ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/141/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Βελτίωση υφιστάμενων αγροτικών δρόμων (...)Υπό το ανωτέρω νομικό και πραγματικό πλαίσιο της υπόθεσης, πρέπει, ως προς την ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης που δεν συμβιβάζεται με τις προθεσμίες που τάσσουν άλλες διαδικασίες, να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: (α) Όπως προεκτέθηκε (ανωτέρω σκ. 8), είναι νόμιμη η σύναψη δημόσιας σύμβασης με προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, μόνο στις περιπτώσεις που ανακύπτει κατεπείγουσα ανάγκη εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων για την αναθέτουσα αρχή, η δε ανάγκη αυτή είναι τόσο επιτακτική, ώστε να καθιστά αδύνατη για την αντιμετώπισή της, την επιλογή διαγωνιστικής διαδικασίας, έστω και με συντετμημένες προθεσμίες 15 και 10 ημερών, ανάλογα για ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ή διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων κάτω των ορίων, για την υποβολή των προσφορών (βλ. άρθρα 27 παρ. 3, 28 παρ. 7 και 121 παρ. 1 του ν. 4412/2016 όπου για λόγους επείγοντος καθορίζονται συντετμημένες προθεσμίες υποβολής προσφορών αντί της τακτικής των 35 ημερών). Όταν, λοιπόν, η αναθέτουσα αρχή επικαλείται κατεπείγουσα ανάγκη, η οικεία σύμβαση πρέπει να ανατίθεται χωρίς καθυστέρηση, καθόσον το επείγον δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία για την ανάθεση συμβάσεων, έστω και αν για την τήρηση των διαγωνιστικών διαδικασιών απαιτείται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που θα χρειαζόταν για την προσφυγή σε απευθείας ανάθεση, εφόσον μόνον με αυτές διασφαλίζεται σε υπέρτατο βαθμό η επίτευξη διαφάνειας και ελεύθερου ανταγωνισμού. Συνεπώς, η ύπαρξη κατεπείγουσας ανάγκης εξαιτίας απρόβλεπτων γεγονότων δεν παρέχει τη διακριτική ευχέρεια στην αναθέτουσα αρχή, να επιλέξει μη διαγωνιστική διαδικασία άνευ άλλου τινός, αν δεν αποδείξει ότι εν όψει αυτής, δεν μπορούσε να ακολουθήσει διαγωνιστικές διαδικασίες έστω με συντετμημένες προθεσμίες.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την προσφυγής ανάκλησης, και Δεν ανακαλεί την 917/2022 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/532/2023
Αποκατάσταση ζημιών και εργασίες συντήρησης στον Χ.Υ.Τ.Α.(...). Από τα ανωτέρω, όπως βασίμως προβάλλει ο προσφεύγων, δεν προκύπτει ότι το χρονικό διάστημα που διέδραμε μέχρι να ωριμάσουν οι ενέργειες που έπρεπε να ακολουθηθούν, να εξευρεθούν οι πόροι, να συνταχθεί η μελέτη και να ολοκληρωθεί η διαδικασία της ανάδειξης αναδόχου οφείλονται σε υπαιτιότητα του Δήμου και ολιγωρία του μηχανισμού του, ώστε η επικαλούμενη κατεπείγουσα ανάγκη να μην συμβιβάζεται με την τήρηση των συντετμημένων προθεσμιών υποβολής προσφορών που προβλέπονται για τις (ανοικτές ή κλειστές) διαγωνιστικές διαδικασίες. Συνεπώς, δεν συντρέχει ο σχετικός διακωλυτικός λόγος που διατυπώθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 2/2023 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου ... και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της επίδικης σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/539/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:ζητείται η ανάκληση της 7/2023 Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας..... Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Οι περιγραφόμενες κατολισθήσεις συνιστούν εν προκειμένω, αφεαυτές, γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εκτέλεσης των επίμαχων εργασιών αντιστήριξης των πρανών. Κατ’ ακολουθίαν αυτού, δεν μπορεί ευλόγως να αμφισβητηθεί η αιτιώδης συνάφεια των επικαλούμενων απρόβλεπτων γεγονότων με την προκληθείσα από αυτά κατεπείγουσα ανάγκη αποκατάστασης του εδάφους στα επίμαχα σημεία. Επίσης, ο κατεπείγων χαρακτήρας της αντιστήριξης των πρανών και του οδικού δικτύου στην εν λόγω περιοχή, δεδομένου και του επαπειλούμενου κινδύνου περαιτέρω εξέλιξης του φαινομένου των κατολισθήσεων, καθιστά αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών προσφυγής στη διενέργεια ανοικτών διαγωνιστικών διαδικασιών και τη συμμόρφωση σε όλες τις λοιπές σχετικές διατάξεις. Εξάλλου, η προσφεύγουσα Α.Α., δια της αρμόδιας υπηρεσίας της, προέβη άμεσα στις αναγκαίες ενέργειες για την ανάθεση και εκπόνηση της σχετικής μελέτης, την οποία ενέκρινε χωρίς καθυστέρηση, ενώ δεν είναι ενδεικτικό της έλλειψης κατεπείγοντος το χρονικό διάστημα των πέντε (5) μηνών, που μεσολάβησε από τη δέσμευση της σχετικής πίστωσης έως την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς η καθυστέρηση αυτή αιτιολογείται, κατά τα υποστηριζόμενα στην κρινόμενη προσφυγή, από την αυξημένη δυσκολία τροποποίησης της αρχικής μελέτης και προσαρμογής αυτής στις διαθέσιμες πιστώσεις. Η τροποποίηση αυτή, η οποία προϋπέθετε νέες αυτοψίες και δειγματοληψίες στην περιοχή, διαμόρφωσε κατ’ ουσίαν και τον χρόνο έναρξης της διαδικασίας ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης. Ενόψει των ανωτέρω και λαμβανομένου υπόψη ότι καταβλήθηκε προσπάθεια να αναπτυχθεί ανταγωνισμός, όπως καταδεικνύεται από το γεγονός ότι κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαδικασία υποβάλλοντας προσφορά πέντε (5) οικονομικοί φορείς, προκύπτει, στην προκειμένη περίπτωση, ότι η προσφεύγουσα Α.Α. δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή των κρίσιμων διατάξεων του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, καθόσον τα πραγματικά περιστατικά που επικαλείται πληρούν το πραγματικό της και δικαιολογούν την εφαρμογής της. Επισημαίνεται ότι η πληρότητα της προαναφερθείσας τροποποιητικής μελέτης ανήκει στην τεχνική – επιστημονική εκτίμηση της Διοίκησης, διενεργούμενη βάσει επιστημονικών γνώσεων και εκφεύγει του ελέγχου του παρόντος Τμήματος.Κατά τη γνώμη, όμως, του ορισθέντος ως Εισηγητή της υπόθεσης και έχοντος συμβουλευτική ψήφο Παρέδρου Φώτιου Οικονόμου, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση. Ειδικότερα, η χρονολογική διαδοχή των γεγονότων, η οποία αναλύεται λεπτομερώς ανωτέρω (βλ. σκέψη 10), καταδεικνύει ότι η προσφεύγουσα Α.Α. ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Προς τούτο, αρκεί η διαπίστωση ότι μεσολάβησε χρονικό διάστημα σχεδόν ένδεκα (11) μηνών, μεταξύ του μηνός Ιανουαρίου 2022, κατά τον οποίο σημειώθηκαν οι επικαλούμενες από την προσφεύγουσα Α.Α. έντονες βροχοπτώσεις και γνωστοποιήθηκαν σε αυτήν οι εν λόγω καταπτώσεις, και της λήψης της απόφασης προσφυγής στη διαδικασία διαπραγμάτευσης στις 29.11.2022. Τούτο δε ανεξαρτήτως του βαθμού δυσκολίας της τροποποίησης της αρχικώς συνταχθείσας μελέτης και της υποστελέχωσης της αρμόδιας προς τούτο υπηρεσίας της Περιφέρειας, καθώς οι παράμετροι αυτές ανήκουν στη σφαίρα ευθύνης της αναθέτουσας αρχής. Σε κάθε περίπτωση, από την αντιπαραβολή της από Μαρτίου 2022 μελέτης και του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, δεν προκύπτει ουσιώδης διαφοροποίηση της προκρινόμενης τεχνικής λύσης για την αντιμετώπιση της αστοχίας των πρανών. Περαιτέρω, τόσο από το περιεχόμενο της από Μαρτίου 2022 μελέτης όσο και από αυτό του τελικώς εγκριθέντος τεύχους τεχνικής περιγραφής, προκύπτει αφενός μεν ότι ανάγκη επεμβάσεων στην περιοχή υπήρχε και προ των επικαλούμενων έντονων βροχοπτώσεων της περιόδου Δεκεμβρίου 2021 – Ιανουαρίου 2022, αφετέρου δε ότι οι βροχοπτώσεις αυτές, ανεξαρτήτως της έντασης και της διάρκειάς τους, που δεν εξειδικεύονται, δεν αποτελούν γεγονός συνδεόμενο αιτιωδώς με τις επίμαχες κατολισθήσεις, ώστε να δικαιολογείται η κατάρτιση σύμβασης με την εξαιρετική αυτή διαδικασία.Ανακαλεί την 7/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1849/2022
KΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΟΔΟΓΕΦΥΡΑΣ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι νομίμως έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις προσφυγής στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση διακήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, μπορεί μεν οι σεισμοί της 3ης και 4ης Μαρτίου 2021 να συνιστούν γεγονός απρόβλεπτο για την αναθέτουσα Αρχή, μη οφειλόμενο σε δική της ευθύνη, πλην όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ορθώς κρίθηκε ότι δεν συντρέχει η σωρευτικά απαιτούμενη προϋπόθεση της αδυναμίας της αναθέτουσας Αρχής να τηρήσει τις προθεσμίες των διαδικασιών με δημοσίευση, έστω συντομευμένων, λόγω επιτακτικής κατεπείγουσας ανάγκης. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την από 4.10.2022 (ΑΒΔ 7203/2022) προσφυγή ανάκλησης του Ν.Π.Δ.Δ.- O.T.A. Β΄ Βαθμού με την επωνυμία «ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ».Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/304/2023
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/273/2018
Εργασίες διαμόρφωσης, διευθέτησης και εξομάλυνσης πρανών κυττάρων Χ.Υ.Τ.Α....Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης δικαιολογείται από κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε απρόβλεπτα γεγονότα και αναγόμενη, μεταξύ άλλων, στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτη η τήρηση των προθεσμιών για τη διενέργεια ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού. Καθόσον, περαιτέρω, ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στην ελεγχόμενη διαδικασία δεν διαπιστώνονται, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης, το οποίο, ωστόσο, θα πρέπει να συμπληρωθεί με τα στοιχεία της αναδόχου ένωσης και της οικονομικής προσφοράς αυτής.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/192/2021
Προμήθεια οχημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψεις 2 έως 5), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, από την αιτιολογία που παρατίθεται στην 280335/21/831626/23.4.2021 απόφαση ανάθεσης, δεν προκύπτει ότι τα προς προμήθεια οχήματα της Ελληνικής Αστυνομίας προορίζονται για την κάλυψη κατεπειγουσών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής που ανέκυψαν από εξαιρετικές και απρόβλεπτες περιστάσεις. Και τούτο, διότι από τα στοιχεία του φακέλου της υπόθεσης δεν αποδεικνύεται ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη οφειλόμενη σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που να δικαιολογεί την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης του άρθρου 32 παρ. 2γ του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η αόριστη επίκληση των κρουσμάτων κορωνοϊού, τα οποία παρατηρούνται συνεχώς μέχρι σήμερα από το Μάρτιο του 2020, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως απρόβλεπτη και αιφνίδια περίσταση για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση, καθότι η γενικότερη κατάσταση της πανδημίας, τόσο στην Χώρα μας όσο και διεθνώς, αποτελούσε γεγονός γνωστό στην αναθέτουσα Αρχή για επαρκές χρονικό διάστημα και όχι έκτακτη συνθήκη η οποία δύναται να αντιμετωπιστεί μόλις προσφάτως με την υπό κρίση απευθείας ανάθεση. Η επίκληση δε εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής ενός τεχνικού χαρακτηριστικού [του διάφανου συνθετικού διαχωριστικού (plexiglas) ]υπέρ της ανάγκης προμήθειας καινούργιων περιπολικών οχημάτων με τη συγκεκριμένη διαμόρφωση, δεν αιτιολογείται επαρκώς, καθόσον δεν προσκομίζεται ειδική τεχνική ανάλυση εμπειρογνωμόνων που να πιστοποιεί το τεχνικώς ανέφικτο εναλλακτικών λύσεων, όπως, για παράδειγμα, αυτής της μερικής τροποποίησης - προσαρμογής των ήδη υφιστάμενων οχημάτων του στόλου της Ελληνικής Αστυνομίας (με ουσιωδώς μικρότερο κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας). Επιπλέον πρέπει να ληφθεί, επίσης, υπ΄ όψιν το γεγονός ότι, από τα διδάγματα της κοινής πείρας, η εν λόγω διαμόρφωση δεν είναι τόσο εξειδικευμένη (θεωρείται επί σειρά ετών ως τυπική εφαρμογή σε περιπολικά και μεταφορικά οχήματα - ταξί παγκοσμίως), οι δε προβλεπόμενοι αεραγωγοί μπροστινών και πίσω καθισμάτων αποτελούν. Επίσης κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, από πολλού χρόνου, στην αυτοκινητοβιομηχανία τυποποιημένο (standard) εξοπλισμό καμπίνας και, ως εκ τούτου, η συγκεκριμένη υλοποίηση δεν δύναται να αποτελέσει το βασικό υλικοτεχνικό επιχείρημα για την επικαλούμενη έκτακτη ανάγκη προμήθειας νέων οχημάτων. Ανεξαρτήτως δε των ανωτέρω, δεν αποδεικνύεται ούτε ότι ανέκυψε θέμα κατεπείγουσας ανάγκης μη συμβιβαζόμενης με τις προθεσμίες που επιβάλλει η δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, προϋπόθεση που απαιτείται, εκ του ενωσιακού δικαίου, να συντρέχει σωρευτικώς για την προσφυγή στη συγκεκριμένη εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, η οποία στοχεύει στην επείγουσα αντιμετώπιση καταστάσεων, όταν τα χρονικά περιθώρια δεν επαρκούν για την τήρηση της κύριας διαδικασίας επιλογής αναδόχου. Ειδικότερα, ενώ από τον Μάρτιο του 2020 γενικεύτηκε η παρουσία της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 στη Χώρα μας και επομένως γεννήθηκε η ανάγκη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της διασποράς των κρουσμάτων, η διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας που αποσκοπεί στην προστασία του αστυνομικού προσωπικού από τον κορωνοϊό άρχισε μόλις στις 2.2.2021 (ένα έτος αργότερα), οπότε και η αναθέτουσα Αρχή προέβη στη σύσταση της Ομάδας Εργασίας για τη σχετική έρευνα αγοράς νέων οχημάτων με διαχωριστικό, γεγονός που δεν συμβιβάζεται με την επικαλούμενη ύπαρξη επείγουσας ανάγκης και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, που να καθιστά ανέφικτη την τήρηση των προθεσμιών διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού. Εξάλλου, ο νομοθέτης προβλέπει τη δυνατότητα σύντμησης της ελάχιστης προθεσμίας παραλαβής των προσφορών στην ανοικτή διαδικασία στις 15 ημέρες σε περίπτωση δεόντως τεκμηριωμένης από την αναθέτουσα αρχή επείγουσας κατάστασης, σύμφωνα με το άρθρο 27 παρ. 3 του ν.4412/2016. Αποδεικνύεται συνεπώς, ότι ήταν δυνατή από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή η τήρηση της διαδικασίας του ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση της ελεγχόμενης προμήθειας και η εντεύθεν τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της ισότιμης συμμετοχής στη διαδικασία για την κατάρτιση της σύμβασης και του ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή κατεπείγουσα ανάγκη για την άμεση εξασφάλιση και διάθεση των νέων διαμορφωμένων οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχει, πολλώ μάλλον και για το λόγο ότι τόσο στο από 18.3.2021 τεύχος των τεχνικών προδιαγραφών της πρόσκλησης (στοιχ. 23.3) όσο και στην από 24.3.2021 τεχνική προσφορά της «….», καθώς και στο ελεγχόμενο σχέδιο σύμβασης (άρθρο 3) αναφέρεται ότι τα υπό προμήθεια οχήματα πρέπει να παραδοθούν στην Ελληνική Αστυνομία εντός χρονικού διαστήματος δέκα (10) μηνών, που κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας δεν είναι συμβατό με μία εσπευσμένη προμήθεια, ενώ δεν προβλέπεται στο συμβατικό κείμενο δυνατότητα, έστω τμηματικής παράδοσης αυτών σε συντομότερους χρόνους, αλλά, αντιθέτως, προβλέπεται δυνατότητα παράτασης του συμβατικού χρόνου για σοβαρούς λόγους που θα καθιστούν αντικειμενικώς αδύνατη την εμπρόθεσμη παράδοση των οχημάτων, χωρίς επιβαλλόμενες κυρώσεις. Επισημαίνεται δε, το ανωτέρω χρονικό διάστημα επιβαρύνεται έτι περαιτέρω και από το προβλεπόμενο στα ίδια ως άνω στοιχεία της σύμβασης χρονικό διάστημα 2 μηνών από την ημερομηνία παράδοσης των οχημάτων (βλ. στοιχ. 23.6. των τεχνικών προδιαγραφών και άρθρο 5 του σχεδίου σύμβασης), εντός του οποίου θα πραγματοποιηθεί η ποσοτική και ποιοτική παραλαβή των ειδών από την αρμόδια Επιτροπή.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1167/2021
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/446/2023
Προμήθεια «συσκευών διασφάλισης της συνεχούς απολύμανσης του εσωτερικού ατμοσφαιρικού αέρα των λεωφορείων της ... Α.Ε.(...)Υπό το πρίσμα των ως άνω δεδομένων και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (βλ. σκ. 8) πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Κατ’ εκτίμηση των εγγράφων που τη συνοδεύουν και των προβαλλόμενων με την κρινόμενη προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση ισχυρισμών, για την ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης με χρήση της εξαιρετικής διαδικασίας της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης ο αναθέτων Φορέας επικαλείται, κατ’ ουσίαν, ως κατεπείγουσα ανάγκη την αντιμετώπιση της μεταδοτικότητας του κορονοϊού κατά τις μετακινήσεις των επιβατών με τα μέσα μαζικής μεταφοράς και ως απρόβλεπτο γεγονός την καλπάζουσα μορφή των μεταλλάξεων που επιβάλλει την άμεση εξασφάλιση της, δια των προμηθευόμενων συσκευών, νέας τεχνολογίας, η οποία συνιστά τη βέλτιστη λύση για την αντιμετώπιση της ως άνω κατεπείγουσας ανάγκης. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι ο αναθέτων Φορέας δεν τεκμηρίωσε επαρκώς ότι υφίσταται κατεπείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, που δικαιολογεί την εφαρμογή της διαδικασίας διαπραγμάτευσης του άρθρου 269 παρ. δ΄ του ν. 4412/2016 και, όπως καταδεικνύεται από τις περιστάσεις του συγκεκριμένου πραγματικού πλαισίου της υπόθεσης, ουδόλως κωλυόταν να τηρήσει τις προθεσμίες διαγωνιστικής διαδικασίας ή, τουλάχιστον, τις συντετμημένες προθεσμίες για την υποβολή προσφορών, που προβλέπονται από τον ν. 4412/2016. Λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των ανωτέρω σκέψεων και καθόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος ανάκλησης, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη.(της 622/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.)
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/212/2019
Εκβάθυνση γεωτρήσεων...:Με τα δεδομένα αυτά υφίστατο κατεπείγουσα ανάγκη για την εκτέλεση του επίμαχου έργου, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης του ΧΥΤΑ …, καθόσον σε διαφορετική περίπτωση θα ανέκυπτε σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από τη συσσώρευση των απορριμμάτων ή την ενεργοποίηση χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσής τους. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι οφείλεται σε υπαιτιότητα των αρμόδιων οργάνων του Δήμου ... Εξάλλου, τα χρονικά διαστήματα των τριών περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της αρχικής ενημέρωσης του Δήμου και της θεώρησης της μελέτης και των δύο περίπου μηνών, που μεσολάβησαν μεταξύ της θεώρησης της μελέτης και της έγκρισής της από την Οικονομική Επιτροπή, δεν υπερβαίνουν τον εύλογο χρόνο εντός του οποίου περαιώνονται συνήθως οι σχετικές διαδικασίες. Τέλος, τα ανωτέρω δε διαφοροποιούνται λόγω του ότι η έγγραφη πρόσκληση για υποβολή προσφορών για την εκτέλεση του έργου προηγήθηκε χρονικά της ως άνω εγκριτικής απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/531/2023
Προμήθεια «Συστημάτων επιτήρησης (καμερών) για τη λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους».(....)Περαιτέρω, ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι τα προς προμήθεια συστήματα επιτήρησης για την λήψη και καταγραφή εικόνας και ήχου σε δημόσιους χώρους σκοπούν στην ικανοποίηση παγίων και διαρκών ήδη από μακρού χρόνου διαπιστωθεισών αναγκών της αναθέτουσας Αρχής και, σε κάθε περίπτωση, παρίστανται ως αποτέλεσμα ενδελεχούς και μακροχρόνιου (ήδη από το έτος 2020) προγραμματισμού και ότι η εν λόγω προμήθειά τους δεν είναι καν άμεσα υλοποιήσιμη ακόμα και μετά την υπογραφή της σχετικής σύμβασης, οπότε δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την φερόμενη ως υφιστάμενη κατεπείγουσα ανάγκη, δεδομένου ότι αφενός το φυσικό της αντικείμενο δεν είναι ακόμα στο σύνολό του πλήρως καθορισμένο και ο συμβατικός χρόνος υλοποίησής της ορίζεται σε ένδεκα μήνες, δηλαδή είναι πολύ μεγάλος.Με τον δεύτερο λόγο της κρινόμενης προσφυγής, όπως αυτός προκύπτει κατ’ εκτίμηση του δικογράφου, προβάλλεται ως προς την τεκμηρίωση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης ότι δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στα έγγραφα της σύμβασης τιμή μονάδος ανά συσκευή, με διαίρεση της προϋπολογιζόμενης τιμής των καμερών σώματος και οχημάτων με το πλήθος αυτών, καθώς οι συσκευές αποτελούν τμήμα ενός ενιαίου συστήματος. Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκληση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Δεν ανακαλεί την 30/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜ./1094/2023
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/460/2023
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΛΑΒΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΚΛΗΘΗΚΑΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΚΡΑΙΩΝ ΚΑΙΡΙΚΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ.(...)Από τη συστηματική ερμηνεία των προδιαληφθεισών διατάξεων προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: i) Oι αναθέτουσες Αρχές υποχρεούνται να συνάπτουν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών κατόπιν προσφυγής, κατά κανόνα, στις ανοικτές ή κλειστές διαδικασίες ανάθεσης, καθόσον με τη δημοσίευση της προκήρυξης γνωστοποιείται ευρέως η πρόθεσή τους να συνάψουν σύμβαση και, επέκεινα, διασφαλίζεται καλύτερα η τήρηση των θεμελιωδών αρχών της διαφάνειας και της ισότητας συμμετοχής των ενδιαφερομένων και μειώνονται οι πιθανότητες παρακώλυσης, περιορισμού ή νόθευσης του ανταγωνισμού. ii) Μόνο κατ’ εξαίρεση, στις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 32 του ως άνω νόμου 4412/2016 περιπτώσεις, δύνανται οι αναθέτουσες να προσφεύγουν στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, οι οποίες, ως εκ του εξαιρετικού τους χαρακτήρα πρέπει να ερμηνεύονται στενά. iii) Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι η θεσπιζόμενη στην περ. γ΄ της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, η οποία προβλέπει τη δυνατότητα προσφυγής στη διαπραγμάτευση προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατεπείγουσα, ήτοι άκρως επείγουσα ανάγκη, οφειλόμενη σε γεγονότα απρόβλεπτα, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δια της προσφυγής σε ανοικτή ή κλειστή διαγωνιστική διαδικασία, διότι ο χρόνος ολοκλήρωσης αυτής θα έθετε σε διακινδύνευση υπέρτερα αγαθά όπως η ζωή, η υγεία, η ιδιοκτησία, η ασφάλεια των υποδομών κ.λ.π.Λαμβάνοντας υπόψη το παρατεθέν ιστορικό της υπόθεσης, τα συμπληρωματικώς υποβληθέντα με την προσφυγή στοιχεία και τις προαναφερθείσες και ερμηνευθείσες διατάξεις, το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Π.Ι.Ν. προσέφυγε εν προκειμένω σε διαπραγμάτευση χωρίς να πληρούται η τιθέμενη από το άρθρο 32 παρ. 2 περ. γ΄ προϋπόθεση του κατεπείγοντος που τη διέπει. Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την με ΑΒΔ 85/12.1.2023 προσφυγή της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.Δεν ανακαλεί, κατά τα αναφερόμενα στο αιτιολογικό, την 992/2022 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΣΤ ΚΛΙΜΑΚΙΟ/550/2022
Προμήθεια αντιδραστηρίων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι δεν είναι νόμιμη, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω και ιδίως στη σκέψη 3.6., η ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης στην ΕΕΕΕ της ελεγχόμενης προμήθειας αντιδραστηρίων για τη διάγνωση ασθενών νοσούντων από κορωνοϊό SARS-CoV-2, διότι δεν συντρέχει απρόβλεπτη και κατεπείγουσα περίσταση που καθιστά δικαιολογημένη τη μη τήρηση των προθεσμιών που προβλέπονται για τις τακτικές διαδικασίες ανάθεσης (ανοικτό ή κλειστό διαγωνισμό των άρθρων 27 και 28, αντίστοιχα, του ν. 4412/2016) της προμήθειας των ανωτέρω ποσοτήτων των αντιδραστηρίων αυτών. Ειδικότερα, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι οι ανάγκες προμήθειας των ανωτέρω αντιδραστηρίων είναι υπαρκτές κατά τον χρόνο έναρξης της ανωτέρω διαδικασίας ανάθεσης αλλά, αντιθέτως, από την αόριστη επίκληση της «διασφάλισης και προάσπισης της δημόσιας υγείας και του κοινωνικού συμφέροντος» καταδεικνύεται ότι πρόκειται για ανάγκες μελλοντικές και αβέβαιες. Επομένως, σε καμμία περίπτωση η τυχόν μελλοντική προμήθεια των επιμάχων ποσοτήτων των ανωτέρω αντιδραστηρίων δεν δύναται να θεωρηθεί ότι συνάπτεται άμεσα με την κάλυψη αναγκών που ανέκυψαν λόγω της ανωτέρω πανδημίας ή ότι συνδέεται με την απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας αυτής, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις 3.1. έως 3.7.. Άλλωστε, ο ίδιος ο νομοθέτης εκτιμά ότι η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της πανδημίας δεν θα διαρκέσει πέραν της 31ης.12.2022, καθώς μέχρι τότε έχει παρατείνει τις ανωτέρω διατάξεις της από 30.3.2020 ΠΝΠ που προβλέπουν αυτή την εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης. Ως εκ τούτου, είναι αμφίβολο αν η απρόβλεπτη και κατεπείγουσα αυτή ανάγκη θα υφίσταται καθ’ όλο το χρονικό διάστημα εκτέλεσης της σύμβασης, δεδομένου ότι πρόκειται για συμβατικές ποσότητες που επαρκούν για τέσσερις μήνες, πολλώ δε μάλλον για χρονικό διάστημα λιγότερο του μηνός από την υπογραφή της σύμβασης, ήτοι μέχρι 31.12.2022.