Καταβολή αμοιβής για την εκτέλεση σύμβασης..:Με τα δεδομένα αυτά, οι υπηρεσίες αυτές συνιστούν ένα ειδικό αντικείμενο και ως εκ τούτου δεν εντάσσονται στα συνήθη καθήκοντα του Τμήματος Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, στα οποία περιλαμβάνεται γενικά η μεριμνά για τη διενέργεια των διαδικασιών ένταξης έργων και δράσεων του Δήμου σε αναπτυξιακά και άλλα προγράμματα, ενώ η ενασχόληση με το αντικείμενο της ελεγχόμενης υπηρεσίας, προϋποθέτει εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία στο περιβαλλοντικό δίκαιο, ειδικότερα στα θέματα δημιουργίας των πράσινων σημείων καθώς και γνώσεις δικαίου του ανταγωνισμού. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες υποστήριξης του Δήμου συνιστούν συμβουλευτικές υπηρεσίες, οι οποίες βασίζονται στην αξιολόγηση των ήδη εγκεκριμένων από τον Δήμο θέσεων των πράσινων σημείων και της λειτουργικής τους δυνατό-τητας, ενώ δεν συνιστούν μελέτη ή τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες, ήτοι υπηρεσίες που προτείνουν λύσεις με τεχνικά στοιχεία. Ως εκ τούτου, δεν έπρεπε να τηρηθεί  η οριζόμενη στο άρθρο 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016 διαδικασία ηλεκτρονικής κλήρωσης.Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Παροχή υπηρεσιών - συμβουλών για την εκπόνηση Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά, η εντελλόμενη δαπάνη, επί της οποίας ορθώς ασκείται προληπτικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεδομένου ότι ενταλματοποιήθηκε το πρώτον εντός του έτους 2018 (άρθρο 31 του ν. 4270/2014, Α΄ 143), είναι νόμιμη. Τούτο, διότι οι ανατεθείσες υπηρεσίες υποστήριξης του Δήμου για την εκπόνηση του ως άνω περιγραφόμενου Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας συνιστούν συμβουλευτικές υπηρεσίες, βάσει ήδη υφιστάμενων πρακτικών σχεδιασμού, και όχι μελέτη ή τεχνικές και λοιπές συναφείς επιστημονικές υπηρεσίες, ήτοι υπηρεσίες που προτείνουν λύσεις με τεχνικά στοιχεία. Ως εκ τούτου, αφενός δεν ήταν τηρητέα η οριζόμενη στο άρθρο 118 παρ. 5 του ν. 4412/2016 διαδικασία ηλεκτρονικής κλήρωσης και αφετέρου δεν απαιτείτο η έκδοση βεβαίωσης ότι ο συνολικός προϋπολογισμός των απευθείας σχετικά ανατεθεισών συμβάσεων δεν υπερέβη το 10% των πιστώσεων της αναθέτουσας αρχής. Τέλος και σε κάθε περίπτωση το Παραδοτέο Π.1 της Α΄ φάσης της σύμβασης παραδόθηκε από τον ανάδοχο στον εν λόγω Δήμο, ακολούθως δε ο τελευταίος ως αναθέτουσα αρχή προέβη στην παραλαβή του χωρίς επιφύλαξη, με συνέπεια να μην δημιουργείται λόγος μη πληρωμής της σχετικής δαπάνης.

Καταβολή αμοιβής για εργασίες συντήρησης:..Με τα δεδομένα αυτά, η δαπάνη είναι δεν είναι νόμιμη, διότι για την επιλογή του αναδόχου για την εκτέλεση του ως άνω έργου δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, ενόψει του ότι οι επίμαχες εργασίες δε χαρακτηρίζονταν ρητά ως έργο υπό το προϊσχύον καθεστώς, τα αρμόδια όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων θεώρησαν ότι αυτές αποτελούν γενικές υπηρεσίες. Εξάλλου, ενόψει του ότι πρόκειται περί έργου, ορθά χρησιμοποιήθηκε το σχετικό τιμολόγιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Αμοιβή για παροχή εργασιών:..Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι εργασίες συντήρησης οροφογραφιών και λοιπών διακοσμητικών στοιχείων (κυματίων, ξύλινων στοιχείων, επιχρισμάτων και λίθινων και μεταλλικών αντικειμένων και πλακιδίων) έχουν συμπεριληφθεί στην τεχνική έκθεση για την αποκατάσταση του Διατηρητέου Ιστορικού Δημαρχείου ..., η δαπάνη για την εκτέλεση των επίμαχων υπηρεσιών-που αποτελούν «μελέτη» με αντικείμενο την εκτέλεση των ως άνω εργασιών-δεν είναι νόμιμη, διότι για την απευθείας ανάθεσή τους έπρεπε να είχε τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Πλην όμως, τα αρμόδια δημοτικά όργανα χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων εσφαλμένα υπέλαβαν ότι για την απευθείας ανάθεσή τους δεν απαιτείτο να τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων δημοτικών οργάνων.

Παροχή τεχνικών υπηρεσιών...Με δεδομένα αυτά, οι ανατεθείσες υπηρεσίες ανάγονται στα συνήθη καθήκοντα του Γραφείου Μελετών και Εκτελέσεως Έργων, δεν αποδεικνύεται δε ότι απαιτούν επιπλέον εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία, πέραν αυτής που  θα πρέπει να έχει το υπηρετούν στο Τμήμα αυτό προσωπικό για την εκτέλεση των καθηκόντων του. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες της σύνταξης των τευχών προμετρήσεων αρχιτεκτονικών, στατικών και Η/Μ σχεδίων υπάγονται στην έννοια των τεχνικών υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 3 περ. 6 β του ως άνω νόμου. Επομένως, αυτές έπρεπε να ανατεθούν κατόπιν διενέργειας ηλεκτρονικής κλήρωσης, το άρθρο δε 43 παρ. 18 α του ν. 4605/2019, σύμφωνα με το οποίο  σε περίπτωση συμβάσεων υπηρεσιών οι οποίες αφορούν σε ενέργειες ωρίμανσης των συγχρηματοδοτούμενων πράξεων του ΕΣΠΑ δεν απαιτείται να τηρηθεί η διαδικασία κλήρωσης, δεν έχει εφαρμογή στην παρούσα υπόθεση, καθόσον η επίμαχη σύμβαση καταρτίστηκε πριν από την ισχύ της, στις 8.10.2018. Τέλος, της ανάθεσης των ως άνω τεχνικών υπηρεσιών έπρεπε να προηγηθεί η έκδοση γνώμης του Τεχνικού Συμβουλίου της αναθέτουσας αρχής, σύμφωνα με το άρθρο 52 του ν. 4412/2016. Ωστόσο, ενόψει του ότι αφενός το προσωπικό του Δήμου δεν επαρκούσε για την εκτέλεση των ως άνω υπηρεσιών, αφετέρου, αυτές έπρεπε να διεκπεραιωθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα προκειμένου να ολοκληρωθεί η ένταξη της κατασκευής Λυκείου του Δήμου στο ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗΣ 2014 - 2020, οι αρμόδιες υπηρεσίες του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά με την πεποίθηση ότι δεν απαιτείτο η τήρησή τους. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή αμοιβής για υπηρεσίες τεχνικού συμβούλου:..Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και ιδίως από τα δύο πολυσέλιδα τεύχη που η ανάδοχος, μηχανικός περιβάλλοντος, συνέταξε και παρέδωσε στο Δήμο ... σε εκτέλεση της σχετικής σύμβασης, οι εκ μέρους της παρασχεθείσες υπηρεσίες αφορούν στην υποβολή προτάσεων αφενός για την τροποποίηση χωροθέτησης και αφετέρου για την τροποποίηση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων του καταφυγίου τουριστικών σκαφών ..., κατόπιν επεξεργασίας και συστηματικής επιστημονικής ανάλυσης χωροταξικών και περιβαλλοντικών δεδομένων, συνιστώσες, ως εκ τούτου, υπηρεσίες εκπόνησης μελετών κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 3  περ. 6 εδ. α΄ του ν. 4412/2016. Συνεπώς, μη νομίμως ο Δήμαρχος ....,με την 19874/2.10.2018 απόφασή του, ανέθεσε απευθείας τις ως άνω υπηρεσίες στην φερόμενη ως δικαιούχο του εντάλματος, χωρίς τη διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης, όπως επιβάλλεται από το άρθρο 118 παρ. 5 και 6 του   ν. 4412/2016. Εντούτοις, ενόψει του ότι οι επίμαχες υπηρεσίες, κατά τα αναφερόμενα στην ως άνω απόφαση του Δημάρχου, αποβλέπουν στη «διευθέτηση μικρών ασυμβατοτήτων» και στη «βελτίωση ορισμένων λειτουργικών χαρακτηριστικών» του άνω καταφυγίου, ήτοι σε μη ουσιώδεις επεμβάσεις στο έργο αυτό, πεπλανημένα, πλην συγγνωστά, εκλήφθηκε ότι επρόκειτο για σύμβαση παροχής υπηρεσιών και επομένως ότι ήταν επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους χωρίς την τήρηση της προαναφερόμενης νόμιμης διαδικασίας.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, αν και η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, η θεώρηση του εντάλματος αυτού δικαιολογείται λόγω συγγνωστής πλάνης, πλην δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018.

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για την ωρίμανση και χρηματοδότηση έργων:.Με αυτά τα δεδομένα, οι ανατεθείσες υπηρεσίες για υποστήριξη του Δήμου στην εξεύρεση και επιλογή χρηματοδοτικών προγραμμάτων και την προετοιμασία φακέλων για την ένταξή του σε αυτά συνιστούν συμβουλευτικές απλές υπηρεσίες και όχι μελέτη ή παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών. Επομένως, αφενός δεν απαιτείτο να διενεργηθεί ηλεκτρονική κλήρωση σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 118 του ν. 4412/2016 για την ανάθεσή τους, αφετέρου αρμοδίως παρέλαβε τις υπηρεσίες η επιτροπή παρακολούθησης και παραλαβής γενικής φύσης υπηρεσιών. Περαιτέρω, ενόψει του ότι, όπως αναφέρεται στην παρ. 7 της οικείας μελέτης, η ποσότητα των εργασιών, συναπτόμενη με τη δημοσίευση προσκλήσεων για συμμετοχή σε προγράμματα αλλά και με τις διαφορετικές ενέργειες που απαιτούνται για κάθε επιμέρους πρόσκληση, δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί επακριβώς εκ των προτέρων, οι επίμαχες υπηρεσίες δεν μπορούν να διαιρεθούν σε επιμέρους ποσότητες ανά εργασία και να προσδιορισθεί κάποια σχετική τιμή μονάδας  με τις αντίστοιχες ανθρωποώρες εργασίας, ο δε λόγος περί αοριστίας του προϋπολογισμού είναι αβάσιμος. Εντούτοις, η δαπάνη είναι μη κανονική, καθόσον δεν δεσμεύτηκε εξ αρχής σε βάρος της οικείας πίστωσης του προϋπολογισμού το συνολικό ποσό της σύμβασης, αλλά μόνο τμήμα αυτού που αντιστοιχούσε στο χρονικό διάστημα του υπολοίπου του έτους 2018 και δεν προκύπτει ότι έγινε ανάληψη πολυετούς υποχρέωσης. Δεδομένου όμως ότι το υπόλοιπο ποσό της σύμβασης δεσμεύτηκε αμέσως κατά το νέο έτος 2019 (Α.Α.Υ. 207/11.1.2019), η παράβαση των οργάνων του Δήμου δεν έγινε με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά οφείλεται σε συγγνωστή πλάνη. Τέλος, αν και αναρμοδίως η ανωτέρω μελέτη συντάχθηκε και θεωρή-θηκε από τον Δήμαρχο και τον ειδικό συνεργάτη του, η πλημμέλεια αυτή ομοίως οφείλεται σε πλάνη των δημοτικών οργάνων η οποία, δεδομένης της πληρότητας της συνταχθείσας μελέτης και της ομαλής διεξαγωγής της διαδικασίας απευθείας ανάθεσης κρίνεται συγγνωστή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή υπηρεσιών:..Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, με την 3124/2019 απόφαση του Δημάρχου ..., ανατέθηκαν απευθείας από το Δήμο στην εταιρεία «...» υπηρεσίες που αφορούν στην καταγραφή των γεωτεμαχίων ιδιοκτησίας του Δήμου από το Εθνικό Κτηματολόγιο, στον εντοπισμό αυτών που έχουν χαρακτηρισθεί δασικά και στην υποβολή των τυχόν απαιτούμενων αντιρρήσεων επί των οικείων δασικών χαρτών.Με το αντικείμενο αυτό οι άνω υπηρεσίες δεν πληρούν τα εννοιολογικά κριτήρια των τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών που εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙ και, ως εκ τούτου, νομίμως ανατέθηκαν στη δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος χωρίς της διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, το ένταλμα αυτό πρέπει να θεωρηθεί. 

Εργασίες συντήρησης φωτεινών σηματοδοτών:..οι επίμαχες εργασίες αφορούν στον εσωτερικό και εξωτερικό καθαρισμό των σηματοδοτών, στον έλεγχο της ομαλής λειτουργίας τους και στην αντικατάσταση των τυχόν φθαρμένων εξαρτημάτων τους (λαμπτήρων, καλωδίων, χρονομετρητών κ.λ.π.), για την εκτέλεση των οποίων δεν απαιτείται, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η εφαρμογή μελέτης και η χρήση ιδιαίτερων τεχνικών γνώσεων και μεθόδων, με συνέπεια να μην εμπίπτουν στην, κατ’ άρθρο 2 (παρ. 1 εδ. 7) του ν. 4412/2016, έννοια του δημοσίου έργου (Ζ΄ Κλιμ. Ε.Σ. 249/2018, 361, 289/2017), για την απευθείας ανάθεση του οποίου απαιτείται η διενέργεια δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 118 (παρ. 5 και 6)  του ως άνω νόμου..Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, πλην το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ-Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για τη διαχείριση και συντονισμό του έργου «LYSIS»:Με δεδομένα αυτά, οι ως άνω υπηρεσίες δεν ανάγονται στα καθήκοντα του προσωπικού που υπηρετεί στο αρμόδιο Τμήμα του Δήμου ...... Και τούτο γιατί ναι μεν το προσωπικό αυτό οφείλει να παρακολουθεί και την υλοποίηση των προγραμμάτων που έχει αναλάβει ο Δήμος, στην προκειμένη περίπτωση όμως πρόκειται για ιδιαίτερα σύνθετο έργο που εκτελείται από περισσότερα νομικά πρόσωπα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, ήτοι εκτός των ορίων του Δήμου, απαιτεί για την εκτέλεση και τη διαχείριση των πόρων του συντονισμό και έλεγχο των ενεργειών και άλλων φορέων και ως εκ τούτου προϋποθέτει αυξημένη και ειδική εμπειρία, την οποία δεν διαθέτει το προσωπικό του Δήμου. Περαιτέρω, οι ανατεθείσες υπηρεσίες για οργάνωση, συντονισμό, έλεγχο, παρα-κολούθηση και υποστήριξη της υπό εκτέλεση εγκεκριμένης πράξης «LYSIS» συνιστούν συμβουλευτικές υπηρεσίες και όχι μελέτη ή παροχή τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ώστε να έπρεπε να διενεργηθεί ηλεκτρο-νική κλήρωση για την ανάθεσή τους, ενώ από τις διευκρινίσεις, που παρείχε ο Δήμος ..... προκύπτει ότι στην Ομάδα Έργου της ελεγχόμενης σύμβασης περιλαμβάνονται ειδικότητες αντίστοιχες με την υπό εκτέλεση πράξη (περιβαλ-λοντολόγος, γεωπόνος, ειδικός αλιείας - υδατοκαλλιεργειών), καθόσον αυτή αφορά στη βέλτιστη διαχείριση υδάτινων πόρων με σκοπό τη διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος.