ΕλΣυν/Ζ Κλιμ/264/2010
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Επιπροσθέτως, καθίσταται σαφές ότι η ορθή έννοια του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980 είναι ότι στον έλεγχο των Κλιμακίων του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπάγονται και οι συμβάσεις σε επέκταση, βάσει όρου της διακήρυξης, αρχικών (κύριων) συμβάσεων, οι οποίες υπολείπονται του ποσού του 1.000.000 ευρώ και των οποίων οι αρχικές δεν έχουν υποβληθεί, λόγω ποσού επίσης, στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αθροιζόμενες όμως με την κύρια και τις τυχόν λοιπές σε επέκταση αυτής συμβάσεις υπερβαίνουν το ύψος των 1.000.000 ευρώ. Τούτο, διότι σκοπός της προαναφερόμενης διάταξης είναι η θεσμοθέτηση μίας αποτελεσματικής διαδικασίας για τον έλεγχο της νομιμότητας των συμβάσεων, ο οποίος θα ανατρεπόταν ή θα καθίστατο αλυσιτελής, ιδίως στην περίπτωση που θα παρεχόταν στη Διοίκηση η ευχέρεια να συνάπτει ανέλεγκτα τέτοιου είδους συμβάσεις με τη δυνατότητα κατάτμησης του συνολικού συμβατικού αντικειμένου, κατά συνέπεια δε και των πιστώσεων, ανά διαδοχικά επιμέρους χρονικά διαστήματα (βλ. σχετ., ως προς τις συμπληρωματικές συμβάσεις, πράξη VI Τμ. ΕλΣυν 48/2003).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Ζ.Κλ/280/2008
Από τις ανωτέρω διατάξεις , κατά την ομόφωνη κρίση του Κλιμακίου, προκύπτει, ότι ο έλεγχος νομιμότητας που διενεργείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο επεκτείνεται και στην περίπτωση συμβάσεων, που συνάπτονται ύστερα από επαναληπτικό διαγωνισμό ή απευθείας ανάθεση ανεξαρτήτως ποσού, όταν ο αρχικός διαγωνισμός, ο οποίος υπαγόταν λόγω ποσού του προϋπολογισμού του στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, περιελάμβανε και το αντικείμενο του επαναληπτικού (διαγωνισμού) ή της απευθείας ανάθεσης . Τούτο διότι, σκοπός των προαναφερόμενων διατάξεων είναι η θεσμοθέτηση μίας αποτελεσματικής διαδικασίας για τον έλεγχο της νομιμότητας των συμβάσεων , ο οποίος θα ανατρεπόταν ή θα καθίστατο αλυσιτελής, ιδίως στην περίπτωση που βάσει ειδικών διατάξεων παρέχεται στη Διοίκηση η ευχέρεια να συνάπτει συμβάσεις με απευθείας ανάθεση σε περίπτωση κηρύξεως αγόνου μέρους μόνο του αντικειμένου του διαγωνισμού (αρχικού ή επαναληπτικού).
ΕΣ/Τ6/707/2010
Συμπληρωματικές συμβάσεις.Η ορθή έννοια του άρθρου 19 παρ.7 του π.δ. 774/1980 (ΦΕΚ Α΄ 189), όσον αφορά τις προϋποθέσεις ελέγχου των συμπληρωματικών συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, των οποίων η αρχική σύμβαση υπήχθη στον έλεγχο, είναι ότι ο έλεγχος νομιμότητας που καταλείπεται στο Δικαστήριο επεκτείνεται και στην περίπτωση συμπληρωματικών, της κύριας, συμβάσεων, ανεξαρτήτως ποσού. Τούτο, διότι σκοπός της προαναφερόμενης διάταξης είναι η θεσμοθέτηση μίας αποτελεσματικής διαδικασίας για τον έλεγχο της νομιμότητας των συμβάσεων, ο οποίος θα ανατρεπόταν ή θα καθίστατο αλυσιτελής, ιδίως στην περίπτωση που θα παρεχόταν στη Διοίκηση η ευχέρεια να συνάπτει ανέλεγκτα συμπληρωματικές συμβάσεις. Περαιτέρω, οι συμπληρωματικές αυτές συμβάσεις, στη σύναψη των οποίων προβαίνουν οι αναθέτουσες αρχές, αποτελούν παρακολούθημα του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και, ως εκ τούτου, δεν έχουν το χαρακτήρα αυτοτελών συμβάσεων με ιδιαίτερο οικονομικό αντικείμενο, για τις οποίες, προκειμένου να θεμελιωθεί η αρμοδιότητα ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, απαιτείται η προϋπολογισθείσα δαπάνη τους να υπερβαίνει το ποσό που θεσπίζεται από το νόμο για τον προληπτικό έλεγχο των αρχικών συμβάσεων. Τούτο ενισχύεται και από το γεγονός ότι οι συμπληρωματικές συμβάσεις δεν μπορούν να υπερβαίνουν σε ποσοστό 50% το ποσό της αρχικής σύμβασης. Εξάλλου, εάν τεθεί ως αφετηρία ελέγχου των συμπληρωματικών συμβάσεων το ποσό που θεσπίζεται για τον προληπτικό έλεγχο των αρχικών συμβάσεων (1.000.000,00 ευρώ ή 5.000.000,00 ευρώ, σε περίπτωση που οι συμβάσεις αφορούν σε δημόσια έργα συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως εν προκειμένω, βλ. άρθρο 25 του ν. 3614/2007, ΦΕΚ Α΄267), μεγάλο μέρος των συμπληρωματικών αυτών συμβάσεων, των οποίων η αρχική σύμβαση υπήχθη στον έλεγχο, θα μείνει, τελικώς, ανέλεγκτο, γεγονός που υπερακοντίζει το σκοπό του νομοθέτη, ο οποίος ήθελε και οι συμβάσεις αυτές, ανεξαρτήτως ποσού, να υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενόψει και του ότι η ανάθεση των συμβάσεων αυτών γίνεται συνήθως χωρίς προηγούμενη διενέργεια ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, αλλά κατόπιν εξαιρετικών διαδικασιών (διαπραγματεύσεις, απευθείας ανάθεση κλ.π.). Επομένως, η υπό κρίση αίτηση, είναι τυπικά δεκτή και εξεταστέα περαιτέρω ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της. Η κατάρτιση συμπληρωματικών συμβάσεων με τον ανάδοχο ήδη εκτελούμενου δημοσίου έργου αποτελεί εξαιρετική διαδικασία αναθέσεως εκτελέσεως εργασιών και για το λόγο αυτό εφαρμόζεται μόνο στις περιοριστικά αναφερόμενες στο νόμο περιπτώσεις, αφού συνιστά παρέκκλιση από τις αρχές της διαφάνειας, της ισότητας συμμετοχής στις διαδικασίες για την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων και του ελεύθερου ανταγωνισμού.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/25/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον απορρέει από δεκατρείς (13) αυτοτελείς συμβάσεις το συμβατικό τίμημα των οποίων υπολείπεται του ορίου των 5.000,00 ευρώ. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ο Δήμος σώρευσε όλες τις συμβατικές αμοιβές σε ένα χρηματικό ένταλμα, με αποτέλεσμα να υπερβεί το τιθέμενο εκ του νόμου όριο, καθόσον τούτο δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρόκειται για δαπάνες προς εξόφληση δημοσίων συμβάσεων, εφαρμοζόμενης εν προκειμένω της παραγράφου 2α του π.δ. 136/2011 με το οποίο τίθεται ειδικά το κριτήριο του συμβατικού προϋπολογισμού. Σε αντίθετη περίπτωση, θα παρεχόταν η δυνατότητα στον κάθε ελεγχόμενο φορέα να καταστρατηγεί το θεσπισθέν όριο των 5.000,00 ευρώ, και να υπαγάγει στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δαπάνες που δεν θα ελέγχονταν λόγω ποσού, παρά τη βούληση του νομοθέτη, ο οποίος ήθελε σαφώς να εξαιρέσει από αυτόν ήσσονος σημασίας δαπάνες χάριν της ταχύτητας των συναλλαγών. (βλ. σχετ. Πρακτικά της 10ης Γεν.Συν./7.5.2014 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα περιλαμβάνει δαπάνες που απορρέουν από συμβάσεις, οι οποίες υπολείπονται του ορίου των 5.000,00 ευρώ, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυν/Κλ.4(ΚΠΕ)104/2015
Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για τις υπηρεσίες σίτισης των ασθενών και του προσωπικού του Νοσοκομείου, καθόσον: α) οι επίμαχες συμβάσεις υπερβαίνουν και αυτοτελώς το όριο των 500.000 ευρώ, άνω του οποίου προβλέπεται από 7.4.2014 –επί ποινή ακυρότητας της οικείας σύμβασης- η υπαγωγή της σύμβασης σε προσυμβατικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο και ειδικότερα σύμφωνα με τις διατάξεις άρθρου πρώτου υποπαραγρ. Γ1 περ. 1 του ν. 4254/2014 από τον αρμόδιο και για τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών Επίτροπο, β) οι ανωτέρω συμβάσεις αθροιζόμενες ενόψει του ότι ερείδονται στην ίδια διακήρυξη για τη δημοπράτηση των υπηρεσιών (προϋπολογιζόμενης δαπάνης άνω του ορίου του 1.000.000 ευρώ), αποτελούν δε σε κάθε περίπτωση συνέχιση παροχής των ίδιων υπηρεσιών, με τους ίδιους ακριβώς όρους και προϋποθέσεις προς το σκοπό της διαδοχικής κάλυψης των οικείων αναγκών του Νοσοκομείου μέχρις ολοκληρώσεως του προκηρυχθέντος ανοικτού διαγωνισμού και συνεπώς συνιστούν τμήματα ενός ενιαίου μείζονος αντικειμένου- υπερβαίνουν δε ακόμη και αυτό το όριο του 1.000.000 ευρώ, άνω του οποίου προβλέπεται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνεπώς, οι συμβάσεις αυτές είναι αυτοδικαίως άκυρες και δεν δύνανται δε να νομιμοποιηθούν ούτε σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, η ισχύς των οποίων παρατάθηκε με τη διάταξη του άρθρου δέκατου τρίτου παρ. Β2 του ν. 4286/2014 (ΦΕΚ 194) έως τις 19.9.2014.
ΕΣ/Τ6/36/2008
Περαιτέρω, από το συνδυασμό της διάταξης αυτής και των αναφερόμενων στην προηγούμενη σκέψη συνάγεται ότι ο ασκούμενος από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικός έλεγχος νομιμότητας επεκτείνεται και στην περίπτωση συμβάσεων, οι οποίες, ανεξάρτητα από το οικονομικό αντικείμενό τους, τροποποιούν τους όρους κύριων ή συμπληρωματικών συμβάσεων που έχουν υποβληθεί στον ανωτέρω έλεγχο, καθόσον σκοπός των διατάξεων που προεκτέθηκαν είναι η θεσμοθέτηση μιας ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής διαδικασίας ελέγχου της νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων, ο έλεγχος δε αυτός θα ανατρεπόταν ή θα καθίστατο αλυσιτελής στην περίπτωση που θα παρεχόταν στη Διοίκηση η ευχέρεια να συνάπτει ανέλεγκτα συμβάσεις που τροποποιούν τους όρους εκτέλεσης του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης και συνεπάγονται επαύξηση της δαπάνης της (βλ. Πράξ. Ζ΄ Κλιμ. 1/2005 και 41/2005). Στην περίπτωση όμως που η κύρια ή συμπληρωματική σύμβαση έχει συναφθεί σε προγενέστερο χρονικό σημείο από το χρόνο έναρξης ισχύος του άρθρου 8 του ν. 2741/1999 και της δι’ αυτού θέσπισης του προληπτικού ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η τροποποιητική αυτών σύμβαση δεν μπορεί να υπαχθεί στον ανωτέρω έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Και τούτο διότι η τροποποίηση μιας δημόσιας σύμβασης όταν αυτή δεν αναφέρεται γενικώς και αορίστως στην τροποποιούμενη αλλά τροποποιεί συγκεκριμένους όρους επιφέρει άμεση λειτουργική συσχέτιση της τροποποιούμενης σύμβασης με την τροποποιητική, με συνέπεια η τελευταία να μην έχει το χαρακτήρα αυτοτελούς συμβάσεως και από ουσιαστική άποψη να καθίσταται αναπόσπαστο μέρος της σύμβασης που τροποποιείται, ο δε τυχόν έλεγχος της τροποποιητικής θα είχε ως αποτέλεσμα να ελέγχονται ευθέως ή παρεμπιπτόντως οι τροποποιούμενες συμβάσεις μετά τη σύναψή τους και όχι προληπτικά και ενδεχομένως αφού έχει ολοκληρωθεί και η εκτέλεσή τους, γεγονός που υπερακοντίζει τη βούληση του κοινού νομοθέτη, ο οποίος δεν θέλησε να επεκτείνει το θεσπιζόμενο από τη διάταξη του άρθρου 8 παρ.1 του ν. 2741/1999 έλεγχο νομιμότητας και στις συμβάσεις που καταρτίστηκαν πριν από την ισχύ της, ούτε να αλλοιώσει τον προβλεπόμενο από την ίδια τη διάταξη χαρακτήρα του ελέγχου αυτού, ο οποίος είναι αμιγώς προληπτικός. Κατά συνέπεια, κατά την έννοια του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως ισχύει, δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου τροποποιητική σύμβαση, διαλαμβάνουσα όρους που τελούν σε άμεση συνάρτηση με συγκεκριμένους όρους της τροποποιούμενης και για το λόγο αυτό στερούμενη αυτοτέλειας, αφού ο έλεγχος της θα κατέτεινε, έστω και έμμεσα, στον έλεγχο της αρχικής σύμβασης, η οποία ως συναφθείσα πριν από την έναρξη ισχύος της θεσπίσασας τον προληπτικό έλεγχο διάταξης του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2741/1999, δεν υπήχθη ούτε μπορεί πλέον να υπαχθεί σε προληπτικό έλεγχο από το κατά χρόνον αναρμόδιο Ελεγκτικό Συνέδριο.
ΕλΣυνΚλ.Τμ.4/48/2018
Καταβολή αμοιβής των δικαιούχων, για συμμετοχή σε ιδιωτικές κατασκηνώσεις:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος και 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι συναφθείσες μεταξύ του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και των φερομένων ως δικαιούχων συμβάσεις, με τις οποίες τροποποιήθηκε το αντικείμενο των αρχικώς συναφθεισών συμβάσεων με την προσθήκη νέου αντικειμένου (πρόσθετου αριθμού παιδιών), δεν υπήχθησαν στον προσυμβατικό έλεγχο του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ειδικότερα, δοθέντος ότι οι αρχικώς συναφθείσες συμβάσεις μεταξύ των ανωτέρω μερών είχαν υποβληθεί στον κατά τα ανωτέρω προσυμβατικό έλεγχο, λόγω του ότι η συνολική εκτιμώμενη δαπάνη της διενεργηθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας υπερέβαινε το ποσό του 1.000.000 ευρώ, έπρεπε να υποβληθούν στον έλεγχο αυτό και οι επίμαχες τροποποιητικές συμβάσεις. Τούτο, δε, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η αξία των εν λόγω συμβάσεων δεν υπερβαίνει αυτοτελώς το ανωτέρω όριο, αφού σε περίπτωση διενέργειας προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί των αρχικών συμβάσεων, στον έλεγχο αυτό υπάγονται, ως παρακολούθημά τους, και οι τροποποιήσεις αυτών, και μάλιστα ανεξαρτήτως ποσού.β) Η ΑΑΥ Μ369/19.8.2016 απόφαση αναλήψεως υποχρεώσεως, μη νομίμως εκδόθηκε μετά την έναρξη του κατασκηνωτικού προγράμματος, τον Ιούνιο του 2016, και την εν όλω ή εν μέρει παροχή των επίμαχων υπηρεσιών. (..)το Κλιμάκιο κρίνει ότι εν προκειμένω τα αρμόδια όργανα του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. (και ήδη Ε.Φ.Κ.Α.) δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατηγήσεως των κειμένων διατάξεων, αλλά επειδή πίστεψαν πεπλανημένως, πλην όμως συγγνωστώς, αφενός μεν ότι για την υπογραφή των επίμαχων τροποποιητικών συμβάσεων δεν επιβαλλόταν η προηγούμενη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αφετέρου δε, ότι αρκούσε για την εκπλήρωση των νομίμων υποχρεώσεών τους η ανάληψη της σχετικής υποχρεώσεως αμέσως μόλις τέθηκαν στη διάθεσή τους οι αναγκαίες πιστώσεις. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, πλην όμως, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/15/2018
ΕΡΓΑ. (Συμπληρωματικές συμβάσεις) (..) Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν οι τιθέμενες από τον νόμο προϋποθέσεις για τη σύναψη έγκυρης συμπληρωματικής σύμβασης....Αντιθέτως, οι επιπρόσθετες εργασίες προέκυψαν λόγω αύξησης ποσοτήτων εργασιών καθαρισμού φρεατίων καθώς και αύξησης των απαιτούμενων ωρών για την ολοκλήρωση των καθαρισμών και των ωρών αποζημίωσης για αυξημένη επιφυλακή, οι οποίες συνιστούν ανεπίτρεπτη επέκταση του φυσικού αντικειμένου της αρχικής σύμβασης...Άλλωστε ο συγκεκριμένος διαγωνισμός θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί τουλάχιστον 4 μήνες νωρίτερα, δεδομένου ότι από την έκδοση του Πρακτικού κατακύρωσης του αποτελέσματός του (23.6.2016) μέχρι την υπογραφή της σύμβασης (31.10.2016) διέδραμε μεγάλο χρονικό διάστημα που οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου.(..) Πέραν αυτών, η σύναψη της από 28.7.2017 συμπληρωματικής σύμβασης είναι μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι δεν υπήχθη, πριν την υπογραφή της, σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός της (67.332,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), συναθροιζόμενος με τον προϋπολογισμό της αρχικής σύμβασης (162.599,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), η οποία δεν υπαγόταν λόγω ποσού σε προληπτικό έλεγχο, υπερβαίνουν το τιθέμενο, για την υποβολή στον εν λόγω έλεγχο, κατώτατο χρηματικό όριο των 200.000,00 ευρώ....Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕλΣυν/6 Τμ/36/2008
Το Τμήμα αίρει την αμφιβολία και αποφαίνεται ότι τροποποιητική, προγενέστερης συμπλη-ρωματικής, σύμβαση, η οποία ως συναφθείσα πριν από την έναρξη ισχύος του άρθρου 8 παρ.1 του ν.2741/1999 δεν ελέγχεται, καθόσον ο έλεγχος της τροποποιητικής αυτής σύμβασης θα οδηγούσε ανεπίτρεπτα στον παρεμπίπτοντα έλεγχο της ήδη συναφθείσας τροποποιούμενης σύμβασης, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 19 παρ.7 του π.δ.774/1980. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι σε περίπτωση που η αρχική (κύρια) σύμβαση δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου λόγω ποσού, ελέγχεται όταν συναθροιζόμενο το ποσό της με το ποσό της συμπληρωματικής σύμβασής της, υπερβαίνουν το όριο του ενός εκατομμυρίου(1.000.000) ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ώστε να μη δίδεται η ευχέρεια στη Διοίκηση να συνάπτει ανέλεγκτα συμβάσεις με τη μέθοδο της κατάτμησης των πιστώσεων. Ομως, ο ως άνω δικαιολογητικός λόγος δεν συντρέχει όταν η κύρια σύμβαση δε υπήχθη στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, επειδή κατά το χρόνο κατάρτισής της δεν είχε ακόμα θεσπιστεί νομοθετικά ο έλεγχος αυτός, οπότε δεν τίθεται ζήτημα κατάτμησης των πιστώσεων και αποφυγής του ελέγχου. Στην περίπτωση αυτή δεν λαμβάνεται υπόψη το ποσό της αρχικής σύμβασης, αλλά αυτοτελώς το οικονομικό αντικείμενο της συμπληρωματικής.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/104/2019
Διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου και συμπληρωματικές εργασίες στο νέο κτίριο Φοιτητικής Εστίας Πολυτεχνείου..:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 2, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, λόγω του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης του διαγωνισμού, η οποία υπερέβαινε το ποσό των 500.000 ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), ο φάκελος της διαγωνιστικής διαδικασίας που προηγήθηκε της σύναψης της σύμβασης με τον ανωτέρω ανάδοχο έπρεπε να υποβληθεί σε προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τις διατάξεις του άρθρου 35 παρ. 1 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013). Ως εκ τούτου, κατά το βάσιμο λόγο διαφωνίας η σύμβαση που συνάφθηκε κατά παράβαση των διατάξεων αυτών είναι άκυρη, με συνέπεια η εντελλόμενη, σε εκτέλεσή της, δαπάνη να μην είναι νόμιμη. Ο ισχυρισμός του Πολυτεχνείου ότι δεν είχαν τύχει εφαρμογής από το ίδιο οι διατάξεις με τις οποίες τροποποιήθηκε το χρηματικό όριο άνω του οποίου επιβάλλεται να ασκείται τέτοιος προσυμβατικός έλεγχος (άρθρο 1 του ν. 4254/2014) δεν αποδεικνύεται, διότι κατά το παρελθόν υποβλήθηκαν και ελέγχθηκαν συμβάσεις που και το ίδιο κατήρτισε, όπως ενδεικτικά, οι συμβάσεις παροχής υπηρεσιών σίτισης, επί των οποίων εκδόθηκαν οι 18/2015 και 19/2017 πράξεις του Επιτρόπου στο Νομό …, ενώ, ακόμα, ασκήθηκε προσυμβατικός έλεγχος νομιμότητας δύο προγραμματικών συμβάσεων με το Δήμο … (τις υπέβαλε ο Δήμος … για έλεγχο, βάσει των ισχυόντων για τους ΟΤΑ ορίων), ποσού 548.156,00 ευρώ και 688.812,00 ευρώ, μετά από τις από 19.7.2018 και 14.9.2018 αντίστοιχα αποφάσεις της Συγκλήτου (παροχή υπηρεσιών), επί των οποίων εκδόθηκαν οι 415 και 420/2018 Πράξεις του Ζ΄ Κλιμακίου. Άλλωστε, και στο άρθρο 4.2 περ. ε της 4178/3.4.2918 κρίσιμης εν προκειμένω διακήρυξης, η οποία συντάχθηκε σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα τεύχη, γινόταν μνεία στον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας, σύμφωνα με τα άρθρα 35 και 36 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν. 4129/2013), και, τέλος, στην 481/5.10.2018 κατακυρωτική απόφαση της Συγκλήτου, επισημάνθηκε ότι η διαδικασία υπογραφής της σύμβασης θα συνεχιζόταν, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 4.2 της ανωτέρω διακήρυξης. Εντούτοις, δεδομένου ότι στις ανωτέρω περιπτώσεις επρόκειτο για συμβάσεις με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών σε συνδυασμό με το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα λεπτομερή στοιχεία που επικαλείται το Πολυτεχνείο .. με το έγγραφό του 5912Α /4.7.2019, οι σμβάσεις έργων που έχει καταρτίσει κατά τα τελευταία έτη αφορούν έργα με προϋπολογιζόμενη δαπάνη που υπερβαίνει το ποσό του 1.000.000 € και ότι ο προϋπολογισμός του κρίσιμου εν προκειμένω έργου υπερέβαινε κατ’ ελάχιστον το ισχύον όριο ελέγχου, αφού ανερχόταν σε 504.032,26 €, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Πολυτεχνείου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων που παρατίθενται ανωτέρω, αλλά συγγνωστώς εξέλαβαν ότι με αναφορά στο προϊσχύσαν χρηματικό όριο του 1.000.000 €, η εν προκειμένω διαδικασία ανάθεσης δεν υπαγόταν στις ρυθμίσεις άσκησης προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, ωστόσο, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
Δ17γ/08/77/2006
Οδηγίες για την θεσμοθέτηση αποφαινομένων και γνωμοδοτούντων οργάνων στις συμβάσεις του ν. 3316/05.ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 11