Συντήρηση – Επέκταση και Αναβάθμιση Δικτύων Α.Ε.Ι. :..ζητείται η ανάκληση της 35/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.. Κατά συνέπεια, το υποβληθέν σχέδιο τροποποίησης, όπως βάσιμα ισχυρίζεται το αιτούν, καθώς και η υπέρ αυτού παρεμβαίνουσα εταιρεία, αφορά σε συμπληρωματική της αρχικής σύμβασης προμήθεια, που πληροί τις σωρευτικά απαιτούμενες προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4412/2016 και, επομένως, νομίμως καταρτίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη αυτή (βλ. και άρθρο 7Ο της αρχικής από 14.6.2017 σύμβασης).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 35/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου. Περαιτέρω, κρίνεται ότι δεν κωλύεται να υπογραφεί το σχέδιο τροποποίησης της από 14.6.2017 σύμβασης μεταξύ του Α.Ε.Ι. .. Τ.Τ. και της ... Α.Ε., ποσού 670.604,40 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.).

Παροχή υπηρεσιών σίτισης. (...)Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τροποποίησης αρχικής σύμβασης του άρθρου 132 παρ. 1 περ. β ν. 4412/2016. Η ανάγκη εκτέλεσης των συμπληρωματικών υπηρεσιών που ανατίθενται με την ελεγχόμενη τροποποιητική σύμβαση, δεν προέκυψε κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της αρχικής σύμβασης, αλλά ήταν εξαρχής γνωστό ότι η αρχική ανάθεση θα καλύπτει τις ανάγκες μέρους των φοιτητών. Το γεγονός ότι ποσοστό φοιτητών δεν σιτίζονταν δωρεάν, ενώ το δικαιούνταν, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο τροποποίησης της σύμβασης. Επειδή διαχρονικά οι πιστώσεις που χορηγούνται από το Υπουργείο Παιδείας δεν επαρκούν για όλες τις περιπτώσεις των δικαιούμενων δωρεάν σίτισης, προβλέφθηκε από τον νομοθέτη η χορήγηση ειδικής ταυτότητας σίτισης κατά προτεραιότητα σε όσους εμπίπτουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες (ΥΑ Φ5/68535/Β3/18-06-2012). Σε περιπτώσεις, όπως η επίμαχη, που είναι πιθανό, ο αριθμός των ωφελούμενων μιας σύμβασης να είναι μεγαλύτερος, από αυτόν που τελικά θα καλυφθεί στο πλαίσιο της σύμβασης, έχει θεσπιστεί το άρθρο 132 παρ. 1 α, ώστε η αναθέτουσα αρχή να έχει την επιλογή να περιλάβει στα αρχικά έγγραφα της  σύμβασης προαιρέσεις και να δύναται να αναθέτει στο ανάδοχο συμπληρωματικές υπηρεσίες, όταν υπάρξει ανάγκη. Επί του υποβληθέντος σχεδίου τροποποίησης δεν αναγράφεται η αξία σιτηρεσίου, σύμφωνα με την 112684/Ζ1/16-09-2022 ισχύουσα ΚΥΑ.Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται την ένδικη προσφυγή ανάκλησης και την ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 816/2022 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης και ως εκ τούτου κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά από το χρονικό διάστημα από 1.4.2023 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. ad hoc 931/2022, 649, 621/2022, 666/2021). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (Ελ.Συν. Ζ΄ Κλ. ad hoc 931/2022, 74/2020 κ.ά.).ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1192/2023

Υπογραφή σχεδίου σύμβασης:..επιδιώκεται η ανάκληση της 505/2019 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με βάση τα προεκτεθέντα, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, έστω και με εν μέρει διαφορετική αιτιολογία, ότι κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, καθόσον δεν πληρούνται οι σωρευτικώς τασσόμενες προϋποθέσεις της διάταξης της περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016, κατ’ επίκληση της οποίας σκοπείται η τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του ... και της ανώνυμης εταιρείας «.....», από 22.11.2018 σύμβασης.(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθούν οι κρινόμενες αιτήσεις ως αβάσιμες και να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου του καταβληθέντος από τη δεύτερη αιτούσα παραβόλου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013)...δεν πρέπει να ανακληθεί η 505/2019 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΧΩΡΩΝ:	Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο δεν διαπιστώνει ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ελεγχόμενης διαδικασίας τροποποίησης, συνεπώς κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου τροποποίησής της, υπό τον όρο ότι η υπό έλεγχο τροποποίηση θα αφορά στον χρόνο από την υπογραφή του σχεδίου τροποποίησης και για το μέλλον και όχι αναδρομικά το χρονικό διάστημα από 1.1.2022 έως την υπογραφή της τροποποιητικής σύμβασης, δοθέντος ότι οι συμβάσεις που συνάπτει η δημόσια διοίκηση, η συμβατική δράση της οποίας διέπεται από την αρχή της νομιμότητας και όχι από τον κανόνα της συμβατικής ελευθερίας του άρθρου 361 Α.Κ., υπόκεινται στην απαγόρευση αναδρομικής ισχύος (βλ. Ελ.Συν Ζ΄Κλ. 666/2021, 649, 621/2022). Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου, πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιέχουσα τις πληροφορίες που προβλέπονται στο Μέρος Ζ΄ του Παραρτήματος V του Προσαρτήματος Α΄ του ίδιου νόμου (ΕλΣυν Ζ΄ Κλ. 74/2020 κ.ά.).ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/447/2023

Επεξεργασία και Υγειονομική Ταφή Απορριμμάτων.(...) Το υποβληθέν σχέδιο δεν επιφέρει τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, αλλά αφορά σε νέα αυτοτελή απευθείας ανάθεση με αντικείμενο την εξακολούθηση παροχής των ίδιων υπηρεσιών μετά την εξάντληση του οικονομικού αντικειμένου αυτής, οπότε πλέον δεν καταλείπεται κανένα περιθώριο τροποποίησης ή συμπλήρωσής της. Η ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση των υπηρεσιών είναι μη νόμιμη, καθόσον δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 32 παρ.2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016, διότι η αναθέτουσα αρχή προέβη στην εν λόγω απευθείας ανάθεση προκειμένου να καλύψει τακτικές (πάγιες) ανάγκες επεξεργασίας και υγειονομικής ταφής απορριμμάτων και όχι για την αντιμετώπιση κατεπείγουσας ανάγκης, η οποία συνδέεται αιτιωδώς με γεγονότα απρόβλεπτα που κατέστησαν αδύνατη την έγκαιρη δρομολόγηση των αναγκαίων διαδικασιών διενέργειας ανοιχτού διαγωνισμού και την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών.(...)Δεν αιτιολογείται η μεγάλη αύξηση στις ποσότητες που κρίθηκαν απαραίτητες για την εκτέλεση της επίμαχης σύμβασης σε σχέση με τις ποσότητες της αρχικής σύμβασης και της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης. Στο σχέδιο σύμβασης, μη νομίμως ορίζεται ο χρόνος υλοποίησης, καθόσον προσδίδεται αναδρομική ισχύς στη σύμβαση κατά παράβαση της γενικής αρχής του διοικητικού δικαίου, σύμφωνα με την οποία τα έννομα αποτελέσματα των διοικητικών συμβάσεων, όπως η ελεγχόμενη, δεν δύνανται να ανατρέχουν σε χρόνο προγενέστερο της σύναψής τους, που έπεται του ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής παρέμβαση.Ανακαλεί την 649/2002 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Προμήθεια καυσίμων κίνησης: Ζητείται η αναθεώρηση της 1277/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκε προσφυγή ανάκλησης της ήδη προσφεύγουσας κατά της 246/2021 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Δικαστηρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της Α΄ Τροποποίησης της 12/20 συμφωνίας - πλαίσιο μεταξύ του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και της προσφεύγουσας για την προμήθεια καυσίμων κίνησης των πολεμικών πλοίων και των πλωτών μέσων του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Ακτοφυλακής μέχρι του ποσού των 90.000.000,00 ευρώ.(....)Σε κάθε περίπτωση ο λόγος αυτός είναι και αβάσιμος, καθότι δεν συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που θέτει η διάταξη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, η ανάγκη τροποποίησης προέκυψε λόγω περιστάσεων που φέρεται να συντρέχουν αποκλειστικά στο πρόσωπο της προσφεύγουσας (και όχι της αναθέτουσας αρχής), η οποία και τις επικαλέστηκε, ενώ και η τροποποίηση αυτή μεταβάλλει την συνολική φύση της σύμβασης, κατά τα εκτεθέντα σε προηγούμενες σκέψεις, ένεκα της ουσιώδους αύξησης του εργολαβικού ανταλλάγματος χωρίς αντίστοιχη αύξηση των υποχρεώσεων της προσφεύγουσας. Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης. 

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου τροποποίησης της ... σύμβασης που αφορά στην παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του … Πανεπιστημίου …(….)Εξάλλου, με την ελεγχόμενη τροποποίηση δεν μεταβάλλεται η συνολική φύση της αρχικής σύμβασης, ενώ, περαιτέρω, η δαπάνη της ως άνω τροποποίησης, ποσού 487.466,193 χωρίς Φ.Π.Α., δεν υπερβαίνει το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης (4.519.107,509, χωρίς Φ.Π.Α.).(....)Τέλος, επισημαίνεται ότι αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας τροποποίησης με την υπογραφή του οικείου σχεδίου πρέπει να δημοσιευθεί, σύμφωνα με το άρθρο 65 του ν. 4412/2016, σχετική γνωστοποίηση στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος...σχεδίου τροποποίησης της σύμβασης 405/2018 για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξωτερικών χώρων του Πανεπιστημίου,  ποσού 487.466,193 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. (604.458,08 με Φ.Π.Α.), με τους όρους και την επισήμανση που αναφέρονται στο σκεπτικό της παρούσας.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/383/2018.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Για να ελέγξει τη νομιμότητα του υποδείγματος σχεδίου σύμβασης τροποποίησης δεκαεπτά (17) συμβάσεων που έχουν συναφθεί μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και των αναδειχθεισών αναδόχων εταιρειών με αντικείμενο την «Παροχή υπηρεσιών σχολικών γευμάτων»(....)Επισημαίνεται, περαιτέρω, ότι τα προς υπογραφή σχέδια τροποποίησης σύμβασης με τους προπαρατεθέντες αντισυμβαλλόμενους πρέπει να συμπληρωθούν με τα στοιχεία κάθε εταιρείας, την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, τον αριθμό της τροποποιούμενης σύμβασης και το συμβατικό τίμημα, τον αριθμό και το ύψος των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης.Δεν κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων τροποποίησης συμβάσεων μεταξύ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και των αναδόχων εταιρειών για τις «Υπηρεσίες σχολικών γευμάτων», βάσει του υποβληθέντος ... υποδείγματος σχεδίου σύμβασης, με τις επισημάνσεις που αναφέρονται στο σκεπτικό (σκ. 4) της παρούσας.

Προμήθεια καυσίμων κίνησης Πολεμικών Πλοίων και Πλωτών Μέσων Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ.: Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 246/2021 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Τούτων δοθέντων και λαμβανομένου υπόψη α) ότι δεν υφίστανται γεγονότα που συνέβησαν κατά την εκτέλεση της σύμβασης και επηρέασαν τη βιωσιμότητά της, καθόσον το επικαλούμενο «λάθος» εχώρησε κατά την υποβολή της προσφοράς, β) ότι τα μέρη δεν επιδιώκουν την επαναδιαπραγμάτευση όρου της μεταξύ τους σύμβασης – πλαίσιο, αλλά την (απευθείας) συμφωνία (για την αποκατάσταση σφάλματος κατά τους ισχυρισμούς της αναδόχου) με στόχο τον 100πλασιασμό της τιμής PREMIUM χωρίς να υφίστανται ρήτρες αναθεώρησης και σε αντίθεση με ρητούς όρους της διακήρυξης περί ανάληψης της υποχρέωσης καταβολής των κρατήσεων από την ανάδοχο και γ) ότι ο χαρακτηρισμός της τροποποίησης ως «ουσιώδους ή μη» δεν επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των συμβαλλόμενων μερών, αλλά προσδιορίζεται με βάση τα κριτήρια που τίθενται στο άρθρο 132 παρ. 4 του ν.4412/2016, εν προκειμένω δε η αιτούμενη τροποποίηση ως επαγόμενη σημαντική οικονομική επιβάρυνση της αναθέτουσας αρχής (με την εκ μέρους της ανάληψη των νόμιμων κρατήσεων) υπέρ της αναδόχου είναι ουσιώδης κατά το κριτήριο που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 4 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, δεν δύναται η αιτούμενη αποκατάσταση του σφάλματος να αποτελέσει αντικείμενο τροποποιητικής σύμβασης. Δεν ανακαλεί την 246/2021 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Α'ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/178/2022