Συμπληρωματική σύμβαση. Δεν αποδεικνύεται ότι οι εργασίες οφείλονται σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Έργο αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων σε δήμο. Μη χαρτογράφηση σηπτικών βόθρων. Η ύπαρξή τους ήταν γνωστή στην αναθέτουσα αρχή. Με την 3141/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Ζητείται παραδεκτώς η αναθεώρηση της 3049/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου,Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις υπό στοιχ. IIΙ και ΙV σκέψεις της παρούσας, το παρόν Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι εφόσον οι περιλαμβανόμενες στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση εργασίες έχουν εκτελεσθεί κατά το μεγαλύτερο μέρος -γεγονός άλλωστε, το οποίο δεν αμφισβητεί ούτε ο αιτών Δήμος- και δεδομένου ότι για την εκτέλεση των εργασιών αυτών προ της εγκρίσεως ΑΠΕ δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 56 του ν. 3669/2008, όπως ορθώς έκρινε το VI Τμήμα με την 3049/2011 απόφασή του, και μάλιστα ούτε οι ουσιαστικές προϋποθέσεις, καθόσον δεν επρόκειτο περί πρόσθετων επειγουσών εργασιών κατά την έννοια του ως άνω άρθρου, γιατί δεν στόχευαν στην αποτροπή άμεσου για το έργο κινδύνου, μη δυναμένου ν΄ αποτραπεί άλλως, αλλά στην αντιμετώπιση μιας πάγιας ανάγκης με τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου απορροής και αποστράγγισης ομβρίων προς αντικατάσταση του παλαιού, ούτε οι τυπικές, καθόσον δεν είχε προηγηθεί εντολή της Προϊσταμένης του έργου Αρχής, ήτοι της Δημαρχιακής Επιτροπής..δεν έσφαλλε το VI Τμήμα δεχθέν ότι πράγματι ήταν κατά χρόνο αναρμόδια η Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον έλεγχο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου, στην οποία περιλαμβάνονται εκτελεσθείσες εργασίες μη εμπίπτουσες στην έννοια της διάταξης του άρθρου 56 περί επειγουσών πρόσθετων εργασιών.(..)Κατ’ ακολουθίαν τούτων και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου αναθεωρήσεως, η κρινόμενη αίτηση για αναθεώρηση της 3049/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να απορριφθεί.

Κατασκευή περιφερειακού δρόμου- συμπληρωματική σύμβαση..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στερείται κατά χρόνο αρμοδιότητας να επιληφθεί του ελέγχου νομιμότητας του υποβληθέντος σχεδίου, κατά το μέρος που περιλαμβάνει τις ως άνω ήδη εκτελεσθείσες από την ανάδοχο εργασίες της συμπληρωματικής σύμβασης (προϋπολογιζόμενης δαπάνης 114.996,02 ευρώ με Φ.Π.Α.). Και τούτο, διότι για την εκτέλεση των ανωτέρω εργασιών, δεν συντρέχουν οι ουσιαστικές προϋποθέσεις του άρθρου 56 του ν. 3669/2008, καθόσον δεν επρόκειτο περί προσθέτων επειγουσών εργασιών κατά την έννοια του νόμου, των οποίων η εκτέλεση κατ’ εξαίρεση δικαιολογείτο πριν από τη σύνταξη του 4ου Α.Π.Ε. του έργου. Ειδικότερα, οι εργασίες που αφορούν στη διαμόρφωση-προστασία της υπόγειας «Κάτω Διάβασης» στη Χ.Θ. 1+185 δεν προκύπτει ότι στόχευαν στην αποτροπή άμεσου για το έργο κινδύνου, δεδομένου ότι η εντολή για την εκτέλεση αυτών (Σεπτέμβριος 2015) δόθηκε μετά από την πάροδο σημαντικού χρονικού διαστήματος από την επέλευση των φερόμενων ως επικίνδυνων για το έργο γεγονότων που επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, δηλαδή των διαβρώσεων του εδάφους πλησίον των τοίχων αντιστήριξης του ήδη κατασκευασθέντος τεχνικού τμήματος της υπόγειας διάβασης, οι οποίες όμως είχαν ήδη επέλθει κατά τη διάρκεια των χειμώνων παρελθόντων ετών (2013 και 2014). Περαιτέρω, ούτε οι εργασίες που αφορούν στην καθαίρεση και επίχωση της παλαιάς υδατοδεξαμενής στρατοπέδου αποσκοπούν στην αποτροπή άμεσου κινδύνου για το έργο, καθόσον ως τέτοιος δεν μπορεί να θεωρηθεί η εκ των υστέρων, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, διαπίστωση ότι η ως άνω παλαιά δεξαμενή – η ύπαρξη της οποίας ήταν γνωστή στην αναθέτουσα αρχή ήδη πριν από τη δημοπράτηση του έργου, σύμφωνα με το προαναφερθέν Φ.914.2/18/49637/Σ.4678/17.11.2011 έγγραφο της στρατιωτικής υπηρεσίας – βρίσκεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της εντός του εύρους κατάληψης του υπό κατασκευή δρόμου και πρέπει, για λόγους τεχνικής αρτιότητας και ασφάλειας του δρόμου, να καθαιρεθεί και επιχωθεί καταλλήλως.(...)Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο πρέπει να απόσχει του ελέγχου του υποβληθέντος σχεδίου της συμπληρωματικής σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στις ήδη εκτελεσθείσες εργασίες αυτής (προϋπολογιζόμενης δαπάνης 114.996,02 ευρώ με Φ.Π.Α.), ενώ, κατά το μέρος που αφορά στις λοιπές εργασίες, διαπιστώνει ότι συντρέχει ουσιώδης νομική πλημμέλεια στη διαδικασία ανάθεσης τους, που κωλύει την υπογραφή της.

Η εξόφληση του 1ου λογαριασμού των εργασιών δημοτικού έργου είναι μη νόμιμη, καθόσον οι εργασίες αυτές εκτελέστηκαν μετά την ημερομηνία λήξης της συμβατικής προθεσμίας εκτέλεσης του έργου, κατά παράβαση των διατάξεων του ν.1418/1984.

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑ.Συμπληρωματικές-Πρόσθετες εργασίες:Μη νόμιμη η δαπάνη που αφορούσε στην εξόφληση του 5ου λογαριασμού (1ου λογαριασμού συμπληρωματικής σύμβασης) εκτέλεσης έργου οδοποιίας, καθόσον κατά παράβαση του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 (ΦΕΚ Α' 116/2008), τα αρμόδια όργανα του ανωτέρω Δήμου ανέθεσαν τις ως άνω συμπληρωματικές εργασίες, χωρίς να συντρέχουν οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, αφού δεν απέδειξαν τη συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης, η οποία κατέστησε αναγκαία την ανάθεση των εργασιών αυτών, προκειμένου να ενταχθούν στο αρχικό έργο και τη συναφθείσα σύμβαση.

Επειδή από την περιγραφή των εργασιών, όπως αυτές αναφέρονται αναλυτικά στο Τιμολόγιο Μελέτης της παρούσης σύμβασης, αποδεικνύεται, χωρίς καμία αμφιβολία, ότι, οι συγκεκριμένες εργασίες δεν απαιτούσαν ειδικές τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες και ως εκ τούτου δε μπορούν να χαρακτηριστούν ως δημόσιο έργο, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 1, παρ. 3 του ν. 3669/2008, θεωρούμε ότι δε δύναται να εκδοθεί χρηματικό ένταλμα για την πληρωμή των λογαριασμών των ανωτέρω έργων κατά το μέρος που αυτοί αφορούν Γ.Ε. και Ο.Ε..

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..ζητείται η ανάκληση της 84/2017 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Mε τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει, ότι αναφορικά με τις εργασίες μετατόπισης του φανού της Υ.Π.Α. οι περιστάσεις που επικαλείται η αιτούσα αλυσιτελώς προβάλλονται, εν προκειμένω, διότι ως προς τις εργασίες αυτές το Κλιμάκιο απείχε του ελέγχου ως κατά χρόνο αναρμόδιο, δοθέντος του ότι κατά την κρίση του αποδείχθηκε ότι αυτές είχαν ήδη εκτελεστεί και περαιτέρω δεν επρόκειτο περί προσθέτων επειγουσών εργασιών, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης του άρθρου 56 του ν. 3669/2008. Σε περίπτωση δε που κατ΄εκτίμηση του ίδιου λόγου ήθελε γίνει δεκτό ότι η αιτούσα βάλει κατά της ανωτέρω κρίσης υποστηρίζοντας ότι οι εν λόγω εργασίες δεν είχαν εισέτι εκτελεστεί και ως εκ τούτου το Κλιμάκιο όφειλε να ελέγξει τις προϋποθέσεις νόμιμης ένταξής τους στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση, ο λόγος αυτός και πάλι παρίσταται απορριπτέος ως αναπόδεικτος, διότι η αιτούσα ουδέν στοιχείο προσκομίζει που να καταρρίπτει την ως άνω κρίση του Κλιμακίου.Περαιτέρω, αναφορικά με τις λοιπές εργασίες (εκσκαφές λόγω ύπαρξης υπογείων δικτύων ΟΚΩ, μετατόπιση αγωγού ΔΕΥΑ, αλλαγή απόστασης μεταφοράς) το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως της ύπαρξης και προσκομιδής από την αιτούσα της 4/10.2.2017 θετικής γνωμοδότησης του Τεχνικού Συμβουλίου της Περιφέρειας περί της σύναψης της υπό κρίση συμπληρωματικής σύμβασης, οι αιτιάσεις της περί συνδρομής απρόβλεπτων περιστάσεων δεν ευσταθούν και ο σχετικός λόγος ανάκλησης είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί.(..)Κατόπιν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..η αιτούσα εταιρεία ζητεί την αναθεώρηση της 3373/2014 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκαν η αίτηση ανάκλησης κατά της 328/2014 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη 3.Β.) ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι για τη νόμιμη σύναψη της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης απαιτείτο να αποδείξει η αναθέτουσα αρχή εκτός από τη συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 56 του Κώδικα Δημοσίων Έργων και τη συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης που συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση κατά το άρθρο 125 του ίδιου Κώδικα (που εφαρμόζεται για τις υπαγόμενες στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου συμβάσεις) για την σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.Εξάλλου, ως προς την κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης ότι η ελεγχόμενη 2η συμπληρωματική σύμβαση είναι μη νόμιμη για το λόγο ότι οι επικαλούμενες για τη σύναψή της απρόβλεπτες περιστάσεις ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της προηγούμενης συμπληρωματικής σύμβασης, προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι οι εργασίες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης δεν ήταν δυνατόν να συμπεριληφθούν στην 1η συμπληρωματική σύμβαση, διότι αυτές εκτελέστηκαν βάσει της από 6.4.2012 5ης εντολής επειγουσών εργασιών και προέκυψαν μετά την υποβολή προς έγκριση στο Ελεγκτικό Συνέδριο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών και ενώ εκκρεμούσε η διαδικασία έγκρισής της.(..)Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως έγιναν δεκτά, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί .

Μη νόμιμες οι εργασίες της συμπληρωματικής σύμβασης,καθόσον εκτελέστηκαν κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρ.8 παρ.1 του ν.1418/84(ΦΕΚ 23Α) όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρ.τέταρτου τουν.2372/96(ΦΕΚ 29 Α΄),δηλαδή μετά την εκπνοή της συμβατικής προθεσμίας εκτελέσεως του έργου ή των νόμιμων χορηγηθεισών παρατάσεων αυτής.

Μη νόμιμα και κατά παράβαση των οικείων διατάξεων ανατέθηκε η εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών στον αρχικό ανάδοχο του έργου, αφού δεν συντρέχουν οι από την παράγραφο 1 του άρθρου 8 απαιτούμενες προϋποθέσεις και ειδικότερα δεν αποδεικνύεται ότι οι εν λόγω συμπληρωματικές εργασίες κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων.