Κατασκευή Δαπέδων Μαζικής Στάθμευσης Αεροσκαφών..Υπό τις περιστάσεις αυτές και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην υπό στοιχ. ΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αναγκαιότητα προμήθειας και θαλάσσιας μεταφοράς από την ... των απαραίτητων για την περάτωση του ελεγχόμενου έργου αδρανών υλικών δεν μπορεί να αποτελέσει νόμιμο δικαιολογητικό λόγο σύναψης της ελεγχόμενης 2ης συμπληρωματικής σύμβασης, δεδομένου ότι ούτε γίνεται επίκληση ούτε αποδεικνύονται γεγονότα αιφνίδια, τα οποία συνέβησαν μετά από όσα είχαν ήδη διαπιστωθεί με την 1η συμπληρωματική σύμβαση (και οδήγησαν στην προμήθεια των αδρανών υλικών από τη νήσο ...), τα οποία να δικαιολογούν την κατάρτιση νέας συμπληρωματικής σύμβασης, με το ίδιο αντικείμενο. Περαιτέρω, ως προς την ανάγκη προμήθειας και θαλάσσιας μεταφοράς των αδρανών υλικών, δεν προβάλλονται λόγοι που να αιτιολογούν τη μη δυνατότητα πρόβλεψής της από την αρχική συμπληρωματική σύμβαση, στην αιτιολογική έκθεση της οποίας η αναθέτουσα αρχή είχε αναφερθεί δια μακρών στην αλληλογραφία τόσο με το Επαρχείο ... όσο και με τα τρία λατομεία του νησιού, ώστε να αιτιολογήσει το απρόβλεπτο της αδυναμίας εξεύρεσης αδρανών υλικών που θα χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή των ασφαλτικών υλικών της οδοποιίας, των ερεισμάτων και των σκυροδεμάτων και, κατ΄ακολουθίαν, να συμπεριλάβει στο 2ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα τις σχετικές δαπάνες μεταφοράς και φορτοεκφόρτωσης των αδρανών υλικών. Περαιτέρω, κι αν καθ΄ υπόθεση ήθελε θεωρηθεί ότι στον ελεγχόμενο 4Ο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα, η αναθέτουσα αρχή υπονοεί ως απρόβλεπτες τις δαπάνες θαλάσσιας μεταφοράς των αναγκαίων αδρανών υλικών για τις εργασίες κατασκευής σταθεροποιημένου επιχώματος από τόφφο ενισχυμένο με τσιμέντο σε ποσοστό 5% (αντί του αρχικώς προβλεφθέντος ποσοστού 2%), οι εργασίες αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο κρίσης της 407/2011 Πράξης του παρόντος Κλιμακίου, η οποία δεν δέχθηκε ότι στοιχειοθετούν απρόβλεπτο γεγονός, σε κάθε δε περίπτωση, τόσο η αναθέτουσα αρχή και η ανάδοχος εταιρεία μπορούσαν και όφειλαν να προβλέψουν, ήδη κατά τη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, ότι η εύκολη λύση αφαίρεσης τόφφου από παρακείμενους του έργου δανειοθάλαμους θα οδηγούσε αναπότρεπτα σε ανάγκη κατασκευής σταθεροποιημένων επιχωμάτων περιμετρικά των δαπέδων στάθμευσης αεροσκαφών και οχημάτων προκειμένου να αποφευχθεί η διάβρωσή τους από τα όμβρια ύδατα.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3490/2012

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ -Συμπληρωματικες Συμβασεις (..) ζητείται η ανάκληση της 389/2015 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που με αυτή κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή οδικού τμήματος .. – ... του οδικού κυκλώματος ... Νομού ..», που αφορά στο πρόσθετο μεταφορικό έργο για την εισκόμιση θραυστών υλικών Ε4 και αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, (..)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ανωτέρω δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι, εν προκειμένω, συντρέχουν οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον το πρόσθετο μεταφορικό έργο που προέκυψε από την αλλαγή των συνθηκών μετά την δημοπρασία του εξεταζόμενου έργου, σε σχέση με εκείνες που ίσχυαν κατά τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης του (διακοπή λειτουργίας λατομείου Τενέδου, μη αδειοδότηση λατομείου Καλύβων και αναγκαστική λήψη των λατομικών προϊόντων από το λατομείο Ταγαράδων που βρίσκεται σε τριπλάσια απόσταση από την αρχικώς εκτιμηθείσα) συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις για την αναθέτουσα και τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης με τον υφιστάμενο ανάδοχο. (..)Ανακαλεί την 389/2015 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά το μέρος που με αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Κατασκευή οδικού τμήματος ...-.....του οδικού κυκλώματος ... Νομού ...», όσον αφορά στο πρόσθετο μεταφορικό έργο για την εισκόμιση θραυστών υλικών Ε4 και αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών.

Συμπληρωματική σύμβαση έργου...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι, εν προκειμένω, συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις σύναψης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τα σχετικά Τιμολόγια Μελέτης της Υπηρεσίας, με βάση τα οποία όλοι οι συμμετέχοντες υπέβαλαν την προσφορά τους, σ’ αυτά υπολογίστηκε η τιμή μεταφοράς των αδρανών υλικών με βάση το, πλησιέστερο στον τόπο εκτέλεσης των εργασιών, λατομείο της εταιρείας με την επωνυμία «…..» ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΌ ΤΊΤΛΟ «....», που λειτουργούσε στην Κοινότητα της ..., το οποίο απείχε 25χλμ από τον τόπο εκτέλεσης του έργου. Ακόμη και αν υποτεθεί, εν προκειμένω, ότι εσφαλμένα προϋπολογίστηκε η δαπάνη του υπό κρίση έργου αναφορικά με τη δαπάνη μεταφοράς των αδρανών υλικών, η πλημμέλεια αυτή ανάγεται στην αρχική σύμβαση, η οποία έχει ήδη κριθεί νόμιμη με τη 252/2013 Πράξη του Κλιμακίου τούτου, αφετέρου η πλημμέλεια αυτή δεν δύναται να αποβεί σε βάρος των διαγωνιζομένων (βλ. αποφ. ΔΕΚ στη C-496/1999, Επιτροπή κατά CAS Succhi di Frutta, στη C-470/1999, Universale Bau κ.λπ., Ε.Σ. VI Tμ. 897/2012, Εφ. Αθηνών 24/1998). Το πρόσθετο δε μεταφορικό έργο προέκυψε από την αιφνίδια, μετά τη δημοπρασία του ελεγχόμενου έργου, αλλαγή των συνθηκών, σε σχέση με εκείνες που υπήρχαν κατά το χρόνο σύνταξης των τευχών δημοπράτησής του (διακοπή λειτουργίας του λατομείου «…..» ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΌ ΤΊΤΛΟ «....», που λειτουργούσε στην περιοχή της .... και αναγκαστική απόθεση των υλικών της εκσκαφής σε άλλους, εγκεκριμένους από την αναθέτουσα αρχή, αποθεσιοθαλάμους, οι οποίοι βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση - μέση απόσταση από 55 έως 75 χιλιόμετρα από το κέντρο βάρος του χωματισμού των έργων - από την αρχικώς εκτιμηθείσα), οι οποίες συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις και τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης με την υφιστάμενο ανάδοχο.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..ζητείται η ανάκληση της 458/2016 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Ενόψει των προεκτεθέντων συντρέχουν, κατά την πλειοψηφούσα κρίση του Τμήματος, οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, δοθέντος ότι το πρόσθετο μεταφορικό έργο προέκυψε από την αιφνίδια αλλαγή των συνθηκών μετά την δημοπρασία του ελεγχόμενου έργου, σε σχέση με εκείνες που υπήρχαν κατά το χρόνο σύνταξης των τευχών δημοπράτησης του (διακοπή λειτουργίας του λατομείου «….», που λειτουργούσε στην περιοχή της ….  … και αναγκαστική λήψη των λατομικών προϊόντων από το λατομείο «…..», της λατομικής περιοχής ... του Δήμου … και από τα μεταλλεία … της εταιρείας «….»,τα οποία βρίσκονται σε μεγαλύτερη απόσταση από την αρχικώς εκτιμηθείσα) οι οποίες συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις και τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης με την υφιστάμενο ανάδοχο. Και τούτο διότι,….Σε κάθε περίπτωση, δεν θα μπορούσε η ανάδοχος εταιρεία, όπως εσφαλμένα δέχθηκε το Κλιμάκιο, να διαμορφώσει την οικονομική της προσφορά λαμβάνοντας υπόψη και το ενδεχόμενο να υποχρεωθεί να αναζητήσει άλλη πηγή προμήθειας των υλικών αυτών στην ευρύτερη περιοχή, διότι αυτό θα καθιστούσε την προσφορά της, είτε λιγότερο ανταγωνιστική έναντι των λοιπών, είτε θα μπορούσε να κριθεί απαράδεκτη ως υπερβαίνουσα τις οικείες τιμές της Υπηρεσίας. Η παύση δε λειτουργίας του πλησιέστερου λατομείου της περιοχής και η διαφοροποίηση των αποστάσεων μεταφοράς και των συνθηκών διακίνησης που είχαν ληφθεί υπόψη κατά την σύνταξη των Τευχών Δημοπράτησης για την εισκόμιση αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, συνιστά απρόβλεπτη περίσταση, αφού μετέβαλε ουσιωδώς το αντικείμενο της σύμβασης. Ο απρόβλεπτος αυτός πολλαπλασιασμός του συμβατικού κόστους, ο οποίος οδήγησε σε κατάδηλη ανατροπή της σχέσης μεταξύ παροχής και αντιπαροχής δεν μπορεί να βαρύνει μονομερώς τον ανάδοχο και να απαλλάξει την αναθέτουσα αρχή από την υποχρέωση καταβολής των αναγκαίων για την κατασκευή του έργου δαπανών. Σε κάθε περίπτωση, οι ως άνω μεταφορικές υπηρεσίες δεν μπορούν από τεχνική και οικονομική άποψη να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση, χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, καθόσον είναι αναγκαίες και προαπαιτούμενες για την ολοκλήρωση του συμβατικού αντικειμένου του έργου. Επομένως παρέχεται, εν προκειμένω, νόμιμο έρεισμα για τη σύναψη συμπληρωματικής συμβάσεως για τη μεταφορά των αναγκαίων αδρανών υλικών από τα πλησιέστερα προς το έργο νομίμως λειτουργούντα λατομεία και την καταβολή πρόσθετης αποζημίωσης στην ανάδοχο, με την σύνταξη ΑΠΕ κατά τις ισχύουσες διατάξεις.(...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, πρέπει να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 458/2016 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΟΥ:..ζητείται, παραδεκτώς, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 5 του Κ.Ν.Ελ.Συν., η ανάκληση της 328/2014 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν (βλ. ανωτέρω σκέψη 4), ο ως άνω λόγος ανάκλησης της προσβαλλόμενης πράξης, στηριζόμενος στην πλημμελή εφαρμογή του νόμου στην κρινόμενη υπόθεση, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Τούτο διότι η σύναψη της ως άνω 2ης συμπληρωματικής σύμβασης δεν είναι νόμιμη, καθόσον, κατά παράβαση των μνημονευθεισών (ανωτέρω σκέψη 3) διατάξεων των άρθρων 28 περ. β΄ και 57 παρ. 1 του Κ.Δ.Ε., η αναθέτουσα αρχή δεν απέδειξε ότι οι συμπληρωματικές εργασίες που αποτελούν το αντικείμενό της (επιπλέον διαχείριση 9.200 τόνων απορριμμάτων) κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων. Ειδικότερα, οι επικαλούμενες, στην οικεία αιτιολογική έκθεση του κρίσιμου 7ου Α.Π.Ε. του έργου, απρόβλεπτες περιστάσεις, που κατέστησαν αναγκαία την διαχείριση από το υφιστάμενο κύτταρο Α΄ των πιο πάνω 9.200 τόνων απορριμμάτων, οφείλονται στην αύξηση του εισερχόμενου απορριμματικού φορτίου, εξαιτίας της τροποποίησης - μετά τη ματαίωση κατασκευής του Χ.Υ.Τ.Α. στην περιοχή της … και της Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην περιοχή του … - του ΠΕ.Σ.Δ.Α. ...και της εξυπηρέτησης, πλέον, των αστικών στερεών αποβλήτων όχι μόνο της 6ης Διαχειριστικής Ενότητας αλλά και 7ης Διαχειριστικής Ενότητας. Οι απρόβλεπτες αυτές περιστάσεις, όμως, αποτέλεσαν την αιτιολογική βάση για τη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου, χωρίς να γίνεται επίκληση ούτε να αποδεικνύεται ότι μεσολάβησε, μετά τη σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, οποιαδήποτε μεταβολή των δεδομένων που να δικαιολογεί την κατάρτιση νέας συμπληρωματικής σύμβασης με το ίδιο αντικείμενο. Αντίθετα, όπως προκύπτει από τη χρονολογία των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης, η 5η εντολή εκτέλεσης επειγουσών πρόσθετων εργασιών, βάσει της οποίας εισήλθαν στον … οι ως άνω 9.200 τόνοι απορριμμάτων, εδόθη στις 6.4.2012 (με την 4/6.4.2012 απόφαση της Ε.Ε.), ήτοι πριν την έγκριση («επικύρωση») του οικείου 3ου Α.Π.Ε. στις 25.6.2012 (με την 28/25.6.2012 απόφαση της Ε.Ε.) και την υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, στις 19.7.2012. Περαιτέρω, προκύπτει ότι η ανάγκη σύναψης της ελεγχόμενης 2ης συμπληρωματικής σύμβασης κατέστη αναγκαία διότι κατά τη σύνταξη του 4ου Α.Π.Ε., με τον οποίο θα ενσωματώνονταν στο έργο η 4η και 5η εντολή επειγουσών εργασιών, διαπιστώθηκε εκ των υστέρων ότι αναφορικά με τους ήδη ασφαλώς υγειονομικά διαχειρισθέντες 40.000 τόνους απορριμμάτων της 5ης εντολής μπορούσε να εγκριθεί η δαπάνη μόνο για 30.800 τόνους (δηλαδή για 9.200 λιγότερους), λόγω υπέρβασης του ποσοστού ανάλωσης των επί έλασσον δαπανών της σύμβασης, γεγονός που ανάγεται στην οικονομική διαχείριση της σύμβασης και, σε κάθε περίπτωση, δεν δύναται να δικαιολογήσει τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Συνακόλουθα, αλυσιτελώς προβάλλονται οι εκτεθέντες στην προηγούμενη σκέψη ισχυρισμοί που αφορούν στην αιτιολόγηση της καθυστέρησης έγκρισης της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης και στη μη ύπαρξης ευθύνης των οργάνων του αιτούντος για την εν λόγω καθυστέρηση, καθόσον δεν πλήττουν την προεκτεθείσα (ανωτέρω σκέψη 10) κρίση της προσβαλλόμενης πράξης ότι η ελεγχόμενη 2η συμπληρωματική σύμβαση είναι μη νόμιμη για το λόγο ότι οι επικαλούμενες για τη σύναψή της απρόβλεπτες περιστάσεις ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της προηγούμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Τούτο δε ανεξαρτήτως του, σε κάθε περίπτωση, ουσία αβάσιμου των ως άνω ισχυρισμών, καθόσον η ανάγκη διαχείρισης επιπλέον απορριμματικού φορτίου είχε ανακύψει ήδη από το μήνα Απρίλιο του έτους 2009 (βλ. ανωτέρω σκέψη 6) και ο 3ος Α.Π.Ε. και η 1η συμπληρωματική σύμβαση του έργου εγκρίθηκαν, περίπου δυόμισι χρόνια μετά, το μήνα Νοέμβριο του έτους 2011 (με την 55/19.11.2011 απόφαση της Ε.Ε.), η δε διενέργεια, του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων συμβάσεων προβλέπεται από το νόμο, διέπεται από συγκεκριμένες προθεσμίες και δεν συνιστά, σε καμία περίπτωση, απρόβλεπτη περίπτωση. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο, με την προσβαλλόμενη πράξη ορθώς εφάρμοσε τις κρίσιμες διατάξεις των άρθρων 28 περ. β΄ και 57 παρ. 1 του Κ.Δ.Ε. και τα αντιθέτως προβαλλόμενα με την εξεταζόμενη αίτηση και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν...Δεν ανακαλεί την υπ' αριθ. 328/2014 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. 

Συμπληρωματική σύμβαση Η επικαλούμενη πολυετής καθυστέρηση εκδίκασης από το Σ.τ.Ε. των αιτήσεων αναστολής και ακύρωσης, που αφορούν στη χρησιμοποίηση των δανειοθαλάμων της περιοχής του Αγίου Αντωνίου, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί απρόβλεπτη περίσταση για την ανάθεση συμπληρωματικών εργασιών, αφού ο ανάδοχος τελούσε ήδη κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς του σε γνώση της σχετικής δικαστικής διαμάχης, η θετική έκβαση της οποίας δεν ήταν δεδομένη, και ως εκ τούτου, όφειλε να διαθέτει εναλλακτικές προτάσεις ως προς τις πηγές λήψης των απαιτούμενων αδρανών υλικών, ενώ η αλλαγή του τρόπου εκτέλεσης επιμέρους εργασιών, που προέκυψε λόγω της θαλάσσιας μεταφοράς και απόθεσης του αμμοχάλικου από το δανειοθάλα- μο του Λιτόχωρου, δεν δικαιολογεί την καταβολή στον ανάδοχο πρόσθετης αποζημίωσης, πέραν της τιμής των σχετικών άρθρων του τιμολογίου μελέτης, και επομένως, αυτός έπρεπε να έχει διαμορφώσει την οικονομική προσφορά του με βάση τις ειδικές συνθήκες του έργου, κατά τα οριζόμενα στο εν λόγω άρθρο. Οι λοιπές εργασίες είναι νέες, που δεν περιλαμβάνονται στην αρχική μελέτη του έργου και αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας του τεχνικού αντικειμένου του ή οφείλονται σε παραλείψεις της μελέτης δημοπράτησης του έργου δεν αποδεικνύεται, σε κάθε περίπτωση, ότι κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων. Αιτιολογία για τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης, κατά την οποία οι εργασίες που περιλαμβάνονται σ' αυτή δεν μπορούν, τεχνικά ή οικονομικά, να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα στην ολοκλήρωση και λειτουργία του έργου, δεν αρκεί για να θεωρηθεί νόμιμη η εν λόγω σύμβαση, αφού η προϋπόθεση αυτή πρέπει να συντρέχει σωρευτικά με τις λοιπές προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις για την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών.

ΕΡΓΑ-Συμπληρωματική Σύμβαση.(..) ζητείται η ανάκληση της 185/2018 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης του έργου...Με την προσβαλλόμενη Πράξη το Ε΄ Κλιμάκιο έκρινε ότι δεν είναι νόμιμη η ανάθεση των επίμαχων εργασιών ως συμπληρωματικών, καθόσον ενόψει του διαρκούς σκοπού της αρχικής σύμβασης, που αφορά στην κάλυψη παγίων και διαρκών αναγκών συντήρησης υποδομών προς διασφάλιση της λειτουργικότητας και ασφάλειάς τους, δεν μπορεί να γίνει λόγος για τελειοποίηση αυτής ούτε για ολοκλήρωση του αντικειμένου της.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι, κατά τα ορθώς αναφερόμενα στην προσβαλλόμενη Πράξη, δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προϋποθέσεις σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης.(..)Τούτων δοθέντων, οι εργασίες της επίμαχης συμπληρωματικής σύμβασης είναι αυτοτελείς και η σύμβαση αυτή δεν συμπληρώνει το αντικείμενο της αρχικής σύμβασης, αλλά αντιθέτως αφορά στην εκτέλεση των αυτών – χρονικά επαναλαμβανόμενων και αδιαλείπτως εκτελεστέων - εργασιών σε διάδοχο χρόνο μετά τη λήξη του αρχικού έργου και την εξάντληση του συμβατικού του αντικειμένου...Ενόψει των ανωτέρω, βασίμως αναδείχθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη η εν λόγω πλημμέλεια και ο προβαλλόμενος με τις υπό κρίση αιτήσεις ισχυρισμός ότι η ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών της συμπληρωματικής σύμβασης οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, ήτοι στις εκτεταμένες βλάβες που προκλήθηκαν από τα ισχυρότατα πλημμυρικά φαινόμενα της 15ης Νοεμβρίου 2017 στην περιοχή της Δυτικής ... πρέπει να απορριφθεί προεχόντως ως αλυσιτελής, καθόσον για τη νόμιμη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης δεν αρκεί μόνο η συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων αλλά απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά όλες οι εκ του νόμου προβλεπόμενες προϋποθέσεις....Απορρίπτει τις συνεκδικαζόμενες αιτήσεις ανάκλησης...Δεν ανακαλεί την 185/2018 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:..η αιτούσα εταιρεία ζητεί την αναθεώρηση της 3373/2014 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με την απόφαση αυτή απορρίφθηκαν η αίτηση ανάκλησης κατά της 328/2014 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκέψη 3.Β.) ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση ότι για τη νόμιμη σύναψη της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης απαιτείτο να αποδείξει η αναθέτουσα αρχή εκτός από τη συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 56 του Κώδικα Δημοσίων Έργων και τη συνδρομή απρόβλεπτης περίστασης που συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση κατά το άρθρο 125 του ίδιου Κώδικα (που εφαρμόζεται για τις υπαγόμενες στο πεδίο εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου συμβάσεις) για την σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης.Εξάλλου, ως προς την κρίση της προσβαλλόμενης απόφασης ότι η ελεγχόμενη 2η συμπληρωματική σύμβαση είναι μη νόμιμη για το λόγο ότι οι επικαλούμενες για τη σύναψή της απρόβλεπτες περιστάσεις ανάγονται στο χρόνο κατάρτισης της προηγούμενης συμπληρωματικής σύμβασης, προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι οι εργασίες της 2ης συμπληρωματικής σύμβασης δεν ήταν δυνατόν να συμπεριληφθούν στην 1η συμπληρωματική σύμβαση, διότι αυτές εκτελέστηκαν βάσει της από 6.4.2012 5ης εντολής επειγουσών εργασιών και προέκυψαν μετά την υποβολή προς έγκριση στο Ελεγκτικό Συνέδριο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών και ενώ εκκρεμούσε η διαδικασία έγκρισής της.(..)Κατ’ ακολουθία αυτών που προηγουμένως έγιναν δεκτά, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί .

ΕΡΓΑ.(συμπληρωματική σύμβαση)(..)Η σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης διέπεται από τις διατάξεις του ν. 3669/2008 ..., που εξακολουθούν να εφαρμόζονται εν προκειμένω, έστω και αν με το άρθρο 377 παρ. 1 περ. 31 του ν. 4412/2016 ... καταργήθηκαν οι διατάξεις του ν. 3669/2008 (εκτός των διατάξεων των εκεί αναφερομένων άρθρων), καθόσον υπό το καθεστώς αυτών είχε συναφθεί η αρχική σύμβαση του έργου στο οποίο αφορά η υποβληθείσα προς έλεγχο συμπληρωματική...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι υφίστανται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα:A) Μη νομίμως επιχειρείται η σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης με την κοινοπραξία «...», χωρίς να έχει προηγηθεί η εγκριτική της χωρήσασας στο ανάδοχο κοινοπρακτικό σχήμα υποκατάστασης της εταιρείας «...» από την εταιρεία «...» απόφαση της αναθέτουσας αρχής (βλ σκέψη VI.Δ), κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 65 της ΚΔΕ (βλ. σκέψη ΙV).B) Όπως προκύπτει από το προεκτιθέμενο 2056/ΚΕ.Εσχατιά 1ο/4.10.2016 έγγραφο της ΕΥΔΕ ΚΥΥ, το συνοδεύον αυτό ενημερωτικό σημείωμα του Διευθυντή της ΕΥΔΕ ΚΥΥ, αλλά και την προφορική διαβεβαίωση αυτού ενώπιον των μελών της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ. (βλ. σκέψη VI.I), το φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης έχει ήδη από 5.5.2016 υλοποιηθεί, δεν υπάρχουν εναπομείνασες εργασίες για την ολοκλήρωση του και, επομένως, δε νοείται σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, καθόσον η εξάντληση του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης δεν καταλείπει κανένα περιθώριο προσθήκης σ’ αυτή νέων εργασιών, αφού η αρχική συμβατική σχέση έχει ήδη αποσβεσθεί και δεν μπορεί πλέον να συμπληρωθεί με πρόσθετες εργασίες (βλ. σκέψη V).Γ) Σε κάθε περίπτωση, όπως προκύπτει και από τα οικ5269/11.5.2016 και 7389/4.7.2016 έγγραφα της ΕΥΔ του ΕΠ Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. (βλ. σκέψεις VI.Γ και VI.I) το υλοποιηθέν φυσικό αντικείμενο της αρχικής σύμβασης είναι άρτιο και λειτουργικό και η λειτουργικότητά του δεν επηρεάζεται από την ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση. Περαιτέρω, η ένταξη των εργασιών της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης στο αντικειμένου του αρχικού έργου συνιστά ανεπίτρεπτη μεταβολή και επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, καθόσον αυτό, όπως οριοθετήθηκε με τη Διακήρυξη και την οικεία Τεχνική Περιγραφή και αποτέλεσε τη βάση της διαδικασίας δημοπράτησης, αφορούσε (προεχόντως) στη διευθέτηση του ρέματος της ..., με την κατασκευή κλειστού διδύμου αγωγού, και (δευτερευόντως) στην προσαρμογή (ανακατασκευή) ήδη υπαρχόντων αγωγών ομβρίων υδάτων στις ρητά κατονομαζόμενες στην Τεχνική Περιγραφή οδούς, ώστε να συμβάλουν στον αγωγό διευθέτησης του ρέματος (βλ. σκέψη VI.B), και όχι στην κατασκευή νέου, εκτεταμένου δικτύου αγωγών ομβρίων υδάτων στην παραρεμάτια ζώνη του ρέματος ..., όπως επιχειρείται με τις εργασίες της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης. Συνεπώς, δεν πληρούνται εν προκειμένω όλες οι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά για τη νόμιμη σύναψη της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης (βλ. σκέψη V).VIII. Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης  πρέπει να συμπληρωθεί με το ποσό της εγγύησης καλής εκτέλεσης, που ανέρχεται σε 563.008,13 ευρώ (5%Χ11.260.162,60 ευρώ, κατ’ άρθρα 35 παρ. 6 της ΚΔΕ και 157 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4281/2014, ΦΕΚ Α΄ 160)....  Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου ...

Επέκταση δικτύου αποχέτευσης- συμπληρωματική σύμβαση..Με δεδομένα τα ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής.