Για την καταβολή των ανωτέρω δαπανών απαιτείται να έχει εκδοθεί, κατά κανόνα πριν από την αναχώρηση του μετακινούμενου, σχετική εντολή μετακίνησης από το αρμόδιο προς τούτο όργανο του Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού. Η εντολή αυτή πρέπει να είναι γραπτή και ειδικώς αιτιολογημένη, δηλαδή θα πρέπει να αναφέρει επακριβώς την ημερομηνία μετακίνησης, τον αριθμό των ημερών εκτός έδρας, την αιτία μετακίνησης, τον τόπο και το μέσο μετακίνησης, καθώς και ότι η μετακίνηση εκτός έδρας γίνεται για την εκτέλεση υπηρεσίας που ανάγεται στα καθήκοντα των υπαλλήλων, όπως αυτά προσδιορίζονται στο πλαίσιο των ανατιθεμένων σ’ αυτούς αρμοδιοτήτων (βλ. Ε.Σ. Πράξ. Ι Τμ. 76/2012, 119/2011, 173/2006, 101/2004 κ.ά.).(...) Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων (2356/1953,129/2534/20.1.2010)συνάγεται ότι υπηρεσιακό αυτοκίνητο Δήμου δεν επιτρέπεται να κινείται εκτός των ορίων της περιφέρειας, στην οποία ασκούνται οι αρμοδιότητες του οικείου δήμου και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί νομίμως, για τις εκτός έδρας μετακινήσεις των, με οποιαδήποτε ιδιότητα, μετακινούμενων με εντολή του Δήμου (πρβλ. ΕΣ Πρ. Ι Τμ. 171/2007, VII Tμ. 96/2010, 161/2006). Εάν παρά ταύτα υπηρεσιακό αυτοκίνητο Δήμου κινείται εκτός των ορίων της διοικητικής περιφέρειας αυτού κατά παράβαση των ως άνω διατάξεων, δεν είναι νόμιμη η καταβολή εξόδων που συνεπάγεται η χρήση του υπηρεσιακού αυτοκινήτου, στην οποία περιλαμβάνεται και η δαπάνη των διοδίων λόγω κίνησης μέσω του εθνικού οδικού δικτύου.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:Μη νόμιμη η καταβολή εξόδων μετακίνησης εκτός έδρας σε υπάλληλο ΔΕΥΑ, καθόσον απαιτείται προηγούμενη έγκριση μετακίνησης από το αρμόδιο όργανο της ΔΕΥΑ, ενώ η δαπάνη χιλιομετρικής αποζημίωσης των μετακινούμενων για υπηρεσία υπαλλήλων με ιδιόκτητα επιβατικά αυτοκίνητα δεν μπορούσε να υπερβαίνει τα 0,15 λεπτά του ευρώ για κάθε χιλιόμετρο (άρθρο 45 του ν. 3943/2011, ΦΕΚ Α΄ 66/2011 και ν. 2685/1999).

Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι για τη νόμιμη μετακίνηση εκτός έδρας για υπηρεσιακούς λόγους των προσώπων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.2685/1999 και την καταβολή σ΄ αυτά των σχετικών δαπανών μετακίνησης απαιτείται, ως ουσιώδης τυπική προϋπόθεση, η έκδοση από το αρμόδιο προς τούτο όργανο, πριν από την ημερομηνία αναχώρησής τους, γραπτής απόφασης ή εντολής μετακίνησης, στην οποία πρέπει να προσδιορίζεται η ημερομηνία μετακίνησης, ο αριθμός των ημερών εκτός έδρας, η αιτία, ο τόπος και το μέσο μετακίνησης. Μόνο όταν συντρέχουν εξαιρετικές περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης δύναται η μετακίνηση να λάβει χώρα κατόπιν προφορικής εντολής, ακολούθως όμως πρέπει να παρασχεθεί γραπτή έγκριση το αργότερο εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία επιστροφής του μετακινουμένου στην έδρα του (βλ. Πράξεις Ι Τμ. Ε.Σ. 62/2005, 246/2006, 66, 157/2009).Περαιτέρω, η προσκομιζόμενη με το … έγγραφο επανυποβολής των επίμαχων ενταλμάτων …. απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου ..., στην οποία αορίστως αναφέρεται το πρώτον ότι «Το Δημοτικό Συμβούλιο … εγκρίνει την εκ των υστέρων μετακίνηση … λόγω του κατεπείγοντος της πρόσκλησης…» και επίσης καθορίζονται τα μέσα μετακίνησης, δεν ασκεί έννομη επιρροή, καθόσον πρόκειται για ταυτάριθμη, με την αρχικώς εκδοθείσα, απόφαση του ίδιου οργάνου (έχουσα τον ίδιο αριθμό και ημερομηνία έκδοσης), που έχει συμπληρωθεί ανεπίτρεπτα εκ των υστέρων με νέα στοιχεία, σε κάθε δε περίπτωση δεν αποδεικνύεται από τα δικαιολογητικά του φακέλου της υπόθεσης το κατεπείγον της πρόσκλησης για τη συμμετοχή των φερομένων ως δικαιούχων στην προαναφερόμενη συνάντηση. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ.Γενικά:Μη νόμιμη η καταβολή εξόδων μετακίνησης εκτός έδρας, σε υπαλλήλους-μηχανικούς Δήμου, καθόσον οι εντολές μετακίνησης αυτών εκδόθηκαν από αναρμόδιο όργανο, ήτοι τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου και όχι από τον αρμόδιο προς τούτο Δήμαρχο (άρθρο 3 του ν. 2685/1999), ενώ επιπλέον, δεν επισυνάπτεται σχετική απόφαση του Δημάρχου περί μεταβίβασης της αρμοδιότητας έκδοσης των επίμαχων εντολών μετακίνησης στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:Μη νόμιμη η καταβολή εξόδων μετακίνησης εκτός έδρας, σε υπαλλήλους-μηχανικούς Δήμου, καθόσον οι εντολές μετακίνησης αυτών εκδόθηκαν από αναρμόδιο όργανο, ήτοι τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου και όχι από τον αρμόδιο προς τούτο Δήμαρχο (άρθρο 3 του ν. 2685/1999), ενώ επιπλέον, δεν επισυνάπτεται σχετική απόφαση του Δημάρχου περί  μεταβίβασης της αρμοδιότητας έκδοσης των επίμαχων εντολών μετακίνησης στον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:Μη νόμιμη η καταβολή σε υπάλληλο νομικού προσώπου εξόδων μετακίνησης στο εξωτερικό (αντίτιμο εισιτηρίων, έξοδα διανυκτέρευσης και ημερήσια αποζημίωση).Αν και η απόφαση μετακίνησης δεν εκδόθηκε από το Διοικητή του Ο.Α.Ε.Δ. ως μονοπρόσωπο όργανο διοίκησης, προϊστάμενο του προσωπικού και αρμόδιο για το διορισμό, αλλά ελήφθη, ομόφωνα, από το Δ.Σ., ωστόσο το ελάχιστο περιεχόμενό της είναι αυτό που απαιτείται να περιέχει ως εντολή μετακίνησης, αφού, από την απόφαση αυτή σε συνδυασμό με τα λοιπά δικαιολογητικά της δαπάνης, προκύπτουν στο σύνολό τους τα στοιχεία που απαιτούνται ως ελάχιστο περιεχόμενο της εντολής μετακίνησης, έχει δε εκδοθεί από όργανο, και μάλιστα, το ανώτατο συλλογικό του Ο.Α.Ε.Δ., στο οποίο ανήκει γενικά η αποφασιστική αρμοδιότητα, στη σύνθεση του οποίου μετείχε ως κατά νόμο Πρόεδρος του Δ.Σ. και ο Διοικητής του Ο.Α.Ε.Δ., το κατά νόμο αρμόδιο να εκδίδει τις εντολές μετακίνησης μονοπρόσωπο όργανο, το οποίο, άλλωστε, μπορεί να παραπέμπει στο Δ.Σ. θέματα της αρμοδιότητάς του για λήψη απόφασης (άρθρο 4 παρ. 2 στ. ε ν. 2956/2001). Η δαπάνη διαμονής μη νομίμως καλύπτει έξοδα διαμονής δύο ατόμων, αντί ενός και συγκεκριμένα αποκλειστικά της μετακινηθείσας υπαλλήλου. Επιπλέον, εσφαλμένως καλύπτει έξοδα διαμονής σε ξενοδοχείο τεσσάρων αστέρων, το οποίο υπερβαίνει την κατηγορία των ξενοδοχείων, για τα έξοδα διαμονής στα οποία αποζημιώνεται ο μετακινούμενος υπάλληλος. Τέλος, η έγκριση της μετακίνησης από το εξουσιοδοτημένο για το σκοπό αυτό από τον αρμόδιο Υπουργό όργανο πραγματοποιήθηκε μη νομίμως μετά από τη μετακίνηση και δεν επιτρέπεται να αναπτύσσει αναδρομική ισχύ.

--Με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 9 του ν. 3833/2010 καταργήθηκαν ρητά οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 9 του ν. 2685/1999, που αφορούσαν στο ειδικό καθεστώς των εξόδων κίνησης πτυχιούχων μηχανικών Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. Επίσης, καταργήθηκε η περ. γ΄ της παρ. 2Γ του ίδιου άρθρου, που αφορούσε στο ειδικό καθεστώς των εξόδων κίνησης υπαλλήλων του Υπουργείου Γεωργίας, και όχι συλήβδην η παρ. 2Γ, στην οποία προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η διαβάθμιση της ημερήσιας αποζημίωσης (ολόκληρη, 1/2 και 1/3). Περαιτέρω με την παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 3833/2010 παρέχεται εξουσιοδότηση για την έκδοση Υ.Α. με την οποία θα καθοριστούν οι προϋποθέσεις καταβολής των δαπανών της ημερήσιας αποζημίωσης καθώς και το ύψος αυτής, συναφώς δε εκδόθηκε η 2/33481/0022/2011 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών, με την οποία μεταξύ άλλων καταργείται το τελευταίο εδάφιο των 2/52971/0022/31-8-2007 και 2/52970/0022/31-8-2007 Κ.Υ.Α., που, κατ’ απόκλιση από τα ισχύοντα για τους λοιπούς υπαλλήλους, όριζαν το ύψος της ημερήσιας αποζημίωσης που δικαιούνται οι πτυχιούχοι μηχανικοί Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. για την ημέρα επιστροφής σε ποσό μεγαλύτερο του ενός τρίτου. Από τη συστηματική ερμηνεία των προαναφερόμενων ρυθμίσεων συνάγεται συνακόλουθα ότι μετά την έκδοση της 2/33481/0022/2011 Υ.Α. δεν καταργήθηκε στο σύνολό της η ημερήσια αποζημίωση που καταβάλλεται στους πτυχιούχους μηχανικούς Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. για την ημέρα επιστροφής, αλλά η προβλεπόμενη με τις προαναφερόμενες Κ.Υ.Α. διαφοροποίηση του ύψους αυτής. (----0Για τη νόμιμη μετακίνηση εκτός έδρας, για υπηρεσιακούς λόγους, των προσώπων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.2685/1999, στα οποία περιλαμβάνονται και οι υπάλληλοι των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, και την καταβολή σ΄ αυτά των σχετικών δαπανών μετακίνησης απαιτείται, ως ουσιώδης τυπική προϋπόθεση, η έκδοση από το αρμόδιο προς τούτο όργανο, πριν από την ημερομηνία αναχώρησής τους, γραπτής απόφασης ή εντολής μετακίνησης, στην οποία πρέπει να προσδιορίζεται, μεταξύ άλλων, και η αιτία της μετακίνησης, δηλαδή η συγκεκριμένη υπηρεσιακή ανάγκη που επέβαλε τη μετακίνηση του υπαλλήλου εκτός της έδρας της υπηρεσίας του και δικαιολογεί την εκταμίευση των αναγνωριζόμενων εκ του νόμου σε βάρος του Δήμου δαπανών μετακίνησης. Για την αποφυγή δε της καταχρηστικής εφαρμογής των ως άνω διατάξεων, η οποία θα οδηγούσε σε αδικαιολόγητη επιβάρυνση του προϋπολογισμού των Δήμων με μη αναγκαίες δαπάνες μετακίνησης, η αιτία μετακίνησης εκτός έδρας υπαλλήλου, αναγόμενη στο ελάχιστο περιεχόμενο της εντολής μετακίνησης, πρέπει να αναφέρεται κατά τρόπο ορισμένο και ειδικό στο σώμα αυτής, με συνοπτική περιγραφή των εργασιών που θα εκτελεστούν από έκαστο μετακινούμενο υπάλληλο. Ενόψει των ανωτέρω, είναι μη νόμιμη η καταβολή σε υπαλλήλους Ο.Τ.Α. δαπανών εκτός έδρας μετακίνησης, εφόσον η σχετική εντολή μετακίνησης δεν έχει το προβλεπόμενο από το νόμο περιεχόμενο, αλλά είναι γενική και αόριστη (Ι Τμ. Ε.Σ. 136, 191/2008, 224, 235/2010).

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι αβασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο ότι ο ως άνω υπάλληλος δεν δικαιούται οδοιπορικών εξόδων και ημερήσιας αποζημίωσης για το λόγο ότι η μετακίνηση αυτού στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε σε ημερομηνία προγενέστερη της οριζόμενης στην 871/8.4.2019 εντολή μετακίνησης. Τούτο δε διότι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν, μόνη η αναχώρηση του ανωτέρω υπαλλήλου σε ημέρα διαφορετική από την αναφερόμενη στην σχετική εντολή δεν ασκούν επιρροή στη νομιμότητα των συγκεκριμένων δαπανών, δεδομένου ότι από τα επισυναπτόμενα στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δικαιολογητικά αποδεικνύεται ότι η μετακίνησή του πραγματοποιήθηκε για την οριζόμενη στην προαναφερθείσα εντολή αιτία, ενώ ουδεμία πρόσθετη δαπάνη προκλήθηκε σε βάρος του δημόσιου ταμείου, καθόσον δεν αναγνωρίστηκαν πρόσθετα έξοδα μετακίνησης εκτός έδρας συναρτώμενα προς τις επιπλέον ημέρες παραμονής του υπαλλήλου στην Αθήνα.

Καταβολή οδοιπορικων εξοδων. (..) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, τα έξοδα μετακίνησης εκτός έδρας του ανωτέρω ΠΕ Πολιτικού Μηχανικού υπαλλήλου του Δήμου ..., εκκαθαρίζονται κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 3 του ν. 2685/1999, καθόσον η εντολή μετακίνησης αυτού εκδόθηκε από αναρμόδιο όργανο και συγκεκριμένα από τον Προϊστάμενο Διεύθυνσης Μελετών του Δήμου και όχι από τον αρμόδιο γι’ αυτό οικείο Δήμαρχο, όπως βασίμως προβάλλει η Αναπληρώτρια Επίτροπος. Περαιτέρω, μεταξύ των δικαιολογητικών που συνοδεύουν τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν επισυνάπτεται σχετική απόφαση του Δημάρχου ... περί μεταβίβασης της αρμοδιότητας έκδοσης των εντολών μετακίνησης στον προαναφερθέντα Προϊστάμενο. . V. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα 250Α και 251Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του Δήμου ... δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Απαραίτητη δε προϋπόθεση για την επιβάρυνση ενός νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.), με τις δαπάνες αποζημίωσης οπουδήποτε προσώπου από τα αναφερόμενα στο άρθρο 4 του ν.2685/1999, δηλαδή και υπαλλήλου, που μεταβαίνει, κατ’ εντολή του στο εξωτερικό για να μετάσχει σε (διεθνές) συνέδριο είναι προηγούμενη έγκριση του αρμόδιου (εποπτεύοντα) Υπουργού ή του εξουσιοδοτουμένου οργάνου. Η ως άνω έγκριση του αρμόδιου Υπουργού ή του εξουσιοδοτουμένου οργάνου δεν υποκαθιστά την απαιτούμενη σε κάθε περίπτωση εντολή μετακίνησης, η οποία εκδιδόμενη από το αρμόδιο για το διορισμό των υπαλλήλων όργανο του οικείου ν.π.δ.δ. ή το νομίμως εξουσιοδοτημένο από αυτό όργανο, πρέπει και αυτή να προηγείται της μετακίνησης του υπαλλήλου.