Οδοιπορικά μηχανικών:Μη νομίμως υπολογίστηκε στους φερόμενους ως δικαιούχους δημοτικούς υπαλλήλους και διπλωματούχους μηχανικούς αυξημένη δαπάνη ημερήσιας αποζημίωσης Η ειδική και εξαιρετική αυτή μεταχείριση δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι μηχανικοί ασκούν, λόγω της ιδιότητάς τους, ιδιαίτερα υπηρεσιακά καθήκοντα (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κ.λπ.), στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένα έξοδα για αυτούς, τα οποία δεν καλύπτονται από τις γενικώς προβλεπόμενες στο ν. 2685/1999 δαπάνες μετακίνησης. Κατά συνέπεια, για την καταβολή αυξημένης δαπάνης ημερήσιας αποζημίωσης δεν αρκεί η ιδιότητα του μετακινούμενου ως μηχανικού, αλλά απαιτείται να κατέχει οργανική θέση μηχανικού και να μετακινείται για την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, που συνδέονται αποκλειστικά με την ιδιότητά του αυτή (Ε.Σ. Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμ. 102, 203, 205/2015, 25, 196, 215/2014, 56,155/2013, Ι Τμ. 238/2010, 96/2009, 232/2008).

Οδοιπορικά μηχανικών(...)η μετακίνηση διπλωματούχων μηχανικών προκειμένου να συμμετάσχουν σε σεμινάρια ή συνέδρια, αφενός έχει προεχόντως εκπαιδευτικό χαρακτήρα  και για το λόγο αυτό αντιμετωπίζεται κατά τρόπο όμοιο για όλους τους υπαλλήλους, αφετέρου, ακόμη και όταν αφορούν επιμόρφωση επί καθηκόντων που αυτοί ασκούν με την ιδιότητά τους ως πολιτικών μηχανικών, γίνεται με σκοπό την εκπαίδευσή τους επί των ανατεθειμένων καθηκόντων και όχι την άσκηση αυτών και, ως εκ τούτου, πραγματοποιείται με την ιδιότητα του επιμορφούμενου υπαλλήλου και όχι του πολιτικού μηχανικού. Άλλωστε, στην περίπτωση αυτή, δεν συντρέχουν οι περιστάσεις εκείνες που δικαιολογούν την εξαιρετική μεταχείρισή τους ως προς την καταβολή αυξημένης αποζημίωσης, δηλαδή, η άσκηση ιδιαίτερων υπηρεσιακών καθηκόντων (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κ.λπ.) στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένα έξοδα για αυτούς (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 102, 144, 185, 203/2015, 25, 215/2014, 270/2013, 104/2012).

Ημερήσια αποζημίωση: Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη κατά το μέρος αυτής που αντιστοιχεί στην αυξημένη ημερήσια αποζημίωση και δαπάνη διανυκτέρευσης για το φερόμενο ως δικαιούχο του χρηματικού εντάλματος πληρωμής είναι μη νόμιμη, καθόσον αυτός, ως Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Τμήματος Ανατολικής ..... του Τ.Ε.Ε., μολονότι έχει αναγκαίως και εκ του νόμου την ιδιότητα του διπλωματούχου Μηχανικού, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εγγραφή του ως τακτικού μέλους του Τ.Ε.Ε. και κατά συνέπεια για την εκλογή του στα όργανα διοίκησης αυτού, δεν δικαιούται των αυξημένων εξόδων μετακίνησης του άρθρου 9 παρ. 3.α του ν. 2685/1999. Τούτο δε διότι, κατά τα παγίως κριθέντα από το παρόν Κλιμάκιο, για την καταβολή των αυξημένων δαπανών μετακίνησης δεν αρκεί οι μετακινούμενοι απλώς να φέρουν την ιδιότητα του Μηχανικού αλλά, επιπροσθέτως, πρέπει να συντρέχουν οι περιστάσεις εκείνες που δικαιολογούν την εξαιρετική μεταχείρισή τους, δηλαδή η άσκηση ιδιαίτερων υπηρεσιακών καθηκόντων (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κλπ.) που συνδέονται αποκλειστικά με την ιδιότητα του Μηχανικού και στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, η οποία συνεπάγεται αυξημένα έξοδα γι’ αυτούς. Οι περιστάσεις αυτές δεν συντρέχουν όταν Μηχανικοί, μέλη των συλλογικών διοικητικών οργάνων του Τ.Ε.Ε., μετακινούνται προκειμένου να συμμετάσχουν σε συνεδριάσεις των οργάνων αυτών ή να ασκήσουν διοικητικά καθήκοντα ή εργασίες, εκτελεστικής ή συντονιστικής φύσεως, που απορρέουν από αυτή τους την ιδιότητα, χωρίς να ασκεί επιρροή το γεγονός ότι για την απόκτησή της πρέπει να είναι διπλωματούχοι Μηχανικοί. Τούτο, διότι προέχων σκοπός της μετακίνησής τους είναι η άσκηση των προαναφερθέντων καθηκόντων σχετικών με τη λειτουργία των οργάνων στα οποία μετέχουν και όχι η άσκηση καθηκόντων Μηχανικού (πρβλ. Ε.Σ. Ι Τμ. Πράξεις 96/2009, 238/2010, Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ.. στο Ι Τμ. 104/2012, 155, 270/2013, 25, 215/2014, 91, 102, 205/2015, 74, 155/2016). Επιπλέον, η ειδική ως άνω ευνοϊκή διάταξη, την οποία επικαλείται το Τ.Ε.Ε., δεν τυγχάνει, εν προκειμένω, εφαρμοστέα για τον πρόσθετο λόγο ότι για την καταβολή αυξημένων εξόδων κίνησης σε διπλωματούχο Μηχανικό θέτει ως προϋπόθεση το διορισμό αυτού σε οργανική θέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στο Δημόσιο ή σε ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α., η οποία, όμως, δεν πληρείται στην υπό κρίση περίπτωση, καθόσον ο φερόμενος ως δικαιούχος μετακινήθηκε με την ιδιότητα του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Τμήματος Ανατολικής ..... του Τ.Ε.Ε., ήτοι βάσει θέσης που κατέχει επί θητεία, στην οποία δεν είναι διορισμένος.

Αμοιβή δικηγόρου Μετά δε την έναρξη ισχύος του νέου Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013), με τον οποίο καθιερώθηκε, κατά τα ανωτέρω, σύστημα συμβατικής ελευθερίας, το ποσό της αμοιβής του πληρεξούσιου δικηγόρου επιτρέπεται να ορίζεται τόσο ανώτερο, όσο και κατώτερο από τις αναφερόμενες στον Κώδικα αυτό αμοιβές (βλ. αιτιολογική έκθεση του Κώδικα, πρβλ. Κλ. Ι Τμ. 65/2014  επί των μεταβατικών διατάξεων του ν. 3919/2011). Περαιτέρω, ναι μεν ο προσδιορισμός της αμοιβής του πληρεξούσιου δικηγόρου ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του δημοτικού συμβουλίου, πλην όμως η άσκηση της ευχέρειας αυτής ελέγχεται ως προς την υπέρβαση των άκρων ορίων της, δηλαδή ως προς την υπέρβαση του εύλογου, βάσει των ειδικών περιστάσεων, μέτρου της δαπάνης (βλ. πρ. Ι Τμ. Ε.Σ. 132/2012, 163/2010). (….) Τέλος, προϋπόθεση για την καταβολή της δικηγορικής αμοιβής είναι η προηγούμενη εκτέλεση από τον δικηγόρο των σχετικών εργασιών, γεγονός που αποδεικνύεται με την προσκόμιση των δικαιολογητικών εκκαθάρισης της δαπάνης (βλ. πρ. Ι Τμ. Ε.Σ. 132/2012). Η εκτέλεση δε αυτή μπορεί να αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο δικαιολογητικό, όπως δικαστικές αποφάσεις, πρακτικά δικαστηρίων, γραμμάτια προείσπραξης, κατατεθείσες προτάσεις κλπ. (πρβλ. πρ. Ι Τμ. Ε.Σ. 179/2012, 144/2011).    

Για την καταβολή των ανωτέρω δαπανών απαιτείται να έχει εκδοθεί, κατά κανόνα πριν από την αναχώρηση του μετακινούμενου, σχετική εντολή μετακίνησης από το αρμόδιο προς τούτο όργανο του Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού. Η εντολή αυτή πρέπει να είναι γραπτή και ειδικώς αιτιολογημένη, δηλαδή θα πρέπει να αναφέρει επακριβώς την ημερομηνία μετακίνησης, τον αριθμό των ημερών εκτός έδρας, την αιτία μετακίνησης, τον τόπο και το μέσο μετακίνησης, καθώς και ότι η μετακίνηση εκτός έδρας γίνεται για την εκτέλεση υπηρεσίας που ανάγεται στα καθήκοντα των υπαλλήλων, όπως αυτά προσδιορίζονται στο πλαίσιο των ανατιθεμένων σ’ αυτούς αρμοδιοτήτων (βλ. Ε.Σ. Πράξ. Ι Τμ. 76/2012, 119/2011, 173/2006, 101/2004 κ.ά.).(...) Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων (2356/1953,129/2534/20.1.2010)συνάγεται ότι υπηρεσιακό αυτοκίνητο Δήμου δεν επιτρέπεται να κινείται εκτός των ορίων της περιφέρειας, στην οποία ασκούνται οι αρμοδιότητες του οικείου δήμου και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί νομίμως, για τις εκτός έδρας μετακινήσεις των, με οποιαδήποτε ιδιότητα, μετακινούμενων με εντολή του Δήμου (πρβλ. ΕΣ Πρ. Ι Τμ. 171/2007, VII Tμ. 96/2010, 161/2006). Εάν παρά ταύτα υπηρεσιακό αυτοκίνητο Δήμου κινείται εκτός των ορίων της διοικητικής περιφέρειας αυτού κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων, δεν είναι νόμιμη η καταβολή εξόδων που συνεπάγεται η χρήση του υπηρεσιακού αυτοκινήτου, στην οποία περιλαμβάνεται και η δαπάνη των διοδίων λόγω κίνησης μέσω του εθνικού οδικού δικτύου.

Καταβολή αμοιβής σε δικηγόρο με πάγια αντιμισθία...Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αξίωση της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος πληρωμής έχει ήδη υποπέσει στη διετή παραγραφή του εφαρμοστέου εν προκειμένω άρθρου 90 παρ. 3 του ν. 2362/1995. Συγκεκριμένα, η παραγραφή εκκίνησε από τη γένεση της αξίωσης, στις 9.4.2013, ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της 2963/31.11.2012 απόφασης του Δημάρχου ... περί διορισμού της ... [οπότε αυτή απέκτησε νόμιμη υπόσταση (βλ. ad hoc Πρ. Ι Τμ. 6/2015)], με την οποία εκδηλώθηκε η παράνομη παράλειψη του Δήμου ... να την προσλάβει αναδρομικώς, από αυτή δε την ίδια ημερομηνία (9.4.2013) η αξίωση κατέστη δικαστικώς επιδιώξιμη. Δοθέντος δε ότι έκτοτε και κατά τη διάρκεια των δύο ετών που ακολούθησαν δεν μεσολάβησε κανένα διακοπτικό της παραγραφής γεγονός, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 93 του ν. 2362/1995, η παραγραφή συμπληρώθηκε στις 9.4.2015. Εξάλλου, δεδομένου ότι η ενταλματοποίηση παραγεγραμμένης απαίτησης δεν επιτρέπεται, η εν λόγω πλημμέλεια, που καθιστά τη δαπάνη μη κανονική, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Κλιμάκιο (βλ. Πρ. Κλιμ. Ι Τμ. 39/2016, 46/2017). Ομοίως δε, λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως από αυτό τυχών λόγος διακοπής της παραγραφής, ο οποίος προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 67, 177/2016, Πρακτικά Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. Συν. 25η/30.10.2014 και 25ηα/3.11.2014, Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 114/2014).Τέτοιο δε λόγο συνιστά και η υποβολή αίτησης περί ικανοποίησης της σχετικής απαίτησης προς την αρμόδια υπηρεσία (βλ. άρθρο 93 περ. β του ν. 2362/1995). Στην υπό κρίση ωστόσο περίπτωση, η 32297/30.12.2016 αίτηση της φερόμενης δικαιούχου υπεβλήθη στην υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση της διετούς παραγραφής (9.4.2015) και ως εκ τούτου δεν ηδύνατο, κατά το χρόνο που υπεβλήθη, να επιφέρει πλέον κανένα διακοπτικό αποτέλεσμα..

Kαταβολή ποσού 395,30 ευρώ, σε υπαλλήλους , ως ημερήσιας αποζημίωσης λόγω μετακίνησης στο εσωτερικό(...) Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι τόσο για την πρόσληψη υπαλλήλου στο Αυτοτελές Τμήμα Οργάνωσης και Πληροφορικής όσο και για την τοποθέτηση προϊσταμένου, δεν απαιτείται η κατοχή πτυχίου μηχανικού πληροφορικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ή άλλης Πολυτεχνικής Σχολής. Αντιθέτως, στο ως άνω Τμήμα σύμφωνα με τον Οργανισμό του προΐστανται υπάλληλοι πτυχιούχοι κατηγορίας ΠΕ πληροφορικής, ήτοι υπάλληλοι που κατέχουν οποιαδήποτε από τα αναφερόμενα στο άρθρο μόνο του ν. 347/2003 πτυχία ανώτατης σχολής  (Πληροφορικής, Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Ηλεκτρολόγου Μηχανικού & Μηχανικού Υπολογιστών,  Εφαρμοσμένης Πληροφορικής, Ηλεκτρολόγου Μηχανικού & Τεχνολογίας Υπολογιστών Μηχανικού Η/Υ και Πληροφορικής Επιστήμης Υπολογιστών, Ηλεκτρονικού και Μηχανικού Υπολογιστών, Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων, Μηχανικών Η/Υ Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων,  Επιστήμης και Τεχνολογίας Υπολογιστών, Επιστήμης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών, Πληροφορικής ‘Ε.Α.Π.’, Διδακτικής της Τεχνολογίας και Ψηφιακών Συστημάτων επιστημών και Πολιτισμού Κατεύθυνση Η/Υ ‘Π.Σ.Ε.’ ΑΕΙ της ημεδαπής ή ισότιμο) και εάν δεν υπάρχουν υπάλληλοι του κλάδου Τ.Ε. πληροφορικής ή ακόμη και Δ.Ε. του κλάδου προσωπικού Η.Υ. Αλλά, ούτε τα υπηρεσιακά καθήκοντα των υπαλλήλων του ως άνω Τμήματος συνδέονται με την ιδιότητα του μηχανικού, αφού για την άσκησή τους δεν απαιτούνται ειδικές γνώσεις μηχανικού. Ακολούθως, υπάλληλος του κλάδου ΠΕ Πληροφορικής που υπηρετεί στο Τμήμα Οργάνωσης και Πληροφορικής του Γενικού Νοσοκομείου …., ως προϊστάμενος, ακόμη και εάν κατέχει πτυχίο πληροφορικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου δεν δικαιούται τις αυξημένες δαπάνες μετακίνησης(....)Αποφαίνεται  ότι  το 300, οικονομικού  έτους 2014, χρηματικό ένταλμα του Γενικού Νοσοκομείου ….., ποσού 112,00 ευρώ, δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ: (...)  Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων συνάγονται τα ακόλουθα: Οι αποφάσεις ή εντολές μετακίνησης αποτελούν ατομικές διοικητικές πράξεις (βλ. Ε.Σ. Ι Τμ. 4/2011, Κλιμ. Ι Τμ. 228/2013), οι οποίες υφίστανται στο νομικό κόσμο από την έκδοσή τους, δηλαδή από την υπογραφή και τη χρονολόγησή τους, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται η δημοσίευσή τους από τις διατάξεις του ν. 2685/1999 ή από άλλη διάταξη νόμου. Επομένως, υποχρέωση ανάρτησης των αποφάσεων ή εντολών μετακίνησης στο διαδίκτυο, μέσω του Προγράμματος «Διαύγεια», δεν ανακύπτει ούτε από την περίπτωση 22 της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 3861/2010 ούτε από άλλη περίπτωση της ως άνω διάταξης, στην οποία αναφέρονται οι αναρτητέες στο διαδίκτυο πράξεις (βλ. Ε.Σ. Κλιμ. Ι Τμ. 13/2014).(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη προηγούμενη σκέψη της παρούσας, ο προβαλλόμενος λόγος διαφωνίας ότι οι ως άνω αποφάσεις δεν μπορούσαν να εκτελεστούν, επειδή δεν αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο, μέσω του Προγράμματος «Διαύγεια», είναι απορριπτέος προεχόντως ως ερειδόμενος στην εσφαλμένη προϋπόθεση ότι υπήρχε υποχρέωση ανάρτησης των εν λόγω αποφάσεων στο διαδίκτυο, ανεξαρτήτως εάν η μη ανάρτηση αποφάσεων, οι οποίες είναι αναρτητέες στο διαδίκτυο, μέσω του Προγράμματος «Διαύγεια» σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 3861/2010, επηρεάζει την εκτελεστότητα αυτών.

Στους υπαλλήλους που χωρίς να απομακρύνονται από την υπηρεσία τους λαμβάνουν άδεια για να συμμετέχουν σε προγράμματα μετεκπαίδευσης που έχουν όμως το χαρακτήρα σεμιναρίου ή εργασιών κέντρων ερευνών, καθόσον αυτά λαμβάνουν χώρα άπαξ ή σε τακτά χρονικά διαστήματα με συγκεκριμένη όμως σύντομη κάθε φορά διάρκεια, καταβάλλονται για κάθε μετακίνησή τους χωριστά η σχετική δαπάνη μετακίνησης, η δαπάνη διανυκτέρευσης και ημερήσια εκτός έδρας αποζημίωση. (Ε.Σ. Ι Τμ. Πρακτ. 24.10.2006).

Οδοιπορικά έξοδα.οι με οποιαδήποτε ιδιότητα μετακινούμενοι με εντολή του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, εκτός έδρας για εκτέλεση υπηρεσίας, δικαιούνται τις αναγνωριζόμενες από τις άνω διατάξεις δαπάνες μετακίνησης. Για την καταβολή, όμως, των ανωτέρω δαπανών απαιτείται να έχει εκδοθεί, πριν από την αναχώρηση του μετακινούμενου, σχετική εντολή μετακίνησης από το αρμόδιο προς τούτο όργανο του νομικού προσώπου, ενώ ειδικά για τους Διοικητές των νοσοκομείων, η εντολή αυτή εκδίδεται από τον Διοικητή της αρμόδιας Υγειονομικής Περιφέρειας, που εποπτεύει το νοσοκομείο αυτό. Η εντολή αυτή πρέπει να είναι γραπτή και ειδικώς αιτιολογημένη, να αναφέρει επακριβώς την ημερομηνία μετακίνησης, τον αριθμό των ημερών εκτός έδρας, την αιτία μετακίνησης, τον τόπο και το μέσο μετακίνησης, καθώς και ότι η μετακίνηση εκτός έδρας γίνεται για την εκτέλεση υπηρεσίας που ανάγεται στα καθήκοντα των μετακινούμενων, όπως αυτά προσδιορίζονται στο πλαίσιο των ανατιθεμένων σ’ αυτούς αρμοδιοτήτων. Η παράλειψη έκδοσης της ανωτέρω εντολής από το αρμόδιο κατά νόμο όργανο, καθώς και η μη αναφορά όλων των αναγκαίων αυτής στοιχείων, καθιστά μη νόμιμη την υπηρεσιακή μετακίνηση και δεν γεννά δικαίωμα λήψης των νόμιμων δαπανών (πρβλ. Πράξεις Ι Τμ. Ε.Σ. 174/2013, 114/2013, κ.ά.).