Κληροδοτήματα (ακύρωση απόφασης Καταλογισμού) (..)Με δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι τα ήδη καταλογιζόμενα μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο εκκαλών, δικαιολογημένα σχημάτισαν την πεποίθηση ότι το Ίδρυμα δεν δικαιούται να λάβει την ενιαία ενίσχυση για τα έτη 2007-2013. (..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή του εκκαλούντος να μεριμνήσει για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους 25.042,36 ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτού.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ....., κατά το μέρος που καταλογίζει τον … ως μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα ....» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος αυτού.

Κληροδοτήματα(..), ζητείται η ακύρωση απόφασης  Γενικου Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης …, κατά το μέρος που καταλογίζει τους αρχικούς εκκαλούντες, μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής κατά το κρίσιμο διάστημα, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με τα λοιπά μέλη αυτής, με το ποσό των ... ευρώ, που φέρεται ότι συνιστά ισόποση περιουσιακή ζημία του Κληροδοτήματος, πλέον τόκων υπερημερίας ποσού..(..)Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή τους να μεριμνήσουν για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους .. ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτών.(..)Ακυρώνει την 1550/260435/2012Π.Ε./20.1.2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ..., κατά το μέρος που καταλογίζει τη … και τον …, ως μέλη της Διαχειριστικής Επιτροπής του ιδρύματος με την επωνυμία «Κληροδότημα …» για ζημία που υπέστη η περιουσία του Ιδρύματος.

ΘΕΜΑ : « Υποβολή φορολογικής δήλωσης στοιχείων ακινήτων κεφαλαίου αυτοτελούς διαχείρησης που καταλείπεται σε δήμο »

ΣΧΕΤ. : Το υπ' αριθμ. ΔΕΦΚ/Α/1008008/ΕΞ2016/20-01-2016 έγγραφο της Γεν. Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.

Διαχείριση κληροδοτήματος...Από όλα όσα προεκτέθηκαν καθίσταται σαφές ότι το υπέρ ου ο καταλογισμός Κληροδότημα, δεν αποτελεί αυτοτελές ίδρυμα με νομική προσωπικότητα, αφού έχει καταλειφθεί σε υφιστάμενο νομικό πρόσωπο – τον Ιερό Ναό ..., που είναι ν.π.δ.δ. (βλ. άρθρο 1 παρ. 4 του ν. 590/1977 «περί του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας της Ελλάδος» - φ. 146, Α΄) – και η διαχείρισή του έχει ανατεθεί στο Εκκλησιαστικό Συμβούλιο, ήτοι στο αρμόδιο για τη διοίκηση και της υπόλοιπης περιουσίας του Ναού όργανο (βλ. άρθρα 7 επομ. του Κανονισμού 8/1979 «περί Ιερών Ναών και Ενοριών» της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος – φ. 1, Α΄/1980). Κατά συνέπεια, το Κληροδότημα στερείται της ικανότητας να διεξάγει ιδίω ονόματι την παρούσα δίκη. Ωσαύτως διάδικος δεν μπορεί, παρά την κλήτευσή της, να καταστεί ούτε η Περιφέρεια ... προεχόντως διότι πρόκειται για αποκεντρωμένη δημόσια υπηρεσία (βλ. τα άρθρα 61 του ν. 1622/1986 και 1 παρ. 1 του ν. 2503/1997), ανήκει, δηλαδή, στο νομικό πρόσωπο του Κράτους, το οποίο και εκπροσωπείται στη δίκη από τον Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών. Όσον αφορά, όμως, τον ίδιο τον Ιερό Ναό ...., είναι προφανές ότι, εφόσον είναι το νομικό πρόσωπο στο οποίο έχει καταληφθεί το Κληροδότημα, εξαρτά έννομο συμφέρον από την έκβαση της ανοιγείσας με την ένδικη έφεση δίκης και, επομένως, έπρεπε, ως τρίτος, να κλητευθεί στη συζήτησή της. Τούτων δοθέντων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι πρέπει να αναβληθεί η έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου αντίγραφο της έφεσης να κοινοποιηθεί, με επιμέλεια της Γραμματείας του Τμήματος, στον εν λόγω Ναό και ο τελευταίος να κλητευθεί στη δικάσιμο που θα οριστεί για τη συζήτηση της έφεσης αυτής.

Κύρωση της σύμβασης μεταβίβασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων λόγω εισφοράς σε είδος έναντι αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου μεταξύ αφενός του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. και αφετέρου της Ελληνικό – Εταιρεία Διαχείρισης και Αξιοποίησης Ακινήτων Ελληνικού Αεροδρομίου Α.Ε.

Αξιοποίηση ακινήτων κοινωφελούς περιουσίας, την οποία διαχειρίζεται ν.π.δ.δ., ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης.Το ερώτημα αν, για την αξιοποίηση ακινήτων κοινωφελούς περιουσίας, την οποία διαχειρίζεται ν.π.δ.δ., ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 ή οι διατάξεις του ν.4182/2013 και, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων του ν.4182/2013, αν, ανεξάρτητα από τη μορφή του φορέα διαχείρισης, η αξιοποίηση των παραπάνω ακινήτων με ουσιώδη ανακατασκευή, έναντι μακροχρόνιας μίσθωσής τους, είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί με απευθείας εκμίσθωση με ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 8 του ν.4182/2013, χωρίς, δηλαδή, την τήρηση των διαδικασιών του άρθρου 42 παρ. 4 του αυτού νόμου, δεν έχει υποβληθεί αρμοδίως από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, επειδή αφορά ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος (ομόφωνα).

Καταλογισμός.(...) Με την κρινόμενη έφεση ο εκκαλών προβάλλει κατ’ αρχήν ότι η τυχόν επελθούσα ζημία στην περιουσία του Κληροδοτήματος δεν οφείλεται σε δόλο ούτε σε βαρεία αμέλεια αυτού. Πράγματι, όπως προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία, σε προηγούμενο έλεγχο της Οικονομικής Επιθεώρησης Θεσσαλίας, για τα έτη 1996 έως 2001 (γίνεται αναφορά στην ΕΜΠ.134/98, 173/2001, 141/2002/22.4.2003 έκθεση διαχειριστικού ελέγχου του Οικονομικού Επιθεωρητή ….), είχε προταθεί ο καταλογισμός των τότε μελών της διαχειριστικής επιτροπής του Ιδρύματος με το ποσό των 7.671,40 ευρώ για την ίδια αιτία, ήτοι διότι, λόγω αμελούς άσκησης των διαχειριστικών καθηκόντων τους, δεν προέβησαν στις οφειλόμενες ενέργειες για την είσπραξη των οικονομικών ενισχύσεων (επιδοτήσεων) ελαιολάδου. Με την 35/5.1.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Θεσσαλίας, αφότου διαπιστώθηκε ότι κατά τα κρίσιμα έτη 1996 και 1997 το Ίδρυμα ως εκ της φύσης του δεν μπορούσε να λάβει επιδότηση ελαιολάδου, κατά δε τα επόμενα έτη (1998 έως 2002) η επιδότηση γινόταν (παράτυπα) στο όνομα μέλους της Διαχειριστικής Επιτροπής που ακολούθως απέδιδε στο Ίδρυμα τα αντίστοιχα ποσά, κρίθηκε ότι τα μέλη της ως άνω Επιτροπής δεν άσκησαν αμελώς τα καθήκοντά τους και δεν πρέπει να καταλογιστούν. Με βάση την απόφαση αυτή, τα ήδη καταλογιζόμενα μέλη της διαχειριστικής επιτροπής, μεταξύ των οποίων και ο εκκαλών, δικαιολογημένα σχημάτισαν την πεποίθηση ότι το Ίδρυμα δεν δικαιούται να λάβει την ενιαία ενίσχυση για τα έτη 2006-2013. Εξάλλου, ενόψει της φύσης και του σκοπού του Κληροδοτήματος και του πολύπλοκου καθεστώτος της ενιαίας ενίσχυσης, οι προϋποθέσεις χορήγησης της οποίας είχαν προφανώς μεταβληθεί σε σχέση με παλαιότερα καθεστώτα ενισχύσεων, σε συνδυασμό με την έλλειψη εμπειρίας του εκκαλούντα ως προς τα θέματα κοινής αγροτικής πολιτικής, αφού κατά το κρίσιμο διάστημα ασκούσε μη αγροτική επαγγελματική δραστηριότητα (ιατρός), ο εκκαλών δεν μπορούσε να διαγνώσει ότι το ίδρυμα μπορούσε να λάβει την ως άνω ενιαία ενίσχυση. Παρά δε το γεγονός ότι με την από 15.6.2006 αίτηση του Ιδρύματος ενεργοποιήθηκαν τα δικαιώματα ενίσχυσης αυτού, από τα στοιχεία του φακέλου δεν να προκύπτει ότι ο εκκαλών γνώριζε, έστω μέσω στοιχειώδους ενημέρωσης από τον υποβάλλοντα την αίτηση πρώην Πρόεδρο της Διαχειριστικής Επιτροπής, τη διαδικασία που κινήθηκε για τη διεκδίκηση της ενιαίας ενίσχυσης με δικαιούχο το Ίδρυμα ως νομικό πρόσωπο ασκούν γεωργική δραστηριότητα. Ενόψει των ανωτέρω, η παράλειψή του να μεριμνήσει για την ετήσια δήλωση των δικαιωμάτων ενίσχυσης, που οδήγησε στην απώλεια εσόδων συνολικού ύψους 25.042,36 ευρώ, δεν οφείλεται σε δόλο ή βαρεία αμέλεια αυτού. Στο μέτρο δε που η είσπραξη επιδοτήσεων δεν αποτελεί υποχρέωση που προβλέπεται ρητώς στη συστατική πράξη του ιδρύματος ούτε στις διατάξεις του α.ν. 2039/1939, αλλά ανάγεται στην γενική ευθύνη του διαχειριστή της καταλειφθείσας περιουσίας, η έλλειψη υπαιτιότητας και συγκεκριμένα δόλου ή βαριάς αμέλειας, αποτελεί λόγο άρσης της ευθύνης του εκκαλούντα. (...)Κατ’ ακολουθία αυτών που κατά πλειοψηφία έγιναν δεκτά ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη έφεση, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, να αποδοθεί στον εκκαλούντα το καταβληθέν παράβολο και, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, να συμψηφισθούν μεταξύ των διαδίκων τα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με την αναλόγως εφαρμοστέα διάταξη του άρθρου 275 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.

Νόμιμη η ανάθεση από Δήμο σε δικηγόρο για την παροχή συμβουλευτικών νομικών υπηρεσιών, προκειμένου να προσδιορισθεί η έκταση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του Δήμου από τις κληρονομίες ή τα κληροδοτήματα που καταλείφθηκαν σε παλαιούς Δήμους, των οποίων αποτελεί καθολικό διάδοχο (άρθρα 96, 97, 101, 102 και 104 του α.ν. 2039/1939, ΦΕΚ Α΄ 455/19393), καθόσον οι εν λόγω υπηρεσίες είναι προπαρασκευαστικές πράξεις και νομίμως ανατέθηκαν από το Δήμο, ανεξαρτήτως του ότι διαπιστώθηκε από την έρευνα, ότι για ορισμένα εξ αυτών είτε δεν έχει αρμοδιότητα ο Δήμος είτε δεν υπάρχει πλέον αντικείμενο και νομίμως τον προϋπολογισμό του Δήμου, αφού εξυπηρετούν καταρχήν τον ίδιο το Δήμο και όχι τα κληροδοτήματα. Περαιτέρω, οι ως άνω υπηρεσίες αφορούν σε νομικές υπηρεσίες, και επομένως, δεν εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα της Διεύθυνσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου και δεν εμπίπτουν στα καθήκοντα των ειδικών συνεργατών του Δημάρχου, έστω και αν συμπτωματικά στη θέση αυτή έχει προσληφθεί νομικός επιστήμων, διότι η πρόσληψη ειδικού συνεργάτη αντίστοιχης ειδικότητας δεν τίθεται κατά το άρθρο 72 παρ. 1 περ. ιε΄ του ν. 3852/2010 ως αρνητική προϋπόθεση για την ανάθεση νομικών υπηρεσιών σε εξωτερικό δικηγόρο, δεδομένου ότι οι συμβουλευτικές αρμοδιότητες που ανατίθενται στον ειδικό συνεργάτη (άρθρο 163 παρ.6 του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων, ν. 3584/2007, ΦΕΚ Α΄ 143) δεν υποκαθιστούν  τις νομικές υπηρεσίες ενός δικηγόρου.

 Ερωτάται εάν, ενόψει του διδόμενου ιστορικού και της μεταβολής του νομικού πλαισίου περί κοινωφελών περιουσιών (ήδη ν. 4182/2013), η αρμόδια αρχή μπορεί να εγκρίνει συγχώνευση κεφαλαίων αυτοτελούς διαχείρισης, χωρίς προηγούμενη έκδοση δικαστικής απόφασης και - σε καταφατική περίπτωση - ποια είναι η νόμιμη διαδικασία εξέτασης του σχετικού αιτήματος του Δήμου, στον οποίο καταλείφθηκαν τα ως άνω κεφάλαια (ακίνητα).(...)Η  αρμόδια, κατά τις διατάξεις του ν. 4182/2013, για την άσκηση της κρατικής εποπτείας επί των κοινωφελών περιουσιών αρχή, μπορεί, εφόσον διαπιστώσει ότι συντρέχουν οι ουσιαστικές προϋποθέσεις του νόμου προς τούτο, να εγκρίνει τη συγχώνευση των κεφαλαίων αυτοτελούς διαχείρισης του ερωτήματος, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη έκδοση σχετικής δικαστικής απόφασης και εναπόκειται στη διακριτική της ευχέρεια να ολοκληρώσει τις σχετικές ενέργειες, είτε με βάση τις ισχύουσες διατάξεις του ν. 4182/2013, είτε με βάση τις προϊσχύσασες διατάξεις, του α.ν. 2039/1939 και του ν. 455/1976 (κατά πλειοψηφία).

Εάν το ΤΕΘΑ και το ΤΑΑ, απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων φόρου εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας.(...)Το Ταμείο Εθνικής Άμυνας και το Ταμείο Αεροπορικής Άμυνας είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ανεξάρτητα του Δημοσίου και δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση (α) υποβολής δηλώσεων φόρου εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας, (β) καταβολής φόρου για τα εισοδήματα που αποκτούν από κεφάλαιο και υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, (γ) καταβολής φόρου στα δικαιώματα επί των ακινήτων ιδιοκτησίας τους, τα οποία δεν ιδιοχρησιμοποιούνται ή δεν έχουν παραχωρηθεί δωρεάν στο Δημόσιο (ομοφ.).