ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΥΠΕΡΩΡΙΑΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ:..Από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι κατά το χρόνο πραγματοποίησης της ανωτέρω υπερωριακής εργασίας, κατά το έτος 2017, δεν είχε δεσμευθεί αντίστοιχη πίστωση, συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη είναι πλημμελής, ως μη κανονική, κατά το βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας. Οποιαδήποτε μεταγενέστερη της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης δέσμευση των οικείων πιστώσεων δεν επιτρέπεται και δεν καθιστά τη δαπάνη κανονική. Ο ισχυρισμός του φορέα ότι βάσει του π.δ. 80/2016 η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δέσμευση της δαπάνης εκδίδεται μετά την έγκριση της δαπάνης αυτής από το αρμόδιο όργανο και δεν προηγείται χρονικά αυτής, σε αντίθεση με τα όσα όριζε το π.δ. 113/2010, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, στην υπό στοιχείο ΙΙ νομική σκέψη, η δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης πρέπει να προηγείται χρονικώς οποιασδήποτε ενέργειας για την πραγματοποίησή της, καθόσον αποτελεί το χρονικώς πρότερο στάδιο της όλης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου, που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη κανονική και για το λόγο τούτο αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που παρατέθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από τα προσκομισθέντα δελτία κίνησης των οχημάτων της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. που αφορούν στο κρίσιμο χρονικό διάστημα, προκύπτουν με σαφήνεια οι διαδρομές που κάθε φορά ακολουθήθηκαν, καθόσον αναλυτικά αναφέρονται οι τοποθεσίες του βορείου τμήματος της ... από τις οποίες διήλθε κάθε όχημα, συνεπώς είναι δυνατός ο υπολογισμός των χιλιομετρικών αποστάσεων που καλύφθηκαν και, συνακόλουθα, ο έλεγχος της τυχόν υπέρβασης του νομίμου ορίου κατανάλωσης καυσίμων. Επομένως ο πρώτος λόγος διαφωνίας του Αναπληρωτή Επιτρόπου είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. Περαιτέρω, δεδομένου ότι ούτε από την απόφαση σύστασης της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. (30998/10.5.20111 αποφ. Του Δ.Σ. Δήμου ... - Φ.Ε.Κ. Β΄ 115) προκύπτει, ούτε άλλωστε η ίδια η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. επικαλείται την ισχύ ειδικών διατάξεων σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης των δαπανών της, εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του β.δ/τος 17.5/15.6.1959 ως προς την τηρητέα διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψης της υποχρέωσης της δημοτικής επιχείρησης. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι η υπό κρίση δαπάνη δεν εκτελέστηκε εντός του οικονομικού έτους 2015, έπρεπε να διαγραφεί η αναληφθείσα υποχρέωση με σχετική ανακλητική απόφαση και να εκδοθεί νέα απόφαση δέσμευσης ισόποσης, εγγεγραμμένης στον οικείο προϋπολογισμό, πίστωσης στο επόμενο οικονομικό έτος (2016), από τα στοιχεία του φακέλου όμως δεν προκύπτει η τήρηση της ως άνω διαδικασίας. Συνεπώς, η εντελλόμενη με το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται από τον Αναπληρωτή Επίτροπο. Ωστόσο, κατ’ εκτίμηση του γεγονότος ότι η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. νομίμως εξέδωσε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το οικονομικό έτος 2015 και μάλιστα η δημοσιονομική αυτή ανάληψη (14.4.2015) προηγήθηκε της αντίστοιχης διοικητικής ανάληψης υποχρέωσης (σύμβαση από 9.9.2015), πρέπει να γίνει δεκτό ότι η παράλειψη τήρησης της προαναφερθείσας διαδικασίας δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων από τα όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.Κ., αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, δεν ενήργησαν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο β.δ. 17.5/ 15.6.1959 για το νέο οικονομικό έτος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Παροχή λογιστικών υπηρεσιών(..)Με τα δεδομένα αυτά, ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος, διότι..ως απόφαση ανάθεσης καθηκόντων ταμία και οικονομικού διαχειριστή της Κοινωφελούς Επιχείρησης.. και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η ανάρτησή της στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ προκειμένου να αποκτήσει ισχύ..Ομοίως αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας, διότι ο προϋπολογισμός της Κοινωφελούς Επιχείρησης εγκρίθηκε αρμοδίως από το Δημοτικό Συμβούλιο ...Ωστόσο, ο τρίτος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος, διότι η δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης έλαβε χώρα με τη δημοσίευση της Α-18/12/ 8.6.2017 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης του Προέδρου της Επιχείρησης στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ στις 19.7.2017, σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της 32/21.12.2016 απόφασης του Διοικητικού της Συμβουλίου περί απευθείας ανάθεσης της υπηρεσίας,..Τέλος, βάσιμος είναι και ο τέταρτος λόγος διαφωνίας, διότι ο ανάδοχος δεν προσκόμισε πριν την υπογραφή της σύμβασης τα πιστοποιητικά περί μη ύπαρξης ασφαλιστικών και φορολογικών οφειλών του,σύμφωνα με τα άρθρα 73 παρ. 2 και 80 του ν. 4412/2016...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και μη κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με δεδομένα τα ανωτέρω, η ανωτέρω σύμβαση μεταξύ του Δήμου ..... και της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. αποτελεί προγραμματική σύμβαση, καθόσον στη Δ.Ε.Υ.Α.Κ. δεν ανατέθηκε μια συνηθισμένη παροχή υπηρεσίας, ώστε να υποκρύπτεται ανεπίτρεπτη επιχορήγηση προς αυτή, ανεξαρτήτως ότι δεν πρόκειται για Δ.Ε.Υ.Α. του Δήμου ....., αλλά η υλοποίηση ενός συγχρηματοδοτούμενου έργου, με οικονομικό αντικείμενο ποσού 6.527.322,65 ευρώ, στο πλαίσιο της οποίας η Δ.Ε.Υ.Α.Κ. θα λειτουργήσει ως αναθέτουσα αρχή πραγματοποιώντας ό,τι είναι απαραίτητο τόσο για τη διενέργεια των διαγωνισμών, τη σύναψη των σχετικών συμβάσεων, την επίβλεψη και παραλαβή όσο και έναντι της διαχειριστικής αρχής για τη χρηματοδότηση και τις πληρωμές του έργου. Συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή αποζημίωσης σε εκπαιδευτικούς των σχολείων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης …., λόγω υπερωριακής απασχόλησής τους κατά το έτος 2013.(.....). Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγονται, πλην άλλων, τα ακόλουθα: Στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου των δαπανών του Κράτους, το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει αφενός μεν τη νομιμότητα των εν λόγω δαπανών, ήτοι αν η δαπάνη προβλέπεται από ουσιαστική διάταξη νόμου και αν υπάρχει εγγεγραμμένη επαρκής πίστωση στον οικείο προϋπολογισμό, αφετέρου δε την κανονικότητα αυτών, εάν δηλαδή, μεταξύ άλλων, έχει τηρηθεί η διαδικασία για τη νόμιμη ανάληψη της δαπάνης. Η διαδικασία ανάληψης της δαπάνης περιλαμβάνει, κατά τις προπαρατεθείσες διατάξεις, την έκδοση της δημιουργικής της δαπάνης διοικητικής πράξης, που αποτελεί και τη νόμιμη αιτία πραγματοποίησής της (νομική δέσμευση) και την απόφαση του αρμόδιου διατάκτη, με την οποία αναλαμβάνεται έναντι τρίτων σχετική υποχρέωση σε βάρος της οικείας πίστωσης με αποτέλεσμα τη δέσμευσή της (δημοσιονομική δέσμευση). Με τα δεδομένα αυτά, για την ελεγχόμενη δαπάνη, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε, παρά τη δέσμευση των οικείων πιστώσεων, εντός του οικονομικού έτους 2013, η σχετική ανακλητική απόφαση του διατάκτη εκδόθηκε μεν εντός του ίδιου οικονομικού έτους, αλλά αναρτήθηκε στη «Διαύγεια» στις 5.3.2014. Δοθέντος δε ότι η ανάρτηση αποτελεί, σύμφωνα με το ν. 4210/2013, όρο ισχύος της πράξης αυτής, η εντός του επόμενου οικονομικού έτους, από εκείνο στο οποίο αφορά η δαπάνη, ανατροπή της δέσμευσης καθιστά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ.II), την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική. Ο ισχυρισμός της Υ.Δ.Ε. ότι η υπηρεσία εφάρμοσε τις οδηγίες της εγκυκλίου 2/112634/0026/17.12.2013 της 26ης Διεύθυνσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με θέμα «Ανατροπές και Αναλήψεις υποχρεώσεων», στην οποία αναφέρεται ότι: «Οι αποφάσεις για την ανατροπή ανάληψης υποχρέωσης δύνανται να εκδίδονται με ημερομηνία 31/12/2013, μέχρι και το α΄ δεκαήμερο του Ιανουαρίου 2014 και να καταχωρούνται στο ΟΠΣΔΠ, για τους φορείς του Δημοσίου, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου» είναι απορριπτέος, προεχόντως διότι η ανωτέρω εγκύκλιος αποτελεί έγγραφο παροχής οδηγιών εσωτερικής φύσης, που δεν έχει δημοσιευθεί, στερούμενο, για το λόγο αυτό, δεσμευτικής ισχύος. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΕΡΓΑ.(..) εξόφληση του έργου «Επισκευή – Ανακατασκευή κληροδοτήματος ... (Β΄ φάση)»...ο πρώτος λόγος διαφωνίας είναι αβάσιμος, διότι .....ως απόφαση ανάθεσης καθηκόντων ταμία και οικονομικού διαχειριστή της Κοινωφελούς Επιχείρησης σε μόνιμο υπάλληλο του Δήμου, ούτε κανονιστική πράξη είναι, ούτε πράξη συγκρότησης αμειβόμενων ...και συναφών οργάνων γνωμοδοτικής ή άλλης αρμοδιότητας ...και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η ανάρτησή της στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ...Όμοια αβάσιμος είναι και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας, διότι το άρθρο 208 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, αναφερόμενο ρητά σε Δημοτικά συμβούλια και σε Συνδέσμους Δήμων, θεσπίζει υποχρεώσεις σύνταξης Τεχνικού Προγράμματος εκτελεστέων έργων για τους Δήμους και τους Συνδέσμους τους και όχι για τις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις των Δήμων,.Αβάσιμος είναι και ο τρίτος λόγος διαφωνίας, καθώς η αναμόρφωση (μείωση) της πίστωσης του προϋπολογισμού βάσει του ποσού που ορίστηκε τελικά από τη μελέτη του έργου δεν προβλέπεται από το νόμο ως υποχρέωση του φορέα..Όμοια αβάσιμος είναι και ο έκτος λόγος διαφωνίας, διότι ο ν. 4412/2016 δεν κατήργησε το άρθρο 15 του π.δ. 171/1987..όπως εσφαλμένα υπολαμβάνεται, επομένως νομίμως το έργο παραλήφθηκε με την από 28.4.2017 βεβαίωση καλής εκτέλεσης της επιτροπής παραλαβής μικρών έργων και νομίμως διενεργήθηκε η επίβλεψη και βεβαιώθηκε η παρακολούθηση – περάτωσή του..(..)Ωστόσο, ο έβδομος λόγος διαφωνίας είναι βάσιμος. Τούτο διότι η δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης έλαβε χώρα με τη δημοσίευση της Α-20/12/9.6.2017 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης του Προέδρου της Επιχείρησης στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ στις 19.7.2017, σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο της 30/19.12.2016 απόφασης του Διοικητικού της Συμβουλίου περί απευθείας ανάθεσης του έργου, της υπογραφής της 2543/21.12.2017 σύμβασης, με την οποία έλαβε χώρα η νομική δέσμευση του φορέα, της από 28.4.2017  βεβαίωσης καλής εκτέλεσης του έργου και της έκδοσης του 146/14.7.2017 τιμολογίου του αναδόχου. Επομένως, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι κανονική και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Για την εκτέλεση οποιασδήποτε δαπάνης από τους Ο.Τ.Α. απαιτείται η προηγούμενη το μεν δημοσιονομική ανάληψη της δαπάνης από τον οικείο διατάκτη συμβούλιο, το δε διοικητική ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης, με την έκδοση απόφασης από το εκάστοτε αρμόδιο όργανο, η μη τήρηση δε της ανωτέρω διαδικασίας, ήτοι η σύνταξη της έκθεσης ανάληψης της δαπάνης, καθιστά τη διενέργεια της δαπάνης μη νόμιμη, καθώς συνεπάγεται τη δέσμευση των πιστώσεων του δημοτικού προϋπολογισμού, χωρίς να υπάρχει νόμιμα γεννημένη υποχρέωση. (βλ. πράξη VII Τμ. 270/2008, 53, 79, 80/2012).

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Οι εντελλόμενες με το ως άνω χρηματικό ένταλμα δαπάνες του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ..., το οποίο εντάσσεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, είναι μη κανονικές διότι οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιατρών και του λοιπού τεχνολογικού προσωπικού για τη στελέχωση των απογευματινών ιατρείων του Τμήματος Αξονικού Τομογράφου του Νοσοκομείου, καίτοι θα έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών. Τούτο δε, διότι, σκοπός των οικείων διατάξεων είναι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η οποία συντελείται με την προηγούμενη δέσμευση των πιστώσεων και την εν συνεχεία διάθεση αυτών. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η .../2016 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο πρέπει να ανακληθεί για λόγους συγγνωστής πλάνης και ως εκ τούτου, το ..., οικονομικού έτους 2016, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που εκδόθηκε από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ... θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Εξόφληση του 1ουΛογαριασμού του έργου «Κατασκευή Συνδέσεων αποχέτευσης για τη λειτουργία των νέων υπό κατασκευή δικτύων οικισμού ....»(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ως προς την τηρητέα διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψης της υποχρέωσης της «Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης - Αποχέτευσης ...» εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του β.δ. 17.5./15.6.1959, καθόσον ούτε από τα στοιχεία του φακέλου, ούτε από το 2836/14.8.2015 έγγραφό της προκύπτει ότι υφίστανται ειδικές διατάξεις στον Κανονισμό Διοίκησης και Διαχείρισης αυτής, σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης των δαπανών της. Επομένως, πριν την 155/22.10.2014 απόφαση του Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Α.Ν., η οποία συνιστά και τη γενεσιουργό αιτία της επίμαχης δαπάνης, έπρεπε να έχει προηγηθεί η δέσμευση της αναγκαίας πίστωσης από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό, οικονομικού έτους 2014, πιστώσεις του οικείου Κ.Α.Ε αυτής με τη δημοσιονομική ανάληψη υποχρέωσης, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του β.δ. 17.5/15.6.1959, καθώς και η ανάρτηση της πράξης αυτής στο διαδίκτυο. Συναφώς, εφόσον η ως άνω δημοσιονομική δέσμευση δεν εκτελέστηκε εντός του έτους 2014, έπρεπε να ανατραπεί με σχετική ανακλητική απόφαση και να εκδοθεί νέα απόφαση δέσμευσης στο επόμενο οικονομικό έτος (2015), διαδικασία η οποία επίσης δεν ακολουθήθηκε. Η παράλειψη τήρησης των ανωτέρω διαδικασιών καθιστά τη δαπάνη μη νόμιμη και μη κανονική, όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Αναπληρώτρια Επίτροπο, οι δε περί του αντιθέτου ισχυρισμοί της Δ.Ε.Υ.Α.Α.Ν., ότι δεν υπάγεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και άρα δεν όφειλε να τηρήσει τις διαδικασίες αυτές, προβάλλονται αλυσιτελώς και πρέπει να απορριφθούν.Περαιτέρω όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Δ.Ε.Υ.Α.Α.Ν πεπλανημένως πλην συγγνωστώς υπέλαβαν, αφενός ότι δεν απαιτείται για την πραγματοποίηση των δαπανών αυτής η τήρηση της προεκτεθείσας διαδικασίας, αφετέρου ότι με την εκ των υστέρων έκδοση της 238/30.1.2015 απόφασης του Προέδρου της επιχείρησης για την δημοσιονομική ανάληψη της υποχρέωσης και την ανάρτησή της στο πρόγραμμα διαύγεια στις 26.6.2015 αίρεται η πλημμέλεια της μη ανάρτησης αυτής πριν την υπογραφή της οικείας σύμβασης και του συναφώς εκδοθέντος τιμολογίου της αναδόχου εταιρείας. Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

Οδοιπορικά εξόδα: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι η εν λόγω αποζημίωση, η οποία δεν συνιστά επίδομα απορριπτομένου ως αβασίμου του δεύτερου λόγου διαφωνίας του Επιτρόπου, δεν αφορά σε μετακίνηση των ανωτέρω υπαλλήλων για υπηρεσιακούς λόγους, αλλά για μετάβαση από την κατοικία τους στο χώρο εργασίας τους, ενώ, από 1.4.2011, οι εργαζόμενοι της Δ.Ε.Υ.Α.Κ. που απασχολούνται στο Βιολογικό Καθαρισμό δεν δικαιούνται εξόδων μετακίνησης για τη μετάβαση στον τόπο εργασίας του και αντίστροφα, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 του ν. 2685/1999.