ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/5/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης και συντήρησης των εφαρμογών λογισμικού: Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των υπηρεσιών αυτών κατά το προηγούμενο της σύναψης της επίμαχης σύμβασης δωδεκάμηνο ανέρχεται σε 26.170,34 ευρώ (11.215,86+ 11.215,86+3.738,62) χωρίς ΦΠΑ και ως εκ τούτου υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε από το, φέροντα το βάρος απόδειξης, φορέα αποδεικνύεται η συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων που κατέστησαν εν προκειμένω επιτρεπτή την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Συγκεκριμένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που παρατίθενται ανωτέρω (σκέψη IΙΙ Γ), ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 σύμβασης, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, κρίνει ότι ο φορέας, ο οποίος φέρει και το βάρος απόδειξης, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και συνεπώς δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την ανωτέρω αιτία. Ούτε άλλωστε από το επικαλούμενο από το Νοσοκομείο 3950/20.4.2018 έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς την 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Σημειωτέον ότι στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Τέλος, ως προς την από εσάς ανάθεση σύμβασης τεχνικής υποστήριξης των Πληροφοριακών Συστημάτων (δηλαδή του έργου) που επικαλείσθε στην από 27.3.2018 επιστολή σας, σχετική είναι η παρ. 6 του άρθρου 15 της με αρ. 285/2005 σύμβασης, κατά την οποία: Ο ανάδοχος θα παράσχει βεβαίωση ότι δίνεται η δυνατότητα και το δικαίωμα στον Κύριο του έργου (δηλαδή σε εσάς) να αναθέσει σε τρίτο οργανισμό μελλοντικά την συντήρηση και αναβάθμιση της λειτουργικότητας του λογισμικού, απαλλάσσοντας τον ανάδοχο από την ευθύνη για τα θέματα που άπτονται από την ανάπτυξη της νέας εφαρμογής και μετά». Εξάλλου, απορριπτέος τυγχάνει και ο ισχυρισμός της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, που προβάλλεται με το 638/27.12.2017 έγγραφό της, ότι κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα επί των εφαρμογών λογισμικού του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Γενικό Νοσοκομείο ........ και συνεπώς ότι συντρέχει περίπτωση αποκλειστικότητας αυτής ως παρόχου των επίμαχων υπηρεσιών συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης, με συνέπεια τη νομιμότητα της επίμαχης απευθείας ανάθεσης σε αυτήν. Και τούτο διότι, πέραν του ότι δεν προσκομίζεται κανένα έγγραφο αποδεικτικό ή διευκρινιστικό του ως άνω ισχυρισμού, έρχεται και σε αντίθεση με όσα έγγραφα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ. Γ. της παρούσας (το άρθρο 15 της 285/2005 σύμβασης, την 28623/15.12.2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/20.1.2010 πρωτόκολλο παράδοσης του ως άνω έργου). Τέλος, ασφαλές επιχείρημα υπέρ των αποκλειστικών πνευματικών δικαιωμάτων της ανωτέρω εταιρείας δεν μπορεί να συναχθεί ούτε από το 978/20.6.2014 έγγραφο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος, το οποίο όλως αορίστως αναφέρεται στα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείων που εγκαθιστά και θέτει σε παραγωγική λειτουργία στα Νοσοκομεία η εταιρεία αυτή (βλ. Πράξη IV Τμ. 7/2018).
Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/18/2019,λόγω συγγνωστής πλάνης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/148/2018
Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης των εφαρμογών λογισμικού(...)Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: Α) Μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των υπηρεσιών αυτών κατά το προηγούμενο της σύναψης της επίμαχης σύμβασης δωδεκάμηνο ανέρχεται σε 84.854,11 ευρώ (65.272,40 + 19.581,71) χωρίς ΦΠΑ και ως εκ τούτου υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε από το, φέροντα το βάρος απόδειξης, φορέα αποδεικνύεται η συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων που κατέστησαν εν προκειμένω επιτρεπτή την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Συγκεκριμένα, το Κλιμάκιο, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία που παρατίθενται ανωτέρω (σκέψη IΙΙ Δ), ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 σύμβασης, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, κρίνει ότι ο φορέας, ο οποίος φέρει και το βάρος απόδειξης, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ότι ως εκ τούτου δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την ανωτέρω αιτία. Ούτε άλλωστε από το επικαλούμενο από το Νοσοκομείο 3950/20.4.2018 έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς την 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Σημειωτέον ότι στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Τέλος, ως προς την από εσάς ανάθεση σύμβασης τεχνικής υποστήριξης των Πληροφοριακών Συστημάτων (δηλαδή του έργου) που επικαλείσθε στην από 27.3.2018 επιστολή σας, σχετική είναι η παρ. 6 του άρθρου 15 της με αρ. 285/2005 σύμβασης, κατά την οποία: Ο ανάδοχος θα παράσχει βεβαίωση ότι δίνεται η δυνατότητα και το δικαίωμα στον Κύριο του έργου (δηλαδή σε εσάς) να αναθέσει σε τρίτο οργανισμό μελλοντικά την συντήρηση και αναβάθμιση της λειτουργικότητας του λογισμικού, απαλλάσσοντας τον ανάδοχο από την ευθύνη για τα θέματα που άπτονται από την ανάπτυξη της νέας εφαρμογής και μετά». Β) Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και αυτών του π.δ. 80/2016, η σχετική ανάληψη υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την υπογραφή της οικείας σύμβασης. Ωστόσο, το Κλιμάκιο κρίνει, ως προς την πλημμέλεια αυτή, ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νόμιμα.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/40/2018
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης:ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΑΝΑΘΕΣΗ.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον αναπληρωτή Επίτροπο, μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες υπηρεσίες στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, η αξία των υπηρεσιών αυτών κατά το προηγούμενο της σύναψης της επίμαχης σύμβασης δωδεκάμηνο ανέρχεται σε 65.272,3 ευρώ (19.581,72+45.690,58) πλέον ΦΠΑ και ως εκ τούτου υπερβαίνει το νόμιμο όριο διενέργειας απευθείας ανάθεσης, ενώ από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ούτε από το, φέροντα το βάρος απόδειξης, φορέα αποδεικνύεται η συνδρομή εξαιρετικών περιστάσεων που κατέστησαν εν προκειμένω επιτρεπτή την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Ο δε ισχυρισμός της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, που προβάλλεται με το 636/27.12.2017 έγγραφό της, ότι κατέχει τα πνευματικά δικαιώματα επί των εφαρμογών λογισμικού του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Γενικό Νοσοκομείο … και συνεπώς ότι συντρέχει περίπτωση αποκλειστικότητας αυτής ως παρόχου των επίμαχων υπηρεσιών συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης, με συνέπεια τη νομιμότητα της επίμαχης απευθείας ανάθεσης σε αυτήν, είναι απορριπτέος. (...)Κατόπιν αυτών το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/158/2018
Παροχή υπηρεσιών υποστηρίξεως των εφαρμογών λογισμικού :Όπως βασίμως προβάλλεται από τον διαφωνούντα Αναπληρωτή Επίτροπο, η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά νόμιμη παράταση της από 28.4.2016 συμβάσεως για την παροχή ομοίων υπηρεσιών κατά το χρονικό διάστημα από 1.5.2016 έως 28.2.2017, αλλά νέα απευθείας ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών στην ίδια ανάδοχο, αφού η από 28.4.2016 σύμβαση δεν συνήφθη κατόπιν νόμιμης διαγωνιστικής διαδικασίας, με πρόβλεψη του δικαιώματος παρατάσεως στην οικεία διακήρυξη. Περαιτέρω, όσον αφορά τη νομιμότητα της εν λόγω απευθείας αναθέσεως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για την επιτρεπτή προσφυγή στην εν λόγω διαδικασία. Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία που παρατίθενται στη σκέψη IΙΙ.Γ, ήτοι το άρθρο 15 της 285/2005 συμβάσεως, την 28623/2009 απόφαση της ΚτΠ Α.Ε. και το 817/2010 πρωτόκολλο παράδοσης του έργου, το Νοσοκομείο, το οποίο φέρει και το βάρος αποδείξεως, δεν αποδεικνύει ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία σε αυτό, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ότι ως εκ τούτου δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως για την ανωτέρω αιτία. Επιπλέον, ούτε και από το 1515/21.3.2018 έγγραφο της Κοινωνίας της Πληροφορίας προς το Γενικό Νοσοκομείο Άμφισσας, το οποίο επικαλείται το Νοσοκομείο, αποδεικνύεται ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, αντιθέτως, δε, στο εν λόγω έγγραφο αναφέρεται ότι τα εν λόγω πνευματικά δικαιώματα έχουν μεταβιβασθεί αυτοδικαίως με την οριστική παραλαβή του έργου από την ΚτΠ Α.Ε.. Ειδικότερα, στο ανωτέρω έγγραφο αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής: «(…) Συμπερασματικά, βάσει του άρθρου 15 της 285/2005 σύμβασης, τα πνευματικά δικαιώματα του παρόντος έργου έχουν μεταβιβασθεί αυτοδίκαια με την οριστική του παραλαβή (28623/15.12.2009 απόφαση). Τα παραπάνω στην συνέχεια έχουν μεταβιβασθεί από την ΚτΠ Α.Ε. στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και στην 5η Υγειονομική Περιφέρεια Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας με το υπ’ αριθμ. 817/20.01.2010 Πρωτόκολλο παράδοσης (…)». Περαιτέρω, σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις ΙΙΙ.Α. και ΙΙΙ.Β., η αξία των υπηρεσιών υποστηρίξεως εφαρμογών λογισμικού τόσο κατά το προηγούμενο της συνάψεως της επίμαχης συμβάσεως δωδεκάμηνο, όσο και κατά το έτος 2017, υπερέβη το ποσό των 20.000 ευρώ, μέχρι του οποίου είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως άνευ ειδικού λόγου. Κατόπιν τούτων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Αναπληρωτή Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, οι επίμαχες υπηρεσίες μη νομίμως ανατέθηκαν στην φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της απευθείας αναθέσεως και ως εκ τούτου, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν πρέπει να πληρωθεί.Περαιτέρω, όσον αφορά τους λοιπούς λόγους διαφωνίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι και αυτοί οι λόγοι είναι βάσιμοι. Ειδικότερα, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δοθέντος ότι, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4270/2014 και αυτών του π.δ. 80/2016, η σχετική ανάληψη υποχρεώσεως εκδόθηκε μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Επιπλέον, κατά παράβαση της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου, η οποία αποτελεί ειδικότερη έκφανση της αρχής της νομιμότητας και διέπει και τη σύναψη των διοικητικών συμβάσεων, μη νομίμως προσδόθηκε αναδρομική στην από 6.3.2017 σύμβαση (βλ. Ελ.Συν. ΙV Τμ. Πρ. 6/2014, 170, 42/2011, Κ.Π.Ε.Δ. στο IV Τμ. 216, 57/2015, 168, 165, 8/2014 κ.ά.). Τέλος, βασίμως επίσης προβάλλεται ότι η κατάθεση της εγγυητικής επιστολής καλής εκτελέσεως πρέπει να κατατίθεται πριν ή κατά την υπογραφή της συμβάσεως και ότι, ως εκ τούτου, στην προκειμένη περίπτωση δεν ήταν νόμιμη η προσκόμιση αυτής είκοσι πέντε (25) ημέρες μετά την υπογραφή της οικείας συμβάσεως. Όσον αφορά όμως αυτούς τους λόγους μη νομιμότητας της δαπάνης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως και επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν συνέτρεχε ο πρώτος λόγος μη νομιμότητας της επίμαχης δαπάνης.
ΕΣ/ΤΜ.4/18/2019
Αμοιβή της για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης εφαρμογών λογισμικού :ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 5/2019 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο παρόν Τμήμα..Με αυτά τα δεδομένα, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι με την παρούσα αίτηση δεν γίνεται επίκληση νέων ισχυρισμών ούτε προσκομίζονται νέα κρίσιμα στοιχεία πέραν των όσων έχουν ήδη αξιολογηθεί από αυτό στο πλαίσιο της προαναφερόμενης αίτησης ανάκλησης του Γενικού Νοσοκομείου ... επί της οποίας εκδόθηκε η 7/2018 πράξη, κρίνει ότι δεν συντρέχει λόγος να αποστεί από τις προδιαληφθείσες κρίσεις του, καθώς και από τις αντίστοιχες κρίσεις του Κλιμακίου, το οποίο και παραπέμπει στην 7/2018 πράξη του Τμήματος. Επιπλέον, ο ειδικότερος ισχυρισμός του αιτούντος ότι η ύπαρξη δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας επί των εφαρμογών του Ο.Π.Σ. του Νοσοκομείου προκύπτει από την ως άνω, από 20.7.2017 σύμβαση (ΑΔΑΜ: …), η οποία διαλαμβάνει τα εξής: «Οι εφαρμογές λογισμικού της παρούσας σύμβασης αποτελούν ιδιοκτησία του Αναδόχου και το Νοσοκομείο δεν αποκτά δικαίωμα κυριότητας σε αυτές αλλά απλώς αγοράζει το δικαίωμα χρήσης των εφαρμογών λογισμικού που είναι εγκατεστημένες στο υπολογιστικό σύστημα το οποίο βρίσκεται στο Νοσοκομείο (...)», είναι απορριπτέος, καθώς μόνη κρίσιμη περί της κατάφασης ή μη ύπαρξης δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επί των εφαρμογών λογισμικού του αιτούντος είναι η αρχική .../2005 σύμβαση, στο πλαίσιο εκτέλεσης της οποίας πραγματοποιήθηκε η εγκατάσταση του Ο.Π.Σ. στα υπαγόμενα στην 5η Υ.Πε. νοσοκομεία. Ωστόσο, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά το παρελθόν το αιτούν είχε συνάψει αντίστοιχες συμβάσεις με την εταιρεία «....», χωρίς να έχει ανακύψει διαφωνία ως προς τη θεώρηση των οικείων ενταλμάτων (βλ. ενδεικτικώς τις αναφερόμενες στη σκ. V συμβάσεις), κρίνει ότι τα όργανά του ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά επειδή συγγνωστώς υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν στη σύναψη της επίμαχης σύμβασης.Ανακαλεί την 5/2019 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο ΙV Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/70/2019
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης - υποστήριξης Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) :..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις (ΙΙΓ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι ανωτέρω υπηρεσίες, η ετήσια αξία των οποίων υπερβαίνει το νόμιμο όριο της απευθείας ανάθεσης, στην εταιρεία ...... δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι συντρέχουν οι προβλεπόμενες στις διατάξεις του άρθρου 32 παρ.2β περ. γγ του ν.4412/2016 προϋποθέσεις. Και τούτο διότι, λαμβανομένου ιδίως υπόψη α) της .../2007 σύμβασης που συνήφθη μεταξύ της Κοινωνίας της Πληροφορίας και της Ένωσης Εταιρειών «.....», «...» και «....» με αντικείμενο την αγορά πληροφοριακών συστημάτων λογισμικού και εξοπλισμού και την παροχή όλων των απαιτούμενων υπηρεσιών για την εγκατάσταση, παραμετροποίηση, διασύνδεση και υποστήριξη λειτουργίας του Πληροφοριακού Συστήματος Υγείας της Διοίκησης Περιφέρειας ... (5η Υ.Π.Ε. ... και ...), που αφορούσε και το Γενικό Νοσοκομείο ... και ιδίως το άρθρο 15 αυτής, στο οποίο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι (...) με την οριστική παραλαβή του έργου τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας μεταβιβάζονται από τον Ανάδοχο αυτοδίκαια στην Εταιρεία και στον Κύριο του Έργου (...) και ότι (...) ο Ανάδοχος θα παράσχει βεβαίωση ότι δίνεται η δυνατότητα και το δικαίωμα στον Κύριο του Έργου να αναθέσει μελλοντικά τη συντήρηση και αναβάθμιση της λειτουργικότητας του λογισμικού, απαλλάσσοντας τον ανάδοχο από την ευθύνη για τα θέματα που άπτονται από την ανάπτυξη της νέας εφαρμογής και μετά (...)» και β) την ….2015 απόφαση της Κοινωνίας της Πληροφορίας με την οποία αποφασίστηκε η οριστική παραλαβή του έργου, δεν αποδεικνύεται επαρκώς και με πειστικότητα ότι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, που βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία στο Νοσοκομείο, ανήκουν στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία και ως εκ τούτου ότι δικαιολογείται η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης για την ανωτέρω αιτία. Το γεγονός δε ότι στο άρθρο 12 της επίμαχης σύμβασης συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης προβλέπεται ρητά ότι αποκλειστικός δικαιούχος δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας επί του προϊόντος είναι ο ανάδοχος δεν επαρκεί δεδομένου ότι ο όρος αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνεται στους όρους της οικείας σύμβασης ανάθεσης της δημιουργίας του εν λόγω προγράμματος. Επομένως, ελλείψει της απαιτούμενης αιτιολογίας περί της συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 2β περ. γγ του άρθρου 32 του ν.4412/2016, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος. Περαιτέρω, βασίμως προβάλλει ο αναπληρωτής Επίτροπος ότι από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει σαφής προσδιορισμός και καθορισμός της ποσότητας των επίμαχων υπηρεσιών με αναφορά, και στοιχειώδη, έστω, εκτίμηση του προϋπολογισθέντος κόστους (π.χ. με αναφορά σε συγκεκριμένες εργατοώρες). Τούτο, διότι η παντελής αυτή έλλειψη τεκμηρίωσης αντίκειται στις παρατεθείσες στη σκέψη ΙV διατάξεις του ν. 4412/2016, που υποχρεώνουν τις αναθέτουσες αρχές σε σαφή καθορισμό του είδους, της ποσότητας και του τρόπου υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των υπηρεσιών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.4/1/2019
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας:..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την 92/2018 πράξη του. Ειδικότερα, αναφορικά με την πρώτη αποδιδόμενη από αυτό πλημμέλεια στην εντελλόμενη με το επίμαχο ένταλμα δαπάνη, το Τμήμα, εμμένοντας στις ορθές σκέψεις και λεπτομερείς αιτιολογίες της προσβαλλόμενης πράξης, αναφέρεται εκ νέου σε αυτές, προς αποφυγή περιττών επαναλήψεων, κρίνει δε απορριπτέα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση. Περαιτέρω, αναφορικά με τη δεύτερη πλημμέλεια της επίμαχης δαπάνης, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ. V της παρούσας), ο εθνικός νομοθέτης, κάνοντας χρήση της παρεχόμενης από την οδηγία σχετικής ευχέρειας, θεμιτώς προέβλεψε ότι στις υπηρεσίες καθαριότητας, όπως εν προκειμένω, η διάπραξη σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος, κατά την έννοια της παρ. 2γ του ν. 3863/2010, συνιστά υποχρεωτικό λόγο αποκλεισμού. Συνεπώς, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα, ορθώς το Κλιμάκιο έκρινε ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο παρέλειψε να ασκήσει την αρμοδιότητά του σύμφωνα με την προμνησθείσα διάταξη σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 2 και 5 και 73 του ν. 4412/2016. Δηλαδή, όφειλε το Νοσοκομείο, πριν την επίμαχη ανάθεση, να είχε διερευνήσει την τυχόν επιβολή στην αιτούσα προστίμων από το Σ.ΕΠ.Ε. δια υποβολής γραπτού αιτήματος στη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Συντονισμού και, ακολούθως, εφόσον διαπίστωνε την ύπαρξη προστίμων, όπως αυτά εξειδικεύονται στην παρ. 2γ του ν. 3863/2010 (εν προκειμένω πέντε πρόστιμα υψηλής ή πολύ υψηλής σοβαρότητας), είτε να την απέκλειε είτε να της ανέθετε, κατ’ εξαίρεση, την επίμαχη σύμβαση, εφόσον πειθόταν, μετά την προσκόμιση κατάλληλων στοιχείων, ότι η αιτούσα έλαβε επαρκή μέτρα (αυτοκάθαρσης) για την αποκατάσταση της επαγγελματικής της αξιοπιστίας. Ενόψει δε της παράλειψης του Νοσοκομείου να πράξει, ως αναθέτουσα αρχή, σύμφωνα με τα ανωτέρω και να προβεί στις ανάλογες αξιολογήσεις περί του αποκλεισμού ή μη της αιτούσας, απαραδέκτως προβάλλονται το πρώτον ενώπιον του Τμήματος τα περί λήψης εκ μέρους της αιτούσας μέτρων αυτοκάθαρσης (πληρωμή προστίμων και δικαστική τους αμφισβήτηση), ενώ, περαιτέρω, παρίστανται ως αλυσιτελείς, άλλως ως ερειδόμενοι επί υποθετικών δεδομένων, οι ισχυρισμοί της αιτούσας ότι το Νοσοκομείο δεν θα την απέκλειε, ενόψει της μη τελεσίδικης κρίσης επί της νομιμότητας των επιβληθέντων εις βάρος της προστίμων από το Σ.ΕΠ.Ε.. Επιπλέον, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από την ερμηνεία του Κλιμακίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εφαρμογής της νομιμοποιητικής διάταξης του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, αλλά και την κρίση του σχετικά με την μη εφαρμογή της στην συγκεκριμένη υπόθεση. Τέλος, με νόμιμη αιτιολογία το Κλιμάκιο έκρινε ότι, στην προκειμένη περίπτωση, δεν είναι εφαρμοστέα ούτε η νομιμοποιητική διάταξη του άρθρου 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015. Είναι δε απορριπτέοι οι ισχυρισμοί περί εφαρμογής της για λόγους ισότητας στην συγκεκριμένη περίπτωση, καθώς η εν λόγω διάταξη, ως εξαιρετική, είναι στενώς ερμηνευτέα και εφαρμοστέα μόνον στις περιπτώσεις που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό της πεδίο (πρβλ. ΣτΕ Ολ. 3324/2000).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/153/2018
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης - υποστήριξης του λογισμικού συστήματος(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις (ΙΙΙΓ),το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι ανωτέρω υπηρεσίες, η ετήσια αξία των οποίων υπερβαίνει το νόμιμο όριο της απευθείας ανάθεσης, στην εταιρεία..A.E. δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται επαρκώς ότι συντρέχουν οι προβλεπόμενες στις διατάξεις του άρθρου 32 παρ.2β περ. γγ του ν.4412/2016 προϋποθέσεις. Και τούτο διότι, δεν προκύπτει με σαφήνεια εάν οι επίμαχες υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης προϋποθέτουν πρόσβαση στον προστατευόμενο από τις διατάξεις του ν.2121/1993 πηγαίο κώδικα του λογισμικού Info Health, ώστε το Κλιμάκιο να συνάγει ασφαλή κρίση ότι δεν εμπίπτουν στις μη προστατευόμενες από το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας διατάξεις περί προσαρμογής του λογισμικού προϊόντος Info Health, ή των σημείων διαλειτουργικής σύνδεσης αυτού (βλ. αρ. 42 παρ. 1 και αρ.43 παρ.1 του ν.2121/1993). Άλλωστε, στην από 27.12.2000 αρχική σύμβαση προμήθειας του επίμαχου λογισμικού (βλ. και την 7071/24.10.2018 βεβαίωση του Αν. Διοικητή με την οποία βεβαιώνεται ότι με την από 1.1.2001 σύμβαση εγκαταστάθηκε το πληροφοριακό σύστημα «Infohealth») δεν περιλαμβάνεται ουδείς όρος σχετικά με την διατήρηση της κυριότητας του πηγαίου κώδικά και των δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επ’ αυτού από την προαναφερόμενη εταιρεία, Siba Soft A.E., ούτως ώστε να καθίσταται νομίμως κατά τα προβλεπόμενα στην παρ.2β περ. γγ του άρθρου 32 του ν.4412/2016 ως δημιουργός αυτού, η μοναδική που μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης. Το γεγονός δε ότι στο άρθρο 9 της επίμαχης σύμβασης συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης προβλέπεται ρητά ότι η εν λόγω εταιρεία έχει το αποκλειστικό δικαίωμα πρόσβασης στον πηγαίο κώδικα των εφαρμογών που απαρτίζουν το συγκεκριμένο λογισμικό δεν επαρκεί δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, ο όρος αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνεται στους όρους της οικείας σύμβασης ανάθεσης της δημιουργίας του εν λόγω προγράμματος. Επομένως, ελλείψει της απαιτούμενης αιτιολογίας περί της συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 2β περ. γγ του άρθρου 32 του ν.4412/2016, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το 56/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνη ποσού 2.362,71 ευρώ δεν είναι νόμιμη. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα Info Health, εξυπηρετεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων του Γενικού Νοσοκομείου ....- Ν. Μ. ...., το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναγνωριστεί εν προκειμένω συγγνωστή πλάνη των οργάνων του Νοσοκομείου και ότι το ελεγχόμενο ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω αυτής.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/154/2018
Υπηρεσιών συντήρησης - υποστήριξης του λογισμικού συστήματος: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενες σκέψεις (ΙΙΙΓ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι ανωτέρω υπηρεσίες, η ετήσια αξία των οποίων υπερβαίνει το νόμιμο όριο της απευθείας ανάθεσης, στην εταιρεία ....... δεδομένου ότι από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται επαρκώς ότι συντρέχουν οι προβλεπόμενες στις διατάξεις του άρθρου 32 παρ.2β περ. γγ του ν.4412/2016 προϋποθέσεις. Και τούτο διότι, δεν προκύπτει με σαφήνεια εάν οι επίμαχες υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης προϋποθέτουν πρόσβαση στον προστατευόμενο από τις διατάξεις του ν.2121/1993 πηγαίο κώδικα του λογισμικού Info Health, ώστε το Κλιμάκιο να συνάγει ασφαλή κρίση ότι δεν εμπίπτουν στις μη προστατευόμενες από το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας διατάξεις περί προσαρμογής του λογισμικού προϊόντος Info Health, ή των σημείων διαλειτουργικής σύνδεσης αυτού (βλ. αρ. 42 παρ. 1 και αρ.43 παρ.1 του ν.2121/1993). Άλλωστε, στην 1617/25.1.2008 αρχική σύμβαση προμήθειας του επίμαχου λογισμικού (βλ. σχ. και την 24.10.2018 βεβαίωση του Δ/ντη του Γενικού Νοσοκομείου ......) δεν περιλαμβάνεται ουδείς όρος σχετικά με την διατήρηση της κυριότητας του πηγαίου κώδικά και των δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επ’ αυτού από την προαναφερόμενη εταιρεία, ......., ούτως ώστε να καθίσταται νομίμως κατά τα προβλεπόμενα στην παρ.2β περ. γγ του άρθρου 32 του ν.4412/2016 ως δημιουργός αυτού, η μοναδική που μπορεί να παρέχει τις υπηρεσίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης. Το γεγονός δε ότι στο άρθρο 9 της επίμαχης σύμβασης συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης προβλέπεται ρητά ότι η εν λόγω εταιρεία έχει το αποκλειστικό δικαίωμα πρόσβασης στον πηγαίο κώδικα των εφαρμογών που απαρτίζουν το συγκεκριμένο λογισμικό δεν επαρκεί δεδομένου ότι, όπως προαναφέρθηκε, ο όρος αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνεται στους όρους της οικείας αρχικής σύμβασης ανάθεσης της δημιουργίας του εν λόγω προγράμματος. Επομένως, ελλείψει της απαιτούμενης αιτιολογίας περί της συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 2β περ. γγ του άρθρου 32 του ν.4412/2016, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το 232/2018 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, δαπάνη ποσού 4.383,51 ευρώ δεν είναι νόμιμη. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι το σύστημα Info Health, εξυπηρετεί το σύνολο των αρμοδιοτήτων του Γενικού Νοσοκομείου ......- Ν. Μ. ......, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναγνωριστεί εν προκειμένω συγγνωστή πλάνη των οργάνων του Νοσοκομείου και ότι το ελεγχόμενο ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω αυτής.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/9/2017
Υπηρεσίες Λογισμικού-απευθείας ανάθεση.(..)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο, εκτιμώντας το αντικείμενο τόσο της από 16.7.2013 σύμβασης, η οποία παρατάθηκε έως και 15.7.2015, όσο και της επίμαχης 61/2015, άγεται στην κρίση ότι οι παρασχεθείσες υπηρεσίες στα πλαίσια των δύο αυτών συμβάσεων είναι όμοιες ή ομοειδείς, αφού σχετίζονται με την εν γένει υποστήριξη της λειτουργίας των πληροφορικών υποσυστημάτων (ιατρονοσηλευτικό υποσύστημα και λογιστήριο ασθενών και εργαστηριακό υποσύστημα) του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος του Νοσοκομείου...Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, ερείδεται σε μη νόμιμη απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών...η σύμβαση δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα ούτε στις διατάξεις περί αποκλειστικότητας της αναδόχου λόγω δικαιωμάτων της πνευματικής ιδιοκτησίας επί των πληροφορικών εφαρμογών του Νοσοκομείου, όπως αβασίμως προβάλλει το τελευταίο, αφού, όπως ήδη αναφέρθηκε ανωτέρω (σκ. IV), με την αρχική 504/2007 σύμβαση είχαν ήδη μεταβιβαστεί τα πνευματικά δικαιώματα στη .. Δ.Υ.Πε. (κατ’ επέκταση και στο Νοσοκομείο), ενώ γινόταν ρητή αναφορά περί δυνατότητας ανάθεσης της συντήρησης και αναβάθμισης της λειτουργικότητας του λογισμικού σε τρίτο οργανισμό. (..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4/129/2017
ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Τούτο διότι, όπως βάσιμα προβάλλει η Επίτροπος, μη νόμιμα το Γενικό Νοσοκομείο .. προέβη σε επιμερισμό της συνολικής ποσότητας πετρελαίου κίνησης, αναθέτοντας το μεν απευθείας την προμήθεια της ποσότητας, η αξία της οποίας ανήρχετο στο όριο της απευθείας ανάθεσης (20.000 ευρώ), το δε κατόπιν διενέργειας συνοπτικού διαγωνισμού την προμήθεια εκείνης, η αξία της οποίας, ομοίως, δεν υπερέβαινε το όριο αυτού (60.000 ευρώ). Το Νοσοκομείο, μάλιστα, ενήργησε ως άνω, μολονότι είχε καταστεί εγκαίρως γνωστό σε αυτό (ήδη πριν από την εκπνοή του έτους 2016), ότι η προμηθευθείσα δυνάμει της προηγούμενης σύμβασης ποσότητα πετρελαίου δεν θα επαρκούσε για την κάλυψη των αναγκών του, προφανώς, λόγω συνδρομής των αναφερόμενων στο έγγραφο επανυποβολής του παραγόντων, ήτοι της αύξησης του Φ.Π.Α. και της μέσης τιμής πετρελαίου κίνησης. Κατά συνέπεια, μολονότι, ως εκ τούτου, το Νοσοκομείο όφειλε να επισπεύσει τη διαδικασία διενέργειας ανοιχτού διαγωνισμού, καθόσον για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών του σε υγρά καύσιμα αυτή ήταν η προβλεπόμενη (λόγω αξίας της προμήθειας) διαδικασία, εντούτοις, από όσα αναφέρει το ίδιο στο έγγραφο επανυποβολής του, προκύπτει αδικαιολόγητη καθυστέρηση εκ μέρους των οργάνων του (παρέλευση ήδη εξαμήνου για την έγκριση των προτύπων τευχών διακηρύξεων), με αποτέλεσμα, από δική του υπαιτιότητα, να ανακύψει επείγουσα ανάγκη προμήθειας πετρελαίου, για την οποία προέβη εντέλει σε απευθείας ανάθεση.(..)Εκ των ανωτέρω παρέπεται ότι η συντελεσθείσα κατάτμηση της ποσότητας πετρελαίου δεν δικαιολογείτο από αντικειμενικούς λόγους, ούτε η απευθείας ανάθεση της προμήθειας αυτού διενεργήθηκε λόγω κατεπείγουσας ανάγκης συνεπεία απρόβλεπτων περιστάσεων, αλλά ανάγεται αποκλειστικώς σε υπαιτιότητα των οργάνων του Νοσοκομείου, κατά παράβαση των προεκτεθεισών στη σκέψη ΙΙ διατάξεων του ν. 4412/2016.
Aνακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.4/49/2017