ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/33/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Επισκευή ανελκυστήρων:Στην προκειμένη περίπτωση, δοθέντος ότι οι εργασίες-υπηρεσίες συντήρησης των ανελκυστήρων του εν λόγω Νοσοκομείου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου της υπό κρίση υπόθεσης, δεν αποτελούν σύνολο εργασιών μηχανικού, το οποίο να επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μιας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας, σύμφωνα με την παρ.7 του άρθρου 2 του ν.4412/2016, αλλά αποτελούν αντικείμενο επισκευαστικών εργασιών και εργασιών συντήρησης (κλασικών εργασιών συντήρησης – «service» ανελκυστήρων), οι οποίες, επιπροσθέτως επισημαίνεται, δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο ετησίου συμβολαίου συντήρησης, καθόσον εκτελούνται άπαξ και όταν υπάρξει τεχνικό πρόβλημα. Οι αφορώσες δε τον ανελκυστήρα επιδιορθώσεις προέκυψαν κατόπιν υποδείξεως της TUV (επισυνάπτονται στο φάκελο οι από 12.1.2017 εκθέσεις ελέγχου της αρμόδιας εταιρείας πιστοποίησης TUV HELLAS, οι οποίες αφορούν σε ανελκυστήρες και δηλώνουν την ανάγκη άμεσων παρεμβάσεων). Οι δε εργασίες επισκευής ανελκυστήρων, επισημαίνεται, δεν συμπεριλαμβάνονται στον τιμοκατάλογο εργασιών των δημοσίων έργων. Συνεπώς ο προβαλλόμενος από την Αν. Επίτροπο λόγος ότι οι εν προκειμένω εργασίες – υπηρεσίες συντήρησης των ανελκυστήρων συνιστούν έργο, με συνέπεια να έπρεπε να εφαρμοστούν οι διατάξεις περί δημοσίων έργων είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, όσον αφορά τον υπό Β λόγο διαφωνίας το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι απορριπτέος, καθόσον το σχετικό υπ’ αριθ. 1997/2.3.2017 σχετικό αίτημα προμήθειας συνοδευόταν από αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές, οι οποίες υπάρχουν ήδη εντός του φακέλου της υποθέσεως με την ονομασία «Περιγραφή υλικών επισκευής ασθενοφόρων ανελκυστήρων νέας πτέρυγας για την πιστοποίηση και έκδοση άδειας λειτουργίας» υπογεγραμμένο από την Τεχνική Υπηρεσία του νοσοκομείου. Επίσης με το από 30.10.2018 έγγραφο του Τεχνικού Τμήματος του Νοσοκομείου επισυνάπτεται αναλυτικός προϋπολογισμός των εργασιών και των υλικών, όπως αυτά εξειδικεύονται στις τεχνικές προδιαγραφές. Τέλος ως προς τον υπό Γ λόγο της διαφωνίας, ο οποίος ομοίως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, από τα στοιχεία του φακέλου, καθώς και από το υπ’ αριθ, 1118/5.12.2018 έγγραφο της Διοικήτριας του Νοσοκομείου προκύπτει ότι η από 5.4.2017 επανυποβληθείσα προσφορά της αναδόχου και δικαιούχου εταιρείας….– «.....ς» (αποτελεί νέα βελτιωμένη ισόποση με την προγενέστερα υποβληθείσα προσφορά της 13.3.2017 της ίδιας αναδόχου εταιρείας) έγινε τυπικά, διότι εξασφαλίστηκε από την ανάδοχο εταιρεία η, χωρίς επιπλέον οικονομική επιβάρυνση, τοποθέτηση μηχανισμού ηλεκτρικού κλειδώματος ανελκυστήρα, στο πλαίσιο διενέργειας του «service» αυτού. Τέλος αβάσιμα προβάλλεται και ο υπό Δ λόγος διαφωνίας, καθόσον, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου εκ παραδρομής συμπεριλήφθηκε η συγκεκριμένη προσφορά της εταιρείας ....., αφού αυτή αφορά λιγότερες εργασίες και προγενέστερο χρόνο συντήρησης ανελκυστήρων (19.4.2016), ο οποίος δεν έχει σχέση με το επίμαχο χρονικό διάστημα συντήρησης αυτών, που είναι μεταγενέστερο (2017).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.4/12/2010
ΑΠΩΛΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΩΝ-ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Στην προκειμένη περίπτωση, από τα σύνολο των δικαιολογητικών που συνοδεύουν το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, προκύπτουν τα εξής: Με την 62/2007 διακήρυξη του Ειδικού Αντικαρκινικού Νοσοκομείου .... (Ε.Α.Ν.Π.) «....», προκηρύχθηκε η διενέργεια πρόχειρου μειοδοτικού διαγωνισμού, προϋπολογισμού 35.000 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α. 19%), για την ανάθεση, για χρονικό διάστημα 1 έτους με δικαίωμα παράτασης 3 μηνών, των υπηρεσιών συντήρησης των 10 ανελκυστήρων του νοσοκομείου. Σύμφωνα με τους όρους της εν λόγω διακήρυξης (βλ. κεφάλαια 1 2 και 9 αυτής) οι προσφερόμενες από τους διαγωνιζόμενους μηνιαίες τιμές συντήρησης ανά ανελκυστήρα θα κάλυπταν το κόστος της προληπτικής και επανορθωτικής συντήρησης των ανελκυστήρων, συμπεριλαμβανομένης και της αξίας των απαιτούμενων ανταλλακτικών, πλην κινητήρων, πινάκων χειρισμών και inverter, το κόστος αγοράς των οποίων θα βάρυνε το νοσοκομείο. Ο εν λόγω διαγωνισμός κατακυρώθηκε στη μειοδότρια εταιρεία «…..» (βλ. 2/24.1.2008 απόφαση Δ.Σ. του Ε.Α.Ν.Π. «....»), με την οποία υπογράφηκε η από 1.2.2008 σχετική σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Κατά την υλοποίηση του αντικειμένου της εν λόγω σύμβασης, διαπιστώθηκε ότι ο inverter του ανελκυστήρα Α9, το κόστος αγοράς του οποίου βάρυνε, κατά τα ανωτέρω συμφωνηθέντα, το νοσοκομείο, είχε καταστραφεί. Για την αντικατάσταση του εξαρτήματος αυτού συνήφθη, σε εκτέλεση των όρων της αρχικής συμβάσεως, η, από 13.8.2008, σύμβαση, με την οποία, η μεν συντηρήτρια εταιρεία ανέλαβε την υποχρέωση τοποθέτησης νέου inverter, το δε νοσοκομείο ανέλαβε την υποχρέωση καταβολής σε αυτήν της αξίας του καινούργιου ανταλλακτικού, η οποία προσδιορίσθηκε στο συνολικό ποσό των 4.284 ευρώ. Στη συνέχεια, αφού η άνω εταιρεία τοποθέτησε στον ανελκυστήρα καινούργιο inverter, που προμηθεύτηκε από την εταιρεία εμπορίας ηλεκτρονικών εξαρτημάτων «…..», εκδόθηκε το επίμαχο χρηματικό ένταλμα για να της καταβληθεί, πέραν του κόστους της τακτικής συντήρησης των 10 ανελκυστήρων του νοσοκομείου για τους μήνες Απρίλιο έως Ιούλιο 2008 και Οκτώβριο 2008, και το άνω συνολικό τίμημα των 4.284 ευρώ, που αυτή φέρεται ότι είχε πληρώσει στην εταιρεία «….» για την αγορά του εν λόγω ανταλλακτικού. Όμως, στο ένταλμα αυτό δεν επισυνάπτεται, όπως κατά τα ανωτέρω (σκέψη 2) γενόμενα δεκτά απαιτείται, οιοδήποτε προβλεπόμενο από τις κείμενες διατάξεις (βλ. άρθρα 12 και 13 Κ.Β.Σ.) πρωτότυπο δικαιολογητικό – παραστατικό στοιχείο (τιμολόγιο ή απόδειξη λιανικής πώλησης του άνω εξαρτήματος της εταιρείας «…..» προς τη φερόμενη ως δικαιούχο), από το οποίο να αποδεικνύεται η απαίτηση της άνω συντηρήτριας (πιστώτριας) εταιρείας έναντι του νοσοκομείου για την καταβολή σε αυτή του κόστους αγοράς του inverter, δηλαδή η απόδοση σε αυτή βεβαίου και εκκαθαρισμένου χρέους, με αποτέλεσμα η επίμαχη δαπάνη να μην είναι κανονική και, κατ’ επέκταση, να μη δύναται να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, που, μεταξύ άλλων, τη συμπεριλαμβάνει.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/92/2019
Παροχή υπηρεσιών συντήρησης ανελκυστήρων:..Με αυτά τα πραγματικά περιστατικά, και εν όψει όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη υπό στοιχ. ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κύριο αντικείμενο της υπογραφείσας σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών συντήρησης των δέκα εγκατεστημένων ανελκυστήρων, στην οποία προεχόντως απέβλεψε το Νοσοκομείο, προκειμένου να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία τους. Η προμήθεια των ανταλλακτικών, η οποία δεν είναι ενεστώσα και βέβαιη, αλλά μέλλουσα και ενδεχόμενη, εξαρτώμενη από πιθανές βλάβες, έχει χαρακτήρα δευτερεύοντα και επικουρικό, διότι κατατείνει απλώς στη δέσμευση της αναδόχου ως προς το κόστος των ανταλλακτικών που πιθανώς θα χρειαστούν για τη διασφάλιση του σκοπού της κύριας παροχής, που είναι η αποτελεσματική λειτουργία των συντηρούμενων ανελκυστήρων. Αυτό επιβεβαιώνεται α) από το γεγονός ότι τόσο κατά τα διαλαμβανόμενα στη διακήρυξη όσο και κατά τις προδιαληφθείσες διατάξεις της διέπουσας τη συντήρηση ανελκυστήρων νομοθεσίας, η συντήρηση, συντελείται περιοδικά και περιλαμβάνει αφενός τον τακτικό έλεγχο, τον καθαρισμό και την λίπανση των ηλεκτρικών και μηχανικών εξαρτημάτων τους και αφετέρου, την αποκατάσταση, κατά τη διάρκεια αυτής, της ασφαλούς λειτουργίας τους με εξάλειψη των βλαβών και των απορρυθμίσεων, β) από το γεγονός ότι στον διαγωνισμό κλήθηκαν να συμμετάσχουν τεχνικά γραφεία συντήρησης ανελκυστήρων με βεβαίωση θεωρημένη από το Μητρώο που τηρείται στη Διεύθυνση Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ενώ δεν προβλέπονται ειδικές προϋποθέσεις ή προσόντα των προσφερόντων σε σχέση με τον τιμοκατάλογο των ανταλλακτικών που κλήθηκαν να συνυποβάλλουν με την προσφορά τους, και γ) από το γεγονός ότι οι τιμές χρέωσης των ανταλλακτικών που ενδέχεται να χρειαστούν για τις επισκευές καθ΄όλη τη διάρκεια της σύμβασης δεν εντάσσονται στην προϋπολογισθείσα δαπάνη, αλλά διαμορφώνονται εκ των υστέρων, βάσει της προσφοράς της αναδόχου και δεν περιλαμβάνονται στο συμβατικό τίμημα. Εν όψει των εκτεθέντων, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η δαπάνη έχει χαρακτηρισθεί ως σύμβαση παροχής υπηρεσιών κατά παράβαση του άρθρου 4 του ν. 4412/2016, διότι αντικείμενό της είναι πρωτίστως η προμήθεια ανταλλακτικών επισκευής των ανελκυστήρων και δευτερευόντως η συντήρηση των ανελκυστήρων προβάλλεται αβασίμως και πρέπει ν απορριφθεί. Ομοίως αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας περί παράβασης του άρθρου 53 παρ. 1, 2 του ν. 4412/2016, διότι στις τεχνικές προδιαγραφές δεν προβλέφθηκε αναλυτική ανά ανελκυστήρα προϋπολογισθείσα δαπάνη ενώ ζητείται από τους συμμετέχοντες προσφορά ανά ανελκυστήρα. Τούτο διότι, αφενός στην υποπερίπτωση αα) της περ. κε) της παρ. 2 του εν λόγω άρθρου, προβλέπεται ειδικά για τις συμβάσεις παροχής τεχνικών υπηρεσιών όπως η επίμαχη, ότι η αναθέτουσα έχει ποικίλες δυνατότητες διατύπωσης των τεχνικών προδιαγραφών και διαμόρφωσης της αμοιβής, και αφετέρου διότι η μη αναγραφή της προϋπολογιζόμενης για κάθε ανελκυστήρα δαπάνης, δεν ήταν ικανή να δημιουργήσει αδικαιολόγητα εμπόδια στο άνοιγμα της συγκεκριμένης ανάθεσης στον ανταγωνισμό. Τέλος, και η αιτίαση της Επίτροπου ότι το τμήμα προμήθειας ανταλλακτικών, που είναι οικονομικά το μεγαλύτερο, δεν περιλαμβάνεται στο συμβατικό κείμενο το οποίο και δημοσιεύεται κατά το άρθρο 66 του ν. 4412/2016, δεσμεύοντας τα συμβαλλόμενα μέρη κατά την επίλυση τυχόν διαφορών, αβασίμως προβάλλεται διότι i) το τμήμα αυτό δεν προϋπολογίστηκε ως προμήθεια κατά την έννοια του προδιαληφθέντος άρθρου 2 του ν. 4412/2016, ii) στη σύμβαση γίνεται παραπομπή στη διακήρυξη και στην απόφαση κατακύρωσης, η οποία επιτρέπει την εξακρίβωση της αληθούς βουλήσεως των συμβαλλομένων και ii) η μη συμπερίληψη της προσφερθείσας τιμής των ανταλλακτικών στο συμβατικό κείμενο ερείδεται στην ίδια τη διακήρυξη, στην οποία ορίστηκε ότι η τιμή της υπογραφόμενης σύμβασης θα είναι μόνο το άθροισμα των τιμών που θα δώσουν οι συμμετέχοντες για τη συντήρηση του συνόλου των ανελκυστήρων.
ΕΣ/Τμ.4(ΚΠΕ)29/2015
Νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την παροχή υπηρεσιών συντήρησης των ανελκυστήρων του, καθόσον ενόψει του αυστηρού νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις εργασίες συντήρησης ανελκυστήρων, τις επίμαχες εργασίες δύναται να εκτελεί – και μάλιστα επί ποινή επιβολής προστίμου υπέρ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης- αποκλειστικά πιστοποιημένο και ειδικώς αδειοδοτημένο από την αρμόδια Διεύθυνση της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης συνεργείο, τα μέλη του οποίου οφείλουν μεταξύ άλλων να απασχολούνται αποκλειστικά με τη συντήρηση ανελκυστήρων (ΚΥΑ οικ.Φ.Α/9.2/OIK.28425/22.12.2008, ΦΕΚ Β΄ 2604, Διορθ. Σφαλμ. στο Β΄ 424/10.3.09).
ΕΛΥΣν.Κλ.Τμ.7/305/2016
Εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων: Με τις .. αποφάσεις του Δημάρχου ... εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση στον εργολάβο .. των εργασιών συντήρησης κτιρίου στην «..» της Δ.Ε. ... και των εργασιών συντήρησης κατασκηνώσεων στο ..., αντίστοιχα, έναντι του ποσού των 24.600 ευρώ (με Φ.Π.Α.) για κάθε ανάθεση και ακολούθως καταρτίσθηκαν οι από 21.10.2015 συμβάσειςΜε τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι οι μεν εργασίες συντήρησης κτιρίου στην «..» εκτελέσθηκαν στη δημοτική ενότητα ..., ενώ οι εργασίες συντήρησης κατασκηνώσεων εκτελέσθηκαν στο ..., το οποίο ανήκει στη δημοτική ενότητα … του Δήμου ..., ο λόγος διαφωνίας περί μη νόμιμης κατάτμησης ομοειδών εργασιών είναι αβάσιμος, καθόσον οι επίμαχες εργασίες αφορούν διαφορετικές δημοτικές ενότητες. Ως εκ τούτου, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι νόμιμες και κατά συνέπεια, τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΤΜ.6/1762/2019
Καθαρισμός τάφρων...Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα:Το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην προσβαλλόμενη Πράξη, τα οποία συνομολογούνται και από την αιτούσα, αφορά κατά κύριο λόγο σε εργασίες συντήρησης Πρασίνου (κοπή κλάδων δέντρων, βοτάνισμα, κοπή και απομάκρυνση ξυλωδών φυτών κλπ) στο οδικό δίκτυο της Π.Ε. Ευβοίας, αφού οι εργασίες αυτές αποτελούν τον κύριο άξονα γύρω από τον οποίο διαρθρώνεται όλη η σύμβαση. Αντιθέτως, οι ζητούμενες χωματουργικές εργασίες (διάνοιξη, καθαρισμός και μόρφωση τάφρων), είναι μικρής συγκριτικά έκτασης και οικονομικής αξίας, και έχουν παρεπόμενο χαρακτήρα, επομένως, δεν δύνανται να προσδιορίσουν τον χαρακτήρα της σύμβασης.Οι ανωτέρω περιγραφόμενες εργασίες συντήρησης Πρασίνου δεν περιλαμβάνονται στις δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016, και δεν συνιστούν το αποτέλεσμα ενός συνόλου οικοδομικών εργασιών ούτε το αποτέλεσμα εργασιών μηχανικού το οποίο επαρκεί αυτό καθαυτό για την εκπλήρωση μίας οικονομικής ή τεχνικής λειτουργίας, ενώ δεν έχει συνταχθεί ειδική τεχνική μελέτη μηχανικού για την εκτέλεσή τους. Ως εκ τούτου, δεν συνιστούν έργο, κατά την έννοια του νόμου, αλλά παροχή υπηρεσιών, για τις οποίες, ακόμη και αν η εκτέλεσή τους πρέπει να πληροί τις οριζόμενες στη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές (ΕΤΕΠ), εντούτοις δεν απαιτεί την τεχνική εξειδίκευση εργολήπτη δημοσίων έργων. Άλλωστε, και ο κωδικός του ενιαίου συστήματος ταξινόμησης που χρησιμοποιήθηκε στη διακήρυξη, για την περιγραφή των ζητούμενων εργασιών (CPV 45112710-5 εργασίες διαμόρφωσης τοπίου για χώρους πρασίνου), παρότι αφορά σε έργο, εντούτοις είναι προφανώς ακατάλληλος και δεν αντιστοιχεί πράγματι στις ζητούμενες εργασίες. Επιπλέον, αβασίμως προβάλλεται, με επιχείρημα από τη διατύπωση της σχετικής διάταξης και με αναφορά στο Περιγραφικό Τιμολόγιο Εργασιών Έργων Πρασίνου, ότι οι εργασίες συντήρησης πρασίνου συνιστούν πλέον εξ ορισμού «έργο». Και τούτο, διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο Έλληνας νομοθέτης δεν θα μπορούσε να γενικεύσει σε τέτοιο βαθμό την έννοια του έργου περιλαμβάνοντας σε αυτήν συλλήβδην δραστηριότητες που συνιστούν υπηρεσίες κατά το ευρωπαϊκό δίκαιο και αδρανοποιώντας έτσι υποχρεώσεις που επιβάλλονται από την ενωσιακή νομοθεσία για τη δημοπράτηση συμβάσεων παροχής υπηρεσιών (δημοσιεύσεις, καλούμενες επιχειρήσεις κλπ), σε κάθε περίπτωση, κατά τη σαφή διατύπωση του νόμου ο χαρακτηρισμός ως «έργου» μιας σύμβασης που περιλαμβάνει εργασίες της κατηγορίας πρασίνου, αποκλειστικά ή εντασσόμενες σε μια μεγαλύτερη κατασκευή (χαρακτηρισμός που έχει ως συνέπεια την υποχρεωτική εφαρμογή του αντίστοιχου Περιγραφικού Τιμολογίου), συναρτάται από τη συνδρομή των ανωτέρω αναφερομένων ουσιαστικών προϋποθέσεωνΕνόψει των ανωτέρω, εφόσον η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία έχει ως αντικείμενο την ανάθεση παροχής υπηρεσιών και όχι την εκτέλεση δημοσίου έργου και ενόψει του ύψους της προϋπολογιζόμενης δαπάνης της, μη νομίμως δεν τηρήθηκαν εν προκειμένω οι απαιτούμενες διατυπώσεις δημοσιότητας σε ενωσιακό επίπεδο απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών. Επιπλέον, μη νομίμως και κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού περιορίσθηκε ο κύκλος των δικαιούμενων συμμετοχής σε εργοληπτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα κατηγορίας πρασίνου τάξης Α2 και άνω του ΜΕΕΠ, δοθέντος ότι, ανεξαρτήτως της συμμετοχής ή μη ικανού αριθμού ενδιαφερομένων από την κατηγορία αυτή, εντούτοις αποκλείστηκαν επιχειρήσεις που δεν είναι εγγεγραμμένες στο άνω Μητρώο, αλλά ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο των ζητούμενων υπηρεσιών. Περαιτέρω, μη νομίμως προβλέπονται δαπάνες για Γενικά Έξοδα και Εργολαβικό Όφελος, απρόβλεπτα και αναθεώρηση, χωρίς η πλημμέλεια αυτή να αίρεται από το γεγονός ότι τέτοιου είδους δαπάνες θα ενσωματώνονταν, έστω και μερικώς, στην προσφορά των διαγωνιζομένων, σε περίπτωση δημοπράτησης των κρίσιμων εργασιών ως υπηρεσιών. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη αφενός μεν ότι η έννοια των κρίσιμων διατάξεων είναι σαφής και στηρίζεται σε πάγια νομολογία, αφετέρου δε ότι το κρίσιμο νομικό ζήτημα έχει ερμηνευτεί κατά όμοιο τρόπο σε υπόθεση που αφορούσε την ίδια Περιφέρεια (βλ. Ε.Σ. Τμ. VI 43/2018), ο ισχυρισμός της τελευταίας περί συγγνωστής πλάνης των οργάνων της πρέπει να απορριφθεί.
ΕΣ/ΟΛΟΜ/2117/2020
Εργασίες υποστήριξης λειοτεμαχισμού..ζητείται η αναθεώρηση της 1635/2020 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Επειδή, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, οι επικαλούμενες από τους προσφεύγοντες αποφάσεις του Δικαστηρίου δεν έχουν αποφανθεί επί της νομιμότητας του επίμαχου όρου, αβασίμως ισχυρίζεται το δεύτερο προσφεύγον νπδδ ότι έσφαλε η προσβαλλομένη που δεν αναγνώρισε συγγνωστή πλάνη στο πρόσωπό του, υπό την ιδιότητά του ως αναθέτουσας αρχής. Δεδομένης δε της ρητής αντίθεσης του επίμαχου όρου της διακήρυξης στις διατάξεις του ν. 4412/2016 και της δυσμενούς επίδρασής του στον ανταγωνισμό, ορθώς το Τμήμα χαρακτήρισε την πλημμέλεια ουσιώδη. Εξάλλου, αβασίμως ζητείται η αναθεώρηση της προσβαλλόμενης απόφασης για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, συνδεόμενους με την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, διότι τέτοιοι λόγοι δεν αναιρούν την υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να τηρεί τους κανόνες ανάθεσης των δημόσιων συμβάσεων, οι οποίοι έχουν επίσης θεσπιστεί για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος (ΕλΣ Τμ. Μείζ. - Επταμ. Σύνθ. 1642/2020).Τέλος, δεδομένου ότι ο όρος της διακήρυξης περί προσκόμισης βεβαίωσης καταλληλότητας συνιστά μη νόμιμο κριτήριο επιλογής, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση των λόγων αναθεώρησης που πλήττουν τις κρίσεις της προσβαλλομένης με τις οποίες ο ίδιος όρος χαρακτηρίζεται ως όρος εκτέλεσης της σύμβασης που περιλαμβάνει «σήμα», αντίθετο στις διατάξεις του άρθρου 55 του ν. 4412/2016. Το γεγονός δε, ότι το Τμήμα εξέτασε τον επίμαχο όρο υπό δύο διαφορετικές νομικές βάσεις, δηλαδή ως κριτήριο επιλογής αφενός και ως σήμα αφετέρου, δεν καθιστά αντιφατική την αιτιολογία του, δεδομένου ότι αυτοτελές έρεισμα της προσβαλλόμενης απόφασης είναι οι νόμιμες κρίσεις της σχετικά με την παρανομία του όρου ως κριτηρίου επιλογής. Ομοίως, αλυσιτελής είναι και η εκτίμηση του περιεχομένου των νέων βεβαιώσεων καταλληλότητας του ονομαστικά ορισμένου προσωπικού της πρώτης προσφεύγουσας, οι οποίες το πρώτον προσκομίζονται ενώπιον του Δικαστηρίου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν και να διαταχθεί η κατάπτωση του, κατατεθέντος από την πρώτη προσφεύγουσα, παραβόλου.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/118/2020
ΜΕΙΚΤΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ.Αντιπλημμυρικά έργα...ζητείται η αναθεώρηση της 1543/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά ανωτέρω, οι αναφερόμενες εργασίες στην ομάδα Β και στις υποομάδες Α1 έως Α4 της ομάδας Α του προϋπολογισμού της μελέτης της συμβάσεως (ειδικώς οι εργασίες των υποομάδων Α1 και Α2 αναφέρονται σε εργασίες χωματουργικές και βυθοκόρησης με λήψη υψομετρικών και βυθομετρικών στοιχείων) εμπίπτουν στην έννοια των εργασιών συντηρήσεως αντιπλημμυρικών έργων, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ του Προσαρτήματος Α του ν. 4412/2016 (βλ. και Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ). Περαιτέρω, η ελεγχόμενη σύμβαση περιλαμβάνει και παροχή υπηρεσιών (βλ. λοιπές υποομάδες της Ομάδας Α του προϋπολογισμού της μελέτης) καθώς και προμήθεια αγαθών (τσιμεντοσωλήνες). Συνεπώς, αποτελεί μεικτή σύμβαση «έργων», υπηρεσιών και προμήθειας, κύριο δε αντικείμενο αυτής αποτελούν οι εργασίες του Παραρτήματος ΙΙ του Προσαρτήματος Α του ν. 4412/2016, οι οποίες, πέραν του ότι καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο τμήμα του προϋπολογισμού της συμβάσεως, αποτελούν τον κεντρικό άξονα γύρω από τον οποίο διαρθρώνεται η σύμβαση, ως εξυπηρετούσες τον επιδιωκόμενο από αυτήν σκοπό, ήτοι τη συντήρηση ή και αποκατάσταση των ήδη υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων της Ν.Ε. ..., στο πλαίσιο δε αυτό οι προβλεπόμενες υπηρεσίες και προμήθειες έχουν λειτουργία παρακολουθηματική των εν λόγω εργασιών. Κατόπιν αυτών, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την Επίτροπο, ορθώς δημοπρατήθηκε η εν λόγω σύμβαση ως σύμβαση «έργων» κάτω των ορίων του ν. 4412/2016 και ζητήθηκε να συμμετάσχουν στον οικείο διαγωνισμό μόνον εργοληπτικές επιχειρήσεις, ενόψει της φύσης των προς ανάθεση εργασιών.Αναθεωρεί την 1543/2019 απόφαση του VI Τμήματος.
ΕλΣυν/Τμ.7/219/2011
Κατάτμηση-έργου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι ανωτέρω εργασίες που εκτελέστηκαν στο Δήμο .... δεν είναι ανεξάρτητες και αυτοτελείς, αλλά αποτελούν ενιαίο σύνολο ιδίων ή παρεμφερών εργασιών (εργασίες συντήρησης του δικτύου ομβρίων υδάτων και των φρεατίων υδροσυλλογής του Δήμου), οι οποίες εκτελούνται στον ίδιο γεωγραφικό χώρο, κατά την ίδια χρονική περίοδο, επιπλέον δε ανατέθηκαν και οι τρεις στον ίδιο εργολάβο, οι δύο δε από αυτές την ίδια ημέρα (11.6.2010). Κατά συνέπεια, δεν είναι νόμιμη η κατάτμηση των ανωτέρω εργασιών συντήρησης σε τρεις επιμέρους ξεχωριστές συμβάσεις, με το χαρακτηρισμό αυτών ως «ανεξάρτητων εργασιών», με σκοπό την αποφυγή διενέργειας δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού και την προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός κάθε ομάδας εργασιών χωρίς Φ.Π.Α. (12.393,00 ευρώ, 12.396,00 ευρώ και 12.194,00 ευρώ), υπερβαίνει τα προαναφερόμενο όριο της απευθείας ανάθεσης μικρών δημοτικών έργων και εργασιών συντήρησης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/303/2019
Αμοιβή για την εκτέλεση εργασιών..:Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση είναι μεικτή σύμβαση προμήθειας ηλεκτρολογικών και υδραυλικών υλικών με παρεμπίπτουσες εργασίες τοποθέτησής τους αφενός και παροχής υπηρεσιών άντλησης υδάτων και επισκευής αντλιών αφετέρου. Λαμβανομένου δε υπόψη του ύψους της εκτιμώμενης δαπάνης της προμήθειας (17.000 ευρώ) που υπερβαίνει κατά πολύ αυτήν των υπηρεσιών (2.100 ευρώ), το κύριο αντικείμενο της σύμβασης είναι αυτό της προμήθειας, απορριπτομένου ως ερειδόμενου επί εσφαλμένης νομικής βάσης του πρώτου, του δεύτερου και του τέταρτου λόγου διαφωνίας. Εξάλλου, εφόσον η σύμβαση ανατίθεται απευθείας, δεν απαιτούνται τεχνικές προδιαγραφές κατά την έννοια του άρθρου 54 του ν. 4412/2016, όπως αβάσιμα προβάλλεται με τον τρίτο λόγο διαφωνίας, αλλά αρκεί η λεπτομερής περιγραφή των υπό προμήθεια υλικών στην οικεία μελέτη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 135/2017). Τέλος, απορριπτέος είναι και ο πέμπτος λόγος διαφωνίας διότι το αντικείμενο της οργανικής θέσης του, βεβαιούντος την καλή εκτέλεση του έργου, δημοτικού υπαλλήλου είναι συναφές με την επίμαχη σύμβαση.Κατόπιν τούτων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/18/2019
Εκτέλεση εργασιών συντήρησης κτηρίων:..Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι νόμιμη ούτε κανονική, διότι α) η χρήση του κτηρίου του δημοτικού ωδείου … παραχωρήθηκε στον Οργανισμό σε χρόνο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, β) η χρήση του κτηρίου του φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους … δεν έχει παραχωρηθεί καν στον Οργανισμό, γ) οι εργασίες που αφορούν σε έλεγχο λειτουργίας και συντήρηση κλιματιστικών μονάδων έπρεπε να βαρύνουν τον ΚΑΕ 10.6264.02 («Συντήρηση και επισκευή κλιματισμού») και όχι τον ΚΑΕ 10.6261.01 («Συντήρηση κτηρίων») και δ) από την οικεία βεβαίωση καλής εκτέλεσης εργασιών και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ποιες ακριβώς εργασίες εκτελέστηκαν και παραλήφθηκαν.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.