπηρεσιών παρίσταται δυσχερής, η εσφαλμένη ως άνω υπαγωγή από τα όργανα του Δήμου ... δεν έγινε με πρόθεση καταστρατήγησης  των παρατεθεισών διατάξεων, αλλά από συγγνωστή πλάνη, καθόσον πεπλανη-μένα αυτά υπέλαβαν ότι επρόκειτο για ανάθεση γενικών υπηρεσιών συμβούλου και ότι, συνεπώς, ήταν δυνατή η ανάθεσή τους χωρίς την τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Εκπόνηση εργαστηριακών ελέγχων:..Με δεδομένα τα ανωτέρω, η παροχή των ως άνω τεχνικών υπηρεσιών που περιλαμβάνει εργαστηριακούς ελέγχους και λήψη δοκιμίων από δομικά στοιχεία για εργαστηριακές δοκιμές από ειδικά μηχανήματα και εκτός του  χώρου του Κολυμβητηρίου (έκθεση του εργαστηρίου αντοχής του ΑΠΘ για τα δοκίμια Δομικού …), όπως οι υπηρεσίες αυτές περιγράφονται στα έγγραφα του διαγωνισμού και προκύπτουν από τα παραδοτέα της σύμβασης, συνιστούν ειδική τεχνική υπηρεσία που απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία και δεν περιλαμβάνεται στα καθήκοντα του προσωπικού  της Διεύθυνσης των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου .., όπως αυτά περιγράφονται στον Οργανισμό του. Συνακόλουθα η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. 

Παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την υποστήριξη της Διεύθυνσης Μηχανοργάνωσης και Τεχνικών Έργων (...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο συγκεκριμένος λόγος πρέπει να γίνει δεκτός, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα αναθέτουσα Αρχή. Ειδικότερα, από την οικεία διακήρυξη (άρθρο 1.3. και Παράρτημα Ι αυτής) προκύπτει ότι αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης αποτελεί η παροχή συμβουλευτικών και διοικητικών υπηρεσιών προς το Πανεπιστήμιο και συγκεκριμένα α) η διοικητική υποστήριξη στην προετοιμασία διαγωνισμών και στις διαδικασίες ανάθεσης για την κάλυψη των αναγκών του Πανεπιστημίου (προϋπολογισμού 200.000,00 ευρώ), β) η υποστήριξη στην διαδικασία λήψης των αδειοδοτήσεων των κτιριακών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου (προϋπολογισμού 80.000,00 ευρώ) και γ) η υποστήριξη στη σύνταξη φακέλων χρηματοδότησης για χρηματοδοτικά προγράμματα που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου (170.000,00 ευρώ). Συνεπώς, πρόκειται για σύμβαση παροχής γενικών υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 του ν. 4412/2016 και όχι για σύμβαση μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 7α του ν. 4412/2016, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τους κωδικούς CPV στους οποίες κατατάσσονται οι ζητούμενες υπηρεσίες, ήτοι «73200000-4 Υπηρεσίες παροχής συμβουλών σε θέματα έρευνας και ανάπτυξης» και «75120000-3 Υπηρεσίες Διοικητικής Υποστήριξης Οργανισμών», οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Γ΄ του ως άνω νόμου (άρθρο 2 παρ. 3 περ. 15 του ν. 4412/2016) όπου αναγράφονται οι κωδικοί CPV για τις συμβάσεις μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών.	Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον σχετικό λόγο προσφυγής, δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 52 του ν. 4412/2016 στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών. Σε κάθε δε περίπτωση, από τον φάκελο της υπόθεσης προκύπτουν όλα τα ουσιώδη στοιχεία, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του τρόπου τεκμηρίωσης και υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (πρβλ. ΕλΣυν Τμ. Μειζ.-Επτ. Σύνθεσης 119/2020 σκ. 8).	Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 12/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου 

Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών..:Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες για έρευνα, υποβολή προτάσεων, συντονισμό και παρακολούθηση υλοποίησης των δημοτικών έργων που πρόκειται να ενταχθούν σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα συνιστούν συμβουλευτικές υπηρεσίες και όχι μελέτη ή παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ώστε να έπρεπε να διενεργηθεί ηλεκτρονική κλήρωση για την ανάθεσή τους, νομίμως δε παραλήφθηκαν από την επιτροπή παρα-λαβής γενικών υπηρεσιών. Περαιτέρω, αν και ο προϋπολογισμός της υπηρεσίας είναι αόριστος διότι στην οικεία μελέτη αναφέρεται η ενδεικτική δαπάνη για το σύνολο των εργασιών χωρίς να παρατίθεται αναλυτικά το κόστος καθεμιάς από αυτές βάσει των απαιτούμενων ανθρωποωρών και της τιμής μονάδας τους, η πλημμέλεια αυτή οφείλεται σε πλάνη των δημοτικών οργάνων η οποία, δεδομένης της ομαλής διεξαγωγής της διαδικασίας απευθείας ανάθεσης, κρίνεται συγγνωστή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη αλλά το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΕΡΓΑΣΙΕΣ – ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής παιδιάτρου για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε Δήμο, μετά από απευθείας ανάθεση κατά το άρθρο 209 παρ.9 του Κ.Δ.Κ., διότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες έχουν τον χαρακτήρα σύμβασης παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών και όχι σύμβασης μίσθωσης έργου, δεδομένου ότι οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή, για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, εξειδικευμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με την ανάλογη γνωστική ικανότητα και ειδίκευση (παιδίατρος) και όχι στην επίτευξη ενός συγκεκριμένου αποτελέσματος, η πραγμάτωση του οποίου οδηγεί στην αυτόματη λύση της σχέσης, ούτε σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμφωνηθεί, καθόσον οι ανατεθείσες υπηρεσίες λόγω της φύσεώς τους δεν εξαντλούνται με την πάροδο του χρόνου της σύμβασης.

Ανάθεση υπηρεσιών συμβούλου: ..Με δεδομένα αυτά οι ανατεθείσες με την από 1.8.2018 σύμβαση υπηρεσίες δεν συμπίπτουν με τις προηγουμένως ανατεθείσες στον ίδιο ανάδοχο, με την από 2.11.2017 σύμβαση. Ωστόσο, η ελεγχόμενη ανάθεση είναι μη νόμιμη, καθόσον οι υπηρεσίες που ανατέθηκαν με την από 1.8.2018 σύμβαση ανήκουν στις αρμοδιότητες του Διευθυντή και στα καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού στο Γραφείο εκτέλεσης έργων, στην Τεχνική Υπηρεσία και στη Διοικητική και Οικονομική Υπηρεσία. Εντούτοις, λαμβανομένου υπόψη ότι η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της από 2.11.2017 σύμβασης είχε ανατεθεί κατά το προηγούμενο έτος στο φερόμενο ως δικαιούχο με την αιτιολογία της έλλειψης προσωπικού και η εντελλόμενη δαπάνη θεωρήθηκε, τα όργανα της ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι μπορούσαν νομίμως να προβούν στην ελεγχόμενη ανάθεση.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη αλλά το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Υπηρεσίες φύλαξης:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Οργανισμό σε ανώνυμη εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων του, σε εκτέλεση σύμβασης, καθόσον: α) μη νομίμως αποτέλεσε νομική βάση για τη σύναψη της ανωτέρω σύμβασης παροχής υπηρεσιών η διάταξη του άρθρου 25 παρ. 4 περ. β΄ του π.δ. 60/2007, προεχόντως για το λόγο ότι η διάταξη αυτή δεν τυγχάνει εφαρμογής, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ίδιου π.δ., στις περιπτώσεις δημοσίων συμβάσεων με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών του Παραρτήματος IIΒ, όπως εν προκειμένω οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης και β) μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες με την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς τη δημοσίευση προκήρυξης, διότι δεν προκύπτει ότι συντρέχει οποιαδήποτε προϋπόθεση του άρθρου 133 παρ. 3 εδ. στ΄ του ν. 4270/2014 (ΦΕΚ Α΄ 143/2014), δεδομένου ότι, ανεξαρτήτως του αν η διάταξη αυτή εφαρμόζεται στα ν.π.δ.δ., σε κάθε περίπτωση, οι ανατεθείσες υπηρεσίες φύλαξης δεν αποτελούν παρόμοιες υπηρεσίες στο πλαίσιο συνέχισης ή συμπλήρωσης της αρχικής σύμβασης, αλλά αντικείμενο μιας νέας σύμβασης.