Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/321/2011

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ:

ΔΑΝΕΙΑ:Με τα δεδομένα αυτά και έχοντας ελέγξει το υποβληθέν σχέδιο δανειακής σύμβασης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι : α) Η προβλεπόμενη στο άρθρο 7 της σύμβασης δυνατότητα του Ταμείου να κηρύξει, χωρίς καμία διατύπωση, το σύνολο του δανείου ληξιπρόθεσμο και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής, στην περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, αντίκειται στις διατάξεις του ν. 2251/1994. Ειδικότερα, το δικαίωμα που επιφυλάσσει το προαναφερόμενο άρθρο στο συμβαλλόμενο πιστωτικό ίδρυμα να κηρύξει όλο το δάνειο ληξιπρόθεσμο και απαιτητό και να ζητήσει το υπόλοιπο ανεξόφλητο ποσό του δανείου και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, σε περίπτωση καθυστέρησης και μίας μόνο ετήσιας δόσης του δανείου ή κάθε είδους τόκων και εξόδων, σαφώς επιβάλλει στον Δήμο, για την περίπτωση αυτή, σημαντική, χωρίς εύλογο λόγο και κατά τρόπο αντικείμενο στην καλή πίστη, υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση. (…)Ούτε άλλωστε το αναφερόμενο στον όρο 6 της συμβάσεως ποσοστό 13,67% των διερχόμενων το έτος 2010 ΚΑΠ που δηλώνεται ότι καλύπτει η ετήσια τοκοχρεωλυτική δόση του νέου δανείου αρκεί για να καταστήσει ορισμένο τον ανωτέρω όρο της παραγράφου 8, αφού το ποσοστό αυτό αναφέρεται στους ΚΑΠ έτους 2010, χωρίς περαιτέρω να αναλύεται και να αποδεικνύεται ότι υπολείπεται του τιθέμενου από τις ειδικότερες διατάξεις ορίου εκχώρησης των ΚΑΠ. (Πρ. Ζ’ Κλιμακίου 256/2011) γ) Ωσαύτως αόριστοι και συνεπώς μη νόμιμοι παρίστανται και οι όροι των παραγράφων 8β και 16 σύμφωνα με τους οποίους «8. Για την ασφάλεια του δανείου σε κεφάλαιο, κάθε είδους τόκους, τόκους των τόκων, έξοδα κ.λπ., ο οφειλέτης εκχωρεί στον δανειστή από τώρα και για όλη τη διάρκεια του δανείου : α…. β. όσα έσοδά του ήδη έχουν εκχωρηθεί με τις προηγούμενες δανειακές συμβάσεις, των προς ρύθμιση δανείων … 16. όλοι οι υπόλοιποι όροι (εξυπηρέτησης, ασφάλεια δανείου κ.λ.π.) θα εξακολουθούν να ισχύουν όπως αυτοί αναφέρονται στις αρχικές δανειακές συμβάσεις οι οποίες δε θίγονται από την παρούσα σύμβαση». (…)Περαιτέρω, ο ως άνω όρος ο οποίος δίνει τη δυνατότητα στο Ταμείο σε περίπτωση παράβασης εκ μέρους του οφειλέτη οποιουδήποτε όρου της σύμβασης να κηρύξει όλο το δάνειο ληξιπρόθεσμο και απαιτητό, στο μέτρο που συμπεριλαμβάνει και το όρο της παραγράφου 7 είναι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω (υπό στοιχείο α΄), μη νόμιμος. Τέλος, ε) είναι ομοίως αόριστος και εξ αυτού του λόγου μη νόμιμος, ο όρος της παραγράφου 10 του σχεδίου σύμβασης με τον οποίο προβλέπεται η υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου. Και τούτο διότι δεν εξειδικεύονται ποια μπορεί να είναι τα επιπλέον «ίδια» αυτά χρήματα που θα χρησιμοποιήσει ο Δήμος ..... για την αποπληρωμή του δανείου, ενόψει της εκχώρησης των αναφερόμενων στην παράγραφο 8 του σχεδίου εσόδων του Δήμου (Ελ. Συν.  Πράξεις Ζ΄ Κλ. 62, 123, 256/2011, 49, 144/2010, 204/2009). 

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΛ.Ζ/176/2015

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής σύμβασης.(...)Κατόπιν αυτού, με την 142/17.6.2015 απόφαση του δημοτικού συμβουλίου…, η οποία λήφθηκε με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του κατόπιν της 96/16.6.2015 απόφασης της οικονομικής επιτροπής του ίδιου δήμου, εγκρίθηκε η τροποποίηση του ως άνω όρου ως εξής: «Όπου ο δανειστής κατά τους όρους του παρόντος κηρύξει το δάνειο ληξιπρόθεσμο και απαιτητό και πριν από τη λήξη του, δύναται να προβεί σε αναγκαστική ή διοικητική εκτέλεση κατά τις διατάξεις περί είσπραξης δημόσιων εσόδων καθώς και σε κάθε άλλη ενέργεια σύμφωνα με τις υπέρ αυτού κείμενες διατάξεις. Στην περίπτωση αυτήν το παρόν συμβόλαιο κηρύσσεται για το σκοπό αυτόν από τώρα εκτελεστό και εκκαθαρισμένο και ο οφειλέτης παραιτείται από το δικαίωμα να προσβάλει την εκτελεστότητα για οποιοδήποτε λόγο και αιτία».Με τα δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος προς έλεγχο τροποποιημένου σχεδίου δανειακής σύμβασης.


ΕΣ/ΤΜ.6/2155/2011 (Β΄ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)

ΔΑΝΕΙΑ:Αίτηση ανάκληση της 123/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη VΙ, το Τμήμα κρίνει ως εσφαλμένη την υπό στοιχείο δ κρίση του Κλιμακίου, ότι ο όρος 4 του σχεδίου της σύμβασης είναι καταχρηστικός, κι επομένως μη νόμιμος, κατά το μέρος που θεσπίζει δικαίωμα του Τ.Π.Δ. να ζητήσει από το Δήμο τόκους επί τόκων, χωρίς την πρόβλεψη οι τόκοι να προστίθενται στο ληξιπρόθεσμο κεφάλαιο κάθε εξάμηνο, κατ’ ελάχιστο όριο, καθώς, όπως βασίμως με την αίτηση προβάλλεται, στο τέλος του επίμαχου όρου αναφέρεται ότι το σχετικό δικαίωμα του ΤΠΔ «στηρίζεται στο άρθρο 12 παρ.1 του ν. 2601/1998», διάταξη που είναι αναγκαστικού δικαίου και σύμφωνα με την οποία ναι μεν οι οφειλόμενοι στα πιστωτικά ιδρύματα (σε καθυστέρηση) τόκοι ανατοκίζονται από την πρώτη ημέρα της καθυστέρησης, εφόσον τούτο συμφωνηθεί, όμως η συμφωνία περί ανατοκισμού ισχύει υπό το χρονικό περιορισμό οι τόκοι να προστί­θενται στο ληξιπρόθεσμο κεφάλαιο κάθε εξάμηνο, κατ’ ελάχιστο όριο, οπότε ο επίμαχος όρος ούτε τη συγκεκριμένη αναγκαστικού δικαίου διάταξη παραβιάζει ούτε καταλείπει αμφιβολίες σε σχέση με το χρονικό διάστημα επέλευσης του ανατοκισμού. (..)Το Τμήμα κρίνει ως ορθή και την υπό στοιχείο γ κρίση του Κλιμακίου ότι ο όρος 4 του σχεδίου της σύμβασης είναι καταχρηστικός, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 2251/1994, κι επομένως μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει ρήτρα έκπτωσης, ήτοι τη δυνατότητα του Τ.Π.Δ. να καταγγείλει τη σύμβαση και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, και απορρίπτει ως αβάσιμους τους προβαλλόμενους με την αίτηση ισχυρισμούς ότι η επίμαχη ρήτρα έκπτωσης αποτελεί συνήθη όρο και παγιωμένη πρακτική να επαναλαμβάνεται σε κάθε δανειακή σύμβαση και ότι δεν είναι δυνατό να θεωρηθεί δυσβάστακτος και καταπλεονεκτικός ο όρος σε βάρος του Δήμου, ο οποίος αποτελεί φορέα του Δημοσίου καθώς και το Τ.Π.Δ. ταυτίζεται ουσιαστικά με το Ελληνικό Δημόσιο. Τούτο δε, διότι το δικαίωμα που επιφυλάσσει η επίμαχη ρήτρα στο Τ.Π.Δ. να καταγγείλει μονομερώς τη σύμβαση και να ζητεί το υπόλοιπο ανεξόφλητο ποσό του δανείου, και μάλιστα με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, σε περίπτωση καθυστέρησης μίας και μόνο ετήσιας δόσης του δανείου ή κάθε είδους τόκων και εξόδων, σαφώς επιβάλλει στο Δήμο σημαντική, χωρίς εύλογο λόγο και κατά τρόπο αντικείμενο στην καλή πίστη, υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση, λαμβανομένης υπόψη και της μακροχρόνιας διάρκειας του δανείου (15 έτη) αλλά και των συνθηκών της παρούσας εθνικής και παγκόσμιας οικονομικής συγκυρίας. (…)Τέλος, τo Τμήμα κρίνει επίσης ως ορθή, σύμφωνα και με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις IV και V, την υπό στοιχείο ε κρίση του Κλιμακίου ότι ο όρος 7 του σχεδίου της σύμβασης είναι αόριστος, κι επομένως μη νόμιμος, και απορρίπτει ως αβάσιμο τον προβαλλόμενο με την αίτηση ισχυρισμό ότι ο επίμαχος όρος, που προβλέπει την υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Τ.Π.Δ. τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα με τον όρο 5 της σύμβασης έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτησή του, δεν αφορά τον συμβαλλόμενο Δήμο, αλλά πρωτίστως το ΤΠΔ, το οποίο θα έπρεπε να επιδιώκει τη συγκεκριμενοποίηση του όρου, καθώς η αοριστία και ασάφεια του κρίσιμου όρου δεν διασφαλίζει το Δήμο από το ενδεχόμενο να θεμελιωθεί σε βάρος του μελλοντική ενδοσυμβατική ευθύνη για απαιτήσεις του ΤΠΔ, χωρίς τους νομοθετικούς περιορισμούς ως προς τα δυνάμενα να εξυπηρετούν το δάνειο έσοδα του Δήμου.  Απορρίπτει την αίτηση


ΔΕΑΦ Β 1097116/2016

Παρακράτηση φόρου σε τόκους ομολογιακού δανείου το ποσό των οποίων καταβάλλεται με την έκδοση νέων ομολογιών.(ΑΔΑ:6ΝΙ4Η-ΑΜ8)


ΕΣ-ΚΛ.Ζ/161/2015

Νομιμότητα σχεδίου δανειακής σύμβασης.(...)Με τα δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου δανειακής σύμβασης. Περαιτέρω, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι ο όρος του άρθρου 18 του σχεδίου αυτού, σύμφωνα με τον οποίο: «Η παράβαση από τον οφειλέτη οποιουδήποτε από τους παραπάνω όρους και τους όρους των αρχικών δανειακών συμβάσεων, οι οποίοι χαρακτηρίζονται όλοι ως κύριοι και ουσιώδεις, παρέχει στο δανειστή το δικαίωμα να κηρύξει ληξιπρόθεσμο και απαιτητό το δάνειο και πριν από τη λήξη του και να προβεί σε αναγκαστική ή διοικητική εκτέλεση κατά τις διατάξεις περί είσπραξης δημόσιων εσόδων καθώς και σε κάθε άλλη ενέργεια σύμφωνα με τις υπέρ αυτού κείμενες διατάξεις, το δε παρόν συμβόλαιο κηρύσσεται για το σκοπό αυτόν από τώρα εκτελεστό και εκκαθαρισμένο και ο οφειλέτης παραιτείται από το δικαίωμα να προσβάλει την εκτελεστότητα για οποιοδήποτε λόγο και αιτία», πρέπει να απαλειφθεί, διότι κατά το μέρος που αφορά στους όρους των αρχικών (αναχρηματοδοτούμενων) δανειακών συμβάσεων, σε σχέση με τις οποίες η ελεγχόμενη σύμβαση αναχρηματοδότησης συνιστά νέα και αυτοτελή σύμβαση (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 4273, 2552/2013, 2207/2011), είναι αόριστος (βλ. ΕΣ Ζ΄ Κλιμ. πράξη 321/2011, Ζ΄ Κλιμ. Ε΄ Διακ. πράξη 256/2011), ενώ, κατά τα λοιπά, είναι καταχρηστικός, καθόσον επιβάλλει στον οφειλέτη υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση, κατά τρόπο αντικείμενο στην καλή πίστη (βλ. ΕΣ VI Τμ. αποφ. 754/2013, Ζ΄ Κλιμ. πράξεις 29/2015, 249/2013, 459/2012, 74/2011, Ζ΄ Κλιμ. Στ΄ Διακ. πράξη 191/2013).


ΕλΣυν.Κλ.Ζ/64/2016

Δανειακές συμβάσεις:Με δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος με το 1697/7.3.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 17717/7.3.2016) έγγραφο του Δημάρχου .. σχεδίου δανειακής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου, με την επισήμανση ότι η παράγραφος 12 του σχεδίου αυτού πρέπει να αναμορφωθεί ως εξής: «Το προϊόν του νέου δανείου θα μεταφερθεί οίκοθεν για την αποπληρωμή των αναχρηματοδοτούμενων με την παρούσα δανειακή σύμβαση συναφθέντων δανείων του Δήμου με το ..(...)»


ΕλΣυν.Κλ.Z/81/2016

Δανειακές συμβάσεις:Με δεδομένα αυτά, δεν διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει τη σύναψη του υποβληθέντος με το .. (αριθ. πρωτ. ..) έγγραφο του Δημάρχου … σχεδίου δανειακής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του Κλιμακίου, υπό τον όρο αναδιατύπωσης του όρου 12 του σχεδίου ως εξής: “Το προϊόν του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή των αναχρηματοδοτούμενων με την παρούσα δανειακή σύμβαση συναφθέντων δανείων του Δήμου .. με το …, κατόπιν προσκόμισης δύο (2) επικυρωμένων αντιγράφων του δανειστικού συμβολαίου και του σχεδίου αυτού”.


ΕλΣυν.Κλ.Ζ/95/2016

Δανειακές συμβάσεις Δήμου:..με την ..απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών εγκρίθηκε η σύναψη του δανείου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 2 του ν.4111/2013. Η απόφαση αυτή εκδόθηκε ύστερα από θετική εισήγηση του Ο.Δ.Δ.Η.Χ., στην οποία επισημάνθηκε ότι, για το τμήμα του δανείου που θα ληφθεί από πόρους της ΕΠΕπ, το συνολικό επιτόκιο θα είναι περίπου 4,3% χαμηλότερο σε σχέση με το τρέχον κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ, για το τμήμα του δανείου που θα ληφθεί από πόρους του …., το συνολικό επιτόκιο θα είναι περίπου 0,6% χαμηλότερο σε σχέση με το τρέχον κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου.Κατ’ ακολουθία, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 8179/7.3.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 17712/7.3.2016) έγγραφο της Διευθύντριας Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ..., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/62/2011

ΔΑΝΕΙΑ:Περαιτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ίδια διαδικασία παρίσταται νομικώς πλημμελής για τους ακόλουθους λόγους: Της απόφασης έγκρισης της δανειακής σύμβασης από το Δημοτικό Συμβούλιο (32/26.1.2011) δεν προηγήθηκε η διαδικασία ενώπιον της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου (κατά παράβαση των οριζομένων στο με ισχύ από 1.1.2011 άρθρο 72 του ν. 3852/2010), η οποία, στο πλαίσιο ελέγχου της τήρησης των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, όφειλε να γνωμοδοτήσει σχετικά με την αναγκαιότητα λήψης του δανείου,  τη δυνατότητα εξυπηρέτησης του με βάση τα οικονομικά στοιχεία του Δήμου και τους ειδικότερους όρους της δανειακής σύμβασης, ύστερα από αξιολόγηση των σχετικών προσφορών.Από τα στοιχεία του φακέλου και ιδίως τις 232/12.4.2010, 365/3.6.2010 και 32/26.1.2011 αποφάσεις του Δ.Σ. του Δήμου (με τις οποίες εγκρίθηκαν η αναγκαιότητα λήψης του ελεγχόμενου δανείου, η προσφορά του ως άνω πιστωτικού οργανισμού και οι όροι συνομολόγησης του δανείου, αντίστοιχα) και τα αναφερόμενα στο προοίμιο αυτών ληφθέντα υπόψη έγγραφα,   προκύπτει ότι το ως άνω δημοτικό όργανο όχι μόνο δεν είχε υπόψη του έκθεση της Οικονομικής Επιτροπής (τούτο ισχύει μόνο για την εγκριτική των όρων του δανείου 32/26.1.2011 απόφασή του, κατά τα ανωτέρω), αλλά σε καμία φάση της διαδικασίας λήψης απόφασης για το ελεγχόμενο δάνειο, δεν τέθηκαν σε γνώση του, ενόψει των αρχών της διαφάνειας και της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (σκέψη ΙΙI Α της παρούσας),  στοιχεία που να απεικονίζουν την οικονομική κατάσταση του δήμου και τη δυνατότητά του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του ελεγχόμενου δανείου, ώστε, κατά τη λήψη των κρίσιμων αυτών αποφάσεων, να γνωρίζουν οι δημοτικοί σύμβουλοι τις υφιστάμενες δανειακές υποχρεώσεις και τα τρέχοντα τοκοχρεωλύσια, ιδίως, ενόψει του γεγονότος ότι, όπως προκύπτει  από τον χωρίς ημερομηνία σύνταξης συγκεντρωτικό πίνακα δανειακών υποχρεώσεων του Δήμου, στις 31.12.2010, είχε ήδη συνομολογημένα και σε εξέλιξη 13 άλλα δάνεια, συνολικού οφειλόμενου υπολοίπου 8.152.500,49 ευρώ, με ετήσια τοκοχρεωλυτική δόση για την εξόφληση αυτών ποσού 1.393.683,38 ευρώ ( βλ. και το 12087/24.3.2011 έγγραφο του Προϊστάμενου της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου).  (..) Η οριζόμενη στο άρθρο 4 της σύμβασης ρήτρα έκπτωσης, δηλαδή η  δυνατότητα του πιστωτικού ιδρύματος να καταγγείλει την σύμβαση και να επιδιώξει την είσπραξη του συνόλου της οφειλής στην περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής οποιασδήποτε ετήσιας δόσης, αντίκειται στις διατάξεις του ν. 2251/1994. (…)Περαιτέρω, το προβλεπόμενο στον ίδιο όρο (4ο) της ελεγχόμενης σύμβασης δικαίωμα του ίδιου ως άνω πιστωτικού ιδρύματος να ζητήσει τόκους επί τόκων που, όπως αναφέρεται «στηρίζεται στο άρθρο 12 παρ.1 του ν. 2601/1998»,  είναι αόριστο και καταχρηστικό, διότι ναι μεν οι οφειλόμενοι στα πιστωτικά ιδρύματα (σε καθυστέρηση τόκοι) ανατοκίζονται από την πρώτη ημέρα της καθυστέρησης, εφόσον τούτο συμφωνηθεί, όμως η συμφωνία περί ανατοκισμού ισχύει, υπό το χρονικό περιορισμό, οι τόκοι να προστί­θενται στο ληξιπρόθεσμο κεφάλαιο κάθε εξάμηνο, κατ΄ ελάχιστο όριο (βλ. άρθρο 12 παρ.1 του ν. 2601/1998- Α΄81), πρόβλεψη που δεν υπάρχει στο υποβληθέν σχέδιο, με αποτέλεσμα να καταλείπεται -και μάλιστα σε βάρος του Δήμου- αμφιβολία για το χρονικό διάστημα επέλευσης του ανατοκισμού και συνεπώς για την περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του Δήμου από την αιτία αυτή. Σημειωτέον δε ότι τυχόν συμφωνία που προβλέπει ανατοκι­σμό για χρονικό διάστημα μικρότερο του εξαμήνου είναι άκυρη, καθώς η ανωτέρω διάταξη είναι αναγκαστικού δικαίου  (βλ. Εφ. Αθηνών 2665/2010).6) Τέλος, με τον 7ο όρο του ίδιου ως άνω σχεδίου σύμβασης προβλέπεται η υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα (με τον 5ο όρο της σύμβασης) έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτηση του τελευταίου. Ο ανωτέρω όρος είναι αόριστος και, εξ αυτού του λόγου, μη νόμιμος και πρέπει να απαλειφθεί, καθόσον δεν εξειδικεύονται ποιά μπορεί να είναι τα επιπλέον «ίδια» αυτά χρήματα που θα χρησιμοποιήσει ο Δήμος ..... για την αποπληρωμή του δανείου, ενόψει της με τον 5ο όρο εκχώρησης των σε αυτόν αναφερόμενων εσόδων του Δήμου (βλ. σχετικά Πράξεις 144, 49/2010 και 204/2009 του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελ. Συν.  για τον ίδιο όρο και Δήμο).Δεν ανακλήθηκε με την  2201/2011 Τμ.6


ΕλΣυν.Τμ.Μείζ.-Επταμελούς Σύνθεσης/552/2012

ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΗΜΟΥ:Αίτηση αναθεώρησης της 19/2012 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία έγινε εν μέρει δεκτή αίτηση ανάκλησης του Δήμου ........ κατά της 233/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου (Ε΄  Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης, λαμβάνοντας υπόψη αφενός ότι στη δεδομένη οικονομική συγκυρία, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, οι εμπορικές κλπ. τράπεζες, επηρεασμένες από την υφιστάμενη  πιστοληπτική ικανότητα των φορέων του Δημοσίου και, κατ’ επέκταση, των Ο.Τ.Α., καθώς και από την εν γένει παρατηρούμενη έλλειψη ρευστότητας, επιδεικνύουν απροθυμία να συμβληθούν με τους Δήμους για τη χορήγηση δανείων προς αυτούς και αφετέρου ότι το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το οποίο, σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του Οργανισμού του (π.δ. 95/1996, ΦΕΚ Α΄ 76), αποτελεί αυτόνομο χρηματοπιστωτικό διαχειριστικό οργανισμό περιφερειακής ανάπτυξης με τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών, έχει ως κύρια αποστολή, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης με τη χρηματοπιστωτική και τεχνική υποστήριξη των προγραμμάτων που αποβλέπουν στην οικονομική ανάπτυξη της τοπικής αυτοδιοίκησης, μέσω της χορήγησης δανείων σε Ο.Τ.Α., κατά τα οριζόμενα στο π.δ. 256/1984, με προνομιακά επιτόκια δανεισμού, άγεται στην κρίση ότι δόθηκε εν προκειμένω επαρκής βαθμός δημοσιότητας της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για σύναψη δανειακής σύμβασης με τον αιτούντα Δήμο και εξασφαλίσθηκε επαρκής ανταγωνισμός, ενόψει και του χαμηλού ύψους του ζητούμενου δανείου, παρά τα περί του αντιθέτου κριθέντα με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος. Περαιτέρω, η οριζόμενη στο άρθρο 4 της σύμβασης δυνατότητα του συμβαλλόμενου πιστωτικού ιδρύματος να καταγγείλει μονομερώς τη σύμβαση και να ζητεί το υπόλοιπο ανεξόφλητο ποσό του δανείου, με τόκους υπερημερίας μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή του, σε περίπτωση καθυστέρησης και μίας ετήσιας δόσης του δανείου ή κάθε είδους τόκων και εξόδων, επιβάλλει στο Δήμο σημαντική, χωρίς εύλογο λόγο και κατά τρόπο αντικείμενο στην καλή πίστη, υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση. Ωστόσο, στην 249/29.12.2011 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του αιτούντος Δήμου αναφέρεται ότι αυτό αποδέχεται τους όρους της δανειακής σύμβασης, όπως αναμορφώθηκαν και συμπληρώθηκαν με την 3426/15.12.2011 απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και προβλέπουν, πλην άλλων, ότι ο οφειλέτης καθίσταται υπερήμερος, και συνεπώς, το σύνολο του δανείου ληξιπρόθεσμο και απαιτητό, εάν δεν εξοφλήσει εμπρόθεσμα δύο οποιεσδήποτε ετήσιες τοκοχρεωλυτικές δόσεις, εκτός εάν άλλως ήθελε αποφασίσει το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου,  κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης εκ μέρους του Δήμου, εντός έξι μηνών από την επόμενη της λήξης της δεύτερης ως άνω δόσης. Ενόψει της ανωτέρω αναδιατυπώσεως του όρου 4 της ως άνω δανειακής σύμβασης, το παρόν Τμήμα κρίνει ότι ο όρος αυτός δεν είναι πλέον καταχρηστικός με το προαναφερόμενο νέο  περιεχόμενο. Τέλος, ορθώς έκρινε το VI Τμήμα ότι ο όρος 7 του σχεδίου σύμβασης σχετικά με την υποχρέωση του Δήμου να καταβάλει «εξ ιδίων χρημάτων» στο Ταμείο τις οφειλόμενες δόσεις του δανείου, στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο, κατά τη διάρκεια της αποπληρωμής του, τα εκχωρηθέντα με τον 5ο όρο της σύμβασης έσοδά του δεν επαρκούν για την εξυπηρέτησή του, είναι αόριστος και, ως εκ τούτου, μη νόμιμος, διότι δεν εξειδικεύονται ποια μπορεί να είναι τα επιπλέον «ίδια χρήματα». Πλην όμως, επειδή στην ίδια ως άνω 249/29.12.2011 απόφαση το Δημοτικό Συμβούλιο του αιτούντος Δήμου δηλώνει ότι αποδέχεται την τροποποίηση και του εν λόγω όρου, ο οποίος πλέον ορίζει ρητώς ότι τα προαναφερόμενα «ίδια χρήματα» συνίστανται α) στο τέλος καθαριότητας και φωτισμού και β) στους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων (ΣΑΤΑ), το Τμήμα κρίνει ότι ο όρος αυτός δεν είναι πλέον αόριστος. Επομένως, ενόψει των συγκεκριμένων αναμορφώσεων και συμπληρώσεων των ως άνω όρων, δεν συντρέχει πλέον λόγος διακωλυτικός της υπογραφής της κρινόμενης δανειακής σύμβασης.Αναθεωρεί την προσβαλλόμενη με αυτές 19/2012 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου


Δ.Εφ.Αθ/1042/2009

Περίληψη : Σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων χρεών, εάν δεν υπάρχει αντίθετη συμφωνία, ο οφειλέτης έχει το δικαίωμα να ορίσει κατά την καταβολή το χρέος που θέλει να εξοφληθεί. Το ίδιο δικαίωμα έχει ο οφειλέτης και αν το χρέος αποτελείται από κεφάλαιο, τόκους και έξοδα. Εάν στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης δεν ορίσει διαφορετικά κατά την καταβολή, η παροχή καταλογίζεται πρώτα στα έξοδα, έπειτα στους τόκους και τελευταία στο κεφάλαιο, ενώ αν ο οφειλέτης ορίσει άλλη σειρά, διαφορετική από αυτήν, ο δανειστής μπορεί να αρνηθεί την αποδοχή της παροχής, αν όμως έλαβε και κράτησε την παροχή, όπως όρισε τον καταλογισμό της ο οφειλέτης, είναι υποχρεωμένος να την καταλογίσει σύμφωνα με τη θέληση του οφειλέτη. Καταβολή εργοληπτικού ανταλλάγματος νομιμοτόκως.