ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση για την επιλογή αναδόχου κατασκευής έργου(....)Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό ότι η αιτιολόγηση της διαδικασίας διαπραγμάτευσης για το υπό ανάθεση έργο είναι ταυτόσημη με εκείνη του έργου «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΟΔΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ … ΠΟΥ ΕΠΛΗΓΗ ΑΠΟ ΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ 6ης – 7ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2020», επισημαίνεται ότι η εν λόγω διαπίστωση όχι μόνον δεν συνιστά πλημμέλεια της προσβαλλόμενης πρόσκλησης αλλά εν προκειμένω αποτελεί λογική αναγκαιότητα δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων έργων ανέκυψε λόγω των ίδιων πραγματικών συνθηκών, ήτοι των έντονων καιρικών φαινομένων που έλαβαν χώρα στις 6-7 Νοεμβρίου 2020 στο Δήμο …, τα δε δυο έργα παρουσιάζουν τεχνική συνάφεια και ενότητα και άρα οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάθεσή τους πρέπει να είναι ταυτόσημες. Συνεπώς, εν προκειμένω, η αναθέτουσα αρχή εξέδωσε την προσβαλλόμενη πρόσκληση αφενός μεν ορθώς και νομίμως καθώς συντρέχουν όλες οι προυποθέσεις του άρθρου 32 παρ. 2 γ΄, αφετέρου με πλήρη και επαρκή αιτιολογία, δοθέντος ότι η αιτιολογία της προσβαλλόμενης δύναται να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου.Απορρίπτει την προσφυγή

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΕΖΟΓΕΦΥΡΑΣ.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψεις 4-7), το Δικαστήριο κρίνει ότι η αναθέτουσα Αρχή νομίμως έκανε αποδεκτή την προσφορά που υπέβαλε η εταιρεία «Α.Ε.», καθόσον ο εν λόγω οικονομικός φορέας δια της συμμετοχής του στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης αποδέχθηκε πλήρως του όρους και τις προδιαγραφές της διακήρυξης του προηγηθέντος ανοικτού διαγωνισμού βάσει της οποίας διενεργήθηκε και η ελεγχόμενη διαπραγμάτευση (βλ. και σχετική πρόβλεψη στο άρθρο 26.3. της διακήρυξης) και κατέθεσε παραδεκτή και κατάλληλη προσφορά αίροντας τη επιφύλαξη που είχε διατυπώσει προηγουμένως. Περαιτέρω, αβάσιμος παρίσταται και ο δεύτερος διακωλυτικός της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης λόγος. Τούτο, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 5, στη συγκεκριμένη περίπτωση η διαδικασία την οποία ο Δήμος ... ακολούθησε μετά από δύο άγονες ανοικτές διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες τηρήθηκαν όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας, είναι προσήκουσα και σύμφωνη με τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτουν οι διατάξεις των άρθρων 32 παρ. 2 α΄ και 120 παρ. 2 του ν. 4412/2016, όπως βάσιμα υποστηρίζει ο προσφεύγων, δοθέντος ότι εξάντλησε όλα τα νόμιμα περιθώρια εξεύρεσης κατάλληλου αναδόχου της σύμβασης διενεργώντας δύο ανοικτούς διαγωνισμούς χωρίς, όμως, αποτέλεσμα, αφού ο μεν πρώτος κηρύχθηκε άγονος ελλείψει συμμετοχών, ο δε δεύτερος ματαιώθηκε λόγω υποβολής μίας μοναδικής μη κατάλληλης προσφοράς.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 4/2023 Πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.(..) Υπό τις περιστάσεις αυτές, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, εφόσον, σύμφωνα με όσα βεβαιώνει η Επίτροπος και δεν αμφισβητούνται από το ...., οι δεσμεύσεις στον ΚΑΕ 1261 από την αρχή του έτους 2017 για την προμήθεια ομοειδών υλικών γραφικής ύλης ανέρχονται στις 27.210,00 ευρώ για το .... και 576,66 ευρώ για τον Ψυχιατρικό τομέα, δεν επιτρεπόταν η λόγω ποσού και άνευ ειδικών λόγων προσφυγή του Νοσοκομείου στην εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης....Σε κάθε περίπτωση, τόσο η ανάγκη προμήθειας χαρτικού υλικού, που ήταν κατά την κοινή πείρα γνωστή, όσο και η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού μετά από 11 μήνες, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του απροβλέπτου και επείγοντος για την προσφυγή σε απευθείας ανάθεση..(..)Τέλος, βασίμως υποστηρίζεται από τον Επίτροπο η αοριστία του ισχυρισμού του Νοσοκομείου περί νομιμοποίησης της δαπάνης με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 86 του ν. 4478/2017, δεδομένου ότι με τις τελευταίες επεκτείνεται χρονικά έως τις 31.5.2017 η ισχύς των προβλεπομένων στην παρ. 2 του άρθρου έκτου του ν. 4432/2016 (Α΄ 212), η οποία περιλαμβάνει τρεις διαφορετικές νομιμοποιητικές διατάξεις. Αλλά και υπό την εκδοχή ότι το Νοσοκομείο αναφέρεται στην περ. δ της παρ. 2 του άρθρου έκτου του ν. 4332/2015,...η εντελλόμενη δαπάνη δεν μπορεί να νομιμιμοποιηθεί, προεχόντως διότι εν προκειμένω δεν συντρέχει η προϋπόθεση της μη υπογραφής συμβάσεως...Εν όψει των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί

Παροχή υπηρεσιών φύλαξης χώρων :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Κατά τα γενόμενα δεκτά στη σκ. ΙΙ, μη νομίμως παραλείφθηκε, κατά τη διενέργεια του επίμαχου συνοπτικού διαγωνισμού, η έναρξη της διαδικασίας του οποίου έλαβε χώρα μετά τις 6.12.2016, η χρήση του Τυποποιημένου Εντύπου Υπεύθυνης Δηλώσεως (ΤΕΥΔ), που προβλέπεται στην 158/2016 απόφαση της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., ενώ, αντ’ αυτού χρησιμοποιήθηκε η υπεύθυνη δήλωση του 8 παρ. 4 του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ Α΄ 75). Εντούτοις, όμως, η συγκεκριμένη παράλειψη δεν κρίνεται ουσιώδης, καθώς δεν προβάλλεται με τον σχετικό λόγο διαφωνίας ότι η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εταιρεία δεν πληρούσε κάποια από τις προϋποθέσεις νόμιμης συμμετοχής της στον διενεργηθέντα διαγωνισμό, όπως άλλωστε προκύπτει και από τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά κατακύρωσης, τα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ των στοιχείων του φακέλου (πρβλ. Ε.Σ. ΚΠΕΔ 104/2018) και β) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο, η επίμαχη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι η παραπάνω από 13.8.2018 σύμβαση δεν καταχωρήθηκε στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων αμέσως μετά την υπογραφή της ή τουλάχιστον μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, αλλά μόλις στις 15.1.2019, ήτοι μετά την πάροδο σχεδόν 6 μηνών. Ωστόσο, το Κλιμάκιο λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η υπογραφείσα σύμβαση εν τέλει αναρτήθηκε κατά την ως άνω ημερομηνία στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων, κρίνει ότι, στην προκειμένη περίπτωση, τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου ενήργησαν συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων.

Αποκατάσταση βλαβών:..Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.Κατ΄ ακολουθία των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ.(απευθείας ανάθεση) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε (ΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν συντρέχουν σωρευτικώς οι προϋποθέσεις της διάταξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ΄ του ν. 4412/2016 για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης.(..)Ωστόσο, η ως άνω κατεπείγουσα ανάγκη για την αύξηση της χωρητικότητας της λεκάνης υποδοχής απορριμμάτων στο Χ.Υ.Τ.Α. .. και την περαιτέρω λειτουργία αυτού και μετά το τέλος του έτους 2017, δικαιολογεί, σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά (σκέψη ΙΙ), την ανάθεση, με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, της εκτέλεσης των απαιτούμενων εργασιών επέκτασης, μόνο στο μέτρο που είναι απολύτως απαραίτητο για την εξυπηρέτηση των άμεσων – μετά το τέλος του έτους 2017 και για εύλογο χρονικό διάστημα – αναγκών υποδοχής απορριμμάτων, και όχι την ανάθεση, με την εξαιρετική αυτή διαδικασία, ενός έργου που καλύπτει τις πάγιες ανάγκες του .... για μακρό χρονικό διάστημα.(..) Με τα δεδομένα αυτά, όμως, η ανάθεση του ελεγχόμενου έργου με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης δεν εξυπηρετεί μόνον τις άμεσες ανάγκες υποδοχής απορριμμάτων, όπως αυτές πρόκειται να διαμορφωθούν αμέσως μετά το τέλος του έτους 2017, με την εξάντληση της υφιστάμενης χωρητικότητας των διαθέσιμων κυττάρων, αλλά καλύπτει τις πάγιες ανάγκες του .... για σημαντικό χρονικό διάστημα (24 μήνες).. Επομένως, ενόψει της παραπάνω τεχνικής δυνατότητας για τμηματική κατασκευή του ελεγχόμενου έργου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να αναθέσει, με προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του άρθρου 32 του ν. 4412/2016, την εκτέλεση εκείνου μόνον του τμήματος του έργου που είναι απολύτως αναγκαίο για την εξυπηρέτηση των επειγουσών αναγκών της αμέσως μετά το τέλος του έτους 2017 και έως την ολοκλήρωση ενός ανοικτού διαγωνισμού, που όφειλε να προκηρύξει για την ανάθεση του υπολοίπου τμήματος του έργου.(..)Ανεξαρτήτως δε τούτου, δεν αποδεικνύεται η επικαλούμενη από τον .... αδυναμία τήρησης των διαδικασιών του ανοικτού διαγωνισμού για την ανάθεση του ελεγχόμενου έργου..(..) Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης του έργου «Εργασίες διαμόρφωσης κυττάρων β΄ φάσης».

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/2345/2017.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με αυτά τα δεδομένα, στην υπό κρίση περίπτωση, όπου ακολουθήθηκε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση προκήρυξης του άρθρου 32 παρ. 2 περ. γ του ν. 4412/2016 για την ανάθεση του επίμαχου έργου, δεν απαιτείτο η συγκρότηση επιτροπής διαπραγμάτευσης του έργου σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 221 παρ.8 του ίδιου νόμου. Περαιτέρω η κρινόμενη δαπάνη, αν και στηρίζεται σε σύμβαση που αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έγκυρη σύμφωνα με την ως άνω διάταξη της παρ. 3β του άρθρου 43 του ν. 4605/2019.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:.Με τα δεδομένα αυτά, εν προκειμένω δεν ήταν δυνατή η τήρηση του χρόνου που απαιτείται για τη διεξαγωγή ανοικτής, κλειστής ή ανταγωνιστικής διαδικασίας με διαπραγμάτευση, συνεπώς επιτρεπτά προσέφυγε η αναθέτουσα αρχή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, καθώς α) ο Δήμος ... τελούσε σε διαπιστωμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από τη λήψη της απόφασης περί ανάθεσης της εκτέλεσης του έργου με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση μέχρι και τη λήξη της προβλεπόμενης στο σχετικό συμφωνητικό συνολικής προθεσμίας για την εκτέλεση του έργου (πρβλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. πράξεις 89/2018, 283/2017), β) μεταξύ των ως άνω αποφάσεων των αρμόδιων οργάνων του Δήμου ... δε μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα, ενόψει και του χρόνου που απαιτήθηκε για την έγκρισή τους από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση … (βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. πράξεις 121/2017, 333/2016, 190/2015) και γ) η πάροδος χρονικού διαστήματος δύο μηνών μεταξύ της 31545/14.2.2018 απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, περί ελέγχου νομιμότητας της 232/22/23.12.2017 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ... και της σύνταξης και θεώρησης της μελέτης του έργου (16.4.2018) δικαιολογείται με βάση τη δυσχέρεια για την επιτόπου μετάβαση και το γεγονός ότι ο Δήμος ... δε διαθέτει τεχνική υπηρεσία.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΜΙΣΘΩΣΗ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά, εν προκειμένω δεν ήταν δυνατή η τήρηση του χρόνου που απαιτείται για τη διεξαγωγή συνοπτικού διαγωνισμού, συνεπώς επιτρεπτά προσέφυγε η αναθέτουσα αρχή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση, καθώς α) ο Δήμος ......... τελούσε σε διαπιστωμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης καθ’ όλο το χρονικό διάστημα από τη λήψη της απόφασης περί ανάθεσης των υπηρεσιών με την εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς προηγούμενη δημοσίευση μέχρι και την υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού, β) μεταξύ των ως άνω αποφάσεων των αρμόδιων οργάνων του Δήμου δε μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα, ενόψει και του χρόνου που απαιτήθηκε για την έγκρισή τους από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, γ) η πάροδος χρονικού διαστήματος περίπου μηνός μεταξύ της 31545/14.2.2018 απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, περί ελέγχου νομιμότητας της 232/22/ 23.12.2017 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ......... και της σύνταξης            και θεώρησης της μελέτης του έργου (12.3.2018) δικαιολογείται με βάση τις συνεχιζόμενες δυσχερείς καιρικές συνθήκες και δ) σε κάθε περίπτωση η προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού θα διαρκούσε, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, περισσότερο χρόνο από τη διεξαχθείσα διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας «Επείγουσες εργασίες για αποκατάσταση βλαβών καταστρώματος οδού σε όλο το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας στα όρια του Νομού …»,  10ο υποέργο του έργου «Αποκαταστάσεις καταστροφών από τη θεομηνία της 22ης Νοεμβρίου 2019 στην Π.Ε. Χαλκιδικής και 26ης Νοεμβρίου 2019 στην Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, ΠΕ … και …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.209.677,42 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (1.500.000,00 ευρώ με ΦΠΑ), και συμβατικής δαπάνης  1.095.157,65 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ (1.357.995,49 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Ως εκ τούτου, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το χρονικό διάστημα που παρεμβλήθηκε από την επέλευση των ζημιών που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή (Νοέμβριος 2019) έως την ολοκλήρωση της ανάθεσης του ελεγχόμενου έργου (Μάιος 2021) παρίσταται εν προκειμένω δικαιολογημένο και εύλογο και είναι νόμιμη η προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση διακήρυξης, με απευθείας πρόσκληση εργοληπτικών επιχειρήσεων(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης