Προμήθεια υγρών καυσίμων.(απευθείας ανάθεση) . Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, διότι η κατεπείγουσα ανάγκη για προμήθεια καυσίμων κατόπιν απευθείας ανάθεσης δεν οφείλεται σε παραλείψεις ή έλλειψη προγραμματισμού και επιμέλειας των αρμόδιων δημοτικών οργάνων, αλλά στο απρόβλεπτο γεγονός ότι η κατανάλωση των καυσίμων κατά τον Μάιο του 2017 είχε αυξηθεί σε ποσοστό άνω του 40% σε σχέση με την αντίστοιχη του Μαΐου του 2016, με συνέπεια οι ποσότητες που είχαν προγραμματίσει και προμηθευτεί να μην είναι πλέον επαρκείς. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί

Προμήθεια αντιδραστηρίων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι δεν είναι νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω και ιδίως στη σκέψη 3.6., η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης στην ΕΕΕΕ της ελεγχόμενης προμήθειας αντιδραστηρίων για τη διάγνωση ασθενών νοσούντων από κορωνοϊό SARS-CoV-2, διότι δεν συντρέχει απρόβλεπτη και κατεπείγουσα περίσταση που καθιστά δικαιολογημένη τη μη τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις τακτικές διαδικασίες ανάθεσης (ανοικτό ή κλειστό διαγωνισμό των άρθρων 27 και 28, αντίστοιχα, του ν. 4412/2016) της προμήθειας των ανωτέρω ποσοτήτων των αντιδραστηρίων αυτών. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι οι ανάγκες προμήθειας των ανωτέρω αντιδραστηρίων είναι υπαρκτές κατά τον χρόνο έναρξης της ανωτέρω διαδικασίας ανάθεσης αλλά, αντιθέτως, από την αόριστη επίκληση της «διασφάλισης και προάσπισης της δημόσιας υγείας και του κοινωνικού συμφέροντος» καταδεικνύεται ότι πρόκειται για ανάγκες μελλοντικές και αβέβαιες. Επομένως, σε καμμία περίπτωση η τυχόν μελλοντική προμήθεια των επιμάχων ποσοτήτων των ανωτέρω αντιδραστηρίων δεν δύναται να θεωρηθεί ότι συνάπτεται άμεσα με την κάλυψη αναγκών που ανέκυψαν λόγω της ανωτέρω πανδημίας ή ότι συνδέεται με την απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας αυτής, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 3.1. έως 3.7.. Άλλωστε, ο ίδιος ο νομοθέτης εκτιμά ότι η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας δεν θα διαρκέσει πέραν της 31ης.12.2022, καθώς μέχρι τότε έχει παρατείνει τις ανωτέρω διατάξεις της από 30.3.2020 ΠΝΠ που προβλέπουν αυτή την εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ως εκ τούτου, είναι αμφίβολο αν η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα αυτή ανάγκη θα υφίσταται καθ’ όλο το χρονικό διάστημα εκτέλεσης της σύμβασης, δεδομένου ότι πρόκειται για συμβατικές ποσότητες που επαρκούν για τέσσερις μήνες, πολλώ δε μάλλον για χρονικό διάστημα λιγότερο του μηνός από την υπογραφή της σύμβασης, ήτοι μέχρι 31.12.2022.

Παροχή Υπηρεσίων:Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για σύντομο χρονικό διάστημα, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των υπηρεσιών καθαριότητας στο Δήμο ....., ενόψει και της επερχόμενης εορταστικής περιόδου του Πάσχα, όπου αυξάνεται ιδιαίτερα η τουριστική επισκεψιμότητα του Δήμου και συνακόλουθα η παραγωγή των απορριμμάτων του. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις, καθόσον τα αρμόδια όργανά του δεν καθυστέρησαν να εγκρίνουν τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ο οποίος κατά την έγκριση της απευθείας ανάθεσης, είχε ήδη ολοκληρωθεί και εκκρεμούσε ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών και, κατ’ επέκταση, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμες.

Προμήθεια ανταλλακτικών και εργασίες τοποθέτησής τους:..Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση επισκευής του οχήματος, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής παροχής των υπηρεσιών αποχιονισμού εν μέσω της χειμερινής περιόδου. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου, καθώς η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά σε τακτική συντήρηση του οχήματος λόγω της συνήθους χρήσης του, αλλά σε βλάβη που ανέκυψε αιφνιδίως και εκτάκτως. Εξάλλου, η απευθείας ανάθεση της προμήθειας των ανταλλακτικών και των επακόλουθων εργασιών τοποθέτησής τους για λόγους κατεπείγοντος, αποτελεί αυτοτελή διαδικασία αφορώσα το συγκεκριμένο όχημα και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν η σχετική δαπάνη να συναθροίζεται με άλλες δαπάνες τακτικής συντήρησης που έχουν πραγματοποιηθεί εντός του ίδιου έτους.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. 

Προμήθεια υγρών καυσίμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης, ανεξαρτήτως του τυπικού του χαρακτηρισμού και της επικαλούμενης για τη σύναψή του νομικής βάσης, δε συνιστά τροποποίηση της 12088/13.3.2017 σύμβασης, καθόσον, όπως βεβαιώνεται και στο προαναφερόμενο 23588/23.5.2018 έγγραφο του Αντιδημάρχου Καθαριότητας ..., η εκτέλεση της εν λόγω σύμβασης έχει ήδη ολοκληρωθεί και, συνεπώς, εκλείπει η βασική προϋπόθεση εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Περαιτέρω, η προμήθεια υγρών καυσίμων, που αποτελεί αντικείμενο του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης, ανατέθηκε στο πλαίσιο νέας και αυτοτελούς διαδικασίας, ανεξάρτητης της προηγούμενης συμβατικής σχέσης των μερών, ήτοι με απευθείας ανάθεση, σύμφωνα με τις παρατιθέμενες ανωτέρω διατάξεις της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, στην οποία (απευθείας ανάθεση) προσέφυγε ο Δήμος λόγω κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης στα επικαλούμενα απρόβλεπτα  γεγονότα (σεισμική δόνηση της 12ης Ιουνίου 2017 και αύξηση των προσφυγικών ροών). Ενόψει δε, αφενός του γεγονότος ότι η επίμαχη (νέα) προμήθεια ανατέθηκε στο πλαίσιο αυτοτελούς διαδικασίας και αφετέρου ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των υπό προμήθεια ειδών ανέρχεται στο ποσό των 130.769,23 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), ήτοι υπολείπεται του ποσού των 200.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., το υποβληθέν ενώπιον του Κλιμακίου σχέδιο σύμβασης δεν υπόκειται, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη I), στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Κατόπιν αυτών, το ανωτέρω σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως υποβάλλεται για προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου, το οποίο πρέπει να απέχει του ελέγχου.

Υπηρεσίες ενημέρωσης καταναλωτών... Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών για σύντομο χρονικό διάστημα, που συνίσταται στη διασφάλιση της ενημέρωσης των καταναλωτών για τις οφειλές τους προς τη .... Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα της Επιχείρησης αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις, καθόσον ο σχετικός διαγωνισμός δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί λόγω της υποβολής προδικαστικής προσφυγής και αίτησης αναστολής. Περαιτέρω, το προσωπικό της ... δεν επαρκεί για να εκτελέσει την ανατεθείσα υπηρεσία και η Επιχείρηση έχει ήδη αιτηθεί την πρόσληψη προσωπικού χωρίς να έχει ολοκληρωθεί  η διαδικασία στο πλαίσιο της 3κ/2018 προκήρυξης. Τέλος, το κόστος της ελεγχόμενης υπηρεσίας, που προκύπτει από το ποσό του προϋπολογισμού του εν εξελίξει διαγωνισμού (239.480 ευρώ /24 μήνες Χ 2 μήνες =19.995 ευρώ).Κατ’ ακολουθία, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα έπρεπε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει, το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Βελτίωση υφιστάμενων αγροτικών δρόμων (...)Υπό το ανωτέρω νομικό και πραγματικό πλαίσιο της υπόθεσης, πρέπει, ως προς την ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης που δεν συμβιβάζεται με τις προθεσμίες που τάσσουν άλλες διαδικασίες, να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: (α) Όπως προεκτέθηκε (ανωτέρω σκ. 8), είναι νόμιμη η σύναψη δημόσιας σύμβασης με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, μόνο στις περιπτώσεις που ανακύπτει κατεπείγουσα ανάγκη εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων για την αναθέτουσα αρχή, η δε ανάγκη αυτή είναι τόσο επιτακτική, ώστε να καθιστά αδύνατη για την αντιμετώπισή της, την επιλογή διαγωνιστικής διαδικασίας, έστω και με συντετμημένες προθεσμίες 15 και 10 ημερών, ανάλογα για ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ή διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων κάτω των ορίων, για την υποβολή των προσφορών (βλ. άρθρα 27 παρ. 3, 28 παρ. 7 και 121 παρ. 1 του ν. 4412/2016 όπου για λόγους επείγοντος καθορίζονται συντετμημένες προθεσμίες υποβολής προσφορών αντί της τακτικής των 35 ημερών). Όταν, λοιπόν, η αναθέτουσα αρχή επικαλείται κατεπείγουσα ανάγκη, η οικεία σύμβαση πρέπει να ανατίθεται χωρίς καθυστέρηση, καθόσον το επείγον δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία για την ανάθεση συμβάσεων, έστω και αν για την τήρηση των διαγωνιστικών διαδικασιών απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που θα χρειαζόταν για την προσφυγή σε απευθείας ανάθεση, εφόσον μόνον με αυτές  διασφαλίζεται σε υπέρτατο βαθμό η επίτευξη διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού. Συνεπώς, η ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων δεν παρέχει τη διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή, να επιλέξει μη διαγωνιστική διαδικασία άνευ άλλου τινός, αν δεν αποδείξει ότι εν όψει αυτής, δεν μπορούσε να ακολουθήσει διαγωνιστικές διαδικασίες έστω με συντετμημένες προθεσμίες.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την προσφυγής ανάκλησης, και  Δεν ανακαλεί την 917/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Αμοιβή υπηρεσιών συντήρησης και επισκευής δημοτικών οχημάτων.(..)Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση παροχής των επίμαχων υπηρεσιών, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής παροχής των υπηρεσιών καθαριότητας στον Δήμο ..., ενόψει του μεγάλου αριθμού των οχημάτων που έχρηζαν άμεσης επισκευής. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου, καθώς δεν αποδείχθηκε ότι τα αρμόδια όργανά του, ενώ γνώριζαν ότι τα δημοτικά οχήματα και οι υπερκατασκευές τους έχρηζαν επισκευών και συντήρησης, καθυστέρησαν να εγκρίνουν τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ο οποίος κατά την έγκριση της απευθείας ανάθεσης βρισκόταν ακόμα σε εξέλιξη. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της παροχής των υπηρεσιών αυτών και, κατ’ επέκταση, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμες..Εξάλλου, το επείγον δεν αναιρείται από μόνο το γεγονός ότι από τις επιθεωρήσεις των οχημάτων μέχρι τη σύναψη του συμφωνητικού με την ανάδοχο μεσολάβησε χρονικό διάστημα τεσσάρων μηνών περίπου, καθώς το χρονικό αυτό διάστημα δεν υπερβαίνει τα ανώτατα χρονικά όρια ενέργειας και διεκπεραίωσης για τη διοίκηση, μετά τα οποία δε θα μπορούσε να δικαιολογηθεί...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Εκβάθυνση γεωτρήσεων...:Με τα δεδομένα αυτά υφίστατο κατεπείγουσα ανάγκη για την εκτέλεση του επίμαχου έργου, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης του ΧΥΤΑ …, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα ανέκυπτε σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τη συσσώρευση των απορριμμάτων ή την ενεργοποίηση χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσής τους. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι οφείλεται σε υπαιτιότητα των αρμόδιων οργάνων του Δήμου ... Εξάλλου, τα χρονικά διαστήματα των τριών περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της αρχικής ενημέρωσης του Δήμου και της θεώρησης της μελέτης και των δύο περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της θεώρησης της μελέτης και της έγκρισής της από την Οικονομική Επιτροπή, δεν υπερβαίνουν τον εύλογο χρόνο εντός του οποίου περαιώνονται συνήθως οι σχετικές διαδικασίες. Τέλος, τα ανωτέρω δε διαφοροποιούνται λόγω του ότι η έγγραφη πρόσκληση για υποβολή προσφορών για την εκτέλεση του έργου προηγήθηκε χρονικά της ως άνω εγκριτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Δαπάνες πυροπροστασίας με απευθειας ανάθεση. Με δεδομένα αυτά, η κήρυξη του Δήμου ... σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 15.3.2017, η διάρκεια της οποίας καταλάμβανε το χρόνο λήψης της κρίσιμης ως άνω εγκριτικής απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, επιβεβαιώνει την απρόβλεπτη περίσταση, η οποία επέβαλε την κατεπείγουσα αντιμετώπιση του προβλήματος της διαρκώς αυξανόμενης συσσώρευσης απορριμμάτων σε έκταση απολύτως επικίνδυνη για την πρόκληση πυρκαγιάς,  το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, και κατέστησε σαφές ότι δεν ήταν δυνατός ο εκ των προτέρων προγραμματισμός των σχετικών δράσεων για την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισή του και την τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις διαγωνιστικές διαδικασίεςΕπομένως, δεδομένου ότι η ανάγκη εξεύρεσης άμεσης λύσης για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων κατά τη θερινή, μάλιστα, περίοδο κατέστη επιτακτική, ενόψει του αυξημένου κινδύνου για την εκδήλωση πυρκαγιών στην περιοχή όσο και για τη δημόσια υγεία, ορθώς ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες εργασίες, με επίκληση των έκτακτων και απρόβλεπτων κατά τα ανωτέρω συνθηκών και επομένως σε ουσιαστική συμφωνία με τους προβλεπόμενους στο άρθρο 32 παρ. 2 εδ. γ΄ του ν. 4412/2016 όρους, χωρίς να ασκεί επιρροή για την ανάθεση αυτή η υπογραφή σύμβασης με όμοιο αντικείμενο σε προγενέστερο χρόνο...Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη παρίσταται νόμιμη