Καταοβολή μισθοδοσίας:..Με δεδομένα αυτά, το υποβληθέν χρηματικό ένταλμα υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου διότι είναι το πρώτο που εκδόθηκε για την καταβολή μισθοδοσίας στη φερόμενη ως δικαιούχο, μετά την υπηρεσιακή της μεταβολή, ήτοι τη μετατροπή της σχέσης εργασίας της από ορισμένου σε αορίστου χρόνου (πρβλ. Ελ.Συν. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 29/2019). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το υποβληθέν χρηματικό ένταλμα πληρωμής υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Καταβολή αποζημίωσης λόγω ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης: Με δεδομένα αυτά, η υποχρέωση του Δήμου να αποζημιώσει τις ιδιοκτήτριες από την επιβληθείσα ρυμοτομική απαλλοτρίωση εξαντλήθηκε με την ανταλλαγή των οικοπέδων ώστε οι διατάξεις περί απαλλοτρίωσης να μην μπορούν να αποτε-λέσουν νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης. Εξάλλου, υπό την εκδοχή ότι η επίμαχη δαπάνη ερείδεται στις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 του Εισ.ΝΑΚ περί αποζημιωτικής ευθύνης του δήμου έναντι τρίτων για τις ζημίες που τους προκάλεσαν τα όργανά του κατά την εκτέλεση ή από την παράλειψη εκτέλεσης των ανατεθειμένων σ’ αυτά καθηκόντων, δεν υπάρχει τελεσίδικη δικαστική απόφαση    ή πρακτικά δικαστικού (Ελ. Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 271/2013)        ή εξώδικου (Ελ. Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 340/2013, 236/2014, 7/2016) συμβιβασμού που να καταφάσκουν αυτήν την ευθύνη. Περαιτέρω, δεν προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι η ζημία των ιδιοκτητριών του απαλλοτριω-θέντος οικοπέδου από την έκδοση οικοδομικής άδειας που κατέστη αδύνατον να υλοποιηθεί, συνδέεται αιτιωδώς με πράξεις και παραλείψεις των οργάνων του Δήμου. Ειδικότερα, δεν αξιολογούνται τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, ιδίως    η ενδεχόμενη συνυπαιτιότητα των ιδιοκτητριών που γνώριζαν ότι η οικοδομική άδεια αφορούσε ακάλυπτο οικόπεδο ούτε γίνεται εμπεριστατωμένη υπαγωγή αυτών των πραγματικών περιστατικών σε ειδικό κανόνα δικαίου που να περιγράφει κατά τρόπο σαφή τις αρμοδιότητες των δημοτικών οργάνων αναφορικά με τις αποδιδόμενες  σ’ αυτά πράξεις ή παραλείψεις (πρβλ. Ελ. Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 7/2016).

Οδοιπορικά έξοδα. Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη κανονικές, καθόσον, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, οι προαναφερόμενες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, εκδόθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των δαπανών μετακίνησης του προσωπικού του ……., ενώ έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας που αφορά στην πραγματοποίηση των δαπανών, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην εκ των προτέρων δέσμευση των αναγκαίων δαπανών και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών (βλ. ΕΣ. Αποφ. VI Τμ. 1545/2013, Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο I Τμ. 166, 172, 179/2013, Κλιμ.Προλ. Ελ. Δαπ. στο IV Τμ. 44/2013, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 78/2012).

Εκτέλεση εργασιών επισκευής και συντήρησης δικτύων αποχέτευσης.: Με δεδομένα αυτά, ελλείψει σχετικής ρύθμισης για την αρμοδιότητα σύνταξης και υπογραφής των χρηματικών ενταλμάτων στη Δ.Ε.Υ.Α. ....., εφαρμόζονται οι σχετικές για τους Δήμους διατάξεις (πρβλ. Ελ.Συν. Πρ. VII Τμ. 69/2016, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 212/2016) που, πλέον, ορίζουν ότι τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής υπογράφονται από τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.) του Δήμου, ή το υφιστάμενό του όργανο που εξουσιοδοτείται από αυτόν, και τον συντάκτη τους, ήτοι τον υπάλληλο της λογιστικής υπηρεσίας, ως αρμοδίου για την εκκαθάριση οργάνου (πρβλ. Ελ.Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 228, 276/2018, 63/2019). Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα αναρμοδίως υπογράφεται τόσο από τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α. όσο και από τον Αντιπρόεδρό της, στον οποίο παρανόμως έχουν ανατεθεί καθήκοντα έκδοσης χρηματικών ενταλμάτων διότι, κατά τα προαναφερθέντα, αυτά ανήκουν στους υπαλλήλους της λογιστικής υπηρεσίας.

ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ – ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ:Μη κανονικές οι δαπάνες  που αφορούν στην καταβολή ποσών  711,28, 155,64 και 55,40 ευρώ, αντίστοιχα, στο τουριστικό γραφείο «….», το πρώτο, στο τουριστικό γραφείο «….», το δεύτερο και στο όνομα της…  (Υπόλογος παγίας προκαταβολής) το τρίτο, ως οδοιπορικά έξοδα για την μετακίνηση οργάνων διοίκησης και εργαζομένων του Νοσοκομείου στην Αθήνα, στις 19/2/2015, όπου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Υπουργείο Υγείας με θέμα «Ογκολογικά Φάρμακα».(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι είναι βάσιμος ο πρώτος λόγος διαφωνίας, (ο οποίος αφορά και τα τρία ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα)  και οι υπό κρίση δαπάνες είναι μη κανονικές, κατά το ποσό των 155,64 ευρώ (922,32-766,78 ευρώ), καθόσον, σύμφωνα με όσα ήδη εκτέθηκαν στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, η 2396/19.2.2015 απόφαση δέσμευσης πίστωσης σε βάρος του Κ.Α.Ε. 0711.01, ποσού 766,68 ευρώ, δημοσιεύτηκε μεν στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 19.2.2015, αλλά το ποσό που δεσμεύτηκε δεν επαρκούσε για την κάλυψη του συνολικού ποσού της δαπάνης που προκλήθηκε από τις ως άνω μετακινήσεις. Εξάλλου, η 3370/16.3.2015 απόφαση έγκρισης της δαπάνης, ποσού 922,32 ευρώ, της οποίας η ισχύς εκκινεί από την ανάρτησή της στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», αναρτήθηκε σε αυτό στις 16 Μαρτίου 2015, δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των δαπανών, που αφορούν σε αποζημιώσεις και οδοιπορικά έξοδα κατά το χρονικό διάστημα 19.2.105, ενώ έπρεπε να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας που αφορά την πραγματοποίηση των δαπανών (βλ. Ε.Σ. Αποφ. VI Τμ.  1545/2013, Πρ. Κλιμ.Προλ. Ελ. Δαπ. στο IV Τμ. 44/2013, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 78/2012, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο I Τμ. 166, 172, 179/2013). Εξάλλου, ο ισχυρισμός που προβάλλει το Νοσοκομείο ότι η ανάρτηση έγινε εγκαίρως στις 19.2.2015, ενώ στις 16.3.2015 «έγινε απλά ορθή επανάληψη αυτής» είναι αβάσιμος, καθόσον, η  αναγραφή στην αρχική απόφαση δέσμευσης, η οποία αναρτήθηκε  στις 19.2.2015 του ποσού 766,68 ευρώ, αντί του ποσού 922,32 δεν συνιστά επουσιώδες λάθος, ώστε να μπορεί να διορθωθεί με ορθή επανάληψη ( βλ. και παράγραφο 3.5.4. του  Εγχειρίδιου Χρηστών Συστήματος Διαύγειας, όπου μνημονεύεται ότι η Ορθή Επανάληψη υλοποιείται όταν εντοπιστεί διοικητικό, ορθογραφικό ή συντακτικό λάθος στο έγγραφο που έχει αναρτηθεί). Περαιτέρω, σύμφωνα με την προεκτιθέμενη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 2685/1999 και όπως βασίμως η Επίτροπος προβάλλει, μη νομίμως, με τα 91 και 92/2015 χρηματικά εντάλματα εντέλλονται οδοιπορικά έξοδα που αφορούν την μετακίνηση εργαζομένων του Νοσοκομείου στην …στις 19/2/2015, στο όνομα των τουριστικών γραφείων «….», το πρώτο, και «,,,,», το δεύτερο, καθόσον,  οι επίμαχες δαπάνες μετακίνησης έπρεπε να εκκαθαριστούν και να καταβληθούν στους ίδιους τους μετακινηθέντες, κατόπιν υποβολής από αυτούς των κατά περίπτωση απαιτουμένων νομίμων δικαιολογητικών, από τα οποία και θα αποδεικνύονταν οι αντίστοιχες μετακινήσεις τους. Συνεπώς, μη νόμιμα φέρονται ως δικαιούχοι των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων τα ως άνω τουριστικά γραφεία (ΕΣ Πρ. Ι Τμ.  2/2013, 51/2012, Κλιμ.Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ.  13, 155/2014,  4/2013, 35, 31/2012, Πρακτ.27ης Συν/25.11.2014, Θέμα Α΄). Εξάλλου, βάσιμος είναι και ο  λόγος διαφωνίας που αφορά το 92/2015 χρηματικό ένταλμα και η δαπάνη που εντέλλεται είναι μη νόμιμη και για το λόγο ότι αφορά δαπάνη αεροπορικού εισιτηρίου για την επιστροφή του …. ….στην …., ενώ η από 18.2.2015  εντολή μετακίνησής του, σύμφωνα με το άρ. 3 παρ. 3 του ν. 2685/1999 ορίζει ότι «η επιστροφή θα γίνει αυθημερόν με υπηρεσιακό αυτοκίνητο». Τέλος, όσον αφορά τον τέταρτο λόγο διαφωνίας που αφορά το 93/2015 χρηματικό ένταλμα, δεδομένου ότι η επικαλούμενη από την Επίτροπο Πράξη 109/2013 του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στοΙV Τμ.  αφορούσε στη δαπάνη για την προμήθεια υλικών, προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας και είχε εφαρμογή ο ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 247) και συγκεκριμένα τα άρθρα 46 επ, (ενώ αντιθέτως στην προκείμενη περίπτωση έχει εφαρμογή το ν.δ. 496/1974 Λογιστικό των ΝΠΔΔ) το Κλιμάκιο αδυνατεί να αποφανθεί επί του τέταρτου λόγου διαφωνίας, δεδομένου ότι ο σχετικός λόγος διαφωνίας είναι αόριστος. Τέλος, επισημαίνεται ότι δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα των εντελλόμενων δαπανών το γεγονός ότι (όπως αναφέρεται στην ανωτέρω πράξη επιστροφής) σε κάποιες από τις εντολές μετακίνησης δεν αναγράφεται ο αριθμός των κατ’ έτος δικαιούμενων ημερών εκτός έδρας, όπως προβλέπεται στην Υ.Α.  2/54866/0022/20.7.1999 «Δικαιολογητικά αναγνώρισης και εκκαθάρισης για την κάλυψη των δαπανών μετακινουμένων υπαλλήλων εντός και εκτός της Επικράτειας και άλλες διατάξεις (ΦΕΚ Β` 1583/6.8.1999), καθόσον στην υπό κρίση περίπτωση δεν ανακύπτει αμφιβολία ότι οι μετακινούμενοι έχουν εξαντλήσει τις ημέρες που δικαιούνται εκτός έδρας. Συνακόλουθα, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες και ως εκ τούτου τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Καταβολή αναδρομικών ποσών μισθοδοσίας :Με δεδομένα αυτά, εφόσον η αρχική σύμβαση παρανόμως και εσφαλμένως προσδιόρισε ως βάση υπολογισμού των αποδοχών της υπαλλήλου τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και όχι τις ήδη ισχύουσες του ν. 4354/2015, νομίμως η Δημοτική Επιχείρηση τροποποίησε αναδρομικά αυτόν τον παράνομο όρο συμμορφούμενη προς τις ανωτέρω ισχύουσες διατάξεις (πρβλ. E.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VIIΤμ. 220/2012, ΣτΕ Απόφ. 15/1978).

Παραγραφή.ο χρόνος παραγραφής των απαιτήσεων αιρετών οργάνων κατά των Ο.Τ.Α, υπόκειται σε πενταετή παραγραφή, εάν από άλλη γενική ή ειδική διάταξη δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής, η οποία αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους κατά το οποίο γεννήθηκε η αξίωση και ήταν δυνατή η δικαστική της επιδίωξη. Διακοπή δε της παραγραφής επέρχεται, μεταξύ άλλων, με την υποβολή αίτησης για πληρωμή στην αρμόδια δημόσια αρχή καθώς και με την έκδοση τίτλου πληρωμής. Στις περιπτώσεις αυτές από την απάντηση της αρμόδιας αρχής, ή από την παρέλευση εξαμήνου από την υποβολή αίτησης (σε περίπτωση μη απάντησης της αρχής) καθώς και από την έκδοση τίτλου πληρωμής, αρχίζει νέα παραγραφή, ομοειδής, η νέα δε παραγραφή δύναται να διακοπεί με τους ίδιους τρόπους όπως με την έκδοση της αρχικής και συνεπώς με την εκ νέου έκδοση τίτλου πληρωμής (βλ. ΕΣ Πρ. IV Τμ 19/2001 Κλ.Προλ.Ελ.Δαπ. στο VII Τμ.177/2012 ).

Οδοιπορικά μηχανικών:Η ειδική και εξαιρετική αυτή μεταχείριση δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι μηχανικοί ασκούν, λόγω της ιδιότητάς τους, ιδιαίτερα υπηρεσιακά καθήκοντα (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κ.λπ.), στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένα έξοδα για αυτούς, τα οποία δεν καλύπτονται από τις γενικώς προβλεπόμενες στο ν. 2685/1999 δαπάνες μετακίνησης. Κατά συνέπεια, για την καταβολή αυξημένης δαπάνης ημερήσιας αποζημίωσης δεν αρκεί η απλή ιδιότητα του μετακινούμενου ως μηχανικού, ήτοι απόφοιτου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ή άλλης ισότιμης με αυτό πολυτεχνικής σχολής, αλλά απαιτείται να κατέχει οργανική θέση μηχανικού και αθροιστικώς να μετακινείται για την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, που συνδέονται αποκλειστικά με την ιδιότητά του αυτή (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Πρ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 63, 91, 102, 144, 185, 203, 205/2015, 25, 196, 215/2014, 56, 155, 270/2013, Ε.Σ. Πρ. Ι Τμ. 238/2010, 96/2009, 232/2008).

Υλοποίηση προγραμματικής σύμβασης...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις (ΙΙ και ΙΙΙ) που προηγήθηκαν, εφόσον πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 375/2016, Ζ΄ Κλιμ. 111/2015) και όχι για εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση παροχής υπηρεσιών, όπως εσφαλμένα υπολαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών, μη νομίμως το ποσό της χρηματοδότησης του Δήμου … επιβαρύνεται με Φ.Π.Α., κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας. Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το ποσό των 962,23 ευρώ που αντιστοιχεί στον αναλογούντα Φ.Π.Α. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Υπάλληλος Υ.Π.Α. αποσπασμένη στο εξωτερικό - Παραγραφή απαιτήσεών της για καταβολή του επιδόματος «eurocontrol», των ν. 2682/1999 και 3431/2006 - Μη εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 90 του ν. 2362/1995 για την παραγραφή του καθόλου δικαιώματος.  Ανεξαρτήτως της αοριστίας του τεθέντος ερωτήματος, α) η παρακράτηση εκ μέρους της Υ.Π.Α., από τη μισθοδοσία υπαλλήλου, αποσπασμένης στο εξωτερικό, ποσού που αντιστοιχεί στο επίδομα «eurocontrol» των ν. 2682/1999 και 3431/2006, ως αχρεωστήτως καταβληθέντος, δεν συνιστά λόγο έναρξης νέας παραγραφής και β) για τον υπολογισμό της παραγραφής έχει εφαρμογή η διετής παραγραφή του άρθρου 90 παρ. 3 του ν. 2362/1995, που αφετηριάζεται από τη γέννηση καθεμίας αξίωσης και δεν παρεκτείνεται (η παραγραφή) κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του ιδίου άρθρου (ομοφ.).