Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕλΣυν.Τμ.6/1570/2018

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 2971/2001, 4467/2017, 3463/2006, 142/2017, 111/2014

Παροχή υπηρεσιών: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, και δεδομένης της μη ανάδειξης έτερης πλημμέλειας με την προσβαλλομένη, το Τμήμα κρίνει τα ακόλουθα: Σε ό,τι αφορά το δεύτερο λόγο μη νομιμότητας που εντοπίσθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, αυτός παρίσταται αβάσιμος. Και τούτο διότι νομίμως συμπεριέλαβε η ανάδοχος προς δικαιολόγηση του ύψους της οικονομικής της προσφοράς το ποσό των 300,00 ευρώ, μηνιαίως, με το οποίο υπολογίζει ότι θα καλυφθούν «διάφορα απρόβλεπτα» κατά την εκτέλεση της σύμβασης, χωρίς ο όρος αυτός να χρησιμοποιείται από αυτήν με τη νομική έννοια, που έχει στις δημόσιες συμβάσεις έργων. Άλλωστε το εν λόγω ποσό θα μπορούσε ελευθέρως -αντί να αποτελεί ξεχωριστό κονδύλι της προσφοράς-, να περιληφθεί/ενσωματωθεί σε κάποιο από τα λοιπά στοιχεία αυτής λ.χ. στο εργολαβικό κέρδος ή στο διοικητικό κόστος, ενώ εξάλλου στο υποβληθέν σχέδιο σύμβασης δεν υπολογίζεται κονδύλι «Απροβλέπτων» επί της αξίας της σύμβασης. Σε ό,τι αφορά, όμως, τον πρώτο λόγο μη νομιμότητας, ορθώς, κατά την κρίση του Τμήματος, έκρινε η προσβαλλόμενη ότι κατά παράβαση των όσων ορίζονται στις προαναφερόμενες διατάξεις, δεν προηγήθηκε της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας η έκδοση της ανωτέρω, αναγκαίας για τη νομιμότητα της 17/27.4.2018 απόφασης του διοικητικού συμβουλίου της αιτούσας και κατ΄ επέκταση όλου του διαγωνισμού, απόφασης παραχώρησης της αρμόδιας -κατά τον κρίσιμο χρόνο- Κτηματικής Υπηρεσίας .., απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της αιτούσας ως αβασίμων. Ενόψει, όμως, του ότι, κατά το χρόνο της κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω ανάδοχο (9.8.2018), είχε πλέον εκδοθεί από την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία … η 55215/28.6.2018 απόφαση, με την οποία παραχωρήθηκε στην αιτούσα το δικαίωμα της απλής χρήσης του αιγιαλού και της παραλίας στις προναφερθείσες περιοχές του Δήμου, με την απόφαση δε αυτή δεν επιβλήθηκε πρόσθετος όρος ή περιορισμός στην ανάδοχο, σε σχέση με τη διακήρυξη του διαγωνισμού, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως βασίμως υποστηρίζεται με την υπό κρίση αίτηση, το υποβληθέν σχέδιο σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και της ... δύναται να υπογραφεί.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/34/2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ. (..) Υπό τις προαναφερθείσες περιστάσεις, διαπιστώνεται ότι η δαπάνη που αφορά το τιμολόγιο 95/8.5.2017 ποσού 11.179,84 ευρώ, όπως προκύπτει και από το από 11.5.2017 σχετικό πρακτικό παραλαβής, αφορά αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών της πρώτης ομάδας, που εντάσσονται στον χρόνο ισχύος στην αρχικής  σύμβασης και συγκεκριμένα στον τελευταίο μήνα του τριμήνου της διάρκειάς της, ήτοι στη χρονική περίοδο από 6.4.2017 έως 5.5.2017. Συνεπώς, απαραδέκτως υπεβλήθη προς έλεγχο, όπως νομίμως προβάλλει η Επίτροπος, εφόσον έχει ελεγχθεί το πρώτο ένταλμα της σύμβασης αυτής. Αντιθέτως, ο ισχυρισμός της Επιτρόπου ότι η έγκριση διάθεσης της πίστωσης των 24.000 ευρώ στις 23.5.2017 είναι μεταγενέστερη της πρώτης τροποποίησης της αρχικής σύμβασης που έγινε στις 5.5.2017, είναι απορριπτέος ως ερειδόμενος επί εσφαλμένης εκδοχής, δοθέντος ότι, στην πρώτη τροποποίηση δεν χρησιμοποιήθηκαν νέα κονδύλια, αλλά απλώς αυξομειώθηκαν τα προβλεφθέντα στη αρχική σύμβαση κονδύλια των δύο ομάδων υπηρεσιών. Επιπροσθέτως, λαμβανομένης υπόψη της διαδικασίας που τηρήθηκε για τη σύναψη της πρώτης τροποποιητικής σύμβασης, η Επίτροπος αορίστως και εν πάση περιπτώσει αβασίμως υποστηρίζει ότι δεν προηγήθηκε απόφαση περί τροποποίησης της αρχικής σύμβασης από την αρμόδια Αρχή. Τέλος, με τον τελευταίο λόγο διαφωνίας προβάλλεται ότι η απόφαση σύναψης της δεύτερης τροποποιητικής σύμβασης αιτιολογείται πλημμελώς. Όπως,όμως προκύπτει από τις εισηγήσεις της Διευθύνουσας Υπηρεσίας προς την Αναθέτουσα Αρχή και τους προσκομιζόμενους συγκριτικούς πίνακες, οι δύο τροποποιήσεις αιτιολογούνται ειδικώς και επαρκώς, μνημονεύοντας ρητά τη θέσπιση με τους τρεις διαδοχικούς νόμους αντίστοιχων παρατάσεων των προθεσμιών υποβολής των αντιρρήσεων των ενδιαφερομένων και των συνεπειών των τελευταίων στη συνολική διάρκεια ισχύος της αρχικής σύμβασης με την οποία ήταν συνδεδεμένες. Πράγματι, οι εν λόγω νομοθετικές μεταβολές δεν ήταν δυνατό να προβλεφθούν από μία επιμελή αναθέτουσα Αρχή κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης, η δε ανάγκη διασφάλισης της αρτιότητας και της λειτουργικότητας των ανατεθεισών υπηρεσιών και του επιδιωκόμενου με αυτές σκοπού, επέβαλε τη συνέχιση λειτουργίας των Σημείων Υποστήριξης Ανάρτησης του Δασικού Χάρτη, μέχρι την λήξη της τελικής προθεσμίας υποβολής των αντιρρήσεων που όρισε ο νομοθέτης. Περαιτέρω, δοθέντος ότι οι τροποποιητικές συμβάσεις δεν αλλοίωσαν τη συνολική φύση της αρχικής σύμβασης και η σωρευτική τους αξία δεν υπερέβη το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης, νομίμως προέβη σε αυτές η Αναθέτουσα Αρχή κατά την προδιαληφθείσα περ. γ΄ του άρθρου 132 του ν. 4412/2016....,  το Κλιμάκιο κρίνει ότι α) πρέπει να απέχει του ελέγχου της δαπάνης ποσού 11.179,84 ευρώ του τιμολογίου 95/8.5.2017, που περιλαμβάνεται στο 511Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του «...», εφόσον αυτή απορρέει από την αρχική σύμβαση, το πρώτο ένταλμα της οποίας έχει ήδη θεωρηθεί από την Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και β) η υπόλοιπη δαπάνη, ποσού 21.428,03 ευρώ, νομίμως εντέλλεται με το ελεγχόμενο ένταλμα, το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί κατά το μέρος αυτό, εάν δεν είχε παρέλθει το οικονομικό έτος τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. 


ΕΣ/ΚΛ.Ε/32/2019

Νομιμότητα σχεδίου προγραμματικής σύμβασης:..Με τα δεδομένα αυτά, το υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης, μεταξύ της Δ.Ε.Υ.Α. … και του Συνδέσμου Ύδρευσης Δήμων …, … και Κοινοτήτων περιοχής .., έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο, και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του σχεδίου αυτού, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της...Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ  της Δ.Ε.Υ.Α.  …  και   του   Συνδέσμου   Ύδρευσης      Δήμων .., … και Κοινοτήτων περιοχής ...


ΣΤΕ ΕΑ 428/2011

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ- Ανάθεση: Εν όψει των ανωτέρω, σε συνδυασμό και προς τις διατάξεις των άρθρων Β.1.4.6. παρ. 2 της Διακηρύξεως, 51 της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ και 49 του π.δ. 60/2007, ο προβαλλόμενος από την αιτούσα λόγος, σύμφωνα με τον οποίο, μόνη η υποβολή από την παρεμβαίνουσα υπομνήματος, συνοδευομένου από μεταγενέστερο της προσφοράς της στοιχείο, προς απόκρουση της ενστάσεως της αιτούσας, συνιστά παραβίαση της μυστικότητας της συνεδριάσεως της Επιτροπής Διαγωνισμού και επάγεται την ακυρότητα της γνωμοδοτήσεώς της, δεν πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι βάσιμος.Περαιτέρω, στο προοίμιο τόσον της από 14.7.2010 γνωμοδοτήσεως επί των ενστάσεων της Επιτροπής Διαγωνισμού όσον και της υπ’ αριθμ. 21/22.7.2010 αποφάσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΣΥ.ΔΙ.Σ.Α. … γίνεται, πράγματι, μνεία σε υποβληθέν από την παρεμβαίνουσα υπόμνημα, με αριθμ. πρωτ. 521/7.7.2010, χωρίς, περαιτέρω αναφορά στο περιεχόμενο αυτού ή σε έγγραφα που το συνοδεύουν. Όμως, όπως προκύπτει από το κείμενο αμφοτέρων των ανωτέρω πράξεων, η μεν Επιτροπή Διαγωνισμού εισηγήθηκε την απόρριψη του λόγου της ενστάσεως, η δε αναθέτουσα αρχή τον απέρριψε, μετά από έρευνα, αποκλειστικώς, των αιτιάσεων που προβάλλονταν με τον λόγο αυτόν,..., χωρίς τα όργανα αυτά να λάβουν υπ’ όψη, όσα, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, προβάλλονταν με το υπόμνημα της παρεμβαίνουσας, ή όσα, κατά τους ίδιους ισχυρισμούς, προέκυπταν από το προσκομισθέν έγγραφο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Με τα δεδομένα αυτά, ο λόγος με τον οποίο προβάλλεται ότι η αναθέτουσα αρχή απέρριψε την ένσταση της αιτούσας, λαμβάνοντας υπ’ όψη στοιχεία που υπεβλήθησαν από την παρεμβαίνουσα, μετά την κατάθεση των προσφορών, κατά παράβαση του άρθρου Β.1.4.6. παρ. 2 της Διακηρύξεως, δεν πιθανολογείται σοβαρά ότι είναι βάσιμος.


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/25/2019

Προμήθεια και εγκατάσταση συστήματος τηλεελέγχου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι νομίμως συνάπτεται η υπό έλεγχο δανειακή σύμβαση μεταξύ του Δήμου .... και του ..., δυνάμει των οικείων αποφάσεων προσφυγής στο δανεισμό και έγκρισης των σχετικών όρων από τα αρμόδια όργανα του Δήμου και του .... Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι, ενόψει του ότι, σύμφωνα με το άρθρο 4.1 του ελεγχόμενου σχεδίου, το ύψος του επιτοκίου, σε ό, τι αφορά το προερχόμενο από πόρους του ... ποσό του δανείου, είναι σταθερό, θα πρέπει να αναμορφωθεί ο όρος του άρθρου 5.2 του σχεδίου, σύμφωνα με τον οποίο «Τα ανωτέρω ποσά είναι ενδεικτικά και όχι δεσμευτικά για το «....» καθόσον ο ακριβής καθορισμός τους εξαρτάται από το ακριβές ύψος του επιτοκίου όπως θα προσδιορισθεί κατά τα ορισθέντα στο άρθρο 4 παρ. 1 της παρούσας. (…)», ως ακολούθως: «Το ποσό της εξαμηνιαίας τοκοχρεολυτικής δόσης που αντιστοιχεί στο προερχόμενο από πόρους της ... (...) ποσό του δανείου, είναι ενδεικτικό και όχι δεσμευτικό για το «....», καθόσον ο ακριβής καθορισμός του εξαρτάται από το ακριβές ύψος του επιτοκίου όπως θα προσδιορισθεί κατά τα ορισθέντα στο άρθρο 4 παρ. 1 της παρούσας. (…)».


ΣΤΕ 717/2011

Προμήθεια συστήματος εξυγιάνσεως νερού..:Επειδή, εν προκειμένω, ο επίδικος διαγωνισμός αποβλέπει, σύμφωνα με τη διακήρυξη, κατά τα εκτεθέντα στην σκέψη 2, στη «βελτίωση, επέκταση και εκσυγχρονισμό του συστήματος εξυγιάνσεως νερού για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου», περαιτέρω δε τόσο η Γενική όσο και η Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων ορίζουν, στο άρθρο 1, ως αντικείμενο του εν λόγω διαγωνισμού «την επέκταση και αναβάθμιση του υπάρχοντος συστήματος αφαλατώσεως με την προμήθεια συστήματος εξυγιάνσεως νερού [το οποίο]…θα είναι εντελώς καινούργιο…, προκατασκευασμένο και έτοιμο προς λειτουργία». Εξάλλου, η προϋπολογισθείσα δαπάνη δεν αναλύεται σε επιμέρους ποσά ως προς το σύστημα αυτό καθ’ αυτό και την εγκατάστασή του. Επομένως, κατά τα εκτεθέντα στην προηγουμένη σκέψη, προέχων χαρακτήρας και κύριο αντικείμενο του επιδίκου διαγωνισμού είναι η προμήθεια του ως άνω συστήματος και όχι η εκτέλεση του σχετικού έργου και, ως εκ τούτου, η υπό κρίση αίτηση υπάγεται στην αρμοδιότητα του Β’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας..(..)Επειδή, με την 16/31-3-2009 πράξη της η Ειδική Επιτροπή απεφάνθη ότι «τόσο στο... από 14-7-2008 πρακτικό της επιτροπής διενεργείας του διαγωνισμού …επί των…ενστάσεων…για το στάδιο των δικαιολογητικών…όσο και στο ...δίχως ημερομηνία πρακτικό της επιτροπής αξιολογήσεως προσφορών επί της….δεν αναγράφονται τα πρόσωπα και οι ιδιότητες [όσων] έλαβαν μέρος κατά τις συνεδριάσεις των οργάνων αυτών, [δεν αναφέρεται εάν] συμμετείχαν τα ορισθέντα τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη των επιτροπών, εφ’ όσον δεν αναγράφονται τα ονόματά τους αλλά φέρουν στο τέλος μη ευδιάκριτες υπογραφές, [δεν αναφέρονται] ο τόπος και χρόνος συνεδρίασης, η ημερήσια διάταξη, ποια μέλη παρίσταντο ως τακτικά ή αναπληρωματικά και αν προσκλήθηκαν νόμιμα και αν η απόφαση ελήφθη ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία» και ότι, συνεπώς, εφ’ όσον οι ως άνω επιτροπές δεν συνεδρίασαν νομίμως, μη νομίμως στηρίχθηκε στα ανωτέρω πρακτικά η 127/12/18-10-2008 πρώτη κατακυρωτική πράξη του ΔΣ. Με την αιτιολογία αυτή απέρριψε, καθ’ ό μέρος αφορούσε στις τυπικές αυτές πλημμέλειες, την προσφυγή της παρεμβαίνουσας κατά της 3566/12-3-2009 πράξεως του ΓΓΠ, με την οποία, κατόπιν αποδοχής προσφυγής της αιτούσας, είχε ακυρωθεί η προαναφερθείσα 127/12/18-10-2008 πράξη του ΔΣ. Προς την πράξη αυτή της Ειδικής Επιτροπής επιχείρησε να συμμορφωθεί το ΔΣ με την 67/6/20-5-2009 (δεύτερη κατακυρωτική) πράξη του, «επανερχόμενο και επανυποβάλλοντας συμπληρωμένα τα ως άνω πρακτικά», ήτοι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλλου, αντικαθιστώντας το μεν από 14-7-2008 πρακτικό με άλλο, φέρον προγενέστερη του αρχικού ημερομηνία (11-7-2008), το δε αρχικώς εκδοθέν δίχως ημερομηνία πρακτικό της επιτροπής αξιολογήσεως προσφορών επί της 3088/3-10-2008 προσφυγής της αιτούσας κατά του από 29-9-2008 πρακτικού τεχνικής αξιολογήσεως και βαθμολογίας με άλλο, φέρον ημερομηνία «9-10-2008», αμφότερα δε τα ως άνω πρακτικά συμπληρώθηκαν με μνεία της 9/2008 πράξεως του ΔΣ (και όχι «91/2008», όπως προφανώς εκ παραδρομής αναφέρεται στα «νέα» πρακτικά) ως πράξεως ορισμού των μελών της εκδούσας αυτά επιτροπής διενεργείας του διαγωνισμού, και αναφορά το πρώτον ρητώς των ονομάτων των ως άνω μελών..(..) Ακυρώνει την 69/24-8-2009 πράξη της Ειδικής Επιτροπής του άρθρου 152 του ν. 3463/2006 της Περιφερείας … Νομού .. Απορρίπτει την αίτηση κατά τα λοιπά, κατά τα εκτιθέμενα στο αιτιολογικό. Δέχεται την παρέμβαση, καθ’ ό μέρος απορρίπτει την αίτηση, κατά τα εκτιθέμενα στο αιτιολογικό.


ΕΣ/ΚΛ.Ε/529/2017

Ελεγχος Νομιμότητας σχεδίου σύμβασης του έργου «Συντήρηση - οδική ασφάλεια επαρχιακού οδικού δικτύου (..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά τον χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζομένων απαιτείται σχετική δήλωση στο ΕΕΕΣ περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.200.000,00 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλητέα με την ΕλΣυν.Τμ.6/457/2018


ΣΤΕ/ΕΑ/106/2013

Σύμβαση προμήθειας εξοπλισμού και παροχής υπηρεσιών...Επειδή, η αιτούσα κοινοπραξία με την προδικαστική της προσφυγή είχε ισχυρισθεί ότι έπρεπε να απορριφθεί και η προσφορά της εταιρείας .... για το λόγο ότι «για το χρησιμοποιούμενο φίλτρο πρόσδοσης σκληρότητας τύπου ... TRF SERIES και φίλτρα φυσιγγίων τύπου ... FB, δεν προσκομίσθηκαν πιστοποιητικά ποιότητας-καταλληλότητας για πόσιμο νερό, παρόλο που έρχεται σε επαφή με αυτό». Οι εν λόγω ισχυρισμοί απορρίφθηκαν με την απορριπτική της προσφυγής απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της καθ΄ης ως εξής «..σε ό,τι αφορά το φίλτρο πρόσδοσης σκληρότητας τύπου TRF SERIES αυτό είναι κατασκευασμένο από το δοχείο (...) και από το υλικό πλήρωσης (Rheinkalk Akdolit), όπου και για τα δύο υλικά έχουν προσκομισθεί τα πιστοποιητικά καταλληλότητας. Σε ό,τι αφορά τα φίλτρα φυσιγγίων, που προσφέρει η εταιρεία ... ΑΚ αυτά είναι κατασκευασμένα από το φυσίγγιο (...) το σύστημα σωλήνωσης (...) και το κέλυφος (...) όπου και σ΄αυτή την περίπτωση έχουν προσκομισθεί τα αντίστοιχα πιστοποιητικά καταλληλότητας». Με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι «αναφορικά με τον τύπο του κελύφους του φίλτρου πρόσδοσης σκληρότητας (... TRF SERIES) και του κελύφους φίλτρου φυσιγγίων (... ΣΕΙΡΑ FB) που προσφέρει η εταιρεία ... πουθενά στην τεχνική της περιγραφή δεν προκύπτει ο ισχυρισμός της επιτροπής ότι αυτά είναι κατασκευασμένα από την εταιρεία ... των οποίων αναφέρει τα πιστοποιητικά καταλληλότητας για πόσιμο νερό». Οι ισχυρισμοί, όμως, αυτοί των αιτουσών, που ανάγονται στην επάρκεια των πιστοποιητικών καταλληλότητας της εταιρείας ... AE για τα ανωτέρω υλικά δεν δύνανται να θεωρηθούν ως λόγοι αποκλεισμού ίδιοι με εκείνον που αποτέλεσε την αιτιολογία αποκλεισμού της αιτούσας κοινοπραξίας. Επομένως οι ισχυρισμοί αυτοί, με τους οποίους ομοίως δεν στοιχειοθετείται παράβαση της αρχής του ίσου μέτρου κρίσεως, προβάλλονται απαραδέκτως.


ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/527/2017

Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης Έργου.(..)  της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης του έργου της Περιφέρειας ...: «Συντήρηση- Οδική Ασφάλεια Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Ν. .(..) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο όρος της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο, κατ΄ απόκλιση του ισχύοντος κατά τον χρόνο δημοσίευσης αυτής προτύπου τεύχους διακηρύξεων, για την προαπόδειξη της χρηματοοικονομικής επάρκειας του διαγωνιζομένου απαιτείται σχετική δήλωση στο ΕΕΕΣ περί του κύκλου εργασιών τελευταίας τριετίας ανά έτος, ύψους τουλάχιστον 1.135.000,00 ευρώ, είναι μη νόμιμος, καθόσον τέθηκε χωρίς προηγούμενη απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Η δε μη νομιμότητα του ανωτέρω όρου της διακήρυξης, επειδή πλήττει την ανάπτυξη του ελεύθερου ανταγωνισμού, ιδίως σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή σε αυτόν των μικρότερων σε οικονομική δύναμη εργοληπτικών επιχειρήσεων, είναι ουσιώδης και καθιστά μη νόμιμη την υπογραφή του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης.

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/455/2018


ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/1355/2018

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την ενίσχυση υπηρεσιών καθαριότητας:ζητείται η αναθεώρηση της 893/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής της αίτησης ανάκλησης που άσκησαν η ανωτέρω αιτούσα και ο Δήμος ....... κατά της 6/2018 (...)  Οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), οι οποίοι είναι αρμόδιοι στο πλαίσιο των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Αποβλήτων για την προσωρινή αποθήκευση, μεταφόρτωση, επεξεργασία, αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων, μπορούν να συμβάλλονται με Δήμους ως κύρια συμβαλλόμενα μέρη σε προγραμματικές συμβάσεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010. Ειδικότερα, οι Δήμοι, οι οποίοι είναι αρμόδιοι για τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων, δύνανται να αναθέσουν τις εργασίες αυτές στον οικείο ΦΟ.Δ.Σ.Α., για το σκοπό δε αυτό μπορεί να συναφθεί μεταξύ τους προγραμματική σύμβαση. Όμως, στο πλαίσιο των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας (βλ. άρθρο 33 του ν. 4270/2014, Α΄ 143), που διέπουν τη δράση και λειτουργία των υπηρεσιών των Ο.Τ.Α. και επιβάλλουν την εκπλήρωση των από το νόμο ανατιθέμενων σε αυτούς αρμοδιοτήτων με την ελάχιστη κατά το δυνατόν επιβάρυνση του προϋπολογισμού τους, η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης αποτελεί το ultimum refugium για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με αυτή σκοπού, υπό την έννοια ότι η προσφυγή σε αυτή επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που το συγκεκριμένο αποτέλεσμα δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί με άλλο νόμιμο τρόπο.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η ασκηθείσα αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η 6/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν. ....... και να υπογραφεί το σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της αιτούσας και του Δήμου ......., με αντικείμενο την παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών από την ........ προς το Δήμο για την ενίσχυση των υπηρεσιών καθαριότητας, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 342.700,00 ευρώ (με δικαίωμα προαίρεσης, πλέον Φ.Π.Α.). Το αίτημα της αιτούσας για καταβολή σε αυτήν δικαστικής δαπάνης είναι απορριπτέο ως μη νόμιμο.

Αναθεωρεί την 893/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.  Ανακαλεί την 6/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 


ΕΣ/ΤΜ.6/13/2019

Υπογραφή σχεδίου νομιμότητας προγραμματικής σύμβασης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει τα εξής: Με το ήδη προστεθέν άρθρο 12 της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης εξειδικεύεται επαρκώς, σύμφωνα με το άρθρο 100 παρ. 2 περ. α΄ του ν. 3852/2010, ο προϋπολογισμός της σύμβασης, καθώς προκύπτει από αυτό με σαφήνεια και λεπτομερώς ο τρόπος εξαγωγής του συνολικού ύψους αυτού. Ειδικότερα, σε αυτό αναγράφεται αναλυτικά το ποσό της ετήσιας και συνολικής επιχορήγησης κάθε συμβαλλόμενου μέρους για την εκτέλεση της προγραμματικής σύμβασης, καθ΄ όλη τη διάρκεια αυτής και παρατίθενται λεπτομερώς ανά Κ.Α. τα ετήσια έξοδα για την υλοποίησή της (λ.χ. αποδοχές μονίμων και έκτακτου καλλιτεχνικού προσωπικού, εργοδοτικές εισφορές έκτακτου καλλιτεχνικού προσωπικού, αμοιβές ηθοποιών, σκηνοθετών, σκηνογράφων, οδοιπορικά και αποζημίωση συντελεστών, έξοδα ξενοδοχείων, αμοιβές για σκηνικά και κοστούμια κ.α.), επιμεριζόμενα ανά φορέα. Συνεπώς, η πρώτη διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια έχει θεραπευθεί. Κατά την ειδικότερη δε γνώμη του Συμβούλου Γεωργίου Βοϊλη εν προκειμένω δεν υφίστατο καν η εν λόγω πλημμέλεια, καθόσον οι προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ δημοσίων φορέων, ως συμβάσεις κατά κανόνα γενικού χαρακτήρα από τη φύση τους και από τον ειδικότερο σκοπό τους, δεν είναι νομικά αναγκαίο να περιέχουν αναλυτικό προϋπολογισμό γι’ αυτό άλλωστε κάτι τέτοιο δεν απαιτείται από καμία διάταξη της κείμενης νομοθεσίας περί προγραμματικών συμβάσεων χωρίς φυσικά να αποκλείεται εάν υπάρχει αυτή η δυνατότητα αρκούντος και ενός γενικού προϋπολογισμού, με συνέπεια μια προγραμματική σύμβαση χωρίς αναλυτικό προϋπολογισμό να μην καθίσταται εξ αυτού και μόνον του λόγου παράνομη. Η γνώμη όμως αυτή δεν κράτησε. Περαιτέρω, σχετικά με την ως άνω δεύτερη πλημμέλεια διαπιστώνεται ότι, ειδικώς σε ό,τι αφορά την καλλιτεχνική περίοδο 2018 – 2019, στο οικείο Παράρτημα του νέου σχεδίου σύμβασης αναφέρονται αναλυτικώς οι επιμέρους δράσεις, που καλύπτονται από την προγραμματική σύμβαση, προκύπτει, δε, κάθε λεπτομέρεια που σχετίζεται με αυτές και από το προσκομισθέν Πρόγραμμα θεατρικής περιόδου 2018/2019 με τίτλο «το Γέλιο και το Παράλογο», στο οποίο εμφαίνονται όλες οι προγραμματιζόμενες θεατρικές παραστάσεις και δρώμενα. Αντιθέτως, σε ό,τι αφορά την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο 2019 – 2020, δεν περιλαμβάνεται στο σχέδιο σύμβασης αναλυτικό χρονοδιάγραμμα με τις δράσεις, που πρόκειται να πραγματοποιηθούν. Περαιτέρω, όμως, το άρθρο 7 της σύμβασης, που απαριθμεί λεπτομερώς τις υποχρεώσεις, που αναλαμβάνει η αιτούσα κοινωφελής επιχείρηση στο πλαίσιο αυτής καθ΄όλη τη συμβατική περίοδο (μέχρι και 31.12.2020), προβλέπει, μεταξύ άλλων, ως προελέχθη, ότι αυτή αναλαμβάνει την υποχρέωση να πραγματοποιεί τουλάχιστον τρεις (3) θεατρικές παραγωγές κατ΄ έτος, κατά τη χειμερινή και θερινή περίοδο αντίστοιχα (δύο από την Κεντρική Σκηνή και μία από την Παιδική), να απασχολεί ηθοποιούς εκ των οποίων το 80% να είναι επαγγελματίες, να πραγματοποιεί παράλληλες δράσεις απευθυνόμενες σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες κλπ. Εξ αυτού συνάγεται ότι στο κείμενο αυτής προσδιορίζεται ο ετήσιος προγραμματισμός των δράσεων, που απαρτίζουν το συμβατικό αντικείμενο και που αφορά στην υποχρέωση πραγματοποίησης με συντελεστές του ίδιου του ..., κατ΄ελάχιστον τριών παραστάσεων κατά τη χειμερινή και θερινή περίοδο, αλλά και άλλων παράλληλων δράσεων. Με δεδομένη την τελευταία αυτή συμβατική πρόβλεψη και ενόψει των προεκτεθέντων προβαλλόμενων με την αίτηση ισχυρισμών της αιτούσας, το Τμήμα κρίνει ότι πράγματι δεν είναι δυνατός, κατά την παρούσα χρονική στιγμή, ο ειδικότερος προσδιορισμός των δράσεων που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης κατά την καλλιτεχνική (θεατρική) περίοδο 2019-2020, η δε σχετική έλλειψη ειδικότερης αναφοράς των δράσεων που θα πραγματοποιηθούν καλύπτεται, όπως βασίμως υποστηρίζεται, από τον προαναφερόμενο, προβλεπόμενο στο άρθρο 7, έστω και με γενική αναφορά, ετήσιο προγραμματισμό. Κατόπιν αυτών και δοθέντος ότι το νέο σχέδιο σύμβασης έχει εγκριθεί από το Διοικητικό Συμβούλιο της αιτούσας Κοινωφελούς Επιχείρησης, το Δημοτικό Συμβούλιο Αγρινίου και την Επιτροπή Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Πολιτικής του Περιφερειακού Συμβουλίου ..., το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει ουσιώδης νομική πλημμέλεια που να κωλύει την υπογραφή αυτού.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 390/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το δε οικείο (νέο) σχέδιο προγραμματικής σύμβασης δύναται να υπογραφεί. Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση στην αιτούσα του κατατεθέντος για την άσκηση της αίτησης παραβόλου (άρθρο 73 παρ. 4 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 «Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο», Α΄ 52).